notitie “toekomst Kennisnetwerk Autisme Overijssel”

Toekomst Autisme
Kennisnetwerk Overijssel
Samenvatting
Het samenwerkingsverband autisme Overijssel heeft een volgende stap gezet. De stuurgroep heeft
op 16 oktober 2014 groen licht gegeven voor de voortzetting van de netwerksamenwerking in een
nieuwe stijl. Gericht op het behoud en de doorontwikkeling van multisectorale autisme kennis bij
ervaringsdeskundigen en professionals. Waarin naast ontmoeting en dialoog tussen
ervaringsdeskundigen en professionals ook ruimte is voor innovatie. Een kennisnetwerk als
makelaar van autisme kennis over alle levensdomeinen heen.
De ingeslagen weg, samenwerking tussen (naasten van) mensen met autisme en professionals
wordt voortgezet en is opgenomen in de nieuwe missie. Ervaringsdeskundigen gaan onderdeel
uitmaken van het kernteam (voorheen stuurgroep). Er worden mogelijkheden gecreëerd voor
nieuwe (kleinschalige) kennispartners om deel te nemen aan het netwerk. Er wordt toegewerkt
naar een nieuw organiseer- en verdienmodel waarin inkomsten worden gegenereerd o.a. uit
ontwikkelde producten zoals een autisme Masterclass.
Ook zullen we afscheid nemen van een aantal activiteiten. Zo zullen de RIAN vergaderingen in
Twente en West Overijssel plaats maken voor een jaarlijkse ledenvergadering. Ook zal de jaarlijkse
autismeprijs komen te vervallen. Om in de toekomst plaats te maken voor een prijs voor de meest
autismevriendelijke gemeente in Overijssel, door de ogen van ervaringsdeskundigen.
Deze besluiten zijn genomen nadat een zorgvuldig proces is doorlopen waarin de dialoog is
aangegaan met ervaringsdeskundigen, een vragenlijst onder alle betrokkenen is uitgezet en beide
RIAN’s om advies is gevraagd. In de notitie “toekomst Kennisnetwerk Autisme Overijssel” zijn de
opbrengsten van dit proces en de genomen besluiten uitgebreid beschreven.
Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA), Mediant, Karakter, Dimence, Bureau Jeugdzorg Overijssel, MEE
Twente, MEE IJsseloevers, Jarabee, Vitree, Ambiq, Carint Reggelandgroep, LSG-Rentray Commujon,
Baalderborg, RIBW Groep Overijssel, Trias Jeugdhulp, Aveleijn, Speciaal Onderwijs Twente Oost (SOTOG),
Attendiz, De Twentse Zorgcentra (DTZC), Humanitas DMH, Ambelt, ROZIJ Werk, St. ZML Twente / Oost –
Gelderland, Auti-Start, Deltion
1
1. INLEIDING
Autisme: andere manier van informatieverwerking
Mensen met autisme hebben een andere manier van informatieverwerking en hebben daardoor
vaak moeite met sociale contacten en met communicatie, zij hebben vaak gefixeerde interesses en
raken snel overprikkeld. Ook hebben mensen met autisme moeite om de details die zij waarnemen
te verwerken tot een samenhangend geheel. Bij ongeveer de helft van de mensen met autisme is
tevens sprake van een verstandelijke beperking, maar er zijn ook vormen van autisme waarbij
sprake is van een normale of hoge intelligentie. Autisme heeft invloed op alle levensgebieden in
alle levensfasen. De hulpvraag van mensen met autisme is gevarieerd en betreft meerdere
levensgebieden. De wetenschap en kennis over de behandeling en begeleiding van mensen met
een autisme is nog volop in beweging.
Samenwerking in Overijssel huidige situatie
In Overijssel bundelen sinds 2006 een groot aantal organisaties hun krachten voor mensen met
autisme. Hiervoor is een convenant ondertekend. De samenwerking heeft daadwerkelijk vorm
gekregen in de regionale intersectorale autismenetwerken, de RIAN’s in Twente en in West
Overijssel. Anno 2014 zijn er in totaal 251 convenantpartners betrokken bij de deze
ketensamenwerking uit diverse sectoren in het sociaal domein.
De samenwerking heeft sinds 2006 een aantal ontwikkelingen doorgemaakt. De eerste vier jaar
zijn gebruikt om de samenwerking op te bouwen. De laatste drie jaar is, met subsidie van de
Provincie Overijssel, een innovatieve manier van werken geïntroduceerd: niet praten “over” maar
praten “met” mensen met autisme, “samen leren van praktijkervaringen” en “niet vergaderen maar
doen”. De subsidiemiddelen hiervoor zijn eindig. Tevens vindt er een ontslaggolf (collectief ontslag
MEE Twente) plaats in het sociaal domein waardoor er sprake is van vele wisselingen in de wacht,
met name wat betreft de managers in de RIAN’s. Ook zorgen de decentralisaties ervoor dat
gemeenten (nog) niet denken in termen van doelgroepen. Als laatste zie je ook in dit
samenwerkingsverband actieve partners en partners die kiezen voor een “slapend” lidmaatschap.
Balans opmaken op weg naar besluitvorming
Kortom, genoeg redenen om als partners goed naar de opbrengsten van de huidige samenwerking
te kijken en de mogelijkheden voor een ander samenwerkingsmodel te onderzoeken. Anders kijken
naar het hoe van de samenwerking, (opnieuw) helder maken waartoe de samenwerking zou
