Horeca verordening

Raadsvoordracht
Onderwerp:
Drank- en horecaverordening Diemen 2014
Datum:
30 januari 2014
Steller:
S. van Dongen
Portefeuillehouder:
A.E. Koopmanschap
Gevraagde beslissing
1. In te stemmen met het concept "Drank- en horecaverordening Diemen 2014";
2. Deze conceptverordening voor inspraak vrij te geven conform de Inspraakverordening;
3. De “Drank- en horecaverordening Diemen 2014” vast te stellen en in werking te laten
treden direct na afronding van de inspraak, indien geen zienswijzen ten aanzien van het
concept van deze verordening zijn ingediend.
Relevante achtergrondinformatie
Voorgeschiedenis
Op 1 januari 2013 is de gewijzigde Drank- en Horecawet in werking getreden. Met deze wetswijziging
hebben gemeenten enkele juridische instrumenten gekregen om het algehele alcoholmatigingsbeleid
nader vorm te geven en in het bijzonder het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen. De
gemeente Diemen voert alcoholmatigingsbeleid wat onder andere vastligt in de Gezondheidsnota
2013 - 2016. Dit beleid richt zich zowel op volwassenen als jongeren. Om het alcoholmatigingsbeleid
vorm te geven kunnen onderwerpen rondom alcoholverstrekking bij gemeentelijke verordening
worden geregeld. Dit betreft onder andere het verbod op happy hours en het koppelen van
toegangsleeftijden aan sluitingstijden van horecabedrijven.
Ter voorkoming van oneerlijke mededinging moeten bij gemeentelijke verordening in ieder geval
regels worden gesteld waaraan paracommerciële instellingen (sportkantines, buurthuizen etc.) zich
moeten houden bij de verstrekking van alcoholhoudende drank. Regels ten aanzien van dit thema
liggen nu vast in vergunningvoorschriften.
Naast de bevoegdheid en verplichting om regels te stellen in een verordening, is het toezicht op de
Drank- en Horecawet overgekomen van de Nieuwe Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) naar de
gemeente (burgemeester). In dat kader wordt een horecasanctiebeleid opgesteld.
Op 1 januari 2014 is de Drank- en Horecawet wederom gewijzigd. De leeftijdsgrens voor het
verstrekken van alcoholhoudende drank is verhoogd naar 18 jaar. In de wet is geregeld dat
gemeenten vanaf 1 juli 2014 moeten beschikken over een preventie- en handhavingsplan alcohol.
Deze verplichting volgt uit een andere wetswijziging en wordt later aan uw raad voorgedragen.
Op 16 januari 2014 is het voorstel in de informatieve raad besproken. Die avond is de afspraak
gemaakt dat opnieuw met de sportclubs zal worden gesproken over het verstrekken van sterke drank
en de schenktijden. Dat is op 30 januari 2014 gebeurd.
Dit voorstel bevat een aangepaste schenktijdenregeling. Het verbod op het verstrekken van sterke
drank is verwijderd nadat met de sportclubs afspraken zijn gemaakt over het borgen van
verantwoorde alcoholverstrekking in hun bestuursreglementen. Zij zullen de bepalingen in hun
bestuursreglementen heroverwegen, gelet op de actualiteit van het thema “terugdringen van alcohol
onder jongeren”.
1
Concrete aanleiding
De aanleiding voor dit raadsvoorstel is gelegen in de verplichting die de gewijzigde Drank- en
Horecawet aan de gemeenten hiertoe oplegt en de mogelijkheden die deze wet daartoe biedt.
Toelichting
Inhoud van de voordracht
De voorgestelde verordening bevat de volgende bepalingen:
Verordenende verplichting:
1. Paracommerciële instellingen mogen alleen alcoholhoudende drank verstrekken van
11.00 uur tot 24.00 uur. Wanneer een activiteit, waarvoor de betreffende vereniging of
stichting is opgericht, eindigt na 23.00 uur mag nog maximaal één uur worden
verstrekt.
2. a. Paracommerciële instellingen mogen maximaal vier maal per jaar alcoholhoudende
drank verstrekken tijdens een bijeenkomst van persoonlijke aard.
b. Paracommerciële instellingen mogen alcoholhoudende drank verstrekken tijdens
bijeenkomsten gericht op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van
de betreffende rechtspersoon betrokken zijn voor zover dit charitatieve instellingen uit
Diemen betreft.
Hiervoor moeten zij tenminste vier weken van te voren een melding indienen bij de
burgemeester.
Verordenende bevoegdheid:
3. Prijsacties in de horeca (zowel commerciële horeca als paracommerciële instellingen),
waarbij alcoholhoudende drank voor minder dan 60% van de reguliere prijs wordt
aangeboden, worden verboden.
