C5763 •bl- CP Jit8ff BIBLIOTHEEK Bouwdienst Rijkswaterstaat Postbus 20.000 3502 L A Utrecht DWARSKRACHTCAPACITEIT VAN BETONNEN DEKKEN VOOR STAALBETONLIGGERVIADUCTEN i n g . P.J.G. Merks BSW n r . 84-05 ( v e r s i e 1.1) Rijkswaterstaat Bouwspeurwerk P o s t b u s 20.000 3502 LA U t r e c h t t e l . (030) 859111 november 1984 c 1984 R i j k s w a t e r s t a a t Bouwspeurwerk t h e N e t h e r l a n d s No p a r t o f t h i s book may be r e p r o d u c e d i n any f o r m , by mimeograph o r any o t h e r means, w i t h o u t p e r m i s s i o n i n w r i t i n g from t h e p u b l i s h e r . R i j k s w a t e r s t a a t - B o u w s p e u r w e r k en degenen d i e aan d i t r a p p o r t (speurwerkr a p p o r t ) hebben meegewerkt, hebben een zo g r o o t m o g e l i j k e z o r g v u l d i g h e i d b e t r a c h t b i j h e t verwerken v a n de i n d i t r a p p o r t v e r v a t t e gegevens. De gegevens geven de s t a n d van h e t s p e u r - en o n t w i k k e l i n g s w e r k op h e t g e b i e d van de c o n s t r u c t i e l e e r t o t op h e t moment van u i t g i f t e weer. Nochtans moet n i e t worden u i t g e s l o t e n de m o g e l i j k h e i d d a t z i c h o n j u i s t h e d e n i n d i t r a p p o r t kunnen b e v i n d e n . Degene d i e van d i t r a p p o r t g e b r u i k maakt, a a n v a a r d t d a a r v o o r h e t r i s i c o . R i j k s w a t e r s t a a t - B o u w s p e u r w e r k s l u i t mede t e n behoeve van a l degenen d i e aan d i t r a p p o r t hebben meegewerkt i e d e r e a a n s p r a k e l i j k h e i d u i t v o o r schade, d i e mocht v o o r t v l o e i e n u i t h e t g e b r u i k van deze gegevens. INHOUD Biz. Notaties Woord v o o r a f S a m e n v a t t i ng/Summary 1. I n l e i d i n g en d o e l s t e l l i n g 1 2. B e l a s t i n g 2 3. Optredende k r a c h t s g r o o t h e d e n 5 3.1 L a s t s t e l s e l s o f d e l e n h i e r v a n 3.1.1. P l a a t op twee s t e u n p u n t e n 3.1.2. P l a a t op meer s t e u n p u n t e n 3.1.3. S t a a l b e t o n l i g g e r v i a d u c t 3.1.4. C o n c l u s i e s l a s t s t e l s e l s 3.2 G e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g e n 3.3 Samenvoeging l a s t s t e l s e l s en g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g 5 5 10 10 11 11 12 4. C o n t r o l e d w a r s k r a c h t en pons 4.1 C o n t r o l e d w a r s k r a c h t 4.1.1. V e r m o e i i n g 4.2 Pons 13 13 14 15 5. L e v e n s d u u r 17 6. G e v o e l i g h e i d van de v e r s c h i l l e n d e p a r a m e t e r s 18 7. C o n c l u s i e s 20 8. V o o r s t e l v o o r v e r d e r e s t u d i e 21 9. L i t e r a t u u r 22 APPENDICES A. B e l a s t i n g op de B. Optredende brugdekken dwarskracht C. C o n t r o l e van d w a r s k r a c h t en pons D. Levensduurberekening E. G e v o e l i g h e i d s a n a l y s e F. Rekenvoorbeelden Notaties = l e n g t e - a f m e t i n g b e l a s t i n g p l a a t b i j pons [mm] = b r e e d t e - a f m e t i n g b e l a s t i n g p l a a t b i j pons [mm] b = b r e e d t e [mm] / - sterkte f ok ~ k u b u s d r u k s t e r k t e [N/mm '] f = t r e k s t e r k t e [N/mm "] 2 2 b F = rekenwaarde h = n u t t i g e hoogte J - v e r k e e r s i n t e n s i t e i t p e r werkdag [-] L = levensduur [ j ] M = moment m = mechanicamoment i n p l a a t [kN] ( z i e f i g u u r B.6) u pons k r a c h t [kN] [mm] yy m M = wapeningsmoment i n p l a a t [kN] ( z i e p a r a g r a a f B.3) max = maximaal moment [kNrn] L J N. = a a n t a l w i s s e l i n g e n t o t b e z w i j k e n b i j e e n b e p a a l d e a s l a s t [-] p = p e r i m e t e r [mm] Q = dwarskracht Q = mechanicadwarskracht [kN/m\ ( z i e f i g u u r B.6) y Q = dwarskracht t.b.v. betonberekeningen [kN/m] ( z i e p a r a g r a a f B.3) rekenwaarde d w a r s k r a c h t [kN] maximale d w a r s k r a c h t [kN] i n v l o e d s f a c t o r d w a r k r a c h t s l a n k h e i d [-] v e i 1 i g h e i d s c o e f f i c i e n t [-] d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d [-] 2 s c h u i f s p a n n i n g [N/mm ] rekenwaarde van de o p t r e d e n d e s c h u i f s p a n n i n g [N/mm ] 2 g r e n s w a a r d e van de s c h u i f s p a n n i n g [N/mm ] 2 grenswaarde van de s c h u i f s p a n n i n g b i j s t a t i s c h e b e l a s t i n g [N/mm ] 2 de o p t r e d e n d e s c h u i f s p a n n i n g b i j w i s s e l b e l a s t i n g b i j een bep a a l d e a s l a s t [N/mm '] 2 w a p e n i n g s p e r c e n t a g e [-[] een f a c t o r , w e l k e a a n g e e f t de aanwezige r e s e r v e b i j de s t a t i sche b e r e k e n i n g van de VOSB b e l a s t i n g k l a s s e 60 Woord v o o r a f Door R i j k s w a t e r s t a a t (RWS) d i r e c t i e Bruggen h o o f d a f d e l i n g B e t o n c o n s t r u c t i e s i s aan RWS Bouwspeurwerk g e v r a a g d om onderzoek t e doen n a a r d w a r s k r a c h t c a p a c i t e i t van betonnen dekken v o o r s t a a l b e t o n l i g g e r v i a d u c t e n . Er i s b i j RWS d i r e c t i e Bruggen t w i j f e l g e r e z e n o f deze betonnen dekken v o l d o e n d e dwarsk r a c h t c a p a c i t e i t hebben. Het onderzoek w o r d t u i t g e v o e r d door i n g . P.J.G. Merks ( o n d e r z o e k e r b i j RWS Bouwspeurwerk) en op p a r t - t i m e b a s i s i n g . N. K a p t i j n ( c o n s t r u c t e u r b i j RWS d i r e c t i e B r u g g e n ) . D i t r a p p o r t i s de r a p p o r t a g e van h e t werk van i n g . P.J.G. Merks. B i j h e t s a m e n s t e l l e n van d i t r a p p o r t h e e f t de a u t e u r h u l p gekregen van d r . i r . J . Walraven ( T H - D e l f t ) v o o r de grenswaarde van d w a r s k r a c h t en i r . A.C. Pronk en i n g . J . van Z w i e t e n (RWS Wegbouwkundige d i e n s t ) v o o r gegevens o v e r a s l a s t e n op de N e d e r l a n d s e snelwegen. Voor h e t g e d e e l t e van l e v e n s d u u r i s de a u t e u r dankbaar v o o r h e t commentaar van en de d i s c u s s i e s met i r . A.W.F. R e i j (RWS Bouwspeurwerk). Samenvatting In dekken van s t a a l - b e t o n l i g g e r v i a d u c t e n t r e d e n i n d w a r s r i c h t i n g d w a r s k r a c h t e n en momenten op. Bouwspeurwerk h e e f t , i n o p d r a c h t van de B e t o n a f d e l i n g van d i r e c t i e Bruggen, een onderzoek u i t g e v o e r d naar d w a r s k r a c h t c a p a c i t e i t i n d w a r s r i c h t i n g van deze dekken en met name gekeken n a a r h e t v e r s c h i l t u s s e n g r i n d - en l i c h t b e t o n . H i e r b i j moeten twee a s p e c t e n o n d e r s c h e i d e n worden, de o p t r e d e n d e d w a r s k r a c h t en de opneembare d w a r s k r a c h t . Naar b e i d e n i s onderzoek v e r r i c h t . De optredende d w a r s k r a c h t wordt v o o r h e t g r o o t s t e g e d e e l t e b e p a a l d door l a s t s t e l s e l s . Andere b e l a s t i n g e n s p e l e n een o n d e r g e s c h i k t e r o l . Voor de opneembare d w a r s k r a c h t i s g e b r u i k gemaakt van een f o r m u l e , w e l k e g e s c h i k t i s v o o r zowel g r i n d - a l s l i c h t b e t o n . Deze f o r m u l e i s o n t l e e n d aan het werk van R a f l a / B l u m e en van Walraven. De b e l a s t i n g h e e f t een s t e r k v e r a n d e r l i j k k a r a k t e r . Om deze reden i s ook gekeken naar v e r m o e i i n g van de c o n s t r u c t i e . Over h e t algemeen z a l de v e r m o e i i n g s s t e r k t e b e p a a l d worden door e n k e l e d u i z e n d e n assen met een z e e r hoge a s l a s t (> 200 kN). De c o n c l u s i e ' s u i t h e t onderzoek z i j n , d a t t o e p a s s i n g van een g r i n d betonnen dek z e e r wel m o g e l i j k i s , met d a a r b i j de opmerkingen, d a t een m i n i m a l e b e t o n d i k t e van 250 mm aanwezig d i e n t t e z i j n en de i n het r a p p o r t aangegeven rekenmethode moet worden g e b r u i k t . Het i s e c h t e r a f t e raden om 1 i c h t b e t o n n e n dekken t o e t e p a s s e n . - 1 1. INLEIDING EN DOELSTELLING In de a f g e l o p e n j a r e n z i j n i n N e d e r l a n d een a a n t a l betonnen dekken van s t a a l l i g g e r v i a d u c t e n (en bruggen) v e r v a n g e n . D i t was n o o d z a k e l i j k omdat deze betonnen dekken z o d a n i g gescheurd waren, d a t deze v e r v a n g e n moesten worden. B i j g e d e t a i 1 1 e e r d e r e b e r e k e n i n g e n van deze betonnen dekken i n het v e r l e d e n werd g e c o n s t a t e e r d , dat deze dekken weleens n i e t aan de g e s t e l d e e i s voor d w a r s k r a c h t zouden kunnen v o l d o e n . Deze b e i d e problemen hebben g e l e i d t o t een o p d r a c h t v o o r onderzoek n a a r de d w a r s k r a c h t c a p a c i t e i t van de betonnen dekken. Het r e s u l t a a t van het onderzoek d i e n t een e e n v o u d i g e f o r m u l e r i n g van de d w a r s k r a c h t c a p a c i t e i t t e z i j n . V e r d e r d i e n t t e worden aangegeven w e l ke m a t e r i a a l - en c o n s t r u c t i e t y p e n a c c e p t a b e l z i j n . Het onderzoek v a l t u i t e e n i n twee hoofdmoten. Er i s een deel wat b e t r e k k i n g h e e f t op de g r o o t t e van de o p t r e d e n d e d w a r s k r a c h t . H i e r i n ook h e t v a s t s t e l l e n van de g r o o t t e van de b e l a s t i n g . Er i s een d e e l wat een b e t o n m e c h a n i c a a s p e c t h e e f t en wel het v a s t s t e l l e n van de grenswaarde van de opneembare d w a r s k r a c h t . B i j b e i d e a s p e c t e n i s gekeken n a a r v e r m o e i i n g . I n d i e n h e t v e r m o e i i n g s a s p e c t ge'integreerd w o r d t , kan een i n d r u k worden gekregen van de l e v e n s d u u r van het betonnen dek. - 2- 2. BELASTING De b e l a s t i n g op een brugdek i s t e s p l i t s e n i n : - het eigen gewicht - de r u s t e n d e b e l a s t i n g - de w i s s e l e n d e en o f h e r h a a l d e b e l a s t i n g Het e i g e n g e w i c h t en de r u s t e n d e b e l a s t i n g z i j n e e n v o u d i g t e berekenen. B i j deze b e l a s t i n g e n kunnen ook t i j d s a f h a n k e l i j k e a s p e c t e n een r o l s p e l e n . Deze l a a t s t e a s p e c t e n z i j n b i j d i t onderzoek b u i t e n beschouwing g e l a t e n . De w i s s e l e n d e en o f h e r h a a l d e b e l a s t i n g i s t e s p l i t s e n i n een b e l a s t i n g t e n g e v o l g e van h e t v e r k e e r en een t e m p e r a t u u r b e l a s t i n g . Deze l a a t s t e b e l a s t i n g i s v e r w a a r l o o s d Het probleem b i j h e t v a s t s t e l l e n van de b e l a s t i n g i s v o o r a l de b e l a s t i n g t e n g e v o l g e van h e t v e r k e e r . De v e r k e e r s b e l a s t i n g i s i n f e i t e een dynamische b e l a s t i n g , maar deze wordt v r i j w e l a l t i j d vervangen door een s e m i - s t a t i s c h e b e l a s t i n g . In d i t g e v a l i s d a t ook gebeurd. In N e d e r l a n d wordt v o o r deze b e l a s t i n g v e e l a l g e b r u i k gemaakt van de VOSB ( l i t . 1 ) . In de toekomst z a l d i t v o o r s c h r i f t vervangen worden, daarom i s b i j een a a n t a l b e r e k e n i n g e n ook de concept-VBB ( l i t . 2) b e t r o k k e n . B i j deze ber e k e n i n g e n i s u i t g e g a a n van een normale a u t o s n e l w e g met a l s b e l a s t i n g k l a s s e 600 (kN). D i t l e v e r t een a s l a s t van 200 kN op ( z i e appendix A ) . Om t o t l e v e n s d u u r b e r e k e n i n g e n van d i t t y p e c o n s t r u c t i e t e komen d i e n t e r ook een b e l a s t i n g s p e c t r u m bekend t e z i j n . In a p p e n d i x A i s v a n u i t N e d e r l a n d se en B r i t s e gegevens een b e l a s t i n g s p e c t r u m s a m e n g e s t e l d . In t a b e l 1.1 i s d i t b e l a s t i n g s p e c t r u m gegeven. aantal assen as last in kit klasse 4 wielen per as 2 wielen per as 2 SO 435.000 435.000 3 50 425.000 425.000 4 70 340.000 340.000 5 90 292.500 97.500 6 110 270.000 - • 7 130 95.000 8 150 24.000 - 9 170 2.400 10 190 150 - 11 210 ISO - 12 230 300 - & totaal aantal assen 3.182 * 10 tabel 1.1 & Belastingspectrum voor 10 voertuigen per reenter rijstrook met aslast groter dan 20 kN. - 3In f i g u u r 1.1 i s d i t b e l a s t i n g s p e c t r u m i n h i s t o g r a m v o r m _3Gi gegeven. a r- • 05 CO CS w +i c sn gamiddsld^ figuur 1.1 3a aslast .