Projectvoorstel Heerenveen Projectvoorstel: Heerenveen Status: definitief Datum: 29 april 2014 1 Projectvoorstel Heerenveen Inhoudsopgave GROEP 1: ALGEMEEN .............................................................................................................................. 4 1. Naam indiener of indieners ............................................................................................................. 4 Duurzaamheidsplatform Heerenveen .................................................................................... 4 De Wolff Nederland Windenergie .......................................................................................... 4 Eneco ................................................................................................................................... 4 A-Warefoodgroup ................................................................................................................. 5 Lidl Nederland GmbH ............................................................................................................ 5 Noordenwind........................................................................................................................ 5 Staatsbosbeheer ................................................................................................................... 5 Omrin ................................................................................................................................... 6 Feriening Fryske Doarpsmûnen (Vereniging Friese dorpsmolens) ........................................... 6 2. Contactpersoon ............................................................................................................................... 6 3. Postadres ......................................................................................................................................... 6 4. Telefoon en emailadres ................................................................................................................... 6 5. Datum en handtekening (en) indieners(s)....................................................................................... 6 GROEP 2: WINDPARK .............................................................................................................................. 7 6. Het plan heeft globaal betrekking op de volgende gebieden ......................................................... 7 7. Aantal windturbines ........................................................................................................................ 7 8. Opstelling......................................................................................................................................... 8 9. Juridische status indieners ............................................................................................................ 10 10. Sanering ....................................................................................................................................... 10 GROEP 3: OMGEVING ............................................................................................................................ 11 11. Onderzoeken windpark ............................................................................................................... 12 12. Effecten natuur en milieu ............................................................................................................ 14 13. Betrokkenheid omgeving ............................................................................................................ 16 14. Afspraken omgeving .................................................................................................................... 16 2 Projectvoorstel Heerenveen 15. Financiële participatie ................................................................................................................. 18 GROEP 4: BESLUITVORMING ................................................................................................................. 19 16. Standpunt Gemeente .................................................................................................................. 19 17. Formele besluitvorming .............................................................................................................. 19 18. Grondpositie en Financiële analyse windpark............................................................................. 19 19. Garantie sanering ........................................................................................................................ 20 3 Projectvoorstel Heerenveen GROEP 1: ALGEMEEN 1. Naam indiener of indieners Introductie Dit projectvoorstel komt voort uit een, door het Duurzaamheidsplatform Heerenveen gevormde Initiatiefgroep. Deze groep bestaat verder uit potentiele afnemers van groene stroom, ontwikkelbedrijven en/of producenten, een grondeigenaar en dienstverlenende organisatie. Deze partijen hebben elkaar gevonden in hun belangen en ambities in het betreffende gebied en verduurzaming van de energievoorziening. Een zeer belangrijke randvoorwaarde voor de Initiatiefgroep is draagvlak en participatie (niet alleen in de financiële zin, maar ook in het planproces zélf) van lokale bewoners en bedrijven. Door de omgeving actief te betrekken bij de planontwikkeling streven wij naar een windenergieproject voor, door en met het gebied te realiseren. Dit initiatief moet worden gezien als onderdeel van een breder traject waarin de verduurzaming van de Heerenveense energievoorziening centraal staat. Wij nodigen lokale bewoners, belanghebbenden, dorpsbelangen en