Dichterbij MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK APELDOORN EN OMGEVING WINTER 2013 APELDOORN EN OMGEVING 3033 Zakelijk flirten met succes »22 CYBERCRIME WONINGMARKT FINANCIEEL OPVOEDEN Wat kun je er zelf tegen doen? »14 Goede kansen voor starters »18 Leer uw kind omgaan met geld »32 OM DE HOEK 2 APELDOORN EN OMGEVING In 2013 ontving de Chr. Muziekvereniging DAP een financiële steun van ons Coöperatiefonds voor de aanschaf van nieuwe kleding. Tijdens het Nederlands Kampioenschap Drumcorps zagen de deelnemers van DAP Apeldoorn er dan ook prachtig uit. Wil je meer informatie over DAP Apeldoorn? Kijk op www.dapapeldoorn.nl. FOTO: FLORIS SCHAAKE 3033 DCN FINALS IN DORDRECHT, 14 SEPTEMBER 2014 3 ARNOLD VAN EIJK VOOR WOORD directievoorzitter BIJZONDERE TIJD E en maand geleden raakten de uitkomsten en de berichtgeving over Libor mij, het directieteam en al onze personeelsleden diep. Het schandaal staat haaks op de kernwaarden die zo hoog in het vaandel van onze organisatie staan. Het valt niet te verdedigen dat dit, op internationaal niveau, heeft kunnen plaatsvinden binnen onze grote trots, de Rabobankorganisatie. Deze kwestie speelde zich af bij het internationale bedrijf van onze organisatie en dus niet bij de lokale banken. Maar het gaat hier wél om de goede naam van uw Rabobank, onze Rabobank. Uiteraard gaan we in Dichterbij niet voorbij aan dit onderwerp. Op pagina 8 vindt u een interview met Rinus Minderhoud, interim-voorzitter van onze raad van bestuur. Hij geeft terecht aan dat we de draad weer snel moeten oppakken. Voor u, onze leden en onze COLOFON Redactie Rabobank Apeldoorn en Omgeving: afdeling Marketing, Communicatie en Coöperatie. vdbj_: Anja Corbijn van Willenswaard, Janet Deibert, Esther Joosse, Karin Köhne von Jaski, Mandy van Koningsbrugge, Jeroen van Koningshoven Druk & handling: vdbj_, Frank van der Kolk, Amstelveen Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data. Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad. 4 APELDOORN EN OMGEVING klanten. Wij blijven de bank die we zijn, uw Rabobank. Die nog altijd dichtbij en lokaal betrokken is, zoals u ook in deze Dichterbij, met artikelen rondom het thema 'familie', weer kunt lezen. Typische familiemomenten, zoals de aankomende feestdagen, zijn vaak aanleiding om eens stil te staan bij wat we aan onze familie hebben. Ik wens iedereen dan ook veel mooie, feestelijke momenten toe en een prachtig en voorspoedig nieuwjaar. Gezellig met het hele gezin naar de Efteling? Kijk op pagina 38. Dichterbij APELDOORN EN OMGEVING THEMA: FAMILIE 18 21 32 Kansen voor starters op de woningmarkt Wie let er op de kleintjes? Leer uw kind omgaan met geld INTERVIEW 8 'De draad weer snel oppakken' VERBINDEN EN VERNIEUWEN 10 Bankieren nieuwe stijl CYBERCRIMINALITEIT 22 14 Dit kunt u ertegen doen RYA ZOEKT NIEUWE LEDEN 22 Flirten met succes INFOGRAPHIC 26 Vandaag bankieren zoals morgen GEZONDHEIDSZORG 28 32 Gezondheidszorg anno 2025 UPDATE FUSIEPLANNEN 34 Update fusieplannen 3033 RUBRIEKEN 10 14 2 6 16 17 31 36 38 39 40 Om de hoek Kort nieuws Puzzel Handige bespaartips Rabobank Hypotheekdossier Leden-voor-Leden Ledenaanbiedingen Column Hans Stegeman Spring maar achterop 5 KORT MyOrder NIET MEER IN DE RIJ STAAN MyOrder is een gratis app voor uw smartphone, waarmee u direct bestellingen kunt plaatsen en betalen. Zoals een drankje op het terras, bioscoopkaartjes of een afhaalmaaltijd. Zonder uw portemonnee te gebruiken. D e app is een initiatief van de Rabobank. MyOrder werkt al bij diverse horecagelegenheden, afhaalrestaurants en bioscopen in Nederland en bij alle Deli2go’s van Shell-tankstations. In ruim 20 steden kunt u ook betaald parkeren via MyOrder. Grootste voordelen zijn de snelheid en het gemak: wachten tot u kunt bestellen is niet meer nodig en ook de portemonnee kan thuisblijven. Betalen gaat via MiniTix, een mobiele portemonnee in de app die u kunt opladen via iDEAL, PayPal, creditcard en opwaardeerkaarten. Voor ondernemers is MyOrder een handig, extra verkoopkanaal, waarmee zij een snellere service kunnen bieden. Zij kunnen zelf productinformatie, foto’s, prijzen en aanbiedingen invoeren en hoeven dus niet zelf een app te ontwikkelen. Ook is Flexibele kassa voor webwinkeliers H et aantal webwinkels groeit snel, maar ook het aanbod van online betaalmogelijkheden wordt uitgebreider en complexer. Voor webwinkeliers, groot en klein, heeft de Rabobank een eenvoudige oplossing ontwikkeld die alle actuele betaalmogelijkheden onderbrengt in één onlinekassasysteem: OmniKassa. Webwinkeliers kunnen via OmniKassa kiezen welke Nederlandse en buitenlandse betaalmethoden zij willen toevoegen aan 6 APELDOORN EN OMGEVING hun onlinekassa, zonder zelf de zorg te dragen voor aanvraagprocedures, contracten, onderhoud van de systemen en controle op betalingen. OmniKassa is veilig en flexibel en biedt direct inzicht in alle transacties. Een iDEAL- of creditcardbetaling terugboeken naar de koper gaat heel eenvoudig via het OmniKassa-dashboard. Ondernemers kunnen Rabo OmniKassa aanvragen via rabobank.nl of bij hun lokale bank. het mogelijk om klanten via een QR-code direct een product te laten kopen. MyOrder wordt ondersteund door alle banken en alle mobiele telecomaanbieders. Kijk voor meer info op myorder.nl. HOGE SCORE De Rabobank is als beste private bank van Nederland uitgeroepen door Incompany 100, het onafhankelijk klantonderzoek, met hoge rapportcijfers voor ‘betrouwbaarheid’, ‘vakkennis’ en ‘communicatie’. Bij Private Banking maken we gebruik van de kennis en ervaring van Schretlen & Co/Rabo Vermogensmanagement − onderdeel van de Rabobank − die in dit onderzoek op een tweede plaats is geëindigd. Wilt u ervaren waarom de Rabobank tot beste private bank is gekozen? Neem dan contact op met uw Rabobank. KAN UW PROJECT STEUN GEBRUIKEN? Spelenderwijs leren omgaan met geld D e KidsGeldWijs-app leert kinderen op een leuke manier wat de waarde is van geld en hoe je ermee omgaat. Je eigen geld beheren is niet alleen leuk, maar ook nuttig: het draagt bij aan financiële zelfredzaamheid op latere leeftijd. Immers, jong geleerd is oud gedaan. De app gaat uit van een spelsituatie waarbij kinderen van 6 tot 10 jaar de uitdaging aangaan om in een eigen kluisje geld te sparen voor een bepaald doel. Met de app kunnen zij ook geld uitgeven én verdienen. Ouders en grootouders kunnen bijvoorbeeld klusjes aandragen waarvoor het kind geld ontvangt, of wekelijks zakgeld instellen. Via het ouderprofiel kunnen ouders toezicht houden. De app KidsGeldWijs biedt zo ondersteuning bij de financiële opvoeding. DE GRATIS DOWNLOAD VOOR DE IPAD EN ANDROID-TABLETS IS BESCHIKBAAR IN DE APP STORE: ZOEK OP ‘RABOBANK’ OF ‘KIDSGELDWIJS’. Toegankelijke dienstverlening voor iedereen SERVICE OP MAAT S peciaal voor klanten die moeite hebben met zien biedt de Rabobank extra voorzieningen, zoals ‘sprekende’ geldautomaten en Chipknip-opladers. In diverse zorginstellingen zijn deze Chipknip-oplaadpunten uitgebreid tot Rabo Contactpunten, waar deskundigen op vaste tijden persoonlijk advies geven over allerlei bankdiensten. Moeite om de pinpas uit de geldautomaat te halen? Vraag dan de gratis Rabo CardPuller aan bij uw lokale bank. Dit hulpmiddel is ook zeer geschikt voor mensen met reuma. 