™ 2'. a 2se per <lasse in kM & Het belastingspeatrum bij 10 voertuigen per reenter rigstrook met aslasten groter dan 20 kN. Om met h e t b e l a s t i n g s p e c t r u m t e kunnen rekenen moeten nog een a a n t a l andere p a r a m e t e r s bekend z i j n . Deze z i j n : - a l s t y p e as wordt de as van h e t VOSB l a s t s t e l s e l aangehouden. i n d i e n e r twee w i e l e n p e r as z i j n v e r v a l l e n de twee b i n n e n s t e wielen. - om met h e t b e l a s t i n g s p e c t r u m t e kunnen rekenen d i e n t de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t o f een goede s c h a t t i n g h i e r v a n bekend t e z i j n . Is d i t n i e t h e t g e v a l , dan moet worden u i t g e g a a n van m i n i m a a l 100.000 v o e r t u i g e n op een werkdag. - h e t a a n t a l v o e r t u i g e n p e r r e c h t e r r i j s t r o o k p e r j a a r met a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN i s 18.3 maal de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t p e r werkdag. ( z i e appendix A) - de o n t w e r p l e e f t i j d i s 120 j a a r - i n d w a r s r i c h t i n g rekenen met de o n g u n s t i g e s t a n d van de a s . - 4 In p a r a g r a a f 5 w o r d t ingegaan op h e t g e b r u i k van d i t b e l a s t i n g s p e c t r u m v o o r l e v e n s d u u r b e r e k e n i n g e n van de betonnen dekken. De w i e l b e l a s t i n g w o r d t o v e r h e t algemeen i n de vorm van p u n t l a s t e n op een c o n s t r u c t i e g e z e t . E c h t e r b i j d e t a i l problemen z o a l s h i e r , i s h e t v e r s t a n d i g om de w i e l l a s t e n a l s een g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e s t r o o k b e l a s t i n g t e s c h e m a t i s e r e n . V o o r de s c h e m a t i s a t i e z i e appendix A. - 5 3. OPTREDENDE KRACHTSGROOTHEDEN Voor de b e r e k e n i n g van de v e i l i g h e i d op d w a r s k r a c h t z i j n twee gegevens n o o d z a k e l i j k t e weten, de o p t r e d e n d e d w a r s k r a c h t en de opneembare dwarsk r a c h t . I n deze p a r a g r a a f z a l worden ingegaan op de o p t r e d e n d e d w a r s k r a c h t . Voor de b e r e k e n i n g van de opneembare d w a r s k r a c h t i s de d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d b e l a n g r i j k . De d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d wordt mede b e p a a l d door h e t i n k l emmingsmoment o f h e t veldmoment. Deze momenten z i j n daarom ook berekend. Er z a l daarom naar twee g e v a l l e n worden gekeken, en w e l : - d w a r s k r a c h t i n c o m b i n a t i e met een g r o o t inklemmingsmoment. - d w a r s k r a c h t i n c o m b i n a t i e met een g r o o t veldmoment. De h i e r gegeven k r a c h t s g r o o t h e d e n z i j n een b e n a d e r i n g van de w e r k e l i j k h e i d . Er s p e l e n i n r e a l i s t i s c h e c o n s t r u c t i e s z o v e e l parameters een r o l , d a t de h i e r gegeven r e s u l t a t e n a l l e e n een b e n a d e r i n g kunnen z i j n . De b e r e k e n i n g e n z i j n u i t g e v o e r d met l i n e a i r e l a s t i s c h e e i n d i g e elementenmethode programmatuur. Soms i s ook g e b r u i k gemaakt van een s t a a f w e r k p r o g r a m ma. B i j s c h e m a t i s a t i e van de c o n s t r u c t i e i s u i t g e g a a n v a n een s t a a l - b e t o n l i g g e r v i a d u c t met o v e r s p a n n i n g e n van 40 a 50 m z o n d e r d w a r s d r a g e r s i n h e t v e l d . De a f s t a n d van de s t a l e n l a n g s l i g g e r s i s 3000 mm h a r t op h a r t . Een g e m i d d e l d viaduct heeft 5 langsliggers. Om een i n d r u k t e k r i j g e n v a n de o p t r e d e n d e k r a c h t s g r o o t h e d e n z i j n v e r s c h i l l e n d e t y p e s c h e m a t i s e r i n g e n g e b r u i k t . De s c h e m a t i s e d n g van f i j n naar g r o f is als volgt: - p l a a t op twee s t a r r e s t e u n p u n t e n - p l a a t o v e r meer s t a r r e s t e u n p u n t e n - p l a a t o n d e r s t e u n d d o o r meer l a n g s l i g g e r s . Voor een u i t v o e r i g e b e s c h r i j v i n g van de s c h e m a t i s a t i e s z i e appendix B. 3.1 L a s t s t e l s e l s o f d e l e n h i e r v a n 3.1.1 P l a a t op twee s t e u n p u n t e n Met deze f i j n e s c h e m a t i s a t i e i s v e e l onderzoek u i t g e v o e r d . D i t onderzoek i s t e s p l i t s e n i n r e s u l t a t e n v o o r een as en r e s u l t a t e n v o o r l a s t s t e l s e l s . Voor §en as z i j n een a a n t a l p a r a m e t e r s g e v a r i e e r d . Deze z i j n : - vormbelasting (strookbelasting of puntlasten) - randvoorwaarden o n d e r s t e u n d e r a n d ( i n g e k l e m d o f s c h a r n i e r e n d ) - g r o o t t e van de elementen - 6- invloed afzonderlijke wielen - i n v l o e d g r o o t t e van de o v e r s p a n n i n g . I n d i e n de b e l a s t i n g g e s c h e m a t i s e e r d wordt doormiddel van p u n t l a s t e n g e e f t d i t i e t s (- 15%) hogere k r a c h t s g r o o t h e d e n dan een s c h e m a t i s a t i e met s t r o o k b e l a s t i n g e n . Onder de p u n t l a s t e n t r e d e n s i n g u l i r i t e i t e n op, w e l k e t o t g r o t e waarden v o o r de k r a c h t s g r o o t h e d e n kan l e i d e n . Ook u i t a p p e n d i x A b l i j k t , d a t w i e l l a s t e n eenvoudig naar s t r o o k b e l a s t i n g e n z i j n t e v e r t a l e n . B i j a l l e v e r d e r e beschouwingen i s ook g e b r u i k gemaakt van s t r o o k b e l a s t i n g e n . De z a k k i n g b i j de p l a a t op twee s t e u n p u n t e n i s v e r h i n d e r d . E c h t e r i n een werk e l i j k e c o n s t r u c t i e z a l de r o t a t i e maar g e d e e l t e l i j k v e r h i n d e r d z i j n . Om deze reden z i j n dan ook de u i t e r s t e n bekeken en wel v o l l e d i g ingeklemd en scharnierend. In f i g u u r 3.1 i s voor d i v e r s e g e v a l l e n het v e r l o o p van de d w a r s k r a c h t l a n g s de rand gegeven figuur 3.1 Dwarskracht langs de rand big verschillende randvoorwaarden van de opgelegde rand bij ee"n as. (overspanning 3000 mm, aslast 100 kN) - 7- U i t f i g u u r 3.1 b l i j k t d u i d e l i j k , d a t de g r o o t t e v a n de d w a r s k r a c h t v o o r a l wordt b e p a a l d d o o r de a l o f n i e t aanwezige inklemming t e r p l a a t s e van de o n d e r z o c h t e r a n d . Het a l o f n i e t inklemmen van de andere rand i s d u i d e l i j k minder van b e l a n g . In f i g u u r 3.2 i s h e t buigend moment gegeven l o o d r e c h t op de rand onder de l a s t . H i e r v a l t o p , d a t h e t b u i g e n d moment m i n o f meer de vorm h e e f t van een g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g . Het i s e c h t e r z e e r b e l a n g r i j k , d a t h e t veldmoment n i e t kan worden b e p a a l d u i t v e r s c h u i v i n g van de n u l l i j n . •* afstand vanaf rand [mm\ • figuur 3.2 a a • • m • s 9 3 m 1 m Buigend moment loodreahte rand onder de last met versehillende randvoorwaarden ondersteunde rand bij &&n as. (overspanning 3000 mm, aslast 100 kN) Voor een goede b e p a l i n g v a n de g r o o t t e van de d w a r s k r a c h t d i e n t t e worden gerekend met een f i j n e l e m e n t e n n e t . E r i s gekeken n a a r de i n v l o e d v a n de element g r o o t t e . G r o t e r e elementen geven de p i e k e n s l e c h t e r weer. V e r s c h i l l e n kunnen o p l o p e n t o t ongeveer 10%. E c h t e r b i j een e r g g r o o t e l e m e n t e n n e t (6 x 6) moet de b e l a s t i n g worden a a n g e p a s t . De b e l a s t i n g moet dan v a n s t r o o k b e l a s t i n g n a a r p u n t l a s t e n gaan. D i t kan v o o r a l door s i n g u l i r i t e i t g r o t e v e r s c h i l l e n geven t e n o p z i c h t e van h e t f i j n e n e t . A l e e n b e r e k e n i n g e n b i j de p l a a t op twee s t e u n p u n t e n z i j n v e r d e r u i t g e v o e r d met h e t f i j n s t e e l e mentennet. Om een i n d r u k t e k r i j g e n van de i n v l o e d v a n de v e r s c h i l l e n d e w i e l e n van een as op de k r a c h t s g r o o t h e d e n i s ook d i t o n d e r z o c h t . In f i g u u r 3.3 z i j n de r e s u l t a t e n weergegeven. - 8- figuur 3.3 Plaat tweezijdig ingeklemd belast met verschillende wielen. Dwarskracht en inklemmingsmoment langs ingeklemde rad. Belasting een as. (overspanning 3000 mm, wiellast 25 kN) U i t f i g u u r 3.3 b l i j k t d u i d e l i j k , d a t e r v e r s c h i l i s van de i n v l o e d op de d w a r s k r a c h t en h e t inklemmingsmoment l a n g s de r a n d . De g r o o t t e van de dwarsk r a c h t wordt v o o r a l b e p a a l d , door h e t w i e l d a t h e t d i c h t s t b i j de opgelegde rand s t a a t . T e r w i j l b i j h e t inklemmingsmoment d i t b e p a a l d wordt door b e i d e w i e l e n b i j de opgelegde r a n d . De i n v l o e d van de o v e r s p a n n i n g i s m o e i l i j k i n t e s c h a t t e n . D i t komt v o o r a l omdat n i e t a l l e e n de d w a r s k r a c h t w i j z i g t maar ook de momenten en dus de d w a r s k r a c h t s l a n k h e d e n . B i j een 30% k l e i n e r e o v e r s p a n n i n g wordt de dwarsk r a c h t ongeveer 20% k l e i n e r , de momenten ongeveer 40% t e r w i j l de d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d ongeveer 25% k l e i n e r w o r d t . Het i s nu m o e i l i j k i n t e s c h a t t e n hoe de v e i l i g h e i d wordt. H i e r o p wordt l a t e r i n g e g a a n . U i t voorgaande gegevens z i j n d w a r s k r a c h t e n en s t e l s e l s . H i e r b i j z i j n de mechanicagrootheden grootheden v o o r b e t o n c o n s t r u c t i e s (Q en M ^ J f i g u u r 3.4 z i j n de r e s u l t a t e n gegeven van een m momenten berekend v o o r l a s t samengesteld t o t berekenings( z i e ook appendix B . 3 ) . I n t w e e z i j d i g ingeklemde p l a a t . I _ - 9 - figuur 3.4 Dwarskracht en inklemmingsmoment bij een tweezijdig ingeklemde plaat ten gevolge van het VOSB laststelsel (klasse 60 ). (overspanning 3000 mm) U i t g a a n d e van de maximale d w a r s k r a c h t (183 kN/m) en momenten (inklemming -67 kN; veld 27 kN) b i j een t w e e z i j d i g i n g e k l e m d e p l a a t z i j n i n t a b e l 3.1 de d w a r s k r a c h t en momenten ( i n %) gegeven. geometrie moment dwarskracht inklemming 215 69 tabel 3.1 veld 100 100 100 110 127 144 Vergelijking tussen de verschillende randvoorwaarden bij tweezijdig ondersteunde platen bij een VOSB laststelsel. (klasse 60) (overspanning 3000 mm) - 10 - In t a b e l 3.1 z i j n de r e s u l t a t e n gegeven v o o r een VOSB l a s t s t e l s e l . Voor een VBB l a s t s t e l s e l z i j n de r e s u l t a t e n v e r g e l i j k b a a r b e h a l v e v o o r h e t veldmoment; d i t i s 10 t o t 20% g r o t e r dan v o o r h e t VOSB l a s t s t e l s e l . 3.1.2 P l a a t o v e r meer s t e u n p u n t e n Er i s gekeken n a a r een p l a a t o v e r meer s t a r r e s t e u n p u n t e n om h e t probleem ten g e v o l g e v a n de mate van inklemming b e t e r t e kunnen b e s t u d e r e n . De r e s u l t a t e n z i j n v e r g e l e k e n met d i e v o o r een t w e e z i j d i g ingeklemde p l a a t . De r e s u l t a t e n v o o r de d w a r s k r a c h t v a r i e r e n n i e t v e e l ; deze z i j n 80 a 85% van de r e s u l t a t e n van een t w e e z i j d i g ingeklemde p l a a t . Het inklemmingsmoment v a r i e e r t v a n 60 t o t 100%. De hoge p e r c e n t a g e s hebben b e t r e k k i n g op VOSB l a s t s t e l s e l s a l s deze i n tweevoud aanwezig z i j n . De veldmomenten v a r i e r e n van 145 t o t 180%. A l deze waarden l i g g e n t u s s e n d i e van een t w e e z i j d i g ingeklemde p l a a t en een t w e e z i j d i g v r i j opgelegde p l a a t ( z i e t a b e l 3.1) De veldmomenten t e n g e v o l g e van een VBB l a s t s t e l s e l z i j n h i e r ook weer 10 a 20% g r o t e r dan t e n g e v o l g e v a n een VOSB l a s t s t e l s e l . De v e r d e l i n g van de d w a r s k r a c h t l a n g s een r a n d i s h e t z e l f d e a l s b i j een t w e e z i j d i g ingeklemde p l a a t . De momentenverdeling l a a t een wat g r o t e r s p r e i d i n g z i e n . H i e r d o o r z i j n de inklemmingsmomenten k l e i n e r . 