CERTIFICATIESCHEMA VOOR DIERLIJKE PRODUCTEN Criteria voor Vleeskuikens met normen voor Milieukeur Datum van ingang: 1 juli 2014 Herziening per: 1 februari 2016 Vastgesteld door: SMK Code: DP.18 Volgnummer: MK.3 Hoofdstuk 5 Specifieke criteria voor vleeskuikenhouderij 5.1 Inleiding 5.2 verplichte eisen 5.3 keuzemaatlat milieu in en om het bedrijf 5.4 keuzemaatlat voeders en water 5.5 keuzemaatlat dierwelzijn en diergezondheid 5.6 keuzemaatlat werkomstandigheden Publicatie van dit schema onder voorbehoud van tussentijdse wijzigingen. Het meest recente certificatieschema en eventuele ‘aanvullende besluiten’ staan gepubliceerd op www.smk.nl. Het woordmerk en het beeldmerk (logo) Milieukeur zijn wettelijk beschermd en gedeponeerd bij het Benelux Merkenbureau onder nummer 0516647. Bij onterecht gebruik van het woordmerk of het beeldmerk worden sancties opgelegd. 5. Specifieke criteria voor vleeskuikenhouderij 5.1 Inleiding: Het Milieukeur certificatieschema voor vleeskuikens is opgebouwd uit Algemene Eisen voor Milieukeur en Specifieke eisen voor vleeskuikenhouderij. De specifieke eisen voor vleeskuikenhouderij bestaan uit verplichte criteria en keuzemaatregelen, waarvoor een minimum aantal punten behaald moet worden. Iedere certificaathouder en eventuele deelnemers moet(en) aan de Algemene Eisen en Specifieke eisen voor vleeskuikenhouderij voldoen. bij initiële audit moet aan alle eisen voldaan zijn om voor certificatie in aanmerking te komen (geen major of minor tekortkomingen) bij vervolgaudits mag een bedrijf één minor tekortkoming hebben zonder aanvullende sanctie indien een bedrijf twee opeenvolgende jaren dezelfde minor tekortkoming heeft, dient deze binnen zes maanden te worden opgelost Nr. 0.0 Criterium Iedere certificaathouder en eventuele deelnemers moet(en) aan de algemene eisen (Algemene Eisen bij Milieukeur en Barometercertificatieschema’s) voldoen. Deze Algemene Eisen bij Milieukeur en Barometercertificatieschema’s staan apart vermeld bij elke productgroep en / of dienst Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Vigerende versie op website SMK bij productgroep en / of dienst. Niveau/sanctie n.v.t. Toelichting langzamer groeiende vleeskuikenrassen In het Milieukeurschema wordt onderscheid gemaakt tussen drie soorten langzamer groeiende vleeskuikenrassen, omdat er grote verschillen zijn in groeisnelheid en voerconversie. In de criteria zijn de drie soorten vleeskuikens als volgt benoemd: regulier, langzamer groeiend A en langzaam groeiend B. In bijlage Milieu staan de definities van deze drie vleeskuikensoorten. 5.2 Verplichte eisen Tekortkomingen in de basiseisen worden aangemerkt als major tekortkomingen Nr. Criterium Algemeen A2.0 Een certificaathouder en/of deelnemer dient de volgende score te behalen: Minimaal 20 punten behalen uit keuzemaatlat milieu (paragraaf 5.3) Minimaal 15 punten behalen uit keuzemaatlat voeders (paragraaf 5.4) Minimaal 25 punten behalen uit keuzemaatlat dierwelzijn en –gezondheid (paragraaf 5.5) Minimaal 5 punten behalen uit keuzemaatlat werkomstandigheden, indien meer dan 3 fte werkzaam zijn op het bedrijf (paragraaf 5.6). A2.1 Een certificaathouder of deelnemer dient gecertificeerd te zijn voor: IKB Kip voor vleeskuikens Indien de ondernemer niet deelneemt aan een van de voorgeschreven kwaliteitssystemen, kan aan dit criterium worden voldaan door een audit van de certificatie-instelling op het voldoen aan de vigerende criteria van IKB Kip voor vleeskuikens Bij het College van Deskundigen agro/food kan schriftelijk een verzoek worden ingediend om andere kwaliteitssystemen op te nemen. A2.2 Vleeskuikens zijn afkomstig van een broederij die voldoet aan IKB Kip kuikenbroederijen. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Controleer of de benodigde punten zijn behaald. Controleer de aanwezigheid geldig certificaat of uitdraai officieel digitaal register van het kwaliteitssysteem. Controleer de orderbevestiging en rekeningen van de leverancier van de vleeskuikens. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 2 van 35 Nr. A2.3 Criterium -pluimveehouder heeft maximaal 5 jaar geleden cursus gevolgd voor mens-dier interactie* of -pluimveehouder neemt actief deel aan een studieclub en/of georganiseerde kennisdagen over de pluimveehouderij (woont minimaal 2 bijeenkomsten per jaar bij). Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Controleer of pluimveehouder een bewijs van deelname heeft behaald van een cursus die voldoet aan de randvoorwaarden of dat minimaal drie bijeenkomsten zijn bijgewoond (bijv. bewijs van inschrijving, materiaal van de bijeenkomsten). Calamiteiten In geval van calamiteiten kan met een dierenartsverklaring, door een Geborgde pluimveedierenarts, een ontheffing bij de certificatie-instelling verkregen worden om tijdelijk niet te voldoen aan verplichte criteria gerelateerd aan productieresultaten (M2.2, M2.5, M2.6, M2.7, M2.8, WG2.2 en WG2.3). Deze ontheffing moet worden aangevraagd bij de certificatie-instelling zodra uit het managementinformatiesysteem blijkt dat de calamiteit effect heeft op de productieresultaten. De verklaring dient de volgende aspecten te bevatten: Welke calamiteit op het bedrijf heeft plaatsgevonden Welk effect op de productieresultaten wordt verwacht Concreet plan van aanpak om het probleem op te lossen. *Cursus mens-dier interactie (bijv. Kipsignalen, of welzijnsmodule van kwalificatie Dierenhouder hokdieren) Algemene randvoorwaarden cursus mens-dier interactie: - Verzorgd door ervaren deskundige op gebied van pluimveewelzijn en –gezondheid; - Minimaal 3 uur van de training is ingevuld met praktijkvoorbeelden (in de stal en/of met video- en fotomateriaal) waarbij cursist leert signalen in het diergedrag of -uiterlijk te vertalen naar concrete positieve of negatieve oorzaken van dit gedrag of uiterlijk; - Aandacht voor effecten van gedrag vleeskuikenhouder op de te verzorgen dieren; - Aandacht voor positieve financiële consequenties en productieresultaten A2.4 Controleer of de dierenarts opgenomen in het register van de Stichting Geborgde Dierenarts (www.geborgdedierenarts.nl) Controleer of dierenarts een complete verklaring heeft afgegeven. Controleer of een plan van aanpak is opgesteld met concrete maatregelen en of de uitvoering op schema ligt. Bijvoorbeeld bij het optreden van een besmettelijke ziekte kan op schriftelijk verzoek van de dierenarts tijdelijk van de verplichte normen worden afgeweken. Dit mag niet twee jaren achtereen gebeuren en daarnaast geldt de ontheffing voor maximaal één jaar. Milieu Doel: verminderen gebruik eindige hulpbronnen, verlaging van belasting van het milieu door reductie uitscheiding van milieubelastende stoffen en reduceren directe hinder omwonenden. Toekomstige eisen: aanscherping bestaande normen M2.1 Per 1 januari 2015: energieverbruik middels elektriciteit volledig duurzaam - Groene stroom: controleer facturen opgewekt (aankoop groene stroom of zelf energie produceren of combinatie - Energieopwekking op bedrijf: controleer of aantal kWh op jaarbasis minimaal van beide). gelijk is aan energieverbruik op bedrijf. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 3 van 35 Nr. M2.2 M2.3 M2.4 M2.5 Criterium Energieverbruik op bedrijf: Regulier vleeskuiken: max. 1.724 MJ per 1000 kg groei Langzamer groeiend vleeskuiken A: max. 1.862 MJ per 1000 kg groei Langzaam groeiend vleeskuiken B: max. 2.053 MJ per 1000 kg groei Het energieverbruik bij toepassen van mestdroging mag per % hogere ds gehalte (t.o.v. de minimale norm van 55%) van de mest 1% hoger zijn. Dus bij een gemiddeld ds% van de gedroogde mest van bijvoorbeeld 65% mag het energieverbruik bij het regulier vleeskuiken 1.896 MJ zijn. Per stal of stallen die onder Milieukeur vallen zijn energiemeters (stroom en gas) aanwezig. Het energieverbruik wordt teruggerekend naar het gebruik per 1000 kg groei De exacte wijze van berekenen van het energieverbruik is in bijlage “Milieu, energieverbruik” weergegeven Onder duurzame energieproductie voor eigen gebruik vallen bijvoorbeeld eigen zonnepanelen, windmolens, WKK, biogasinstallatie, mestverbranding Bedrijven kunnen het eerste jaar gebruik maken van de mogelijkheid 10% onder de norm te mogen presteren mits dit wordt gecompenseerd door lagere stikstof- en/ of fosfaatexcretie. Zie hiervoor de bijlage Milieu. Norm voor ammoniakemissie: De ammoniakemissie van het toegepaste huisvestingssystemen mag niet hoger zijn dan 0,027 kg per dierplaats per jaar De wijze van berekenen van de ammoniakemissie op bedrijfsniveau is in bijlage “Milieu, ammoniakemissie stal” weergegeven De actuele stalemissies worden per stal overgenomen uit de vergunning of indien de gerealiseerde situatie een lagere forfaitaire norm kent mag deze norm worden meegenomen in de berekening (zie bijlage Milieu). Norm voor fijnstofemissie: De fijnstofemissie van het toegepaste huisvestingssystemen mag niet hoger zijn dan 20 g PM10/dier/jaar De wijze van berekenen van de fijnstofemissie op bedrijfsniveau is in bijlage “Milieu, fijnstofemissie” weergegeven De actuele stalemissies worden per stal overgenomen uit de vergunning of indien de gerealiseerde situatie een lagere forfaitaire norm kent mag deze norm worden meegenomen in de berekening (zie bijlage Milieu). Norm voor stikstof excretie: Regulier vleeskuiken: max. 29,5 kg N / 1000 kg groei Langzamer groeiend vleeskuiken A: max. 36,0 kg N / 1000 kg groei Langzaam groeiend vleeskuiken B: max. 44,3 kg N / 1000 kg groei De stikstofexcretie wordt berekend aan de hand van de aanvoer en afvoer van stikstof op het bedrijf Dit wordt gebaseerd op de stikstofexcretie per 1000 kg groei De exacte wijze van berekenen van de stikstofexcretie is in bijlage “Milieu, stikstofexcretie” weergegeven Bedrijven kunnen het eerste jaar gebruik maken van de mogelijkheid 10% onder de norm te mogen presteren mits dit wordt gecompenseerd door lagere fosfaatexcretie en/of energieverbruik. Zie hiervoor de bijlage Milieu. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Controleer of het energieverbruik voldoet aan de gestelde norm en bepaald is volgens de vereiste berekeningen. Bereken bij mestdroging het droge stof gehalte op basis van de mestmonsters die zijn genomen. Controleer of de ammoniakemissie voldoet aan de gestelde norm en bepaald is volgens de vereiste berekeningen. Controleer of de fijnstofemissie voldoet aan de gestelde norm en bepaald is volgens de vereiste berekeningen. Controleer of de stikstofexcretie voldoet aan de gestelde norm en bepaald is volgens de vereiste berekeningen. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 4 van 35 Nr. M2.6 Criterium Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Norm voor fosfaat excretie: Controleer of de fosfaatexcretie voldoet aan de gestelde norm en bepaald is Regulier vleeskuiken: max. 10,2 kg P2O5 / 1000 kg groei volgens de vereiste berekeningen. Langzamer groeiend vleeskuiken A: max. 12,4 kg P2O5 / 1000 kg groei Langzaam groeiend vleeskuiken B: max. 15,3 kg P2O5 / 1000 kg groei De fosfaatexcretie wordt berekend aan de hand van de aanvoer en afvoer van fosfaat op het bedrijf Dit wordt gebaseerd op de fosfaatexcretie per 1000 kg groei De exacte wijze van berekenen van de fosfaatexcretie is in de bijlage “Milieu, fosfaatexcretie” weergegeven Bedrijven kunnen het eerste jaar gebruik maken van de mogelijkheid 10% onder de norm te mogen presteren mits dit wordt gecompenseerd door lagere stikstofexcretie en/of energieverbruik. Zie hiervoor de bijlage Milieu. M2.7 Norm voor zinkaanvoer: Controleer of de zinkaanvoer voldoet aan de gestelde norm en bepaald is Regulier vleeskuiken: max. 252 gram / 1000 kg groei volgens de vereiste berekeningen. Langzamer groeiend vleeskuiken A: max. 285 gram / 1000 kg groei Langzaam groeiend vleeskuiken B: max. 318 gram / 1000 kg groei De zinkaanvoer wordt berekend aan de hand van de aanvoer van zink op het bedrijf Dit wordt gebaseerd op de zinkaanvoer per 1000 kg groei De exacte wijze van berekenen van de zinkaanvoer is in bijlage Voeders weergegeven M2.8 Norm voor koperaanvoer: Controleer of de koperaanvoer voldoet aan de gestelde norm en bepaald is Regulier vleeskuiken: max. 42,0 gram / 1000 kg groei volgens de vereiste berekeningen. Langzamer groeiend vleeskuiken A: max. 47,5 gram / 1000 kg groei Langzaam groeiend vleeskuiken B: max. 53,0 gram / 1000 kg groei De koperaanvoer wordt berekend aan de hand van de aanvoer van koper op het bedrijf Dit wordt gebaseerd op de koperaanvoer per 1000 kg groei De exacte wijze van berekenen van koperaanvoer is in bijlage Voeders weergegeven Dierwelzijn en – gezondheid Doel: gezonde dieren die hun natuurlijk gedrag kunnen uitvoeren en waarvan het eindproduct veilig is voor humane consumptie. WG2.1 Dit onderdeel wordt een verplicht criterium na de volgende herziening Controleer het kuikenpaspoort dat bij het koppel vleeskuikens wordt in 2016, maar dit kan bij nieuwe ontwikkelingen in regelgeving, markt, meegeleverd en de orderbevestiging en rekeningen van de leverancier van de onderzoek of industrie worden aangepast in een tussentijds besluit: vleeskuikens. De vleeskuikenhouder maakt alleen gebruik van een langzamer groeiend ras: groeiperiode minimaal 45 dagen, groei per dag (gemiddeld over de groeiperiode) maximaal 50 gram. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 5 van 35 Nr. WG2.2 WG2.3 WG2.4 WG2.5 Criterium Maximale gemiddelde uitval volgens de formule uit het Vleeskuikenbesluit (1% + (0,06 % x de slachtleeftijd in dagen)) Het betreft de gecumuleerde dagelijkse uitval zoals in het Vleeskuikenbesluit is aangegeven. De uitval betreft het aantal uitgevallen vleeskuikens ten opzichte van het totaal aantal vleeskuikens bij aanvang van de betreffende groeiperiode De uitval wordt berekend op basis van een uitdraai van het managementinformatiesysteem of met behulp van de stallijst Het betreft de gemiddelde uitval van de koppels van het laatste kalenderjaar. Aanvullend: Het betreft hier een bedrijfsresultaat en de norm geldt op bedrijfsniveau. Een uitzondering mag gemaakt worden voor nieuwe bedrijven Bij deze bedrijven mag bij de eerste audit op basis van de historische gegevens, de uitval maximaal 5% zijn. Dit geldt alleen in het eerste jaar van deelname van nieuwe bedrijven. Dit overgangsjaar voor nieuwe deelnemers en bedrijven is bedoeld om ondernemers die starten met Milieukeur de mogelijkheid te bieden aan de registratie van uitval volgens de voorwaarden van Milieukeur te voldoen en eventuele knelpunten hierbij op te lossen Voorkomen van aandoeningen: Voetzoollaesies mogen gemiddeld over de koppels van het laatste kalenderjaar maximaal 60 punten scoren Voor de definiëring van de voetzoollaesies wordt aangesloten bij de methode beschreven door Berg. De scorekaart is als bijlage aan het certificatieschema toegevoegd. Ernstig zieke of verwonde vleeskuikens worden tijdig geëuthanaseerd Op het bedrijf is minder dan 1 ernstig zieke of verwonde vleeskuiken, zonder uitzicht op herstel, per 5000 vleeskuikens per eenheid (stal of afdeling) aanwezig De ondernemer draagt zorg voor tijdig euthanaseren (nekdislocatie = nekbreuk) van ernstig zieke of verwonde vleeskuikens. Het aantal dagdoseringen antibiotica per dierjaar mag over koppels van het laatste kalenderjaar niet meer zijn dan 10: Complete registratie gebruik antibiotica (in een van de centrale registratiesystemen, bv. VetCis) Registratie aantal behandelingen per koppel per ronde en deze minimaal een jaar bewaren Geen derde of vierde generatie antibiotica (cephalosporinen en fluorchinolonen)Bij meer dan 0,5 behandelingen gemiddeld per koppel moet een actieplan worden opgesteld Bij minder dan 0,5 behandelingen gemiddeld per koppel mogen uitval en slachtafwijkingen gedurende één jaar hoger zijn dan reguliere MK-norm (= 10% t.o.v. de voorgeschreven dagdoseringen). Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Controleer of de berekende uitval voldoet. Voor de beoordeling van de voetzoollaesies wordt gekeken naar de poten van 100 vleeskuikens per koppel per stal. De beoordeling wordt door een onafhankelijke beoordelaar uitgevoerd op het bedrijf of slachterij (visueel of via automatisch beoordelingssysteem). Het controleresultaat bestaat uit drie percentages per stal. Het percentage vleeskuikens: zonder voetzoollaesies (score 0) met matige voetzoollaesies (score 1) met ernstige voetzoollaesies (score 2) Aan de hand van deze percentages wordt de Voetzoollaesies-score (VZL-score) berekend met de volgende formule: VZL-score = (percentage dieren met score 0 x 0) + (percentage dieren met score 1 x 0,5) + (percentage dieren met score 2 x 2). Controleer de aanwezigheid van ernstig zieke of verwonde vleeskuikens. Controleer registraties Gebruik berekenwijze SDa voor bepalen antibiotica dagdosering per dierjaar (dd/dj) Bereken of aan norm is voldaan en of actieplan wordt vereist en correct is uitgevoerd. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 6 van 35 Nr. WG2.6 WG2.7 WG2.8 WG2.9 WG2.10 WG2.11 Criterium Het bedrijf beschikt over een PC managementinformatiesysteem of stallijst voor productie- en gezondheidskengetallen (sterfte van vleeskuikens, entingen, ziekteproblemen, selectie van vleeskuikens en gebruik medicijnen). Automatisch dierweegsysteem aanwezig of wekelijks handmatige weging van minimaal 100 kuikens per stal. Registreer de wekelijkse bevindingen op hokkaart of in managementsysteem. De vleeskuikens worden gedurende de gehele groeiperiode gehouden bij een bezetting van maximaal 39 kg / m2 bruikbaar oppervlakteGedurende een kalenderjaar mag men deze norm 1 keer met ten hoogste 10% overschrijden. Dit onderdeel wordt bij de volgende herziening aangescherpt naar een bezetting van maximaal 38 kg/m2 bruikbaar oppervlakte, maar dit kan bij nieuwe ontwikkelingen in regelgeving, markt, onderzoek of industrie worden aangepast in een tussentijds besluit. Op de vloer is voor aanvang van de groeiperiode een laag strooisel van minimaal 1 kg per m2 aangebracht (houtkrullen, stro, gehakseld stro, turf, zand of ander materiaal met een losse structuur dat vleeskuikens in staat stelt aan hun ethologische behoeften te voldoen) Het strooisel moet te allen tijde droog en rul zijn en gemiddeld moet het droge stof % van het strooisel minimaal 55% zijn van de koppels van het laatste kalenderjaar Vanaf de derde levensweek wordt minimaal 2 gram graan per kip per dag toegediend op het voor de vleeskuikens beschikbare grondoppervlak. Per mestperiode, bij aanvang van de derde levensweek, wordt 1 baal (stro, luzerne, etc) per 1.000 kippen per groeiperiode in de stal verstrekt en worden de balen gelijkmatig over de ruimte verdeeld. Binnen 7 dagen na opzet tot 3 dagen voor afzet, moet een dag-nachtritme worden gehanteerd dat bestaat uit ten minste 6 uur aaneengesloten donker vallend in de nacht. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Controleer een uitdraai met recente gegevens van het bedrijf die de management resultaten tonen (productie en gezondheid). Controleer of een automatisch dierweegsysteem aanwezig is en test de werking Controleer de meest recente uitdraai van de gegevens is en een lijst met het gewichtsverloop. Controleer de bruikbare oppervlakte door de breedte en lengte van de binnenzijde te vermenigvuldigen. Controle via aankoopbonnen strooiselmateriaal. Totale kilogrammen omrekenen naar hoeveelheid per m2 Controle droge stof bepalingen van het strooisel via monsters bij afvoer strooisel. Bepaal gemiddelde droge stof gehalte van de koppels van het laatste kalenderjaar. Controleer de aanwezigheid van aankoopbonnen van graan en balen (stro, luzerne, etc.) in de administratie en resten van stroverstrekking in stal. Noteer naam leverancier. Controleer via de klimaatcomputer of d.m.v. ingestelde klokjes Indien men maatregelen moet nemen om hittestress te voorkomen, mogen deze uren worden verplaatst naar een ander tijdstip van de dag. Dit dient te worden geregistreerd. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 7 van 35 Nr. WG2.12 WG2.13 WG2.14 WG2.15 WG2.16 Criterium Alarmsysteem en objectinformatiekaart voor calamiteiten: Alarmsysteem voor het uitvallen van stroom en essentiële apparatuur (ventilatie) en een uitvoerbaar plan van aanpak voor de te nemen maatregelen. Bij uitvallen stroom dient bijvoorbeeld een noodaggregaat aanwezig te zijn voor de ventilatie of overgestapt kunnen worden op natuurlijke ventilatie Alarmsysteem voor brand. Advies van de brandweer met uitvoeringsplan aanwezig. Minimaal eens in de vijf jaar dient de brandveiligheid gecontroleerd te worden door een externe deskundige Aanwezigheid van een calamiteitenplan waarin beschreven staat hoe te handelen bij calamiteiten als uitval stroom, essentiële apparatuur (met name ventilatie) en bij branduitbraak. Er is een objectinformatiekaart aanwezig, die bij calamiteiten direct beschikbaar (opbergplaats zichtbaar en buiten stal) is voor de brandweer/hulpdiensten. Voorzien van: indeling bouwblok/stallen, toegangsdeuren, toegepaste materialen, nutsvoorzieningen, bluswaterpunt, locaties met brandgevaarlijke stoffen/activiteiten, evacuatiemogelijkheden dieren, etc. Er vindt regelmatig (minimaal 1 keer per jaar) controle plaats van het mechanisch of natuurlijk geventileerde klimaatsysteem (en alarmsysteem) op het bedrijf door een deskundige (een installateur of een andere adviseur met kennis van klimaatsturing systemen) en de bevindingen hiervan worden gerapporteerd. Alarminstallatie met doormelding m.b.t. ventilatie bij mechanisch geventileerde stallen. Onder doormelding wordt verstaan dat het alarm wordt doorgegeven naar of een vaste telefoon, een mobiele telefoon of een semafoon (pieper) Vleeskuikenhouder wordt op afstand gewaarschuwd dat iets mis is in de stal. Het geluidsniveau wordt zo laag mogelijk gehouden (<75dB). Dit moet worden aangetoond met een meting van geluidsniveau op het bedrijf veroorzaakt door apparatuur of omgevingsfactoren of een akoestisch rapport dat bij de milieuvergunning is afgegeven Meting op kophoogte van het dier op 4 willekeurige plaatsen in de stal dB(A). Decibel A-gewogen wordt gebruikt bij de metingen. Dit is vergelijkbaar met dBSPL (sound pressure level), maar dan gefilterd met een speciaal filter dat corrigeert voor het menselijke gehoor Aanhoudend of plotseling lawaai wordt vermeden Constructie, opstelling, onderhoud en werking van ventilatoren, voedermachines of andere apparaten veroorzaken zo weinig mogelijk lawaai. Kunstlicht (minimaal 100 Hz): Geen laagfrequent licht in dierverblijven "Normale" kleur hoofd verlichting (geen rood, groen, blauw, Natrium). Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Controleer aanwezigheid alarmsysteem van stroom, essentiële apparatuur, branduitbraak en calamiteitenplan Toets functionaliteit door systeem in werking te zetten Controle op functioneren hoeft niet te worden uitgevoerd indien de ondernemer voor de apparatuur een onderhoudscontract heeft waarin controles worden uitgevoerd. Controleer of dit contractueel is vastgelegd. Vraag steekproefsgewijs na bij personeel wat te doen in geval van calamiteiten Controle op beschikbaarheid objectinformatiekaart. Controleer of bedrijven minimaal eens per jaar een controle laten uitvoeren door een deskundige voor de werking van het klimaatsturing systeem. Alarm in gang zetten en controleer of dit volgens de beschrijving werkt. Controleer de aanwezigheid van een rapport van meting van geluidsniveau veroorzaakt door apparatuur of omgevingsfactoren moet op het bedrijf aanwezig zijn of een akoestisch rapport dat bij de milieuvergunning is afgegeven. Controleer (eventueel aan de hand van verpakking of aankoopbonnen) of de frequentie van de lampen en de kleur voldoen. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 8 van 35 Nr. WG2.17 WG2.18 WG2.19 Criterium De temperatuur in de ruimten waar vleeskuikens verblijven wordt geautomatiseerd geregeld Klimaatbeheersing is geautomatiseerd en ventilatie wordt zo nodig bijgestuurd op basis registraties van de metingen van de luchtkwaliteit Luchtkwaliteit kan worden beoordeeld aan de hand van meting van concentratie RV, NH3 en/of CO2. Concentraties op kophoogte van de vleeskuikens moeten aan de volgende voorwaarden voldoen: RV: <70% (bij buitentemperatuur <10°C, gedurende 48 uur), NH3: <20 ppm, CO2: <3000 ppm De stal is uitgerust met een klimaat beheersingssysteem zodat de binnentemperatuur de buitentemperatuur niet overschrijdt bij buitentemperaturen (in de schaduw) boven 30˚C. De vleeskuikens beschikken minimaal over een voergoot waarvan de lengte van de voor de vleeskuikens toegankelijke kant tenminste 4 cm per vleeskuiken bedraagt of, indien het een ronde voerbak betreft, tenminste 1 cm per vleeskuiken. Op alle punten in de vleeskuikenstal is binnen een afstand van maximaal 3 meter een voer- en drinkpunt aanwezig. WG2.20 Drinkvoorzieningen moeten zo zijn ingericht, geplaatst en worden onderhouden dat morsen tot een minimum wordt beperkt. WG2.21 De vleeskuikens beschikken over een watervoorziening bestaande uit: Eén drinknippel voor maximaal 14 vleeskuikens, of Eén drinkcup voor maximaal 45 vleeskuikens. Eis per 1 januari 2015: Bij gebruik soja in het voer: dient de soja in het voer duurzamer (RTRS of gelijkwaardig) te zijn of voor deze hoeveelheid zijn certificaten aangekocht door duurzamere soja. Book&claim principe (certificaten RTRS, andere systemen kunnen worden voorgelegd aan het College van Deskundigen agro/food) voor de hoeveelheid soja die op jaarbasis gevoerd wordt Dit wordt berekend door het % soja in het voer (gemiddeld per jaar) te vermenigvuldigen met de hoeveelheid aangekocht voer per jaar. Mass balance principe (GMP+ module voor Milieukeur start in 2015) voor het op het bedrijf geleverde voer. WG2.22 Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Controleer aan de hand van registraties klimaatspecialist Controleer de staltemperatuur aan de hand van de klimaatcomputer en door de ingevulde stallijst met de buitentemperatuur en staltemperatuur per dag. Controleer de lengte van de totale voergoten door deze op te meten In het geval van ronde voerbakken, deze tellen en de omtrek bepalen. Controleer dit door op 4 willekeurige punten in de stal te gaan staan en meet vervolgens of binnen een afstand van maximaal 3 meter een voer- en drinkpunt aanwezig is 2% meetafwijking toegestaan. Controleer dit aan de hand van de kwaliteit van het strooisel onder de drinklijnen Er mag geen sprake zijn van volledige “koekvorming”. Controleer aan de hand van bouw- en milieuvergunning Controleer bij de initiële audit minimaal één en maximaal twee afdeling(en) door deze op te meten. Bereken het sojaverbruik per bedrijf op jaarbasis Als de benodigde gegevens niet beschikbaar zijn wordt gerekend met forfaitaire hoeveelheden soja per leghen Controleer bij book&claim of vereiste certificaten zijn aangekocht (direct of via derden) voor het juiste aantal kg. Controleer bij mass balance op voerbonnen of het aangekochte voer voldoet aan de GMP+ module voor Milieukeur. Transport Doel: stress minimaliseren door goed geoutilleerde vrachtwagens, korte transportafstanden en alleen vervoer gezonde dieren. Toekomstige aanscherpingen: kortere transportduur, strengere eisen aan vrachtwagens T2.1 Vangen en transport van vleeskuikenstal naar slachterij: Toets de nuchterheid, dood bij aankomst (DOA) en afkeuringen van de Slachtdieren worden nuchter afgevoerd vleeskuikens aan de hand van het Keuringsrapport slachterij Het gemiddelde percentage “Dood bij aankomst” en “Afkeuringen” mag van Controleer aan de hand van routeplanner van adres tot adres uitgaande van de laatste 7 groeiperioden respectievelijk niet hoger zijn dan 0,3 en 1,2% vervoer per vrachtwagen (geen personenauto) bijv. middels Transport van de vleeskuikens met behulp van containers met een opening www.routenet.nl van minimaal 0,25 m2 Transportduur alle levende vleeskuikens maximaal 3,0 uur Werkomstandigheden Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 9 van 35 Nr. W2.1 W2.2 W2.3 Criterium Er is minimaal eenmaal per 6 maanden een formeel werkoverleg met alle vaste medewerkers (en/of meewerkende familieleden). Onderwerpen zijn onder andere ARBO, duurzaamheid (waaronder welzijn), resultaten registraties criteria Milieukeur vleeskuikens Tevens worden medewerkers (en/of meewerkende familieleden) gevraagd ideeën over de bedrijfsvoering (ten aanzien van people, planet, profit) in te brengen Aandachtspunten voor duurzaam en veilig werken worden minimaal één maal per jaar met de medewerkers (en/of meewerkende familieleden) besproken De benodigde materialen moeten beschikbaar zijn. Minimaal 50% van de medewerkers, met een contract van minimaal 20 uur per week, neemt minimaal één maal per 2 jaar deel aan een informatieve of educatieve activiteit ten aanzien van het houden van kippen (bijvoorbeeld bezoek aan vakbeurs of leverancier, cursus). Eigen personeel of inhuurpersoneel moet beschermd worden tegen fijnstof met een beschermingsmasker Het beschermingsmasker bevat een helm of masker dat tenminste de neus, mond en kin bedekt. Het systeem bestaat minimaal uit een halfgelaatsmasker met een P3 fijnstoffilter. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Aanwezigheid verslag (minimaal lijstje afspraken en datum van volgend werkoverleg) toetsen Voortgang acties toetsen Bij initiële audit bij bedrijf dat dit nog niet regelmatig doet: datum van eerste overleg moet binnen 4 weken zijn Toets in verslag of duurzaam en veilig werken als vast agendapunt van het werkoverleg is opgenomen Toets aanwezigheid en gebruik materialen Bij initiële audit bij bedrijf dat dit nog niet regelmatig doet: datum van eerste overleg moet binnen 4 weken zijn. Controleer de aanwezigheid van de lijst met informatieve of educatieve activiteiten waaraan medewerkers hebben deelgenomen Bij initiële audit bij bedrijf dat dit nog niet regelmatig doet: afspraak voor informatieve of educatieve activiteit moet gemaakt zijn. Controleer of de voorgeschreven beschermingsmiddelen ter beschikking worden gesteld Visuele controle of het systeem voldoet aan de norm en of het functioneert. Indien de veehouder alleen werkzaam is in de stallen, is 1 apparaat toereikend. Daarnaast is de veehouder al bij wet verplicht om zijn medewerkers van persoonlijke beschermingsmiddelen te voorzien. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 10 van 35 5.3 Keuzemaatlat milieu in en om het bedrijf Milieukeur vereist dat extra stappen worden gezet om duurzamer te produceren met minder belasting voor het milieu in en om het bedrijf. Hiervoor is de milieumaatlat opgesteld. Er dienen minimaal 20 punten behaald te worden. Het berekend aantal punten per procentpunt verbetering wordt vanaf 0,05 naar boven afgerond. Nr. Criterium k-M1 Berekenen productie groei. k-M2 Energieverbruik op bedrijf per 1000 kg groei. Regulier vleeskuiken Ondergrens voor puntenwaardering Punten per % verbetering - - 1.724 MJ 0,1 1.862 MJ 0,1 2.053 MJ 0,1 100% van de dierplaatsen voldoet aan verplichte maximale norm van 0,027 kg/dpl/jr 20 g PM10/dier/jaar 0,3 24,4 (0,005 De wijze van berekenen van de ammoniakemissie op bedrijfsniveau is in bijlage kg/dpl/jr) “ammoniakemissie stal” weergegeven 0,2 15 (5 g PM10/dier/ jaar) Langzamer groeiend vleeskuiken A k-M3 k-M4 Langzaam groeiend vleeskuiken B De ondergrens energiegebruik is afhankelijk van de mestdroging. Bij toepassing van mestdroging boven de 55% droge stof wordt het energieverbruik aangepast: per % hogere ds gehalte mag 1% meer energie worden verbruikt. Verlaging van de ammoniakemissie gebaseerd op Nederlands Besluit Huisvesting. Verlaging van de fijnstofemissie middels lijst van rijksoverheid.nl/infomil.nl (uitleg in bijlage “fijnstofemissie”). Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Maximaal te behalen punten (waarde) - 10 (0 MJ) 10 (0 MJ) Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Voor een aantal onderdelen dient eerst de kg groei berekend te worden. Zie bijlage milieu. Energieverbruik wordt teruggerekend naar het gebruik per 1000 kg groei Exacte wijze van berekenen van het energieverbruik is in bijlage milieu weergegeven Onder duurzame energieproductie voor eigen gebruik vallen bijvoorbeeld eigen zonnepanelen, windmolens, WKK, biogasinstallatie. Bepaal welke ondergrens van toepassing is. Het energieverbruik bij mestdroging mag per % hogere gehalte (t.o.v. de minimale norm van 55%) van de mest 1% hoger zijn. Dus bij een gemiddeld ds% van de gedroogde mest van bijvoorbeeld 65% mag het energieverbruik bij het regulier vleeskuiken 1.896 MJ zijn. 10 (0 MJ) Momenteel is er nog geen regelgeving op fijnstof gebied. De verwachting is dat medio 2014 hiervoor een maximaal emissieplafond (vergelijkbaar met ammoniak) wordt geïmplementeerd in het Besluit Huisvesting. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 11 van 35 Nr. Criterium k-M5 Stikstof excretie per 1000 kg groei. Regulier vleeskuiken k-M6 Ondergrens voor puntenwaardering Punten per % verbetering 29,5 kg 0,5 Langzamer groeiend vleeskuiken A 36,0 kg 0,5 Langzaam groeiend vleeskuiken B 44,3 kg 0,5 Fosfaat excretie per 1000 kg groei. Regulier vleeskuiken Maximaal te behalen punten (waarde) 10 (23,6 kg) 10 (28,8 kg) 10 ( 35,4kg) 10,2 kg 0,5 10 (8,16 kg) 10 (9,92 kg) Langzamer groeiend vleeskuiken A 12,4 kg 0,5 Langzaam groeiend vleeskuiken B 15,3 kg 0,5 10 (12,24 kg) k-M7 Afzet mest voor verbranding. n.v.t. 0,04 4 (100%) k-M8 Afzet mest voor productie korrels. n.v.t. 0,06 6 (100%) k-M9 Grondgebonden en lokale mestafzet. n.v.t. 0,04 4 (100%) k-M10 Actieve deelname onderzoeksprojecten voor verbetering duurzaamheid op het gebied van milieu in en om het bedrijf. n.v.t. n.v.t. 2 Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Stikstofexcretie wordt berekend aan de hand van de aanvoer en afvoer van stikstof op het bedrijf, gebaseerd op de stikstofexcretie per 1000 kg groei Exacte wijze van berekenen van de stikstofexcretie is in bijlage “Berekeningen” weergegeven Fosfaatexcretie wordt berekend aan de hand van de aanvoer en afvoer van fosfaat op het bedrijf, gebaseerd op de fosfaatexcretie per 1000 kg groei Exacte wijze van berekenen van de fosfaatexcretie is in bijlage “Berekeningen” weergegeven Voor afzetcontracten naar een mestverbrandingsinstallatie worden punten toegekend op basis van het aandeel van de totale mest die onder contract wordt afgezet Per % mest dat afgezet wordt naar een mestverbrandingsinstallatie kan 0,04 punt worden behaald met een maximum van 4 punten. Voor afzetcontracten naar een verwerker/korrelaar worden punten toegekend op basis van het aandeel van de totale mest die onder contract wordt afgezet Per % mest dat afgezet wordt naar een verwerker/korrelaar kan 0,06 punt worden behaald met een maximum van 6 punten % van jaarlijkse mestproductie dat grondgebonden is of waarvoor mestcontracten zijn binnen een straal van 50 km, controle bijvoorbeeld aan de hand van uitdraaien met een routeplanner Berekening percentage grondgebonden en lokale mestafzet: % van de totale mestproductie per jaar dat grondgebonden of lokaal wordt afgezet Ondernemer van het bedrijf neemt actief deel aan een onderzoeksproject op het gebied van milieu in en om het bedrijf waarbij eindverantwoordelijkheid bij een onderzoeksinstelling ligt Ondernemer dient minimaal zelf uren te besteden en actief deel te nemen aan doelstelling van het project door uitvoeren experimenten op het bedrijf of aanpassingen in de bedrijfsvoering Een punt per project met een maximum van 2 punten per bedrijf. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 12 van 35 Nr. Criterium k-M11 Bonus bij voldoen aan vigerende Nederlands certificatieschema MDVA (minimaal maatlatten energie en ammoniakemissie). Ondergrens voor puntenwaardering Punten per % verbetering n.v.t. 0,05 Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Maximaal te behalen punten (waarde) 5 (100%) Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Er worden punten behaald indien een MDV-certificaat is behaald of voldaan wordt aan minimale punten voor vigerend schema van MDV thema’s energie en ammoniakemissie en de helft van de vrije ruimte met deze thema’s wordt ingevuld Het aantal punten wordt gerelateerd aan het percentage dierplaatsen waarvoor het certificaat behaald is De bonuspunten worden na goedkeuring door de certificatie-instelling drie jaar geldig, daarna kan opnieuw worden getoetst op het dan vigerende certificatieschema MDVA. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 13 van 35 5.4 Keuzemaatlat voeders Het voer is een belangrijke component bij de duurzaamheid van de productie van vleeskuikens. Milieukeur vereist dat extra stappen worden gezet hier op een meer duurzame wijze mee om te gaan. Hiervoor is de voedermaatlat opgesteld. Er dienen minimaal 15 punten behaald te worden. Het berekend aantal punten per procentpunt verbetering wordt vanaf 0,05 naar boven afgerond. Nr. Criterium k-VW1 Gebruik van duurzame grondstoffen Fysiek aanwezig in het mengvoer Via groen stroomprincipe bij voerleverancier Via book&claim systeem. k-VW2 k-VW3 k-VW4 k-VW5 k-VW6 Eigen productie of regionale productie grondstoffen voor eigen pluimveevoer, mits niet vervoerd buiten een straal van 100 km van het pluimveebedrijf Zink aanvoer/1000 kg groei. Regulier vleeskuiken (252,0 g) Langzamer groeiend vleeskuiken A (285 g) Langzaam groeiend vleeskuiken B (318 g) Koper aanvoer/1000 kg groei. Regulier vleeskuiken (42,0 g) Langzamer groeiend vleeskuiken A (47,5g) Langzaam groeiend vleeskuiken B (53,0 g) Van iedere voerlevering is de grondstofsamenstelling en berekende voederwaarde bekend. Actieve deelname onderzoeksprojecten voor verbetering duurzaamheid in relatie tot voer. Punten per % verbetering 1 0,75 0,5 Maximaal te Beoordelingsrichtlijn en interpretatie behalen punten (waarde) 100 (100%) Duurzamere grondstoffen: EKO, Milieukeur, Fair Trade, RSPO, FSP, RTRS, MSC, ASC. Andere initiatieven eerst onderbouwd voorleggen aan College van Deskundigen agro-food via SMK; Segregatie / fysiek in de voeders: Voerleverancier(s) verklaren schriftelijk welke duurzamere grondstoffen in het geleverde voer gebruikt zijn (voerbonnen). Via mass balance / groene stroomprincipe: Uitdraai van voerleverancier(s) met aankoopbonnen/inkoopverklaringen duurzamere grondstoffen en de namen van pluimvee- en andere veehouders die deze claim kunnen gebruiken met bijbehorende tonnages per ondernemer. Via book&claim / certificaathandel: Betrokken partij(en) die certificaten inkoopt verklaart schriftelijk bij certificatie instelling aan welke legpluimveebedrijven (namen en tonnages) deze certificaten gekoppeld zijn. 0,25 10 (40%) 1,0 1,0 1,0 20 (201,6 g) 20 (228,0 g) 20 (254,4 g) 1,0 1,0 1,0 n.v.t. 20 (33,6 g) 20 (38,0 g) 20 (42,4 g) 2 n.v.t. 2 Onder regionaal wordt hier verstaan: vleeskuikenbedrijf en akkerbouwbedrijf liggen binnen een straal van maximaal 50 km. Eventuele verwerking van de grondstof dient binnen een straal van 100 km van het bedrijf plaats te vinden Controleer dit met behulp van een uitdraai van de routeplanner Complete registratie van de aanvoer van zink in het voer en eventuele extra voedingssupplementen. Complete registratie van de aanvoer van koper in het voer en eventuele extra voedingssupplementen. Compleet overzicht aanwezig van de voerleveringen met bijbehorende samenstellingen en berekende voerderwaarde Van iedere voerlevering wordt op het vleeskuikenbedrijf een monster minimaal 3 maanden gekoeld bewaard. Ondernemer van het bedrijf neemt actief deel aan een onderzoeksproject op het gebied van pluimveevoeders (gerelateerd aan keuzemaatregelen op deze meetlat) waarbij eindverantwoordelijkheid bij een onderzoeksinstelling ligt Ondernemer dient minimaal zelf uren te besteden en actief deel te nemen aan doelstelling van het project door uitvoeren experimenten op het bedrijf of aanpassingen in de bedrijfsvoering Een punt per project met een maximum van 2 punten per bedrijf. 5.5 Keuzemaatlat dierwelzijn en -gezondheid Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 14 van 35 Milieukeur vereist dat extra stappen worden gezet om op het gebied van dierwelzijn en -gezondheid. Hiervoor is de dierwelzijn en - gezondheidsmaatlat opgesteld. Er dienen minimaal 25 punten behaald te worden. Nr. Criterium Punten Maximaal te Beoordelingsrichtlijn en interpretatie per % behalen punten verbetering k-WG1 Lagere totale uitval vleeskuikens t.o.v. norm 0,25 10,7 De uitval wordt berekend over de laatste 7 groeiperioden en betreft het aantal (2,0% uitval uitgevallen vleeskuikens ten opzichte van het totaal aantal vleeskuikens bij totaal) aanvang van de betreffende groeiperiode De uitval wordt berekend op basis van een uitdraai van het managementinformatiesysteem of met behulp van de stallijst Berekening volgens de formule uit het Vleeskuikenbesluit (1 % + (0,06 % x de slachtleeftijd in dagen)). Het betreft de gecumuleerde dagelijkse uitval zoals in het Vleeskuikenbesluit is aangegeven. k-WG2 Gemiddelde lagere uitval van kuikens bij Controleer aan de hand van Keuringrapporten van de slachterij de uitval. slachten over de laatste 7 groeiperioden: Lager % DOA t.o.v. norm (0,3%) 0,15 15 (0,0%) Lager % afkeur t.o.v. norm (1,2%) 0,15 15 (0,0%) k-WG4 Lagere score voetzoollaesies t.o.v. norm (60 0.1 10 Voor de beoordeling wordt gekeken naar de poten van 100 vleeskuikens per punten) (0,0%) koppel per stal. De beoordeling wordt door een onafhankelijke beoordelaar uitgevoerd. Het controleresultaat bestaat uit drie percentages per stal. Het percentage vleeskuikens: zonder voetzoollaesies (score 0) met matige voetzoollaesies (score 1) met ernstige voetzoollaesies (score 2) Aan de hand van deze percentages wordt de Voetzoollaesies-score (VZL-score) berekend met de volgende formule: VZL-score = (percentage dieren met score 0 x 0) + (percentage dieren met score 1 x 0,5) + (percentage dieren met score 2 x 2). k-WG5 Minder kilogrammen vleeskuiken per m2 0,3 10,8 Controleer de bruikbare oppervlakte door de breedte en lengte van de bruikbaar oppervlakte t.o.v. norm (39 (25 kg/m2) binnenzijde te vermenigvuldigen kg/m2). Het aantal vergunde en opgezette vleeskuikens wordt administratief bepaald Bij aanscherping van WG2.8 worden op dit Voor de bepaling van het bruikbaar oppervlakte mag een verhoogd plateau onderdeel punten toegekend voor minder dan 38 (indien strooisel, water en voer aanwezig is) of overdekte uitloop (beschikbaar 2 kg/m vanaf 3 weken leeftijd en indien strooisel aanwezig is) meegerekend worden. k-WG6 Achterwege laten van tussentijds uitladen n.v.t. 5 Controleer aan de hand van leveringen aan de slachterij. van vleeskuikens k-WG7 Achterwege laten van transport n.v.t. 5 Controleren of er broedeieren i.p.v. eendagskuikens worden aangeleverd bij het eendagskuikens (en in plaats daarvan vleeskuikenbedrijf. bijvoorbeeld broedeieren vervoeren) k-WG8 Minimum slachtleeftijd: n.v.t. Controleer aan de hand van het Keuringsrapport van de slachterij op welke 49 dagen 1 leeftijd de vleeskuikens het bedrijf hebben verlaten 56 dagen 2 Noteer van de laatste 7 groeiperioden de opzetdatum en leeftijd en de 81 dagen. 4 slachtdatum en leeftijd. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 15 van 35 Nr. Criterium k-WG9 Soort ras, langzaam groeiend - langzamer groeiend A (bijv. Kip van Morgen) - langzaam groeiend B (bijv. Hubbard JA 757 en/of Hubbard JA 957). Punten per % verbetering n.v.t. Maximaal te Beoordelingsrichtlijn en interpretatie behalen punten 5 Controleer aan de hand van het kuikenpaspoort of langzaam groeiende rassen zijn opgezet. 