bedrijven uit om zich aan te melden om actief mee te ontwikkelen in dit proces. Duurzaamheidsplatform Heerenveen Het Duurzaamheidsplatform Heerenveen(DPH) pleit m.b.t. windenergie al langer voor een maatschappelijk haalbaarheidsonderzoek waarbij ook rekening wordt gehouden met alternatieve vormen van duurzame energie. Uitgangspunt van DPH is dat ook de regio Heerenveen in 2020 voldoet aan de nationale doelstelling van 14 % duurzame energieopwekking. De opwekking van groene energie is zeer belangrijk vanwege de noodzakelijke terugdringing van de CO2 uitstoot en voor de toekomstige energievoorziening. Dit is zowel van groot belang voor de bevolking alsook voor de vergroening van de bedrijfsvoering van bedrijven en hun producten en diensten. Daarmee is duurzame energie dus ook van levensbelang voor de ontwikkeling van de werkgelegenheid in onze regio. De Wolff Nederland Windenergie De Wolff Nederland Windenergie (WNW) heeft ruim 20 jaar ervaring op alle vlakken in de windenergiemarkt. WNW is actief in het gehele traject van de windenergiemarkt; van projectontwikkeling, beheer en realisatie tot aan service en onderhoud. Sinds 1995 is WNW één van de marktleiders in Nederland, en zijn circa 350 windturbines gerealiseerd; zowel solitaire windturbines als lijn- en clusteropstellingen. Eneco Eneco is een geïntegreerd Nederlands energiebedrijf met o.a. 6 aandeelhoudende gemeenten uit Friesland. Onze visie is om samen een duurzame en decentrale energievoorziening te realiseren. De focus ligt hierbij momenteel op de goedkoopste duurzame energiebron, onze Wind. Hierbij zijn wij actief 4 Projectvoorstel Heerenveen van ontwikkeling tot beheer. Eneco wekt met behulp van windenergie al voor ruim 500.000 mensen aan elektriciteit op. A-Warefoodgroup A-ware Food bouwt een kaasfabriek in Heerenveen. Voor de productie is zeer veel energie nodig. Vanuit het maatschappelijk ondernemen wordt groene energie zeer wenselijk geacht. Indien omwonenden hier mee kunnen instemmen is energie uit wind zeer toepasbaar. Lidl Nederland GmbH Lidl is één van de grootste supermarktketens van Nederland met inmiddels ruim 380 filialen. We bieden onze klanten ‘de hoogste kwaliteit voor de laagste prijs’. Vandaag en in de toekomst. Daarom nemen we in ons dagelijks handelen onze verantwoordelijkheid en hebben we zowel bij de inkoop van onze producten als bij bouw van filialen aandacht voor duurzame aspecten. Afgelopen jaar heeft Lidl in Heerenveen het meest duurzame distributiecentrum van Nederland geopend. Op het dak staan 2.300 zonnepanelen waarmee het distributiecentrum van duurzame energie wordt voorzien. Lidl vindt het belangrijk om samen met de omgeving meer initiatieven voor een duurzame energietransitie te ontplooien en wil vanuit deze gedachte een bijdrage leveren aan de realisatie van windenergie in Heerenveen. Lidl is met u ‘Op weg naar morgen!’. Noordenwind Noordenwind is een Vereniging voor Collectief Bezit van Windmolens, die zich richt op het bevorderen van duurzame energieprojecten in Noord-Nederland en speciaal voor windenergie. De vereniging exploiteert al meer dan 25 jaar windturbines in Noord-Nederland. Daarnaast is Noordenwind bezig met een aanvraag voor een AFM vergunning om het realiseren van financiële participaties van burgers en organisaties in nieuwe projecten voor windenergie mogelijk te maken. Noordenwind heeft een aantal van haar turbines beschikbaar voor opschaling in nieuwe projecten voor wind op land. Staatsbosbeheer Staatsbosbeheer levert – naast natuur, recreatie en landschap - bijdragen in de behoefte aan duurzame grondstoffen (zoals hout en biomassa) en duurzame energie. Staatsbosbeheer beheert 7% van het Nederlandse oppervlak en daarmee kunnen we ook een wezenlijke bijdrage leveren aan de productie van windenergie op onze terreinen. In- en rond het initiatiefgebied Heerenveen heeft Staatsbosbeheer een aantal bosjes in beheer (of in erfpacht uitgegeven aan de gemeente). Hierdoor is Staatsbosbeheer betrokken bij het initiatief. Als een windmolen op grond van Staatsbosbeheer geplaatst zou worden, dan zal de financiële opbrengst een bijdrage leveren aan o.a. het beheer van recreatieve voorzieningen in het gebied en zal het ten goede komen aan participanten in de omgeving. 5 Projectvoorstel Heerenveen Omrin Omrin is de publieke afvalinzamelaar en – verwerker van de Friese gemeenten. Omrin, de handelsnaam van twee juridisch gescheiden N.V.’s (N.V. Fryslân Milieu (afvalinzameling) en Afvalsturing Friesland (afvalverwerking) heeft als visie geformuleerd: ‘Toonaangevend in inzameling en verwerking, terugwinning van grondstoffen en de productie van duurzame energie’. Toepassing van windenergie sluit hier naadloos bij aan. Feriening Fryske Doarpsmûnen (Vereniging Friese dorpsmolens) Feriening Fryske Doarpsmûnen is een overkoepelende vereniging van 9 dorpsmolenclubs in Fryslân met 10 windturbines en een opgesteld vermogen van 3,3 MW. Participatie van omwonenden in een windpark vergroot het draagvlak en kan een bijdrage leveren aan de financiering en leefbaarheid. De FFD wil het participatieve concept van 'dorpsmolens' graag uitdragen aan andere dorpen en stadswijken. Bovenstaande partijen hebben de handen ineen geslagen om een verkenning op te starten om te komen tot de realisatie van windenergie. Het belangrijkste uitgangspunt van deze samenwerking is draagvlak en participatie van lokale bewoners. Door de omgeving actief te betrekken bij het planproces wordt er toegewerkt naar een windenergieproject voor, door en met het gebied. 