3.1.3 Staalbeton!iggerviaduct In de b e i d e voorgaande p a r a g r a f e n z i j n de d e t a i l b e r e k e n i n g e n u i t g e v o e r d . Om een i n d r u k t e k r i j g e n v a n de w e r k i n g van de t o t a l e c o n s t r u c t i e z i j n een a a n t a l b e r e k e n i n g e n u i t g e v o e r d op een g e s c h e m a t i s e e r d s t a a l b e t o n l i g g e r v i a d u c t . H i e r b i j i s d i t v i a d u c t berekend met e e n g r o f e l e m e n t e n n e t , aang e z i e n de f i j n h e i d van h e t e l e m e n t e n n e t van de voorgaande p a r a g r a f e n p r a k t i s c h n i e t h a a l b a a r i s . De r e s u l t a t e n van deze b e r e k e n i n g e n d i e n e n dan ook gesuperponeerd t e worden op de r e s u l t a t e n van p a r a g r a a f 3.1.1. E r i s a l l e e n gekeken n a a r t o t a l e l a s t s t e l s e l s . B i j h e t v i a d u c t i s de s t i j f h e i d van de l a n g s l i g g e r s en de o v e r s p a n n i n g g e v a r i e e r d . De r e s u l t a t e n l a t e n een g e r i n g e i n v l o e d z i e n op de d w a r s k r a c h t (ongeveer 2% ; t e v e r w a a r l o z e n ) . De i n v l o e d op de momenten i s v r i j g r o o t . Een m a x i male w i j z i g i n g v a n ongeveer 30 kN ( m i d d e n v e l d ) i s m o g e l i j k . E r i s een g r o o t v e r s c h i l t u s s e n een m i d d e n v e l d en een r a n d v e l d i n d w a r s r i c h t i n g v a n de cons t r u c t i e . Om deze reden z a l d i t o n d e r s c h e i d v e r d e r ook g e b r u i k t worden. - 11 3.1.4 Conclusie l a s t s t e l s e l s Voor de k r a c h t s g r o o t h e d e n i n h e t dek w o r d t a l s u i t g a n g s p u n t v o o r een midd e n v e l d een t w e e z i j d i g ingeklemde p l a a t gekozen en v o o r een r a n d v e l d een e e n z i j d i g ingeklemde p l a a t . A l s deze s i t u a t i e s worden gecombineerd met de r e s u l t a t e n u i t p a r a g r a a f 3.1.3, g e e f t d a t de i n t a b e l 3.2 gegeven r e s u l taten. geometrie dwarskracht inklemmingsmoment veldmoment M {kN/m} tussenveld 185 - 45 65 randveId 200 - 60 35 tabel 3.2 In rekening te brengen krachtsgrootheden ten gevolge van laststelsels in dekken van staalbetonliggerviaducten (klasse 60, overspanning 3000 mm) 3.2 G e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g e n Deze b e l a s t i n g e n hebben een o n d e r g e s c h i k t e i n v l o e d op h e t t o t a a l . Er d i e n t o n d e r s c h e i d gemaakt t e worden t u s s e n de r u s t e n d e b e l a s t i n g en de g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e m o b i e l e b e l a s t i n g . D i t o n d e r s c h e i d i s n o o d z a k e l i j k , aang e z i e n de r u s t e n d e b e l a s t i n g op h e t g e h e l e dek o p t r e e d t t e r w i j l de m o b i e l e b e l a s t i n g ook op een g e d e e l t e kan o p t r e d e n . A l s b a s i s wordt g e b r u i k t voor een r a n d v e l d een e e n z i j d i g ingeklemde b a l k en v o o r een t u s s e n v e l d een tweez i j d i g ingeklemde b a l k . De i n v l o e d van de s c h e m a t i s a t i e a l s t o t a a l v i a d u c t i s a a n m e r k e l i j k , w a a r b i j de s t i j f h e i d van de s t a l e n l i g g e r s ook een b e l a n g r i j k e r o l s p e e l t . D i t i s v o o r a l h e t g e v a l b i j de m o b i e l e g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e bel a s t i n g . A l s h i e r a l l e s i n r e k e n i n g w o r d t g e b r a c h t en w o r d t u i t g e g a a n van de r u s t e n d e b e l a s t i n g van 8.5 kN/m ( g r i n d b e t o n dek p l u s a s f a l t ) en de g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e m o b i e l e b e l a s t i n g 5.6 kN/m , g e e f t d i t de i n t a b e l 3.3 gegeven r e s u l t a t e n . 2 2 - 12 - belasting veld dwarskracht inklemmings- veldmoment moment [kN] [kN/m} rust end mobieI tabel 3.3 [kN_\ tussen 14 - 4 7 rand 19 - 7 3 tussen 12 - 3 18 rand IS - 5 13 In rekening te brengen krachtsgrootheden ten gevolge van gelijkmatig verdeelde belastingen in de d&kken van staalbetonliggerviaducten. (overspanning 3000 mm) 3.3 Samenvoeging l a s t s t e l s e l s en g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g A l s t a b e l 3.3 v e r g e l e k e n w o r d t met t a b e l 3.2, b l i j k t , d a t de g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g een o n d e r g e s c h i k t e r o l i n h e t geheel s p e e l t , b e h a l ve v o o r h e t veldmoment. V e r d e r i s h e t aandeel van de w i s s e l e n d e b e l a s t i n g e r g g r o o t (ongeveer 90%). A l l e e n de g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g w o r d t s t e r k be'invloed door de g e o m e t r i e van de t o t a l e c o n s t r u c t i e . A a n g e z i e n d i t maar een o n d e r g e s c h i k t g e d e e l t e i s van de t o t a l e k r a c h t s g r o o t h e d e n , z u l l e n de k r a c h t s g r o o t h e d e n n i e t e r g b e i n v l o e d worden d o o r de g e o m e t r i e van de c o n s t r u c t i e . In t a b e l 3.4 z i j n de t o t a l e k r a c h t s g r o o t h e d e n gegeven. geometrie dwarskracht inklemmings- veldmoment moment [kN/m] M M tussenveld 211 - 52 90 randveld 234 - 72 51 tabel 3.4 In rekening te brengen krachtsgrootheden in dekken van staalbetonliggerviaducten. (overspanning 3000 mm) - 13 4. CONTROLE DWARSKRACHT EN PONS In f e i t e z i j n d w a r s k r a c h t en pons d e z e l f d e v e r s c h i j n s e l e n , maar i n de l i t e r a t u u r w o r d t h i e r i n o n d e r s c h e i d gemaakt. Om deze r e d e n z a l d i t o n d e r s c h e i d h i e r gehandhaafd b l i j v e n . Voor b e i d e onderwerpen g e l d t , d a t u i t de b e l a s t i n g een rekenwaarde van de o p t r e d e n d e s c h u i f s p a n n i n g b e p a a l d w o r d t , waarna deze v e r g e l e k e n w o r d t met de grenswaarde v a n de s c h u i f s p a n n i n g . I n d i e n de rekenwaarde k l e i n e r o f g e l i j k i s aan de grenswaarde v o l d o e t de c o n s t r u c t i e . De grenswaarde i s v o o r d w a r s k r a c h t en pons n i e t d e z e l f d e . 4.1 C o n t r o l e van de d w a r s k r a c h t B i j de c o n t r o l e van de d w a r s k r a c h t wordt e r v a n u i t g e g a a n , d a t de rekenwaarde van de o p t r e d e n d e s c h u i f s p a n n i n g d e z e l f d e vorm h e e f t a l s b i j de VB '74 en wel: - 4.1 - T In a p p e n d i x C i s een vorm v o o r de grenswaarde v a n de s c h u i f s p a n n i n g v a s t g e l e g d voor zowel g r i n d - a l s l i c h t b e t o n . Wel met d i e r e s t r i c t i e , d a t l i c h t beton a l l e e n a l s t o e s l a g m a t e r i a a l K o r l i n A o f L i a p o r 6 h e e f t . De g r e n s waarde voor de s c h u i f s p a n n i n g w o r d t dan: T = 0.6 a f'ck h m UJ /a - 4.2 - waarin: a - i n v l o e d s f a c t o r d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d (%) ( z i e f i g u u r 4.1) M A = 7TYmax dwarskrachtslankheid max grindbeton lichtbeton n = / n = % m = % m = % 3 5 2J 3 De f o r m u l e s z i j n g e b a s e e r d op l i t . 3 en 4 Voor l i c h t b e t o n g e e f t deze f o r m u l e r i n g w a a r s c h i j n l i j k een t e hoge waarde voor T I . - 14 - t3 A; CO +i -s; Q CJ •3 CO gis I 5 +» 9 I. CO Q a st •3 S 3 7 dwarskracht slankheid X figuur 4.1 4.1.1 M Invloed dwarskrachtslankheid Vermoeiing Er i s w e i n i g bekend van de i n v l o e d van v e r m o e i i n g op de d w a r s k r a c h t c a p a c i t e i t . In l i t . 5 wordt g e r i n g e i n f o r m a t i e gegeven. A l s de i n l i t . 5 gegeven f o r m u l e wordt omgewerkt v o o r een w i s s e l e n d e b e l a s t i n g met a l s m i n i m a l e waarde nul dan g e e f t d i t : 4.3 log N. - - 27.8 log In f i g u u r 4.2 i s de W S h l e r c u r v e gegeven. - 15 - figuur 4. 2 WoKler curve 4.2 Pons Voor de b e r e k e n i n g van h e t d o o r p o n s e n van een w i e l o f s a m e n s t e l van w i e l e n door h e t dek i s g e b r u i k gemaakt van de i n l i t . 6 gegeven f o r m u l e r i n g e n . De rekenwaarde van de o p t r e d e n d e s c h u i f s p a n n i n g i s nu: F H i e r b i j i s p de snede omtrek, deze snede omtrek w o r d t b e p a a l d door de hoogte en de l a s t a f m e t i n g e n en h e e f t de v o l g e n d e vorm: p=v + h 2 [a + a] z b w a a r b i j g e l d t a < 2ab 1 - 4.5 - - 16 De grenswaarde van de s c h u i f s p a n n i n g i s : - 4.6 De t r e k s t e r k t e van beton (f^) kan worden b e p a a l d met de v o l g e n d e formule: A i 0.61 1 + -v 2 0 f'ak 1 N/mm 4.7 J D i t i s o n a f h a n k e l i j k o f g r i n d - o f l i c h t b e t o n w o r d t g e b r u i k t . In append i x C wordt h i e r o p u i t g e b r e i d e r i n g e g a a n . - 17 . LEVENSDUUR Het i s b e l a n g r i j k om van een c o n s t r u c t i e een s c h a t t i n g t e kunnen maken van de l e v e n s d u u r van deze c o n s t r u c t i e . Deze b e r e k e n i n g e n z i j n o v e r het algemeen erg i n g e w i k k e l d . A a n g e z i e n h i e r een a s p e c t w o r d t bekeken, waarvan de W S h l e r c u r v e ( p a r a g r a a f 4) en het b e l a s t i n g s p e c t r u m ( p a r a g r a a f 2) bekend z i j n , kan m.b.v. de M i n e r r e g e l een o p l o s s i n g gegeven worden. De W b h l e r c u r v e z a l dan e c h t e r g e m o d i f i c e e r d moeten worden. Het q u o t i e n t dco/ is worden vervangen d o o r het q u o t i e n t a s l a s t w i s s e l b e l a s t i n g en a s l a s t s t a t i s c h e b e l a s t i n g maal de s t a t i s c h aanwezig r e s e r v e . In app e n d i x D i s aangetoond dat de v e r m o e i i n g b e p a a l d wordt door e n k e l e hoge a s l a s t e n en n i e t d o o r v e e l l a g e a s l a s t e n . In de l e v e n s d u u r van de cons t r u c t i e (120 j a a r ) z u l l e n a l t i j d nog 20.000 l a s t w i s s e l i n g e n p l a a t s v i n d e n . D i t a l l e s h e e f t g e r e s u l t e e r d i n de f o r m u l e r i n g 5.1, waar de r e l a t i e i s gegeven t u s s e n de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t en de l e v e n s d u u r a f h a n k e l i j k van de s t a t i s c h aanwezige r e s e r v e . T T z a l 2 7 8 0 I L < 0.0225 Y ves - 5 1 - Een g e r i n g e v e r a n d e r i n g van de s t a t i s c h aanwezige r e s e r v e h e e f t g r o t e i n v l o e d op de l e v e n s d u u r . Het i s erg m o e i l i j k om met deze f o r m u l e r i n g een e x a c t e l e v e n s d u u r t e b e s c h r i j v e n . V o o r a l a l s de l e v e n s d u u r moet worden afgewogen tegen een normale l e v e n s d u u r van een c o n s t r u c t i e van 120 j a a r . Deze f o r m u l e r i n g i s a l l e e n g e s c h i k t v o o r het v e r g e l i j k e n van c o n s t r u c t i e s . In de p r a k t i j k moet b l i j k e n , wat de l e v e n s d u u r van de c o n s t r u c t i e w e r k e l i j k i s . H i e r o v e r d i e n t meer i n f o r m a t i e v e r z a m e l d t e worden. - 18 6. GEVOELIGHEID VAN DE VERSCHILLENDE PARAMETERS Dwarskrachts lankheid B i j de b e r e k e n i n g van de v e i l i g h e i d op de d w a r s k r a c h t c a p a c i t e i t i s geb l e k e n , d a t de d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d een o v e r h e e r s e n d e r o l s p e e l t . U i t g a a n de van de b e l a s t i n g e n , z o a l s gegeven i n p a r a g r a a f 3, b l i j k t d a t de dwarsk r a c h t s l a n k h e i d v a r i e e r t t u s s e n 1 en 2 ( b i j een n u t t i g e hoogte van ongev e e r 200 mm). D i t i s het g e b i e d waar de i n v l o e d s f a c t o r a van de d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d v o o r de grenswaarde s t e r k v a r i e e r t ( z i e f i g u u r 4.1). A l s de d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d toeneemt z a l i n een a a n t a l g e v a l l e n de v e i l i g h e i d met een z e l f d e p e r c e n t a g e afnemen en omgekeerd. Voor meer g e d e t a i 1 1 e e r d e r i n f o r m a t i e z i e t a b e l E.2. Betonkwalite it De i n v l o e d van de b e t o n k w a l i t e i t i s ongeveer 10% b i j v e r a n d e r i n g van de b e t o n k w a l i t e i t naar een n a a s t g e l e g e n k w a l i t e i t . Het i s daarom aan t e r a den om een hoge b e t o n k w a l i t e i t t o e t e passen. Lichtbeton B i j t o e p a s s e n van l i c h t b e t o n g e e f t d i t een r e d u c t i e van ongeveer 20% op de v e i l i g h e i d ten a a n z i e n van g r i n d b e t o n . De v e r w a c h t i n g i s e c h t e r , d a t h e t v e r s c h i l nog g r o t e r i s . Om deze rede i s h e t b e t e r geen l i c h t beton t o e t e passen. Lang swap ening V e r a n d e r i n g e n van h e t l a n g s w a p e n i n g s p e r c e n t a g e hebben n i e t zo'n g r o t e i n v l o e d . T o e p a s s i n g van een s t a a l k w a l i t e i t van FeB 500 g e e f t een r e d u c t i e van de v e i l i g h e i d van 7% t e n o p z i c h t e van FeB 400. H i e r d i e n t b i j de keuze van de s t a a l k w a l i t e i t r e k e n i n g mee worden gehouden. Afstand tussen langsliggers Het d i c h t e r b i j e l k a a r l e g g e n van de s t a l e n