Argumenten en keuzemogelijkheden
Algemeen
Doordat gemeenten nu eigen beleid voeren, wat in de regio ook verschillend is, kunnen problemen
zich verplaatsen (waterbedeffect). Een te soepel beleid ten opzichten van de regio kan leiden tot een
verplaatsing van alcoholgerelateerde problemen naar Diemen. Daarnaast stellen sportclubs met een
eigen kantine dat te streng beleid ten opzichten van de regio kan leiden tot dalende ledenbestanden.
Om die reden is gezocht naar een evenwichtig beleid wat aansluit bij dat van de omliggende
gemeenten.
Toelichting voorgestelde bepalingen
1.
Schenktijden bij activiteiten in verenigingsverband
Bij verordening moeten, ter voorkoming van oneerlijke mededinging, de schenktijden van de
paracommerciële instellingen worden geregeld. De huidige schenktijden voor paracommerciële
instellingen zijn geregeld in de vergunningvoorschriften. Daarin is geregeld dat zij alcoholhoudende
drank mogen verstrekken van één uur vóór tot één uur na de activiteiten waarvoor de vereniging of
stichting is opgericht.
Het nieuwe voorstel, na overleg met de sportclubs, is om vaste tijden te hanteren. Daarbij is de regel
dat alcohol mag worden verstrekt tot uiterlijk 24.00 uur. Wanneer verenigingsactiviteiten in het laatste
uur vóór 24.00 uur eindigen, mag nog één uur worden geschonken.
In het kader van oneerlijke concurrentie is tevens overwogen dat veel clubs in de praktijk eerder
stoppen met schenken.
Koninklijke Horeca Nederland afdeling Diemen (KHN) geeft aan, in het kader van oneerlijke
mededinging, geen problemen te zien met variabele schenktijden en ook niet met vaste schenktijden.
2
Overzicht beleid omliggende gemeenten
Gemeente
Ouder-Amstel
Beleid ten aanzien van schenktijden
Paracommerciële instellingen van sportieve aard:
- maandag tot en met donderdag van 14:00 tot 23:00 uur, en;
- vrijdag, zaterdag en zondag van 14:00 tot 24:00 uur.
Overig paracommerciële instellingen (buurthuizen,
kerkgenootschappen etc.):
- één uur vóór en na activiteiten
Amstelveen/Aalsmeer
Haarlemmermeer
Uithoorn
12 maal per jaar ontheffing
Eén uur vóór en na activiteiten
Eén uur vóór en na activiteiten
Vaste schenktijden van 12:00 tot 01:00 uur
Zoals voorgesteld aan Raad, besluit
onbekend
Amsterdam
Eén uur vóór en na activiteiten
Zoals voorgesteld aan Raad, besluit
onbekend
Weesp
Zoals voorgesteld aan Raad, besluit
onbekend
- maandag tot en met vrijdag 17:00 uur tot 23:00 uur
- zaterdag, zondag en feestdagen 13:00 uur tot 23:00 uur
6 maal per jaar ontheffing
2.
Feesten, partijen en overige niet verenigingsgebonden bijeenkomsten
In de verplicht op te stellen verordening moeten, ter voorkoming van oneerlijke mededinging, regels
worden gesteld ten aanzien van:
a. in de inrichting te houden bijeenkomsten van persoonlijke aard, zoals bruiloften en partijen;
b. in de inrichting te houden bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet
rechtstreeks bij de activiteiten van de betreffende rechtspersoon betrokken zijn. Hiervan is
bijvoorbeeld sprake als de kantine wordt verhuurd aan een andere vereniging, stichting
(bijvoorbeeld de Zonnebloem) of bedrijf of wanneer feesten worden gegeven die geen
verband houden met het doel van de vereniging of stichting zoals een Halloweenfeest of live
optreden van een band.
Momenteel is in de vergunningen bepaald dat bijeenkomsten van persoonlijke aard, zoals bruiloften
en partijen, niet zijn toegestaan. Ten aanzien van bijeenkomsten, die gericht zijn op personen die niet
of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de betreffende rechtspersoon betrokken zijn, hoeft in de
oude situatie niets te worden geregeld.
Ondanks de huidige bepalingen is bekend dat bij sommige sportclubs genoemde activiteiten
plaatsvinden. Aangezien voorheen het toezicht niet bij de gemeente lag en de Voedsel- en
Warenautoriteit over onvoldoende handhavende capaciteit beschikte, is hier nimmer tegen
opgetreden. Met de bepaling om jaarlijks vier bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten
voor charitatieve instellingen toe te staan, wordt aangesloten bij de huidige praktijk.
KHN pleit voor een algeheel verbod op deze bijeenkomsten en het huidige beleid niet te verruimen.
Ondanks dat de sportclubs graag de mogelijkheid hebben om meer dan vier bijeenkomsten per jaar te
laten organiseren, kunnen zij zich vinden in het aantal van vier bijeenkomsten per jaar.