3033 KIJK VOOR MEER INFO OP RABO.NL/P4DD0. Het bestuur van het Coöperatieonds van Rabobank Apeldoorn en Omgeving komt vier keer per jaar bijeen. Weet u een mooi project die in 2014 een steuntje in de rug kan gebruiken? Dien uw aanvraag bij ons in via www.apeldoorn.rabobank.nl. Op deze site vindt u het aanvraagformulier en leest u meer over de voorwaarden. HERMAN WIJFFELS INNOVATIEPRIJS 2013 Op 7 november zijn de winnaars van de Herman Wijffels Innovatieprijs 2013 bekendgemaakt. Dit jaar was er een recordaantal van 743 inzendingen. Dit was mede te danken aan de nieuwe categorie ‘zorg en welzijn’, die dit jaar werd geïntroduceerd om duurzame innovaties in de zorgsector te stimuleren. Kijk voor de andere categorieën en winnaars op http://rabo.nl/qrfdh. OPENINGSTIJDEN TIJDENS FEESTDAGEN Onze vestiging aan het Marktplein 42 is op donderdag 5 december geopend tot 17.00 uur. Eerste en tweede Kerstdag zijn al onze vestigingen dicht. U vindt onze actuele openingstijden altijd via www.apeldoorn.rabobank.nl. Veel bankzaken kunt u ook online regelen. Via bovenstaande website ziet u welke bankzaken dit zijn. Wij wensen u een mooie feestmaand! 7 INTERVIEW RINUS MINDERHOUD 'De draad weer snel oppakken' ‘Mijn taak? De eendracht bewaren en de daadkracht vergroten. Dat verdienen onze klanten, onze leden en onze medewerkers.’ Dat zegt Rinus Minderhoud (67) de nieuwe topman van de Rabobank. TEKST: PETER SLUIS FOTO'S: IRENE VIJFVINKEL H OE KIJKT U AAN TEGEN DE RECENTE GEBEURTENISSEN? ‘Het is schokkend wat er is gebeurd. En dan doel ik natuurlijk allereerst op het ontoelaatbare gedrag van een kleine groep medewerkers. Maar ik doel ook op het feit dat dit zo lang onopgemerkt is gebleven en dat het te lang heeft geduurd voordat de genomen maatregelen allemaal werden geëffectueerd. Dit had niet mogen gebeuren. Bij geen enkele bank, maar zeker niet bij de Rabobank. Wij zijn een bank die sterk geworteld is in de samenleving. Die als belangrijkste opdracht heeft de financiële ambities van haar klanten mogelijk te maken.’ MAAR? ‘Maar dat laat onverlet dat wij hier bankbreed onze lessen uit moeten trekken. Want nogmaals dit mag en zal nooit meer gebeuren. Integriteit is een van onze kernwaarden die we niet alleen in woord moeten belijden, maar vooral moeten laten zien 8 APELDOORN EN OMGEVING in ons dagelijks werk. Wij hebben inmiddels een groot pakket van maatregelen genomen om dit beter te borgen binnen de organisatie. Die maatregelen gaan natuurlijk over aspecten als het toezicht en controle, maar betreffen ook gedrag- en cultuurprogramma’s.’ WAT IS UW BETROKKENHEID MET DE BANK? ‘Ik ben al meer dan 11 jaar nauw betrokken bij de bank vanuit mijn functie als lid van de raad van commissarissen. De Rabobank heeft een indrukwekkende geschiedenis van 115 jaar. In die jaren is de bank uitgegroeid tot een van de meeste solide en betrouwbare banken ter wereld. Een bank ook met een koersvaste strategie die haar heeft gebracht tot een van de belangrijkste banken van Nederland èn tot een mondiale food- en agribank, die haar functie van financier van de keten koppelt aan de maatschappelijke opdracht om in 2050 de monden te kunnen voeden van 9 miljard wereldburgers.’ ‘Integriteit is een van onze kernwaarden en we moeten er alles aan doen om dat niet alleen in woord te belijden, maar ook en vooral te laten zien in ons dagelijks werk.’ LIBOR 3033 EEN KOERSVASTE STRATEGIE, MAAR OOK EEN BANK DIE VOLOP IN BEWEGING IS? ‘We leven vandaag de dag in een online-samenleving. Klanten, zowel de particulier als de ondernemer, doen hun bankzaken bij voorkeur vanaf hun mobiel, tablet of computer. Die komen niet meer bij ons op kantoor. Op die ontwikkeling en natuurlijk ook met het oog op kostenefficiency sluiten wij aan door onze dienstverlening verregaand te virtualiseren. We geven vol gas op onze 24/7 online dienstverlening en dat betekent tegelijkertijd sluiting van kantoren en inkrimping van het aantal. Overigens hecht ik er aan te zeggen dat het aantal klantadviseurs eerder stijgt dan daalt. Wij spelen onze adviseurs die klantcontact hebben juist vrij door de achterkant van het bedrijf te automatiseren en standaardiseren. Verder zijn we volop bezig om de dialoog en de betrokkenheid met onze bijna twee miljoen leden te moderniseren. Dit doen we door ons te committeren aan belangrijke lokale maatschappelijke thema’s op het gebied van wonen, zorg en onderwijs.’ HOE ZIET U UW EIGEN ROL? ‘Ik zie het als een van mijn belangrijkste taken om ervoor te zorgen dat de rust en de trots binnen de Rabobankorganisatie terugkeren. We moeten de draad weer snel oppakken om snel onze aandacht en daadkracht weer te kunnen richten op de klant, ons enige bestaansrecht. Ik heb er het volste vertrouwen in dat ons dat gaat lukken. Dat verdienen onze klanten, onze leden en onze medewerkers. Dat verdient de Rabobank.’ Rinus Minderhoud (67) volgde eind oktober Piet Moerland op als bestuursvoorzitter van de Rabobank. Moerland besloot te vertrekken als gevolg van de Libor-kwestie. Hoewel het bestuur van de bank niet op de hoogte was van het ontoelaatbare gedrag van een groep medewerkers nam hij als eindverantwoordelijke de beslissing om op te stappen. In verband met deze kwestie kwam de Rabobank een schikking overeen met nationale en internationale toezichthouders en autoriteiten van 774 miljoen euro. WWW.RABOBANK.COM UW BENOEMING IS TIJDELIJK. HOE LANG BLIJFT U DIT WERK DOEN? ‘Net zo lang als deze mooie en belangrijke organisatie me nodig heeft.’ 9 ‘Vernieuwen en verbinden zijn de trefwoorden’ VERBINDEN EN VERNIEUWEN VERBINDEN EN VERNIEUWEN Bankieren nieuwe stijl Om ook in de toekomst een solide en toonaangevende bank te blijven, ondergaat de Rabobank de komende tijd een ingrijpende metamorfose. TEKST: RABOBANK FOTO'S: MARTIJN DE KRUIJF Nagel: ‘We gaan nog meer dan in het verleden een bijdrage leveren aan de sociaaleconomische vraagstukken die in de lokale 3033 gemeenschappen spelen.’ E en van de architecten van het verbouwplan – dat de werktitel Visie 2016 draagt – is Rien Nagel. Nagel stond lange tijd aan het hoofd van de lokale Rabobanken in de Achterhoek en Utrecht, was directeur Particulieren bij Rabobank Nederland en is sinds 17 oktober lid Raad van Bestuur. Onder zijn leiding werden de afgelopen maanden de contouren geschetst voor de lokale Rabobank van de toekomst. Nagel legt uit dat elk zichzelf respecterend in- stituut zo nu en dan eens voor de spiegel moet gaan staan en zichzelf de ‘waartoe-ben-ik-op- aardevraag’ moet stellen. ‘Die vraag is in deze tijd extra relevant omdat er een grote vertrou- wensbreuk is ontstaan tussen de banken en de samenleving; hun klanten. Lange tijd dachten wij als Rabobank dat we de ‘witte raaf’ waren die ongeschonden uit de crisis zou komen. Maar ook wij hebben steken laten vallen, daar ben ik 11 heel eerlijk in. Het wordt de hoogste tijd dat we deze episode afsluiten en onze energie weer richten op de klant, op de buitenwereld. De luiken van onze bank moeten weer wagenwijd open.’ HOE GAAT DE RABOBANK HET VERTROUWEN TERUGWINNEN? ‘De ‘Lange tijd dachten wij als Rabobank dat we de ‘witte raaf’ waren. Maar ook wij hebben steken laten vallen’ Rabobank is geen bank als andere banken. Wij zijn een solide coöperatie van lokale Rabobanken die samen bijna twee miljoen leden tellen. Dat zijn banken die in zekere zin dus eigendom zijn van de lokale gemeenschap. Daar maken we deel van uit en daar willen we ook in participeren. We gaan nog veel meer dan in het verleden een bijdrage leveren aan de sociaaleconomische vraagstukken die er in de lokale gemeenschappen spelen. Maar wel met een zakelijke insteek, zodat gemeenschap en bank er de vruchten van plukken. Dat doen we door onze kennis beschikbaar te stellen, door onze netwerken aan te boren en soms ook door financieel bij te springen. KUNT U CONCRETE VOORBEELDEN NOEMEN? Op welke thema’s onze banken zich richten, zal verschillen van regio tot regio, van stad tot stad. In een studentenstad ligt het voor de hand dat het gaat over onderwerpen als kennis en innovatie, maar ook jongeren en cultuur. In meer landelijke gebieden kun je denken aan zorg en leefbaarheid. Andere aansprekende initiatieven vind ik de vele energiecoöperaties die er momenteel worden opgericht of de initiatieven van particulieren die met elkaar een eigen woningbouwplan willen realiseren. Die organiseren hun eigen bouwkundige en juridische deskundigheid en daar mogen wij als deskundige en betrokken financiële dienstverlener natuurlijk niet ontbreken. VERBINDEN EN VERNIEUWEN IS HET MOTTO VAN DE VERANDERINGEN. WAAROM? ‘Met verbinden doelen we op de vertrouwensband met onze klanten en op het participeren in lokale netwerken. Het vernieuwen gaat over de manier waarop we on- Nagel: ‘Klanten willen hun bankzaken kunnen doen waar en wanneer het hen uitkomt. Vanuit die wens zijn we veel producten en diensten aan het virtualiseren.’ 