moeten bestaan en wat de taak / activiteiten van de samenwerking moet(en) zijn.
Proces tot besluitvorming
In samenwerking geef je samen betekenis door te denken, leren en vooral samen te doen. In ieder
vraagstuk waar meerdere partijen bij betrokken zijn kijkt ieder met zijn eigen bril naar de situatie.
De manier waarop mensen hun werkelijkheidsbeelden (her)construeren zijn het belangrijkste
aanknopingspunt voor verandering. Op basis van dit gedachtegoed is in 2014 een zorgvuldig
proces, gericht op inhoudelijke betekenisgeving, interactie en communicatie, ontworpen en
begeleid door de coördinator. De aanpak was erop gericht om in een aantal bijeenkomsten, met
diverse gremia, inhoudelijke dialoog te organiseren. Waarbij een aantal pijlers telkens centraal
staan: waartoe (ambitie), wat (taak) en hoe (manier van organiseren).
1
Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA), Mediant, Karakter, Dimence, Bureau Jeugdzorg Overijssel, MEE Twente, MEE
IJsseloevers, Jarabee, Vitree, Ambiq, Carint Reggelandgroep, LSG-Rentray Commujon, Baalderborg, RIBW Groep Overijssel,
Trias Jeugdhulp, Aveleijn, Speciaal Onderwijs Twente Oost (SOTOG), Attendiz, De Twentse Zorgcentra (DTZC), Humanitas
DMH, Ambelt, ROZIJ Werk, St. ZML Twente / Oost – Gelderland, Auti-Start en Deltion
2
•
•
•
•
•
•
Twee petit comité bijeenkomsten (februari en maart 2014) met een aantal stakeholders (3
leden van de stuurgroep en 2 voorzitters netwerken). Met als doel samen te onderzoeken
welke betekenis convenantpartijen geven aan de samenwerking. Een oogstmemo was het
sluitstuk van deze sessies.
Agendering toekomstdialoog stuurgroep (maart 2014) met wisseling in de wacht in het
voorzitterschap van de stuurgroep.
Dialoogsessie stuurgroep (mei 2014) over het sociaal kapitaal van de samenwerking en de
waarde daarvan aan de hand van een prezi presentatie
http://prezi.com/gatcaks7a9wg/?utm_campaign=share&utm_medium=copy&rc=ex0share
Co-creatie sessie (stuurgroep en ervaringsdeskundigen) in september 2014: dialoog stuurgroep
met ervaringsdeskundigen, inspiratie door inzet filmmateriaal in prezi
http://prezi.com/yd7ryssdrfiq/?utm_campaign=share&utm_medium=copy&rc=ex0share
en inspiratie door best practice pleegoudersonline.nl uit Twente als gast uit te nodigen
Digitale vragenlijst onder brede doelgroep (in- en extern betrokkenen), met behulp van
SurveyMonkey. Deze interventie werd door de ervaringsdeskundigen voorgesteld in de cocreatie-sessie.
Twee world cafés; in West Overijssel en Twente (managers, professionals
ervaringsdeskundigen): Dialogeren met deelnemers, collectieve kennis opdoen in beide regio’s,
voortbordurend op elkaars kennis, aan de hand van 3 vragen (opbrengsten,
behouden/vernieuwen, randvoorwaarden)
Op weg naar besluiten die voor iedereen acceptabel zijn en waar geen bezwaren tegen bestaan,
dan wel waar iedereen mee kan leven (niemand zegt nee). Deze zijn op 16 oktober 2014 genomen
door de stuurgroep. Deze notitie beschrijft deze besluiten voor de toekomst, evenals een weergave
van het proces en een bundeling van alle opbrengsten van de verschillende dialogen / vragenlijst.
3
II. SAMENWERKING TOT NU TOE
Waartoe: missie/visie
1. Bevorderen dat de individueel benodigde zorg voor mensen met autisme in alle levensfasen op
een geïntegreerde manier beschikbaar komt.
2. Bevorderen dat mensen met autisme een volwaardige plaats in de samenleving hebben.
Wat: doelen en activiteiten
Tot en met 2010 was de samenwerking gericht op het opbouwen en verbinden. Vanaf 2011 zijn
alle activiteiten van het samenwerkingsverband (zie jaarplan 2014) gericht op:
1. het versterken van de regie bij mensen met autisme en hun naasten en het betrekken van
mensen met autisme en hun naasten bij activiteiten.
2. het bevorderen en borgen van autisme expertise binnen het samenwerkingsverband autisme
Overijssel.
In de huidige samenwerking wordt voorzien in RIAN’s, consultteams en (AEK) projecten.
De RIAN’s zijn in 2007 in het leven geroepen als tussenlaag tussen de stuurgroep en de
professionals (toen nog verenigd in kenniskringen). Managers met mandaat, die in de RIAN’s
werkten met portefeuilles. Basis voor de portefeuilles was de vierjaarlijkse NVA enquête. Deze
portefeuilles hebben de afgelopen jaren plaats gemaakt voor het faciliteren van (gesubsidieerde)
activiteiten en projecten. Een recente ontwikkeling is dat managers steeds meer worden vervangen
door teamleiders en professionals. De wisselingen in de wacht zijn hiermee toegenomen. Er is
veelal sprake van een vergadersetting in de RIAN’s. De kennisuitwisseling, specifiek over autisme,
is de afgelopen jaren beperkt gebleven tot het AEK project. Zowel het RIAN Twente als het RIAN
West Overijssel komt 4 keer per jaar samen (2 uur per bijeenkomst).