Om enerzijds de paracommerciële rechtspersonen geen onnodige beperkingen op te leggen en
anderzijds regels te stellen ten aanzien van oneerlijke mededinging, wordt voorgesteld om vier
bijeenkomsten van persoonlijke aard per jaar toe te staan. Om de oneerlijke concurrentie met de
horeca te beperken, wordt de beperking opgenomen dat bruiloften en partijen alleen mogen worden
gehouden door leden van een vereniging. Tevens is in dat kader opgenomen dat bijeenkomsten,
gericht op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de betreffende rechtspersoon
betrokken zijn, alleen mogen worden gehouden ten behoeve van charitatieve instellingen.
3
De voorgestelde verruiming van de huidige (formele) situatie zal gepaard gaan met een strikte
handhaving en passende sancties ter voorkoming van oneerlijke mededinging. Hiervoor wordt op dit
moment een horecasanctiebeleid ontwikkeld. Om na te gaan wanneer het aantal van vier wordt
behaald, moeten de activiteiten worden gemeld.
Samengevat houdt dat het volgende in. Alcohol mag worden verstrekt tijdens:
• jaarlijks 4 bijeenkomsten van persoonlijke aard zoals feesten en partijen;
• een onbeperkt aantal bijeenkomsten van charitatieve instellingen uit Diemen;
• geen andere niet verenigingsgebonden activiteiten.
Overzicht beleid omliggende gemeenten
Gemeente
Ouder-Amstel
Amstelveen/Aalsmeer
Haarlemmermeer
Uithoorn
Zoals voorgesteld aan Raad,
besluit onbekend
Amsterdam
Beleid ten aanzien van niet verenigingsgebonden
bijeenkomsten bij paracommerciële inrichtingen
4 maal per jaar toegestaan mits tijdig gemeld *
4 maal per jaar toegestaan met ontheffing *
Niet toegestaan
5 maal per jaar toegestaan, meldingsplicht van commerciële
activiteiten
Niet toegestaan
Zoals voorgesteld aan Raad,
besluit onbekend
Weesp
6 maal per jaar toegestaan met ontheffing *
Zoals voorgesteld aan Raad,
besluit onbekend
* genoemde aantallen gelden voor het totaal van bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten
die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de betreffende
rechtspersoon betrokken zijn.
3.
Verbod op prijsacties horeca
De bevoegdheid om prijsacties te reguleren is nieuw sinds de wijziging van de Drank- en Horecawet.
Hiermee kunnen gemeenten op lokaal niveau invulling geven aan het alcoholmatigingsbeleid. De
conclusie uit verschillende onderzoeken naar het effect van prijs op consumptie (zie toelichting
verordening) is helder: hoe lager de prijs hoe hoger de consumptie. Om overmatig alcoholgebruik
tegen te gaan wordt voorgesteld om het verbod op prijsacties in de horeca (commerciële horeca en
paracommerciële instellingen) op te nemen in de verordening. Dit verbod geldt uiteraard ook voor de
paracommerciële instellingen. Ter voorkoming van een waterbedeffect (alcoholtoerisme) is aansluiting
gezocht bij het beleid in de regio.
Zowel de sportclubs met een eigen kantine als KHN hadden geen bezwaar tegen deze voorgestelde
bepaling.
Overzicht beleid omliggende gemeenten
Gemeente
Ouder-Amstel
Amstelveen/Aalsmeer
Haarlemmermeer
Uithoorn
Beleid ten aanzien van prijsacties waarbij alcohol voor minder
dan 60% van de reguliere prijs wordt aangeboden
Verbod op prijsacties bij paracommerciële inrichtingen
Verbod op prijsacties in alle horeca
Geen verbod op prijsacties in de horeca
Geen beperking
Zoals voorgesteld aan Raad, besluit
onbekend
Amsterdam
Geen verbod op prijsacties in de horeca
Zoals voorgesteld aan Raad, besluit
onbekend
Weesp
Verbod op prijsacties in alle horeca en detailhandel
Zoals voorgesteld aan Raad, besluit
onbekend
4
Gevolgen en risico’s
Financieel
Niet van toepassing
Juridisch
Regels ter regulering van oneerlijke mededinging werden voorheen als voorschriften aan de
drank- en horecavergunning verbonden. Daarop was de openbare voorbereidingsprocedure
uit afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing. Belanghebbenden
konden hun zienswijzen kenbaar maken en een beroepschrift indienen wanneer zij het niet
eens waren met de verleende vergunning en de daaraan verbonden voorschriften. Met de
wetswijziging moet dit bij verordening worden geregeld, waartegen geen bezwaar of beroep
kan worden ingesteld.
Andere risico’s
Doordat gemeenten nu eigen beleid voeren, dat in de regio ook verschillend is, kunnen problemen
zich verplaatsen (waterbedeffect). Sportclubs stellen dat een te streng schenktijdenregime ten
opzichten van de regio kan leiden tot dalende ledenbestanden. KHN stelt dat een verruiming van het
aantal te houden bijeenkomsten leidt tot inkomstenderving bij de horeca. Tegelijkertijd stellen de
sportclubs dat zij de inkomsten uit die bijeenkomsten nodig hebben in verband met afnemende
subsidie.