10 Als WG2.1 verplicht wordt, dan worden op dit onderdeel geen punten meer toegekend voor langzamer groeiend A (bijv. Kip van Morgen) k-WG10 Maximale koppelgrootte: 4800 vleeskuikens n.v.t. k-WG11 Omgevingsverrijking door extra leefvloer: 10 % van stalopp. 20 % van stalopp. 30 % van stalopp. n.v.t. k-WG12 Omgevingsverrijking door verticaal geplaatste oriëntatiemogelijkheden in de lengte van de stal (bv. schotjes, gaas). n.v.t. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 4 3 6 9 2 Controleer het aantal vleeskuikens per afdeling of stal aan de hand van de afdelings- of stallijst. Controleer de beschrijving van het leefbaar oppervlak en het berekende aantal vleeskuikens per m2 Een extra leefvloer bestaat uit een verhoogde vloer die kan bestaan uit een PP mestband met daarop een laagje strooisel. De vleeskuikens moeten de vloer gemakkelijk kunnen bereiken met trapjes en op de vloer moeten een voer- en watersysteem aanwezig zijn om de vloer aantrekkelijk te maken. Verder moet onder de vloer een beluchtingsbuis gemonteerd zijn die frisse lucht bij de vleeskuikens onder de vloer blaast om uitval door zuurstof gebrek te voorkomen. Deze mag meegerekend worden bij het beschikbare leefoppervlak. Een extra leefvloer in de vorm van een flexibel kunststof rooster (geen metaal) valt hier ook onder. De oppervlakte mag echter niet meegerekend worden als bruikbaar oppervlakte. Met verticaal geplaatste oriëntatiemogelijkheden worden primair tussenschotjes bedoeld waar de vleeskuikens omheen kunnen lopen Een schot is een extra aangebracht element dat geen deel uitmaakt van de reguliere inrichting van de stal maar als specifieke functie het onderbreken van looproutes heeft of het herkenbaar maken van onderdelen van de bestaande stalinrichting. Als een stal is opgedeeld in afdelingen, voldoen de daarvoor aangebrachte afscheidingen als oriëntatiemogelijkheid Daarnaast voldoen bijvoorbeeld schotjes waar de vleeskuikens omheen kunnen. Oriënteringspunten worden als zodanig erkend voor de regeling als een vleeskuiken nooit meer dan 12,5 meter van een dergelijk punt af is, ongeacht waar het vleeskuiken zich in de stal bevindt, bij twijfel dient dit nagemeten te worden In brede stallen (>20 m) komen ook afscheidingen in de lengterichting in aanmerking. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 16 van 35 Nr. Criterium k-WG13 Overdekte uitloop: 20 % van stalopp. 30 % van stalopp. 50 % van stalopp. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Punten per % verbetering n.v.t. Maximaal te Beoordelingsrichtlijn en interpretatie behalen punten 3 6 9 De overkapping van de buitenuitloop dient geen mest van overvliegende vogels door te laten en weer- en windbestendig te zijn. Dat wil zeggen: waterdicht zijn en niet kunnen scheuren bij harde wind. Dun plastic voldoet derhalve niet, goed bevestigde golfplaten of dik zeil dat niet scheurt bij harde wind voldoen wel. De overdekte uitloop dient vanuit de stal vrij toegankelijk te zijn en mag afsluitbaar zijn Controleer fysiek of een uitloop aanwezig is en/of een overkapping aanwezig is Verifieer dat de overkapping van de uitloop voldoende stevig is en dat de uitloop vrij toegankelijk is vanuit de stal Over de gehele lengte van de stal is er een overdekte uitloop, de uitloop mag aan 1 zijde zijn als de stal minder dan 26 m breed is. Als de stal breder is dan 26 m dan moet er aan beide zijden een uitloop zijn De overdekte uitloop heeft een oppervlakte van minimaal 20% van de totale staloppervlakte De openingen die toegang bieden tot de overdekte uitloop Hebben een totale lengte van 1 m per 1000 kuikens Maximale afstand in de stal tot de dichtstbijzijnde uitloop opening is 25 m. In deze 25 m mogen zich geen noemenswaardige obstakels bevinden die de doorgang voor de kuikens ernstig belemmeren De openingen dienen dusdanig geconstrueerd te zijn dat de vleeskuikens geen belemmeringen ondervinden bij het in- en uitlopen, De uitloop openingen dienen zo veel mogelijk evenredig verdeeld te zijn over de hele lengte van de stal Eén uitloop wordt nagemeten De overdekte uitloop, moet vanaf een leeftijd van 3 weken (vleeskuikens), vanaf 10.00 uur ’s morgens, minimaal 8 uur per dag, ter beschikking staan. Deze mag dan meegerekend worden bij het beschikbare grondoppervlak. Als de uitlopen niet (kunnen) worden gebruikt mag de bezetting in de stal niet hoger zijn dan de genoemde 39 kg/m2. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 17 van 35 Nr. Criterium k-WG14 Buitenuitloop: basis = min. 1 m2 per vleeskuiken, met min. 3-5% beschutting/bomen, struiken, opgaande gewassen, camouflagenetten, schuiltafels, egaal verdeeld, grotendeels bestaand uit manipuleerbare bodem Punten per % verbetering n.v.t. extra punten voor buitenuitloop: Met 5-10% beschutting/bomen, struiken, opgaande gewassen, camouflagenetten, schuiltafels, egaal verdeeld of toegepast in banen Met >10% beschutting/bomen, struiken, opgaande gewassen, camouflagenetten, schuiltafels, egaal verdeeld of toegepast in banen Wisselbeweiding Wering roofdieren (hek, schrikdraad) en roofvogels k-WG15 k-WG16 k-WG17 k-WG18 Strooiseldroging, zoals: Buizen die specifiek voor strooiseldroging worden aangelegd, deze kunnen onderdeel uitmaken van het ventilatiesysteem Vloerverwarming onder de strooiselruimte voldoet ook Vleeskuikenstal met mixluchtventilatie (E 5.6). Het beschikbaar stellen van voer en water direct na uitkomst. Spoelsysteem voor drinkwaterleidingen - met aan het eind van deze doorspoelleiding een kraan of een sterk oplopende leiding. - aangesloten op één van de schakelklokken van de klimaatcomputer. Graan verstrekken vanaf de derde levensweek (minimaal 2 gram per vleeskuiken per dag): Handmatig 5 gram per vleeskuiken per dag Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Maximaal te Beoordelingsrichtlijn en interpretatie behalen punten 10 4 8 2 2 n.v.t. 5 n.v.t. 5 n.v.t. 3 n.v.t. Controleer fysiek of een uitloop aanwezig is, of beschutting aanwezig is, dat de uitloop vrij toegankelijk is vanuit de stal, een dakgoot om het regenwater af te voeren aanwezig is en een laag houtsnippers van minimaal 15 cm dik aanwezig is die jaarlijks wordt aangevuld Controleer of de uitloop vrij toegankelijk is Eén uitloop wordt nagemeten, zowel voor aantal m2 per dier als voor relatief percentage beschut oppervlak Bij uitlopen van gelijke omvang wordt aselect gekozen en bij uitlopen met verschillende maatvoering wordt de relatief kleinste uitloop bemeten De uitloop dient minimaal voor de helft van het oppervlak manipuleerbaar zijn, dat wil zeggen dat deze niet verhard is, ingestrooid mag wel Voor wisselbeweiding dienen meerdere percelen vrij toegankelijk te zijn vanuit de stal waarbij ieder perceel aan de voorwaarden voldoet Controleer middels fysieke meting hoeveel procent van het oppervlak beschut is middels begroeiing, afdak of anderszins De voor de vleeskuikens toegankelijke uitloop wordt niet gebruikt voor andere doeleinden, behalve als boomgaard, bosterrein en grasland, voor zover dit laatste gebruik door de bevoegde autoriteiten is toegestaan Wering voor roofdieren bestaat uit in ieder geval een hek en stroomdraad (wering vossen e.d.) en netten of draden boven de uitloop om te voorkomen dat roofvogels rechtstreeks de uitloop in kunnen vliegen. Controleer de aanwezigheid en werking van een strooiseldrogingsysteem. (een warmtewisselaar valt hier niet onder) Controleer of de broedeieren op het bedrijf uitkomen en de vleeskuikens direct de beschikking hebben over voer en water. Controleer aanwezigheid drinkwaterspoelsysteem. 2 4 Indien handmatig strooien wordt toegepast dan dient dit middels registratie aantoonbaar te zijn Controleer de aanwezigheid van aankoopbonnen van graan in de administratie 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 18 van 35 Nr. Criterium k-WG19 Installatie voor verstrekking van CCM-voer (of ander voer met vergelijkbare pH verlagende werking) aanwezig. k-WG20 Ruwvoerverstrekking-systeem bij aanvang van de tweede levensweek. Deze dient aangesloten te zijn op een aparte opslag die geschikt is voor lang, vezelig materiaal Onder ruwvoer worden bijvoorbeeld hooi, stro/strobalen , gedroogde snijmaïs of luzerne verstaan, ruwvoer is voer met lange vezels. Fijn gemalen hooi in een brok voldoet derhalve niet Minimaal 1 baal per 1000 kuikens per groeiperiode. Beluchtingssysteem met 100% buitenlucht middels warmtewisselaar (bv mest). Daglicht: Min. 3% van grondopp., daglicht verdeeld over stal Regelbaar daglicht Diffuus daglicht, geen direct zonlicht. k-WG21 k-WG22 k-WG23 Antibioticagebruik reduceren t.o.v. norm (10 dd/dj) Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Punten per % verbetering n.v.t. Maximaal te Beoordelingsrichtlijn en interpretatie behalen punten n.v.t. 4 Controleer of een installatie aanwezig is die zure producten aan het basisvoer toevoegt Deze dient aangesloten te zijn op een aparte opslag Controleer of het apparaat functioneert. Controleer of een installatie aanwezig is die ruwvoer verstrekt en functioneert n.v.t. 4 Controleer aanwezigheid en werking warmtewisselaar. n.v.t. 2 4 4 4 0,15 15 (0,0%) Voorbeelden bij het onderdeel daglicht zijn lichtdoorlatende golfplaten en systemen met jaloezieën die openen/sluiten automatisch op basis van de lichtsterkte in de stal Ook is het mogelijk dat een deel (minimaal 50,0%) van het binnenkomende daglicht regelbaar is In totaal zijn er voor het onderdeel daglicht maximaal twaalf punten te behalen In de helft van de afdelingen (minimaal 1 en maximaal 2) controleren of: Er minimaal 3,0% daglichttoetreding is ten opzicht van grondoppervlak. Dit wordt berekend aan de hand van de bouwtekening en wordt in de afdeling nagemeten. Indien het niet mogelijk is fysiek bij de dakplaten te komen, dan wordt visueel beoordeeld of het oppervlak van de dakplaten in overeenstemming met de bouwtekeningen zijn geplaatst Daglicht automatisch regelbaar is, bijvoorbeeld middels computergestuurde jaloezieën Geen direct zonlicht in de stal komt waar de vleeskuikens zich bevinden. Controleer aan de hand van het aantal dagdoseringen (zie ook WG2.5). 