2. Contactpersoon Dirk van den Berg, Voorzitter Duurzaamheidsplatform Heerenveen 3. Postadres Fonteinkruid 18, 8445 RT Heerenveen 4. Telefoon en emailadres Tel. 06-23284224 Email: [email protected] 5. Datum en handtekening (en) indieners(s) 6 Projectvoorstel Heerenveen GROEP 2: WINDPARK 6. Het plan heeft globaal betrekking op de volgende gebieden Noordoost Wierde Kanaal IBF Haskerveen Het zoekgebied omvat globaal het Internationaal Bedrijventerrein Friesland (IBF), Klaverblad Noordoost en bedrijventerreinen het Kanaal, Haskerveen en de Wierde. In een masterplan zullen de mogelijkheden voor windenergie onderzocht worden. Elk van de vijf zoekgebieden heeft gebiedspecifieke kenmerken. Deze kenmerken, de samenhang tussen de gebieden en de belangen van omwonenden bepalen de inpassing van windenergie. 7. Aantal windturbines In het totale zoekgebied wordt uitgegaan van 4 - 10 windturbines, conform de richtlijn van ‘Fryslan foar de wyn’. Het aantal, de opstellingsmogelijkheden en de afmetingen van de windturbines zullen nader onderzocht worden. Nominale vermogen: - Er wordt uitgegaan van een vermogen van de windturbines liggend tussen de 2 en 3,5 MW, de exacte mogelijkheden moeten verder worden onderzocht. Ashoogte: - Er wordt uitgegaan van een ashoogte van de windturbines tussen de 80 en 100 meter, de exacte hoogte zal nader onderzocht en uitgewerkt worden. Rotordiameter: - Er wordt uitgegaan van een rotordiameter van de windturbine die ligt tussen de 100 en 120 meter maar dient nader onderzocht en uitgewerkt te worden. Rotatiesnelheid: - Maximale rotatiesnelheid zal liggen tussen de 13 en de 16 omwentelingen per minuut maar dient nader onderzocht en uitgewerkt te worden. 7 Projectvoorstel Heerenveen 8. Opstelling Het geniet de voorkeur om met de windturbines herkenbare patronen te creeren. Dit zal in het proces met de omgeving worden bepaald. Om een goed beeld te krijgen van een windpark zijn van de twee mogelijke locaties visualisaties gemaakt. Deze visualisaties zijn gemaakt op basis van mogelijke opstellingen en zegt dus niets over het eindresultaat. In eerste instantie wordt uitgegaan van een zichtpunt per locatie. In het vervolgproces kunnen de visualisaties aangepast worden naar de wens van bijvoorbeeld de omgeving. Als opstelling van de windturbines wordt uitgegaan van de conceptopstelling zoals op onderstaande afbeelding wordt aangegegeven. De zichtlocaties zijn in onderstaande afbeelding weergegeven. Tevens is gekozen voor de maximale opzet; in de visualisaties wordt uitgegaan van windturbines met een ashoogte van 100 meter en een rotordiameter van 120 meter. Zichtpunt 2 Zichtpunt 1 8 Projectvoorstel Heerenveen Foto 1: visualisatie zichtpunt 1 Foto 2: visualisatie zichtpunt 2 9 Projectvoorstel Heerenveen 9. Juridische status indieners Er zijn nog geen formele stappen gezet richting een juridische samenwerking. De initiatiefnemers hebben de intentie om windenergie middels een integraal plan ten westen en ten oosten van het klaverblad met elkaar te gaan ontwikkelen, mits er voldoende draagvlak bij de lokale bevolking en bedrijven is. De initiatiefnemers willen een bijdrage leveren aan de verduurzaming van Heerenveen. De initiatiefnemers zetten in op de realisatie van windenergie op de genoemde bedrijfsterreinen. De samenwerking is uniek; door het brede consortium aan partijen, wordt er ingezet op een gedragen windenergie-initiatief. Voor de initiatiefnemers staat buiten kijf dat draagvlak in de omgeving het belangrijkste uitgangspunt is bij het ontwikkelen van dit windenergieproject. De initiatiefnemers willen op korte termijn hun samenwerking formaliseren door middel van een intentieverklaring. De initiatiefnemers willen gezamenlijk met de omgeving de windenergieplannnen uitwerken. Op dit moment ligt het planproces volledig open; hier zal met de omgeving invulling aan gegeven worden. Gezamenlijk worden de mogelijkheden uitgewerkt en wordt het vervolgproces bepaald. In het vervolgproces wordt duidelijk hoe de samenwerking met elkaar en voor de belanghebbende gebieden eruit gaat zien. Een processchema is bijgevoegd als bijlage. Samenwerking andere initiatieven in de buurt Er is gebleken dat er rond Heerenveen verscheidene initiatieven in ontwikkeling zijn. Initiatiefnemers zijn bereid om de samenwerking te zoeken met de andere initiatiefnemers om zo, in nauwe samenwerking met de omgeving, een (breed) draagvlak te creëren voor een gezamenlijk gekozen en uitgewerkt windinitiatief. Dit zouden we graag uitvoerig willen uitwerken en goed de tijd nemen voor overleg met de omgeving en de andere initiatiefnemers. Gezien het korte tijdspad en de veelvoud aan ingediende initiatieven, was het niet mogelijk om vóór eind april al tot concrete afspraken te komen. De eerste gesprekken met de andere 2 initiatieven rond deze locatie hebben plaats gevonden. 10. Sanering Saneringsmogelijkheden kunnen gevonden worden binnen: het netwerk van De Wolff Groep. Binnen dit netwerk worden er 28 windturbines geheel of gedeeltelijk geëxploiteerd. Totaal vermogen is circa 17,3 MW. Er kan hiervoor dus 17,3 x 4 = 69,2 MW voor worden teruggeplaatst. Verder kunnen de windturbines van de verschillende initiatiefnemers die een samenwerking met De Wolff groep zijn aangegaan ook ingezet worden voor sanering. Het gaat hier om 10 windturbines met een totaal vermogen van circa 6,5 MW, hiervoor kan dus 6,5 x 4 = 26 MW worden teruggeplaatst. Hieronder is in de saneringskaart aangeven waar de verschillende windturbines ongeveer staan in Friesland. Daarnaast zijn er door de Wolff in Friesland circa 80 windturbines ontwikkeld en gebouwd met een totaal vermogen van ongeveer 55 MW. Aan een groot aantal van deze windturbines wordt ook service en onderhoud verricht. Volgens de overzichten staan in Friesland circa 340 windturbines