Wat merkt de burger van de te nemen beslissing?
•
•
Leden van sportverenigingen (of andere paracommerciële instellingen) kunnen (beperkt)
feesten van persoonlijke aard houden, zoals een het vieren van een verjaardag, bij hun
vereniging. Dit mocht voorheen alleen bij een commercieel horecabedrijf.
Bezoekers van de horeca (incl. paracommerciële instellingen) kunnen geen prijsacties
meer verwachten waarbij alcoholhoudende drank voor minder dan 60% van de reguliere
prijs wordt verstrekt.
Opmerkingen over de uitvoering
Communicatie
Proces tot nu toe
Aanvankelijk was het streven om met de AM-gemeenten tot eenduidige verordeningen te komen. In
2013 hebben medewerkers van deze gemeenten met elkaar gesproken over hoe zo’n verordening in
te vullen. Dit heeft geleid tot een verordening waarover in beginsel consensus was. Gelet op de
verschillen in het alcoholbeleid en verschillende samenstelling van de horeca, is dit per gemeente
anders ingevuld.
Allereerst is ambtelijk gesproken met vertegenwoordigers van de taakvelden welzijn, openbare orde
en veiligheid, sport en vergunningen, toezicht en handhaving. Deze gesprekken hebben geleid tot een
eerste aanzet om met de belanghebbenden over in gesprek te gaan. Met de belangrijkste
belanghebbenden, de sportclubs met een eigen kantine en de reguliere commerciële horeca, hebben
gesprekken plaatsgevonden over de invulling van de verordenende verplichtingen en bevoegdheden.
Daarin is hen naar hun standpunt gevraagd.
Tijdens de informatieve raadsvergadering van 16 januari 2014 is het voorstel reeds behandeld. Daarin
is afgesproken dat opnieuw met de sportclubs wordt gesproken over de schenktijden. Dit overleg heeft
plaatsgevonden op 30 januari 2014
Vervolg
Ondanks de gevoerde gesprekken met de belangrijkste belanghebbenden in de voorbereiding, wordt
voorgesteld om de inspraakprocedure uit de inspraakverordening te volgen. Tijdens de informatieve
raad van 16 januari 2014 is ingesproken door enkele partijen. Hierin zijn niet alle standpunten naar
voren gebracht (m.n. die van de horeca) die in de voorbereiding naar voren zijn gebracht. Om alle
standpunten van alle belanghebbenden inzichtelijk te maken ten behoeve van een goede
5
besluitvorming, wordt voorgesteld de conceptverordening voor inspraak open te stellen. Dat wil
zeggen dat de concept-verordening ter visie wordt gelegd en een termijn van 2 weken de gelegenheid
wordt gegeven zienswijzen in te dienen.
Als er geen zienswijze wordt ingediend, treedt de verordening, in verband met de noodzakelijke
spoedeisendheid om aan de wet te voldoen, in werking. Als er wel een zienswijze wordt ingediend,
volgt een nieuw voorstel aan de gemeenteraad.
Na vaststelling van de definitieve verordening (na de inspraakprocedure):
• worden de belangrijkste belanghebbenden geïnformeerd over wat de wijziging voor hen
betekent;
• wordt de verordening gepubliceerd in het Diemer Nieuws. Na publicatie treedt de verordening
in werking;
• wordt de verordening het eerste half jaar van 2015 wordt geëvalueerd.
Handhaving
Toezicht op de Drank- en Horecawet komt over van de Nieuwe Voedsel en Warenautoriteit (nVWA)
naar de burgemeester. Separaat aan deze gestelde regels wordt het toezicht en handhaving op de
Drank- en Horecawet geïmplementeerd. Nu het toezicht decentraal wordt uitgevoerd kan de pijler
“handhaving” van het alcoholmatigingsbeleid beter vorm worden gegeven. Hiervoor worden een
preventie- en handhavingsplan en een horecasanctiebeleid opgesteld.
Bijlagen
•
•
Drank- en Horecaverordening Diemen
Toelichting op Drank- en Horecaverordening Diemen
Burgemeester en wethouders van Diemen,
de secretaris,
J.D. de Kort
de burgemeester,
mw. drs. A.E. Koopmanschap
6
Raadsbesluit
Onderwerp:
14-03
Drank- en horecaverordening Diemen 2014
De gemeenteraad van Diemen in vergadering bijeen,
Gelet op de voordracht van het college d.d. 4 februari 2014;
Overwegende dat deze verordening niet eerder in werking treedt dan na afronding van de
inspraakprocedure onder het voorbehoud dat deze inspraakprocedure geen zienswijze(n) oplevert.