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 19 van 35 Nr. Criterium k-WG24 Actieve deelname onderzoeksprojecten voor verbetering duurzaamheid in relatie tot dierwelzijn en/of diergezondheid. k-WG25 Transparantie naar burger Het bedrijf stelt zich open naar “derden” bijvoorbeeld middels skybox of openbare webcam Direct contact met de vleeskuikens moet niet mogelijk zijn Per jaar moet het minimaal 25 dagen mogelijk zijn voor derden om de vleeskuikens te zien. Stallen die voldoen aan de maatlat Dierwelzijn en Diergezondheid van het vigerende Nederlandse certificatieschema MDVA krijgen hiervoor gedurende 3 jaar 5 bonuspunten Bij meerdere stallen worden de punten toegekend naar rato van het aantal dierplaatsen op het bedrijf. k-WG26 Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Punten per % verbetering n.v.t. Maximaal te Beoordelingsrichtlijn en interpretatie behalen punten 2 n.v.t. 3 n.v.t. 5 Ondernemer van het bedrijf neemt actief deel aan een onderzoeksproject op het gebied van dierwelzijn en diergezondheid van pluimvee (gerelateerd aan keuzemaatregelen op deze meetlat) waarbij eindverantwoordelijkheid bij een onderzoeksinstelling ligt Ondernemer dient minimaal zelf uren te besteden en actief deel te nemen aan doelstelling van het project door uitvoeren experimenten op het bedrijf of aanpassingen in de bedrijfsvoering Een punt per project met een maximum van twee punten per bedrijf. Controleer of de transparantie naar burger aan de gestelde normen voldoet. (bijv. aan de hand van bezoekerslogboek) Er worden punten behaald indien een MDV-certificaat is behaald of voldaan wordt aan minimale punten voor vigerend schema van MDV thema’s dierwelzijn en diergezondheid en de helft van de vrije ruimte met deze thema’s wordt ingevuld Het aantal punten wordt gerelateerd aan het percentage dierplaatsen waarvoor het certificaat behaald is Er wordt hierbij geen onderscheid gemaakt tussen diercategorieën De bonuspunten worden na goedkeuring door de certificatie-instelling drie jaar geldig, daarna kan opnieuw worden getoetst op het dan vigerende certificatieschema MDVA. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 20 van 35 5.6 Keuzemaatlat werkomstandigheden Milieukeur vereist dat extra stappen worden gezet om op het gebied van werkomstandigheden. Er dienen minimaal 5 punten behaald te worden indien meer dan 3fte werkzaam zijn op het bedrijf. Alle personen die direct of indirect onder verantwoordelijkheid van de pluimveehouder op het vleeskuikenbedrijf werkzaam zijn tellen mee bij het berekenen van het aantal fte op het bedrijf (o.a. de pluimveehouder zelf, vaste medewerkers, meewerkende familieleden, uitzendkrachten). Nr. Criterium Maximaal te Beoordelingsrichtlijn en interpretatie behalen punten k-W1 Medewerkers met een vast contract hebben 2 Controleer aanwezigheid verslag van functioneringsgesprek (minimaal lijstje afspraken en te jaarlijks een functioneringsgesprek. nemen actie toegewezen aan een persoon) Toetsen voortgang afspraken. k-W2 Het bedrijf organiseert minimaal om de 2 jaar 1 Controleer het deelname certificaat aan een cursus over duurzaam en veilig werken (maximaal 2 jaar een cursus over duurzaam en veilig werken. oud) toetsen. k-W3 Het bedrijf heeft medewerkers ‘met afstand tot 2 Administratieve toets van UWV-verklaring. de arbeidsmarkt’ in dienst (werkloos, WAO, Wvg, Wajong, WGA). k-W4 Het bedrijf investeert in preventie van 2 Werkplekbeoordelingen uitgevoerd gezondheidsklachten. Toets of beschermende kleding en bijbehorende attributen (oordopjes, maskers, etc.) beschikbaar worden gesteld en worden gebruikt. k-W5 k-W6 Het bedrijf is een erkend leerbedrijf. Het bedrijf heeft afspraken met bedrijfstak gerelateerde scholen over beschikbaarheid van stageplaatsen. 1 1 k-W7 Automatisch laden van vleeskuikens. 4 Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken Administratieve toets van inschrijving in leerbedrijvenregister. Overzicht bedrijfstak gerelateerde scholen. Registraties contacten bedrijfstak gerelateerde scholen. Per jaar worden minimaal 2 stagiaires ingezet die in totaal minimaal 4 weken werkzaam zijn op het bedrijf. Controleer of er een systeem aanwezig is dat zonder tussenkomst van een menselijke handeling (vangen en optillen vleeskuikens) de vleeskuikens worden afgevoerd op de vrachtwagen na de groeiperiode. 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 21 van 35 BIJLAGE MILIEU Groeiberekening Ieder bedrijf onder Milieukeur dient de behaalde groei van de vleeskuikens op het bedrijf in kg te berekenen. In Milieukeur vleeskuikens maken we onderscheidt voor reguliere, langzamer groeiend A en langzaam groeiende B vleeskuikens. Dit is gedaan omdat er grote verschillen zijn in groeisnelheid en voerconversie tussen deze drie soorten vleeskuikens. Een regulier vleeskuiken weegt op 42 dagen 2.350 gram met een voerconversie van 1,68 (afgeleid van KWIN (2013-2014), de langzamer groeiend A weegt op 45 dagen 2.200 gram met een voerconversie van 1,90 (gemiddelde van Hubbard en Van Harn) en een langzaam groeiend vleeskuiken B weegt op 56 dagen 2.400 gram met een voederconversie van 2,12 (KWIN 2013-2014). Een standaard productieronde voor een regulier vleeskuiken beslaat (afgeleid van KWIN 2013-2014): Groeiperiode: 42 dagen Leegstandperiode: 8 dagen Totale lengte productieronde: 50 dagen (groeiperiode + leegstand) Aantal productieronden per jaar: 7,30 Een standaard productieronde voor de langzamer groeiend vleeskuiken A beslaat (Hubbard; Van Harn, persoonlijke mededelingen): - Groeiperiode: 45 dagen - Leegstandperiode: 9 dagen - Totale lengte productieronde: 54 dagen (groeiperiode + leegstand) - Aantal productieronden per jaar: 6,76 Een standaard productieronde voor een langzaam groeiend vleeskuiken B beslaat (KWIN 2013-2014): - Groeiperiode: 56 dagen - Leegstandperiode: 9 dagen - Totale lengte productieronde: 65 dagen (groeiperiode + leegstand) - Aantal productieronden per jaar: 5,62 Definities bij groei: Opgezet vleeskuiken Groei Gewicht vleeskuiken = aangekocht vleeskuiken = afvoer vleeskuiken – aanvoer vleeskuiken = uitgeladen of afgeleverd gewicht vleeskuiken (bruto gewicht afleverbon) Basisgegevens voor gewichten gebruikt in de berekeningen: Gewicht van: Exact: Forfaitair indien exact gewicht niet bekend is (regulier vleeskuiken) Aangekochte vleeskuikens Uitgeladen vleeskuikens Aankoopbonnen Afleverbonnen Afgeleverde vleeskuikens Afleverbonnen Uitgevallen vleeskuikens Eigen administratie Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 42 gram per vleeskuiken 35 dagen = 1.775 gram per vleeskuiken Per dag jonger of ouder 85 gram correctie 42 dagen = 2.350 gram per vleeskuiken Per dag jonger of ouder 85 gram correctie 1.000 gram per gestorven vleeskuiken Forfaitair indien exact gewicht niet bekend is (langzamer groeiend vleeskuiken A) 42 gram per vleeskuiken Nvt Forfaitair indien exact gewicht niet bekend is (langzaam groeiend vleeskuiken B) 42 gram per vleeskuiken Nvt 45 dagen = 2.200 gram per vleeskuiken Per dag jonger of ouder 60 gram correctie 1.000 gram per gestorven vleeskuiken 56 dagen = 2.400 gram per vleeskuiken Per dag jonger of ouder 50 gram correctie 1.000 gram per gestorven vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 22 van 35 Groei = afvoer – aanvoer; dit wordt als volgt berekend: Aanvoer = + aantal Afvoer = + aantal + aantal + aantal aangekochte vleeskuikens * lichaamsgewicht vleeskuikens uitgeladen vleeskuikens * lichaamsgewicht vleeskuikens afgeleverde vleeskuikens * lichaamsgewicht vleeskuikens uitgevallen vleeskuikens * lichaamsgewicht vleeskuikens Ammoniakemissie stal Ammoniakemissie van de stal wordt bepaald aan de hand van de forfaitaire emissiewaarde van het staltype. Ondernemers hebben een aantal opties beschikbaar voor stalsystemen, die aan de normen voor Besluit Huisvesting voldoen. Hieronder staat een lijst met stalsystemen die aan de norm van Besluit Huisvesting voldoen betreffende de maximale ammoniakemissie. Stallen voor vleeskuikens die voldoen aan de norm volgens Besluit Huisvesting (www.infomil.nl) met bijbehorend Rav nummer Rav nr. Systeem NH3-emissie (kg/dierplaats/jaar) 0,005 0,014 0,008 E 5.1 E 5.2 E 5.4 Zwevende vloer met strooiseldroging Geperforeerde vloer met strooiseldroging Chemisch luchtwassysteem 90% emissiereductie E E E E E Biologisch luchtwassysteem 70% ammoniakreductie Etagesysteem met mestband en strooiseldroging Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens met aparte vervolghuisvesting Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens in etages met vervolghuisvesting Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 13 dagen in stal met etages en vervolghuisvesting 0,024 0,020 E 5.9.1.1.3 Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 13 dagen in stal met etages en vervolghuisvesting in E.5.8 (etagesysteem met mestband en strooiseldroging) 0,018 E 5.9.1.2.3 Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 19 dagen in stal met etages en vervolghuisvesting in E.5.8 (etagesysteem met mestband en strooiseldroging) 0,015 E E E Bij 5.7 5.8 5.9 5.9.1 5.9.1.1 5.11 Warmtewisselaar met luchtmengsysteem voor droging strooisellaag 0,021 5.12 Biofilter 70% emissiereductie 0,024 5.13 chemisch luchtwassysteem 70% emissiereductie 0,024 het vaststellen van de toekenning van punten per eenheid verbetering voor de ammoniakemissie gaan we uit van de waarden in de volgende tabel. Handvat emissiewaarde voor stalsystemen van vleeskuikens (kg. NH3/dierplaats/jaar) Maximaal haalbaar (100% plaatsen volgens Max. kg. NH3 per dierplaats per jaar volgens stalsysteem met laagste emissie volgens Besluit Huisvesting bijlage 1 Rav) Diercategorie vleeskuikens 0,045 0,005 Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 23 van 35 Berekening gemiddelde ammoniakemissie per vleeskuikenbedrijf Het gemiddelde aan kg emissie hangt af van het aantal dierplaatsen en staltypen op een vleeskuikenbedrijf. Indien van toepassing worden de emissiewaarden voor nageschakelde technieken (E 5.8) en de opstapeling van mest opgeteld (zie onderstaande tabel). Bijtelling ammoniakemissie indien van toepassing op het stalsysteem kg. NH3/dierplaats/jaar Nageschakelde technieken 0,010 Opstapeling mest1) 0,050 1) Staat niet in Besluit Huisvesting, maar wel aangegeven in CBS (2007). Deze waarde geldt pas als mest langer dan 2 weken wordt opgeslagen buiten de stal. Berekening gemiddelde Gemiddelde voor bedrijf = +( (Emissie vleeskuikens/dierplaats staltype 1 = # plaatsen * emissie norm/dierplaats staltype 1) + (Emissie vleeskuikens/dierplaats staltype 2 = # plaatsen *emissie norm/dierplaats staltype 2) + etc. + (bijtelling voor nageschakelde technieken en/of mestopslag = # plaatsen * emissie norm/dierplaats) ) /(totaal aantal dieren) = gemiddelde emissie in kg NH3/dierplaats/jaar Berekening punten: De gemiddelde emissie vergeleken met de normemissie 0,027 kg NH3/dierplaats/jaar. De maximale emissie uit het Besluit ammoniakemissie huisvesting veehouderij levert 0 punten op en een emissie van 0,0 kg per dierplaats levert 30 punten op. De verhouding tussen de emissie en het aantal punten is lineair. Op deze wijze kan 0,3 punt per procent reductie in ammoniakemissie worden verdiend. Berekening percentage beter dan norm: %t.o.v. norm = (Norm – gemiddelde emissiewaarde) * (100 / Norm) Berekening aantal punten = %t.o.v. norm * 0,3 Fijnstofemissie stal De fijnstofemissie van de stal wordt bepaald aan de hand van de forfaitaire emissiewaarde van het staltype. Ondernemers hebben een aantal opties beschikbaar voor stalsystemen met bijbehorende normen voor