l a n g s l i g g e r s h e e f t een guns t i g e f f e c t . Het v e r m i n d e r e n van de d w a r o v e r s p a n n i n g met 1000 mm g e e f t een s t i j g i n g van de v e i l i g h e i d met ongeveer 60% b i j de meest maatgevende belasting. - 19 - Dikte De toename van de d i k t e met 50 mm g e e f t een v e r b e t e r i n g van v e i l i g h e i d met 6*0% b i j de meest maatgevende b e l a s t i n g . Statische veiligheidscoefficient Er i s ook gekeken wat de p a r a m e t e r s doen d i e de l e v e n s d u u r van de cons t r u c t i e b e p a l e n . De b e l a n g r i j k s t e parameter h i e r i n i s de s t a t i s c h e v e i l i g h e i d s c o e f f i c i e n t . Deze parameter h e e f t een e r g g r o t e i n v l o e d op de l e v e n s d u u r van de c o n s t r u c t i e . B i j een toename van 5% van de v e i l i g h e i d z a l de l e v e n s d u u r ( b i j c o n s t a n t e i n t e n s i t e i t ) met ongeveer 1000% toenemen. A l s wordt gekeken naar bestaande s t a a l b e t o n v i a d u c t e n z a l o v e r h e t algemeen v o l d a a n worden aan de l e v e n s d u u r van de c o n s t r u c t i e , e c h t e r a l s de s t a t i sche v e i l i g h e i d s c o e f f i c i e n t e r g k l e i n i s en dat komt v o o r , z a l d i t n i e t het geval z i j n . - 20 . CONCLUSIES De b e r e k e n i n g van dekken van s t a a l b e t o n l i g g e r v i a d u c t e n i s n i e t r e e e l a l s de d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d e r n i e t i n b e t r o k k e n w o r d t . D i t i s n i e t h e t geva b i j de VB'74 en daarom wordt l i e v e r de i n d i t r a p p o r t gegeven f o r m u l e r i n g van de d w a r s k r a c h t c a p a c i t e i t g e b r u i k t . Het i s m o g e l i j k om v o l d o e n d e dwarsk r a c h t c a p a c i t e i t t e v e r k r i j g e n . E r d i e n e n dan de v o l g e n d e m a a t r e g e l e n genomen t e worden: - t o e p a s s e n van g r i n d b e t o n - m i n i m a l e b e t o n k w a l i t e i t B30 - t o e t e passen s t a a l k w a l i t e i t Het i s n o o d z a k e l i j k om een voldoende hoog w a p e n i n g s p e r c e n t a g e t e hebben. B i j h e t k i e z e n van de s t a a l k w a l i t e i t moet h i e r r e k e n i n g mee worden gehouden. De s t a v e n d i e n e n van een z o k l e i n m o g e l i j k e d i a m e t e r t e z i j n (goede a a n h e c h t i n g ) en moeten v o l d o e n d e v e r v e r ankerd z i j n . - een dek d i k t e van m i n i m a a l 250 mm. A l s b i j bovenstaande m a a t r e g e l e n nog n i e t v o l d a a n wordt aan de v e i l i g h e i d s c o e f f i c i e n t , dan i n e e r s t e i n s t a n t i e de hoogte g r o t e r maken. I n d i e n h i e r mee geen v o l d o e n d e v e i l i g h e i d wordt v e r k r e g e n , d i e n t men de l a n g s l i g g e r s d i c h t e r b i j e l k a a r t e leggen. U i t de l e v e n s d u u r b e r e k e n i n g e n komen geen e x a c t e waardes. De berekende waardes z i j n a l l e e n t e g e b r u i k e n om de v e r h o u d i n g i n de l e v e n s d u u r t u s s e n de v e r s c h i l l e n d e kunstwerken aan t e kunnen geven. Het i s e r g b e l a n g r i j k om rekenmethoden v o o r de l e v e n s d u u r t e i j k e n . H i e r o v e r moet van de gebouwde c o n s t r u c t i e s worden b i j g e h o u d e n hoe de s t a a t van h e t kunstwerk i s . Voor s t a a l b e t o n l i g g e r v i a d u c t e n i s h e t aan t e raden om een k l e i n i n t e r v a l t u s s e n de v e r s c h i l l e n d e i n s p e c t i e s t o e t e p a s s e n . - 21 - VOORSTEL VOOR VERDERE STUDIE In deze p a r a g r a a f wordt aangegeven, w e l k e onderwerpen i n d i t k a d e r bel a n g r i j k z i j n om v e r d e r t e o n d e r z o e k e n . Een van de problemen b i j h e t v a s t s t e l l e n van de l e v e n s d u u r z i j n de g r o o t t e en de a a n t a l l e n van de a s l a s t e n g r o t e r dan 200 kN. H i e r o v e r i s w e i n i g bekend. Het i s daarom aan t e r a d e n h i e r meer a a n d a c h t aan t e b e s t e d e n . U i t h e t o n d e r z o e k i s g e b l e k e n , d a t de t o e g e p a s t e dekken van s t a a l b e t o n l i g g e r v i a d u c t e n , i n een a a n t a l g e v a l l e n n i e t v o l d o e n d e d w a r s k r a c h t c a p a c i t e i t hebben. Het zou daarom i n t e r e s s a n t kunnen z i j n om t e k i j k e n naar de v o l g e n d e andere c o n s t r u c t i e s : - de ongewapende d r u k l a g e n van k o n t a k t ! i g g e r s - de d r u k l a g e n van betonnen voorgespannen 1 i g g e r s - de bovendekken van k o k e r l i g g e r s a l dan n i e t dwarsvoorgespannen - de o v e r s t e k k e n a! dan n i e t voorgespannen. - 22 - LITERATUUR 1. V o o r s c h r i f t e n v o o r h e t ontwerpen van s t a l e n bruggen (VOSB 1963) NEN 1008 augustus 2. Concept v o o r s c h r i f t e n betonnen VBB 1963 bruggen mei 1983 3. R a f l a , K E m p i r i s c h e f o r m e l n z u r Berechnung d e r S c h u b t r a g f a h i g k e i t von Stahlbetonbalken T e i l 1: E i n f e d r i g e R e c h t e c k b a l k e n ohne Schubbewehrung b e i d i r e k t e r E i n l e i t u n g von E i n z e l l a s t e n S t r a s s e Brlicke Tunnel dezember 1971 pag. 311 -320 4. W a l r a v e n , J.C. Het a f s c h u i f d r a a g v e r m o g e n van g r i n d b e t o n - en 1 i c h t b e t o n l i g g e r s zonder s c h u i f w a p e n i n g Cement n r . l 1979 pag. 39 - 44 5. Ueda, T; F a r g h a l y , S.A.; Enomoto, M; Okamura, H F a t i g u e f a i l u r e i n s h e a r o f beam w i t h o u t web r e i n f o r c e m e n t - i n f l u e n c e o f l o a d range i n f a t i g u e s t r e n g t h i n s h e a r 6. Pons b i j midden-, rand en hoekkolommen CUR-VB r a p p o r t 84 Appendix A BELASTING OP DE BRUGDEKKEN -A.1- Appendix A. A.1 BELASTING OP DE BRUGDEKKEN INLEIDING De b e l a s t i n g e n op de brugdekken z i j n t e o n d e r s c h e i d e n i n een a a n t a l groepen. Deze groepen z i j n : - het e i g e n g e w i c h t - de r u s t e n d e b e l a s t i n g - de w i s s e l e n d e en/of h e r h a a l d e b e l a s t i n g Het e i g e n g e w i c h t en de r u s t e n d e b e l a s t i n g z i j n o v e r het algemeen eenv o u d i g t e berekenen. De w i s s e l e n d e o f h e r h a a l d e b e l a s t i n g kan nogal wat problemen geven. V o o r a l a l s e r v e r m o e i i n g s b e r e k e n i n g e n moeten worden u i t g e v o e r d . -A.2- A.2 EIGEN GEWICHT EN RUSTENDE BELASTING Voor h e t e i g e n g e w i c h t wordt een s o o r t e l i j k e massa van 2400 kg/m beton) i n r e k e n i n g g e b r a c h t . De r u s t e n d e b e l a s t i n g i s t e o n d e r s c h e i d e n i n : - asfaltdeklaag ( p = 2500 kg/m ) - schampkanten - opgelegde v e r v o r m i n g e n dek 3 (grind- 3 De k r a c h t s g r o o t h e d e n i n h e t dek t . g . v . bovenstaande b e l a s t i n g e n worden b e i n v l o e d door k r u i p (en krimp) van de b e t o n c o n s t r u c t i e . D i t g e b e u r t i n d i e n de v e r s c h i l l e n d e bouwfases a f w i j k e n van de u i t e i n d e l i j k e c o n s t r u c t i e v o r m . De opgelegde v e r v o r m i n g e n worden a l t i j d b e i n v l o e d door k r u i p e f f e c t e n . In d i t onderzoek z u l l e n deze e f f e c t e n v e r w a a r l o o s d worden, a a n g e z i e n deze e f f e c t e n v o o r a l van b e l a n g z i j n v o o r de l a n g s r i c h t i n g van h e t dek en i n v e e l mindere mate v o o r de d w a r s r i c h t i n g . -A.3- A.3 WISSELENDE EN OF HERHAALDE BELASTING • De w i s s e l e n d e en o f h e r h a a l d e b e l a s t i n g i s t e o n d e r s c h e i d e n i n : - h e r h a a l d e b e l a s t i n g t . g . v . de m o b i e l e b e l a s t i n g D i t i s weer t e s c h e i d e n i n : - gelijkmatig verdeelde belasting - laststelsels Deze b e l a s t i n g kan t o t g e v o l g hebben, d a t de k r a c h t s g r o o t heden van t e k e n kunnen w i s s e l e n . - temperatuur In d i t onderzoek wordt v e r d e r n i e t ingegaan op de g e v o l g e n van de temperatuurbelasting. -A.4- A.3.1 Belastingen v o l g e n s VOSB en c o n c e p t VBB. Voor de b e p a l i n g van de m o b i e l e b e l a s t i n g wordt g e b r u i k gemaakt van de v o l g e n d e v o o r s c h r i f t e n , de VOSB (NEN 1 0 0 8 ) ( l i t t . A.1) en h e t concept VBB ( l i t t . A . 2 ) . E r wordt v e r d e r ook gewerkt met een v e r e e n v o u d i g d l a s t s t e l s e l , l i j k e n d op h e t VOSB l a s t s t e l s e l maar dan met twee w i e l e n per as. Voor a l deze b e l a s t i n g e n wordt u i t g e g a a n van k l a s s e 60 ( k N ) . A.3.1.1 Belastingfactor In de VOSB en c o n c e p t VBB wordt een v e r d e l i n g van de b e l a s t i n g o v e r h e t dek en de dynamische i n v l o e d van de b e l a s t i n g door m i d d e l van een b e l a s t i n g f a c t o r i n r e k e n i n g g e b r a c h t . Het i s m o e i l i j k om de dynamische f a c t o r (een g e d e e l t e van de b e l a s t i n g s f a c t o r ) t e b e p a l e n . H i e r i s u i t g e g a a n van een o v e r s p a n n i n g van 3 m, welke een bovengrens van de dynamische factor geeft. Dit geeft a l s belastingfactor: " VOSB B = (1 (0.6 + -igjj) = 1.37 - c o n c e p t VBB o v e r s p a n n i n g ^ 20 m B = 1.4 Voor de b e r e k e n i n g e n z a l daarom u i t g e g a a n worden van een b e l a s t i n g f a c t o r (B) van 1.4. A.3.1.2 G e l i j k m a t i g v e r d e e l d e m o b i e l e b e l a s t i n g De g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e m o b i e l e b e l a s t i n g i s van de VOSB en h e t c o n c e p t VBB h e t z e l f d e en wel q = 4 kN/m . De m o g e l i j k e r e d u c t i e s voor h e t a a n t a l r i j s t r o k e n wordt n i e t i n r e k e n i n g g e b r a c h t . D i t t e n g e v o l g e van de i n dwarsr i c h t i n g g e r i n g e o v e r s p a n n i n g . In c o m b i n a t i e met de b e l a s t i n g f a c t o r g e e f t d i t een g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g van 4*1.4 = 5.6 kN/m . 2 2 -A.5- A.3.1.3 Laststelsels Er z a l g e b r u i k gemaakt worden van d r i e t y p e n l a s t s t e l s e l s : - h e t VOSB l a s t s t e l s e l . D i t l a s t s t e l s e l h e e f t een b e l a s t i n g p e r as van 200*1.4 = 280 kN. D i t g e e f t p e r w i e l 70 kN. Het l a s t s t e l s e l mag dubbel aanwezig z i j n (naast e l k a a r i n l a n g s r i c h t i n g b r u g ) , maar moet dan g e b r u i k t worden met een v e r m e n i g v u l d i g i n g s f a c t o r van 0.8. - h e t l a s t s t e l s e l van de c o n c e p t VBB. D i t l a s t s t e l s e l h e e f t eveneens een b e l a s t i n g p e r as van 200*1.4 = 280 kN. D i t g e e f t p e r w i e l 70 kN. D i t l a s t s t e l s e l i s n i e t dubbel aanwezig. - het vereenvoudigd l a s t s t e l s e l . D i t l a s t s t e l s e l h e e f t een b e l a s t i n g p e r pas van 100*1.4 = 140 kN. D i t g e e f t p e r w i e l 70 kN. In f i g u u r A.1 wordt een o v e r z i c h t gegeven van de vorm van de l a s t s t e l s e l s . VOSB langsrichting dwarsrichting 4000 2000 3 f250 cnn 3 #1—*r '50 - 1000 320 1r i _ ' i 1 1 1 I VBB 1500 2100 3000 , 1500 7 * 300 x — 240 J r i I I I . Ill 1 1 1 V vereenvoudigd laststelsel 5000 4000 1000 2000 250 1500 250 320 M alles in mm Fig. A.1 Overzicht laststelsels. -A.6- A.3.1.3.1 Spreiding aslasten De w i e l e n z u l l e n een s p r e i d i n g ondergaan i n de dekken. Er i s van de volgende v e r o n d e r s t e l l i n g e n uitgegaan: - s p r e i d i n g van de w i e l l a s t t o t aan de n e u t r a l e l i j n van het ongescheurde dek met een h e l l i n g van 1:1. - de s p r e i d i n g s g e b i e d e n van de v e r s c h i l l e n d e w i e l e n mogen elkaar n i e t overlappen. D i t l a a t s t e z a l v o o r a l optreden b i j d i k k e r e d e k d i k t e s . In f i g u u r A.2 i s d i t getekend voor een d e k d i k t e van 250 mm. langsrichting VOSB dwarsrichting 2250 50 1000 1000 5000 4000 1000 _ 1 . 570 ?€I1EBBSHH -, will of VBB 3000 1500 1500 490 vereenvoudigd laststelsel 5000 1000 2250 4000 500 570 1250 Wmm maten m Fig. A.2 mm Spreiding wiellasten bij een dikdekte van 250 mm. A l s c o n c l u s i e zou men kunnen t r e k k e n , dat de normale a s l a s t e n a l s een l i j n l a s t ingevoerd kunnen worden. 