Gelet op
de artikelen 4 eerste tot en met derde lid en 25d van de Drank- en Horecawet
Besluit
De "Drank- en horecaverordening Diemen 2014" vast te stellen.
Hoofdstuk 1: Begripsbepalingen
Artikel 1.1
Begripsbepaling
1. Voor toepassing van deze verordening wordt verstaan onder:
a. de wet: Drank- en Horecawet;
b. paracommerciële inrichting: een inrichting waarin een paracommerciële rechtspersoon in
eigen beheer het horecabedrijf exploiteert;
2. Voor toepassing van deze verordening wordt onder overige begrippen in deze verordening
verstaan hetgeen de wet daaronder verstaat.
Hoofdstuk 2: Bepalingen voor inrichtingen waarin het horecabedrijf wordt uitgeoefend
Artikel 2.1
Prijsacties horeca
Ter bescherming van de volksgezondheid of in het belang van de openbare orde is het verboden
bedrijfsmatig of anders dan om niet alcoholhoudende dranken te verstrekken voor gebruik ter plaatse
tegen een prijs die voor een periode van 24 uur of korter lager is dan 60% van de prijs die in de
betreffende horecalokaliteit of op het betreffende terras gewoonlijk wordt gevraagd.
Hoofdstuk 3: Aanvullende bepalingen voor paracommerciële inrichtingen
Artikel 3.1
Schenktijden paracommerciële inrichtingen
1. Paracommerciële rechtspersonen verstrekken uitsluitend alcoholhoudende drank tussen
11.00 uur en 24.00 uur
2. Voor zover er bij paracommerciële rechtspersonen als bedoeld in het eerste lid stichtings- of
verenigingsactiviteiten plaatsvinden die eindigen na 23.00 uur, is het deze paracommerciële
rechtspersonen toegestaan, in aanvulling op de schenktijden genoemd in lid 1,
alcoholhoudende drank te verstrekken tot één uur na beëindiging van deze activiteiten.
Artikel 3.2
Bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten voor derden
1. In afwijking van het bepaalde in artikel 3.1 kunnen paracommerciële rechtspersonen maximaal
viermaal per jaar alcoholhoudende drank verstrekken tijdens bijeenkomsten van persoonlijke
aard.
7
2. In afwijking van het bepaalde in artikel 3.1 kunnen paracommerciële rechtspersonen
alcoholhoudende drank verstrekken tijdens bijeenkomsten welke niet van persoonlijke aard
zijn en die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de
desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn, voor zover dit ten gunste is van een charitatieve
instelling uit de gemeente Diemen.
3. De paracommerciële rechtspersoon doet uiterlijk 4 weken vóór een bijeenkomst als bedoeld in
het eerste en tweede lid hiervan melding aan de burgemeester.
4. Voor zover bijeenkomsten, zoals bedoeld in het eerste lid onder, worden gehouden bij een
vereniging, mogen deze slechts worden gehouden ten gunste van een lid van die vereniging.
Hoofdstuk 4: Bepalingen voor detailhandel
(gereserveerd)
Hoofdstuk 5: Overgangs- en slotbepalingen
Artikel 5.1
Inwerkingtreding
Deze verordening treedt in werking na afronding van de inspraakprocedure, mits tegen het concept
van deze verordening geen zienswijze(n) is (zijn) ingediend, met ingang van de dag na die van
bekendmaking.
Artikel 5.2
Citeertitel
Deze verordening wordt aangehaald als: Drank- en horecaverordening Diemen 2014
Aldus besloten tijdens de gemeenteraadsvergadering van 20 februari 2014,
De voorzitter,
De griffier,
8
Toelichting Drank- en horecaverordening Diemen 2013
Algemeen
Deze verordening bevat bepalingen die zijn gebaseerd op de artikelen 4, 25a en 25d van de Dranken Horecawet (DHW). Veel gemeenten nemen deze bepalingen op in de APV, overeenkomstig het
model van de VNG. Omdat de APV voornamelijk de openbare orde reguleert en de bepalingen op
grond van de gewijzigde DHW betrekking hebben op alcoholmatiging en het voorkomen van oneerlijke
mededinging, is ervoor gekozen om hiervoor een aparte drank- en horecaverordening vast te stellen.
Deze verordening is ingedeeld naar domeinen (horeca, paracommerciële inrichtingen en detailhandel)
en niet een indeling volgens de artikelen van de Drank- en Horecawett. Dit sluit beter aan bij de
praktijk, waar zaken zich afspelen bij een bepaalde verstrekker in een bepaalde setting. Zo staan alle
bepalingen voor een specifieke verstrekker bij elkaar. Om deze reden is bijvoorbeeld ook hoofdstuk 4
“Bepalingen voor detailhandel” gereserveerd.
