Een platform voor de ontwikkeling van

EEN PLATFORM VOOR DE ONTWIKKELING VAN GEÏNTEGREERDE
OPLOSSINGEN VOOR DRAAGBARE INTERFACES.
Onderzoekstype:
TETRA - 2jaar
Start: oktober 2014
Infodag: 24/02/2014 (15u-17u, Technologiepark Zwijnaarde)
Inschrijven infodag:
http://twikilist.com/Infodaytetra:WearableSensors
Consortium: IDC & Textielkunde (Universiteit Gent)
Kernwoorden: Smart textiles, wearable interfaces, user experience,
Internet of Things, netwerk, design methodes & tools
Inleiding
Nieuwe technologische ontwikkelingen worden vandaag steeds meer toegepast op maat
van de gebruiker. Deze gebruiker wordt alsmaar mobieler in een globale wereld waar een
continue toegang tot de digitale wereld een evidentie wordt. Onderzoek toont ook aan dat de
grootst mogelijke economische impact van technologie zich zal focussen binnen het domein
van het mobiele internet. Waarbij wearable devices (oa. smartwatches en smartglasses) als
één van de meest belangrijke opvolgers van de smartphones en tablets worden aanzien.
Onderzoeksgroep IDC
De
opleiding
Industrieel
Ontwerpen
(IO) aan de Universiteit Gent binnen de
vakgroep ISP (Industrieel Systeem- en
productontwerp)
staat
gekend
voor
hun expertise in het interdisciplinair
ontwerpproces en prototyping. De bijhorende
onderzoeksgroep IDC (Industrial Design
Center) gelooft in een designfilosofie waar
er sprake is van een wisselwerking tussen
onderwijs, onderzoek en ontwikkeling.
Door het realiseren van prototypes kunnen
zij
academische
onderzoeksresultaten
materialiseren naar bedrijven, kmo’s en
onafhankelijke ontwerpers. Daarnaast kunnen
zij een uitgebreide expertise voorleggen
omtrent
prototyping,
lichttechnologie,
creativiteitsmethodieken,
mechatronica,
duurzaam ontwerpen, verbindingstechnieken
en assistieve technologie.
Hulpmiddel voor kinderen
om bewust te zijn van
tijd, ontwikkeled binnen
IO (IDC)
Vakgroep Textielkunde
De Vakgroep Textielkunde van de Universiteit
Gent is een van de pioniers, geniet grote
internationale erkenning en behoort in
dit domein tot de wereldtop. Het huidig
onderzoek richt zich vooral op hoogwaardige
toepassingen in de medische sector,
beschermkledij en sport ii iii iv. De projecten
zijn vaak zeer ambitieus en hebben een lange
valorisatietermijn.
Ref: McKinsey Global Institute, 2013, Disruptive technologies: Advances that will transform life, business,
and the global economy
De smart glasses en smart watches zijn slechts enkele voorbeelden van intelligente systemen
die nabij het lichaam gedragen worden. Nieuwe ontwikkelingen maken het mogelijk rijkere
interfaces en interacties dichter bij de mens te brengen. We komen op het punt dat de
gebruiker zich niet meer hoeft aan te passen aan zijn omgeving, zoals bij het gebruik van
computers of afstandsbedieningen, maar dat zijn omgeving zicht zal aanpassen aan hem. Er
is daarom een nood aan het leggen van een sterke koppeling tussen de intelligente wereld
van de elektronische media en de fysische, tastbare wereld waarin we leven. Net zoals bij
kleding zullen deze nieuwe interfaces niet enkel functioneel en ergonomisch moeten zijn.
Maar ze zullen ook moeten voldoen aan de stijl van de gebruiker, deze moet zich kunnen
identificeren met zijn kleding.
Intelligent babypakje
ontwikkeld door de
vakgroep Textielkunde
IWT
Het IWT is een Vlaamse autonome
overheidsinstelling,
belast
met
het
innovatiebeleid in Vlaanderen. De term IWT
staat voor Agentschap voor Innovatie door
Wetenschap en Technologie’.
www.iwt.be
© Google glasses
© Hövding, airbag for cyclists
© Pebble watch
ISP (Industrieel Systeem en product design)
Textielkunde
FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN ARCHITECTUUR
EEN PLATFORM VOOR DE ONTWIKKELING VAN GEÏNTEGREERDE
OPLOSSINGEN VOOR DRAAGBARE INTERFACES.
Het succes van wearable devices zal dan ook schuilen in de interdisciplinaire samenwerking
van technologiebedrijven met mode – en design bureaus. Technologie die geïntegreerd
wordt in user-centered producten, waarbij ook de esthetiek (zowel in de digitale interactie
als de fysieke vorm) een belangrijke rol krijgt.
