Heroprichting schoorsteen de fakkel op het DRU Industriepark te Ulft

Heroprichting schoorsteen de fakkel op het DRU Industriepark te Ulft
Op initiatief van de Oudheidkundige Vereniging Gemeente Gendringen en de stichting Nederlands
IJzermuseum te Ulft beijvert Stichting Monument voor de Arbeider zich voor de heroprichting van
een fabrieksschoorsteen op het DRU Industriepark.
Bakens van industriële nijverheid en vooruitgang.
Op het voormalige fabrieksterrein van DRU in Ulft, ijzergieterij sinds 1754, stonden ooit 7 hoge
fabrieksschoorstenen. Toen in 1973 de gieterijen bij de DRU werden stilgelegd, werd ook direct de
‘oude gieterij’ afgebroken en daarmee verdwenen de eerste twee schoorstenen. In het midden van
de jaren ‘80 moest de schoorsteen van de badkuipenemailleerfabriek als laatste het veld ruimen. Het
silhouet van de fabriek en daarmee van Ulft en omgeving was ingrijpend veranderd. Bakens van
industriële nijverheid en vooruitgang, uitroeptekens van vaak zware arbeid, die 60 tot meer dan 100
jaren de plek van de fabriek van afstand gemarkeerd hadden, hoorden daarmee tot het verleden. Te
bedenken is dat de DRU hier dus een verleden heeft van bijna 250 jaar en dat eind 1950 de DRU zelfs
aan bijna 1500 mannen en vrouwen werkgelegenheid bood.
Erkenning voor wat hier tot stand gebracht is.
Nu is de industriële bedrijvigheid van het DRU-complex vertrokken, maar er is een andere
bedrijvigheid voor in de plaats gekomen. In een grootschalig herbestemmingsproject hebben de
gebouwen nieuwe functies gekregen, een proces dat zijn afronding nadert. Er is grote publieke
belangstelling voor die nieuwe functies als Cultuurfabriek en IJzerexpositie, en vanaf april 2014 ICER,
het innovatiecentrum in de Afbramerij, waarin het IJzermuseum is opgenomen. Die belangstelling
komt niet alleen uit de regio maar ook landelijk groeit de erkenning voor wat hier tot stand gebracht
is op het gebied van hergebruik en revitalisatie. En bij alle positieve opmerkingen over wat behouden
is en hoe fraai de panden zijn gerestaureerd en een nieuw leven hebben gekregen, is ook regelmatig
als opmerking te horen dat het erg jammer is dat de schoorstenen alle verdwenen zijn. ‘Het hoort
eigenlijk bij zo’n fabrieksterrein als het DRU Industriepark.’
Een aanwinst voor het DRU Industriepark.
Toen in november van vorig jaar het bericht kwam dat er in Ede een schone schoorsteen stond, die
afgebroken moest worden, en die zeker een aanwinst zou zijn voor het DRU Industriepark, hebben
enkele initiatiefnemers uit de Oudheidkundige Vereniging en het Nederlands IJzermuseum een
stichting opgericht. Samen met de voormalige eigenaar Vika, het lokale bedrijfsleven en de bedrijven
die hier op het DRU Industriepark actief zijn of zijn geweest, is er voldoende kapitaal vergaard om die
schoorsteen deskundig te demonteren en in 10 delen naar Ulft te vervoeren. Een uniek voorbeeld
van ultiem en duurzaam hergebruik!
Fabrieksschoorsteen als baken van waardering.
De stichting ziet in plaatsing van de schoorsteen op het voormalige fabrieksterrein meer dan alleen
het oprichten van een opvallend stenen bouwwerk. De symbolische waarde van een
fabrieksschoorsteen als baken van de arbeid overstijgt de fysieke uitstraling. Het project moet vooral
gezien worden in het licht van de grote waardering voor de vele mensen die op dit terrein (en elders
in de regio) hun beste krachten aan de ijzerindustrie hebben gegeven, die hun bijdrage leverden aan
de sociaaleconomische kracht van de regio, aan de bakermat van de huidige Achterhoekse
maakindustrie. De stichting heeft daarom als naam ’Monument voor de Arbeider’ vastgelegd.
Bij de inrichting van het plein zal de schoorsteen zal geplaatst worden tussen Loonbureau, Afbramerij
en Ketelhuis Dit is de meest historische plek van het DRU Industriepark. Bij archeologisch onderzoek
in 2007 werd hier industriële archeologie van nationale waarde aangetroffen. In de ondergrond
herbergt dit plein het tracé van de oude Meulenbeek, waaraan de ‘iezerhut’ met waterrad in 1754
startte, en oude muurresten, waarschijnlijk van de oorspronkelijk hoogoven.
Energiek aanhaken bij innovatief en kunstzinnig DRU Industriepark.
De heroprichting van de schoorsteen wil de stichting combineren met opname in het Pleinenplan van
een verbeelding van deze Meulenbeek en - later - van de hoogoven met waterrad. Om daaraan bij te
dragen willen we aanhaken aan de innovatieve, recreatieve en kunstzinnige uitstraling van het DRU
Industriepark als geheel. Een fabrieksschoorsteen werd immers gebouwd om aanvoer van zuurstof
(trek) in de ovens te krijgen en om rookgassen af te voeren. Die trek in de schoorsteen zal worden
gebruikt om via ventilatoren duurzame energie op te wekken. In samenwerking met de technische
universiteiten van Delft en Twente, de hogescholen HAN en Saxion en het Graafschap College uit
Doetinchem wordt momenteel de haalbaarheid van dit plan, zowel technisch als financieel,
onderzocht. De opgewekte energie zal gebruikt worden om onze historische doelstelling - het
verbeelden van de historische Meulenbeek - naderbij te brengen.
Een monument dat bezoekers van verre welkom heet.
De opgewekte energie wordt aangewend voor het vijzelen van water uit de Oude IJssel om de
verbeelding van de Meulenbeek in het ontwerp van het nieuwe plein met echt water te
verlevendigen én voor een artistiek lichtobject boven in de schoorsteen opdat dit Monument voor de
Arbeider ook werkelijk een nieuw baken wordt voor de nieuwe bedrijvigheid van het DRU
Industriepark. Een blijvend baken dat bezoekers van verre welkom heet.
Het Bestuur van Stichting Monument voor de Arbeider.
www.monumentvoordearbeider.nl
[email protected]

Download Report