500 -A.7- A.3.2 Verkeersgegevens t e n behoeve van vermoeiingsberekeningen Om v e r m o e i i n g s b e r e k e n i n g e n t e kunnen u i t v o e r e n z a l g e b r u i k moeten worden gemaakt van b e l a s t i n g s p e c t r a . Deze algemeen t o e p a s b a r e b e l a s t i n g s p e c t r a z i j n voor N e d e r l a n d s e omstandigheden n i e t b e s c h i k b a a r . Daarom z a l u i t gaande van summiere bekende gegevens een b e l a s t i n g s p e c t r u m worden sameng e s t e l d . Het i s b e l a n g r i j k t e onderkennen, dat d i t maar een e e r s t e s t a p i s i n de r i c h t i n g van een algemeen t o e p a s b a a r b e l a s t i n g s p e c t r u m . B i j het s a m e n s t e l l e n h i e r v a n i s g e b r u i k gemaakt van gegevens van: - R i j k s w a t e r s t a a t Wegbouwkundige D i e n s t ( l i t . A.3) - R i j k s w a t e r s t a a t D i e n s t Verkeerskunde ( l i t . A.4, A.5) Om de gevonden gegevens t e kunnen c o n t r o l e r e n i s v e r d e r een v e r g e l i j k i n g gemaakt met de B r i t i s h S t a n d a r d 5400 d e e l 10 ( l i t . A.6). B i j het u i t v o e r e n van v e r m o e i i n g s v e r e k e n i n g e n i s het a a n t a l b e l a s t i n g s v e r a n d e r i n g e n van b e l a n g . D i t i s op j a a r b a s i s wel t e berekenen. H i e r u i t kan dan de l e v e n s d u u r van de c o n s t r u c t i e b e p a a l d worden door middel van M i n e r r e g e l en w o h l e r c u r v e . D i t z a l worden behandeld i n een a p a r t e a p p e n d i x . BS 5400 ( l i t . A.6) g e e f t aan, dat gerekend moet worden met een o n t w e r p l e e f t i j d van 120 j a a r . Voor de b e r e k e n i n g e n i s ook van b e l a n g waar de b e l a s t i n g s t a a t o f t e wel i n welke r i j s t r o o k . Er z a l worden u i t g e g a a n van de r e c h t e r r i j s t r o o k van over het algemeen een r i j k s w e g met twee r i j s t r o k e n per r i j b a a n . Voor v e r m o e i i n g s b e r e k e n i n g e n z u l l e n geen k l e i n e r e waarden dan 20 kN per as worden meegenomen. D i t h e e f t twee redenen. Een a s l a s t van 20 kN i s ongeveer 10% van de maximale a s l a s t v o l g e n s de VOSB k l a s s e 600. Er mag v e r o n d e r s t e l d worden, d a t deze k l e i n e a s l a s t e n een g e r i n g e i n v l o e d hebben op de l e v e n s d u u r . Er i s e c h t e r een andere p r a k t i s c h e b e p e r k i n g . Er i s b i j z o n d e r w e i n i g bekend o v e r de a s l a s t v e r d e l i n g e n k l e i n e r dan 20 kN. D i t i s o n t s t a a n , omdat v o o r a l de n a u w k e u r i g h e i d van a s l a s t m e t i n g e n b i j deze k l e i n e a s l a s t e n g e r i n g i s . A.3.2.1 Intensiteiten autosnelwegen In t a b e l A.1 i s een o v e r z i c h t gegeven van het a a n t a l v o e r t u i g e n per dag b i j een a a n t a l t e l p u n t e n . D i t i s o n t l e e n d aan l i t . A.4. H i e r z i j n t e l l i n g e n g e b r u i k t van de maand j u n i . Deze maand l i g t v o l g e n s l i t . A.5 i e t s boven het j a a r g e m i d d e l d e (minder dan 3% a f w i j k i n g ) . U i t l i t A.5 b l i j k t ook, dat e r de l a a t s t e twee j a r e n geen toename meer i s van de i n t e n s i t e i t op de r i j k s w e g e n . -A.8- Daarom i s t a b e l A.1 een goed u i t g a n g s p u n t . RW KM 16 20 13 12 2 4 1 19 9 21 6 8 15 28 27 2 4 5.7 31 .4 12.3 54.5 7.2 16.3 7.8 18.2 9.1 2.7 29.2 2.1 3.1 .7 34.9 55.7 19.2 14.2 4.6 53.0 125.0 117.1 98.9 57.0 34.1 46.8 5.8 22.8 .3 54.1 48.1 7 5 16 1 15 6 7 9 42 53 57 61 254 266 telvakomschrijving werkdag Rotterdam-Ridderkerk R'dam centr.-R'dam Croosw. D e l f t Zuid-Zestienhoven Nieuwegein-Utrecht Z u i d RW 6-Abcoude Hoofddorp-Nieuw Vennep Muiden-Muiderberg RW 20-RW 21 IJmuiden-Beverwijk R'dam Pernis-R'dam C h a r l o i s Ouderkerk-RW 2 Oostzaan-Zaandam Noord Hendrik Ido Ambacht-Alblasserdam RW 222-RW 27 Sleeuwijk-Gorinchem Culemborg-Deil (RW 15) RW 44-Roelofsarensveen S 14-Purmerend Amsterdam (RW 10)-Halfweg RW 260-Belgische grens Rijssen-RW 35 Didam-Wehl L e l y s t a d Noord-Swifterband Slootdorp-Den Oever a a n s l . RW 43 Z u i d - a a n s l . RW 43 Noord Nieuwe Schans-grens Beek-Duitse grens Ouddorp-Scharendi jke Westdorpe-Belg.grens Wernhout-Belg.grens Belg.grens-Weert totaal RW KM intensiteit werkdag = = = = weekend = tabel A.1 weekend 119694 106492 103349 102706 99080 94791 78372 7601 1 75330 70284 70209 59602 56083 52345 49169 46329 43833 30580 27184 24433 18679 1 2690 9259 841 0 4301 3059 3009 2341 2008 1680 1137 1452449 94596 80465 81528 93977 83441 74733 76822 61389 64204 49778 69347 52355 39500 39526 39431 44276 35642 26540 24699 21229 1 5548 9333 10137 12130 591 2 3471 2741 4628 1914 2213 1 223 1222788 Rijksweg nummer kilometer a a n t a l v o e r t u i g e n p e r dag t o t a a l i n beide r i c h t i n g e n gemiddelde w e r k d a g i n t e n s i t e i t op a l l e werkdagen (maandag t/m v r i j d a g 0-24 uur) gemiddelde z o n d a g i n t e n s i t e i t . Deze i s meestal i e t s meer dan de z a t e r d a g i n t e n s i t e i t Verkeersintensiteit op een aantal rijkswegen. -A.9- A.3.2.2 V e r d e l i n g van de v o e r t u i g e n o v e r v e r s c h i l l e n d e en o v e r de dagen van de week categorien De v e r d e l i n g van de v o e r t u i g e n o v e r v e r s c h i l l e n d e c a t e g o r i e n i s o n t l e e n d aan l i t . A.5. W a a r b i j h e t j a a r 1981 a l s u i t g a n g s p u n t i s gekozen. E e r d e r e j a r e n w i j k e n h i e r v a n maar w e i n i g a f . De v e r d e l i n g i s gebaseerd op 4 t e l dagen enwel d i n s d a g 7 a p r i l , donderdag 23 a p r i l , d i n s d a g 6 o k t o b e r en donderdag 22 o k t o b e r 1981. In t a b e l A.2 i s de v e r d e l i n g aangegeven. H i e r b i j i s v o o r a l h e t zwaar v e r k e e r (12.6%) b e l a n g r i j k . ECE i n d e l i n g - percentage personenauto vrachtauto bestelauto autobus motorrijwiel 84.6 12.0 2.4 0.6 0.4 100.0% DVK indeling - B1 l i c h t v e r k e e r - B2 ongeleed zwaar v e r k e e r - B3 geleed zwaar v e r k e e r 87.4 6.1 6.5 100.0% zwaar verkeer tabel A. 2 Indeling voertuigen 12.6% in verschillende groepen op een werkdag. De v e r d e l i n g van de v o e r t u i g e n o v e r de dagen van de week i s o n t l e e n d aan a s l a s t m e t i n g e n ( l i t . A . 3 ) . H i e r b i j i s gekeken naar h e t a a n t a l a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN. E r z i j n h i e r d r i e metingen voor b e s c h i k b a a r . Voor deze metingen z i e t a b e l A.3. U i t deze t a b e l b l i j k t d u i d e l i j k , d a t h e t a a n t a l a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN i n de weekenden t e v e r w a a r l o z e n i s en d a t de v e r d e l i n g o v e r de week v r i j w e l c o n s t a n t i s . -A.10- A = r i j k s w e g 47 km 19.0 b i j R u u r l o n o o r d e l i j k e r i j b a a n B = r i j k s w e g 12 km 82.8 b i j Veenendaal z u i d e l i j k e r i j b a a n C = r i j k s w e g 16 km 25.0 b i j W i l l e m s d o r p w e s t e l i j k e r i j b a a n A meting aslast (kN) 20 t/m 50 80 t/m 100 19 20 20 19 17 5 20 19 20 21 18 2 - - B > 150 tot. 22 11 11 44 11 19 19 20 20 17 4 20 t/m 50 80 t/m 100 19 19 20 20 18 3 1 20 19 21 19 16 2 1 C > 150 tot. 20 t/m 50 80 t/m 100 20 19 21 20 17 2 1 20 19 20 20 18 2 1 20 20 20 19 18 2 1 > 150 tot. dag maandag dinsag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag * erg kleine * - 5 30 23 20 23 — -* 17 22 22 20 17 2 — aantallen a l l e s i n procenten van t o t a a l per a s l a s t k l a s s e tabel A. 3 A.3.2.3 Verdeling aslasten over dagen in de week. R e l a t i e t u s s e n assen en v o e r t u i g e n Voor d e t a i l b e r e k e n i n g e n i s n i e t h e t v o e r t u i g z o van b e l a n g , maar de a s e n het t y p e a s . I n deze p a r a g r a a f z a l worden ingegaan op h e t a a n t a l assen per v o e r t u i g b i j a s l a s t e n >, 20 kN. V e r d e r z a l een r e l a t i e worden gegeven t u s s e n h e t t o t a a l a a n t a l v o e r t u i g e n en v o e r t u i g e n met a s l a s t e n >, 20 kN. In t a b e l A.4 i s aan de hand van metingen ( l i t . A.3) h e t g e m i d d e l d a a n t a l assen p e r v o e r t u i g voor h e t zwaar v e r k e e r gegeven. 20 20 20 20 18 2 1 -A.11- immer rijksweg km. 1 2 3 4 15 47 12 28 5 6 7 8 9 nummer plaats weghelft b i j zonderheden 66. 9 19. 0 82. 8 42. 5 Echteld Ruurlo Veenendaal Harderwijk zuidelijke noord+zuidbaan zuidelijke noordwestelijke 19 39. 5 Numansdorp oostelijke 12 12 225 16 11 .6 45. 0 98. 0 25. 0 Zoetermeer Harmelen Amerongen Willemsdorp noordelijke noordelijke noordoostelijke westelijke 12-1-1979 5 en 9-3-1979 8 en 11-7-1979 rechterrijstrook 3 en 5-3-1981 rechterrijstrook 12 en 14-1-1982 13 en 14-4-1983 20 en 21-4-1983 10 en 11-5-1983 r e c h t e r r i j s trook 21 en 26-2-1980 aantal getelde a a n t a l assen i n vrachtauto s 2 1 1 463 650 2326 1236 963 1 083 2 3 4 5 6 7 8 9 227 2311 totaal 9259 •? tabel A. 4 49.7 55.8 48.2 40.4 46.8 60.5 41 .5 78.3 33.8 Aantal 4 3 8. 10.6 5.8 8.6 7.4 8.6 7.5 10.2 7.0 25.9 15.8 26. 26.6 28.1 20.0 29.0 5.3 35.3 o 5 14.1 14.1 17.8 19.3 11 .9 8.0 16.0 4.4 16.6 6 rest 2.4 2.5 2.2 4.5 4.1 1 .7 4.7 0.9 5.2 1 .0 .4 .6 1 .7 1 .2 1 .3 0.9 1 .9 _ totaal berekend aantal assen 1444 1899 7443 41 59 3007 3000 3.1 2.9 3.2 3.4 3.1 2.8 535 7950 2.4 3.4 1 29437 assen per voertuig (zwaar gem. aantal assen per vrachtauto 3.18 verkeer). Het a a n t a l assen p e r v o e r t u i g (zwaar v e r k e e r ) i s g e m i d d e l d 3.18. Er i s ook gekeken naar gegevens welke opgenomen z i j n i n BS 5400 d e e l 10 t a b e l 11 ( l i t . A . 6 ) . H i e r b i j wordt u i t g e g a a n van 1 0 v r t g . met a s l a s t e n > 15 kN deze hebben gemiddeld 2.86 a s s e n . A l s h i e r b i j wordt u i t g e g a a n van v o e r t u i g e n met a s l a s t e n > 20 kN z i j n e r g e m i d d e l d 3.04 assen p e r voertuig. D i t komt r e d e l i j k met e l k a a r o v e r e e n . N i e t a l l e e n h e t a a n t a l assen p e r v o e r t u i g i s b e l a n g r i j k , maar h e t i s gewenst om ook een r e l a t i e t e v i n d e n t u s s e n de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t en h e t a a n t a l v o e r t u i g e n met a s l a s t e n 20 kN i n de r e c h t e r r i j s t r o o k . Volgens l i t . A.3 g e l d t voor h e t zware v e r k e e r , d a t 9 3 % op de r e c h t e r r i j s t r o o k r i j d t . 6 y -A-12- In t a b e l A.5 i s van een a a n t a l metingen de r e l a t i e berekend van de gemeten a a n t a l assen en de gemeten a a n t a l v o e r t u i g e n i n d a t wegvak, w a a r u i t het a a n t a l assen i s b e r e k e n d . De metingen van de assen en v o e r t u i g e n z i j n n i e t op d e z e l f d e dag en soms n i e t op d e z e l f d e p l a a t s . Er moet daarom met de n o d i g e v o o r z i c h t i g h e i d met het r e s u l t a a t worden omgesprongen. het a a n t a l berekende assen i s a l s v o l g t s a m e n g e s t e l d : a a n t a l assen = aandeel r e c h t e r r i j s t r o o k (0.93) * a a n t a l assen per v o e r t u i g zwaar v e r k e e r (3.18) * aandeel zwaar v e r k e e r (werkdag 0.126; week 5/7*0.126 = 0.09) * 0.5 * v e r k e e r s i n t e n s i t e i t . asmetingen nummer rijksweg km. plaats 1 4 17 5 1 69 6. .0 9R Eu cu hr tl el d 2 o 3 2 12 ne er nw di aj ak l 4 8 8 42 2. .8 5V He ae rd 5 21 9 3 9 . 5 N u m a n s d o r p 6 2 5 9 8 . 0 A m e r o n g e n 7 16 25.0 Willemsdorp intensiteit num1 merw 2e 2r 4k 9d 0agwe 1e 6k 0e 8n 8ddag 2 8 4 2 8 3 3 8 9 9 4 4 2 4 4 4 4 3 0 8 4 6 3 3 1 2 4 5 2 3 0 1 3 2 2 3 5 6 6 19 19 68 88 4 6 13 16 08 02 75 7 totaal — tabel A.5 Relatie geweten verkeersintensiteit km. wegvak 68 6. .0 8 WEacr hn ts ev le dl -d OcV ho tr ed nen 82 4 4. .8 0 MaSatrrsab ne drgeHno-rVsete-nEernmdealaol 3 7 . 5 NuLmeaenrssduomr-p-HA em le lr eo gn ag te sn pl. 9 8 . 1 28.7 Dordrecht-RW 17 aantal gem.aantal ber. ber./gem. ass n1 ass 3e 41 4e 1n 90 ass 1en.23 6 5 8 ( w e e k )36 73 81 516( w e e k ) 1.94.39 35 8 4 5 0 ( w e e k ) ( w e e k ) 0 7 22 23 7 52 74 7 0 .80.29 3 3 4 8 8 1 7week)55 28 18 74 7(week) 2 00 2 71 930017( 0. .7 138447 116463 0.84 en berekende aantal assen zwaar verkeer. U i t t a b e l A.5 b l i j k t , d a t het a a n t a l gemeten assen g r o t e r i s dan het a a n t a l assen b e p a a l d u i t de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t . Voor v e r d e r e b e r e k e n i n g e n z a l het a a n t a l assen b e p a a l d u i t de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t vermenigv u l d i g d worden met 1.2 ( 1 . 0 / 0 . 