LENTE 2014 - GRATIS
verwerkt worden
GRATIS
Pajottenland en Zennevallei magazine
Grenzeloze verhalen
met VerBruegelde streken
Erfgoeddag: Grenzeloze verhalen
Schubertreise
Expeditie Pajottenland
Kalmkunstfestival
Op vadrouille met Bruegel
MET UIT-AGENDA & wedstrijd
In de Luwte
1 kalmkunstfestival 2
30•31 mei & 1 juni 2014 | Roosdaal - Strijtem
(in en om GC Het Koetshuis)
d Toegang gratis d
Drie dagen genieten van de kunst van de eenvoud
muziek, theater, poëzie, kunstambacht, smaak, expo…
www.kalmkunstfestival.be | [email protected] | 016 26 76 05
een initiatief van de provincie vlaams-brabant i.s.m. agb en gemeentebestuur roosdaal
v.u. provincie vlaams-brabant - provincieplein 1 - 3010 leuven
vormgeving: het eiland neus
EDITOOOO
Grenzeloos beleven!
Wie aan het Pajottenland & de Zennevallei denkt, denkt aan Bruegel. Glooiende
groene heuvels, vruchtbare landbouwgronden, het buitenleven en de Lambiek die
rijkelijk vloeit. Op heel wat prachtige plekjes in de regio waan je je zowaar in één
van de grootmeesters geschilderde taferelen. En daar zijn we trots op! De regio
op zijn Bruegels krijgt dan ook volop de aandacht in dit lentenummer van PenZine.
Maar denk niet dat we hier in de streek in de Middeleeuwen zijn blijven steken.
Nee, het Bruegeliaanse tafereel heeft zijn grenzen doorgebroken. Onze streek
bevindt zich al jaren op een kruispunt van culturen en dat voelen we. Onze rijstpap
en Lambiek vervangen we af en toe al eens door een pizza, kebab of een glaasje
Cava. En niemand die daarom treurt. Onze Pajotse ‘boerenbruiloft’ is er alleen maar
diverser, smakelijker en vooral boeiender op geworden!
Deze PenZine maakt je wegwijs in de diversiteit van activiteiten die je deze lente
in onze regio kan beleven.
COLOFON
PenZine verschijnt drie keer
per jaar op initiatief van
Erfgoedcel Pajottenland
Zennevallei, Toerisme
Pajottenland en Zennevallei,
Regionaal Landschap
Pajottenland en Zennevallei
en Pajottenland + en Arch’educ.
Verspreiding op 30.000 ex in
de gemeenten: Affligem, Bever,
Beersel, Dilbeek, Drogenbos,
Galmaarden, Gooik, Halle, Herne,
Lennik, Liedekerke, Linkebeek,
Pepingen, Roosdaal,
Sint-Genesius-Rode,
Sint-Pieters-Leeuw, Ternat
e
t
n
e
l
PenZvinivea’slpakket
sur
Redactie: Alwin Loeckx, Carlijn Fronik,
Jos Huwaert, Karen Van Buggenhout,
Koen Demarsin, Kristien Van Hecke, Lien
Standaert, Tim Guily, Manu De Cort,
Bea Vansteelandt, Filip Verhaegen
Meer info over adverteren:
Johan Vencken, 0477 56 85 01
Verantwoordelijke uitgever: Toerisme
Pajottenland & Zennevallei, Regionaal
Landschap Pajottenland & Zennevallei,
Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei,
Pajottenland+
Vormgeving en druk: PuPiL - Halle
ieren lijke
Paavsieeren met overheer
l gio! Boeiende
o
b
d
l
e
Wer in onze re 6.
.
Pasen
ie p28
ade. Z
chocol
op p
ereld
De w everhalen
i
t
a
migr
je
Visenlbeeetstjes uit de p10.
r
krieb
Ga naa
ssen?
i
v
l
e
o
p
nhelvamn de
e
t
a
d
l
So naar sporen 6.
k
p2
Op zoe
rlog op
ereldoo
W
e
t
s
Eer
jker
Verruer kbeileven en spotpt2e0n.
e
Natu
bos. Zi
dekerke
e
i
L
n
i
PenZine - www.penzine.be - [email protected]
T: 02 356 42 59
Toerisme
DOE MEER
MET WAT JE
GRAAG DOET
03
PENZINIES
KORT NIEUWS UIT jouw STREEK
Steeds meer producenten voelen
zich ‘Pajottenlandproducent’
Sinds eind 2012 biedt Pajottenland+ producenten
de kans om hun werk en hun producten aan het
Pajottenlandmerk te koppelen. Eind 2012 vroegen acht
producenten het gebruik van dat merk aan. Intussen
groeit de groep stilaan naar twintig gebruikers. Winkels,
horeca en verdelers van geschenkmanden nemen
steeds meer producten met het Pajottenlandlogo op
in hun gamma. Ook zij overwegen dus om aan de slag
te gaan met het streekmerk van het Pajottenland.
Welke ondernemers het merk al gebruiken, zie je via
www.pajottenland.be.
Cafes, zangers, muzikanten,
vertellers en acteurs gezocht
In de media las je al dat VTM in onze regio het voorbije half jaar
opnames maakte voor een nieuwe tv-reeks. De serie ‘Amateurs’
draait rond een toneelgezelschap dat zich ‘de Pajotters’ noemt,
en komt in september op het scherm. De Pajotters brengen het
stuk ‘het malheur van de facteur’. In de lente van volgend jaar
organiseren verschillende gemeentebesturen en Pajottenland+
het ‘weekend van de volkscafés’. Dat weekend moet de volkse
sfeer in het Pajottenland laten opleven.
Hiervoor zijn we op zoek naar cafés die willen deelnemen, maar
ook naar zangers, muzikanten, vertellers van streekverhalen
en acteurs om een korte versie van een toneelstukje op te
voeren. Ook verenigingen die hun streekwerking willen tonen,
kunnen deelnemen. Voorlopige datum: het weekend van
donderdagavond 30 april tot zondag 3 mei 2015. Meer info bij
Jos Huwaert van Pajottenland+: [email protected]
of 054 50 02 45.
Klik door naar ‘Onze producenten’. Negen producenten
hebben zich intussen ook verenigd in de coöperatie
‘Lekkers uit het Pajottenland‘. Surf hiervoor naar
www.lekkersuithetpajottenland.be.
Wil je bijkomende informatie, stuur dan een mailtje naar
[email protected].
04
Zevenhonderd jaar
Kartuizerklooster
Welkom boommarter!
Europese topnatuur in Halle versterken en verbinden,
daar draait het om in het Plan Boommarter. Stad Halle,
Agentschap voor Natuur en Bos, Natuurpunt, Natuurgidsen
Zuidwest-Brabant en Regionaal Landschap Pajottenland
& Zennevallei engageren zich hiervoor in een nieuwe
samenwerkingsovereenkomst. Deze aanpak is een
primeur voor Vlaanderen en dient als referentie voor
samenwerking in andere
gebiedsprojecten. Inwoners
kunnen een beroep doen op
het Regionaal Landschap voor
de aanplant van meer groen,
poelen, boomgaarden…
www.planboommarter.be
Het Kartuizerklooster van Herne is niet zomaar een herinnering
aan de Kartuizers, die er van 1314 tot 1783 leefden. Als
oudste in de Nederlanden is het Kartuizerklooster in Herne van
onschatbare waarde.
Het was ook de locatie van de eerste Bijbelvertaling, van het
Latijn naar het Nederlands. Omdat het dit jaar precies 700 jaar
geleden is dat het klooster van Herne werd gesticht, staan er
grote festiviteiten op het programma.
De aftrap wordt gegeven op Erfgoeddag, op zondag 27 april. Via een tentoonstelling, een kunstmap en een
Kartuizerwandeling ontdek je deze
bijzondere
geschiedenis.
Kinderen
kunnen katapultschieten, boogschieten
en zwaardvechten, maar er zijn ook
workshops touwvlechten en kalligrafie.
Volksspellen en middeleeuwse dans
maken de animatie compleet. Meer info:
www.herne.be
Steun jouw
♥plekje
Aan de slag in 'Groen Ruisbroek'
Op de grens van Sint-Pieters-Leeuw met Brussel ligt
een groot stuk groengebied verborgen. De zogenaamde
beemd in Ruisbroek zit gekneld tussen de woonkern van
Ruisbroek en de ringweg. Deze oude Zennebeemd is voor
veel inwoners van Ruisbroek een onbekend en bijgevolg
ook onbemind terrein.
Heb jij ook een warm hart voor natuur en landschap in
het Pajottenland en de Zennevallei? Stort een gift op
projectrekening BE76 7450 6806 7595 en vermeld
‘Landschap’. Je levert een gegarandeerde bijdrage om
natuurlijk erfgoed te behouden en te herstellen: poelen,
boomgaarden, knotbomen… Met jouw steun zorgt
Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei voor nog
meer mooie plekjes in je buurt.
www.pajot-zenne.be/steunen,
www.landschapsfonds.be
Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei en de
gemeente Sint-Pieters-Leeuw slaan de handen in elkaar
om ‘Groen Ruisbroek’ te versterken als groengebied en
open te stellen voor recreatie en natuurbeleving.
www.pajot-zenne.be/beemd
Erfgoed zichtbaar maken
op jouw evenement?
Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei helpt je graag door
twee mobiele tentoonstellingen gratis ter beschikking
te stellen. In ‘Zap door het landschap’ vertellen bewoners
uit het Pajottenland en de Zennevallei hun verhaal aan de
hand van oude beelden. De tentoonstelling bestaat uit vier
retrowoonkamers. ‘Ge(s)maakt door de Brusseleir’ is een
mobiele tentoonstelling in een marktkraam. In dat kraam
ontdek je het verhaal van zes producten aan de hand van
geluidsfragmenten, informatiebordjes, receptenkaartjes
en een verbindingsspel. Meer informatie:
www.erfgoedcelpz.be/brussel-gesmaakt
Nieuw boekje over archeologie
Bart Van Camp maakte een prachtig boekje over
archeologie in Gooik en bij uitbreiding het hele
Pajottenland. Een tocht van 50.000 jaar van aan een kamp
van neanderthalers tot een middeleeuwse burcht. Te koop
voor 3 euro via Heemkundige Kring Gooik of in de bib van
Gooik. Bart tekende eerder al fascinerende tijdsvensters en
een wandeling doorheen het landschap rond Kesterheide:
downloaden via www.pajot-zenne.be/kesterheide
Kasteelherinneringen gezocht
Met Once upon a Castle… jouw herinneringen betovert het Kasteel van Gaasbeek zijn bezoekers met
performance, installaties, soundscapes, en een licht- en schaduwspel. Het kasteel laat zijn eeuwenoude
herinneringen op je los. Ook jouw herinneringen wil het kasteel graag verzamelen! Heb je kiekjes van
een familiepicknick voor het kasteel, foto’s waarop je oma als een plechtig communicantje glundert
bij de kasteelpoort, een filmpje waarop je smoorverliefd in de ogen van jouw echtgeno(o)t(e) kijkt…?
Drop ze op www.erfgoedplus.be/zwerfgoed of breng ze mee op de inzameldag op zondag 1 juni.
www.kasteelvangaasbeek.be
05
alen
h
er
v
ze
o
Grenzel
Pajottenland & Zennevallei
zondag 27 april 2014
Vincenzo Rispoli
,,Mijn naam is Vincenzo
maar iedereen noemt me Vincent’’
06
,,Jij kiest he! Voor mij blijft het gelijk!’’ Hij stelt
zich met een grote hartelijkheid voor: een
stevige en warme handdruk en een grote
glimlach op de mond. We ontmoeten hem
in Sint-Genesius-Rode waar hij een van de
vaste deelnemers is aan Café Combinne.
Vincenzo is geboren in Abbruzzi, een regio
in zuidelijk centraal Italië. In 1951 reist hij
als kleuter van vier samen met zijn moeder, broer en zus, naar België. Die was vier
jaar eerder naar ons land gekomen om in
de mijnen te werken. Van die lange treinreis
herinnert Vincenzo zich nog de medische
controle in Milaan, een voorwaarde om het
land binnen te mogen. Ze maken er ook kennis met bananen, die ze kregen op de trein.
Onwetend nam zijn zus een hap, met schil en
al. Neen, die eerste banaan, was geen succes.
De familie komt terecht in het donkere en
grauwe, maar vooral ook koude Jemappes,
een deelgemeente van Bergen. Het contrast
met het groene en warme Italië kon niet groter zijn. Hij ruilt er Driekoningen voor Sinterklaas, want die kenden ze niet in Italië. En voor
het eerst doet ook de kerstboom zijn intrede
bij de familie Rispoli.
Op 27 april 2014 is het weer Erfgoeddag met als thema ‘Grenzeloos’. De
regio Pajottenland en Zennevallei breekt de grenzen open en gaat op zoek
naar migratie- en verhuisverhalen. Immers ; iedereen is migrant! Of toch
bijna iedereen… Hoe kwam jij in de regio Pajottenland en Zennevallei
terecht? Vanuit een vlakbij gelegen dorp, van over de taalgrens, een
buurland of uit verre oorden? In de aanloop naar deze Erfgoeddag
bezochten we een aantal Café Combinnes (interculturele praatgroepen)
en gingen in gesprek met enkele van onze ‘nieuwe’ regiobewoners. Hoe
ze hier terechtkwamen, verhalen over hier en ginder, loslaten en bewaren,
koesteren en ontdekken.
Vincenzo liep school en deelde de schoolbanken met de jonge Salvatore Adamo,
wiens vader ook in de mijnen werkte. Vincenzo deed het goed op school. Ooit slaagde
hij erin om als enige van de klas een moeilijk
vraagstuk op te lossen. Hij voelde zich trots.
Maar tot zijn verbazing werd de meester
boos. Niet op Vincenzo, maar op de klas. Ze
moesten zich schamen dat die vreemdeling
er wel in slaagde en zij niet. Pas later begreep
hij wat de meester daarmee echt bedoelde.
Zijn moeder miste haar Italië heel erg.
Vooral de Italiaanse keuken, die zo verschillend is van de Belgische. pasta kenden de Vlamingen niet, die moesten ze
zelf maken. Olijfolie vond je hier nergens, er was alleen maar boter. Terwijl
hij ons dit vertelt zitten drie oudere dames achter ons een spaghetti te eten. Nu
bijna standaard op elke menukaart, maar
zestig jaar geleden nog volledig onbekend.
Hoewel iedereen in zijn omgeving er altijd
van uitging dat ‘die migranten’ enkel goed
waren voor het technisch onderwijs of de
beroepsschool slaagt Vincenzo erin op zijn
zeventiende een studiebeurs te pakken te
krijgen. Hij zoekt en vindt zijn weg, en wordt
industrieel ingenieur.
Vincenzo vindt werk in Brussel. Hij verhuist eerst naar Jette. Later bouwt hij
een huis in Sint- Genesius-Rode, dicht
bij het Zoniënwoud, zijn favoriete plek
binnen zijn gemeente. ,,Een droom!’’,
zegt hij. ,,Zo’n groen hart, zo dichtbij.’’
(BVS)
vrienden achter om hem te volgen. Ze stelde zich ons land voor als een vlak landschap
met ‘geamputeerde bomen’ (knotwilgen);
een beeld dat ze te danken had aan de schilderijen van grootmeesters uit de Lage Landen die ze in de Hermitage bewonderde.
,,Wat ik meegenomen heb? Alles! Mijn hele
hebben en houden: meubels, kleren, bestek,
tot en met het laatste kopje. Dat hoorde allemaal bij mij, bij mijn leven. Ik had die uitzet
zorgvuldig uitgezocht en verworven, en dat
was in Rusland helemaal niet zo eenvoudig.
Misschien gaf het me ook wat zekerheid; ik
zou in België niet van vooraf aan moeten beginnen.’’
Ludmila Antochkina
,,Een vlak landschap
met geamputeerde bomen’’
Ludmila Antochkina, geboren en getogen in
Oefa (Oeral, Rusland), verhuisde 15 jaar geleden naar België. Niet om een droom na te
jagen - ,,Ik had nooit gedacht dat ik Rusland
ooit zou verlaten’’ - maar ze werd verliefd
op een Belg en liet werk, woonst, familie en
Hier aangekomen voelde ze zich ontworteld. Alles was vreemd. Van de documenten
die je hier moet voorleggen over de veelheid aan ongekende producten in de winkelrekken, tot de manier waarop vrouwen
zich hier kleden.
,,In Rusland kleden we ons elegant, sierlijk,
kleurrijk. Hier is de vrouwenmode eerder
sober, mannelijker, wat somber ook. Ik had
het daar in het begin best moeilijk mee. De
vraag over smaken hier en ginds was nooit
erg belangrijk voor mij. Menselijke relaties daarentegen wel.’’ Doorheen de jaren
heeft ze ervaren dat het niet origine op
zich is wat mensen bindt; wel interesses,
opinie, humor, zielsverwantschap.
Ludmila heeft het gevoel dat door naar
hier te komen ‘de wereld zich onverwacht
geopend heeft voor haar’. Zo heeft ze bijvoorbeeld in zichzelf een grote interesse
voor talen ontdekt door de veelheid aan
talen die de mensen in onze regio spreken. Ze kijkt met veel plezier naar mensen
en stenen (architectuur). ,,In die stenen
voel je de geschiedenis, de handenarbeid, het ambacht. Je ervaart zo de oorsprong en de authenticiteit van die plek.’’
(DDP)
François vindt de bescherming die kinderen hier krijgen zeer veel waard. Hij
vraagt zich wel af of we hier wel streng
genoeg zijn voor onze kinderen. ,,Er bestaat veel verwarring of we een kind nog
mogen straffen. Als ik hier op straat een
kind iets gevaarlijks of stouts zie doen,
mag ik niet ingrijpen. In Rwanda deelt
iedereen van het dorp in de zorg om de
kinderen goed te doen opgroeien.’’
angabo
uk
AurEa M
mana
Francois Hareli
,,De eerste keer dat ik vuurwerk
hoorde heb ik me met mijn kinderen
verstopt in de hal onder de jassen.’’
Auréa. ,,Het was dan ook een logische keuze
dat we naar België zouden vluchten.’’
François Harelimana en Auréa Mukangabo ontvluchtten Rwanda in 1994, na
de moord op president Habyarimana.
Ze zijn hals over kop moeten vetrekken.
Het enige dat ze konden meenemen waren de kleren die ze aanhadden en wat
voedsel voor de kinderen. Tijdens hun
vlucht raakten ze van elkaar gescheiden
en pas vier jaar vonden ze elkaar terug,
in België.
,,Door te praten vind je oplossingen.’’ zegt
François lachend.