met een totaal vermogen van 170 MW. De Wolff is dus betrokken geweest bij bijna 25% van alle windturbines en bij 25% - 30% van het vermogen. Kortom het netwerk van De Wolff groep is groot, waardoor aan de saneringsopgave voldaan kan worden bij de realisatie van het initiatief. De insteek is om zoveel mogelijk te saneren in de buurt van het ingediende initiatief. De Wolff Groep is in principe bereid en in staat om in Fryslân elders te saneren als dat nodig en/of mogelijk zou zijn om zo aan de provinciale doelstellingen te kunnen voldoen. Daarnaast wordt voor de bestaande windturbine-eigenaren de mogelijkheid geboden om te participeren in het windpark. Afhankelijk van het uiteindelijk aantal te realiseren windturbines wordt bepaald hoeveel bestaande windturbines 10 Projectvoorstel Heerenveen daadwerkelijk gesaneerd moeten worden. Verder dient er rekening te worden gehouden met de technische en financiele levensduur van een windturbine. Om kapitaalvernieting te voorkomen zal er in sommigge gevallen moeten worden dubbelgedraaid. Door hier voor te kiezen kan het enthousiasme van turbineeigenaren worden vergroot en wordt de financiele haalbaarheid verbeterd. de Vereniging Noordenwind. Noordenwind exploiteert 7 turbines in Friesland en heeft neemt deel in het windpark A7 met een gezamenlijk vermogen van circa 2 MW in Friesland. Dit vermogen kan, afhankelijk van de slagingskans van dit en andere projecten worden benut om de saneringsopgave in te vullen; de Feriening Fryske Doarpsmûnen (FFD). De FFD vertegenwoordigt 9 windturbines met een totaal vermogen van 2,3 MW. Ook voor dit vermogen geldt dat het, afhankelijk van de kansrijkheid van dit project en overige initiatieven ingezet kan worden voor sanering. Een besluit daarover ligt bij de individuele leden van FFD 11 Projectvoorstel Heerenveen GROEP 3: OMGEVING 11. Onderzoeken windpark Om een windpark mogelijk te maken zijn verschillende onderzoeken noodzakelijk. Een deel van deze onderzoeken kan pas starten als de opstellingsvariant bekend is. Momenteel is er een concept opstelling welke met omwonenden besproken wordt. Geluid Voor de concept opstelling is een geluidscontour opgesteld volgens het werkelijke geluidsniveau (Strenger dan de huidige norm), deze vindt u terug in de bijlage 1 A en B. Geluidscontouren zijn voor elke turbine merk en type verschillend. Zo kan het zijn dat een ander merk / type meer of minder geluid produceert. Windturbines kunnen ook worden terug geregeld zodat deze minder geluid produceren. Terug regeling is in de bijgevoegde geluidscontour nog niet voorzien maar is wel noodzakelijk. Het jaargemiddelde geluidniveau Lden veroorzaakt door een windturbine of windpark mag bij een geluidgevoelig object (bijvoorbeeld een woning) niet meer bedragen dan 47 dB. Daarnaast geldt een ten hoogst toelaatbare waarde voor het jaargemiddelde geluidniveau in de nachtperiode Lnight van 41 dB. De geluidnorm geldt per inrichting, ongeacht het aantal turbines of het type turbine. Wel kan het bevoegde gezag voor een inrichting een lagere norm stellen om zo rekening te houden met cumulatie vanwege meerdere inrichtingen met windturbines. Meer informatie vindt u op; http://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/duurzame-energieopwekken/windenergie-op-land/milieu-en-omgeving/geluid/geluidnormering Slagschaduw Voor de concept opstelling is een slagschaduwcontour opgesteld. Voor het gemiddeld aantal zonuren is gebruikt gemaakt van gegevens van het KNMI. De slagschaduwcontour vindt u in bijlage 1 C en D. In de huidige concept optelling is een stilstandvoorziening noodzakelijk. Ten behoeve van het voorkomen of beperken van slagschaduw en lichtschittering is de windturbine voorzien van een automatische stilstandvoorziening die de windturbine afschakelt indien slagschaduw optreedt ter plaatse van gevoelige objecten voor zover de afstand tussen de windturbine en de gevoelige objecten minder dan 12 maal de rotordiameter bedraagt en gemiddeld meer dan 17 dagen per jaar gedurende meer dan 20 minuten per dag slagschaduw kan optreden en voor zover zich in de door de slagschaduw getroffen uitwendige scheidingsconstructie van gevoelige gebouwen of woonwagens ramen bevinden. 12 Projectvoorstel Heerenveen Aan de hand van rekenmethodes is van tevoren vast te stellen op welke dagen en op welk moment van de dag een slagschaduw kán optreden. Of de slagschaduw ook echt optreedt op de voorspelde dagen, hangt af van de volgende punten: of die dagen onbewolkt zijn; of er op die dagen genoeg wind is om de molens te laten draaien; of de wind precies waait uit de richting waar de zon staat, omdat de oppervlakte van de schaduw die de windturbine werpt dan het grootste is; de windturbine wordt uitgerust met een stilstandvoorziening, die geïmplementeerd is in de besturingssoftware. Hierdoor schakelt de turbine alleen uit als slagschaduw daadwerkelijk optreedt. In de praktijk blijkt dat de stilstandvoorziening de financiële exploitatie niet in gevaar brengt wanneer de windturbines vanwege de geluidsnormen al op ruim voldoende afstand van huizen staan. Meer informatie vindt u op; http://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/duurzameenergie-opwekken/windenergie-op-land/milieu-en-omgeving/slagschaduw Een greep uit onderzoeken die nog niet zijn uitgevoerd zijn onder andere; • • • • • • • • • • • Luchtvaart toets Radarverstoringstoets Defensie Landschaps onderzoek Planschade onderzoek Onderzoek Externe veiligheid Meetcampagne windsnelheid op locatie Effecten op beschermde gebieden Effecten op beschermde soorten Milieu Effect Rapportage Onderzoek Aansluiting openbaar elektriciteitsnet Uitwerking financiële participatie Deze onderzoeken zijn nog niet uitgevoerd. 