12 APELDOORN EN OMGEVING ‘We willen ons nog nadrukkelijker verbinden aan de lokale samenleving. Met ons netwerk, onze kennis of financieel.’ KLAAR VOOR DE TOEKOMST De Rabobank wil ook in de toekomst een betrokken en toonaangevende dichtbijbank zijn voor haar klanten en leden. De bank doet dat door haar producten en diensten verregaand te virtualiseren en het persoonlijk advies te verbeteren. Vanuit haar coöperatieve missie wil de Rabobank een actieve bijdrage leveren aan het verbeteren van de leefbaarheid in haar werkgebieden. ze bancaire dienstverlening vormgeven. Klanten willen tegenwoordig hun bankzaken kunnen doen waar en wanneer het hen uitkomt. Vanuit die wens zijn we veel producten en diensten aan het virtualiseren. Tegelijkertijd zijn we hard bezig om onze producten eenvoudiger en transparanter te maken. Producten die de klant begrijpt en die doen wat ze beogen te doen.’ 3033 VERDWIJNT DE RABOBANK HIERDOOR UIT HET NEDERLANDSE STRAATBEELD? ‘Steeds meer klanten doen hun bankzaken 24/7 vanaf hun pc, mobiel of tablet. De fysieke aanwezigheid van de Rabobank zal hierdoor fors teruglopen, maar absoluut niet verdwijnen. We gaan wel terug naar honderd lokale banken, met aanzienlijk minder kantoren, met minder geldautomaten en ook met minder medewerkers. Die beweging wordt ingezet door de veranderende behoeftes van de klant, maar kent ontegenzeglijk ook een kostenkant. Door verregaand te automatiseren en te virtualiseren slaan we een dubbelslag. We verbeteren onze dienstverlening en doen dat tegen substantieel minder kosten. Dat laatste is niet onbelangrijk, want we willen ook in de toekomst een solide en gezonde onderneming zijn.’ GAAT DAT NIET TEN KOSTE VAN DE AANDACHT VOOR KLANTEN? ‘Integendeel. Onze medewerkers zijn nu nog veel te veel bezig met wat ik noem de achterkant van ons bedrijf. Straks werken er bij een lokale bank nog gemiddeld tweehonderd medewerkers, die allemaal staan opgesteld voor de klant. Dat zijn zakelijke klanten en particuliere klanten die deskundig advies willen bij belangrijke life events als het kopen van een huis, een verbouwing of hun pensioenvoorziening. Door onze bedrijfsprocessen verder te automatiseren en te centraliseren spelen we de medewerkers dus vrij voor waar het allemaal om draait: het helpen en adviseren van onze klanten.’ 13 CYBERCRIMINALITEIT VIJF ZAKEN OM ALERT OP TE ZIJN Geef digitale dieven geen kans Burgers zijn bijna even vaak slachtoffer van hacken als van diefstal. Met alertheid en voldoende veiligheidsmaatregelen kunt u veel narigheid voorkomen. TEKST: ARJAN VAN BIJNEN FOTO'S: STUDIO PING P hishing, malware, hacking: het zijn slechts enkele voorbeelden van manieren waarop criminelen toegang proberen te krijgen tot uw geld en gegevens. We zetten de vijf meest voorkomende vormen van cyberdiefstal op een rij. 1. MALWARE Malware is kwaadaardige software die niet door de virusscanner wordt herkend. Deze verzamelt ongemerkt privégegevens, die kunnen worden gebruikt voor allerlei doeleinden: spionage, fraude, afpersing, enzovoort. Wim Hafkamp, chief information security officer Rabobank Group: ‘Wees voorzichtig met het bezoeken van onbekende websites. Zo verklein je de kans op infecties. Het is echter geen garantie, want malware wordt ook wel eens via bekende sites verspreid.’ Sandro Etalle, hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven, waarschuwt voor de opkomst van “social media malware”. ‘Mensen hebben de neiging een link eerder te vertrouwen als het 14 APELDOORN EN OMGEVING lijkt of een bekende uit hun netwerk die heeft geplaatst.’ 2. PHISHING Via e-mails (zogenaamd afkomstig van de bank) of telefoon wordt u gevraagd om uw (inlog)gegevens. Hafkamp: ‘Criminelen worden hierin steeds sluwer. Zo vissen ze tegenwoordig vaak naar de eenmalige signeercodes via slinkse “social engineering”trucs, waarbij ze het slachtoffer in feite zelf een transactie laten goedkeuren onder het mom van een controle. Geef dus nooit codes aan derden.’ 3. CYBERAANVALLEN Cyberaanvallen zijn vrijwel nooit gericht op personen, maar op organisaties. Bekende voorbeelden zijn de aanvallen van de anarchistische hackersbeweging Anonymous. Het doel van dit soort aanvallen is om een computer, netwerk of dienst onbruikbaar te maken. Vaak wordt de infrastructuur van het aangevallen systeem gebruikt om een mailbom te versturen. Als gebruiker Criminelen vinden steeds brutalere manieren om toegang te krijgen tot uw gegevens. EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID merkt u dat bijvoorbeeld een site niet meer werkt of extreem traag is. Ook kunt u ineens phishingmails ontvangen vanuit de getroffen netwerken. 3033 4. IDENTITEITSDIEFSTAL Het is voor geoefende hackers niet moeilijk om socialmedia-accounts te hacken. Maar ook klassieke identiteitsdiefstal is makkelijker geworden. Etalle: ‘Veel mensen hebben een kopie van hun paspoort opgeslagen op hun computer of online. Als criminelen die kopie in handen krijgen, kunnen ze een deel van je identiteit overnemen.’ Het Centraal Meld- en informatiepunt Identiteitsfraude en -fouten (CMI) adviseert om op de kopie van uw identiteitsbewijs groot te schrijven dat het een kopie is, voor wie deze bedoeld is en op welke datum de kopie is gemaakt. Ook het doorstrepen van het burgerservicenummer, dat tweemaal op het identiteitsbewijs staat vermeld, is aan te bevelen. Door verschillende ingewikkelde wachtwoorden te gebruiken, verkleint u het risico op een complete kaping van uw online-identiteit. 5. LEKKEN ‘Bedrijven hebben meer maatregelen tegen cybercriminaliteit dan burgers, maar iedere werknemer is een potentiële ingang’, waarschuwt Etalle. De trend om de eigen smartphone of tablet mee naar het werk te nemen, vormt een aanvullend risico. ‘Een systeembeheerder kan de herkomst van malware niet traceren wanneer die van een apparaat komt dat hij niet beheert.’ Volgens Hafkamp zit het gevaar meer in het lekken van informatie die op de apparaten wordt geraadpleegd en opgeslagen. Hier bewust mee omgaan is, naast het versleutelen van het apparaat en maatregelen door de werkgever, essentieel om bedrijfsgeheimen geheim te houden. Wie slachtoffer is geworden van cyberdiefstal, kan niet vanzelfsprekend rekenen op een vergoeding van de geleden schade door de bank. Dat hangt van de situatie af. U bent zelf verantwoordelijk voor bescherming van uw gegevens, bijvoorbeeld via regelmatige saldocontroles, het up-todate houden van software en verantwoord internetten. Wanneer u vrijwillig codes hebt afgegeven aan derden (phishing), valt de schade buiten het vergoedingsbeleid. VEILIGBANKIEREN.NL 15 PUZZEL 7 2 9 3 6 9 5 5 7 8 1 3 4 2 5 7 8 4 8 5 Oplossing Stuur uw oplossing voor 31 december 2013 naar: communicatie@ apeldoorn.rabobank.nl. De actievoorwaarden vindt u op www.apeldoorn. rabobank.nl 1 4 3 9 1 2 7 4 6 9 3 Maak kans op 2 kaarten Hans Liberg, 18 februari 2014 in Orpheus SUDOKU Vul het diagram zo in dat alle cijfers van 1 tot en met 9 slechts één keer voorkomen in alle horizontale en verticale kolommen, en dat alle cijfers van 1 tot en met 9 voorkomen in elk van de negen vierkantjes van 3 x 3 vakjes. Foto Orpheus: Steven Snoep. 