Auréa was ongelooflijk opgelucht toen ze
hier aankwam. ,,Toch zat de angst er zo diep
in dat ik soms raar reageerde. De eerste keer
toen ik vuurwerk hoorde heb ik me met mijn
kinderen verstopt in de hal onder de jassen.
Later, toen we hier al een tijdje waren, vreesde ik opnieuw het ergste, wanneer ik las dat
het niet zo goed boterde tussen Walen en
Vlamingen.’’ Nu kan ze lachen om die herinneringen. Toch benadrukt ze dat het onbetaalbaar is te leven zonder angst dat er jou of
je kinderen iets kan gebeuren.
,,Ik had via mijn vrijwilligerswerk vrienden in
België. Toen de onlusten in Rwanda begonnen hielden we regelmatig contact’’, vertelt
François mist die betrokkenheid en dat
spontane ook in andere contacten. ,,In
Rwanda begroet je iedereen, vraag je
hoe het gaat en of alles ok is met de familie. Als je dat hier doet, vraagt men:
,heu, ken ik u, mijnheer?’.’’
François en Auréa vinden het jammer
dat hun kinderen geen beelden hebben van hun leven en familie in Rwanda.
,,Onze twee jongste kinderen spreken de
taal niet. Daardoor is de band met de cultuur en tradities helemaal doorgeknipt.
Tradities en waarden mondeling doorgeven is ook voor Auréa erg belangrijk.
,,Wanneer mijn ouders de familieverhalen vertellen aan mijn kinderen, krijgen
de kinderen de waarden mee die voor
ons belangrijk zijn. Tegelijk krijgen ze
het gevoel dat ze niet alleen zijn op de
wereld, maar bij een groep horen. Misschien is de band tussen generaties wel
een meer universele waarde. Dat zal
ook wel de reden zijn waarom we hier
in scholen een grootouderdag houden.”
(MH)
07
Programma:
Op Erfgoeddag ontdek je op maar liefst tien locaties
de grenzeloze verhalen van regiobewoners die van
een vlakbij gelegen dorp, de andere kant van het land
of van verder gelegen oorden naar onze regio trokken.
Ontdek erfgoed, beluister boeiende migratie- en
verhuisverhalen, proef en beleef de diversiteit aan
culturen op deze gratis activiteiten! Vind het volledige
aanbod op www.grenzelozeverhalen.be
Centrum Lot
GC Het Koetshuis Roosdaal
Wandeling: Wandel langs de plaatsen die herinneren aan de
lange migratiegeschiedenis van Lot en beluister de verhalen
van mensen op zoek naar een betere toekomst.
Maak kennis mat de verhalen van Roosdaalse inwoners die uit
een ander dorp, provincie of land komen. Wat is het verschil
tussen hier en bijvoorbeeld Liedekerke, Dilbeek, Sint-JansMolenbeek, Sicilië, Marokko?
Opvangcentrum Alsemberg
Rondleiding: Wilt u ook wel eens weten hoe het leven van een
asielzoeker eruit ziet? Kom dan een kijkje nemen achter de
schermen van het opvangcentrum.
Merselborre Sint-Pieters-Leeuw
Bibliotheek De Wolfsput en CC Westrand Dilbeek
Tentoonstelling: Deze tentoonstelling brengt het migratieverhaal
van enkele nieuwe inwoners aan de hand van objecten, souvenirs,
foto’s, muziek, kinderliedjes, rituelen en kledij. Als toemaatje komen ook culinaire herinneringen smakelijk aan bod.
Tentoonstelling: Aan de hand van foto, film en tekst maak je
kennis met verhalen over migraties. In schetsboekjes die de
gemeente rondreisden werden persoonlijke migratieverhalen
van gebundeld.
08
Film: Marina vertelt het aangrijpende migratieverhaal van de
charmante zanger Rocco Granata.
Gemeenteschool De Kiem Ternat
Workshops: In een creatief schrijversatelier ga je op zoek
naar je eigen stem. Of je gaat aan de slag met Art Journaling,
een creatieve uitlaatklep waar beeld en woord mekaar tegenkomen
Evenement: We spelen ‘vreemde’ gezelschapsspelen en muziek en zelfgemaakte hapjes zorgen voor een feestelijke toets.
In een gezellig praatcafé oefenen we samen ons Nederlands
met verhalen van kinderen en volwassenen over ‘thuiskomen’.
Randactiviteiten: Voorleesmoment voor kinderen en filmvoorstelling “Who is Dayani Cristal?”
Ook op Erfgoeddag
FeliXart Museum Drogenbos
Tentoonstelling: Wat willen nieuwe Drogenbossenaren anno
2014 voor de toekomst bewaren? Ontdek het in een boeiende
expo!
Sint-Petrus en Pauluskerk Herne
Wandeling en tentoonstelling: Herne viert het 700-jarig
bestaan van zijn Kartuizerklooster. De gegidste wandeling
vertrekt aan de kerk, waar er een tentoonstelling opgesteld
staat, passeert langs de oude kloosterwijk en wordt verrijkt
met muzikale tussenstops en kartuizer-versnaperingen.
GC De Cam Gooik
Ontmoetingsdag: Op deze samenkomst brengen nieuwe inwoners de verhalen, voorwerpen en tradities uit hun oorspronkelijke land mee.
Grote Markt en historisch stadhuis Halle
Dansvoorstelling: Beleef traditionele dans- en muziekoptredens uit diverse continenten op de Grote Markt.
Tentoonstelling: In de wonderkamer vind je een verzameling
kostbare, nostalgische of grappige voorwerpen die mensen
van verschillende origine meenamen uit hun thuisland.
Zoektocht: Met de wandelgps kan je ‘sporen’ van migratie in
Halle van vroeger en nu terugvinden. Ontdek zoveel mogelijk
verhalen en verborgen schatten.
CafE Combinne
Café Combinne is een interculturele praatgroep
waar Nederlands gesproken wordt. Anderstaligen ontmoeten er Nederlandstaligen om te praten over allerlei dingen: werk, hobby’s, koken ...
Wekelijks kan je er terecht voor een gezellige
babbel in het Nederlands. Er zijn Café Combinnes in Asse, Dilbeek, Drogenbos, Halle, Linkebeek en Sint-Genesius-Rode. Meer info op
www.cafecombinne.be
Vrijetijdshuis Liedekerke
Tentoonstelling: In de interactieve expo ‘Verhalen zonder
grenzen’ worden Liedekerkse migranten, hun verhaal en gezicht in beeld gebracht.
Vind het regioprogramma op:
www.grenzelozeverhalen.be of op
www.erfgoeddag.be
GRENZELOZE VERHALEN
PAJOTTENLAND & ZEN
NEVALLEI
ZONDAG 27 APRIL 201
4
09
V.U. ERFGOEDCEL PAJOTTENLAND ZENNEVALLEI, T:0498/922843
N,
E
L
A
H
R
E
V
IE
T
A
R
IG
M
E
D
N
IE
E
O
B
R
!
IO
G
ONTDEK ERFGOED , BELUISTEIT
E
R
E
D
IN
N
E
R
U
LT
U
C
N
A
A
EIT
PROEF EN BELEEF DE DIVERS IN ALSEMBERG, LOT, DILBEEK, DROGENBOS,
GRATIS ACTIVITEIERTEKEN, ROOSDAAL, SINT-PIETERS-LEEUW EN TERN.BEAT.
GOOIK, HALLE, LIEDEKA VIA WWW.GRENZELOZEVERHALEN.BE OF WWW.ERFGOEDDAG
VIND HET REGIOPROGRAMM
GRENZELOZEVERHALEN.BE
Natuur begrijpen = bewonderen = koesteren
Waar het hart van vol is… Natuur- en milieueducatie in P&Z
Plattelandscentrum Paddenbroek ligt als een groene halte langs de oude trambaan aan de voet van de Kesterheide
in Gooik. Dit is hartje Pajottenland met een unieke hoogstamboomgaard, poelen, ecologische moestuin, oude
bakoven en bijenhal. Natuur en landbouw gaan er hand in hand, zowel op het domein Paddenbroek als in de brede
omgeving. Dit is dus een ideale plek om enkele gedreven mensen te ontmoeten die zich inzetten om kinderen
en jongeren uit de regio in contact te brengen met natuur en landschap. Je kan hier ook zelf terecht tijdens een
opendeurdag, activiteit of groepsbezoek.
10
Inge Dooremont, medewerkster natuur- en milieueducatie (NME) bij
Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei, bijt de spits af: ,,Meer
dan vijfduizend jaar landbouwgebruik zorgde ervoor dat landschap,
natuur, erfgoed en cultuur nauw vergroeid raakten in het Pajottenland
en de Zennevallei. Onze natuur zit verweven in knotbomen, poelen,
perceelsranden, hagen, en zo meer. Dat fragiele evenwicht kan alleen
blijven bestaan als voldoende mensen ons landschap begrijpen,
bewonderen en koesteren.
Daar draait het allemaal om en daarom willen we dit
al met de paplepel ingeven. Vanuit het Regionaal
Landschap hebben we een educatief akkervogelspel en
vlinderleerpad gemaakt, die hier op Paddenbroek worden
aangeboden. In opdracht van de provincie zullen we de
komende jaren helpen om ook op andere locaties in de
regio te zorgen voor educatieve parcours en projecten.’’
Lieselot De Cleyn
Lieselot De Cleyn volgt NME in de hele provincie op vanuit de dienst Leefmilieu van de provincie Vlaams-Brabant.
