CPO (collectief particulier opdrachtgeverschap)

Collectief Particulier Opdrachtgeverschap
en Energiezuinig Wonen –
waar liggen verbindingen?
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
DNA in de bouw – De Nieuwe Aanpak in de bouw
DNA in de bouw staat voor:
• transitie in de bouw vanuit de basis, de DNA
• intelligent bouwen heeft de toekomst
• kennis ontwikkelen, uitdragen en toepassen
• duurzame gezonde gebouwen maken
• zonder behoefte aan fossiele energie
• betaalbaar bouwen
DNA werkt in het KAN gebied, aangewezen door de
EU als een van de veertien PassREg regio’s in Europa.
Doelsteling: energiezuinig bouwen op de kaart zetten
en de norm in de bouw maken als onderdeel van
duurzaam bouwen.
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
DNA in de bouw – De Nieuwe Aanpak in de bouw
DNA is een vereniging waarbij elk bedrijf in de bouw
zich bij aan kan sluiten om:
• kennis van energiezuinig bouwen op te doen
• actief bijdragen aan voorlichting
• in eigen werkgebied kennis toepassen
• netwerk te vormen om ambitie waar te maken
Visie DNA in de bouw:
“beperk het verbruik – wat je niet verbruikt
hoef je ook niet op te wekken”
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Collectief Particulier Opdrachtgeverschap
CPO projecten ontstaan vanuit een wens op een
eigen woning op maat te realiseren en dat samen te
doen om op verschillende vlakken voordelen te
behalen.
CPO projecten kenmerken zich (generaliserend):
• Omgekeerde bouwkolom
• Individuele woonwensen realiseren
• Samen bouwen om:
• Kostenvoordeel vanwege schaalgrootte
• Leren van elkaar (kruisbestuiving)
• Grotere doelen realiseren (vormgeving,
sociaal, voorzieningen, energie)
• Voet aan de grond voor (goedkopere)
grondverwerving
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Collectief Particulier Opdrachtgeverschap
Resultaten worden in grote mate bepaald door de
volgende factoren:
• doelgroep (senioren, starters, doorstromers)
• ambitie en kleur (geld, energie, ecologisch)
• individueel of collectief
• organisatievorm
• randvoorwaarden (bestemmingsplan, aantallen)
• ambitie gemeente
• kennis, ervaring en motivatie in de bouwkolom
DNA draagt initieel bij aan de laatste factor,
waardoor de bovenliggende factoren ook beïnvloed
worden.
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
CPO Almere – 12 patiowoningen
CPO seniorenwoningen – patiowoningen energiezuinig uitgevoerd
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
CPO Vuren – 10 eensgezinswoningen
Begeleid CPO – project Ecoforte met initiatief gemeente, woningbouwstichting en opdrachtgevers
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Verkaveling
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Straatgevelbeelden – mogelijke combinaties
CPO in ontwikkeling – collectief bouwen met individuele woonwens – gang naar bijna energieneutraal
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Straatgevelbeelden – mogelijke combinaties
Westelijke straat
Zuidelijke straat
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Interessante variant: Co Housing
Nieuwe innovatieve woonvorm: Co Housing.
Naast samen bouwen gericht op samen wonen.
Realiseren van gemeenschappelijke voorzieningen, zoals
bijvoorbeeld:
• Collectieve (moes)tuin
• Collectieve keuken en groepsruimte
• Afvalinzameling
• Zorg en kinderopvang
• Kleine werk-en presentatieruimten
• Gezamenlijke inkoop food en non food en opslag
• Gezamenlijke onderhoudsvoorzieningen
Veel toepassingsvoorbeelden in België (stimuleringsregeling).
Sociale cohesie wordt sterk bevordert. Ruimtelijke kwaliteit
kan beter geborgd worden, ook op termijn.
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Interessante variant: Co Housing
Brutopia Brussel
Wooncomplex Vinderhoute
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Interessante variant: Co Housing
Kansen op het platteland: Nieuwe Erven
Co housing gemeente Heumen – eerste onderzoeken naar samen wonen
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Energieneutraal Wonen
Visie DNA in de bouw:
“beperk het verbruik – wat je niet verbruikt
hoef je ook niet op te wekken”
Wat wordt verwacht van de bewoner:
• Open staan voor Anders Denken
• Begrijpen hoe de woning werkt
• Aanpassingen in de leefwijze is minimaal
• Geven van feedback aan adviseurs
• Instandhouden van de basiselementen (bomen,
ventilatie, open glasvlakken, onderhouden)
Pas als aan deze voorwaarden wordt voldaan,
kunnen we nadenken over Energieneutraal Bouwen.