Bij het opstellen van deze verordening is aangesloten bij de doelen op de beleidsterreinen
alcoholmatiging, openbare orde, veiligheid en handhaving. Bij de invulling van de verordenende
verplichtingen en bevoegdheden is tevens gekeken naar het beleid van omliggende gemeenten. Dit
om te voorkomen dat een waterbedeffect optreedt.
De verordening bevat geen bepaling over het toezicht omdat de bevoegdheid voor het toezicht
rechtstreeks voortvloeit uit artikel 41 van de Drank- en Horecawet.
Artikelgewijze toelichting
Hoofdstuk 1: Begripsbepalingen
Artikel 1.1
Begripsbepalingen
In artikel 1.1 van deze verordening is een aantal begripsbepalingen opgenomen.
Eerste lid
Door de begripsbepaling ‘de wet’ kan op diverse plaatsen in deze modelverordening op eenvoudige
wijze verwezen worden naar de Drank- en Horecawet.
Het begrip ‘paracommerciële inrichting’ staat voor alle kantines die door paracommerciële
rechtspersonen in eigen beheer worden geëxploiteerd. Paracommerciële rechtspersonen richten zich
per definitie primair op activiteiten van recreatieve, sportieve, sociaal-culturele, levensbeschouwelijke
of godsdienstige aard. De exploitatie in eigen beheer van de kantine is een nevenactiviteit.
Tweede lid
Voor de niet in het eerste lid genoemde begrippen die in deze modelverordening worden gebruikt
wordt verwezen naar de begripsbepalingen opgenomen in artikel 1 van de Drank- en Horecawet.
Hoofdstuk 2: Bepalingen voor inrichtingen waarin het horecabedrijf wordt uitgeoefend
Artikel 2.1
Prijsacties horeca
Artikel 25d van de Drank- en Horecawet biedt gemeenten de mogelijkheid prijsacties, zoals happy
hours, gedeeltelijk te beperken. Happy hours zijn doorgaans afgebakende tijden (enkele uren, één
dag in de week) waarop alcohol tegen een gereduceerd tarief wordt aangeboden. In veel gemeenten
zijn er uitgaansgelegenheden waar happy hours worden georganiseerd. De maatregel kan – zo
bepaalt de Drank- en Horecawet - alleen betrekking hebben op het bedrijfsmatig of anders dan om
niet verstrekken van alcoholhoudende dranken voor gebruik ter plaatse tegen een prijs die voor een
periode van 24 uur of korter lager is dan 60% van de prijs die in de betreffende horecalokaliteit of op
het betreffende terras gewoonlijk wordt gevraagd.
Met artikel 25d van de Drank- en Horecawet kan de gemeente bijvoorbeeld ook prijsacties als ‘2
drankjes voor de prijs van 1’ verbieden. Ook kan men er bepaalde arrangementen mee tegengaan,
9
zoals één avond onbeperkt drinken voor € 15, althans als het onbeperkt drinken gedurende één avond
normaal gesproken voor meer dan € 25 wordt aangeboden en er in het kader van een actie tijdelijk
een prijs van € 15 wordt gevraagd. De zogenaamde ladies nights (avonden waarop vrouwen gratis
mogen drinken) worden met dit artikel ook verboden.
Het in artikel 2.1 van deze verordening opgenomen verbod heeft uitsluitend betrekking op prijsacties
in horecalokaliteiten en op terrassen en geldt dus niet voor goedkoop schenken op andere plaatsen,
bijvoorbeeld met een artikel 35-ontheffing tijdens bijzondere gelegenheden van zeer tijdelijke aard
(evenementen). Het gaat bij dit verbod ook uitdrukkelijk om de korting op de prijs die normaal daar in
die horecalokaliteit of op dat terras wordt gevraagd. Dat is in de horeca na te gaan door de actieprijs
te vergelijken met de prijs die wordt vermeld op de (op grond van het Besluit prijsaanduiding
producten) verplichte prijslijst.
Achtergrond
Met de nieuwe verordenende bevoegdheid krijgen gemeenten voor het eerst de mogelijkheid om
invloed uit te oefenen op prijsacties in de horeca. Prijs en betaalbaarheid zijn belangrijke factoren voor
alcoholconsumptie (Meijer, e.a., 2008). De conclusie uit verschillende onderzoeken naar het effect van
prijs op consumptie is helder: hoe lager de prijs hoe hoger de consumptie. Happy hours zijn een
bekend voorbeeld van een tijdelijke prijsverlaging van alcoholhoudende drank. Tijdens happy hours
wordt de consumptie van drank direct en actief gestimuleerd. Uit veldonderzoek is gebleken dat
prijsacties voorkomen in 26% van de Nederlandse cafés (STAP, 2009).
Het grote voordeel van de inzet van dit artikel is dat gemeenten een effectieve
alcoholpreventiemaatregel in handen krijgen. De Wereldgezondheidsorganisatie geeft al jaren aan dat
het beïnvloeden van de prijs het meest effectief is in het terugdringen van (schadelijk) alcoholgebruik.
