10.12.2014 dienst communicatie ‘Rudolf Vanmoerkerke gaf Oostende een echte smoel’ Bekende ondernemer overlijdt onverwacht op 90-jarige leeftijd Rudolf Vanmoerke wordt in Oostende beschouwd als een van de vaders van het basketbal Foto: efo Rudolf Vanmoerkerke, de voormalige stichter en topman van touroperator Sunair en ‘vader’ van de Oostendse basketbalclub, is op 90-jarige leeftijd onverwacht overleden. ‘Hij heeft heel veel voor Oostende én voor het toerisme aan de kust betekend’, zegt Gunther Vanpraet van het Economisch Huis. DANY VAN LOO OOSTENDE Met het overlijden van Rudolf Vanmoerkerke is een van de belangrijkste figuren uit Oostende heengegaan. De stichter van touroperator Sunair en Sun International was een geboren en getogen Oostende- ,, WERNER ROTSAERT Cineast en basketman ‘Ik respecteerde Rudolf enorm’ ‘Ik ben helemaal verrast door het overlijden van Rudolf. Voor mijn Foto: efo films over Sunair-basket en het toerisme in Oostende interviewde ik hem. We trokken toen samen naar de regionale tv om de films te promoten. We hielden de laatste jaren regelmatig hartelijk contact. Maar ik herinner me Rudolf ook als de voorzitter en sponsor van mijn eerste basketploeg waar ik als 17-jarige met zijn zoon Mark speelde. Rudolf heeft grote verdiensten voor het basket en mijn respect voor hem was zeer groot.’ (efo) naar. Hij volgde les bij de Broeders van Liefde en volgde later een opleiding tot technisch tekenaar aan het plaatselijke VTI. ‘Maar ik ondervond dat ik het beter kon zeggen dan tekenen’, zei hij daarover. Vanmoerkerke ,, HANS VANHAELEMEESCH Jetair ‘Hij inspireerde anderen’ ‘Er was vroeger een gezonde concurrentie tussen de twee reispioniers Sunair en Foto: efo Jetair die van Oostende de bakermat van het georganiseerd toerisme hebben gemaakt. De families Brackx en Vanmoerkerke achter die touroperators hebben ervoor gezorgd dat het reizen gedemocratiseerd werd. Rudolf Vanmoerkerke was visionair en keek ook naar Europese verankering. Dat heeft zeker anderen geïnspireerd.’ (efo) Rudolf Vanmoerkerke, stichter van touroperator Sunair en Sun International, was een geboren en getogen Oostendenaar. Foto: efo is wel heel zijn leven een fervent kunstliefhebber gebleven en verzamelde een indrukwekkende collectie kunstwerken. Huidig gedelegeerd bestuurder van het Economisch Huis Gunther Van- ,, JEAN VANDECASTEELE Burgemeester praet volgde als journalist voor onze krant Rudolf Vanmoerkerke van nabij en is formeel: ‘Hij heeft voor de stad heel wat betekend, en niet alleen op economisch en toeristisch vlak. Hij is een van die figuren die Oostende een smoel heeft gegeven’, zegt Vanpraet. ,, GUNTHER VANPRAET Economisch Huis ‘Hij zette Oostende Hij verplichtte de op de kaart’ ‘Rudolf Vanmoerkerke speelde een enorm belangrijke rol voor het toerisme in ons land en Foto: efo verwezenlijkte veel. Hij zette niet alleen zonnige reisbestemmingen, maar ook vooral Oostende op de kaart. Op een eigenzinnige manier wist hij zijn stempel te drukken en wist hij veel te bereiken. Het is vooral de ondernemende selfmade-man in hem die ik enorm wist te waarderen.’ (efo) toeristische sector aan de kust om na te denken over de toekomst ‘Makkelijk was hij wel niet. Hij ontzag niemand en was zelf een heel harde werker. Ofwel werkte je een paar weken voor hem, ofwel heel je leven. Het is opvallend hoe in die tijd Oostende de bakermat was van de grote spelers in de toeristische sector: Sunair, Jetair, Sunsnacks. Vroeger gingen alleen de happy few op reis naar het buitenland. De gewone mensen trokken naar zee of naar de Ardennen. Hij bracht daar verandering in en dat zorgde meteen voor een kentering. Hij verplichtte daarmee de toeristische sector aan de kust om na te denken over de toekomst en niet alles als vanzelfsprekend te nemen.’ ‘Natuurlijk zette hij Oostende ook op de basketbalkaart’, zegt Vanpraet. ‘Hij zorgde zelfs voor opvolging door Johan Vande Lanotte aan boord te nemen. Hij kon ook genieten van gastronomie en dat hoefde niet altijd de culinaire top te zijn. Zo heeft hij het restaurant De Stad Kortrijk in de Langestraat wereldberoemd in België gemaakt.’ ‘I dit it my way’ In een openhartig interview met onze krant enkele jaren geleden zei Rudolf Vanmoerke zelf dat hij zich niets beklaagt, ook al is niet alles perfect gelopen. ‘De verkoop van Sunair was voor mij geen slechte zaak, maar het veroorzaakte een jammerlijke breuk in de familie. Wat het basket betreft: ik ben in 2001 opgestapt en heb sindsdien een kruis gemaakt over het basketbal. Je moet kunnen vallen, weer opstaan en herbeginnen en daarbij wat klappen om de oren kunnen verdragen. Om het met de woorden van Frank Sinatra te zeggen: I did it my way’, zei hij toen. -baas en basketbal-mecenas Rudolf Vanmoerkerke (90) overleden Geld kan pijn doen, zei hij aan het einde van een droevig gesprek op die gure middag in Nieuwpoort. Enkele dagen voor zijn 87ste verjaardag was hij eens eten met zijn kleinzoon en kleindochter. Dat was lang geleden. Aan tafel zei zijn kleindochter ineens: «Opa, waarom zien wij u nooit meer? Gij moet toch kunnen arrangeren dat we elkaar als familie weer terugvinden. Dat het weer wordt zoals vroeger.» Opa: de aanspreektitel verraste en ontredderde hem. Het klonk als thuiskomen van een verre reis, of misschien wel uit de gevangenis. Het was nog volop ruzie in de familie Vanmoerkerke. Erfeniskwesties speelden hoog op, maar hij beloofde zijn kleindochter zijn best te doen om de angel uit de vergiftigde familierelaties weg te zuigen. Het fortuin netjes opgedeeld: een kwart voor zijn oudste zoon, een kwart voor zijn dochter, een kwart voor zijn ex die hem nochtans bestookte met zware advocatentrucs. Of het zou lukken wist hij niet, maar hij zag het wel als een laatste opdracht voor het sterven. De toerismetycoon klonk bitter tijdens ons gesprek, de ogen dichtgeknepen tot koude lava. Hij zei het zo: «Ik heb in mijn leven alles alleen gedaan. Selfmade, dag en nacht gewerkt, over alles wat ik heb bereikt, heb ik de regie gevoerd. En juist nu op mijn oude dag dreigt chaos. Geld heeft van mijn omgeving wolven gemaakt. Nu ik oud ben, wil ik mijn leven in familiale vrede afsluiten. Er is geld genoeg voor iedereen, maar bij de verdeling van familiebezit is genoeg niet altijd genoeg.» man Rudolf Vanmoerkerke. Afgelopen donderdag is ‘Mister V’ op zijn 90ste overleden. Onze columnist HUGO CAMPS blikt terug op zijn leven en op het laatste gesprek dat hij met Vanmoerkerke had. Foto’s Vertommen, Maenhoudt, Lampens Baas van reismaatschappij Sunair en peetvader van het massatoerisme, godfather van basketbalclub BC Oostende, ongecensureerde middenstander tot in de haarvaten: dat was de West-Vlaamse zaken- Vanmoerkerke (links) begon als selfmade man in de jaren 50 met een busvervoerfirma. Een van de laatste foto’s van Vanmoerkerke, bij het laatste gesprek dat hij had met Hugo Camps. Bij Oostende, waar hij 35 jaar voorzitter was, won hij negen titels en tien Belgische bekers. Gesoigneerd ZijnlevenlanghanteerdeVanmoerkerke het principe van het laatste woord. Hij was de baas, in de basketbalclub, in zijn bedrijven, over de kinderen. En hij liet het ook horen, met de galm van de Louis Major van de kust. Geen roos in het vuistje, hand van metaal. Streng, veeleisend, wantrouwend. En altijd ook het gevoel van verongelijktheid: de politiek, de sport, zijn eigen gezin hadden Geld heeft van mijn omgeving wolven gemaakt. Er is nochtans genoeg voor iedereen RUDOLF VANMOERKERKE te weinig opgekeken naar zijn zakelijke successen met Sunair, Sun Parcs en Sun International. Had