,,De inwoners van het Pajottenland en de Zennevallei zijn
bijzonder trots op hun natuur en landschap, met recht en
rede trouwens. Vanuit de provincie ondersteunen we de
lokale NME-werking en ontwikkelen we mee educatieve
pakketten in het kader van
de koesterburen-campagne
over biodiversiteit.’’
De Paddenbroek draagt meer dan zijn steentje bij om
kinderen vanaf jonge leeftijd te betrekken bij onze typische
natuur. Katelijne Aelen coördineert het plattelandscentrum,
dat jaarlijks zowat 8.000 bezoekers ontvangt: ,,Ons educatief
aanbod richt zich vooral op leerlingen uit het basisonderwijs.
De belangrijkste ‘attracties’ zijn: kriebelbeestjes vissen
uit de poel, het spoor van koesterburen volgen op het
struikroverspad of gewoon ravotten in de levende wilgenhutten.
Maar ook gezinnen, groepen en verenigingen zijn altijd
welkom op Paddenbroek. Vorig jaar organiseerde Natuurpunt
hier zijn nationale trefdag. Dit jaar openen we een
gezinsparcours met de bekende kinderstripreeks Boeboeks
en in 2015 starten we samen met kunstenaars een bijzonder
landschapsproject op in de omgeving.’’
Domein Huizingen
Het provinciaal domein van Huizingen in Beersel is een
vaste waarde voor natuur- en milieueducatie in de Zennevallei.
,,Het openluchtzwembad en de speeltuinen van het domein
oefenen sowieso een grote aantrekkingskracht uit op
scholen, kinderen en gezinnen’’, vertellen Ines Philippaerts en
Lieven Decrick, beiden educatief medewerker in Huizingen.
,,Bovendien vormen bos, park, rotstuin, dierenpark en
vijver het ideale decor voor natuur- en milieueducatieve
activiteiten. We hebben een vast aanbod van 16 verschillende
activiteiten waar jaarlijks 5.000 leerlingen uit het basisonderwijs
en secundair onderwijs aan deelnemen. Je kan bij
ons ook terecht voor natuuruitleenkoffers. Daarnaast
organiseren we jaarlijks een reeks open wandelingen voor
volwassenen.’’
(AL)
Els Arnauts
Els Arnauts is vrijwilliger.
,,Zowel op Paddenbroek als
in het Domein Huizingen
zorgen we met een groepje
vrijwilligers voor de begeleiding van scholen die op
bezoek komen. Het is super
om te zien met hoeveel enthousiasme en verwondering elke bende leerlingen
zich telkens weer op de
opdrachten stort. Ik ben blij
dat ik m’n eigen interesse
en bezorgdheden over onze
natuur kan delen.’’
Aanbod voor
scholen en groepen
Plattelandscentrum Paddenbroek
Paddenbroekstraat 12, Gooik – www.paddenbroek.be
Contacteer Katelijne op [email protected] of 02 306 45 62
domein van huizingen
Torleylaan 100, 1654 Beersel –
www.vlaamsbrabant.be/huizingen
Contacteer Ines Philipaerts of Lieven Decrick via
[email protected] of 02 383 00 28
Meedoen als vrijwilliger
De Paddenbroek en Domein Huizigen zijn voor hun educatieve
pakketten steeds op zoek naar vrijwilligers om scholen en groepen te begeleiden. Je wordt uiteraard goed ondersteund en
gevormd. Voor elke begeleidsingsopdracht ontvang je, naast
deugddoende appreciatie, een vrijwilligersvergoeding van ongeveer 30 euro. Neem contact op met Katelijne, Ines of Lieven.
Meer NME in de regio
De Natuurgidsen Zuidwest-Brabant organiseren regelmatig
open wandelingen voor volwassenen of groepen, dit laatste op
aanvraag. Info en kalender kan je vinden via www.hyacint.info.
Kijk ook even op www.c-v-n-.be voor het aanbod van het Centrum voor Natuur- en milieueducatie (CVN).
De Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM) is een ‘beestige’
jeugdbeweging voor iedereen tussen 7 en 26 jaar die zich
goed voelt in de natuur en zijn schouders niet ophaalt voor het
milieu. JNM heeft twee afdelingen in onze regio: het Pajottenland, www.jnm.be/pajottenland, en Zuidwest-Brabant,
www.jnm.be/zuidwestbrabant.
11
Schubertreise
is ode aan Pajotse
natuurpracht
Tien jaar zwerven tussen landschap en romantiek
,,Pajotse heuvels en
beekvalleien zijn
melodie op zich.’’
12
Conor, hoe ben je hier terechtgekomen?
Verloren gelopen?
,,Neen, maar wel via een paar omwegen.
Vroeger wilde ik operazanger worden, maar
ik bleek er de stem niet voor te hebben.
Vanuit Dublin kwam ik terecht in de Vlaamse Opera Antwerpen, en zo raakte ik op het
spoor van Rosario in Bever en het prachtige
Pajottenland. Mijn ambitie is dat mensen
het lied als kunstvorm opnieuw waarderen,
en daarvoor trek ik graag tien jaar uit. Schubert schreef zo’n zeshonderd liederen die ik
stuk voor stuk uit het hoofd leer en zing.’’
Het slotconcert van de Schubertreise vindt
na een aanloop van 10 jaar plaats op zondag 13 december… 2020. Het lijkt wat
gekkenwerk om zo ver vooruit te denken.
,,Nochtans is 2003 niet zo heel lang voorbij
en dat is ook tien jaar geleden. Of kijk naar
een boom, die heeft geen tien maar honderd jaar nodig om te volgroeien. Niet alle
concertdata liggen vast, het is sowieso een
traject van vertraging, verdieping en groei.
Ik geloof erin dat dit waarden zijn die enkel
maar aan waardering zullen winnen.’’
Een Ier die naar ons Pajottenland afzakt om hier van 2011 tot 2020 alle
liederen van Franz Schubert te komen zingen? Hij bestaat. Conor Biggs brengt
de integrale uitvoering in 35 etappes, een ‘Schubertreise’ zeg maar, in Rosario,
centrum voor stiltebeleving in Bever. Hij wordt daarbij op piano begeleid door
Michel Stas. In ons gesprek met de zanger ontdekken we dat de kwaliteiten
van componist, uitvoerder én landschap elkaar versterken.
Waarom zing je in het Pajottenland? In
Brussel of Antwerpen zou je misschien
makkelijker een publiek vinden?
,,Rosario is een prachtige plek, de verbouwde kloosterkapel is een bijzondere
setting. Ieder concert wordt voorafgegaan
door een natuurwandeling of uitstap naar
bijzondere landschappen en plekken in
de omgeving. Open ruimte, groen en rust
zijn kernkwaliteiten van het Pajottenland.
In dit mooie landschap vormen de heuvels
en beekvalleien in feite al een melodie op
zich. Dat sluit perfect aan bij de intimiteit
én dramatiek van de romantiek van Schubert. Heel wat liederen componeerde hij
op maat van een hartslag, in een wandelritme.’’
Schubertreise, Der Wanderer… In heel wat
liederen gaat het over wandeltochten.
,,Ik ben zelf een fervent wandelaar. Het is
trouwens tijdens mijn wandelingen dat ik
de liederen inoefen en herhaal. Heel wat
natuurelementen die de personages van
Schubert onderweg tegenkomen, zijn
universeel en symbolisch: sterrenlicht,
het kabbelen van een beek, het woud,…
De eeuwige belofte van uncharted territory, iets nastreven wat buiten je bereik
ligt. Tijdens de Schubertreise zijn we eens
’s ochtends vroeg naar vogelgezang gaan
luisteren in domein Ter Rijst in Pepingen.
Je vindt er zowat heel het vogelbestand
van Vlaanderen!’’
Een ‘integrale uitvoering van alle liederen van Franz Schubert’, dat klinkt als
droge kost.
,,Zeker niet, op elk concert doen telkens
weer nieuwe mensen mee. Dat groeiende groepje Schubertreisgenoten bestaat
zeker niet alleen uit ervaren muziekliefhebbers. Elk concert wordt bevattelijk
ingeleid door Sabien Van Dale. Zij heeft
het dan over de achtergrond en thema’s
uit de liederen zodat iedereen kan inpikken. Ik hoop dat dit project uitgroeit tot
een soort stamcafé waar mensen elkaar
jarenlang ontmoeten.’’
www.schubertreise.be – www.facebook.
com/SchubertreisePajottenland
,,Schubertreise
is een traject
van verdieping
en groei.’’
De reisgenoten aan Kasteel van Gaasbeek tijdens Schubertreise IX
Schubertreise III: speuren naar akkervogels
Doe mee met
Schubertreise in 2014
13
De concertreeks loopt gedurende 10 jaar in 35 etappes.
Voor elk concert is er een gegidste wandeling, bezoek
aan een bijzondere plek in de regio of een andere natuur- en landschapsactiviteit. Tussenin geniet je van de
lekkere bio-keuken van Rosario. Je kan bij elk concert
instappen.
Schubertreise XII
op zondag 15 juni
9u Causerie met Ward Verbakel, België: het lelijkste
land ter wereld?
11u Wandeling naar feestevenement Wandelnetwerk
Pajottenland in Galmaarden
16u Inleiding en concert Schubertreise in Rosario
Schubertreise XIII
op zondag 28 september
11u Huifkartocht naar Museum van het Belgisch
Trekpaard
16u Inleiding en concert Schubertreise in Rosario
www.facebook.com/SchubertreisePajottenland
Oplaadpunt Rosario
Rosario is een duurzaam verbouwd kloostertje in Bever.
