Inleiding - Centrum Hout

Houtcafé 25 september 2014
‘Milieuaspecten van hout in de praktijk’
Houtcafé 25 september 2014
AGENDA
16.00 uur
Inleiding ‘Milieuaspecten van hout’
Eric D. de Munck, projectleider en secretaris Centrum Hout/VVNH
16.45 uur
Inleiding ‘CO2-footprint en CO2-prestatieladder’
Christine Wortmann, Adviseur Duurzaamheid & MVO,
Primum, Driebergen
17.15 uur
Inleiding ‘BREEam’
Mark Spetter, directeur, Globalance, Almere
17.45 uur
Discussie
18.00 uur
Napraten onder genot van hapje en drankje
MILIEUASPECTEN VAN HOUT
• USP’s van hout op milieugebied
• Levenscyclus Analyse (LCA)
• Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen
• Nationale Milieudatabase
• Environmental Product Declaration
• LCA en de houtsector
MILIEUASPECTEN VAN HOUT
• USP’s van hout op milieugebied
• Levenscyclus Analyse (LCA)
• Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen
• Nationale Milieudatabase
• Environmental Product Declaration
• LCA en de houtsector
MILIEUASPECTEN VAN HOUT
HERNIEUWBARE GRONDSTOF
KEURMERKEN VOOR GOED BOSBEHEER
DUURZAAM BEHEERDE BRON
100% MATERIAALGEBRUIK
GESLOTEN LEVENSCYCLUS
Cascade effect
RECYCLEBAAR
RECYCLEBAAR
CRADLE TO CRADLE
CRADLE TO CRADLE
MINDER KLIMAATVERANDERING: GEBRUIK HOUT!
VERMINDERING BROEILASEFFECT
Hout legt CO2 vast
- CO2- vastlegging:
- CO2- sink-effect:
:
- CO2- substitutie:
1 m3 hout = 0,9 ton CO2
0,9 ton CO2 = 0,9 ton CO2
1 m3 = 1,1 ton CO2
0,9 ton + 1,1 ton = 2,0 ton CO2 m3
O,9t
9 verdiepingen CLT
London, Waugh Thistleton Architects
Hout
Beton
350
700
Staal
Aluminium
Tabel : Energie verbruik bouwmaterialen (kW/m3)[Bron: NTC, 1998]
Energieverbruik productie grondstof
LAGE ENERGIE-INHOUD
46.000
141.500
LCA
Bron: NIBE Duurzame Bouwmaterialen
Source: Athena Sustainable materials Institute
EZOND BINNENMILIEU
• Moisture regulation
• Natural insulation capacity
• No heat accumulation
• Non toxic
• No radiation
• Warm aesthetics
• Comfortable
MILIEUASPECTEN VAN HOUT
• USP’s van hout op milieugebied
• Levenscyclus Analyse (LCA)
• Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen
• Nationale Milieudatabase
• Environmental Product Declaration
• LCA en de houtsector
Wat is een Levenscyclus Analyse (LCA?)
• Maakt milieubelasting in gehele keten inzichtelijk
• Maakt milieubelasting eenheden vergelijkbaar
• In de bouw te gebruiken voor:
- grondstoffen,
- producten,
- bouwdelen, en
- gebouwen
• Data + Rekenmodule = Score
(Toerekening milieueffecten aan eenheid product)
• Normen: ISO 140040
ISO 140044
EN 15804
• Benaderingen: Cradle to gate
Cradle to grave
Hoe werkt een Levenscyclus Analyse (LCA?)
• Databank (EcoInvent, Gabi, ILCD, USDA, Athena, etc.)
- productdata, milieubelasting en emissies
- productbladen: samenstelling product per eenheid
(Functionele Eenheid (FE: m1, m2, m3))
+ Rekenmodule (EcoInvent, Simapro, GreenCalc,DuboCalc etc)
- rekenprogramma (volgens NEN 8006/ EN 15804)
- vertaald data per FE, via milieu-effecten, naar eindscore
= Eindscore (systematiek verschilt per LCA-methode)
- Puntensysteem (bv score is:100, 131, 200)
- Classificatie (bv klasse 1a, 3b, 7b)
- Milieukosten Indicator: score milieueffect wordt gemonitatiseerd (€ /FE)
Wat moeten we weten?
Input
Processen
Winning
Productie
Gebruik
Emissies/Output
Afvalfase
Energie
Lucht
Gas
Water
Bodem
Water
Overig
Verpakkingen
Hergebruik
Overige
stoffen
Winning grondstof
Energie
Kettingzaag
Schonen
Emissies
Vellen
Gas
Water
Water
Forwarder
/lier
Verpakkingen
Overige
stoffen
Truck
Afval
Uitslepen
Rondhout
Transport naar zagerij
Overig
Milieueffect-categorieën
Voorbeeld uit milieuclassificatie NIBE volgens TWIN
CO2-footprint
MILIEUASPECTEN VAN HOUT
• USP’s van hout op milieugebied
• Levenscyclus Analyse (LCA)
• Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen
• Nationale Milieudatabase
• Environmental Product Declaration
• LCA en de houtsector
Bouwbesluit 2012 –
Milieu Prestatie Gebouwen
Doel overheid:
1) Verlagen energiegebruik, verhogen energie efficiëntie gebouwen
(EPC/EPG en Energie-nul)
2) Verlagen milieubelasting van materialen bij nieuwbouw en renovatie
Bouwbesluit 2012 is een eerste aanzet om de milieubelasting van
materialen in gebouwen terug te dringen
Artikel 5.8 Aansturingsartikel
Een te bouwen bouwwerk is zodanig dat de belasting van het milieu
door de in het bouwwerk toe te passen materialen wordt beperkt.