hij als touroperator dan niet drie vliegtuigen gekocht? Wie anders had de Belgen leren reizen? En was massatoerisme in die tijd dan niet de meest efficiënte vorm van emancipatie voor de werkende mens? Voor Vanmoerkerke waren het retorische vragen — hij weet beter. Ook als diepe tachtiger had hij nog het voorkomen van een edelman. Gesoigneerde zilverharen, fijn brilletje, strak in de vouw van het maatpak, een onwaarschijnlijk wit gebit. Eigenlijk geen streep leed aan hem te bekennen. Toch zei hij: «Weet jij misschien hoe je mooi kunt sterven?» De dood obsedeerde hem. Ze was trouwens al eerder over hem heengegaan in de zelfmoord van zijn jongste zoon. Het pijnlijke verlies kreeg een lange nasleep van schuld en spijt. Vragen als: ‘Had ik hem niet beter moeten begeleiden?’ sprongen hem bij nacht en ontij naar de keel. Op het ogenblik van het drama zat hij in Spanje. «Toen ik tien dagen later thuiskwam, hebben we hem gevonden. Hij was al twee weken dood. Mijn zoon is rijk gestorven.» Dat laatste, bijna lugubere zinnetje tekent hem: cynisme aan de rand van provocatie, allicht om niet te moeten huilen. Bang voor emotie, gedoemd om tederheid van zich af te slaan. En als het niet lukte, was er nog de kerk die troost bood. Hij was geen vaste kerkganger meer, maar zijn geloof viel hij niet af. Daar waren de herinneringen aan zijn schooltijd bij de Broeders van Liefde in Oostende te mooi voor. «Pedofielen? Niets van gemerkt en ik kan u zeggen dat ik gezond ben. Broeder Alles bereikt, behalve rust en liefde Oscar kwam thuis de pronostiek invullen. Formidabele man.» Idee-fixe Zijn vader baatte in Oostende een soort taxibedrijfje uit, met paard en koets. Rudolf was zeker flamingant, maar had snel door dat idealisme heel onpraktisch kan zijn. «De Vlaamse ontvoogding is tot stand gebracht door de werkman, niet door rare gezangen aan de IJzertoren.» Als participant van de naoorlogse wederopbouw gingen idealen bij hem door de handen: werk, werk, werk. Inspraak was voor luieriken, dat levensmotto. Het was ook de aard van het beestje: autoritair, misschien niet eens om de macht, meer uit onzekerheid. In ons laatste gesprek ging hij helemaal naakt in zijn eenzaamheid. Het geloof in de politiek had hij allang verloren, zei hij. Kringen van de haute finance met hun netwerken als inlegkruisjes haatte hij hartsgrondig. Eigenlijk had Vanmoerkerke een idee-fixe: je bent altijd alleen. In zaken, in de sport, in de liefde, zij het dat zijn vriendin met wie hij intussen getrouwd was veel goedmaakte. Hun gemeenschappelijke basis was een enorme adoratie voor kunst en opera. Als architect en voorzitter van BC Oostende trok hij zich in de jaren 90 terug in de luwte. Niemand zag hem nog. Ook weer verbitterd. Het zou tien jaar duren voor hij nog eens in de Arena van BC werd gezien. Voor de wedstrijd liet hij zich sandwichen door de legendes Rik Samaey en Jon Heath. Hij noemde zichzelf altijd een kind van de zee, maar betekenisvoller was zijn koppigheid en eigengereidheid van de West-Vlaming. Rudolf Vanmoerkerke was zijn eigen Atlantikwall. Een Pruis en een Chinees Tussen hem en Johan Vande Lanotte is het nooit meer goed gekomen. Elk woord dat hij over de toen nog dienende minister zei, kwam uit braaksel. Striemend: «Aan intelligentie ontbreekt het hem niet, maar wij liggen elkaar niet. We dulden elkaar. Ik had hem al vaker met zijn vrouw en kinderen achter de basket zien staan. Op een dag vroeg ik: wil je wat meer betrokkenheid met de club, misschien? Ik bezorgde hem een parkeerkaart. Binnen de kortste keren wou hij het in de club voor het zeggen hebben. Hij wou altijd de eerste en de laatste zijn. Ik heb mijn conclusies getrokken en ben weggegaan. Intussen waren al zijn mannetjes al in het bestuur geposteerd. Met zijn industriële