16 APELDOORN EN OMGEVING FEITEN De dure decembermaand is bij uitstek het moment om eens stil te staan bij onnodige uitgaven in uw huishouden. Met wat kleine inspanningen houdt u dat geld volgend jaar gewoon in uw zak. 3033 TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT (BRON: NIBUD EN MILIEU CENTRAAL) EEN GEMIDDELD HUISHOUDEN BETAALT JAARLIJKS RUIM 100 EURO AAN STAND-BYGEBRUIK. SCHAKEL APPARATEN DAAROM NA GEBRUIK UIT. /// SCHRAP DUBBELE EN ONNODIGE VERZEKERINGEN EN VERGELIJK ELK JAAR DE PREMIES. /// MET TOCHTSTRIPS EN RADIATORFOLIE BESPAART U FLINK OP DE ENERGIENOTA. /// KOOP UW KERSTBOOM EENS BIJ EEN BOUWMARKT. OP DE LANGE TERMIJN IS EEN KUNSTBOOM VOORDELIGER. /// KOOP CADEAUS NIET OP HET LAATSTE MOMENT, MAAR SPEUR HET HELE JAAR NAAR AANBIEDINGEN. 17 WONINGMARKT De grootste malaise op de huizenmarkt lijkt achter de rug. Zeker voor starters is het nu een goed moment om te kopen. Is een traditionele hypotheek niet haalbaar, dan zijn er aantrekkelijke alternatieven. Ook voor doorstromers. TEKST: LIZANNE SCHIPPER FOTO'S: HOLLANDSE HOOGTE NIEUWE VORMEN VAN FINANCIERING Huizenmarkt breekt met tradities HTTP://RABO.NL/28CS5 E xperts verwachten dat de bodem is bereikt op de Nederlandse huizenmarkt. De prijsdalingen vlakken af, de markt lijkt zich langzaamaan te stabiliseren. Voor de zesde keer op rij steeg in juli het consumentenvertrouwen in de woningmarkt, zo blijkt uit de marktindicator van Vereniging Eigen Huis (VEH). Over een paar jaar kan een woningtekort de prijzen zelfs weer een zetje geven, voorspelde oud-bestuursvoorzitter Piet Moerland van de Rabobank eerder dit jaar. Voor starters een mooi moment om hun slag te slaan. Door de forse prijsdalingen zijn huizen stukken goedkoper geworden, terwijl de hypotheekrente historisch laag is. LIEVER WACHTEN Starters willen wel, maar hun wensen zitten soms in de weg. Liefst stoten zij meteen door naar een groter huis, merkt Theo Harms, hoofd Productmanagement Wonen bij Rabobank Nederland. ‘Wat wij horen is dat veel starters huiverig zijn voor de aan18 APELDOORN EN OMGEVING koop van een appartement. Zij vrezen dat de verkoop problemen oplevert op het moment dat er kinderen komen en zij verder willen. Dan wachten ze liever even tot ze zich een groter huis kunnen veroorloven.’ Tijdelijk huren zou in deze situatie een goede oplossing zijn, ware het niet dat er in de private sector veel te weinig aanbod van huurwoningen is. ‘Feitelijk zijn hoger opgeleide starters daarom veelal aangewezen op de koopsector’, aldus Hans Stegeman, hoofd Nationaal Onderzoek van de Rabobank. Hij pleit voor minder overheidsregulering en een grotere keuze op de huurmarkt. ‘Vergeet niet dat door de toegenomen flexibiliteit op de arbeidsmarkt ook de behoefte toeneemt aan flexibiliteit op de woningmarkt. Een eigen woning is in de toekomst minder een investeringsgoed en meer een duurzaam consumptiegoed.’ BEROEP OP FAMILIE Is huren noch wachten een optie, en krijgt de ambitieuze starter een traditionele hypotheek niet helemaal Uit eigen zak 3033 Na 2018 moeten huizenkopers 20 procent van de koopsom uit eigen zak betalen. Dat is de inzet van minister Dijsselbloem (Financiën), in navolging van een advies van de commissie-Wijffels. Eén voordeel: hoe lager de financiering ten opzichte van de woningwaarde, hoe lager de hypotheekrente. Bij de Rabobank kan die korting oplopen tot 0,3 procent. 19 DE STARTER PROFITEERT Voor starters is een eigen huis beter betaalbaar geworden. Sinds de crisis zijn huizen (inclusief inflatie) 30 procent goedkoper geworden, aldus de Rabobank. Wel kunnen nieuwkomers tot 9 procent minder lenen omdat zij voortaan annuïtair moeten aflossen. Daar komt bij dat het maximale hypotheekbedrag ongeveer 4 procent is teruggevallen, doordat de koopkracht is gedaald. Maar dan resteert nog altijd een mooie meevaller. rond, dan zijn er diverse alternatieven. Daarbij moet de starter wel de familie kunnen inschakelen. Een schenking is de eenvoudigste optie: ouders mogen hun kinderen tot veertig jaar eenmalig ruim 50.000 euro onbelast schenken voor, onder meer, de aankoop van een huis. Het kabinet heeft deze schenkingsvrijstelling per 1 oktober tijdelijk verruimd tot 100.000 euro. Deze verruiming geldt tot 1 januari 2015 en kent geen leeftijdsgrens. Verder kunnen ouders mede-eigenaar worden van het huis of het zelf kopen en vervolgens verhuren aan hun kind, met als nadeel dat zij de hypotheekrente niet kunnen aftrekken. Een andere mogelijkheid is dat ouders hun kind het benodigde bedrag lenen. De Vereniging Eigen Huis noemt daarbij als aantrekkelijke optie het ‘kasrondje’: de rente die het kind aan de ouders betaalt, wordt gecompenseerd door een jaarlijkse schenking. ‘Zo profiteert uw kind van zowel de fiscale aftrekbaarheid van de rente als van de vrijgestelde schenking’, aldus de VEH. GENERATIEHYPOTHEEK De Rabobank biedt nog een andere oplossing: de Generatiehypotheek. Daarbij zijn ouders mede-debiteur van de hypotheeklening. Mocht het kind niet aan de rentebetaling kunnen voldoen, dan moeten de ouders bijspringen. ‘Een aardige oplossing voor starters die zich het huis dat zij willen nu nog niet helemaal kunnen veroorloven, maar in de toekomst waarschijnlijk wel’, ‘In de toekomst is een eigen woning minder een investeringsgoed en meer een duurzaam consumptiegoed’ 20 APELDOORN EN OMGEVING Na 2018 moeten huizenkopers 20 procent van de koopsom uit eigen zak betalen. vindt productmanager Harms. ‘Op dat moment kunnen de ouders worden ontslagen van hun aansprakelijkheid.’ Het zijn overigens niet zozeer de starters die het laten afweten in de huidige markt, als wel de huizenbezitters die niet doorstromen. Zij vinden het moeilijk om te accepteren dat hun huis in waarde is gedaald én een restschuld houdt hen in veel gevallen tegen. Om dat laatste probleem het hoofd te bieden, ontwikkelt de Rabobank momenteel een nieuw soort financieringsvorm, waarmee de restschuld gefinancierd kan worden. ‘Zo willen wij de doorstroom op de woningmarkt een zetje geven’, aldus Harms. SAMEN KOSTEN DELEN Een interessante manier om kosten te drukken bij een nieuwbouwwoning is een ‘collectief particulier opdrachtgeverschap’ (CPO). Hierbij ontwikkelt een groep particulieren onder professionele begeleiding een eigen woningbouwproject, vaak op initiatief van de gemeente. Samen hebben de deelnemers een optie op een bouwkavel. Ook het ontwerpen en bouwen gebeurt in samenspraak. Binnen het CPO-project is er veel vrijheid in het ontwerp van de woning. Natuurlijk komen er experts aan te pas, zoals een architect, een aannemer en adviseurs. De kosten hiervoor wil de Rabobank vaak samen met de gemeente voorfinancieren. De totale kostprijs per woning zal doorgaans onder de marktwaarde liggen omdat er geen projectontwikkelaar bij betrokken is. CPO is een interessante mogelijkheid, vindt Harms. ‘Je houdt zelf de regie en de kosten zijn lager.’ KINDEROPVANG Wie let er op de 2 kleintjes? Wie werkt en gezinsuitbreiding overweegt, staat voor een lastig dilemma: wordt het kinderopvang, ouderschapsverlof of minder werken? Wat belangrijke financiële afwegingen op een rij. TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT 3033 ALTERNATIEVE KINDEROPVANG Iets anders dan de traditionele crèche of BSO: - Kinderopvang op een boerderij: veel buiten spelen en contact met dieren. - Gastouder: opvang in een huiselijke omgeving. - Au pair: oppas aan huis. - Een opvangorganisatie die samenwerkt met een muziekschool of sportvereniging. - Een ouderparticipatiecrèche: ouders verzorgen gezamenlijk de opvang. Het is wel de vraag of deze opvang wettelijk mogelijk blijft. 1 Wat is voordeliger: minder werken of kinderopvang? Vier in plaats van vijf dagen werken betekent 20 procent minder salaris, maar netto kan het plaatje er anders uitzien. Vanwege ons progressieve belastingsysteem, daalt het netto-inkomen vaak minder hard dan het bruto-inkomen; zeker in beter betaalde beroepen. Wijzer in Geldzaken adviseert uw inkomsten en uitgaven voor de huidige en de eventueel nieuwe situatie goed in kaart te brengen. Via toeslagen.nl kunt u berekenen op hoeveel toeslag (zoals zorg- en kinderopvangtoeslag) u in beide situaties recht hebt. Minder werken kan namelijk leiden tot hogere toeslagen. Anderzijds kunnen bepaalde heffingskortingen lager uitpakken of vervallen. Ook kunnen huizenbezitters met hun hypotheekrenteaftrek terechtkomen in een lagere schijf, waardoor hun woonlasten stijgen. Op loonwijzer.nl kunt u een snelle bruto-nettocheck uitvoeren. En wellicht kan de salarisadministratie een voorberekening maken. Welke gevolgen heeft minder werken of tijdelijk stoppen nog meer? Op de langere termijn leidt parttime werken tot een lagere pensioenopbouw. Ook voor uw carrièreen salarisontwikkeling kan het negatief uitpakken. Volgens FNV Bondgenoten loopt een vrouw die na enkele jaren onderbreking weer aan het werk gaat meestal enkele loontreden achter bij collega’s die door zijn blijven werken. De vakbond raadt ouders niet snel aan om minder dan vier dagen te gaan werken. De praktijk wijst uit dat het aanzienlijk makkelijker is om minder te werken, dan het aantal uren weer uit te breiden naar 100 procent. 3 4 Kan dat eigenlijk, korter werken? Iedereen heeft wettelijk het recht om minder te gaan werken. Maar een werkgever mag dat weigeren als er zwaarwegende redenen zijn. U mag een verzoek om korter of langer te werken één keer per twee jaar indienen. Ook moet u minimaal een jaar bij uw werkgever in dienst zijn. Wat zijn de consequenties van ouderschapsverlof? Hebt u een kind jonger dan acht jaar, dan kunt u gebruikmaken van het wettelijk recht op ouderschapsverlof. U gaat dan tijdelijk minder werken om voor uw kind te zorgen. De gemiste uren worden in de regel niet doorbetaald, tenzij er in de cao of aanvullende arbeidsvoorwaarden andere afspraken zijn gemaakt. Net als bij minder werken kan ouderschapsverlof gevolgen hebben voor eventuele fiscale toeslagen. U kunt een heffingskorting krijgen op de inkomstenbelasting, maar er zijn plannen om deze vanaf 2015 af te schaffen. Duurt het ouderschapsverlof langer dan 18 maanden, dan kan dat invloed hebben op de hoogte en duur van uw WW-uitkering. 21 Zakelijk flirten met succes RYA ZOEKT NIEUWE LEDEN ZAKELIJK FLIRTEN RYA flirt met succes Wat hebben flirten en de Rabobank met elkaar gemeen? Op het eerste gezicht misschien niet veel. Maar wie verder kijkt, ziet meer. TEKST: TANJA OFFEREIN FOTO'S: RENÉE KRIJGSMAN Jongeren gaan enthousiast met elkaar in gesprek tijdens de workshop 'Zakelijk 3033 Flirten'. Z akelijk flirten bij de bank, past dat wel? Een bank is toch behoudend en afstandelijk? Niet wat Rabobank Apeldoorn en Omgeving betreft. Een bank met verfrissende ideeën en een actieve jongerenraad waarin leden als klankbord fungeren. JONG GELEERD, OUD GEDAAN De naam van deze jongerenraad is veelzeggend: Rabobank Young Ambition, kortweg RYA. Jonge, ambitieuze leden denken met de bank mee over zaken die vooral jongeren aangaan. Een doelgroep waar Rabobank Apeldoorn en Omgeving graag naar luistert en zich mee wil verbinden. Maar hoe verbind je je met een ander? Hoe zorg je ervoor dat er zakelijk een klik is? Flirtcoach Saskia Paulissen besteedt hier tijdens een avondbijeenkomst in de workshop 'Zakelijk Flirten' alle aandacht aan. Interactief, 23 doorspekt met humor en sprekende voorbeelden laat zij de jonge deelnemers zien én ervaren wat zakelijk flirten is en nog belangrijker: wat het voor je doet. Reinier Bilthof is lid van RYA en is samen met de Rabobank organisator van deze avond. “Voor Rabobank Apeldoorn en Omgeving fungeert RYA als klankbord. Wij zijn nieuwsgierig en niet bang om onze mening te geven. Tijdens bijeenkomsten leren we van elkaar en zoeken we samen de verbinding”, aldus Reinier, die hiermee de link legt naar het thema van deze avond. 'Flirten gaat vooraf aan elke vorm van contact. Het heeft te maken met positieve energie' HET GAAT OM VERBINDEN Ronald van Wetering, directeur Bedrijven van Rabobank Apeldoorn en Omgeving: “De Rabobank is een bijzondere bank. Als coöperatie hebben wij leden, iets dat geen andere bank heeft. Daarnaast is er niet één Rabobank, maar zijn er maar liefst 136. Allemaal zelfstandige banken die er voor hun leden zijn en zich met hen willen verbinden. Ik hoop dat deze avond nog meer jonge leden oplevert. Zij zijn onze toekomst.” Wie aan het begin van de avond de zaal inkijkt, ziet dertig jongeren wat ongemakkelijk op hun stoel zitten. De voorste rij blijft leeg. En toch is binnen 30 minuten de eerste rij gevuld en staan de deelnemers tegenover elkaar te ‘wiebelen’. FLIRTEN IS AANDACHT GEVEN Saskia Paulissen aarzelt niet: vanaf het begin is duidelijk dat deze workshop interactief is. “Of flirten met seks te maken heeft”, vraagt ze. Op deze vraag blijven de handen omlaag. Saskia vervolgt: “Flirten gaat vooraf aan elke vorm van contact. Het heeft te maken met positieve energie. Met aandacht geven en oogcontact maken.” DE BESTE FLIRTERS? PEUTERS! Niet Matthijs van Nieuwkerk of Koningin Maxima zijn de beste flirters, maar peuters. Zij hebben alleen hun intuïtie en zijn volkomen onbevangen. Om succesvol te flirten, moet je Saskia Paulissen laat deelnemers op een humoristische wijze ervaren hoe je aandacht geeft en contact maakt. 24 APELDOORN EN OMGEVING Reinier Bilthof, voorzitter RYA, aan het 'wiebelen'. RYA ZOEKT JOU Wil je meepraten over zaken die jongeren aangaan? Ben je nieuwsgierig en niet bang om jouw mening te delen? Word dan lid van RYA, de jongerenraad van Rabobank Apeldoorn en Omgeving. Wil je weten wat RYA ook voor jou kan betekenen, stuur dan een mail naar communicatie@ apeldoorn.rabobank.nl. 3033 weer terug naar diezelfde onbevangenheid. CONTACT Onbevangen of niet, op de vraag om tegenover je buurman of buurvrouw te gaan staan, werd aarzelend gereageerd: “Wat moeten we doen?” Het begon met na elkaar de getallen één, twee en drie zeggen. Dat ging. Toen moest ‘één’ vervangen worden door een klap: klap, twee, drie; klap, twee, drie. Dat ging ook nog, maar toen ‘twee’ vervangen moest worden door een sprong en ‘drie’ door te ‘wiebelen’…. Hilariteit alom, zeker in het begin. Maar het resultaat van deze oefening mocht er zijn: positieve energie, een meer ongedwongen sfeer en meer open contact. Natuurlijk is dit geen oefening die je tijdens een netwerkborrel doet om ongedwongen te communiceren. Maar deze oefening laat wel zien dat als je onbevangen naar je gesprekspartner kijkt, de sfeer prettiger wordt en je dus meer bereikt. Zakelijk flirten gaat verder dan oogcontact maken. Het gaat erom dat je de ander aandacht geeft en je openstelt. Dat je aansluit bij die ander, zonder vooroordeel. Lichaamshouding speelt hierbij een grote rol. Saskia: “Hoe zit je naast je buurvrouw of buurman en wat straal je uit? Let hier op, ook straks tijdens de netwerkborrel. Kijk maar eens naar de voeten als mensen met elkaar