Johan Vriens zorgt er al jaren voor kwalitatief hoogstaande concerten, vaak gekoppeld aan het landschap
en de omgeving. ,,Het landschap van het Pajottenland
heeft heel wat troeven, maar vaak ontbreekt het aan
visie op langere termijn. Cultuur en recreatie zullen in
de toekomst meer vorm geven aan het landschap dan
de landbouw. We moeten dus nadenken over de herbestemming van ons landschap. Ik bouw Rosario zowel
symbolisch als reëel uit tot een rustplek en oplaadpunt
voor fietsers en wandelaars. Je kan hier overnachten of
deelnemen aan regelmatige concerten. In juni breidt het
wandelnetwerk Pajottenland uit, zodat meer mensen
de weg zullen vinden naar Bever. Het zijn vaak die passanten die ons attent maken op het prachtige landschap
en erfgoed waar we zelf soms achteloos mee omgaan.’’
www.rosario.be
,
Wandelen ven
oe
fietsen, prken op
en ontdek 5 juni
13, 14 en 1
Doe mee met
Expeditie Pajottenland!
Brussel en het Pajottenland, dat zijn twee handen op een buik.
Ga samen met andere avonturiers de uitdaging aan tijdens de driedaagse
Expeditie Pajottenland. Brusselse vijfhoek meets Pajotse hartland: intens
genieten van natuur, landschap, Bruegel en Geuze!
Manneke Pis fietst naar de nachtegaal
Vrijdag 13 juni
Een enkele treinrit van Galmaarden naar Brussel: je bent er al in een half
uurtje… De expeditie start met een fotoshoot op de Grote Markt en een
brunch met Pajotse streekproducten in hartje Brussel. Nadien per metro met
muzikale begeleiding naar de skiheuvel in Neerpede voor een aperitief met
uniek uitzicht op Brussel en het Pajottenland. Lunch in het Groen en Blauw
huis van Anderlecht, knooppunt van duurzame projecten, en dan verder langs
het fietsknooppuntennetwerk. Via een kersenvieruurtje in plattelandscentrum Paddenbroek kom je terecht in hoeve Herrebeekhof in Pepingen , waar
je geniet van een Bruegelmaal. Overnachten doe je onder de sterren in tentjes
op het domein Ter Rijst, met avondzang van de nachtegaal.
Eerste stapjes richting romantiek
Zaterdag 14 juni
14
Vroege vogels laten zich luistergidsen in het vogelreservaat Ter Rijst. Nadien
een stevig ontbijt op de boerderij, gekruid met bloeiende daslook. En dan…
eindelijk zet je als pionier de eerste stappen op het gloednieuwe Wandelnetwerk Pajottenland! Het wordt even extra romantisch tijdens een picknick op
de oevers van de Mark in Herne. We stappen verder richting stiltecentrum Rosario in Bever waar we onze wandelschoenen uitdoen om aan te schuiven aan
een gedekte biotafel. Je droomt zalig weg met flarden van Schubertliederen
over dolende wandelaars…
Onderweg naar Ergens of Iets
Zondag 15 juni
Na food for thought tijdens een ontbijtlezing over de schoonheid en lelijkheid van ons landschap krijg je een Pajots lunchpakket mee richting Galmaarden.
Je kan je met de benenwagen of per huifkar verplaatsen (wandeling of koetsrit),
jij beslist. Zou het vreemd zijn om onderweg een aantal muzikanten uit de Brusselse
metro te herkennen? ’s Middags kom je aan in het Baljuwhuis. Je wordt er verwelkomd tijdens het feestevenement ‘Wandelnetwerk Pajottenland’. Het treinstation
van Galmaarden vlakbij en zo eindigt onze expeditie waar ze begonnen is.
Praktische info 3-daagse Expeditie Pajottenland
Start en einde aan treinstation Galmaarden. Prijs per persoon: totaalpakket 90 euro, inclusief 8 maaltijden,
2 overnachtingen en alle activiteiten. Je bagage wordt door ons vervoerd. Volledig programma en planning:
www.pajot-zenne.be, 02 452 60 45. Inschrijven voor 1 juni. Je kan enkel inschrijven voor de drie dagen samen dus
niet voor 1 of 2 dagen apart.’
Zondag
1B5aljjuwuhniuis
Galmaarden
Feestevenement
Wandelnetwerk
Pajottenland
Opening van het grootste
wandelnetwerk van
Vlaanderen 750 km
wandelplezier
> Van 13u tot 18u in Baljuwhuis, Kammeersweg 2,
centrum Galmaarden.
> Wandelen langs de knooppunten
> Stiltewandeling naar Congoberg
> Wandelen en koetsritten naar Trekpaardenmusum
> Koesterburen: Ringmus, Markpad
> Fotozoektocht Pajottenland van je bomen/dromen
> Alle afstanden, met of zonder buggy
> Koesterburenkermis en Vlaamse volksspelen
> Streekproducten in de Baljuwtuin
> Muziek en optredens in Kiosk
© Jente Boone
15
© Luc Bohez
Nieuw Wandelnetwerk Pajottenland 750 km wandelplezier
Bruegel trekt z’n wandelschoenen aan! Het bestaande wandelnetwerk in Gooik, Lennik, Pepingen en Roosdaal breidt uit
naar Bever, Galmaarden, Herne en stukken van Dilbeek, Halle
en Sint-Pieters-Leeuw. Bewandel het paradijselijke Pajottenland en stippel je eigen wandelingen uit langs meer dan 750
km trage wegen. Bij de nieuwe wandelkaart zit een infobrochure met pittige tips en info over het landschap, de natuur en
het rijke erfgoed van het Pajottenland.
Nieuwe kaart verkrijgbaar vanaf 15 juni via www.toerismevlaamsbrabant.be en de toeristische infokantoren in Pajottenland & Zennevallei (zie www.toerismepajottenland.be).
Kennismaking: download een landschapswandeling langs de
Kesterheide en volg knooppunten langs 5000 jaar landschap
van het Pajottenland: www.pajot-zenne.be.
Eenmalig aanbod
"
nieuwe kaart Wandelnetwerk Pajottenland kopen aan 6 euro ipv 9 euro.
Vul deze bon in en koop de kaart tijdens het lanceringsevenement
op 15 juni in Galmaarden.
Naam .............................................................................................................……………..
Email ................................................................................................……………………..
Op bedevaart
Over miraculeuze krachten in
het Pajottenland en de Zennevallei
God is overal. Dat wordt ons zo verteld. Alziend, almachtig en alomtegenwoordig.
Voor elke gelovige reden genoeg om thuis te blijven, zou je denken. En toch
gebeurt het tegenovergestelde. Geloof zet mensen in beweging. Het jaagt hen
de weg op en laat hen vele kilometers lopen. God mag dan al overal zijn, om
Hem te spreken moet je op pad. Bid-weg, bede-vaart: de woorden zeggen het
zelf. Heb je de bedevaarders nog nooit zien aankomen in Halle? Beleef het rond
Pinksteren. Of waarom zelf eens niet ‘op beeweg’ gaan?
Met deze bedevaartslocaties mag het
duidelijk zijn dat er in onze regio heel
wat religieus verkeer was. En nog steeds
trouwens! Een gegeven dat heel wat interessante, grappige, bekende en minder bekende verhalen opleverde.
Hoog bezoek
16
De Zennevallei kent een eeuwenoude
bedevaartspraktijk. De middeleeuwse
bedevaartsoorden, de Sint-Martinusbasiliek in Halle en de Onze-LieveVrouwkerk in Alsemberg, lokken sinds
jaar en dag pelgrims uit de nabije en
verre omgeving. Ook het Pajottenland
had jarenlang een bijzonder bedevaartsoord: Onze-Lieve-Vrouw-Lombeek. Elk
van deze bedevaartsoorden dankte zijn
aantrekkingskracht aan een Mariabeeld
waaraan miraculeuze krachten werden
toegeschreven. In de schaduw van de
grote bedevaarten waren er in heel de
regio ook bescheidener varianten. Wie
ziek vee had bijvoorbeeld, kon naar
Eizeringen. In haar kapel op ’t Nelleken
bracht Sint-Berlindis soelaas. Ook de
Woestijnkapel in Gooik kreeg heel wat
bedevaarders over de vloer. Voor velen
was die kapel een tussenstop op de weg
naar Compostela.
Zowel de wereldlijke als de kerkelijke
hoogwaardigheidsbekleders lieten zich
graag bij Onze-Lieve-Vrouw zien. In 1404
hield de doodzieke Filips de Stoute onderweg naar Dijon halt in Halle om er te bidden
voor zijn gezondheid. Baten deed het niet:
de hertog stierf ter plekke. Die tegenvaller
kon de devotie niet temperen, want ook
Filips de Goede, Karel de Stoute en Maria
van Bourgondië vonden de weg naar Halle.
In 1520 ondernam niemand minder dan
Keizer Karel een bedevaart als dank voor
zijn keizerskroning. En nog steeds heeft
Halle fans in het vorstenhuis: prinses Mathilde schonk haar bruidsboeket immers
aan de basiliek.
De professionals
Het was vroeger niet ongewoon dat je je
bedevaart door een ander liet doen. Als de
benen niet meer mee wilden of je had het
te druk met andere dingen, kon je een beroep doen op mensen als Rosine Broecke.
Rosine stapte rond de jaren 1900 meer
dan 100 keer van Ledegem (voorbij Kortrijk) naar Halle, ‘in opdracht’. Ze had speciaal voor de boetetocht verschillende paren
klompen laten maken: lichte, halfzware en
zware. Hoe meer je betaalde, hoe zwaarder
de klompen.