vrienden Altijd was hij verongelijkt, want niemand keek op naar zijn succes. Wie anders had de Belgen leren reizen? heeft hij geld in de club gebracht. Maar de ziel van BC Oostende is niet bewaakt. Het is Club Med geworden: hier een Pruis, daar een Amerikaan en overhoeks nog een Chinees. Hoezo Oostende?» Tot vier keer kwam hij in ons gesprek terug op de grimmige erfeniskwestie. Hij zei dat zijn zoon de oorlog tegen hem al begonnen was toen hij nog operationeel midden in het bedrijf stond. Vraagje, Rudolf: ik dacht dat WestVlaamse ondernemers en kapitalisten de gewoonte hadden om de zaakjes onderling te regelen? Zonder buitenwereld? Hij glimlachte voor het eerst. Er volgde een verhaal over Maurice Lippens die hem had verteld dat er voor zijn zoon Marc, verwoed golfspeler, geen plaats was op de wachtlijst. «Maanden later vroeg hij me op de lunch, dan als voorzitter van het Vlaams Commissariaat-Generaal voor Toerisme. In een golfkarretje reed hij me langs het oude zwembad in Knokke en zei toen: ‘Deze braakliggende ellende kunnen we toch zo niet laten, hé’. Of ik de minister niet wou aanschrijven?» Embonpoint Eigenlijk verbaasde het me dat een stugge zakenman als Vanmoerkerke zo’n gevoelig oog heeft voor kunst. Maar ook weer niet: bandenmagnaat Roger Lambrecht van Lokeren lijdt aan dezelfde ziekte. En de heren zien hun collecties heus niet als investering. Vanmoerkerke was aanvankelijk een bewonderaar van Bram Bogart en Dalí. De laatste jaren van zijn leven lag het accent op de Vlaamse Primitieven. Van een aantal Permekes word je echt stil. Maar nog groter was zijn liefde voor opera. Het hele jaar door trok hij naar de grote operahuizen in Europa, het Scala van Milaan voorop. Hij noemde het de ontvoogding van zichzelf. Icoon in de toerismebusiness, aartsvader voor het Belgische basket. Alleen al door zijn embonpoint week je achteruit. Om nog te zwijgen van zijn stem, die gewend was tegen de noorderwind in te schreeuwen. Er was helaas ook veel mistroostige rancune in zijn leven en opgedrongen harteloosheid. Toen ik wegreed had ik het gevoel met een man te hebben gesproken die alles bereikt had,behalverustenliefde.Dathijschrok en geroerd was door de ‘opa’ van zijn kleindochter was een summum van tristesse. Maakte geld de selfmademan harteloos? Ik denk het niet. Zijn afstandelijke kilte was eerder het resultaat van angst en onvermogen, in de vlucht uit de Kleinarbeit van een vader met paard en koets. Markant was hij zeker, bewonderd ook, bemind iets minder. Niet in eigen kring en niet erbuiten. We kunnen het alsnog goedmaken. Uit SudPresse: 2 SUDPRESSE LUNDI 8 DÉCEMBRE 2014 LUNDI 8 DÉCEMBRE 2014 NOTRE ENQUÊTE L’incroyable pactole des ASBL religieuses 550 millions d’euros d’actifs pour 50 associations bruxelloises et wallonnes ! RICHES ABBAYES Les abbayes wallonnes ne sont pas en reste. Celle qui a le plus d’actifs est Scourmont (Chimay) les Petites Sœurs des... Pauvres disposent d’actifs dépassant les 12,5 millions, dont 4,9 millions en trésorerie. C’est deux millions de plus que la Congrégation des Pauvres Sœurs de Mons. Bien plus loin dans le classement, on retrouve la Vierge des Pauvres de Banneux avec 4.585.708 euros ou encore le monastère Saint Remacle de Stavelot avec un peu plus de deux millions d’euros en actifs. PIERRE NIZET LES ASBL À VOCATION RELIGIEUSE DONT LES ACTIFS DÉPASSENT 10 MILLIONS Les Œuvres des frères de la Charité à Jambes Les Franciscaines missionnaires de Marie à Woluwe-Saint-Pierre La société des Missionnaires d’Afrique en Europe (Pères blancs) à Etterbeek L’Entraide protestante à Dour 116.509.227 € 80.002.282€ 44.329.485€ Les Sœurs de la Charité de Notre Dame de Bonne Espérance à Binche 19.377.069€ 14.975.956€ Les Sœurs de la Charité de Jésus et de Marie, province belge