13 Projectvoorstel Heerenveen 12. Effecten natuur en milieu Technische beoordeling Om de haalbaarheid van een windpark te bepalen is voor de aangegeven locatie een quickscan gemaakt. Hieronder zijn de punten weergegeven die zijn meegenomen in de technische beoordeling en het resultaat daarvan. Rijkswegen Bij het plaatsen van genoemde windturbines dient rekening gehouden te worden met de beleidsregel voor het plaatsen van windturbines op, in of over rijkswaterstaatwerken. In deze beleidsregel wordt aangegeven dat windturbines minimaal 30 meter uit de rand van een rijkswaterstaatwerk moeten worden geplaatst. Een windturbine met een rotordiameter tot 120 meter moet minimaal 60 meter uit de rand van een rijkswaterstaatwerk worden geplaatst. Doordat het dichtstbijzijnde rijkswaterstaatwerk op ruim meer dan 60 meter ligt, wordt voldaan aan deze beleidsregel. Archeologie De cultuurhistorische kaart van de provincie Friesland geeft inzicht in de archeologische waarden die aanwezig zijn in het landschap in de vorm van vlakken/lijnen of punten. Er wordt door de cultuurhistorische waardenkaart onderscheid gemaakt tussen de steentijd – bronstijd en de ijzertijd – middeleeuwen. Een deel van het plangebied van het windenergieproject is in de cultuurhistorische waardenkaarten ingedeeld in categorie 3. Bij categorie 3 beveelt de provincie aan om bij ingrepen van meer 5000m² een historisch en karterend onderzoek te verrichten. Mochten er, als gevolg van het karterend archeologisch onderzoek, een of meerdere vindplaatsen worden aangetroffen, dan zal uit nader (waarderend) onderzoek moeten blijken hoe waardevol deze vindplaatsen zijn. De aard van dit waarderend (vervolg)onderzoek hangt af van het type aangetroffen vindplaats en de strategie van onderzoek dient te worden bepaald door het desbetreffende onderzoeksbureau. Indien de vindplaats een nieuw aangetroffen terp betreft, geldt het advies: waarderend onderzoek op terpen. De resultaten van het karterend onderzoek kunnen ook uitwijzen dat de voorgenomen ingreep niet bezwaarlijk is of met welke randvoorwaarden in het plan rekening dient te worden gehouden. Aangezien er in het plangebied geen ingreep van meer dan 5000m² gepland staat, is er geen noodzaak tot nader onderzoek. Er zijn op het gebied van archeologie dan ook geen beperkingen te verwachten. Natuur Bij de ontwikkeling van het windpark zijn wettelijke regels van toepassing op het gebied van natuurbescherming. De natuurbescherming gaat in op een tweetal aandachtsgebieden, de bescherming van dieren en planten en de bescherming van natuurgebieden. De Flora- en Faunawet regelt de bescherming van dieren en planten (soortenbescherming). In de Flora- en Faunawet is onder andere het soortenbeschermingsdeel van de (Europese) Habitatrichtlijn en Vogelrichtlijn geïmplementeerd. De soortenbescherming is geregeld in de Flora- en Faunawet, en de gebiedsbescherming is geregeld in de Natuurbeschermingswet. De Natuurbeschermingswet regelt de bescherming van gebieden die in het kader van de Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn beschermd moeten worden. Alleen binnen die aangewezen gebieden is de wet van toepassing. De ecologische hoofdstructuur bevindt zich op circa 2 km van de dichtstbijzijnde windturbine. Het windpark zal met de inpassing rekening houden met deze ecologische hoofdstructuur. 14 Projectvoorstel Heerenveen Bij het vervolg van het project wordt uiteraard nader onderzoek gedaan naar de flora en fauna. Op basis van de uit te voeren MER procedure wordt duidelijk in hoeverre het nodig is om een ontheffing aan te vragen op basis van de Flora- en Faunawet en de natuurbeschermingswet. Straalpaden en vliegroutes Windturbines kunnen in sommige gevallen voor storing zorgen bij plaatsing in bepaalde straalpaden voor telecommunicatie (KPN). Er wordt met de plaatsing van de opstelling voldoende ruimte gehouden naar het dichtstbijzijnde straalpad, zodat door de plaatsing van de beoogde windturbines geen verstoring plaats zal vinden. Niet alleen straalpaden van telecommunicatie kunnen verstoord worden, de defensie radar kan ook verstoord worden. De aangegeven locatie ligt in het radarverstoringsgebied van de vliegbasis Leeuwarden en Radarstation Wier. Door de geruime afstand van ca. 25 km tot zowel de vliegbasis en als het Radarstation Wier zijn er op het gebied van radarverstoring geen problemen te verwachten. In het vervolgproces zal er toetsing plaatsvinden door TNO inzake de eventuele radarverstoring. Tevens zijn in het plangebied geen laagvliegroutes aanwezig, er zijn hiervoor dus geen beperkingen. Externe veiligheid Een belangrijk aspect in de vervolgprocedures is de externe veiligheid. Voor het plaatsen van windturbines gelden regels en eisen ten aanzien van de externe veiligheid. In het handboek Risicozonering 2013 (actualisatie van het handboek risicozonering 2005) worden advies afstanden en risicozoneringen benoemd voor de plaatsing van windturbines nabij objecten. Zo moet er rekening gehouden worden met gasleidingen, spoorlijnen, hoogspanningskabels en rijkswaterstaatwerken. In het vervolgproces wordt er uitgebreid onderzoek gedaan naar externe veiligheid. Op voorhand worden er geen beperkingen verwacht op het gebied van externe veiligheid. In het handboek risicozonering wordt aangegeven dat de afstand tot de hoogspanningslijn ongeveer 131-250 meter moet bedragen afhankelijk van de gekozen turbine. MER (Milieu Effect Rapportage) De MER procedure zal gestart worden nadat er planologische medewerking wordt verleend door de provincie. In deze MER procedure zal onderzocht worden welke