Misdaad en straf: de boetebedevaart
Tot het einde van de 18de eeuw legden
rechters van wereldlijke en kerkelijke rechtbanken boetebedevaarten op, al dan niet
in combinatie met andere straffen. Ook de
inwoners van de Zennevallei zagen menig
misdadiger passeren op weg naar de bedevaartsoorden van Halle en Alsemberg.
In 1603 werd een jongen gestraft voor het
ontmaagden van een minderjarig meisje.
De kerkelijke rechtbank van Mechelen
legde hem een bedevaart naar Halle op. De
deerne in kwestie kwam er met drie vastendagen vanaf. Ook voor de Antwerpse stadsmagistratuur stond Halle bovenaan het lijstje van favoriete bestemmingen. Alsemberg
prijkte op de derde plaats, na Leuven.
Rosine stapte rond de jaren
1900 meer dan 100 keer van
Ledegem (voorbij Kortrijk)
naar Halle, ‘in opdracht’.
Samen onderweg
Samen onderweg zijn staat vaak centraal
in de bedevaartsbeleving. In het verenigingsleven was op bedevaart gaan dan ook
vaak een jaarlijkse activiteit. Davidsfondsafdelingen, sportverenigingen, jeugdbewegingen… allemaal gingen ze op pad. Naast
religieuze overtuiging waren kameraadschap, de sportieve uitdaging, maar vast ook
de vele cafeetjes onderweg een goede reden
om deel te nemen.
Je kan niet ontkennen dat de klassieke
bedevaarten een diepe dip hebben gekend. Maar de laatste jaren zitten bedevaarten opnieuw in de lift.
Zo wordt er nog met de regelmaat van
de klok richting Halle gestapt. Een veel
voorkomende reden is ‘voor goed weer’.
Maar een andere mooie reden om op
bedevaart te gaan, hoorden we van een
voetbalclub uit de regio. De voetballers
bengelden onderaan het klassement en
stapten naar Halle om het tij te keren.
Stel je eigen bedevaart samen…
Vaak was de bedevaart een manier om
na te denken over hoe je je leven leidde
of werd zo’n tocht ondernomen door
mensen die worstelden met levensvragen. Arch’educ nodigt je uit om mee op
bezoek te gaan in Halle en omgeving, bij
mensen die vertellen over waar zij vandaag hun inspiratie vinden. De regio kent
allang een inwijking van mensen uit de
hele wereld. We herkennen ze vooral aan
hun traditionele klederdracht, religieuze
feesten of gerechten uit de internationale
keuken. Samen met die rijkdom volgden
ook levensbeschouwingen en godsdiensten. Om die beter te leren kennen, stelde
Arch’educ een leerrijke bezoekenreeks
samen. Arjan Sohier, stafmedewerker
educatie bij Arch’educ vertelt: ,,Wij merkten dat er hardnekkige clichébeelden
bestaan over ‘de andere’. Veel mensen
kennen de grote levensbeschouwingen
alleen van wat ze horen over geschriften
en leefregels via de media en het internet.
Persoonlijke ervaringen met andere levensbeschouwingen hebben ze vaak niet.
En dat terwijl iedereen zo dicht bij elkaar
in de buurt woont.’’
Naast religieuze overtuiging
waren kameraadschap, de
sportieve uitdaging, maar vast ook
de vele cafeetjes onderweg een
goede reden om deel te nemen.
Dit artikel werd samengesteld op basis van de publicatie ‘Bewogen tijd. Eeuwen onderweg
in Pajottenland en Zennevallei’. Een snuisterboek over mobiliteit in het Pajottenland en
de Zennevallei van de prehistorie tot nu, inclusief cd met persoonlijke verhalen en andere
geluidsfragmenten. Je kan het boek bestellen voor 14,95 euro via
www.erfgoedcelpz.be/bewogen-tijd
Bezoekenreeks: Ontdek deze lente verschillende
geloofsovertuigingen en levensbeschouwingen
De Evangelische Kerk
za 15 maart 2014, van 14 u tot 16 u
i.s.m. de Evangelische Kerk van Halle
De islam
za 26 april 2014, van 16 u tot 18 u
i.s.m. moskee Arrahman en stad Halle
Het joodse geloof
za 29 maart 2014, van 14 u tot 16 u
i.s.m. Joods Museum van België
De bedevaart naar Halle
za 3 mei 2014, van 14u30 tot 17 u
i.s.m. Broederschap van Onze-LieveVrouw van Halle
De vrijmetselarij
vr 16 mei 2014, van 14 u tot 16 u
i.s.m. Reguliere Grootloge van België
Meer info op www.archeduc.be/levensvragen. Vooraf inschrijven voor de bezoeken is verplicht.
Een bezoek kost 7 euro, locaties worden na inschrijving meegedeeld.
Voetsporen van devotie
Wie ook meer wil weten over de processies
die nog uitgaan in onze regio moet beslist
het boek ‘Voetsporen van devotie: processies in Vlaams-Brabant’ lezen. Het boek
geeft zicht op de geschiedenis van het processiegebeuren door de eeuwen heen en
geeft een overzicht van alle processies in
Vlaams-Brabant. De Provincie Vlaams-Brabant
schenkt vijf exemplaren van het boek weg.
Stuur een mailtje naar [email protected]
de eerste vijf mailers ontvangen een exemplaar.
Win
© Jan Locus
17
ACTIVITEITEN
in de streek
VRIJ 4 APRIL - Moedermonoloog
An Nelissen
30 MAART aar!
15 MAART TOT nw
eek – Gev
Jeugdboeke
iten
Diverse activite
theek
io
In je lokale bibl
DI 25 MAART
Nacht van de
lling
Theatervoorste
- Vlezenbeek
re
or
lb
De Merse
Leeuw) – 20u
(Sint-Pieters-
ZAT 5 APRIL
Sprookjes en
Geschiedenis
rs
uters en kleute
Theater voor pe
u
15
Halle - 11 en
CC ’t Vondel –
Evenement
iteiten plaats in
Er vinden activ
iusal, Sint-Genes
Beersel, Roosda
ters-Leeuw,
Rode, Sint-Pie
Halle en Lennik
od Nacht van de
Volledige aanb
ds.be
www.davidsfon
Geschiedenis:
Zie p 26 - 27
ZO 6 APRIL
7 TOT 10 APRIL ctie: Songs maken
t ook
le leeft en heef
Carnaval in Hal
et
H
e omgeving.
fans in de wijd
gegaan
t wordt vooraf
es
driedaagse fe
de
s,
en
n de wag
door werken aa
prins, revues,…
de
n
va
verkiezing
Feestelijkheid
Centrum Halle
ZAT 29 MAART ampenhout
RIL
VRIJ 11 TOT ZONse13mAPet Servais
Cellodriedaag
lling
Theatervoorste
u30
edekerke – 20
Li
–
GC Warande
Concerten
huis:
Raadzaal - stad
ein 18 - Halle
Oudstrijderspl
g
Buitenspeelda
ZO 13 APRIL
Festiviteit
)
izingen (Halle
Wijkplein 8 - Bu
WOE 2 APRIL
Kolonie MT. -
m II:
yf - In Godsnaa
Annemie Stru
!
open en direct
Lezing
u
Liedekerke – 20
GC Warande –
VRIJ 4 APRIL
n
Songs mastere
op een
n paal of loop
Klim zelf op ee
en lach je
r de jongleurs
ton, bewonde
taculaire
et van de spec
een deuk. Geni
ps en
ho
velende works
shows, de wer
es!
de frisse fanfar
Festival
5
Dilbeek - 13u4
CC Westrand –
Koen Dewee
eigen creatie
eboard stylen
Workshop skat
u
es – Halle – 14
Skatepark de Br
PTEMBER
20 APRIL TOT 9CSE
astle...
Once upon a
ief
tenaarscollect
Het Britse kuns
en
t het kasteel
WildWorks wek
t
woners weer to
e
e
voormalig be
jn
zi
t
er
Jongerenstag
ne
po
at
D’hoe com
ise Gate - Tern
leven. Jeroen
en Tim
Muzieklabo No
steelpartituur
ka
een nieuwe
arkante
m
pt
er
nbergen ontw
ee
L
St
n
RI
Va
AP
11
VRIJ
den
& Wouter Mon
kostuums.
Thomas Smith
oonstelling
st
Theatrale tent
- Humor op Po
(Lennik)
l van Gaasbeek
edy
ee
m
st
co
Ka
up
dan
St
alle - 20u30
Oude Post - H
Muziekprodu
r
op de compute
Roland Van C
WOE 2 APRIL
ling
langs
Fruitige tocht
i.
gaarden in bloe
om
bo
am
hoogst
d!
akelijk erfgoe
Proeven van sm
em – 14u
Abdij van Afflig
Carnaval Hal
ag - Circus
Gonzende Zond
WOE 16 APRIL rdt - Skate op je
Bloesemwande
RT
ZAT 29 TOT MAle31 MAA
18
ken
Zo - In de wol
ZO 13 APRIL
Workshop
at – 19u
ise Gate – Tern
Muzieklabo No
Scattiwhatti
voor kinderen
Muziektheater
Halle – 15u
CC ’t Vondel –
MA 21 APRIL
SintPaasprocessie:
Lembeek
in
s
ar
Veroonsm
ijn van
t schr
Het beeld en he
den in de
or
w
n
oo
Sint-Ver
van Lembeek
wijde omgeving
. Bewonder de
rondgedragen
en
orische uniform
prachtige hist
nteristen,
van de vele infa
luister
karabiniers en
en
cavaleristen
t
rschoten en he
naar de gewee
!
klaroengeschal
d
ei
kh
lij
Feeste
beek (Halle)
Centrum Lem
Zie p 16
9 TOT 18 MEI
DO 24 APRIL
sterster
arrousel en Koe
Bijenc
biodiversiteit,
Inspiratie voor
en bijen!