Binnen de samenwerking zijn de professionals samen met ervaringsdeskundigen de afgelopen
jaren zowel rondom drie autisme consultteams als rondom activiteiten/projecten (zoals
AEK) concreet aan de slag gegaan. De drie autisme consultteams zijn de afgelopen jaren in een
nieuw jasje gestoken, met subsidiemiddelen. Zo is in elk consultteam een ervaringsdeskundige,
ouder danwel iemand met autisme, als vaste deelnemer aanwezig. Op jaarbasis worden ongeveer
15 consulten verzorgd door de drie teams, met name door het team in Zwolle en Twente.
Bij de oprichting van de samenwerking werden kenniskringen in het leven geroepen. De
kenniskring in Twente (met professionals) heeft aan aantal jaren bestaan. De kenniskring in West
Overijssel heeft, dankzij een vast kernteam van professionals (leden van de autisme consultteams
Zwolle/Deventer), tot 2012 bestaan. De belangrijkste reden voor het opheffen was dat de (netwerk
en kennis delen)functie van deze kenniskringen in de consultteams, concrete projectgroepen en
activiteiten plaats was gaan vinden. Het opheffen van de kenniskring, een besluit genomen door
het RIAN West Overijssel / stuurgroep, was een grote teleurstelling voor de professionals.
Hoe: organisatie
Dit bewerkstelligen we in Overijssel niet alleen door met vele organisatie samen te werken, ook
werken we samen met mensen met autisme en hun naasten.
Elke organisatie draagt jaarlijks €1.000 bij aan collectieve uitgaven zoals drukwerk,
website(ondersteuning) en de autismeprijs. Dimence, Mediant, MEE Twente en MEE IJsseloevers
dragen zorg voor voorzitterschap/ondersteuning van de RIAN’s en de stuurgroep en betalen de
salariskosten van de coördinator (24 uur per week). Op 31 december 2014 heeft het
4
samenwerkingsverband een gezonde financiële situatie. Er staat naar verwachting ruim €100.000,op de balans.
De coördinator ondersteunt het samenwerkingsverband op tactisch niveau. De coördinator is in
vaste dienst van Dimence voor 24 uur per week en wordt tot 31 december 2014 gedetacheerd bij
MEE IJsseloevers (4 uur), MEE Twente (4 uur) en Mediant (4 uur).
De coördinator wordt ondersteund door een communicatie medewerker voor ondersteunende
werkzaamheden onder andere ten aanzien van het beheer van de website:
-
Els de Vries: organisatie bijeenkomsten/websitebeheer/mailing/ drukwerk/agendabeheer.
Zij wordt voor 4 uur per week tegen kostprijs ingehuurd uit contributiemiddelen.
-
Marise Vossen van MEE IJsseloevers, verslaglegging RIAN West Overijssel
5
III. OPGEHAALDE INFORMATIE UIT STUURGROEP EN ERVARINGSDESKUNDIGEN
OPBRENGSTEN TOT NU TOE
Waartoe:
-
Verbeterde positie van ervaringsdeskundigen (10 sept)
-
Attitudeverandering bij ervaringsdeskundigen en professionals (10 sept)
-
Betere kwaliteit van diensten in Overijssel (10 sept)
-
Overijssel heeft landelijke bekendheid gekregen (10 sept)
Wat: sociaal kapitaal
Website www.autismeoverijssel.nl (20 mei)
Signalering en kennisuitwisseling (20 mei)
Multisectoraal autisme consultteams Deventer, Zwolle, Twente met ervaringskennis (20
mei)
Nieuws(brieven) en inzet social media (20 mei)
Netwerk governance (20 mei)
Gespecialiseerde autisme kennnis bv diagnostiek (20 mei)
Innovatie: samenwerking ervaringsdeskundigen en professionals op basis van “niet
vergaderen maar doen” en “niet praten over maar met” (20 mei en 10 sept)
Hoe:
-
Uitbreiding van convenantpartijen: men wil er graag bij horen (feit)
Creëren van randvoorwaarden voor innovatie (10 sept)
Faciliterende en initiërende rol van een coördinator (10 sept)
OPGEHAALDE SUGGESTIES VOOR DE TOEKOMST
Waartoe:
Wat:
-
Hoe kunnen we Overijssel nog autismevriendelijker maken dan het al is? (10 sept)
Faciliteren van online platform voor kennisborging en uitwisseling (20 mei)
Blijven innoveren in samenwerking ervaringsdeskundigen en professionals op basis van
“niet vergaderen maar doen” en “niet praten over maar met” (10 sept)
Organiseren van dialoog en uitwisselen van kennis tussen ervaringsdeskundigen en
professionals middels themabijeenkomsten (10 sept)
Organiseren van Masterclass autisme voor o.a. gemeenten (10 sept)
Hoe:
-
Financieel model met collectieve financiering voor kennisuitwisseling (website/platform) en
afname van losse diensten per partner tegen betaling (20 mei)
Masterclass autisme tegen betaling aanbieden (10 sept)
Autisme Consulten tegen betaling aanbieden aan gemeenten (20 mei)
Wat niet?
Gefaciliteerde overdracht van kennis, website en gedachtegoed aan ervaringsdeskundigen
(10 sept)
6
IV. OPGEHAALDE INFORMATIE UIT VRAGENLIJST ONDER ALLE BETROKKENEN
(PROFESSIONALS EN ERVARINGSDESKUNDIGEN)
SurveyMonkey is ingezet en de vragenlijst is ingeframed in de website www.autismeoverijssel.nl.
Onderstaande conclusies zijn getrokken op basis van (maar liefst) 70 ingevulde enquêtes2:
Deelnemers

