PPT Groep 2

Krachtige leeromgevingen
Groepssessie 1: Curriculum
Voor groep 2
Planning groepssessies
1.  Curriculum
2.  Toetsen en evalueren
(vandaag)
(donderdag 30/10)
Groepssessie 1
•  Korte herhaling plenaire sessie
•  Aan de slag…
•  Uiteenzetting praktijkopdracht
Even herhalen….
Curriculum : "… in essentie een plan ter
ondersteuning van het leren. Het bestaat uit
doelen om het leren te richten; drie soorten
beslissingen (1) selectie en ordening van
inhouden, (2) keuze van leerervaringen die men
wil uitlokken zodat de inhouden gepast worden
gemanipuleerd, (3) een planning met daarin de
optimale leercondities. "
Even herhalen….
Curriculum op
macroniveau
Eindtermen en ontwikkelingsdoelen
"Ontwikkelingsdoelen en eindtermen zijn
minimumdoelen op het vlak van kennis, inzicht,
vaardigheden en attitudes die de maatschappij
via het Vlaams Parlement absoluut noodzakelijk
acht voor het onderwijs van
vandaag." (Ministerie van de Vlaamse
Gemeenschap, 1998, p.6).
Ontwikkelingsdoelen
q  Kleuteronderwijs
q  Buitengewoon kleuteronderwijs
Eindtermen
/
q  Buitengewoon lager onderwijs
q  Lager onderwijs
q  Secundair onderwijs : B-stroom,
OKAN
q  Secundair onderwijs : ASO,
BSO, TSO, KSO
q  Buitengewoon secundair
onderwijs
/
q  Basiseducatie, secundair
volwassenonderwijs, hoger
beroepsonderwijs,
q  Specifieke eindtermen DKO
•  Ontwikkelingsdoelen: na te streven
Ø  Leergebiedgebonden en leergebiedoverschrijdend
•  Eindtermen: minimaal te bereiken op het
einde van een grens.
Ø  Vakgebonden, vakoverschrijdend en specifiek (ASO)
•  Te raadplegen op deze website:
http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/
secundair-onderwijs/index.htm
Voorbeeld: Geschiedenis 3de
graad TSO
Voorbeeld: eindtermen geschiedenis - 3de graad - TSO
Zijn er vakgebonden eindtermen
voor alle vakken?
•  Enkel vakgebonden eindtermen voor
vakken van de basisvorming
•  Bv. NC zedenleer → leerplannen http://
www.ribz.be/
•  Deeltijds Kunstonderwijs → leerplannen
http://www.ovsg.be/ en http://www.g-o.be/
Vakgebonden eindtermen :
http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/
En wat met het Hoger onderwijs?
Ø Visitatierapporten
Ø Beroepsprofielen
Ø Domeinspecifieke leerresultaten (DLR) :
http://www.vluhr.be/p242
Wat zijn vakoverschrijdende
eindtermen of VOET’en?
Wat zijn VOET’en?
•  Minimumdoelen die tegemoetkomen aan de
nood aan een brede en harmonieuze vorming
om zelfstandig en actief te kunnen functioneren
in de huidige maatschappij.
•  Minimumdoelen die niet specifiek
behoren tot een vakgebied maar
dikwijls wel aansluiting vinden en
onder meer door middel van
meerdere vakken of onderwijsprojecten kunnen worden
gerealiseerd.
•  Gemeenschappelijke stam
•  Zeven contexten
Persoonlijk
leven
1. 
2. 
3. 
Lichamelijke gezondheid en veiligheid
Mentale gezondheid
Sociorelationele gezondheid
Scharnier 4.  Omgeving en duurzame ontwikkeling
Samenleving
5. 
6. 
7. 
Politiek-juridische samenleving
Socio-economische samenleving
Socio-culturele samenleving
Leren leren
Waarom VOET’en?
•  Doelen die anders tussen de mazen van het
net verdwijnen: komen te weinig aan bod in
traditionele vakken
•  Samenhang bevorderen in het
onderwijsaanbod
•  Meer kans tot niet-cognitieve doelen en betere
synthese van kennis en ervaringen
•  Beantwoorden aan de actuele
vormingsbehoeften (brede en harmonische
vorming)
•  Brug vormen tussen school en samenleving
Specifieke eindtermen (ASO)
Specifieke eindtermen
Voorbeeld: Latijn/Grieks - 3de graad - ASO
Curriculum op
mesoniveau
Leerplandoelen
•  Startpunt: eindtermen en
ontwikkelingsdoelen
•  Eigen verantwoordelijkheid van de school:
uitwerken van een leerplan, werkplan
•  AUTONOMIE maar grote invloed van
onderwijsnetten, koepels
http://www.gemeenschapsonderwijs.be/sites/portaal_nieuw/SO/Leerplannen/Pages/
Onderzoekscompetentie.aspx).
Waar zoek ik leerplannen?
Websites per onderwijsnet :
•  http://www.ond.vlaanderen.be/infolijn/faq/leerplannen/
•  de leerplannen van het GO! onderwijs van de Vlaamse
Gemeenschap
•  de leerplannen van het gesubsidieerd vrij onderwijs
•  de leerplannen van het gesubsidieerd officieel onderwijs
Leerplannen van het GO!
Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1
Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen
Leerplannen van het GO!
Voorbeeld: Kunstgeschiedenis - 3de graad - TSO
Leerplannen van het
gesubsidieerd vrij onderwijs
Krachtige leeromgevingen- groepssessie 1
Faculteit Psychologie en pedagogische wetenschappen
Leerplannen van het
gesubsidieerd vrij onderwijs
Voorbeeld: Plastische opvoeding - 3de graad - BSO
Curriculum op
microniveau
Lesdoelen
•  Nu sterk bepaald door leerpakketten
(handboeken) met concrete lesdoelen
en uitwerking leerstof, media, toetsing,
werkvormen (leerkrachthandleiding).
•  Leerkracht bepaalt uiteindelijk de
keuzes.
Formuleren van lesdoelen
d.m.v. taxonomieën
•  Taxis = ordening en nomos = wet
•  Een hiërarchische ordening 1950-1960:
behaviorisme en cognitivisme
Formuleren van lesdoelen
d.m.v. taxonomieën
•  Lesdoelen worden operationeel
geformuleerd
•  Een operationeel leerdoel geeft aan welk
concreet observeerbaar gedrag men
verwacht van de lerende en op welke
inhoudscategorie dit gedrag betrekking
heeft
Bloom - gedragsdimensies
Bloom Revised
Bloom - gedragsdimensies
1.  Herinneren: herkennen, uit geheugen ophalen
2.  Begrijpen: interpreteren, voorbeelden zoeken,
classificeren, samenvatten, afleiden, vergelijken
en verklaren.
3.  Toepassen : uitvoeren procedures bij gekende
taken en gebruiken procedures bij nieuwe
taken.
Bloom - gedragsdimensies
4.  Analyseren: complex geheel opsplitsen in
samenstellende delen, differentiëren,
organiseren en attribueren.
5.  Evalueren: controleren, bekritiseren. Interne/
externe criteria toepassen, een uitspraak doen
en conclusies trekken.
6.  Creëren: hypothesen genereren, plannen
ontwerpen, een product ontwikkelen.
Bloom – inhoudsdimensies
Formuleren van lesdoelen
d.m.v. taxonomieën
Voorbeeld lesdoel Nederlands:
De lln. schrijven een sonnet over een
zelfgekozen onderwerp.
•  Gedragsdimensie
•  inhoudsdimensie
En nu aan de slag…
Deel 1
Ø  We bekijken samen volgend lesfragment:
SAM – Te Gek! (http://www.kuleuven.be/thomas/page/te-gek/#14462)
Ø  We zoeken samen naar een eindterm en
leerplandoel die in het lesfragment
nagestreefd worden
Ø  We concretiseren de eindterm/leerplandoel
tot vakgebonden lesdoelen van een hoog
niveau
Ø Houd rekening met de taxonomie van
Bloom: (zie checklist in pakket leermateriaal)
Ø Vervolgens gaan we na welke VOETen in
het lesfragment nagestreefd werden
Ø We concretiseren de VOETen tot enkele
concrete lesdoelen
Zelfstandig aan de slag… Deel 2
Ø Je krijgt een pakket met leermateriaal en
een eindterm/leerplandoel
Ø Werk samen
Ø Concretiseer de eindterm/leerplandoel tot
een 10-tal lesdoelen
Ø Houd rekening met de taxonomie van
Bloom: (zie checklist in pakket leermateriaal)
Zelfstandig aan de slag… Deel 2
Ø Zorg voor lesdoelen van een hoog niveau
Ø Je gaat na welke VOETen nagestreefd
kunnen worden
Ø Je vertaalt de VOETen in enkele concrete
lesdoelen
Praktijkopdracht
an
Praktijkopdracht
De opdracht bestaat uit de volgende
onderdelen:
q  1 Eindterm (indien geen eindtermen beschikbaar, een extra VOET
selecteren)
q  1 Leerplandoel
q  10 Lesdoelen + typering volgens taxonomie van Bloom
q  1 VOET (context-eindterm-gemeenschappelijke stam)
q  Scenario van uw aanpak met beschrijving leerkracht- en
leerlinggedrag
q  Bijlagen met lesmateriaal
Evaluatiecriteria
Ø Doelen aanwezig op 3 aggregatieniveaus:
eindterm/VOET → leerplan → lesdoelen
Ø Logische samenhang tussen eindterm,
leerplandoel en lesdoelen
Ø Typering van de lesdoelen volgens de
taxonomie van Bloom
Ø Alle gedragsniveaus komen aan bod en
variatie in inhoudsniveaus
Evaluatiecriteria
Ø Logische samenhang tussen eindterm,
leerplandoel, lesdoelen en VOET
Ø Opbouw van scenario geeft garanties om
vooropgestelde doelen te bereiken
Ø Het scenario beschrijft concreet de manier
waarop de VOET nagestreefd wordt
Ø In het scenario wordt zowel het gedrag
van de leerlingen als het gedrag van de
leerkracht beschreven
Checklist