staan te praten: nodigen ze jou uit om erbij te komen staan of wijzen ze misschien wel naar de deur…..” En dus namen de deelnemers tijdens de netwerkborrel een open houding aan, waren ze zich bewust van de ander en waren ze openlijk aan het flirten. Het was voor iedereen een bijzondere en succesvolle avond, met enthousiaste deelnemers en met maar liefst veertien potentieel nieuwe leden voor RYA. 25 infographic Vandaag bankieren zoals morgen Wims vrouw Karin beheert thuis de financiën. Vorig jaar besloten zij en Wim een deel van hun vermogen te beleggen. Via de Rabo Beleggen App houdt Karin nu regelmatig de koersen in de gaten. Ze kan er ook hun beleggingsportefeuille mee inzien en direct orders plaatsen. foto: Lars van den Brink We willen steeds meer zaken zelf kunnen regelen, zonder afhankelijk te zijn van openingstijden, personen of locaties. Veel informatie is online te vinden en dankzij toepassingen als apps en andere gedigitaliseerde diensten kunnen we ook steeds meer zelf doen. Dat geldt ook voor onze bankzaken. In plaats van een bank binnen te stappen, kijken we liever wat er online mogelijk is. Zo kunnen we de regie houden over dingen die we zelf kunnen doen en dingen waarvoor we het deskundige advies van de bank willen inwinnen. De Rabobank beweegt mee met deze ontwikkeling. We helpen onze klanten om meer zaken zelf te regelen, online en mobiel, met producten en diensten die eenvoudig en transparant zijn. Zodat u vandaag al kunt bankieren zoals morgen. Dat is het idee. wim heeft een succesvol eigen transportbedrijf. Binnenkort gaan ze een tweede vestiging openen in Duitsland. Een hectische tijd, waarin veel beslissingen genomen moeten worden. Via de Rabo Kennis App op zijn mobiele telefoon blijft hij op de hoogte van actuele ontwikkelingen in de branche en van economische en politieke ontwikkelingen in Europa. Om wat geld te verdienen naast zijn studie, is zoon bart zijn eigen webwinkeltje begonnen in nieuwe en tweedehandsgames. Hij volgde daarvoor het uitgebreide stappenplan op ikgastarten.nl. Zijn klanten betalen hem via iDeal. Mocht hij op termijn ook aan buitenlandse klanten willen leveren, dan kan hij via Omnikassa eenvoudig meerdere betaalmogelijkheden aanbieden. 3033 Dochter pien gaat vanavond naar de film met een paar vriendinnen. Via MyOrder bestelt én betaalt ze alvast de kaartjes voor de bioscoop. Dan hoeven ze vanavond in elk geval niet in de rij te wachten. Oma loes kan dankzij de workshop internetbankieren van de Rabobank nu veel makkelijker haar bankzaken regelen. De Random Reader Comfort, die Pien voor haar heeft aangevraagd, heeft grotere toetsen en een spraakfunctie en is daarmee speciaal geschikt voor blinden en slechtzienden. GEZONDHEIDSZORG Hoe houden we onze gezondheidszorg de komende decennia hoogwaardig, toegankelijk en betaalbaar? Daarvoor is een mentaliteitsomslag nodig. En innovatief gebruik van technologie. TEKST: ELSE DE JONGE FOTO'S: GETTY IMAGES GEZONDHEIDSZORG ANNO 2025 Meer voorkomen, minder genezen MEER INFO: DIAGNOSETECHNOL 3033 OGIE.NL 28 APELDOORN EN OMGEVING D e gezondheidszorg in Nederland is goed en toegankelijk. Maar de kosten van de zorg stijgen razendsnel. Door bevolkingsgroei en vergrijzing neemt het aantal mensen met een chronische ziekte toe. Ook de vanzelfsprekende inzet van dure, medische technologie is inmiddels een omvangrijke kostenpost op de nationale zorgbegroting. Burgers worden steeds mondiger. Informatie over ziekten en gezondheid is voor iedereen beschikbaar. In combinatie met de groeiende behoefte aan individuele keuze- vrijheid leidt ook dat tot een groeiende vraag naar zorg. Als deze trends doorzetten, zal het aandeel van de zorg in het bruto binnenlands product stijgen van 13 procent nu naar ten minste 20 of zelfs meer dan 30 procent in het jaar 2040, aldus een scenarioanalyse van het Centraal Planbureau. ‘We hebben met onze zorgvoorzieningen feitelijk een hele tijd boven onze stand geleefd’, zegt trendstrateeg Richard Lamb. ‘In de periode die achter ons ligt, kon nagenoeg alles. Iedereen dacht dat het alleen maar nog beter zou worden. Die verwachting begint nu langzaam te keren.’ BREED MAATSCHAPPELIJK DEBAT Blijft de zorg in de toekomst toegankelijk, hoogwaardig en betaalbaar? Het is een urgent maatschappelijk vraagstuk waarover ook de Rabobank zich buigt. ‘We hebben daar zakelijk belang bij’, zegt Michel van Schaik, directeur Gezondheidszorg bij de Rabobank International. ‘We verstrekken veel langlopende leningen in de sector. Daarnaast geloven we als coöperatieve bank in lokale betrokkenheid: we willen toegevoegde waarde leveren aan de gemeenschap. Over de zorg is een breed maatschappelijk debat nodig. Daar dragen wij graag aan bij.’ Van Schaik is coauteur van twee studies over de toekomst van de gezondheidszorg. Samen met Philip Idenburg van innovatieadviesbureau BeBright schreef hij Diagnose 2025. In deze studie uit 2010 schetsen 3033 de auteurs drie mogelijke scenario’s voor de toekomst van de zorg in Nederland. Afgelopen september verscheen Diagnose Zorginnovatie, een vervolg op het eerdere boek en pleidooi voor het innovatieve gebruik van technologie in de zorg. ‘Om de zorg goed en betaalbaar te houden, is er een radicale omslag in denken en doen nodig bij zorgleveranciers én zorgafnemers’, licht Van Schaik toe. ‘Daarbij kan technologie een drijvende kracht zijn. Daar ligt veel potentieel dat nu nog onbenut blijft.’ BURGER CENTRAAL In het huidige zorgsysteem staat de patiënt centraal. ‘Zieken en de zorg voor zieken zijn leidende beginselen in onze benadering van zorg’, zegt Van Schaik. ‘We moeten naar een stelsel toe waarin preventie, vitaliteit en kwaliteit van leven de sturende principes worden. Niet de patiënt, maar de burger staat in dat systeem voorop.’ In het zorgsysteem dat geschetst wordt in Diagnose Zorginnovatie is medische zorg gepersonaliseerd. ‘De mogelijkheden om preventieve maatregelen en adviezen af te stemmen op iemands persoonlijke DNA-profiel en leefstijl worden steeds groter’, licht Van Schaik toe. ‘Bij genetische aanleg voor een bepaalde ziekte zal een preventieve behandeling of een goed medisch advies het ontstaan van de ziekte in veel gevallen kunnen voorkomen. Dat betekent dat we niet hoeven te wachten tot iemand ziek wordt. Hier kan technologie dus én toegevoegde waarde leveren én kosten besparen.’ Het zoeken naar technologische innovaties zou meer gestuurd moeten worden door de vraag waar burgers behoefte aan hebben met het oog op ziekte en gezondheid. ‘Nu is er vaak eerst een technologische doorbraak, waarbij vervolgens een toepassing wordt gezocht’, stelt Van Schaik. ‘Wij noemen dat technology push. Het leidt tot een stapeling van toepassingen en daardoor vaak tot hoge kosten.’ Ook Richard Lamb meent dat technologie een van de pijlers is waarop de zorgsector zich opnieuw zal organiseren. Naar verwachting zal het aandeel van de zorg in het bruto binnenlands product stijgen van 13 naar ten minste 20 of 30 procent in 2040. (CBS) 29 Daarbij hoeven we overigens niet alleen aan hightech te denken, stelt hij. Eenvoudige technologie is ook inzetbaar. ‘Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van iPads voor medisch advies op afstand. Aan patiënten die zelf hun bloeddruk meten of thuis een hartfilmpje maken dat ze vervolgens opsturen naar hun huisarts. Alleen als dat filmpje reden is voor verder onderzoek worden ze doorgestuurd naar een cardioloog. Allemaal relatief eenvoudige technologie, die functioneel en zeer kostenbesparend is. WENKEND PERSPECTIEF Een belangrijk kenmerk van een zorgsysteem dat de burger en niet de patiënt centraal stelt, is dat het mensen stimuleert meer verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen gezondheid. Veel mensen zullen dat niet meteen overzien, verwacht Richard Lamb. ‘Maar ze hoeven het niet alleen te doen. De overheid trekt zich weliswaar terug, maar zal mensen wel steunen in hun keuze voor een gezondere 30 APELDOORN EN OMGEVING leefstijl.’ ‘Veel ziekten zijn gerelateerd aan gedrag,’ zegt Michel van Schaik. ‘In het zorgsysteem van de toekomst worden mensen gefaciliteerd om gezonde keuzes te maken. Door bijvoorbeeld werkgevers die vitaliteitsprogramma’s aanbieden en ook door onderwijsinstellingen die van gezondheid een aandachtspunt maken.’ Ook de overheid heeft een rol. ‘Die treedt sturend op door bepaald gedrag te stimuleren en ander gedrag – roken, ongezond eten, te weinig bewegen – te ontmoedigen.’ Al met al, stelt Van Schaik, biedt het in Diagnose Zorginnovatie geschetste zorgsysteem vooral een wenkend perspectief. ‘Met een gezondheidszorg die primair gericht is op vitaliteit en preventie en die innovatieve technologie op creatieve wijze inzet, kan Nederland gidsland blijven op zorggebied en kunnen zorginnovaties bijdragen aan onze economische groei en welvaart.’ Van Schaik: 'Om de zorg goed en betaalbaar te houden, is er een radicale omslag in denken en doen nodig bij zorgleveranciers én zorgafnemers.' WONEN 3033 RABOBANK HYPOTHEEK DOSSIER Heeft u plannen om een huis te kopen? Of vraagt u zich af of oversluiten van uw hypotheek interessant is? Of misschien heeft u verbouwingsplannen en wilt weten hoeveel u extra kunt lenen? In het Rabobank Hypotheekdossier berekent u hoeveel u kunt lenen en wat u daarvoor per maand betaalt. Als u dat wilt, kunt u een afspraak maken met een van onze adviseurs vai (055) 578 49 11 om uw plannen verder uit te werken. BEKIJK DE DEMO FILM VIA DE QR CODE Denkt u erover om uw eerste huis te kopen? Op donderdag 9 januari 2014 op onze vestiging aan het Marktplein 42 in Apeldoorn organiseren wij een inloopavond voor hypotheken. Onze adviseurs staan van 18.00 tot 20.00 uur voor u klaar. U krijgt in ongeveer 15 minuten kosteloos een indicatie van wat u kunt lenen. 31 FINANCIEEL OPVOEDEN Als ouder krijgt u in de opvoeding dagelijks te maken met vragen over geld. De Rabobank geeft u nuttige tips over wat u kunt doen om uw kinderen spelenderwijs bewust te maken van geldzaken. TEKST: RABOBANK APELDOORN EN OMGEVING FOTO'S: RABOBANK NEDERLAND Leer uw kind omgaan met geld omgaan met geld. In hun eigen kluisje proberen kinderen zo snel mogelijk genoeg geld bij elkaar te sparen voor hun spaardoel. U als ouder doet ook mee. U kunt klusjes aandragen waarvoor uw kind geld ontvangt. U bevestigt deze klusjes met een contractje. Verder kunt u zakgeld geven en van ieder kind bekijken waarvoor ze sparen. H et is leuk om uw kind in de wereld van het geld binnen te leiden. Kinderen zijn erg trots op hun eerste geld. U leert ze ermee rekenen, u vertelt over al die landen waar de euro gebruikt wordt, wat het geld waard is en wat je ermee kunt kopen. Kinderen vinden het geweldig om te ontdekken dat ze hun zakgeld kunnen uitgeven maar ook kunnen sparen voor later. Met de Rabo TopKidRekening leert uw kind al vanaf 4 jaar spelenderwijs om te gaan met geld. Een eigen rekening voor het zakgeld en het verjaardagsgeld van uw kind is niet alleen leuk, maar ook leerzaam. Zo krijgt uw kind bijvoorbeeld van elke bijschrijving een rekeningafschrift met het nieuwe spaartegoed. Uw kind kan nu, met uw hulp, bewust sparen voor dat mooie kasteel of die spelcomputer. Zo wordt sparen spannend. DE KIDSGELDWIJS APP Deze app leert kinderen tot tien jaar op een speelse manier 32 APELDOORN EN OMGEVING ADVIES OVER ZAKGELD Hoe maakt u samen met uw kind sparen leuk? Een paar tips: • Stimuleer het spaargedrag van kinderen. Koop bijvoorbeeld een doorzichtige spaarpot. • Maak samen een zakgeldovereenkomst. • Bedenk voordat u uw kind zakgeld geeft, of hij/zij het geld naar eigen idee mag besteden. • Laat kinderen ook waardeloze spullen kopen. Een kind leert hiervan. • Geef uw kind op een vaste dag een vast bedrag. • Vermijd bij te springen als uw kind al het zakgeld heeft uitgegeven. • Gebruik zakgeld niet als beloning. Op www.rabobank.nl/financieelopvoeden leest u nog meer leuke en nuttige tips voor uw kinderen om ze nog meer bewust te maken van geldzaken. Eigen rekening 3033 Hoe jong uw kind ook is, geld speelt al snel een grote rol. Naast sparen in een spaarpot is een eerste eigen rekening niet alleen leuk, maar ook leerzaam. Uw kind kan het zlef gespaarde zakgeld of verjaardagsgeld, samen met u, storten op zijn of haar eigen rekening. Zo ziet hij of zij hoe het geld groeit. 33 UPDATE FUSIEPLANNEN In juni kondigden we aan om een mogelijke fusie tussen Rabobank Apeldoorn en Omgeving en Rabobank Gemeente Voorst te onderzoeken. Tijd voor een update. TEKST: RABOBANK APELDOORN EN OMGEVING EN RABOBANK GEMEENTE VOORST FOTO'S: AMG DESIGN Verkenning van een gezamenlijke toekomst een slagvaardige en sterke bank. Onze lokale betrokkenheid blijft. We kunnen daarin als banken juist van elkaar leren en zo onze maatschappelijke rol verder versterken binnen een grotere regio.” WWW.APELDOORN. RABOBANK.NL B eide Rabobanken willen hun klanten een uitstekende dienstverlening bieden. Nu, maar ook in de toekomst. Een fusie biedt daarbij perspectieven. Want samen kunnen we op verantwoorde wijze blijven investeren in de toekomst, voldoen aan de toegenomen eisen én specialismen waarborgen. SAMEN STERKER “De combinatie van onze bank met Rabobank Gemeente Voorst ligt voor ons voor de hand”, licht Arnold van Eijk, directievoorzitter Rabobank Apeldoorn en Omgeving, toe. “Op de eerste plaats sluiten onze werkgebieden naadloos op elkaar aan en werken we voor onze agrarische relaties al jaren goed samen.” “Net als onze bank is Rabobank Apeldoorn en Omgeving financieel gezond en actief in de lokale samenleving”, vervolgt directievoorzitter Edwin Boekhorst van Rabobank Gemeente Voorst. “Door de handen ineen te slaan, blijven we ook in de toekomst 34 APELDOORN EN OMGEVING HOE NU VERDER? De eerste oriënterende gesprekken tussen de directies en raden van commissarissen hebben inmiddels plaatsgevonden. Ook de ledenraden worden nauw bij het proces betrokken en hebben hun toestemming gegeven om de fusiemogelijkheden verder te verkennen. Op woensdag 27 november is de intentieverklaring ondertekend. Dit is het startsein voor de verdere fusiebesprekingen. Beide ledenraden komen snel samen om te spreken over de nieuw te vormen bank, waarbij de belangen van de leden en klanten en de betrokkenheid bij de lokale samenleving centraal staan. De eerste stappen 3033 Stappen in de richting van een sterke bank voor de toekomst. Houd onze website in de gaten voor de actuele informatie over de voorgenomen fusie. 