Artikel 5.9 duurzaam bouwen
Voor de samenstelling van constructie-onderdelen van woonfuncties en
gebouwen met kantoorfuncties met een GO > 100 m2 is de uitstoot van
broeikasgassen en de uitputting van grondstoffen gekwantificeerd
volgens de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW werken
Milieuprestatieberekening (MPG):
- omgevingsvergunningsaanvraag
- nieuwbouwwoningen en kantoren
- grondoppervlak > 100 m2
Artikel 3.1
Waar in artikel 5.9 van het besluit wordt verwezen naar de
Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken is
bedoeld de Berekeningswijze voor het bepalen van de milieuprestatie
van gebouwen en GWW-werken gedurende hun gehele levensduur,
gebaseerd op de levenscyclusanalysemethode (LCA)
MILIEUASPECTEN VAN HOUT
• USP’s van hout op milieugebied
• Levenscyclus Analyse (LCA)
• Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen
• Nationale Milieudatabase
• Environmental Product Declaration
• LCA en de houtsector
Nationale Milieudatabase (NMD)
LCA’s
Productkaarten in
Nationale Milieu Database
Rekenmethode
Milieuprofiel voor vergunningsaanvraag
BREEam (Materialen tool)
Cradle to gate
… to grave
Jaar 0
Jaar 75
Winning Productie
Transport
Bouw
Onderhoud & beheer
Afvalfase
Nationale Milieudatabase
Drie “soorten” lca’s in NMD:
- Categorie 3: Merkongebonden, niet getoetste data
- Categorie 2: Merkongebonden, getoetste data
- Categorie 1: Merkgebonden, getoetste data
NEN 8006 -> NEN-EN 15804 (eind 2014) Duurzaamheid van bouwwerken Milieuverklaringen van producten - Basisregels voor de productgroep
bouwproducten
NEN-EN 15978:2011 en Duurzaamheid van constructies - Beoordeling van
milieuprestaties van gebouwen - Rekenmethode
Milieuprestatie berekening (MPG): totale milieukosten per m2 BVO
Milieuprestatieberekening
1. GPR
Bouwbesluit
www.gprgebouw.nl
2. MRPI-
free tool MPG
www.mrpi.nl
3. Materialentool
DGBC
www.dgbc.nl/wat_doet_dgbc/materialentool
4. DuBoCalc
(GWW)
MILIEUASPECTEN VAN HOUT
• USP’s van hout op milieugebied
• Levenscyclus Analyse (LCA)
• Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen
• Nationale Milieudatabase
• Environmental Product Declaration
• LCA en de houtsector
Environmental Product Declaration (EPD)
- Vereenvoudige LCA op productniveau
- In de toekomst verplicht vanuit CPR
-
NEN-EN 15804:2012 en Duurzaamheid van bouwwerken Milieuverklaringen van producten - Basisregels voor de productgroep
bouwproducten
-
NEN-EN 16485:2014 en Rondhout en gezaagd hout Milieuverklaringen van producten - Basisregels voor de productgroepen
houtproducten en op hout gebaseerde producten voor gebruik in de
bouw
Environmental Product Declaration (EPD)
Environmental Product Declaration (EPD)
Beschrijvingen
- Bedrijf
- Certificerende instelling
- Normen van toepassing
- Product specificatie
- Procesbeschrijvingen
Analyse
- Energie gebruik
- Grondstofgebruik
- Transport
- Afval/hergebruik
Resultaat
- Overzicht milieubelasting per milieucategorie
Environmental Product Declaration (EPD)
- In de toekomst waarschijnlijk onderdeel van CE-markering
- Beschrijven essentiële milieu-eigenschappen
Bijv. bijdrage broeikaseffect, uitputting, verzuring,..
CE
Houthandel Janssen
Vurenhoutlaan 34, 1234 AB
HOUTEN
NEN-EN 14915
Massief houten wand-gevelbekleding
Brand en rookklasse: F
Volumieke massa en dikte: 370, <18/13 mm
Western Red Cedar
NEN-EN 15804
Bijdrage broeikasgas:
Ozondepletie:
Verzuring:
E
WC
THPL
2
370/0.09
0.1/0.3
E1
MILIEUASPECTEN VAN HOUT
• USP’s van hout op milieugebied
• Levenscyclus Analyse (LCA)
• Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen
• Nationale Milieudatabase
• Environmental Product Declaration
• LCA en de houtsector
LCA en de houtsector
Diverse onderzoeken VVNH:
-
Afgerond: 6 bouwdelen
-
Lopende onderzoeken: 2 bouwdelen en Grondstofstromen 5 continenten
-
Samenwerkingsvormen in de sector worden onderzocht ten aanzien van:
- vergelijkende studies,
- onderzoek naar alternatieve vormen van verificatie,
- en modules om EPD’s te genereren voor lidbedrijven.
VRAGEN

Download Report