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Energieneutraal Bouwen
Landelijk top 24 lijst
1. Energie
2. Gezondheid
3. Participatie
4. Natuur & landschap
5. Sociale samenhang
6. Degelijkheid
7. Beheersbaarheid
8. Betaalbaarheid
9. Materiaal
10.Water
11.Relatie met omgeving
12.Flexibiliteit
13. Comfort
14. Bereikbaarheid
15. Mobiliteit
16. Visuele kwaliteit
17. Ruimtelijke opbouw
18. Imago
19. Afval
20. Levensloop bestendigheid
21. Veiligheid
22. Werkgelegenheid
23. Transparantie
24. Welvaart
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Doelstellingen overheid
2006 - EPC ≤ 0,8
2011 - EPC ≤ 0,6
2015 - EPC ≤ 0,4
2020 - EPC ≈ ≤ 0 (energieneutraal)
}
Europees beleid
Energy Performance of Buildings Directive
2010/31/EU (EPBD)
2050 – alle gebouwen in Nederland energieneutraal
Om dit te kunnen berekenen komt er een EPG (energie prestatie gebouwen) NEN
7120.
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Energieneutraal Bouwen
Visie DNA in de bouw:
“beperk het verbruik – wat je niet verbruikt
hoef je ook niet op te wekken”
Hoe realiseren we dat?
• Hoge isolatiewaarden Rc> 8,0 W/m2K
• Beperk infiltratieverliezen Qv10 < 0,15
• Zorg voor goede oriëntatie – met name
glasopeningen
• Analyseer het gebruik en anticipeer hierop met
indelingen en oriëntatie
Pas dan gaan we nadenken hoe we het overblijvend
gebruik neutraal op gaan lossen.
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Trias energetica
1. Reduceer de vraag
(energie besparing)
2. Zet duurzame
energie bronnen in
3. Gebruik fossiele
brandstoffen zo schoon
mogelijk
Energie vraag
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Trias energetica
1. Reduceer de vraag
(energie besparing)
2. Zet duurzame
energie bronnen in
3. Gebruik fossiele
brandstoffen zo schoon
mogelijk
Energie vraag
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Trias energetica
1. Reduceer de vraag
(energie besparing)
Passiefhuis
2. Zet duurzame
energie bronnen in
3. Gebruik fossiele
brandstoffen zo schoon
mogelijk
Energie vraag
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Trias energetica
1. Reduceer de vraag
(energie besparing)
Passiefhuis
2. Zet duurzame
energie bronnen in
Koude/warmte
opslag+
Zon energie
3. Gebruik fossiele
brandstoffen zo schoon
mogelijk
Energie vraag
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Passiefhuis
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Verbinden CPO en Energieneutraal Bouwen
Onze ervaringen met CPO projecten en Duurzaam Bouwen
kennen een wisselend beeld. In NL zijn we al snel duurzaam
en energiezuinig, maar de resultaten vertellen ons anders.
In het proces wordt veel bepaald door de CPO
procesbegeleider (als verbindende factor in het bouwteam)
en voert het financieel voordeel veelal de boventoon.
Het Anders Denken over energieneutraal bouwen begint bij
de bewoner en direct daarna bij het bouwteam. Daarbij zijn
van belang:
• Samen werken als team – iedereen is gelijk
• Kennisfactor
• Methodisch werken
Wij zetten Morfologisch Ontwerpen in als bindende factor.
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Morfologisch Ontwerpen
Speerpunten/voorwaarden:
•
•
•
•
•
•
•
•
methodisch denken en handelen overzien
brug tussen disciplines
gelijkwaardigheid partijen
brede kennis aanwezig
communicatie
creativiteit
werken in teamverband
helder beslistraject
“Het geheel is meer dan een optelsom van onderdelen!”
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Integrale beslisingen nemen
op het juiste moment !
wanneer beslissen?
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
PRAKTIJK: tijdens de integrale bespreking
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Wat is Morfologisch Ontwerpen?
traditionele top-down benadering
ontwerpmanagement
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014
Groeien naar Energie Neutraal
Enthousiasme van opdrachtgever en ontwerpteam, dat een
integrale aanpak voorstaat, levert een zeer inspirerend en
synergetisch proces op.
Het is de verbindende factor om Energieneutraal bouwen
binnen een CPO opgave te realiseren.
Bij samenwerking is de gemeenschappelijke prestatie groter
dan de som der afzonderlijke delen. Op deze wijze kan een
idee het best tot wasdom komen.
Het samen bouwen mag daarbij wat ons betreft verlengd
worden naar samen wonen. Dat maakt het project sterker,
het wonen duurzamer en bevordert een bevlogen deelname.
presentatie NulNu Manifestatie
oktober 2014