8 4 ) . -A-13- Het i s b e l a n g r i j k , dat e r een k o p p e l i n g o n t s t a a t t u s s e n de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t en het a a n t a l assen met a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN op de r e c h t e r r i j s t r o o k . Voor de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t z a l de werkdag i n t e n s i t e i t g e b r u i k t worden. Het a a n t a l assen met a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN op de r e c h t e r r i j s t r o o k z a l op j a a r b a s i s bekeken worden. Om deze gegevens aan e l k a a r t e k o p p e l e n z i j n de v o l g e n d e gegevens n o o d z a k e l i j k : - a a n t a l werkdagen per j a a r (260) - aandeel zwaar v e r k e e r t e n o p z i c h t e van het t o t a l e v e r k e e r (0.126) - aandeel zwaar v e r k e e r r e c h t e r r i j s t r o o k (0.93) - a a n t a l a s s e n b i j v o e r t u i g e n met a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN (3.18) - aandeel v e r k e e r s i n t e n s i t e i t per r i j b a a n (0.5) - verhouding t u s s e n het a a n t a l gemeten en berekende assen (1.2) ( o f t e w e l de verhouding t u s s e n a a n t a l gemeten en berekende voert u i g e n zwaar v e r k e e r ) . H i e r u i t v o l g t , dat het a a n t a l v o e r t u i g e n per j a a r met a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN op de r e c h t e r r i j s t r o o k 18.3 maal de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t op een werkdag i s (18.3 i s opgebouwd u i t 260*0.126*0.93*0.5*1.2). BS 5400 ( l i t . A.6) g e e f t i n t a b e l 1 het a a n t a l v o e r t u i g e n per j a a r met a s l a s t e n g r o t e r dan 15 kN. D i t i s voor een snelweg met d r i e r i j s t r o k e n per r i j b a a n voor de r e c h t e r r i j s t r o o k 2.0*10 en v o o r een snelweg met twee r i j s t r o k e n 1.5*10^ v o e r t u i g e n . I n d i e n d i t g e c o r r i g e e r d wordt met het a a n t a l v o e r t u i g e n , welke een a s l a s t hebben van 15 t o t 20 kN ( z i e t a b e l 11, l i t . A.6; 180.000 v o e r t u i g e n met a s l a s t e n t u s s e n 15 en 20 kN per 10 v o e r t u i g e n met a s l a s t e n g r o t e r dan 15 kN) g e e f t d i t 1.64*10 r e s p e c t i e v e l i j k 1.23*10 v o e r t u i g e n . In het voorgaande i s een r e l a t i e a f g e l e i d t u s s e n de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t en het a a n t a l v o e r t u i g e n met a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN. D i t g e e f t a l s r e s u l t a a t , dat de u i t g a n g s p u n t e n van BS 5400 z i j n gebaseerd op de v o l g e n d e v e r k e e r s i n t e n s i t e i t e n 90.000 r e s p e c t i e v e l i j k 67.000. In N e d e r l a n d s e omstandigheden i s een v e r k e e r s i n t e n s i t e i t van 120.000 een a b s o l u u t maximum. Een v e r k e e r s i n t e n s i t e i t van 90.000 r e s p e c t i e v e l i j k 67.000 b l i j k t maar v o o r een beperkt a a n t a l wegvakken t e gelden ( z i e t a b e l A.1). H i e r u i t kan de c o n c l u s i e getrokken worden, dat de k o p p e l i n g t u s s e n de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t per werkdag en het a a n t a l v o e r t u i g e n met a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN per j a a r r e d e l i j k i s . -A-14- A.3.2.4 V e r d e l i n g assen i n b e l a s t i n g k l a s s e n Voor de v e r d e l i n g van de assen i n b e l a s t i n g k l a s s e n i s g e b r u i k gemaakt van gegevens u i t l i t . A.3. De gegevens hebben b e t r e k k i n g op 27 meetdagen en 9 m e e t p l a a t s e n . E r z i j n i n t o t a a l 161.000 assen gemeten. D i t i s n i e t z o v e e l , maar a a n g e z i e n e r n i e t meer voorhanden i s z a l h i e r v a n worden u i t gegaan. E r i s e c h t e r nog wel een probleem. De metingen z i j n n i e t u i t gevoerd i n d e z e l f d e k l a s s e i n d e l i n g e n . Daarom z i j n de k l a s s e n h e r v e r d e e l d . In t a b e l A.6 z i j n de m e e t r e s u l t a t e n gegeven. nummer rijksweg km. 15 47 1 2 28 19 1 2 1 2 225 16 66. 9 19. 0 82. 8 42. 5 39. 5 1 1 .6 45. 0 98. 0 25. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 plaats weghelft b i j zonderheden Echteld Ruurlo Veenendaal Harderwijk Numansdorp Zoetermeer Harmelen Amerongen Willemsdorp zuidelijke noordoostelijke zuidelijke noordwe s t e 1 i j ke oostelijke noordelijke noordelijke noordoostelijke we s t e l i j k e d i n s d a g 2-1-1979 week 9-4 t/m 15-4 -1979 week 25-6 t/m 1-7 -1979 donderdag 1-6-1978 dinsdag dagnummer 3 1984 wo/do dagn. 103/104 wo 0900/do 1400 dagn. 11 d i n s d a g dagnummer 130 week 26-11 t/m 2- 12-1979 nummer t o t a a l k l a s s e (gegevens i n a a n t a l assen) aantal assen 1 2 3 4 5 6 a s l a s t i n kN ( v e r d e l i n g A) beginwaarde 20 50 80 100 1 35 120 eindwaarde 50 1 00 80 1 20 1 35 150 1 263 1495 407 41 1 3411 200 4 2 5658 3118 1583 536 300 87 25 3 38450 18049 1 2703 4721 2320 584 123 4 7227 3297 2219 867 538 195 69 79301 30707 25556 1 0064 8394 31 29 1 097 9 150 1 9 40 42 354 1 7 7 1 7 tot. 23 134137 a s l a s t i n kN beginwaarde eindwaarde 5 3323 6 4740 7 17807 8 1077 56666 5 20 - 43324 ( v e r d e l i n g B) 20 40 60 40 60 80 799 945 679 1371 1 766 910 3650 6487 3980 256 425 232 tot. 26947 totaal a a n t a l assen 161084 tabel A.6 Uitgevoerde 16595 11752 6076 9623 5801 aslastmetingen. 7 4036 1318 446 80 1 00 487 463 2264 94 1 00 120 305 193 1166 57 120 140 88 37 222 12 3308 1721 359 8 9 10 140 160 180 160 180 18 2 - 28 8 2 1 47 10 2 aantal dagen 1 1 1 1 4 -A-15- Om t o t een h e r v e r d e l i n g van k l a s s e n t e komen z i j n het a a n t a l assen c o n s t a n t v e r d e e l d gedacht binnen hun k l a s s e . Daarna i s het a a n t a l assen genomen per toename van 10 kN. Het r e s u l t a a t i s gegeven i n t a b e l A.7. B i j de v e r d e l i n g A wordt geen i n f o r m a t i e gegeven o v e r de v e r d e l i n g van de a s l a s t e n g r o t e r dan 150 kN. B i j de v e r d e l i n g B g e l d t dat voor a s l a s t e n > 180 kN. Nu i s aangenomen, dat van de v e r d e l i n g A het t o t a a l a a n t a l assen > 150 kN (446) v e r d e e l d i s v o l g e n s de v e r d e l i n g B. a s l a s t i n kN beginwaarde eindwaarde verdeling A verdeling B 20 30 18889 3038 30 40 18889 3038 40 50 18889 4812 50 60 14441 481 2 60 70 14441 2901 70 80 14441 2901 80 90 8298 1654 90 1 00 8298 1654 totaal 21927 21927 23701 19253 17342 1 7342 9952 9952 a s l a s t i n kN beginwaarde eindwaarde verdeling A verdeling B I 00 II 0 5876 861 110 1 20 5876 861 1 20 1 30 2691 180 1 30 1 40 1784 180 140 150 879 24 150 160 297 24 160 170 62 5 1 70 180 62 5 > 180 25 2 totaal 6737 6737 2871 1964 903 321 67 67 27 tabel A.7 Verdeling van de aslasten bij intervallen van 7 0 kN. Voor v e r d e r e b e r e k e n i n g e n wordt g e b r u i k gemaakt van de v e r d e l i n g B. Deze v e r d e l i n g i s de modernste v e r d e l i n g en l a a t een c o n t i n u e v e r l o o p i n de k l a s s e n z i e n . I n t a b e l A.8 wordt de v e r d e l i n g v e r k r e g e n u i t t a b e l A.7 samengevoegd t o t de v e r d e l i n g B. I n t a b e l A.8 i s t e g e l i j k e r t i j d de b e w e r k i n g u i t g e v o e r d voor 10 voertuigen (3.18*10 assen). 6 6 klasse 1 a s l a s t i n kN beginwaarde 5 eindwaarde 20 tot.(161090 a s s . ) per 10**6 v r t g . (3.18 10**6 a s s . ) - tabel A.8 Verdeling (gegevens i n a a n t a l assen) 2 3 4 5 20 40 43854 40 60 42954 60 80 34684 80 1 00 19904 6 100 120 13474 7 120 140 4835 8 140 160 1224 9 10 160 180 180 134 27 865701 847934 684680 392916 265984 95445 24162 2645 533 van de aslasten bij de moderne klasseindeling. -A.16- Om t o t een goede a f w e g i n g t e komen i s e r een v e r g e l i j k i n g gemaakt met BS 5400. Tabel A.9 i s de t a b e l 11 u i t BS 5400 ( l i t . A . 6 ) . In deze t a b e l wordt van v e r s c h i l l e n d e t y p e v o e r t u i g e n de a s l a s t s a m e n s t e l l i n g en h e t a a n t a l van deze v o e r t u i g e n p e r 10^ v o e r t u i g e n met a s l a s t e n g r o t e r dan 15 kN gegeven. Toil) MPH Chssils tvpt Avsr.ga aila i p i c m g i m Loading Group Total waight. kN Axla loads. kN No. i n a a c h group par million commercial van iel • « Vahlcla designation Girder 18 Trailer and 3 • 0 - - (J o u u u D 4.51.5 2 tractors oooboO'-O k0~fT^ 90 H M TT^tO 4.5 1.5 13.5 80 160 160 240 (6 no.) 1 520. 80 160 160 60 (6 no.) 240 (6 no.) 80 160 160 10 18GT-H 60 (6 no.) 80 160 160 30 18GT-M ! Tray 9 3 680 o Trailer and o o — - o o o o o o 1.5 4.0 1.5 1.51.5 1.5 1.5 4.5 tractor H M 1 610 750 . 70 140 140 50 110 110 210 20 9TT-H 80 80 40 9TT-M 240 240 30 7GT-H 90 90 70 7GT-M 210 210 210 210 210 80 80 80 80 Girder 7 Trailer and tractor Articulated 0 45 0 0 - —0 0 t l 4.0 2.0 0 9.5 1.5 O—OO 3.0 1.5 5 3.0 Articulated 70 140 140 680 60 130 130 OOOO 15 tS 1.5 H 790 70 100 100 130 130 130 130 20 7A-H OO H 630 70 130 130 150 150 280 5A-H M 360 60 70 70 80 80 14 500 L 250 40 45 45 60 60 15000 5A-L H 335 55 100 90 90 90000 4A-H M 260 45 85 65 65 90 000 4A-M L 145 35 50 30 30 90 000 4A-L ®»® tl @H-Ma) 3.0 240 240 90 90 1.5 13.5 @ Articulated 1 310 M 2.0 O—O'O 3.0 0 H 10.0 <•>(•> tl ®® 1S 5.5 5A-M 4 OU Rigid 99 1.5 3.5 1.5 @-^) Articulated 2.5 (?) 4.5 H 280 50 50 90 90 15 000 4R-H M 240 40 40 80 80 15000 4R-M L 120 20 20 40 40 15 000 4R-L H 215 45 85 85 30 000 3A-H M 140 30 55 55 30 000 3A-M 90 20 35 35 30 000 3A-L L 3 (CO Rigid 2 Riniri Rigid • Standard axle 4 tyre 1.8 m track tabel A.9 (sXs) 1.5 4.0 t 0 • H 240 60 90 90 15 000 3R-H M 195 55 70 70 15 000 3R-M L 120 40 40 40 15 000 3R-L H 135 50 85- 170 000 2R-H M 65 30 35 170 000 2R-M L 30 15 15 180 000 2R-L © Steering axle. 2 tyre. 2.0 m track Belastingspectrum O Special axle. 2 to 8 tyres, up to 3.4 m outer track BS 5400 deel 10 (tabel 11). U i t t a b e l A.9 b l i j k t ook o n m i d d e l l i j k , d a t e r a s l a s t e n van 240 kN kunnen o p t r e d e n . D i t i s n i e t t e vangen i n de een k l a s s e 10 van v e r d e l i n g B ( g r o t e r dan 180 k N ) . Er z a l dan ook een u i t b r e i d i n g op deze k l a s s e i n d e l i n g moeten p l a a t s v i n d e n . Deze hoge waarden z i j n e r g b e l a n g r i j k i n vermoeiingsberekeningen. B i j de voorgaande b e r e k e n i n g e n i s a l t i j d u i t g e g a a n van een o n d e r g r e n s van 20 kN van de a s l a s t . U i t t a b e l A.9 b l i j k t d i t 15 kN t e z i j n . -A-17- De waarden van t a b e l A.9 z i j n daarom omgewerkt naar een ondergrens van 20 kN en v e r d e e l d i n k l a s s e n oplopend met 20 kN. De r e s u l t a t e n - v a n t a b e l A.9 geven 10 v o e r t u i g e n en d a a r b i j 2.856*10 assen met a s l a s t e n g r o t e r dan 15 kN. A l s v o e r t u i g 2R-L ( a s l a s t e n 15 kN) b u i t e n beschouwing wordt g e l a t e n dan g e e f t d i t 0.82*10 v o e r t u i g e n en 2.496*10 assen met a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN. A l s deze r e s u l t a t e n v e r d e r genormeerd worden naar 10 v o e r t u i g e n (3.04*10^ assen) g e e f t d i t t a b e l A.10. 