du Sud à Bruxelles 13.187.412€ Les Sœurs de la Providence et de l’Immaculée conception à Champion 12.802.968€ L’abbaye de Scourmont à Chimay 12.614.635€ Les Petites Sœurs des Pauvres à Bruxelles 12.595.735€ L’abbaye de Leffe 12.234.077€ 12.228.423€ Les Sœurs de la Doctrine chrétienne à Virton 12.089.071€ La Congrégation des Pauvres Soeurs de Mons 10.510.636€ L’abbaye Notre Dame de Saint Rémy à Rochefort L’abbaye d’Orval Source: Derniers comptes annuels de la Banque doivent payer un impôt égal au précompte immobilier. Enfin, notons que les intérêts ou dividendes liés à des investissements financiers sont, eux, soumis au précompte mobilier à l’instar de tout citoyen. PAS TOUTES TRANSPARENTES Enfin, toutes les ASBL ne sont pas obligées de publier leurs comptes annuels auprès de la Banque Nationale. En effet, les associations qui emploient dans leur structure moins de 5 équivalents temps-plein, dont le total du bilan ne dépasse pas 1.249.000 euros et dont les recettes ne dépassent pas 312.500 euros par an sont considérées par l’Etat comme de «petites ASBL». Dans ce cas-là, elles ne sont pas non plus obligées de tenir une comptabilité complète. G.BARK. AFFAIRE DUTROUX Le couvent de Martin, à Malonne, a été vendu Le couvent des clarisses à Malonne est devenu célèbre pour avoir hébergé Michelle Martin à sa sortie de prison en août 2012. Mais voilà, les sœurs clarisses vont devoir quitter Malonne: le couvent a été vendu. «Le prix demandé était de 950.000 euros», précise Paul de Sauvage, d’Actibel, l’agence qui s’occupait de la vente. «Il y avait beaucoup d’amateurs et l’offre qui a été faite a rencontré les attentes de la communauté des sœurs clarisses.» Concrètement, les religieuses devraient céder leur place à des familles. Car l’acheteur, qui souhaite la discrétion, souhaite y développer un grand projet d’habitat groupé. «L’acquéreur est une société bruxelloise de développement immobilier qui projette de transformer le couvent (2.200m² bâtis) en un habitat groupé d’une douzaine de logements de tailles différentes. L e p r o m o te u r est tombé sous le charme de l’endroit estimant qu’il y a une vue magnifique et des bâtiments de caractère», précise Paul de Sauvage. «Les sœurs partiront au Chant d’Oiseau à Woluwe-SaintPierre. Une aile sera adaptée à leur grand âge et elles voulaient vraiment que l’opération soit rapidement bouclée.» D’après Actibel, les sœurs clarisses se sont engagées à quitter les lieux pour le 31 août 2015. L’architecte Philippe Genot, habitant précisément Malonne, a été chargé par le nouveau propriétaire des lieux de la conception du projet d’ensemble. Le couvent devrait être transformé en logements pour la fin de l’année 2015. MICHELLE MARTIN DOIT PARTIR Reste que chez les sœurs, Michelle Martin a pu se reconstruire un réseau d’amis. Après être restée cachée des mois derrière les hauts murs, elle a commencé à communiquer avec l’extérieur puis à sortir. Elle suit aujourd’hui des cours de droit et est soutenue par d’anciens magistrats. Elle est également aidée par l’ancien curé de Malonne, touche du CPAS, dispose d’une voiture, fait son marché… En août dernier, le tribunal d’application des peines a accepté qu’elle change d’adresse. Il lui reste huit mois pour quitter le couvent. Petit détail non négligeable: pour le moment, l’enchère la plus haute est montée jusqu’à G.B. 38.000 euros… 10.209.119€ Nationale de Belgique. FÊT SPECIAL ES SÛR D VOUS ÊT UN S GAL POUR G L’HÔPITAL DE DAVE En Wallonie, l’ASBL est basée à la rue Saint-Hubert, 5100 Namur. Il s’agit de l’adresse de l’hôpital psychiatrique de Dave. Cette entité dispose de 26,8 millions d’euros placés sur des comptes! À côté de cette ASBL, les Franciscaines missionnaires de Marie (Woluwe-Saint-Pierre) ont l’air d’enfants de