Om deze overgang te kunnen maken geloven wij dat het noodzakelijk wordt om kledij,
juwelen en accessoires, zaken die letterlijk in nauw contact staan met de gebruiker, aan te
passen zodat deze intelligent worden. De communicatie tussen objecten gedragen door
de gebruiker en objecten uit zijn omgeving onderling speelt hierin een belangrijke rol. De
visie van “The Internet of Things (IoT)” sluit hier naadloos op aan. Deze visie stelt dat alle data
van objecten en mensen met elkaar in verbinding zullen staan. Alles hangt samen in één
netwerk van data, informatie en sensoren. Intelligent textiel past hier eveneens perfect in: de
informatie van en naar het textiel en zijn drager kan perfect via het internet gecommuniceerd
worden, waarbij ook gepersonaliseerde producten tot de mogelijkheden behoren. Het is
echter belangrijk om naast de technologische aspecten van die verbindingen ook te kijken
naar de integratie en interactie in ons dagelijkse leven, onze producten en onze omgeving.
Focus
1. Intelligent textiel:
Intelligent textiel is een multidisciplinair onderzoeksdomein met een enorm economisch
potentieel en een grote maatschappelijke relevantie (bijvoorbeeld textiel dat de onze
gezondheid bewaakt, ons beschermt en een aangename omgeving schept).
TETRA
Het programma “TEchnologieTRAnsfer door
instellingen van hoger onderwijs” (TETRA)
is een initiatief van het agentschap voor
Innovatie door Wetenschap en Technologie.
TETRA
stimuleert
technologiegedreven
kennisoverdracht
tussen
instellingen
van hoger onderwijs en bedrijven en/of
socialprofitorganisaties.
Het einddoel is dubbel:
Verhogen van de innovatie-capaciteit
•
bij bedrijven en organisaties door
het omzetten van technologie en
kennis naar concrete toepassingen via
aangepaste informatie, demonstraties
op maat van deze bedrijven en
organisatie.
Verhogen van de kennisbasis bij
•
instellingen van hoger onderwijs ter
verbetering van het onderwijs en de
maatschappelijke
dienstverlening
door
de
wisselwerking
tussen
instellingen van hoger onderwijs
met technologische, economische en
maatschappelijke actoren.
meer informatie op
http://www.iwt.be/subsidies/tetra
We kunnen stellen dat Intelligent textiel maar langzaam doorbreekt om verschillende redenen,
zoals het gebrek aan innovatieve concepten en creatieve oplossingen voor problemen zoals
interactie, interconnecties en integratie. Daarnaast wordt er te weinig gebruik gemaakt van
opkomende technologieën.
Nochtans is de voedingsbodem aanwezig in Vlaanderen:
• We hebben sterke spelers in het domein van intelligent textiel
• Vlaanderen bekleedt een toppositie voor wat creativiteit betreft, denk maar aan mode
• Er is nog steeds een sterke industrie die textielproducten ontwerpt en produceert
• Er lopen verschillende projecten [zie inzet] over onderwijs en onderzoek naar, productie
van en markten voor intelligent textiel en interactieve interfaces, veelal gefinancierd
door IWT; hierdoor bestaat er een sterk netwerk van onderwijs, onderzoek en industrie
Infodag 24/02/2014
Van 15u-17u
Locatie: Textielkunde - UGent, Technologiepark
907, 9052 Gent
Inschrijven:
http://twikilist.com/Infodaytetra:WearableSensors
2. Productietechnieken
Het maken van textiel is een eeuwenoude ambacht waarbij men meestal gebruik maakt van
traditionele technieken zoals weven, breien, spinnen, naaien,… Deze productietechnieken
zijn niet altijd even geschikt wanneer het gaat over intelligent textiel. Door de komst van
nieuwe technieken en technologieën kunnen harde onderdelen (batterij, connecties,
elektronische componenten,…) samensmelten tussen de zachte, textiele onderdelen. Hierbij
denken we aan nieuwe mogelijkheden dankzij machines zoals de 3D-printer en Lasercutters,
maar ook door nieuwe ontwikkelingen op chemisch niveau zoals verven, polymeren,
coatings,… Daarnaast worden elektronica-componenten steeds kleiner en meet compatibel
met textielmaterialen (nano-electronica, organic electronics,…).
© Iris van Herpen
© Arduino LilyPad
Projecten
De huidige onderzoeksprojecten omvatten
reeds vele aspecten, zoals productie op grote
schaal (VIS traject smartpro), onderzoek
naar nieuwe tastbare interfaces (Tetra TIII),
draagbare hulpmiddelen voor blinden
en slechtzienden (FP7 project Range-IT),
specifieke technologische aspecten (COLAE,
WINTEX) of de koppeling met kunst (CICI
project PUPA1.0). Het voorgestelde project
richt zich op een aspect dat binnen deze
projecten minder aan bod komt, maar op
termijn wel een belangrijke input zal kunnen
geven in de verdere ontwikkeling en valorisatie
van de projecten.