54 van de respondenten zijn persoonlijk betrokken bij de samenwerking, waarvan 29
respondenten als RIAN deelnemer betrokken zijn

32 respondenten zijn ervaringsdeskundig
Mensen zijn het meest bekend met:
1. Project Autisme & Eigen Kracht (94,20%)
2. Website (91,18%)
3. Deelname ervaringsdeskundigen aan alle activiteiten en de consultteams (82,61%)
Mensen zijn het minst bekend met de Masterclass Autisme voor gemeenten (44,93%)
Wat heeft tot nu toe bijgedragen aan een autismevriendelijker Overijssel?
1. Project Autisme & Eigen Kracht (82,09%)
2. Deelname ervaringsdeskundigen aan alle activiteiten (80,60%)
3. Kennisuitwisseling en dialoog (76,12)
Het laagste scoren de Overijsselse diagnostiekrichtlijnen (31,82%)
Wat mist in de opsomming?
De filmpjes met ervaringsdeskundigen wordt 3* genoemd.
Hoe zou u in een korte zin het samenwerkingsverband omschrijven?
Een greep uit de 59 reacties:

Een dynamisch verband dat door samenwerking met alle betrokkenen (dus ook
ervaringsdeskundigen en hun netwerk) een betere situatie voor mensen met autisme
bewerkstelligt

Gedreven platform: ambitieus en daadkrachtig, actief, inspirerend en vernieuwend

Een grote indrukwekkende club die gelukkig beweging heeft gemaakt mbt visie/transitie

Ik vind het enthousiasme vanuit het samenwerkingsverband Autisme in het project AEK enorm
groot en dit heeft erg positief op mij en andere projecten gewerkt!
Wat draagt volgens professionals in de toekomst bij aan een autismevriendelijker
Overijssel?