opstelling van windturbines het beste tot zijn recht komt in het plangebied. Uiteraard wordt er nauw overleg gevoerd met de omgeving zodat tot een optimale variant wordt gekomen. CO2 reductie De groene Elektriciteit die met het windpark wordt opgewekt is CO2 vrij! In vergelijking met de gemiddelde elektriciteitsproductie in Nederland bespaart het windpark 27,2 miljoen Kg CO2 uitstoot. De opbrengsten en milieueffecten van het windpark zijn groot! Het windpark zal, indien er 10 windturbines worden gesitueerd jaarlijks ongeveer 80.000.000 kWh aan groene stroom produceren. Bij een gemiddeld gezinsverbruik van 3.300 kWh per jaar is dit gelijk aan het jaarlijkse energieverbruik van ruim 24.000 gemiddelde huishoudens! Behalve de opbrengsten en besparingen die de windturbines opbrengen, is er nog een aspect waarmee meer en meer rekening moet worden gehouden. Dit zijn de maatschappelijke kosten die de productie van energie met zich mee brengen bij opwekking van stroom uit fossiele brandstoffen. Deze maatschappelijke kosten (zoals gezondheidsklachten door de mindere luchtkwaliteit en aanwezige fijnstof, verwerking en langjarige opslag van radioactief afval, etc.), komen (nog) niet voor rekening van de elektriciteitsproducent. Deze kosten zijn derhalve ook niet verwerkt in de prijs van elektriciteit en worden bij de opwekking uit (schone) windenergie geheel vermeden. Opwekking van duurzame (wind)energie is dan ook van groot belang voor heden en de toekomst. 15 Projectvoorstel Heerenveen 13. Betrokkenheid omgeving Omwonenden en belanghebbenden zijn vanaf het begin betrokken bij de planontwikkeling. Gestart is met twee verkennende gesprekken (26 februari en 19 maart) tussen de Initiatiefgroep en vertegenwoordigers van besturen van Plaatselijk Belang en Wijken rond het zoekgebied. Op hun verzoek is een derde bijeenkomst georganiseerd op 8 april waarin proefpresentaties zijn gegeven gericht op de informatie avonden voor de bevolking. Aan de hand van de discussie en ingebrachte suggesties worden de presentaties verder geconcretiseerd. In mei worden in 7 dorpen en wijken informatieavonden georganiseerd, beginnend op 13 mei in Vegelinsoord. Dan staat het nader informeren van de bevolking en het inventariseren van wensen, verwachtingen en randvoorwaarden centraal met het oog op het gewenste draagvlak en participatie. Daarnaast is inmiddels afgesproken door de Energiecoöperatie Aengwirden, A-ware, Lidl, Omrin en DPH een A7 Werkgroep Duurzame Energie op te richten die zich naast andere duurzame energie alternatieven ook richt op energiebesparing. Uit een eerste overleg met het bedrijfsleven rond het zoekgebied bleek bij meerdere bedrijven belangstelling voor het afnemen van windenergie. Ala de dorpen rond het zoekgebied worden in mei informatiebijeenkomsten met bedrijven georganiseerd. Voor wat betreft het lokale bedrijfsleven zijn gesprekken gevoerd met de OKH(Ondernemers Kring Heerenveen). Op grond daarvan staat vast dat de OKH de wens heeft om een bijdrage te leveren aan de energiediscussie binnen de gemeente Heerenveen. Er bestaat nadrukkelijk de wens om een bijdrage te leveren aan verlaging van energiekosten voor ondernemers mede door het stimuleren van lokale opwekking van duurzame energie al dan niet in de vorm van windenergie. Nadrukkelijke participatie van de OKH is mogelijk als de planvorming en randvoorwaarden duidelijk zijn en er voldoende draagvlak bestaat bij de achterban. 14. Afspraken omgeving Participatie van omwonenden is een essentiële voorwaarde voor het realiseren van dit windpark. Het maken van afspraken met omwonenden en andere belanghebbenden vooraf kan de formele besluitvorming achteraf zeer bespoedigen. De initiatiefnemers vinden het belangrijk dat de omwonenden zo goed mogelijk worden geïnformeerd. Door open en transparant te handelen kan er een hoop wantrouwen bij de omwonenden en andere belanghebbenden worden weggehaald. Het is belangrijk dat er een discussie wordt gevoerd op basis van feiten en niet op basis van emoties. Dit is de reden waarom de initiatiefnemers de omwonenden en de belanghebbenden willen betrekken in het proces. De initiatiefnemers willen op een faire en open manier de discussie opstarten met de omwonenden en direct belanghebbenden. Deze partijen zijn gevraagd om mee te denken over het proces om tot een gedragen gezamenlijke invulling te komen. Daarnaast worden gesprekken gevoerd over hoe de participatie ingevuld moet worden. Hierbij wordt gedacht aan de regelingen die onderstaand uitgewerkt zijn. In het vervolgproces zal verder ingegaan worden op het windenergieproject. De direct omwonenden die geen initiatiefnemer zijn, kunnen mogelijk in aanmerking komen voor compensatie. Het gaat om de omwonenden of direct belanghebbenden in een straal van 1 km om een windturbine. 16 Projectvoorstel Heerenveen Het lokaal laten neerslaan van de inkomsten kan op de volgende manieren vorm gegeven worden; Lokale energiecoöperatie Een coöperatie heeft als doel om windenergie te bevorderen en burgers bij elkaar te brengen. In een bestuur dat gezamenlijk met haar leden beslissingen neemt kunnen omwonenden optimaal worden betrokken. Doordat de leden investeren, profiteren zij optimaal van onder andere de financiële de voordelen van windenergie. Indien er een lokale energie coöperatie wordt opgericht zijn initiatiefnemers bereid om hiermee samen te werken en kunnen de inkomsten in het gebied blijven. Gebiedsgebonden bijdragen In dit principe komt er een deel van de inkomsten van het windpark ten goede aan de omgeving zonder dat hiervoor hoeft te worden geïnvesteerd. Een vooraf afgesproken bedrag per gerealiseerde MW wordt gestort in een daartoe