© Rainbow Winters
ISP (Industrieel Systeem en product design)
Textielkunde
FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN ARCHITECTUUR
EEN PLATFORM VOOR DE ONTWIKKELING VAN GEÏNTEGREERDE
OPLOSSINGEN VOOR DRAAGBARE INTERFACES.
Ook de toegang tot die nieuwe ontwikkelingen wordt gefaciliteerd, waardoor het maken van
intelligent textiel vergemakkelijkt wordt.
• Fablabs met toestellen om te leren werken met textiel (TIO3 inspiration lab, textielatelier
van Bolwerk, Boho naaiatelier)
• DIY-electronica (Arduino, lilypad,…)
• De verschillende naaiclubs die overvloedig aanwezig zijn om mensen te leren naaien &
stikken
3. Integratie en interactie
De integratie van elektronica in textiel zorgt echter nog voor verschillende uitdagingen.
Hoewel de technologie volop in ontwikkeling is (textieltechnologie, chemische verven,
slimme materialen, sensoren, elektronica, nanotechnologie, printed electronics,…) merken
wij dat er nog weinig concrete toepassingen zijn op de markt. Wij willen dit project dan ook
benaderen vanuit een market pull in plaats van een technology push strategie.
Om draagbare systemen intelligent te maken zullen we bekijken hoe elektronica naadloos
kan geïntegreerd worden in een esthetisch design. Hier zullen we ons vooral focussen op
connectie, energievoorziening & communicatie en hoe we deze componenten kunnen
integreren in lijn met bestaande elementen in de draagbare context zoals bijvoorbeeld
knopen, ritsen, zakjes,.. Daarnaast willen wij ook de mogelijkheden naar de interactie van de
gebruiker met zijn draagbare interface bekijken. Het sluiten van een knop kan bijvoorbeeld
een bepaalde actie in gang zetten, het oprollen van de mouwen kan dan weer iets anders
betekenen. Tactiele communicatie is een ander belangrijke vorm van interactie die tot nog
toe weinig geëxploreerd werd. We denken hierbij bijvoorbeeld aan warmte of elektrische
prikkels.
Nochtans hebben we in Vlaanderen een sterke mode-industrie dankzij ontwerpers zoals
onder andere de Antwerpse zes en bekende mode- en textielbedrijven zoals: Vandevelde,
Andres, Delvaux, Essentiel, Santens en vele andere.
4. Toepassingen
Vanuit concrete toepassingsgebieden (health, sport, veiligheid en eventueel andere) willen
wij de meerwaarde van draagbare interfaces vanuit specifieke functies evalueren door het
bouwen van demonstrators.
Deze demonstrators zullen een fusie zijn van de kennis beschikbaar bij de vakgroep
textielkunde (technologisch) en de kennis binnen de vakgroep ISP (ontwerp). Concrete -dus
snel vermarktbare-, direct tastbare en creatieve verwerking van de onderzoeksresultaten
is een hiaat in de vakgroep textielkunde. In samenwerking met de opleiding Industrieel
Ontwerpen aan de UGent kunnen zij hun kennis aanvullen met de praktische hands-on kennis
van de Industrieel Ontwerpers. Hierbij zal er gefocust worden op het realiseren van werkende
prototypes die beantwoorden aan de vraag van de gebruikersgroep. Ook in tegengestelde
richting is het netwerk en de expertise van de vakgroep textielkunde wat betreft smart
textiles en intelligente materialen aanvullend voor het IDC.
MEER WETEN?
Wij zijn overtuigd van de meerwaarde in
intelligent textiel en draagbare interfaces
en willen daarom binnen dit tetra-project
samenwerken met bedrijven. Zo kunnen
wij jou begeleiden in het implementeren
van draagbare interfaces binnen jouw
bedrijfscontext en aldus jouw marktpotentieel
uit te breiden. Vanuit België zijn wij
vooruitstrevend op gebied van mode en
textiel, om deze positie te behouden moeten
wij mee met deze nieuwe stroom van
technologische toepassingen in textiel en
draagbare accessoires.
Wij staan uiteraard open voor jullie feedback
en sturen het project graag in een richting
dat voor jullie relevant en interessant is.
Daarom nodigen wij jullie uit op een eerste
infodag waar wij het project zullen overlopen
en met jullie willen brainstormen over de
noden binnen dit domein en hoe wij daarin
ondersteuning kunnen bieden vanuit dit
project.
Infodag 24/02/2014
Van 15u-17u
Locatie: Textielkunde - UGent,
Technologiepark 907, 9052 Gent
Inschrijven verplicht via twikilist:
http://twikilist.com/
Infodaytetra:WearableSensors
Contact
Jolien De Ville
[email protected]
0485/85.98.18
ISP (Industrieel Systeem en product design)
Textielkunde
FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN EN ARCHITECTUUR

Download Report