Koesterburen
30
PPK, Pamel – 9u
Tentoonstelling
m Coloma
Cultuurcentru
eeuw
-L
rs
Sint-Piete
VRIJ 25 APRIL Grote Dorst
Nacht van de
Feestelijkheid
de
ekering tegen
Café ‘In de Verz
u
Eizeringen – 19
Grote Dorst’ –
Open Kerkend
Evenement
s
Diverse locatie
MA 9 JUNI
Bloemencorso
VRIJ 16 MEI
or op Post
s - Hum
Steven Gabriel
- Kassei
Hyacintenjo
Sportactiviteit
tdreef - Halle
Hallerbos: Ach
ZA 26 APRIL
mateurkunsten
Week van de A
st’
‘De Groote Kun
ZAT 17 MEI
roloog
Guga - Maest
Comedy
Halle – 20u30
CC ’t Vondel –
ZO 18 MEI
Tentoonstelling
r) e Hobbyatelie
Kunstentuin (D
Pamel
ZO 27 APRIL
‘Grenzeloos’ –
Erfgoeddag –
rhalen
Grenzeloze ve
n activiteiten
et tal va
Evenement m
everhalen.be
www.grenzeloz
Zie p 6-9
ZO 27 APRIL
uizingen
gelvrienden B
Postze
ruildag
iling
Ruilbeurs en ve
u00
uzen’ - Halle - 10
M
e
‘D
is
hu
Cultuur
ZA 3 MEI
n en
streekproducte
Volksfeest met
lambiekbieren
ek trum De Lambi
Bezoekerscen
)
eersel
Alsemberg (B
Opendeurdag
met het
Ondernemers
elkom.
erk heten je w
m
Pajottenland
achter
je
jk
ki
akelijk
Je krijgt een sm
de schermen!
e p 25
13 tot 18u – zi
DI 27 MEI
NTGent - Een
Ternat
Optocht
at
Centrum Tern
Comedy
alle - 20u30
Oude Post - H
ZAT 26 APRIL gging
Lambiekfeest
14
ART Forum 20
Internationaal
sen
met lokale toet
JUNI
ZAT 31 MEI EN ZOag1 en
13 TOT 15 JUNIongres - Landjuweel
Rederijkersc
lling
Theatervoorste
edekerke
Li
de
an
GC War
ZON 15 JUNI
VRIJ 13, ZAT 14joen
ttenland en
Expeditie Pa
werk
ent Wandelnet
Feestevenem
ootste
Opening van gr
n
van Vlaandere
k
er
w
wandelnet
lmaarden
Brussel tot Ga
Zie p 14-15
Lolita
lling
Theatervoorste
alle - 20u30
H
CC ’t Vondel
I
20 TOT 22 JUNee
mie
ntelijke Acade
40 jaar Gem
Kunst
voor Beeldende
Tentoonstelling
Academie voor
Gemeentelijke
ke
nst – Liedeker
Beeldende Ku
1 JUNI
VRIJ 30 MEI TOTivZOalN‘In de Luwte’
Kalmkunstfes
eater, …
uziek, kunst, th
Festival rond m
uis - Roosdaal
GC Het Koetsh
Zie p30-31
ZAT 31 MEI
Vlieg wijst je de weg naar leuke
familieactiviteiten / familieUiTjes
ek
Dag van de Kri
Feestelijkheid
de
ekering tegen
Café ‘In de Verz
u
15
–
n
ge
Eizerin
Grote Dorst’ –
Registreer je activiteit
In deze kalender nemen we graag het
vrijetijdsaanbod met regio-uitstraling op!
Wil je jouw activiteit in deze kalender zien
verschijnen? Voer je activiteit in op www.
uitdatabank.be en contacteer de redactie
Nog meer activiteiten en alle informatie
vind je op www.penzine.be
19
Natuurpracht in een
dichtbebouwde gemeente
Welkom in
Liedekerke- en
Hertigembos
Aan de rand van Liedekerke en de Ternatse
deelgemeenten Wambeek en Sint-Katherina-Lombeek
bevinden zich het Liedekerke- en Hertigembos: een bosen natuurcomplex van zo’n 200 hectare groot. Natuur en
recreatie gaan er hand in hand. Ontdek deze lente samen
met ons dit stukje ‘Likert’.
Natuurliefhebbers kunnen het mooie domein verkennen via verschillende wandelpaden en genieten van de rust. De uitgebreide
speelmogelijkheden zullen jonge deugnieten dan weer verrassen. Pret verzekerd!
Geschiedenis
Het historische Liedekerkebos is een restant van het Kolenwoud.
Dit oeroude bos strekte zich in de tijd van de Romeinen uit van
de oevers van de Rijn en de Moezel tot aan de Noordzee. Na eeuwenlange houtkap bleven er slechts enkele stukken over waaronder het Meerdaalwoud, Zoniënwoud, Hallerbos en dus ook
Liedekerkebos.
20
De Vlaamse overheid kocht het bos in 1980. Vijftien jaar later, in
1995, kocht ze ook een groot weiland in Ternat. Dat weiland, dat
40 jaar geleden ook bos was, werd na aankoop opnieuw beplant:
het Hertigembos was geboren. De naam is een samentrekking
van ‘Hertogenbos’ en ‘Affligembos’.
Fauna en flora
De bostypes in het Liedekerke- en Hertigembos variëren sterk.
Bossen, open ruimtes en poelen wisselen elkaar af, wat resulteert
in een rijke fauna en flora. Je vindt er onder andere de brede
wespenorchis, de gevlekte orchis, tal van voorjaarsbloeiers en
zelfs enkele rodelijstsoorten zoals paarbladig en verspreidbladig
goudveil.
Naast de hazelworm komt in het bos ook de kamsalamander
voor die, dankzij de aanwezige poelen, perfect gedijt in het gebied. Door de afwisseling van bos en open ruimte tref je hier ook
de wespendief aan.
Het bosreservaat in het Liedekerke- en Hertigembos is niet toegankelijk. Dit waardevolle reservaat is namelijk uniek in Vlaanderen: al 40 jaar is hier een natuurlijke verbossing aan de gang.
© Vogelbescherming Vlaanderen
wespendief
De naam van de wespendief verraadt onmiddellijk de
voedselvoorkeur van deze bijzondere roofvogel: bijen
en wespen.
De poten van deze sterk op de buizerd gelijkende vogel zijn bedekt met een dikke huidlaag, wat moet voorkomen dat de wespendief al te veel gestoken wordt. In
streken waar veel veldwespen en wilde bijenzwermen
voorkomen, vaak oude gemengde bossen, kan de wespendief zich goed handhaven. In de vlucht is de wespendief vaak lastig van de buizerd te onderscheiden.
Zin om op ontdekkingstocht te gaan in dit stukje oerbos?
Ontdek het bos
door de lens van je camera
Fotografiecursus:
het Liedekerkebos op de gevoelige plaat
Het bos en het uitgestrekte landschap laten je niet onberoerd.
Onder begeleiding van beroepsfotograaf Erwin Alsteens leg
je jouw indrukken van het Liedekerkebos en zijn omgeving
vast op de gevoelige plaat. Hoe vaak fotograferen we niet
op de stand ‘automatisch’? Vol vertrouwen druk je op de
knop, zonder te beseffen dat het toestel in jouw plaats het
resultaat bepaalt. Erwin leert je de basisbegrippen en de
technische kneepjes van de fotografie. Hij legt ook uit hoe
je met beelden componeert, en licht een tipje van de sluier
van zijn trukendoos op. Daarna is het aan jou en trek je met
je fototoestel de natuur in. Achteraf bespreken we samen de
resultaten. Breng je eigen reflexcamera en USB-stick mee.
Zaterdag 14 juni, van 10 tot 17 u.
Parking Liedekerkebos, in Liedekerke 30 euro
Vooraf inschrijven veplicht.
Paarbladig goudveil
Paarbladig goudveil (Chrysosplenium oppositifolium) is een
laag blijvend, teer plantje uit de steenbreekfamilie (Saxifragaceae). De soort staat op de Belgische Rode lijst van
planten als zeldzaam tot vrij zeldzaam. De plant komt voor
in Europa en Noord-Amerika tot in de poolstreken.
De plant is 5-10 cm hoog. De stengel van de plant is min
of meer vierkantig en de bladeren staan zoals de naam al
aangeeft paarsgewijs tegenover elkaar.
Doe mee aan een van de
ervaringswandelingen
Arch’educ stippelde enkele begeleide wandelingen uit.
Verwonderen, verbinden en genieten: daar gaat het om tijdens
deze bijzondere wandelingen. Je vergeet even je zorgen en
stress. Dus ook voor wie het Liederkerkebos al goed kent,
wordt het een unieke ervaring. Onderweg wordt je een mix
aangeboden van meditatie, stiltewandeling, poëzie, verhalen,
humor en samenzijn. Je leert kijken als een fotograaf, luisteren
als een componist, ruiken als een parfumontwerper, proeven
als een chef-kok en stil zijn als een monnik.