chœur. Dans leurs actifs, il y a pourtant 80 millions d’euros, dont 75,48 millions en trésorerie. «Quand j’ai fait une étude comparable à celle-ci en Flandre, j’ai cru que je rêvais», lâche Thierry Debels. «Ces associations veulent donner une image de grande pauvreté alors que, bien au contraire, elles sont très riches». Très riches est vraiment le mot. Sur la troisième marche du podium, on retrouve la Société des missionnaires d’Afrique en Europe avec des actifs de 44.329.485 euros. Ce sont les fameux Pères blancs qui roulent sur l’or même si leurs membres vivent comme des démunis. Basée à Dour, l’Entraide protestante peut se reposer sur un joli matelas de 19,377 millions d’euros, dont 2.377.391 euros en liquidités. avec un pactole de 12,6 millions d’euros. Elle devance de justesse l’abbaye Notre Dame de Saint Rémy (Rochefort) et de Leffe. Pour continuer dans les trappistes, nous citerons les 10,2 millions d’Orval et les 6,2 millions de Mardesous.«Et encore, on n’étudie que les ASBL, pas les sociétés commerciales qui produisent les bières», analyse Thierry Debels. «Les moines s’enrichissent aussi en laissant vendre leur production avec leur... bénédiction». Loin d’être pauvres ou sur la paille, doivent payer que sur certaines catégories de revenus. Ainsi, un couvent qui organise un souper spaghetti et dont les revenus sont censés aider des personnes précarisées ne devra pas payer d’impôts sur les bénéfices. Certaines ASBL sont toutefois soumises à l’impôt des sociétés lorsqu’elles exercent une activité industrielle, commerciale ou agricole dont le but n’est pas uniquement de soutenir leur activité principale. Sur les revenus engendrés par la vente ou la location de biens immobiliers, les ASBL G Cinq cent cinquante millions d’euros. Nous avons décidé d’écrire ce montant en chiffres pour vous montrer qu’il est faramineux. Pour ceux qui ont connu les francs belges, cela représente 2,2 milliards. Rien que pour 50 ASBL qui ont leur siège à Bruxelles ou en Wallonie! Ces asbl ont toutes des racines religieuses. Elles viennent souvent en aide aux plus démunis ou aux exclus d’une société qui va bien trop vite pour eux. Avec Thierry Debels, un économiste qui aime, comme nous, dépatouiller les comptes annuels affichés sur le site de la Banque Nationale de Belgique, nous avons épluché les données. Et nous sommes tombés sur des chiffres qui donnent le tournis. Le pompon, nous l’avons trouvé à Jambes, près de Namur. Une ASBL s’appuie sur des actifs à neuf chiffres. Il s’agit des Œuvres des frères de la charité. Le total de leurs actifs? 116.509.227 euros, soit plus de 4 milliards de FB! En Flandre, ces œuvres disposent d’actifs dépassant le milliard. D’euros ! Les ASBL doivent aussi payer des impôts ! S’ils ont de véritables magots sur leur compte bancaire, les couvents et autres monastères sont, de manière générale, inscrits en tant qu’associations sans but lucratif – ASBL-. Mais, contrairement aux idées reçues, ce statut ne leur permet pas de se mettre à l’abri des griffes du fisc. La plupart des ASBL sont soumises à l’impôt des personnes morales. Un impôt qu’elles ne G Que feriez-vous avec 550 millions d’euros? Cette somme astronomique, c’est l’ensemble des actifs que nous avons calculé pour 50 ASBL religieuses de Bruxelles et de Wallonie. On retrouve des abbayes au nom très connu mais aussi des associations flanquées d’un mot qui ne leur va pas vraiment: «pauvres». COMME TOUT CITOYEN PLUS D’INFOS ET CONDITIONS S 1 Action valable du 21/11/2014 au 31/12/2014 dan A l’activation d’un nouvel abonnement de téléphonie Samsung Galaxy Ace 4, moyennant la signature d’un de changement de plan tarifaire vers un plan tarifa l’appareil. Action non cumulable avec d’autres promo PHOTONEWS, REPORTERS
© Copyright 2024 ExpyDoc