1 2 3 4 5 klasse beginwaarde 20 40 60 80 40 60 80 eindwaarde 20 1 00 a a n t a l assen - 1071796 809899 363765 792056 tabel A. 10 Klasseindeling aslasten groter 6 1 00 1 20 97 7 120 140 1072 8 140 160 877 9 10 11 160 180 200 180 200 220 146 - 12 220 240 242 dan 20 kN van BS 5400. In f i g u u r A.3 i s aangegeven i n histogrammen hoe de v e r d e l i n g e n van t a b e l A.8 an A.10 t o t e l k a a r verhouden. H i e r b i j i s de k l a s s e 10 van t a b e l A.8 gekozen a l s lopend van 180 naar 200 kN. LOG1 e ^ n c c CO CO 03 03 a « a +s c a 8 8 I 180 gemiddelde aslast per klasse in kN a)Uit gegevens Fig. A.3 Wegbouwk. Dienst Belastingspectra rechterrijstrook aslasten groter dan 200 kN. gemiddelde aslast per klasse in b) Uit BS 5400 deel 10 bij 10 voertuigen met -A.18- U i t f i g u u r A.3 en u i t e r a a r d ook u i t de t a b e l A.8 b l i j k t , d a t v o o r a l de gegevens van de Wegbouwkundige D i e n s t een c o n t i n u e v e r l o o p l a a t z i e n . B i j h e t v o o r s c h r i f t BS 5400 i s d i t n i e t h e t g e v a l . D i t v o o r s c h r i f t g e e f t e c h t e r d u i d e l i j k e r i n f o r m a t i e o v e r de a s l a s t v e r d e l i n g b i j a s l a s t e n g r o t e r dan 180 kN. In t a b e l A.11 en f i g u u r A.4 i s h e t b e l a s t i n g s p e c t r u m gegeven, welke voor de v e r m o e i i n g s b e r e k e n i n g e n z a l worden t o e g e p a s t . H i e r i s u i t g e g a a n van de gegevens van de Wegbouwkundige D i e n s t met een a a n p a s s i n g voor de a s l a s t e n g r o t e r dan 180 kN. klasse 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Het a a n t a l v o e r t u i g e n tabel A.11 beginwaarde i n kN _ eindwaarde i n kN 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 totaal 20 40 60 80 100 120 140 1 60 1 80 200 220 i s 10 . Het aangenomen belastingspectrum. aantal assen 870.000 850.000 680.000 390.000 270.000 95.000 24.000 2.400 150 150 300 3.182*10 6 -A-19- c CO CO a W g 9 50 30 ) 30 ;70 2 1 e 250 gemiddelde aslast per klasse in kN Fig. A.4 Het aangenomen belastingspectrum bij 10 voertuigen rechterrij strook met aslasten groter dan 20 kN. per A.3.2.5 A s s a m e n s t e l l i n g e n en bandentypen Voor d e t a i l b e r e k e n i n g e n i s het b e l a n g r i j k t e weten hoe de a s s a m e n s t e l l i n g en het d a a r b i j g e b r u i k t e bandentype i s . In de voorgaande p a r a g r a a f i s de b e l a s t i n g per as gegeven. Voor de b e r e k e n i n g e n i s het n o o d z a k e l i j k om deze b e l a s t i n g o v e r t e brengen naar het wegdek. In deze p a r a g r a a f z a l worden aangegeven hoe de a s l a s t moet worden i n g e v o e r d i n het mechanicamodel ( z i e ook p a r . A.3.1.3.1). Er z a l e e r s t gekeken worden naar de g e b r u i k t e banden. Volgens l i t . A.3 z i j n op de N e d e r l a n d s e wegen de volgende t y p e banden i n gebruik: - band met een b r e e d t e van 180 t o t 190 mm. Deze band wordt g e b r u i k t b i j assen met 2 ( e n k e l l u c h t ) en met 4 w i e l e n ( d u b b e l l u c h t ) . De bandenspanningen i s 6.25 t o t 8.5 b a r . De gevonden v e r h o u d i n g t u s s e n c o n t a c t l e n g t e en b r e e d t e i s 1.36. D i t b i j s t a t i s c h e bandafdrukken. -A.20- - band met een b r e e d t e van 260 t o t 280 mm. Deze band wordt g e b r u i k t b i j assen met 2 w i e l e n . De h i e r v o o r gehanteerde benaming i s super s i n g l e . De bandenspanning v a r i e e r d van 7.0 t o t 8.0 b a r . Over het algemeen wordt b i j z e e r z w a a r v e r k e e r 4 w i e l e n p e r a s t o e g e p a s t . In de l a g e r e b e l a s t i n g s k l a s s e ( t o t a s l a s t e n van 100 kN) komen assen voor met 2 w i e l e n ( e n k e l l u c h t ) . Deze w i e l e n kunnen dan b e s t a a n u i t normale banden o f super s i n g l e s . I n t a b e l A.12 z i j n een a a n t a l gegevens opgenomen van de v e r s c h i l l e n d e t y p e assen b i j v e r s c h i l l e n d e b e l a s t i n g k l a s s e n . De gegevens van de Wegbouwkundige D i e n s t ( l i t . A.3) z i j n v e r d e e l d i n assen met 4 w i e l e n en assen met 2 w i e l e n . T e r w i j l deze l a a t s t e assen z i j n v e r d e e l d i n assen met normale banden en de s p e c i a l e assen met s u p e r s i n g l e s . De v e r d e l i n g i s g e b a s e e r d op §§n m e t i n g . Deze i s u i t g e v o e r d op RW 28 n a b i j Nunspeet op 17-11-1983 van 13.00 t o t 15.00. H i e r b i j z i j n 286 v r a c h t a u t o s gemeten, waarvan 239 waren u i t g e r u s t met e n k e l l u c h t p l u s d u b b e l l u c h t en 47 met e n k e l l u c h t en s u p e r s i n g l e s . 1 gegevens Wegbouwkundige D i e n s t ( l i t . A.3) aslast k l a s s e i n kN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 0- 2C 20- 40 40- 60 60- 80 80-100 100-120 120-140 140-160 160-180 180-200 220-220 220-240 tabel A.12 as as 4 wieler 2 wielen spec.as 2 wielen BS 5400 d e e l 10 t a b e l 11 ( l i t A.6) as 4 wielen 2 wielen _ 65 42 51 76 97 100 1 00 100 -- 23 51 30 -- speciale as _ 13 7 19 24 3 - 53 32 100 100 47 68 -- - Verdeling van de verschillende type assen belastingklassen in procenten. — -— bij — — — 1 00 1 00 1 00 100 100 verschillende In t a b e l A.12 i s ook aangegeven de r e s u l t a t e n van BS 5400 d e e l 10 t a b e l 11 ( l i t . A . 6 ) . De BS 5400 o n d e r s c h e i d 3 t y p e a s s e n , enwel: - 4 w i e l e n p e r as met een b r e e d t e van 1.8 m - 2 w i e l e n p e r as met een b r e e d t e van 2.0 m - een s p e c i a l e as met 2 t/m 8 w i e l e n met een b r e e d t e t o t max. 3.4 m -A.21- In f i g u u r A.5 i s aangegeven hoe de v e r s c h i l l e n d e assen e r u i t z i e n t . o . v . de VOSB en VBB l a s t s t e l s e l s . E r i s v e r d e r w e i n i g bekend. E r z a l daarom voor v e r d e r e b e r e k e n i n g e n worden u i t g e g a a n van h e t VOSB l a s t s t e l s e l met e v e n t u e e l twee w i e l e n p e r a s . De gegevens z o a l s aangegeven i n p a r . A.3.1.3 z u l l e n dan ook g e b r u i k t worden. dwarsrichting Fig. A. 5 Gegevens verschillende type lang sr ichting assen. De v o l g e n d e v e r d e l i n g i s aangenomen voor 4 o f 2 w i e l e n p e r a s : - a s l a s t < 80 kN 5 0 % 4 wielen per as 50% 2 wielen per as - a s l a s t 80-100 7 5 % 4 wielen per as 25% 2 w i e l e n p e r as - a s l a s t > 100 kN 100% 4 w i e l e n p e r a s De w e r k e l i j k e v e r d e l i n g kan nogal a f w i j k e n van de h i e r aangenomen v e r d e l i n g . D i t omdat de v e r d e l i n g i s g e b a s e e r d op w e i n i g gegevens. A.3.2.6 P l a a t s van de w i e l e n i n een r i j s t r o o k U i t h e t voorgaande z i j n gegevens gekomen voor de g r o o t t e van de a s l a s t e n en de vorm van de a s s e n . B i j v e r m o e i i n g s b e r e k e n i n g e n kan h e t b e l a n g r i j k z i j n waar de p l a a t s van de w i e l e n i n d w a r s r i c h t i n g i s . U i t l i t . A.6 z i j n h i e r o v e r een a a n t a l gegevens t e v e r k r i j g e n . In f i g u u r A.5 i s aangegeven de p l a a t s van h e t v o e r t u i g t u s s e n de wegmarkeringen. -A.22- traffic lane lane marking lane marking -Equally spaced - 300 300 Permitted l o c a t i o n of mean centre line of vehicles -Mean centre line of travel (selected to cause maximum stress range) wheels 0 vehicle wheels w w w 900 All Fig. A.6 _Mean paths of wheels 900 dimensions are in millimetres Plaats voertuig tussen de wegmarkering. U i t f i g u u r A.6 b l i j k t nog n i e t hoe de v e r d e l i n g i s van de v o e r t u i g e n het g e b i e d van 600 mm w a a r i n de v o e r t u i g e n z i c h bewegen. In f i g u u r A.7 wordt d i t aangegeven. in of mean path of vehicles % frequency distribution of vehicles for each 100 mm interval - 11 16 18 rrt 600 mm Fig. A.7 Verdeling van de voertuigen 16 11 rrt 600 mm over de rijstrook. Omdat de b e r e k e n i n g e n een i n d i c a t i e moeten geven van de l e v e n s d u u r van de c o n s t r u c t i e . En a a n g e z i e n e r nog v e e l andere aannamen z i j n gedaan. Z u l l e n de w i e l e n op 66n p l a a t s i n d w a r s r i c h t i n g worden g e p l a a t s t . -A.23- A.3.2.7 Resum§ aannamen b e r e k e n i n g e n De v o l g e n d e aannamen i n de b e r e k e n i n g e n worden t o e g e p a s t : - Vorm van de assen z o a l s gegeven i n p a r . A.3.1.3 voor h e t VOSB en v e r eenvoudigd l a s t s t e l s e l . B i j de b e r e k e n i n g e n wordt e r v e r d e r v a n u i t gegaan d a t de c o m b i n a t i e van a s l a s t e n h e t z e l f d e i s a l s b i j h e t VOSB l a s t s t e l s e l , a a n g e z i e n assen n o o i t a f z o n d e r l i j k voorkomen. - Om het b e l a s t i n g s p e c t r u m t e kunnen b e p a l e n d i e n t de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t of een s c h a t t i n g h i e r v a n p e r werkdag bekend t e z i j n . I n d i e n d i t n i e t bekend i s moet worden u i t g e g a a n van een v e r k e e r s i n t e n s i t e i t van 100.000 v o e r t u i g e n p e r werkdag. - Het a a n t a l v o e r t u i g e n per r e c h t e r r i j s t r o o k p e r j a a r met a s l a s t e n g r o t e r dan 20 kN i s 18.3 maal de v e r k e e r s i n t e n s i t e i t p e r werkdag. - De o n t w e r p l e e f t i j d i s 120 j a a r . D i t i s d e z e l f d e o n t w e r p l e e f t i j d a l s i n BS 5400 ( l i t . A . 6 ) . - In t a b e l A.13 i s h e t b e l a s t i n g s p e c t r u m gegeven voor 1 0 v o e r t u i g e n met a s l a s t e n > 20 kN. - In d w a r s r i c h t i n g z a l a l l e e n r e k e n i n g worden gehouden met de ong u n s t i g s t e s t a n d van de a s . 6 y klasse 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 aslast i n kN 30 50 70 90 110 1 30 150 1 70 190 210 230 a a n t a l assen 4 w i e l e n p e r as 2 w i e l e n per as 435000 425000 340000 292500 270000 95000 24000 2400 150 1 50 300 435000 425000 340000 97500 - — t o t a a l a a n t a l assen 3.182*10 tabel A. 13 6 Belastingspectrum voor 10 voertuigen met aslasten groter dan 20 kN. per rechterrijstrook -A.24- A.4 LITERATUUR A.1 V o o r s c h r i f t e n voor het ontwerpen van s t a l e n bruggen (VOSB 1963). NEN 1008, augustus 1963. A.2 Concept v o o r s c h r i f t e n betonnen bruggen. VBB, mei 1983. A.3 Gegevens v e r s t r e k t door R i j k s w a t e r s t a a t , Wegbouwkundige D i e n s t , a f d e l i n g Onderzoek en O n t w i k k e l i n g . A.C. Pronk en J . van Z w i e t e n . A.4 V e r k e e r s t e l l i n g e n op r i j k s w e g e n j u n i 1983. R i j k s w a t e r s t a a t , Dienst Verkeerskunde. augustus 1983. A.5 V e r k e e r s g e g e v e n s 1981. R i j k s w a t e r s t a a t , Dienst Verkeerskunde. n o t a DVK 83-26, december 1983. A.6 S t e e l , C o n c r e t e and c o m p o s i t e b r i d g e s , p a r t 10. Code o f p r a c t i c e f o r f a t i g u e . B r i t i s h Standards I n s t i t u t i o n . BS 5400, p a r t 10, 1980. Appendix B OPTREDENDE DWARSKRACHT -B.1- Appendix B. B.1 OPTREDENDE DWARSKRACHT INLEIDING Voor de b e r e k e n i n g van de v e i l i g h e i d op d w a r s k r a c h t van een dek z i j n twee gegevens n o o d z a k e l i j k , de optredende d w a r s k r a c h t en de opneembare dwarsk r a c h t . In deze appendix z a l een o v e r z i c h t van de b e r e k e n i n g e n worden gegeven om t o t een b e n a d e r i n g van de optredende d w a r s k r a c h t t e komen. U i t d r u k k e l i j k een b e n a d e r i n g a a n g e z i e n i n een r e a l i s t i s c h e c o n s t r u c t i e z o v e e l parameters een r o l s p e l e n , d a t i n een g l o b a l e b e r e k e n i n g a l s deze a l l e e n een b e n a d e r i n g van de optredende d w a r s k r a c h t gegeven kan worden. Voor de b e r e k e n i n g van de opneembare d w a r s k r a c h t i s de d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d b e l a n g r i j k . De d w a r s k r a c h t s l a n k h e i d wordt mede b e p a a l d door het inklemmingsmoment of het veldmoment. Deze momenten z u l l e n daarom ook berekend worden. Er z a l daarom naar twee g e v a l l e n worden gekeken, enwel: - d w a r s k r a c h t i n c o m b i n a t i e met een g r o o t inklemmingsmoment. D i t h e e f t t o t g e v o l g een k l e i n veldmoment. H i e r z a l de bovenwapening a l s langswapening i n r e k e n i n g moeten worden g e b r a c h t . - d w a r s k r a c h t i n c o m b i n a t i e met een g r o o t veldmoment. D i t h e e f t t o t g e v o l g een k l e i n inklemmingsmoment. H i e r z a l de onderwapening i n r e k e n i n g moeten worden g e b r a c h t . De b e r e k e n i n g e n z i j n u i t g e v o e r d met het l i n e a i r e l a s t i s c h e e i n d i g e elementenmethode p a k k e t SUSAN/1 (GENESYS subsysteem) v e r s i e 1.5. I n d i e n b e r e k e n i n g e n u i t g e v o e r d konden worden met een staafwerkprogramma i s h i e r v o o r g e b r u i k t VLASKO/1 (GENESYS subsysteem) v e r s i e 2.0. De b e r e k e n i n g e n z i j n u i t g e v o e r d voor twee c a t e g o r i e n b e l a s t i n g e n enwel g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g e n , zowel op het g e h e l e dek a l s s t r o o k b e l a s t i n g e n , en b e l a s t i n g e n t . g . v . l a s t s t e l s e l s ( z i e h i e r v o o r appendix A ) . V e r d e r z i j n de b e r e k e n i n g e n voor v e r s c h i l l e n d e c o n s t r u c t i e v o r m e n u i t g e v o e r d enwel: - een p l a a t op twee steunpunten - een p l a a t o v e r meer steunpunten - een b e n a d e r i n g van een s t a a l b e t o n l i g g e r v i a d u c t . Een b e t o n p l a a t o n d e r s t e u n d door meer s t a l e n 1 i g g e r s . Het i s h i e r n i e t m o g e l i j k om a l l e gegevens t e b e s p r e k e n , maar e r z a l een o v e r z i c h t worden gegeven van de meest r e l e v a n t e r e s u l t a t e n . H i e r b i j z a l v o o r a l de nadruk op l a s t s t e l s e l s 1 i g g e n , a a n g e z i e n deze, z o a l s l a t e r z a l b l i j k e n , het g r o o t s t e d e e l van de d w a r s k r a c h t b e p a l e n . -B.2- B.2 DE CONSTRUCTIEVORMEN EN BELASTINGEN Z o a l s i n B.1 a l aangegeven i s , z i j n d r i e v e r s c h i l l e n d e e l e m e n t e n n e t t e n en i n p r i n c i p e twee v e r s c h i l l e n d e t y p e b e l a s t i n g e n g e b r u i k t . Deze z u l l e n i n deze p a r a g r a a f b e s c h r e v e n worden. B.2.1 P l a a t op twee steunpunten H i e r i s g e b r u i k gemaakt van h e t RECPA1 element u i t SUSAN/1. De dwarscont r a c t i e i s h i e r b i j n u l g e s t e l d . Met d i t e l e m e n t e n n e t z i j n a l l e e n l a s t s t e l s e l s en d e l e n van l a s t s t e l s e l s b e r e k e n d . In f i g u u r B.1 i s h e t elementennet gegeven. D i t elementennet i s o p g e s t e l d voor 24*24 e l e m e n t e n . E r z i j n ook b e r e k e n i n g e n u i t g e v o e r d op 12*12 en 6*6 e l e m e n t e n . De c o n s t r u c t i e v o r m i s v e r d e r g e l i j k . E r z i j n een a a n t a l v e r s c h i l l e n d e randvoorwaarden bekeken b i j de o n d e r s t e u n d e r a n d . 