Prijsbeleid zou daarom een kerndoel moeten zijn van elk effectief alcoholbeleid.
Consequentie van het toepassen van dit artikel is dat het ook gehandhaafd dient te worden. De
gemeente zal met de handhavers een werkwijze daarvoor moeten ontwikkelen. Deze werkwijze
hoeft niet ingewikkeld te zijn, maar vraagt uiteraard wel om capaciteit. Een verbod op prijsacties in de
horeca geldt voor alle kopers, dus ook volwassenen.
Deze bepaling kan alleen worden ingezet ter bescherming van de volksgezondheid of in het
belang van de openbare orde. In de gemeente Diemen is het aantal meldingen van
alcoholgerelateerde overlast laag. Om die reden is er geen reden om in het belang van de openbare
orde deze maatregel op te leggen. Tegelijkertijd is ook het alcoholgebruik in Diemen hoger dan elders
1
in de regio . Daarom worden prijsacties in de horeca, gelet op alcoholmatiging, beperkt. Hierbij is
eveneens aangesloten bij het beleid van omliggende gemeenten. Dit om te voorkomen dat happy
hours en het daarmee gepaard gaande alcoholgebruik zich verplaatsen van deze gemeenten naar
Diemen.
Hoofdstuk 3: Aanvullende bepalingen voor paracommerciële inrichtingen
Een paracommerciële rechtspersoon is een rechtspersoon - geen NV of BV zijnde - die zich naast
activiteiten van recreatieve, sportieve, sociaal-culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of
godsdienstige aard richt op de exploitatie in eigen beheer van een horecabedrijf. Hieronder vallen
onder meer: sportkantines, dorps- en buurthuizen, kerkelijke centra, studentenverenigingen.
Wanneer een stichting/vereniging ervoor kiest de exploitatie van de kantine te verpachten of in een BV
(of NV) onder te brengen is dit hoofdstuk niet van toepassing. Dit geldt eveneens voor verenigingen of
stichtingen die zich richten op andere activiteiten dan genoemd in artikel 4 van de Drank- en
Horecawet. In deze paragraaf wordt uitvoering gegeven aan artikel 4 van de Drank- en Horecawet
waarin aan gemeenten wordt opgelegd in een verordening regels vast te stellen voor
paracommerciële inrichtingen. De regels hebben als doel het voorkomen van oneerlijke mededinging
en gelden bij het verstrekken van alcoholhoudende drank.
De volgende onderwerpen moeten volgens de wet in elk geval geregeld worden:
• de schenktijden voor alcoholhoudende drank;
1
Gemeente Diemen, Gezondheidsnota 2013-2016, Pagina 13
10
•
•
het schenken van alcoholhoudende drank tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard, zoals
bruiloften en partijen;
het schenken van alcoholhoudende dranken tijdens bijeenkomsten gericht op personen die
niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de betreffende rechtspersoon betrokken zijn.
Volgens de memorie van toelichting bij de wijziging van de Drank- en Horecawet mogen de lokale
regels rond paracommercialisme naar de aard van de paracommerciële rechtspersoon verschillend
zijn. Dit betekent dat studentenverenigingen andere regels kunnen worden opgelegd door een
gemeente, dan sportverenigingen of buurthuizen. Wel is uitdrukkelijk opgenomen dat het niet is
toegestaan onderscheid te maken tussen stichtingen en verenigingen uit Nederland en die uit andere
lidstaten, evenals rechtspersonen uit de Europese Economische Ruimte en Zwitserland. De regering
verwacht dat de nieuwe wettelijke eis dat elke gemeente een paracommerciële verordening moet
vaststellen, zal leiden tot een maatschappelijke discussie op gemeentelijk niveau.
De gemeente kan daarbij recht doen aan de verschillen tussen bijvoorbeeld sportverenigingen en
overige paracommerciële instellingen. De regering gaat er vanuit dat gemeenten bij deze afweging
de belangrijke maatschappelijke functie van de verschillende paracommerciële instellingen in acht
neemt en geen onnodige beperkingen zullen opleggen daar waar de mededinging niet in het geding
is en er geen sprake is van onverantwoorde verstrekking van alcohol, met name aan jongeren.
Artikel 3.1
Schenktijden paracommerciële inrichtingen
Dit artikel is gebaseerd op artikel 4 (derde lid onder a) van de Drank- en Horecawet en behandelt de
schenktijden in paracommerciële inrichtingen, zowel sportverenigingen als overige paracommerciële
instellingen zoals de buurthuizen en kerkelijke instanties. In deze verordening is ervoor gekozen om
voor alle inrichtingen hetzelfde schenktijdenregime te hanteren.
Gekozen is voor vaste schenktijden vanwege de duidelijkheid en handhaafbaarheid. Uit gesprek met
de sportclubs met een eigen kantine is gebleken dat de sportverenigingen in de gemeente Diemen
behoefte hebben aan deze duidelijke vaste schenktijden.