op te richten fonds. De gelden van dit fonds worden gebruikt voor investeringen in het gebied en bijvoorbeeld voor een jaarlijkse bijdrage aan de dorpsbelangen. Als referentie kan er worden gekeken naar de Windenergie Hoeksche Waard waar een éénmalige fondsbijdrage van €15.000,- per MW werd gedaan. De provincie Flevoland en Groningen hanteren een gebiedsgebonden bijdrage van € 1050, -/MW/jaar. Compensatie omwonenden. Een jaarlijkse bijdrage leveren aan de omwonenden. Hierbij wordt differentiatie op basis van de woonafstand tot het windpark toegepast per huishouden. Deze kan bijvoorbeeld als volgt zijn; <500 meter. Deze omwonenden kunnen participeren in het project >500 meter - <750 meter = vergoeding nader uit te werken <1000 meter = vergoeding nader uit te werken Voor het compenseren van omwonenden en/of direct belanghebbenden zal er circa € 1500, - per gerealiseerde MW per jaar vrij gemaakt worden. In samenspraak met deze belanghebbenden zal besproken worden welke vorm van compensatie gekozen gaat worden en welke bedragen voor welke vorm beschikbaar gesteld worden. Initiatiefnemers kiezen ervoor om uit te gaan van een hoger bedrag dan wat gebruikelijk is in de markt. De provincies Flevoland en Groningen vragen een gebiedsgebonden bijdrage van € 1050, - per MW per jaar. Er van uitgaande dat het initiatief windpark zal bestaan uit 10 windturbines van elk 3 MW, zal dat globaal een besteedbaar bedrag opleveren van € 45.000, - per jaar. De verdeling van dit bedrag en de keuze voor de vorm (bovenstaande regelingen) waarin de bijdrage wordt gegeven willen initiatiefnemers in het vervolgtraject overleggen en afspreken met omwonenden en dorpsbelangen. Voor een praktijkvoorbeeld, kijk op (http://projecten.eneco.nl/windparkhouten/fonds/). Het genoemde bedrag is een reële inschatting op basis van de marktomstandigheden van 2014 (bijvoorbeeld SDE+ regeling, turbine prijzen, rente tarieven, etc.). Daarnaast zal de gemeente inkomsten gaan ontvangen vanuit het windpark via legesheffing en jaarlijkse OZB. Uitgaande van het model van Fryslan foar de Wyn zal er vanuit de leges (eenmalig) globaal €600.000 binnen komen. Daarnaast zal er vanuit OZB op basis van ongeveer 30 MW ongeveer € 40.000 – 45.000 per jaar worden ontvangen door de gemeente. 17 Projectvoorstel Heerenveen 15. Financiële participatie Vormen van participatie waar aan gedacht kan worden is onder andere: Obligatie uitgifte Met de uitgifte van obligaties wordt het mogelijk gemaakt voor belanghebbenden om obligaties te kopen. Met deze obligaties kunnen geïnteresseerden een aandeel nemen in het windpark. Voor een vooraf af te spreken bedrag worden tegen een vaste rente voor een vaste periode obligaties uitgegeven. Voor bijvoorbeeld het project de Nieuwe Waterweg wordt deze participatiemogelijkheid opgenomen. (http://www.windparknieuwewaterweg.nl/#./meedoen_participatie). Voor Windpark Houten zijn de obligaties eerder al uitgegeven (http://projecten.eneco.nl/windpark-houten/obligaties/). Het eventuele percentage wat vrij gemaakt wordt voor participatie door omwonenden zal minimaal 5% van het project bedragen. Hierop wordt een jaarlijks rendement gegeven van 5%. Er zal worden uitgegaan van obligaties met een looptijd van minimaal 5 jaar. Als we kijken naar referentie projecten, dan zien we dat bijvoorbeeld in Flevoland en op Goeree-Overflakkee uitgegaan wordt van participatie van 2,5 %. De initiatiefnemers vinden het belangrijk om hier ruim boven te zitten. Daarnaast is het erg belangrijk dat een project op een goede manier gefinancierd kan worden. Mocht er een hoger percentage op een redelijke manier financierbaar zijn, dan zijn initiatiefnemers bereid om het percentage te verhogen. Als we uitgaan van het model van Fryslan foar de Wyn is de totale investering van dit plan van ongeveer 30MW circa € 41.000.000, -. 5 % hiervan wordt beschikbaar gesteld voor obligaties. Dit is ongeveer €2.050.000. Hierop wordt een jaarlijks rendement gegeven van 5 %. Hiermee vloeit jaarlijks nog ongeveer €102.500 terug naar de omgeving. Ook zou er bijvoorbeeld gedacht kunnen worden aan een meer maatschappelijke vorm van compensatie en participatie. Hierbij kunnen we denken aan de volgende vormen: Garantie van Oorsprong certificaten voor bedrijven Voor de opgewekte duurzame stroom van de windturbines worden certificaten afgegeven. Met deze certificaten, ook wel garanties van oorsprong genoemd, kan aangetoond worden dat de stroom duurzaam opgewekt is. Door de bedrijven in het plangebied certificaten aan te bieden van de opgewekte stroom van de windturbines, leveren de windturbines direct haar bijdrage aan het verduurzamen van de bedrijven. Stroom afname door Bedrijven Bedrijven in de regio kunnen in de gelegenheid worden gesteld om de plaatselijk opgewekte windenergie direct af te nemen. Duurzaamheid komt daarmee dichterbij het bedrijf en is ook zichtbaar voor eigen klanten. Educatie Educatie is een belangrijk middel voor de bewustwording omtrent duurzame energie. Door informatie te verstrekken en het organiseren van open dagen tot het inrichten van een educatief duurzaam centrum behoren tot de opties om mensen goed te informeren over de voordelen van duurzame energie. Een voorbeeld van een educatieplek: http://windlab.eneco.nl/. Gebiedsontwikkeling Door het windpark een recreatieve functie mee te geven, worden omwonenden en belangstellenden betrokken bij het windpark. Door het plaatsen van informatie borden, picknickplaatsen en fietspaden wordt het windpark betrokken in de recreatieve functie die het gebied heeft. Er kan echter ook gedacht worden aan het ontwikkelingen van natuur. 