3000 mm B t cq 1 1 A mm r cq £ to Ci CO i i II drsn A - A belasting zie figuur B2 3 f "5 Fig. B.1 Elementennet plaat op twee steunpunten. onderzochte randen rand I en II hebben in de berekeningen verschillende randvoorwaarden De g e b r u i k t e b e l a s t i n g e n hebben 25 kN p e r w i e l b i j een normale as van 4 w i e l e n g e e f t d i t 100 kN per a s . In f i g u u r B.2 worden de b e l a s t i n g s g e v a l l e n gegeven. De as i s g e p r o j e c t e e r d op de as van symmetrie. Normaal wordt b e l a s t i n g g e v a l 1 g e b r u i k t . A l s b i j de f i g u r e n n i e t h e t b e l a s t i n g g e v a l i s v e r m e l d , dan wordt hiermee b e l a s t i n g g e v a l 1 b e d o e l d . 3000 4 500 belastinggeval \ 500 • 250 , } r r 500 h o O : j 500 625 T-* » o \ m m J m m j ::.v:v:-:..;;..;v:.:;. 375 Fig. S.2 De 500 4 - S75 belastinggevallen. De r e k e n r e s u l t a t e n z i j n ook g e b r u i k t om h i e r v a n l a s t s t e l s e l s samen t e s t e l l e n B.2.2 P l a a t o v e r meer steunpunten B i j een p l a a t op twee s t e u n p u n t e n z i j n een a a n t a l randvoorwaarden i n g e v o e r d . Om deze randvoorwaarden nader t e onderzoeken z i j n b e r e k e n i n g e n u i t g e v o e r d op een p l a a t o v e r meer s t e u n p u n t e n . I n f i g u u r B.3 i s het e l e m e n t e n n e t gegeven. B i j de b e r e k e n i n g e n i s g e b r u i k gemaakt van h e t RECPA1 element u i t SUSAN/1. De d w a r s c o n t r a c t i e c o e f f i c i e n t i s h i e r b i j n u l g e s t e l d . Met d i t e l e m e n t e n n e t z i j n u i t g a a n d e van een b e l a s t i n g van §<§n as z o a l s gegeven i n f i g u u r B.2 ( b e l a s t i n g g e v a l 1) l a s t s t e l s e l s berekend (VOSB, VBB en het g e r e d u c e e r d e l a s t s t e l s e l ( z i e a p p e n d i x A)).De b e l a s t i n g i s g e p l a a t s t e v e n a l s b i j een p l a a t op twee s t e u n p u n t e n op de symmetrieas. Om een p l a a t o v e r meer s t e u n p u n t e n t e s i m u l e r e n t . g . v . g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g e n i s d i t u i t g e v o e r d met een staafwerkprogramma VLASK0/1. -B.4- 14000 1000 3000 r 3000 , T 3000 3000 4 1000 -+ fijnheid elementennet t Ci Ci Ci A A B drsn B - B dvsn A - A TS ~ZT maten in mm Fig. B.3 B.2.3 Elementennet plaat over meerdere steunpunten. Staalbetonligger viaduct De i n p a r a g r a a f B.2.2 gegeven g e o m e t r i e , i s een b e t e r e g e o m e t r i e dan d i e i n p a r a g r a a f B.2.1. E c h t e r deze g e o m e t r i e i s nog geen w e r k e l i j k e c o n s t r u c t i e . A l s e r b e r e k e n i n g e n moeten worden u i t g e v o e r d van een geh e e l dek i s het n i e t m o g e l i j k zo'n f i j n e l e m e n t e n n e t t e g e b r u i k e n . H i e r i s een v e e l g r o v e r elementennet g e b r u i k t . De r e s u l t a t e n van een g r o f elementennet moet dan wel gesuperponeerd worden op de r e s u l t a t e n van de p a r a g r a a f B.2.1. De b e r e k e n i n g e n z i j n u i t g e v o e r d voor een o v e r s p a n n i n g van 50 m en een van 40 m met h i e r b i j voor b e i d e een aangepaste s t a l e n l i g g e r . Voor b e r e k e n i n g e n van 50 m i s de e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s van het s t a a l g e v a r i e e r d ( 2 * zo g r o o t , de h e l f t zo k l e i n ) . D i t i s g e b e u r t om een i n d r u k t e k r i j g e n van de i n v l o e d van w i j z i g i n g van de s t i j f h e i d van de l a n g s l i g g e r . In f i g u u r B.4 i s de g e o m e t r i e gegeven. -B.5- Ci Ci Ci Ci Ci Ci Ci CiCi Mi 4 1 1 l 10 * 5000 * h 1 40000 50000 * A maten %n mm * m RECCA1 (h = 250; E - 30000 N/mm ; Nu = 0.01) RECMA1 2 RECMA1 (staat h= 12(14)) De tussen haakges geplaatste getallen hebben betrekking op de overspanning van 40000 mm Fig. B.4 Elementennet staalbetonligger viaduct. Met deze e l e m e n t e n - i n d e l i n g i s de t o r s i e s t i j f h e i d van de s t a l e n l i g g e r v e r w a a r l o o s d . Deze t o r s i e s t i j f h e i d i s e c h t e r g e r i n g . In d i t t y p e b e r e k e n i n g kan deze t o r i s i e s t i j f h e i d v e r w a a r l o o s d worden. De v e r b i n d i n g t u s s e n het dek en de l i g g e r i s g e s c h e m a t i s e e r d met een s c h i j f e l e m e n t (RECMA1). -B.6- D i t s t a a t een g e r i n g e v e r p l a a t s i n g t o e t u s s e n het dek en de s t a l e n l i g g e r . D i t z a l i n w e r k e l i j k h e i d ook het g e v a l z i j n . Het l i j f van de l i g g e r i s g e s c h e m a t i s e e r d met £6n s c h i j f e l e m e n t (RECMA1). D i t i s m o g e l i j k , omdat de s c h i j f s p a n n i n g i n het l i j f van een I - p r o f i e l nagenoeg c o n s t a n t i s . De f l e n z e n van het I - p r o f i e l z i j n g e s c h e m a t i s e e r d met staafelementen, w e l k e a l l e e n n o r m a a l k r a c h t e n op kunnen nemen (N0RMA1). Het betonnen dek b e s t a a t u i t een c o m b i n a t i e van s c h i j f - en p l a a t e l e m e n t e n (RECPA1). Het g e b r u i k t e traagheidsmoment v o o r de s t a l e n l i g g e r i s b i j 50 m o v e r s p a n n i n g 4.23*10 mm^ ( b i j een hoogte van 1860 mm en en z w a a r t e p u n t 2 . 3 5 * 1 0 mm v a n a f o n d e r z i j d e van 843 mm) en b i j 40 m o v e r s p a n n i n g (bij een hoogte van 1360 mm en z w a a r t e p u n t vanaf o n d e r z i j d e van 575 mm). Dit g e e f t nog geen indruk van de s t i j f h e i d s v e r h o u d i n g . E r i s ook de e l a s t i c i t e i t s m o d u l u s van s t a a l g e v a r i e e r d om een v e r s c h i l l e n d e i n v l o e d van de l a n g s l i g g e r s t e k r i j g e n . De s t i j f h e i d van de l a n g s l i g g e r s i s v a s t g e s t e l d aan de hand van E I / H D i t i s a f g e l e i d van een l i g g e r op twee 10 1 PI 4 3 s t e u n p u n t e n met een p u n t l a s t i n het midden ( Z midden = — =•=- ) Voor de EI i s de E zware doorsnede g e b r u i k t i n c l u s i e f de d r u k f l e n s van b e t o n . In t a b e l B.1 z i j n de r e s u l t a t e n gegeven. overspanning 1 i n mm 50000 40000 tabel B. 7 E staal in N/mm 2 EI *10 1 6 2 N/mm EI l * " i n N/mm 5 5 1 .1515 92 2.1 * 1 0 5 2.0299 162 4.2 *10 5 3.4316 275 1.2323 193 1 .05*10 2.1 *10 Stijfheidsgegevens 5 staalbetonliggers in langsrichting. De b e l a s t i n g b e s t a a t u i t g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g e n en l a s t s t e l s e l s . De g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g e n z i j n g e z e t op het g e h e l e dek en op s t r o k e n , d i e e v e n w i j d i g lopen met de s t a l e n 1 i g g e r s . Deze s t r o k e n z i j n zodanig sameng e s t e l d , dat z i j b e l a s t i n g geven op g e b i e d e n t u s s e n de 1 i g g e r s en op de o v e r s t e k k e n . De l a s t s t e l s e l s z i j n g e s c h e m a t i s e e r d t o t p u n t l a s t e n op knopen boven de l i g g e r . Het eenvoudige l a s t s t e l s e l wordt a l s de h e l f t beschouwd van het VOSB l a s t s t e l s e l ( z i e f i g u u r B5 van de s c h e m a t i s a t i e ) . -B.7- ! I Fig. B.5 Belasting viaduct. ten gevolge van laststelsels op een staalbetdnligger De r e s u l t a t e n van b e r e k e n i n g e n met d i t model kunnen n i e t g e b r u i k t worden om de e x a c t e g r o o t t e van de mechanicagrootheden i n h e t dek t e b e p a l e n . De r e s u l t a t e n moeten gesuperponeerd worden op d i e van d e t a i l b e r e k e n i n g e n van h e t dek z o a l s omschreven i n p a r a g r a a f B.2.1 -B.8- B.3 SAMENSTELLEN MECHANICAGROOTHEDEN TOT BEREKENINGSGROOTHEDEN VOOR BETONCONSTRUCTIES De mechanicagrootheden worden gegeven i n de vorm z o a l s gegeven i n f i g u u r B.6. Deze grootheden z i j n n i e t zonder meer g e s c h i k t voor h e t berekenen van b e t o n c o n s t r u c t i e s Fig. B.6 Mechanicagrootheden. B i j b e r e k e n i n g e n met h e t r e a l i s t i s c h e s t a a l b e t o n l i g g e r v i a d u c t kunnen ook normaalspanningen o p t r e d e n . Deze spanningen z i j n e c h t e r verwaarloosd, aangezien ze g e r i n g z i j n . B i j de b e r e k e n i n g van de wapeningsmomenten en d w a r s k r a c h t e n i s u i t g e g a a n van een o r t h o g o n a a l wapeningsnet. H i e r v o o r z i j n de v o l g e n d e f o r m u l e s g e b r u i k t : voor de wapeningsmomenten: M = M wx M ivy + xx = M yy \M - xy + \M - v o o r de d w a r s k r a c h t : 0 2 I xy 2 = / 0 + Q ' m x y 1 -B.9- B.4 BEREKENINGSRESULTATEN VOOR LASTSTELSELS OF DELEN HIERVAN Voor d i t o n d e r d e e l z i j n de meeste b e r e k e n i n g e n u i t g e v o e r d . Er i s een u i t g e b r e i d parameteronderzoek v e r r i c h t . Het o n d e r s c h e i d i n de r e s u l t a t e n wordt a a n g e b r a c h t a l s v o l g t : - p l a a t op twee s t e u n p u n t e n - r e s u l t a t e n <§<§n as - resultaten laststelsels - p l a a t op meer s t e u n p u n t e n - staalbetonliggerviaduct Van de l a a t s t e twee i s a l l e e n gekeken naar r e s u l t a t e n van l a s t s t e l s e l s en n i e t naar w i e l l a s t e n en a s l a s t e n . B.4.1 P l a a t op twee steunpunten Deze c o n s t r u c t i e i s gekozen om een u i t g e b r e i d parameteronderzoek t e v e r r i c h t e n . Daarom z a l e e r s t gekeken worden naar de r e s u l t a t e n van 6§n a s , welke l a t e r u i t g e b r e i d wordt naar r e s u l t a t e n van meerdere a s s e n . B.4.1.1 R e s u l t a t e n §<§n as H i e r komen de v o l g e n d e onderwerpen aan de o r d e : - vorm b e l a s t i n g . G e l i j k m a t i g v e r d e e l d op een a a n t a l elementen of puntlasten. - randvoorwaarden ondersteunde r a n d . Ingeklemd o f s c h a r n i e r e n d . - g r o o t t e van de elementen - invloed a f z o n d e r l i j k e wielen - invloed overspanning B.4.1.1.1 Vorm b e l a s t i n g De g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e b e l a s t i n g voor de w i e l e n z o a l s aangegeven i n appendix A i s g e b r u i k t n a a s t een d i s c r e t e p u n t l a s t i n h a r t van het w i e l . In f i g u u r B.7b i s h e t inklemmingsmoment gegeven langs de ingeklemde r a n d H i e r b l i j k t , d a t de p u n t l a s t e n een ongeveer 10% hoger inklemmingsmoment l e v e r e n dan de g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e a s l a s t . -B-10- De r e s u l t a t e n l o o d r e c h t op de rand onaer de l a s t g e e f t een a a n t a l b e l a n g r i j k e v e r s c h i l l e n . In f i g u u r B.8a i s h i e r de d w a r s k r a c h t u i t g e z e t . H i e r b l i j k t , d a t de d w a r s k r a c h t onder de p u n t l a s t g r o t e r i s dan t e r p l a a t s e van de o p l e g g i n g , t e r w i j l d i t d u i d e l i j k n i e t het geval i s voor de strookbelasting. beLaatinggavaL afstand vanaf de as \rpm} Fig. B. 7 Plaat tweezijdig ingeklemd. Belastinggeval 1 en 2. Dwarskracht ingeklemde rand. "*• afstand vanaf de as \rrrnj en inklemmingsmoment langs In f i g u u r B.8 i s h i e r h e t moment en d w a r s k r a c h t onder de l a s t u i t g e z e t . H i e r i s n i e t zo'n groot v e r s c h i l t u s s e n de r e s u l t a t e n van de a s l a s t a l s p u n t l a s t en g e l i j k m a t i g v e r d e e l d . A l l e e n t . p . v . de p u n t l a s t komt de s i n g u l i r i t e i t van de momenten en d w a r s k r a c h t e n t o t u i t d r u k k i n g . -B.11- Fig. B.8 Plaat tweezijdig ingeklemd. Belastinggeval 1 en 2. Dwarskracht recht rand onder de last. en buigend moment lood- Gezien de opmerkingen gemaakt i n appendix A en bovenstaande r e s u l t a t e n z i j n de volgende b e r e k e n i n g e n a l i e n u i t g e v o e r d met een g e l i j k m a t i g v e r d e e l d e a s l a s t z o a l s aangegeven van b e l a s t i n g g e v a l 1 van f i g u u r B.2.
© Copyright 2025 ExpyDoc