Themabijeenkomsten voor kennisuitwisseling en deskundigheidsbevordering (95%)

Toegankelijke en up-to-date autisme expertise in Overijssel op alle levensgebieden (93,33%)

Samenwerking ervaringsdeskundigen en professionals (93,22%)
Opvallend is de lage score voor de autisme prijs (32,2%) en de nieuwsbrieven (52,54%)
Het digitaal platform scoort 70% en de agendafunctie op de website scoort 65%.
Wat draagt volgens ervaringsdeskundigen in de toekomst bij aan een
autismevriendelijker Overijssel?

Themabijeenkomsten voor kennisuitwisseling en deskundigheidsbevordering (93,75%)

Samenwerking ervaringsdeskundigen en professionals en autisme onder de aandacht brengen
door Masterclass (90,32%)
stand van zaken 8 oktober 2014. Op 21 oktober 2014 waren 75 enquêtes ingevuld: de conclusies blijven
hetzelfde.
2
7
V. OPGEHAALDE INFORMATIE UIT RIAN’S
HOOFDADVIEZEN VANUIT BEIDE RIAN’S AAN STUURGROEP







Behoud de inzet van ervaringsdeskundigen in de toekomst: praat met i.p.v. over
Vernieuw en faciliteer ontmoeting, deskundigheidsbevordering en signalering in de toekomst
aan de hand van thema’s / masterclasses: behoud verbinding met elkaar en elkaars kennis
over levensdomeinen heen
Behoud de website en faciliteer een digitaal platform als hulpmiddel
Behoud autisme specialisatie en denk na over een nieuw vorm voor de consultteams: vermarkt
(tegen betaling) de sectoroverstijgende autisme/ervaringsexpertise (o.a. Masterclass) aan
wijkteams binnen gemeenten, huisartsen, jeugdartsen, kinderarts, CJG, Hogescholen,
onderwijs
Behoudt een stuurgroep (onafhankelijk regisserend kernteam) bijeen die de stelselwijzigingen
overziet, de levensdomeinen verbindt en de gaten signaleert die gaan vallen zoals knip 18+ en
18Ga aan de slag met een (financiële en maatschappelijke) business case voor de
toekomst(opbrengsten)
Een katalysator in de vorm van een netwerkregisseur is nodig maar stimuleer en faciliteer
betrokkenen vooral om zelf actief te zijn binnen hun organisatie en daarbuiten, bv door de
website te promoten (logo).
WAT OP DE STAMTAFELS STOND GESCHREVEN:
Opbrengsten samenwerking autisme Overijssel:
Autisme is op de kaart gezet, er is letterlijk een sociale kaart ontwikkeld (nuttige autisme
adressen Overijssel)
Focus op autisme en de verdere bewustwording en specialisatie van autisme
Verbinding met ketenpartners: elkaar zien/ontmoeten, dialoog over wat de ander bied,
aansluiten, over de grenzen van alle levensdomeinen kijken
Podium om samen te komen: makkelijker verbinding leggen (je kent gezichten)
Stem geven aan mensen met autisme, samen werken, destigmatiseren en
ervaringsdeskundigen inzetten
Eigen Kracht gedachtegoed is verkend: systeem betrekken, regie bij client/systeem, minder
“wij weten wat goed voor u is”, geschikt en haalbaar voor mensen met autisme
Minder wij/zij, professionals versus cliënten
Met collega’s om de tafel om samen blinde vlekken op het gebied van autisme op te pakken
NVA enquête “een leven lang anders” als opdracht vanuit cliënten
We weten elkaar nu te vinden
Behoud:
Masterclass autisme: met en voor elkaar
Autisme op de kaart: mogelijkheden i.p.v. beperkingen, filmpjes vanuit ervaringsdeskundigen
Gefaciliteerd worden om te ontmoeten en verbinden over levensdomeinen (organisaties
samenkomen, netwerken)
Intersectorale samenwerking blijven bevorderen i.p.v. concurrentie vergroten (wereld van
autismehulpverlening overzichtelijker maken)
Behoud autisme expertise aanwezig in autisme consultteam
Inzet ervaringsdeskundigen
Website
Signalering: bv zorg over knip 18= en 18Behoudt zicht op wat de doelgroep wil o.a. middels vragenlijsten
8
-
Inbrengen van nieuwe kennis middels projecten (zoals AEK)
Vernieuwen:
Inzet ervaringsdeskundigen in onderwijs (buddy’s voor leerlingen) als buffer/vertaler
Van medisch labelen naar omgaan met verschillen (Emiel van Doorn gedachtegoed)
Online ontmoeten
Vernieuw de vorm voor ontmoetingen, bv aan de hand van een thema / masterclass
Vernieuw de vorm van consultteams: online, in combi met andere doelgroepen, inzet autisme
specialisten bij sociaal wijkteam
Actiever halen en brengen: meer in balans
Voortdurend wisselende samenstellingen is nu lastig: te weinig frequent?
Faciliteer informele zorg (vrijwilligers, mantelzorgers, netwerk) met voldoende kennis
Verbeter de verbinding en de flexibiliteit binnen zorg en onderwijs, erken elkaars expertise
Randvoorwaarden:
Stuurgroep die strategisch denkt ten opzichte van bredere regio’s (provincie) en autisme op de
kaart zet
Businesscase is nodig, vanuit andere context met een andere financier
Formuleer duidelijke taakopdrachten die tijdelijk (1 jaar) van aard (kunnen) zijn
Faciliteren van verbinding over levensdomeinen heen om gedwongen te worden over de
schutting te kijken, buiten de waan van de dag
Faciliteren van coördinatie samenwerking (in ruimte en materieel en uren) voor x tijd,
faciliteren wat betrokkenen zelf kunnen doen
Inzet ervaringsdeskundigen
Autisme specialisme “verkopen” / aanbieden aan (huis)artsen, sociaal wijkteam (oude
consultteams)
Denk na over schaalgrootte: 2 RIAN’s / platforms nodig?
9
VI. CONCLUSIES
1. Behoud, vernieuw en faciliteer in de toekomst ontmoeting, kennisuitwisseling en
signalering aan de hand van thema’s / masterclasses: behoud verbinding met elkaar
en elkaars kennis over levensdomeinen heen
Dit is een advies van zowel de ervaringsdeskundigen (10 september in de stuurgroep) als de
RIAN’s. Ook in de vragenlijst scoort de bijdrage van themabijeenkomsten voor kennisuitwisseling
en deskundigheidsbevordering aan een toekomstig autismevriendelijker Overijssel het hoogst,
zowel door professionals (95%) als door ervaringsdeskundigen (93,75%). Het behoud van autisme
specialisatie is ook een van de hoofdadviezen van de RIAN’s.
Het behoud van de website en de toekomstige facilitering van een digitaal platform worden hierin
als ondersteunende hulpmiddelen genoemd (professionals scoren 70% respectievelijk 65% en
ervaringsdeskundigen scoren 58,06% respectievelijk 71,43%).
Een katalysator in de vorm van een netwerkregisseur is nodig maar stimuleer en faciliteer
betrokkenen vooral om zelf actief te zijn binnen hun organisatie en daarbuiten.
De jaarlijkse autismeprijs draagt van alle opgesomde activiteiten het minst bij aan een toekomstig
autismevriendelijk Overijssel (professionals scoren 32,3% en ervaringsdeskundigen 41,94%).
79,41% van alle respondenten is wel bekend met de autismeprijs overigens.
2. Behoud de samenwerking tussen ervaringsdeskundigen en professionals in de
toekomst: praat met i.p.v. over
Alle geraadpleegde bronnen (stuurgroep, ervaringsdeskundigen, vragenlijst en RIAN’s) zijn het
hierover eens. In de vragenlijst scoort de bijdrage van de samenwerking tussen
ervaringsdeskundigen en professionals aan een toekomstig autismevriendelijker Overijssel hoog
(93,22% door professionals en 90,32% door ervaringsdeskundigen). Van alle activiteiten is men op
dit moment het meest bekend met het Autisme & Eigen Kracht (AEK) project (94,20%). Het AEK
project scoort in de vragenlijst ook het hoogst als het gaat om de bijdrage tot nu toe aan een
autismevriendelijk Overijssel (82,09%). De innovatieve manier van werken binnen AEK project
(“niet vergaderen maar doen” en “niet praten over maar met”) wordt door alle bronnen als een
kracht van de huidige samenwerking genoemd.
3. Denk na over een nieuw vorm van o.a. de consultteams: vermarkt (tegen betaling) de
sectoroverstijgende autisme/ervaringsexpertise (o.a. Masterclass) aan wijkteams
binnen gemeenten, huisartsen, jeugdartsen, kinderarts, CJG, Hogescholen, onderwijs
Dit is een van de hoofdadviezen van de RIAN’s. Uit de vragenlijst blijkt dat de consultteams bekend
zijn onder 82,61% van de respondenten. 68,18% geeft aan dat deze ook hebben bijgedragen aan
een autismevriendelijker Overijssel tot nu toe. De Masterclass blijkt momenteel het minst bekend
onder de respondenten (44,93%) maar het in de toekomst autisme onder de aandacht brengen
van o.a. gemeenten middels een Masterclass scoort wel hoog (81,36% door professionals en
90,32% door ervaringsdeskundigen). Dit heeft te maken met het feit dat de masterclass pas in de
zomer van 2014 gelanceerd is. Dit heeft inmiddels geleid tot 2 Masterclasses (28 oktober en 13
november 2014) en een offerteaanvraag voor een Masterclass in 2015.
4. Behoudt een stuurgroep (onafhankelijk regisserend kernteam) en ga aan de slag met
een (financiële en maatschappelijke) business case voor de toekomst
In de vragenlijsten en in de RIAN’s is aangegeven dat in deze tijden, waar het gevaar op de loer
ligt dat autisme expertise in het geweld van de decentralisaties verdwijnt, het juist belangrijk is om
samenwerking, en in het bijzonder een stuurgroep, te behouden.
10
VII. GENOMEN BESLUITEN OVER DE TOEKOMST
De toekomstige netwerksamenwerking is gericht op:

Het in stand houden van een autisme kennisnetwerk als makelaar voor autismekennis over
levensdomeinen heen, wat ervaringsdeskundigen en professionals samenbrengt, met
behoud van multisectorale autisme expertise, die in het geweld van de decentralisaties in
de toekomst hard nodig zal zijn, met actieve betrokkenheid van ervaringsdeskundigen en
professionals, met minimale tijdsinvestering en minimale inzet van een coördinator. Een
“basissamenwerking in een nieuw jasje” (wat).

Het in 2015 en 2016 mogelijk blijven maken om de met subsidie ontwikkelde producten /
diensten te vermarkten naar derden zoals huisartsen, (hoger) onderwijs, Centra voor Jeugd
& Gezin etcetera (wat).

Het toewerken naar een nieuw organiseer- en verdienmodel waarin basiskosten zo
evenredig mogelijk worden gedragen door alle partners/leden, waarin nieuwe
mogelijkheden worden gecreëerd voor kleinschalige ondernemingen om deel te gaan
nemen als kennislid en nieuwe klanten worden geworven voor concrete producten /
diensten / kennis (hoe).
WAARTOE VAN DE SAMENWERKING: NIEUWE MISSIE
1. In Overijssel werken (naasten van) mensen met autisme en professionals samen om de
kwaliteit van diensten te verbeteren en alle gemeenten in Overijssel nog autismevriendelijker
te maken.
WAT VAN DE SAMENWERKING: KENNISDELEN EN ONTMOETEN (BASISSAMENWERKING)
2. Ontmoeting en kennisuitwisseling tussen ervaringsdeskundigen en professionals tijdens
(minimaal) twee kennisbijeenkomsten, één in Twente en één in West Overijssel.
bijeenkomst duurt 2 uur (maart en september)
gericht op signalering, dialoog, ontmoeting en kennisuitwisseling over levensdomeinen heen
organisatie in handen van co-creatie ervaringsdeskundige en professional (voor en door)
voor alle leden, aangesloten bij het kennisnetwerk
3. Ontmoeting en kennisuitwisseling ervaringsdeskundigen, managers en bestuurders
tijdens (minimaal) één ledenvergadering (in plaats van de RIAN’s).
in november elk jaar
schaalgrootte Overijssel
gericht op activiteiten, jaarplanning/-verslag, inventarisatie thema’s en co-creatie koppels
4. Uitbreiding website www.autismeoverijssel.nl met digitaal platform als hulpmiddel voor autisme
consultteams, professionals en managers.
Plek waar elke organisatie minimaal één autisme contactpersoon en één faciliterende manager
zich kenbaar maakt (smoelenboek).
Met nieuws, forum, slow-chat en mogelijkheid tot delen van kennis en bestanden.
Met een afgeschermd gedeelte ingericht voor de autisme consultteams opdat zij online
casuïstieken en adviezen kunnen uitwisselen. De consultteams Deventer en Zwolle worden
samengevoegd tot West Overijssel. De 2 voorzitters van de consultteams in West Overijssel en
Twente worden gefaciliteerd door het samenwerkingsverband als vast aanspreekpunt voor
casuïstiek.
Bovenstaande basissamenwerking wordt gefaciliteerd met minimale ondersteuning:
12 uren per week voor een coördinator
4 uur per week door een communicatie / website beheer medewerker
11
Er zal ook een aantal activiteiten niet meer plaats (kunnen) vinden:
Zo worden er geen nieuwsbrieven meer verzonden. Wel zullen nieuwsitems via het digitaal
platform en via social media verspreid worden zo nu en dan mailings verzonden.
Analoog aan de uitkomsten van de vragenlijst zal de jaarlijkse autismeprijs 2014 komen te
vervallen. De stuurgroep verwacht op termijn een prijs in het leven te roepen voor de meest