18 Projectvoorstel Heerenveen Met belanghebbenden wordt besproken welke regelingen toegepast kunnen worden. Dit vergroot de draagvlak voor het windenergieproject omdat de participatiemogelijkheden zijn afgestemd op de behoeften van de belanghebbenden. Belangrijk is dat met de in de punten 14 en 15 genoemde regelingen een mix gemaakt kan worden waardoor voldoende compensatie wordt geboden voor omwonenden die binnen een straal van 1 kilometer van het windpark wonen, maar ook voldoende biedt voor omwonenden buiten de 1 kilometer grens. Oprecht een park dat voor het gebied is. Als mogelijke referentie hebben we een folder van windpark ‘Nieuwe Waterweg’ toegevoegd aan de bijlage. Hierin wordt onder andere weergegeven hoe omwonenden kunnen participeren in het project GROEP 4: BESLUITVORMING 16. Standpunt Gemeente De gemeente Heerenveen heeft in het verleden altijd aangegeven medewerking te willen verlenen aan een windinitiatief op het bedrijventerrein Het Kanaal. De verouderde structuurvisie van de provincie Fryslân “Windstreek 2000” stelde echter dusdanige beperkende voorwaarden waardoor het windinitiatief nooit van de grond is gekomen. De provincie heeft eerder in de “ontwerpstructuurvisie Windstreek 2012” een groot zoekgebied aangewezen voor windenergie in Heerenveen. De beperkte communicatie en grootte van dit plan heeft voor veel weerstand gezorgd. De gemeenteraad van Heerenveen heeft hierop besloten een zienswijze in te dienen tegen dit provinciale plan. Inmiddels heeft de Initiatiefgroep contact gehad met het College van B&W en de raadsfracties. Qua aanpak van de Initiatiefgroep kan het College zich vinden in de gehanteerde methode om van onderop de realisatiemogelijkheden van een klein windmolenpark te verkennen. Dit standpunt wordt ook gedeeld door een meerderheid van de raadsfracties waarmee informele gesprekken zijn gevoerd. Het uiteindelijke standpunt van de gemeente wordt mede bepaald door de uitkomsten van het overleg met de bevolking en het bedrijfsleven. Omdat het zoekgebied grenst aan de gemeenten De Friese Meren en Opsterland zijn daarmee inmiddels ook contacten gelegd en zijn deze ook uitgenodigd voor de informatie avonden in Vegelinsoord en Luxwoude. 17. Formele besluitvorming Er zijn momenteel nog geen stappen gezet tot formele besluitvorming/vergunning. Dit kan pas als er breed draagvlak is in de omgeving en de Provincie Friesland besluit dat een windpark bestemd kan worden in de gemeente Heerenveen. 18. Grondpositie en Financiële analyse windpark Een deel van de betreffende gronden zijn in eigendom van de initiatiefnemers. Zo brengen bijvoorbeeld Omrin, Lidl, A-ware en WNW hun eigen grondposities in waar mogelijk turbines kunnen worden gesitueerd. Het andere deel van de benodigde grond is van de gemeente Heerenveen. Tussen initiatiefnemers, grondeigenaren (waaronder de gemeente Heerenveen) en bedrijven zijn in beperkte mate samenwerkingsverbanden afgesloten. Deze overeenkomsten zijn ondergeschikt aan het belang van de omgeving. De financiële situatie van het windpark is beperkt verkend. Gezien de windsnelheid en beschikbare infrastructuur achten wij een windpark haalbaar. Afhankelijk van de verschillende initiatiefnemers zal gekozen worden voor projectfinanciering en/ of balansfinanciering. Bij de realisatie zal alle ruimte zijn voor deelname door verschillende partijen zoals lokale bedrijven en lokale 19 Projectvoorstel Heerenveen energiecoöperatie(s). Indien de wens bij lokale partijen niet uit gaat naar deelname in het eigen vermogen (maar het karakter heeft van bijvoorbeeld (achtergestelde) leningen) zijn de ontwikkelende partijen in ieder geval bereid en in staat om het project te financieren. De Wolff Nederland Windenergie (www.de-wolff.nl; hierna: WNW) heeft in de afgelopen jaren een uitstekend track record opgebouwd en een groot aantal projecten gefinancierd. Tevens heeft WNW een groot aantal windturbines in exploitatie. Een aantal projecten dat door WNW ontwikkeld en gerealiseerd is, zijn bijvoorbeeld: - Windpark Zuidwal op de maasvlakte in het havengebied van Rotterdam http://www.de-wolff.nl/referentie.php?ref=148 - Windpark Landtong in het Havengebied van Rotterdam http://www.de-wolff.nl/referentie.php?ref=177 WNW heeft de afgelopen jaren bewezen een solide en ervaren marktpartij te zijn voor de financiering van projecten. Projecten worden door middel van een projectfinanciering gerealiseerd. Door de huidige moeizame financiële markt wordt het steeds belangrijker dat ervaren partijen met een uitgebreid trackrecord betrokken zijn bij de ontwikkeling en realisatie van windenergie. Eneco zet vol in op duurzame energie. Naast Zon, Waterkracht, Geothermie, Restwarmte en Biomassa is Windenergie een harde groeier. Momenteel heeft Eneco ruim 600MW aan windenergieprojecten gerealiseerd en wordt er in 2014 en 2015 ruim 250MW bijgebouwd. Deze projecten bevinden zich voornamelijk in Nederland maar ook in België en in Schotland. Aantal recentelijk gerealiseerde of in ontwikkeling zijn windparken; - Windpark Hoevensche beemden, provincie Brabant gemeente Ettenleur http://projecten.eneco.nl/windpark-hoevensche-beemden/ - Windpark Luchterduinen, Wind op Zee in ontwikkeling - http://projecten.eneco.nl/eneco-luchterduinen - Greep uit andere duurzame projecten http://www.eneco.com/nl/activiteiten/projecten-portfolio/ Eneco financiert haar projecten grotendeels vanuit haar eigen balans. 19. Garantie sanering Voor de afbraak van de turbines na 27,5 jaar is het gebruikelijk dat er een civielrechtelijke overeenkomst wordt afgesloten met de gemeente waarin een verplichting wordt opgenomen voor een reservering tot afbraak. 20 Projectvoorstel Heerenveen
© Copyright 2025 ExpyDoc