35 LEDEN VOOR LEDEN Als coöperatieve bank doen we graag iets extra's om uw lidmaatschap nog aantrekkelijker te maken. Wij wensen u veel plezier met deze lokale aanbiedingen! DE WOONSENSATIE VAN APELDOORN 3033 Het is onze ambitie de juiste sfeer voor u te creëren. Zo lijkt een stukje van ons huis op uw thuis. Huis56 is ingedeeld in twee delen waarin u een breed aanbod aan meubilair en accessoires ziet staan. Alles is gepresenteerd, zoals u het in uw eigen huis ook wilt zien. kIndien gewenst kunt u de artikelen geleverd krijgen vanuit de showroom om de levertijd zo kort mogelijk te houden. Als lid van de Rabobank ontvangt u op vertoon van deze bon tot en met 31 december 2013 20% korting op de gehele meubelcollectie (bestaande aanbiedingen zijn uitgesloten). Kom bij ons langs aan de Ugchelseweg 56 of kijk voor meer informatie op www.huis56.nl. PRAKTIJKGIDS (ECHT)SCHEIDING INDOOR SKI- EN SNOWBOARDLESSEN U gaat scheiden, wat nu? Wat zijn de gevolgen voor u, uw kinderen en uw bedrijf? Antwoorden op deze vragen vindt u in het boek ‘Mijn zorgen voor morgen’, van Scott Martens en Mieke van der Linden. ML Sport & Snowcenter in Beekbergen is er voor iedereen die veilig wil leren skiën of snowboarden en meer rendement uit zijn of haar wintersportvakantie wil halen. Zowel voor beginners die de 36 APELDOORN EN OMGEVING Met deze bon ontvangt u 15% korting op het boek. Meer informatie? Kijk op www.door1deur.nl of bel DOOR1DEUR, tel. 055-8434552. beginselen willen leren als voor (ver)gevorderden die hun techniek willen verbeteren. Met deze bon ontvangt u 4 lessen voor € 99,-. Deze aanbieding is geldig tot en met 15 januari 2014. LIFE-STYLE FOTOREPORTAGE Een ongedwongen niet geposeerde sfeerreportage van spontane momenten, een liefdevolle blik, ogenschijnlijk onopvallende details. Het zijn de gewone alledaagse dingen die Renée 3033 CHRISTMAS AROUND THE WORLD Elk land ter wereld heeft zijn eigen manier om de warme gevoelens van de kersttijd uit te drukken. Dit jaar staan dan ook zowel feestelijke als stemmige kerstklanken uit meer dan 10 verschillende landen op het repertoire van de Ave Maria Kerstconcerten met The New Romanian Chamber Orchestra & Choir onder leiding van Raymond Janssen. Koor solisten en orkest laten u de charme van dit gevarieerd programma proeven waarbij enkele nieuwe parels uit de Roemeense kerstmuziek uw hart zullen veroveren. Kom in de Kerststemming en bestel uw kaarten met 30% ledenvoordeel. U betaald geen € 49,50 maar slechts € 34,50 per toegangskaart! Een van de bijzondere locaties waar dit prachtige Kerstconcert gegeven wordt is de Grote Kerk in Apeldoorn. Meer informatie, data en overige locaties op www.avemariaconcert.nl/ rabobank Krijgsman mooi vastlegt in een life-style fotoreportage. Boek een fotoshoot van €300,- en krijg tegen inlevering van deze bon een fotoalbum met 20 pagina's van de reportage cadeau. ALTIJD FEEST BIJ EMMA & SAM De leukste cadeautjes voor kinderen in de leeftijd van 0-8 jaar vind je bij Emma & Sam Kinderwinkel. Bovendien hebben we ook altijd wat leuks voor de mama’s in huis! Kom jij ook bij ons shoppen? Neem dan nu deze bon mee en ontvang 20% korting op je aankoopbedrag. Emma & Sam vindt u aan De Linie 185 in Apeldoorn. U kunt deze bon tot en met 15 januari 2014 inleveren. 37 AANBIEDINGEN Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op rabobank.nl/dichterbij. PAARDENSPORT EVENT VOOR LEDEN TOT 50% KORTING OP INDOOR BRABANT KUNSTEXPOSITIE GEESTVERWANTEN Van 20 t/m 23 maart staan de Brabanthallen in Den Bosch in het teken van Indoor Brabant. Zowel de wereldbekerwedstrijden springen als dressuur worden verreden. Ook vinden er vele andere Sinds 1 oktober is de collectietentoonstelling Geestverwanten te zien in de Rabo Kunstzone. Een unieke selectie van kunstwerken uit de Raboverzameling, die samen een verhaal vertellen over het activiteiten plaats. Leden van de Rabobank kunnen dit evenement bijwonen met een maximale korting van 50% (op = op). Kijk voor meer informatie en voorwaarden op rabobank.nl/dichterbij. conceptuele, de idee, de handeling, het onderzoek. De Kunstzone is kosteloos te bezoeken van maandag tot en met vrijdag, 8.30 -18.00 uur. Voor leden is er een speciaal event. Kijk op rabobank.nl/dichterbij. KORTING SPECIALE LEDENDAGEN IN DE EFTELING 3033 Kom op 15 en 16 maart 2014 naar de Rabobank Ledendagen in de Efteling. Beleef een sprookjesachtige dag vol wonderlijke vertelsels en sensationele attracties. Geniet van onder meer live entertainment bij de Sprookjesbosbewoners, het sprookje ‘Feetje en de Kluis’ en de spectaculaire watershow Aquanura. En natuurlijk mag u de strijd met Joris en de Draak ook 38 APELDOORN EN OMGEVING niet missen. De Efteling blijft verbazen! De Rabobank geeft meer dan de helft van het entreeticket cadeau: tickets voor de Rabobank ledendagen in de Efteling kosten slechts € 16,00 per persoon. Kinderen tot en met 3 jaar zijn gratis. Tickets zijn beschikbaar vanaf maandag 9 december. Aanmelden kan via rabobank.nl/dichterbij. COLUMN HANS STEGEMAN Head National Research bij de Rabobank In een hypotheek kun je niet wonen A 3033 ls ik zeg dat het niet goed gaat op de woningmarkt, vertel ik u niets nieuws. Inmiddels zijn de woningprijzen nominaal met meer dan 20 procent gedaald ten opzichte van de top halverwege 2008. Dit is deels te wijten aan de economische situatie en de aanpassing van de hypotheekrenteaftrek, maar ook is het moeilijker geworden om een hypotheek te krijgen. En de discussie daarover is in volle gang: een maximale hypotheek van 80 procent van de woningwaarde is het nieuwe doel. Wellicht heel verstandig, maar … waar gaan starters dan wonen? De in augustus 2012 ingevoerde Gedragscode Hypothecaire Financiering heeft ertoe geleid dat minimaal de helft van de hypotheeklening moet worden afgelost. Ook is de maximale hypotheek ten opzichte van de woningwaarden (loan-to-value, LTV) beperkt; deze gaat in stapjes terug naar 100 procent LTV. Daarnaast zijn de zogenaamde Nibud-normen de afgelopen jaren aangescherpt. Dit is enkel en alleen het gevolg van een lagere koopkracht, ‘Als starters een alternatief hebben, zullen ze dat graag benutten’ maar zorgt er wel voor dat mensen minder kunnen lenen. Bovendien kijkt de AFM veel nauwkeuriger naar hoe banken omgaan met het verstrekken van leningen. Dit leidt ertoe dat uitzonderingen – bijvoorbeeld voor hoogopgeleide starters – niet langer kunnen worden gemaakt. Op dit moment gaat de discussie nog een stapje verder. De commissie-Wijffels heeft geopperd dat een LTV van maximaal 80 procent verstandig zou zijn met het oog op de financiële kwetsbaarheid van huishoudens en de stabiliteit van het financiële stelsel. Daarnaast zou een lagere LTV de concurrentie op de hypotheekmarkt bevorderen. Buitenlandse partijen vinden de huidige ‘luxe’ Nederlandse hypotheken immers niet zo heel aantrekkelijk. Bij deze analyse wordt echter wel aan een belangrijk aspect voorbijgegaan. Een voorname reden waarom we in Nederland zo’n hoge hypotheek aangaan als we de woningmarkt betreden, is het ontbreken van een goed alternatief. De sterk gereguleerde sociale huurmarkt kent lange wachtlijsten en een goed ontwikkelde private huurmarkt is er niet. Pas als die er komt, kunnen we het maximale leenbedrag goed afbouwen. En dan hoeft dat volgens mij helemaal niet wettelijk te worden geregeld. Als starters een alternatief hebben voor een hoge hypotheek zullen ze dat maar wat graag benutten. Want iedereen weet: in een hypotheek kun je niet wonen. 39 SPRING MAAR ACHTEROP ‘Daarom ben ik lid geworden!’ 3033 WIE: Richard Dieteren WAT: Lid van Rabobank Apeldoorn en Omgeving en actief in de sponsorcommissie van hockeyclub AMHC, maar ook als speler en trainer/coach WAAR: Apeldoorn WAAROM: Sinds kleins af aan heb ik al een connectie met de Rabobank. Was het vroeger om er mijn zakgeld heen te brengen, tegenwoordig ben ik naast privé ook sportief-zakelijk aan de Rabobank gekoppeld. Sinds jaren is de Rabobank een onmiskenbare partner in de hockeysport, zo ook op onze vereniging. Als lid van de sponsorcommissie heb ik aan de Rabobank naast een financiële steun ook nog eens een meedenkende partner. Denk aan een kick-off dag met een hockeyclinic voor de jongste jeugd, het verstrekken van trainingsmaterialen en plaatsen van doordachte reclame-uitingen rondom het complex. Dit alles zorgt ervoor dat wij ons met trots 'De mooiste club van Nederland' mogen noemen, mede met dank aan de Rabobank Apeldoorn!
© Copyright 2025 ExpyDoc