autismevriendelijke gemeente in Overijssel.
WAT VAN DE SAMENWERKING: DOORINNOVEREN EN KENNIS VERMARKTEN
5. Vanaf 2015 worden de tot nu toe ontwikkelde producten / diensten / kennis vermarkt aan
derden.
Aanvullend op de basissamenwerking bereidt de coördinator de vermarkting van de (met subsidie
ontwikkelde ) Masterclass autisme en de onlangs (met subsidie) ontwikkelde autisme vraagwijzer
voor. Voor de coördinatiekosten worden in 2015 en 2016 de reservemiddelen ingezet. Op termijn
worden de kosten voor deze innovatie uit de opbrengsten (winst) gefinancierd (zelfvoorzienend).
HOE VAN DE SAMENWERKING: ORGANISEREN EN FINANCIEREN
6. Er worden vanaf 2015 drie soorten lidmaatschappen geïntroduceerd: partnerlidmaatschap,
organisatielidmaatschap en kennislidmaatschap. Laatstgenoemde wordt geïntroduceerd voor
kleinschalige ondernemingen (ZZP-ers). Er wordt toegewerkt naar een nieuw organiseer- en
verdienmodel (coöperatie) waarin de kosten en baten door alle
(partner)organisatielidmaatschappen meer evenredig worden gedragen.
7. Er wordt een kernteam (stuurgroep) ingericht bestaande uit ervaringsdeskundigen (NVA en
mensen met autisme) en partners.
De facilitering van de basissamenwerking wordt vanaf 2015 gefinancierd uit drie lidmaatschappen
en losse donaties van vrienden van de samenwerking. Ook kleinere ondernemers (ZZP-ers) krijgen
in dit nieuwe model de mogelijkheid om deel te nemen aan de kennisbijeenkomsten, weliswaar
tegen betaling/donatie van een lidmaatschap. In 2015 worden de volgende tarieven gehanteerd:
1. Organisatielidmaatschap: €1.000 per jaar voor huidige convenantpartijen (nieuwe
organisatielidmaatschappen betalen het eerste jaar €1.500, als tegemoetkoming van
investeringen uit het verleden)
toegang tot twee kennisbijeenkomsten (met onbeperkt aantal mensen)
toegang tot ledenvergadering
vermelding op website
vermelding in vraagwijzer (nuttige adressen) met onbeperkt aantal categorieën (dus goed
vindbaar)
2. Partner lidmaatschap: €5.000 per jaar
toegang tot kennisbijeenkomsten (met onbeperkt aantal mensen)
toegang tot ledenvergadering
zitting in kernteam (stuurgroep)
sturing op activiteiten / innovatie en financiering
met bijzondere vermelding op de website
vermelding in vraagwijzer (nuttige adressen) met onbeperkt aantal categorieën (dus goed
vindbaar)
3. Kennislidmaatschap (persoon/ZZP-er): €500 per jaar (mogelijk als donatie):
bijwonen van twee kennisbijeenkomsten per jaar (zie voorstel 2)
vermelding in vraagwijzer (nuttige adressen) met onbeperkt aantal categorieën (dus goed
vindbaar)
12
In 2015 worden de huidige stuurgroepleden partnerleden (Dimence, Mediant, Jarabee, MEE
IJsseloevers, Carint Reggeland, BJzO, Ambiq en ZML TWOG). Zij nemen, evenals (naasten van)
mensen met autisme, zitting in het kernteam. Er wordt in 2015 toegewerkt naar de oprichting van
een coöperatie, waarin het verschil tussen een partnerlidmaatschap en organisatielidmaatschap
kleiner wordt.
Uitgaande van 24 convenantpartijen in 2015, waarvan 23 betalende partijen, waarvan 8
partnerlidmaatschappen zorgt dit in 2015 voor €55.000 aan minimale inkomsten.
Een schatting van de jaarlijkse kosten van de basissamenwerking zijn als volgt:
Vaste lasten website/platform
€3.000
Drukwerk
€1.500
Facilitering 2 voorzitters consultteam
€3.000
Inzet ervaringsdeskundigen
€7.000
Communicatie medewerker (4 uur)
€6.500
Coördinator (12 uur)
€34.000
TOTAAL:
€55.000
13