fijnstofemissie. Stallen voor vleeskuikens die voldoen aan de norm volgens infomil.nl met bijbehorend Rav nummer Rav nr. Systeem Fijnstofemissie in (g PM10/dier/jaar) E 5.4 Chemisch luchtwassysteem 90% emissiereductie 14 E 5.7 Biologisch luchtwassysteem 70% ammoniakreductie 5 of 9 E E E E Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens met aparte vervolghuisvesting Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens in etages met vervolghuisvesting Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 13 dagen in stal met etages en vervolghuisvesting uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 13 dagen in stal met etages en vervolghuisvesting in E.5.5 (grondhuisvesting met vloerverwarming en vloerkoeling) Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 13 dagen in stal met etages en vervolghuisvesting in E.5.6 5.9 5.9.1 5.9.1.1 5.9.1.1.1 E 5.9.1.1.2 Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 20 20 Pagina 24 van 35 E 5.9.1.1.3 E 5.9.1.1.4 E 5.9.1.2 E 5.9.1.2.1 E 5.9.1.2.2 E 5.9.1.2.3 E 5.9.1.2.4 E 5.11 E 5.12 E 5.13 (vleeskuikenstal met mixluchtventilatie) Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 13 dagen in stal (etagesysteem met mestband en strooiseldroging) Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 13 dagen in stal verwarmingssysteem met warmwaterheaters en ventilatoren) Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 19 dagen in stal Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 19 dagen in stal (grondhuisvesting met vloerverwarming en vloerkoeling) Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 19 dagen in stal (vleeskuikenstal met mixluchtventilatie) Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 19 dagen in stal (etagesysteem met mestband en strooiseldroging) Uitbroeden eieren en opfokken vleeskuikens tot 19 dagen in stal verwarmingssysteem met warmwaterheaters en ventilatoren) met etages en vervolghuisvesting in E.5.8 20 met etages en vervolghuisvesting in E 5.10 (stal met 20 met etages en vervolghuisvesting met etages en vervolghuisvesting in E.5.5 17 met etages en vervolghuisvesting in E.5.6 17 met etages en vervolghuisvesting in E.5.8 17 met etages en vervolghuisvesting in E 5.10 (stal met 17 Warmtewisselaar met luchtmengsysteem voor droging strooisellaag Biofilter 70% ammoniakemissiereductie (80% fijnstof) Chemisch luchtwassysteem 70% emissiereductie 20 4 14 Naast de stalsystemen met verschillende fijnstof emissie cijfers zijn er ook additionele technieken voor emissiereductie van fijn stof die op een aparte categorie (E 7) in de Rav lijst staan. Op de volgende pagina zijn deze weergegeven in de tabel. Additionele technieken voor emissiereductie van fijn stof voor vleeskuikens die voldoen aan de norm volgens www.infomil.nl met bijbehorend Rav nummer Rav nr. Systeem Fijnstof reductiefactor (%) E 7.1 Oliefilmsysteem met drukleidingen 54% E 7.2 Ionisatiesysteem met negatieve coronadraden 49% E 7.3 Water luchtwassysteem 33% E 7.4 Droogfilter 40% E 7.5 Ionisatiefilter 57% E 7.6 Warmtewisselaar 31% emissiereductie (1 m3/dier/uur bij vleeskuikens) 31% E 7.7 Warmtewisselaar 13% emissiereductie (0,35 m3/dier/uur bij vleeskuikens) 13% Berekening punten: De gemiddelde fijnstofemissie vergeleken met de normemissie volgens www.infomil.nl. De maximale fijnstofemissie (20 g PM10/dier/jaar) volgens www.infomil.nl levert 0 punten op en een emissie van 0,0 g per dier per jaar levert 20 punten op. De verhouding tussen de emissie en het aantal punten is lineair. Op deze wijze kan 0,2 punt per procent reductie in ammoniakemissie worden verdiend. Berekening percentage beter dan norm: %t.o.v. norm = (Norm – gemiddelde emissiewaarde) * (100 / Norm) Berekening aantal punten = %t.o.v. norm * 0,2 Stikstof- en fosfaatexcretie De stikstofexcretie wordt berekend aan de hand van de aanvoer en afvoer van stikstof op het bedrijf. De eenheid voor de stikstofexcretie is kg stikstof per 1000 kilogram groei. Hoe de groei berekend worden staat in het begin van deze bijlage. Norm stikstofexcretie Regulier vleeskuiken De norm voor stikstofexcretie voor vleeskuikens is afgeleid van Jongbloed en Kemme (2005). Zij gaan uit van een stikstofexcretie van 0,498 kg N excretie per dier per jaar. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 25 van 35 Het gemiddeld aflever gewicht voor reguliere vleeskuikens is 2,20 kilogram (afgeleid van KWIN 2013-2014). Hierbij gaan we uit van 20% uitladen op 35 dagen leeftijd en de rest op 42 dagen leeftijd. Per jaar worden 7,3 productieronden afgeleverd (365/50 dagen). 0,498 gedeeld door 7,3 productieronden gedeeld door 2,20 kilogram geeft een stikstofexcretie van 0,0310 N per kg groei. Voor 1.000 kg groei is dit 31,0 kg N. Voor de ondergrens voor puntenwaardering wordt de norm met 5% verlaagd. Vanaf 29,5 kg N per 1.000 kg groei kunnen dus punten worden verdiend. Langzamer groeiend vleeskuiken A De norm voor stikstofexcretie voor vleeskuikens is afgeleid van Jongbloed en Kemme (2005). Zij gaan uit van een stikstofexcretie van 0,498 kg N excretie per dier per jaar voor snelgroeiende vleeskuikens. De langzamer groeiende vleeskuikens A hebben een hogere voederconversie (1,90 i.p.v. 1,68). Dit betekent dat ook de stikstofexcretie bij de langzamer groeiende vleeskuikens A hoger zal zijn: 0,498 x 1,90/1,68 = 0,563 kg N excretie per dier per jaar voor de langzamer groeiende vleeskuikens A. Het gemiddeld aflever gewicht voor de langzamer groeiende vleeskuikens A is 2,20 kilogram (Hubbard; van Harn, persoonlijke mededelingen). Hierbij gaan we uit van afleveren van alle vleeskuikens op 45 dagen leeftijd. Per jaar worden 6,76 productieronden afgeleverd (365/54 dagen). 0,563 gedeeld door 6,76 productieronden gedeeld door 2,20 kilogram geeft een stikstofexcretie van 0,0379 N per kg groei. Voor 1.000 kg groei is dit 37,9 kg N. Voor de ondergrens voor puntenwaardering wordt de norm met 5% verlaagd. Vanaf 36,0 kg N per 1.000 kg groei kunnen dus punten worden verdiend. Langzaam groeiend vleeskuiken B De norm voor stikstofexcretie voor vleeskuikens is afgeleid van Jongbloed en Kemme (2005). Zij gaan uit van een stikstofexcretie van 0,498 kg N excretie per dier per jaar voor reguliere vleeskuikens. Langzaam groeiende vleeskuikens B hebben een hogere voederconversie (2,12 i.p.v. 1,68). Dit betekent dat ook de stikstofexcretie bij de langzaam groeiende vleeskuikens B hoger zal zijn: 0,498 x 2,12/1,68 = 0,628 kg N excretie per dier per jaar voor langzaam groeiende vleeskuikens B. Het gemiddeld aflever gewicht voor langzaam groeiende vleeskuikens B is 2,40 kilogram (KWIN 2013-2014). Hierbij gaan we uit van afleveren van alle vleeskuikens op 56 dagen leeftijd. Per jaar worden 5,62 productieronden afgeleverd (365/65 dagen). 0,628 gedeeld door 5,62 productieronden gedeeld door 2,40 kilogram geeft een stikstofexcretie van 0,0466 N per kg groei. Voor 1.000 kg groei is dit 46,6 kg N. Voor de ondergrens voor puntenwaardering wordt de norm met 5% verlaagd. Vanaf 44,3 kg N per 1.000 kg groei kunnen dus punten worden verdiend. Norm fosfaatexcretie Regulier vleeskuiken Voor de fosfaatexcretie wordt uitgegaan van de P-excretie van Jongbloed en Kemme (2005). Deze is 0,075 kg P per dier per jaar. Om naar fosfaat te komen wordt de Pnorm omgerekend met de factor 2,29 wat 0,172 kg P per dier per jaar geeft. Het gemiddeld aflever gewicht voor reguliere vleeskuikens is 2,20 kilogram (afgeleid van KWIN 2013-2014). Hierbij gaan we uit van 20% uitladen op 35 dagen leeftijd en de rest op 42 dagen leeftijd. Per jaar worden 7,3 productieronden afgeleverd (365/50 dagen). 0,172 gedeeld door 7,3 productieronden gedeeld door 2,20 kilogram geeft een fosfaatexcretie van 0,0107 g P2O5 per kg groei. Voor 1.000 kg groei is dit 10,7 kg P2O5. Voor de ondergrens voor puntenwaardering wordt de norm met 5% verlaagd. Vanaf 10,2 kg P2O5 per 1.000 kg pluimvlees kunnen dus punten worden verdiend. Langzamer groeiend vleeskuiken A Voor de fosfaatexcretie wordt uitgegaan van de P-excretie van Jongbloed en Kemme (2005). Deze is 0,075 kg P per dier per jaar voor reguliere vleeskuikens. De langzamer groeiende vleeskuikens A hebben een hogere voederconversie (1,90 i.p.v. 1,68). Dit betekent dat ook de fosfaatexcretie bij langzamer groeiende vleeskuikens A hoger zal zijn: 0,075 x 1,90/1,68 = 0,085. Om naar fosfaat te komen wordt de P-norm omgerekend met de factor 2,29 wat 0,194 kg P per dier per jaar geeft. Het gemiddeld aflever gewicht voor de langzamer groeiende vleeskuikens A is 2,20 kilogram (Hubbard; Van Harn, persoonlijke mededelingen). Hierbij gaan we uit van afleveren van alle vleeskuikens op 45 dagen leeftijd. Per jaar worden 6,76 productieronden afgeleverd (365/54 dagen). 0,194 gedeeld door 6,76 productieronden gedeeld door 2,20 kilogram geeft een fosfaatexcretie van 0,0131 g P2O5 per kg groei. Voor 1.000 kg groei is dit 13,1 kg P2O5. Voor de ondergrens voor puntenwaardering wordt de norm met 5% verlaagd. Vanaf 12,4 kg P2O5 per 1.000 kg pluimvlees kunnen dus punten worden verdiend. Langzaam groeiend vleeskuiken B Voor de fosfaatexcretie wordt uitgegaan van de P-excretie van Jongbloed en Kemme (2005). Deze is 0,075 kg P per dier per jaar voor reguliere vleeskuikens. Langzaam groeiende vleeskuikens B hebben een hogere voederconversie (2,12 i.p.v. 1,68). Dit betekent dat ook de fosfaatexcretie bij de langzaam groeiende vleeskuikens B hoger zal zijn: 0,075 x 2,12/1,68 = 0,095. Om naar fosfaat te komen wordt de P-norm omgerekend met de factor 2,29 wat 0,217 kg P per dier per jaar geeft. Het gemiddeld aflever gewicht voor langzaam groeiende vleeskuikens B is 2,40 kilogram (Kwin 2013-2014). Hierbij gaan we uit van afleveren van alle vleeskuikens op 56 dagen leeftijd. Per jaar worden 5,62 productieronden afgeleverd (365/65 dagen). 