Binnen deze tijden is ook ruimte voor andere verenigingsactiviteiten zoals een feestavond voor
vrijwilligers, afscheidsfeest van het bestuur/een bestuurslid, jaarfeest of de afsluiting van het seizoen.
Activiteiten zoals een Halloweenfeest of het kijken van het Nederlands elftal (tijdens het WK) vallen
hier niet onder.
Bij de activiteiten die na 23.00 uur eindigen, is ervoor gekozen om nog tenminste één uur door te laten
schenken. Dit komt in de praktijk weinig voor en bied de sporters die laat hun sportactiviteit eindigen
na afloop ook nog de mogelijkheid om één uur in de kantine te blijven.
Artikel 3.2
Bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten voor derden
Met bijeenkomsten van persoonlijke aard wordt gedoeld op: bijeenkomsten, waarbij meestal
alcoholhoudende drank wordt genuttigd, die geen direct verband houden met de activiteiten van de
desbetreffende paracommerciële instelling, zoals bruiloften, feesten, partijen, recepties, jubilea,
verjaardagen, bedrijfsfeesten, koffietafels, condoleancebijeenkomsten en dergelijke. Voor zover die
bijeenkomsten ook een zakelijk karakter hebben dat direct verband houdt met de activiteiten van de
rechtspersoon, zoals het afscheid van de voorzitter van een vereniging, vallen deze niet onder het
bereik van deze bepaling.
Onder “bijeenkomsten die gericht zijn op personen die niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van
de desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn” wordt verstaan: activiteiten die niet
verenigingsgebonden zijn en ook geen activiteiten van persoonlijke aard. Dit doet zich voor als een
paracommerciële rechtspersoon zijn kantine of een andere ruimte verhuurt aan derden om
bijvoorbeeld een feest te geven (voor niet-leden van de vereniging of niet-betrokkenen bij de
stichting). In de gemeente Diemen komt het voor dat sportkantines worden verhuurd voor activiteiten
van bijvoorbeeld andere stichtingen zoals de Zonnebloem.
De regering gaat er vanuit dat gemeenten bij deze afweging de belangrijke maatschappelijke functie
van de verschillende paracommerciële instellingen in acht neemt en geen onnodige beperkingen zal
opleggen daar waar de mededinging niet in het geding is en er geen sprake is van onverantwoorde
11
2
verstrekking van alcohol, met name aan jongeren. Gelet hierop is ervoor gekozen om
alcoholverstrekking toe te staan tijdens:
• jaarlijks 4 bijeenkomsten van persoonlijke aard zoals feesten en partijen;
• een onbeperkt aantal bijeenkomsten van charitatieve instellingen uit Diemen;
• geen andere niet verenigingsgebonden activiteiten
Bij een groter aantal treedt oneerlijke mededinging op, is het uitgangspunt. Vanwege dat uitgangspunt
is het niet nodig om het openlijk aanprijzen van de toegestane bijeenkomsten te verbieden.
Vanwege de controleerbaarheid is met het derde lid een (zo licht mogelijke) meldplicht opgenomen.
Als er geen melding hoeft te worden gedaan is het voor de burgemeester, als wordt geconstateerd dat
er een dergelijke bijeenkomst wordt gehouden, immers niet goed na te gaan of er dat jaar al meer van
zulke bijeenkomsten zijn geweest en zo ja, hoe veel. Als de instelling een bijeenkomst niet meldt
overtreedt zij in ieder geval het bepaalde in het derde lid.
Om de oneerlijke mededinging te beperken, wordt in het vierde lid geregeld dat verenigingen slechts
alcoholhoudende drank mogen verstrekken bij bijeenkomsten van persoonlijke aard, voor zover de
bijeenkomst wordt gehouden ten gunste van een van de leden. Tevens
Hoofdstuk 4: Bepalingen voor detailhandel
Dit hoofdstuk is gereserveerd voor eventueel toekomstige bepalingen ten aanzien van detailhandel
(slijtersbedrijven, supermarkten, etc.).
Hoofdstuk 5: Overgangs- en slotbepalingen
De Wijzigingswet Drank- en Horecawet (terugdringing alcoholgebruik) voorziet reeds in het
overgangsrecht. Daarin is bepaald dat voorschriften en beperkingen, verbonden aan vergunningen
voor paracommerciële inrichtingen, komen te vervallen op het moment van inwerkingtreding van deze
verordening.
Artikel 5.1
Inwerkingtreding
In dit artikel wordt geregeld wanneer de verordening in werking treedt.
Artikel 5.2
Citeertitel
In dit artikel wordt geregeld hoe de verordening wordt aangehaald.
2
Memorie van toelichting op het wijzigingsvoorstel van de Drank- en Horecawet, Pagina 10
12

Download Report