0,217 gedeeld door 5,62 productieronden gedeeld door 2,40 kilogram geeft een fosfaatexcretie van 0,0161 g P2O5 per kg groei. Voor 1.000 kg groei is dit 16,1 kg P2O5. Voor de ondergrens voor puntenwaardering wordt de norm met 5% verlaagd. Vanaf 15,3 kg P2O5 per 1.000 kg pluimvlees kunnen dus punten worden verdiend. Voor de berekening van de excretie per 1000 kg groei is een complete boekhouding noodzakelijk ten aanzien van: Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 26 van 35 Aankoop van voeders (voederjaaroverzicht met aangeleverde mineralen en uitgesplitst naar verschillend type voeders/fases) Gegevens om de totale groeiproductie in kg te berekenen (aangekochte vleeskuikens, uitgeladen en afgeleverde vleeskuikens plus lichaamsgewichten, aantal uitval per week plus lichaamsgewichten) De totale aanvoer van stikstof (N) en fosfaat in voer wordt vermeld op de voeropgaven van de voerleverancier(s). Stikstofexcretie De gemiddelde vastlegging van stikstof in groei is 0,0278 kg N/kg groei (Jongbloed en Kemme, 2005). Berekening totale stikstofexcretie = Totale aanvoer kg stikstof in voer – (totale groei * 0,0278) Berekening totale stikstofexcretie per 1000 kg groei = (Totale stikstofexcretie / totale groei) * 1000 Berekening percentage beter dan norm:%t.o.v. norm = (Norm – gerealiseerde stikstofexcretie) * (100 / Norm) Berekening aantal punten = %t.o.v. norm *0,5 Per procent lagere stikstofexcretie dan de norm kunnen 0,5 punten worden behaald. De maximum haalbare reductie voor vleeskuikenbedrijven wordt geraamd op ca. 20% (lager gehalte Ruw eiwit in het voer en verbeterde voederconversie) zodat maximaal 10 punten kunnen worden verdiend. Fosfaatexcretie De gemiddelde vastlegging van fosfaat in groei is 0,0101 kg P2O5/kg groei. Dit getal is afgeleid van Jongbloed en Kemme (2005) die een P- gehalte geven van 0,0044 g/kg groei. Vermenigvuldigd met de factor 2,29 wordt het P-gehalte omgerekend naar P2O5 (= 0,0101 g P2O5 /kg). Berekening totale fosfaatexcretie = Totale aanvoer kg fosfaat in voer – (totale groei * 0,0101) Berekening totale fosfaatexcretie per 1000 kg groei = (Totale fosfaat excretie/totale groei) * 1000 Berekening percentage beter dan norm: %t.o.v. norm = (Norm – gerealiseerde fosfaatexcretie) * (100 / Norm) Berekening aantal punten = %t.o.v. norm * 0,5 Per procent lagere fosfaatexcretie dan de norm kunnen 0,5 punt worden behaald. De maximum haalbare reductie voor vleeskuikenbedrijven wordt geraamd op ca. 20% (lager gehalte fosfaat in het voer en verbeterde voederconversie) zodat maximaal 10 punten kunnen worden verdiend. Energieverbruik Het energiegebruik wordt gebaseerd op het energieverbruik per 1000 kilogram groei. Hoe de groei berekend wordt staat direct onder de Milieumeetlat. Elektriciteit Voor het jaarlijkse elektriciteitsverbruik zijn drie soorten gegevens te gebruiken: de eigen registratie van de meterstanden voor de bedrijfsgebouwen; de jaarlijkse afrekening van het elektriciteitsbedrijf voor de bedrijfsgebouwen (deze afrekening loopt niet altijd van 1 januari tot 1 januari, maar dient wel betrekking te hebben over een periode van één jaar) de afrekening of de meterstanden van het woonhuis en bedrijfsgebouwen, gecorrigeerd voor het privé verbruik. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 27 van 35 Bij uitvoering van andere 'bedrijfstakken' op het bedrijf moeten aparte energiemeters voor het pluimveebedrijf aanwezig zijn. Berekening energieverbruik per 1000 kg groei Verbruik Vermenigvuldigingsfactor Verbruik in MJ Elektriciteit .......kWh x 10,0 ……… elektriciteit groen inkoop ………kWh x 3,6 ……… elektriciteit groen eigen productie eigen gebruik ………kWh x 0 ……… elektriciteit groen eigen productie levering aan net ………kWh x -10 ……… Aardgas .......m3 x 32,3 ……… Propaan .......liter x 26,7 ……… Huisbrandolie .......liter x 40,5 ……… Houtpellets1 .......kg x 16,2 ……… Diesel .......liter x 35,9 ……… Totaal 1 Ter preventie van toxische emissies door houtstook: - verbrand alleen hout met een vochtgehalte van minder dan 20% (kan worden gecontroleerd met een meetapparaat voor 'materiaalvochtigheid'). - verbrand geen geverfd/ verlijmd / geïmpregneerd / hout uit verwerking / spilhout / vers snoeihout. Aardgas, propaan en huisbrandolie Ook voor het brandstofverbruik zijn verschillende soorten gegevens bruikbaar: - uw eigen registratie van de meterstanden voor de bedrijfsgebouwen; - jaarlijkse overzichten van de leveringen per bedrijfsgebouw van het energiebedrijf of van andere energieleveranciers; - de afrekening of de meterstanden van het woonhuis en bedrijfsgebouwen. De norm van het energieverbruik is afgeleid van KWIN 2010-2011 die voor vleeskuikens uitgaat van 0,77 m3 gas en 1,19 kWh per dierplaats per jaar. Vermenigvuldigd met de factor 32,3 en 3,6 voor respectievelijk gas en elektriciteit geeft dit samen 29,15 MJ per dierplaats per jaar voor een gemiddeld vleeskuikenbedrijf. Regulier vleeskuiken Bij een gemiddeld afgeleverd vleeskuiken van 2,20 kilogram en 7,3 productieronden per jaar komt de norm op (29,15/(2,20*7,3)*1000) = 1.815 MJ/1000 kg groei. Dit getal wordt met 5% verlaagd naar 1.724 MJ/dierplaats/jaar. Het totale energieverbruik van de stal wordt berekend door het gebruik van de laatste jaaroverzichten te nemen. Langzamer groeiend vleeskuiken A Bij een gemiddeld afgeleverd vleeskuiken van 2,20 kilogram en 6,76 productieronden per jaar komt de norm op (29,15/(2,20*6,76)*1000) = 1.960 MJ/1000 kg groei. Dit getal wordt met 5% verlaagd naar 1.862 MJ/dierplaats/jaar. Het totale energieverbruik van de stal wordt berekend door het gebruik van de laatste jaaroverzichten te nemen. Langzaam groeiend vleeskuiken B Bij een gemiddeld afgeleverd vleeskuiken van 2,40 kilogram en 5,62 productieronden per jaar komt de norm op (29,15/(2,40*5,62)*1000) = 2.161 MJ/1000 kg groei. Dit getal wordt met 5% verlaagd naar 2.053 MJ/dierplaats/jaar. Het totale energieverbruik van de stal wordt berekend door het gebruik van de laatste jaaroverzichten te nemen. Berekening energieverbruik per 1000 kg groei = (Totale energiegebruik / totale groei) * 1000 Per % lager fossiel energieverbruik dan de norm kan 0,1 punt worden gehaald. Bij een volledig fossiel energieneutraal bedrijf kunnen er maximaal 10 punten worden behaald. Berekening percentage beter dan norm; %t.o.v. norm = (norm – energieverbruik per kalenderjaar) * (100 / norm) Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 28 van 35 Berekening aantal punten = %t.o.v. norm * 0,1 Mogelijkheid compensatie stikstofexcretie, fosfaatexcretie en energieverbruik Voor bedrijven in het eerste jaar van certificatie voor Milieukeur Bedrijven (individuele certificaathouders of deelnemers onder ketenregie) mogen het eerste jaar van certificatie 10% lager scoren dan de norm mits dit wordt gecompenseerd op de andere thema’s. Deze mogelijkheid geldt alleen binnen deze drie onderwerpen: stikstofexcretie, fosfaatexcretie en energieverbruik. De compensatievoorwaarden per 1000 kg groei zijn: 1 kg meer stikstof excretie kan gecompenseerd worden door 175 MJ minder energieverbruik 1 kg meer fosfaat excretie kan gecompenseerd worden door 500 MJ minder energieverbruik 100 MJ meer energieverbruik kan gecompenseerd worden door 0,57 kg minder stikstofexcretie 100 MJ meer energieverbruik kan gecompenseerd worden door 0,2 kg minder fosfaatexcretie Afzet mest voor verbranding Voor afzetcontracten met een mestverbrandingsinstallatie worden punten toegekend op basis van het aandeel van de totale mest die onder contract wordt afgezet. Per % mest dat afgezet wordt naar een mestverbrandingsinstallatie kan 0,04 punt worden behaald met een maximum van 4 punten. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 29 van 35 BIJLAGE VOEDERS Verlaging van zink- en koperaanvoer In het GMP+-certificatieschema voor de diervoedersector Productnormen (2006) Van het PDV wordt aangegeven dat de maximaal toelaatbare hoeveelheid zink en koper in vleeskuikenvoer respectievelijk 150 en 25 mg per kilogram mag zijn. Vanuit de grondstoffen komt ongeveer 35 mg/kg zink en 7 mg/kg koper in het mengvoer. De rest van het zink en koper is dus toegevoegd. Door een betere voederconversie dan gemiddeld en door lagere gehaltes in het voer kan de zinkuitscheiding worden verlaagd. Er is weinig tot niets bekend over de mogelijkheden tot verlagen van de zinkhoeveelheid via het voer. We schatten dat een verlaging van de totale hoeveelheid zink van 150 naar 120 mg/kg voer mogelijk moet zijn. Voor koper wordt ingeschat dat de verlaging ook ongeveer maximaal 20% kan zijn. Van 25 mg naar 20 mg/kg. Norm zink- en koperaanvoer per 1000 kg groei Regulier vleeskuiken De norm voor reguliere vleeskuikens voor het zinkverbruik is 252 g per 1000 kg groei waarbij gerekend is met een voederconversie van 1,68 kg voer per kg groei (KWIN 2013-2014). Dus 150 mg/kg * 1,68 geeft 252 mg zink per kg groei. De norm voor reguliere vleeskuikens voor het koperverbruik is 42 g per 1000 kg groei waarbij gerekend is met een voederconversie van 1,68 kg voer per kg groei (KWIN 2013-2014). Dus 25 mg/kg * 1,68 geeft 42 mg koper per kg groei. Langzamer groeiend vleeskuiken A De norm voor de langzamer groeiende vleeskuikens A voor het zinkverbruik is 285 g per 1000 kg groei waarbij gerekend is met een voederconversie van 1,90 kg voer per kg groei (Hubbard; Van Harn, persoonlijke mededelingen). Dus 150 mg/kg * 1,90 geeft 285 mg zink per kg groei. De norm voor langzamer groeiende vleeskuikens A voor het koperverbruik is 47,5 g per 1000 kg groei waarbij gerekend is met een voederconversie van 1,90 kg voer per kg groei (Hubbard; Van Harn, persoonlijke mededelingen). Dus 25 mg/kg * 1,90 geeft 47,5 mg koper per kg groei. Langzaam groeiend vleeskuiken B De norm voor langzaam groeiende vleeskuikens B voor het zinkverbruik is 318 g per 1000 kg groei waarbij gerekend is met een voederconversie van 2,12 kg voer per kg groei (KWIN 2013-2014). Dus 150 mg/kg * 2,12 geeft 318 mg zink per kg groei. De norm voor langzaam groeiende vleeskuikens B voor het koperverbruik is 53 g per 1000 kg groei waarbij gerekend is met een voederconversie van 2,05 kg voer per kg groei (KWIN 2013-2014). Dus 25 mg/kg * 2,12 geeft 53 mg koper per kg groei. Registratie Volledig overzicht van aanvoer van zink en koper in het voer. Zinkaanvoer verlaagd Berekening totale aanvoer zink = Totale aanvoer voer x (toegevoegd zinkgehalte in het voer + forfaitair 35 mg vanuit de grondstoffen) Berekening totale aanvoer zink per 1000 kg groei = (Totale aanvoer zink / kg groei) *1000 Berekening percentage beter dan norm:%t.o.v. norm = (Norm – gerealiseerde zinkaanvoer) * (100 / Norm) Berekening aantal punten = %t.o.v. norm * 1,0 Per procent lagere zinkaanvoer dan de norm kan 1 punt worden behaald. De maximum haalbare reductie voor vleeskuikenbedrijven wordt geraamd op ca. 20% (verlaging gehalte zink in het voer en verbeterde voederconversie) zodat maximaal 20 punten kunnen worden verdiend. Koperaanvoer verlaagd Berekening totale aanvoer koper = Totale aanvoer voer x (toegevoegd kopergehalte in het voer +forfaitair 7 mg vanuit de grondstoffen) Berekening totale aanvoer koper per 1000 kg groei = (Totale aanvoer zink / kg groei) *1000 Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 30 van 35 Berekening percentage beter dan norm:%t.o.v. norm = (Norm – gerealiseerde koperaanvoer) * (100 / Norm) Berekening aantal punten = %t.o.v. norm * 1,0 Per procent lagere koperaanvoer dan de norm kan 1 punt worden behaald. De maximum haalbare reductie voor vleeskuikenbedrijven wordt geraamd op ca. 20% (verlaging gehalte zink in het voer en verbeterde voederconversie) zodat maximaal 20 punten kunnen worden verdiend. Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 31 van 35 BIJLAGE BERG Voetzoollaesies scorekaart pluimvee bedrijf en slachterij Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 32 van 35 Milieukeur Dierlijke producten – vleeskuiken 1 jul. 2014 – 1 feb. 2016 Pagina 33 van 35
© Copyright 2024 ExpyDoc