Je kan kiezen uit drie wandelingen, waarbij je telkens op stap
gaat met een ander thema:
•Vrijdag 23 mei van 19u30 tot 22 u.
(thema: houden van de natuur, jezelf en anderen)
•Zaterdag 14 juni van 10u30 tot 15u30
(thema: je tijd nemen)
•Vrijdag 27 juni van 19u30 tot 22 u.
(thema: vakantie voelen)
Zorg voor gepaste kledij en wandelschoenen.
Vertrekplaats krijg je bij inschrijving,
Ed. Schelfhoutstraat, 1770 Liedekerke.
(BV)
Vooraf inschrijven bij:
Arch’educ - Volkshogeschool Halle-Vilvoorde,
Stationsstraat 70, 1730 Asse
[email protected]
02 454 54 01
http://www.archeduc.be
21
Chef-koks koken met
‘Lekkers uit het Pajottenland’
Pajotse lentegerechten op je bord
Drie restaurateurs uit onze streek zijn overtuigd van de smaakvolle producten uit eigen regio en nemen
ons in deze PenZine opnieuw op sleeptouw in hun kookwereld, waarin ze met liefde de producten uit het
Pajottenland gebruiken. Ideale recepten voor een gezellig etentje met lenteallures. Smakelijk!
Salade van vroege groenten en
kruiden met kipkap en yoghurt
voorgerecht voor 4 personen
>200 g kipkap
>vroege groenten: asperges,
bloemkool, doperwtjes, lenteui, koolrabi enz.
>1 klein stokbrood (ficelle)
>125 g yoghurt ‘Waterhof’
>vroege kruiden ‘Duizendblad’:
daslook, kleineveldkers, bieslook, citroenmelisse enz.
>peper en zout
>mespuntje garam masala
22
Koolzaaddressing
>3 eetlepels koolzaadolie
(Hof ter Vrijlegem)
>2 eetlepels olijfolie
>1 eetlepel azijn
>1 koffielepel geroosterd, gepeld koolzaad
(Hof ter Vrijlegem)
>peper en zout
n
hem va rden
Landeg
a
ert Vanin Groot-Bijga
ob
R
k
Chef-ko nt Michel hel.be
restaurataurant-mic
www.res
Bereidingswijze
De finishing touch
• Meng de yoghurt met de kruiden en specerijen.
• Snij de kipkap deels in fijne blokjes en deels in
mooie rondjes.
• Stoom de groenten zoals asperges, bloemkool,
erwtjes en lente-ui beetgaar en spoel ze af met
wat water.
• Snij een derde van de groenten in kleine blokjes en
meng met de gekruide yoghurt en de fijne blokjes
kipkap.
• Meng de overige groenten in grotere stukken naar
eigen smaak met koolzaaddressing.
• Verwerk groenten zoals radijsjes, koolrabi en
wortelen rauw en in dunne schijfjes.
• Verfris de kruiden en blaadjes met wat water
en meng met een beetje dressing tot een frisse
kruidensalade.
• Snij het stokbrood in fijne sneetjes en toast ze.
• Schik de fijne groentesalade op je bord, en leg er
de stukjes groente en rondjes kipkap rond.
• Werk af met de kruidensalade en serveer de toastjes, dressing en yoghurt in aparte potjes.
an
eylens v
Bram Hn Oetingen
en
n
a
i
ukeltje
ks Herm
ltje.be
Chef-kotaurant ’t Kre www.tkreuke
res
Kalfslende met
groentekransje en geuzesaus
Hoofdgerecht voor 4 personen
>500 g kalfslende
>1 flesje Lindemans
geuze (37,5 cl)
>1 tube umami pasta
>1 blikje tomatenpuree
>8 dikke aardappelen
>250 g erwten
>1 kg wortelen
>4 miniwortelen
>2 mini-artisjokken
>1 ui
>stengelui (pijpajuin)
>erwtenscheuten
>tijm
>laurier
>rozemarijn
>peterselie
>boter
>olijfolie
>peper en zout
Bereidingswijze
•
•
•
Laat de kalfslende aan alle zijden aankleuren
in een pan en smeer in met umami pasta.
Gaar het vlees een uurtje op 63 °C en rooster het.
Schil de aardappelen en laat ze in wat olijfolie
en rozemarijn voort garen in de oven.
Garnituur
•
•
•
•
Gaar de wortelen in gevogeltebouillon
en draai er vervolgens puree van.
Gaar de miniwortelen in bouillon.
Kook de erwten en werk ze op met stengelui.
Kook de mini-artisjokken in wat water en citroensap.
Jus
• Laat de vleesresten aankleuren.
• Voeg wat gesnipperde ui en wortel toe, samen met een
beetje tomatenpuree.
• Blus met oude geuze en bruine kalfsjus.
• Doe er tijm, laurier en steeltjes peterselie bij.
• Laat het geheel al kokend indikken, doorzeef het en voeg
naar eigen smaak peper en zout toe.
De finishing touch
• Schik het vlees en de groentjes op je bord
en werk af met erwtenscheuten.
23
Rabarbertaartje
Nagerecht voor 4 personen
(4 kleine taartjes of 1 grote taart)
Zanddeeg
>125 g boter (kamertemperatuur)
>125 g suiker
>250 g bloem
>3 g bakpoeder
>1 ei
>geraspte limoenschil
(mag, maar moet niet)
>snuifje zout
Vulling
>100 g bloem
>100 g suiker
>een paar mooie
rabarberstengels
Afwerking
>aalbessengelei of
andere fruitgelei
Extra
>grote kom
>keukenrobot met deeghaak
>beetje boter en bloem
Bereidingswijze
Zanddeeg
• Meng de boter en de suiker.
• Voeg het ei, de bloem, het bakpoeder en het zout toe en
kneed alles goed (met de hand of in de keukenrobot).
• Voeg ook de geraspte limoenschil toe.
• Maak van het deeg een bolletje, wikkel het in plasticfolie
en laat rusten (> 1 uur) in de koelkast.
Taartjes
• Smeer de taartvorm in met boter en strooi er bloem over.
• Verwijder de overtollige bloem.
• Haal het deeg uit de koelkast en rol dun (2-3 mm) uit op
een bebloemd oppervlak. Als het deeg te hard is, wacht
dan 10 minuten.
• Leg het deeg in de taartvorm en snij al rollend af met een
deegrol.
• Prik met een vork gaatjes in het deeg.
• Meng de bloem en de suiker in een kom en lepel dat
mengsel op het deeg (1cm dik).
• Snij de rabarberstengels in stukjes van ongeveer 1 cm en
leg ze op het mengsel. Je mag ze dik genoeg leggen, want
rabarber krimpt bij het bakken.
• Bak zo’n 20 minuten in een voorverwarmde oven op 180 °C
• Haal de taartjes uit de oven als de randen lichtbruin zijn en
laat ze enkele minuten rusten in de bakvorm. Zo worden
ze steviger en haal je ze makkelijker uit de vorm.
De finishing touch
• Verwarm wat gelei in de microgolfoven en strijk
met een borsteltje uit over de rabarber.
• Haal de taart(jes) voorzichtig uit de bakvorm.
Goed om te weten
24
•
•
ier
trick Tavern
in Affligem
Chef-kok Parant De Glazen Toren
au
st
re
n
va
ntoren.com
www.deglaze
Bewaar de taartjes niet in de koelkast, daarvoor
zijn ze te lekker. Je eet ze dan ook het best direct op.
Wat deeg te veel? Geen probleem, de overschot
kan je enkele dagen bewaren in de koelkast
of langere tijd in de diepvriezer.
zondag
1138tomt 18eiuur
Opendeurdag bij
onze streekproducenten
Welkom bij de Pajotse ambassadeurs
Momenteel gebruiken 17
producenten uit het Pajottenland en de Zennevallei
het streekmerk Pajottenland.
Producenten die de waarde
van hun streek koppelen aan
hun ambachtelijke, gezonde
en kwaliteitsvolle producten.
De producenten brengen
land steeds meer toepast.
Tijdens de opendeur tonen
de producenten de werking van hun bedrijf, en er is
nog een ‘extra’ aan streekbeleving. Bij de volgende
Pajotse producenten kan je
terecht op zondag 18 mei
tussen 13 en 18 uur:
die producten op de markt
in hun gemeente en regio,
en hierdoor werken ze mee
aan de ‘korte keten’, of de
‘kleine voedselkilometer’. Ze
hebben aandacht voor milieu
en omgeving. Deze duurzaamheid is een belangrijke
factor die de regio Pajotten-
Domein De Kluizen, Pajotse wijnbouwer
Kluisdreef, 1790 Affligem (achter klooster Media Matrix)
tel: 053 41 86 01 • www.domein-de-kluizen.be
Extra: Kluiswandeling om 14 u met de Affligemse gidsen
Geuzestekerij De Cam
Dorpsstraat 67A, 1755 Gooik • tel: 0476 81 68 06 • www.lambicland.be
Extra: fietslus langs de drie Gooikse bedrijven
Affligem
Fruitbedrijf Luc en Lea Billens-Van Laer
Meintjesstraat 5, 1755 Gooik • tel: 02 532 49 09
www.pajottenland.be en klik door naar ‘onze producenten’
Extra: fietslus langs de drie Gooikse bedrijven
Ternat
Liedekerke
Dilb
Hoeveslagerij en –winkel De Lingeren
Roosdaal
Lingerenstraat 4, 1755 Gooik • tel: 054 26 04 12 • www.delingeren.be
Extra: fietslus langs de drie Gooikse bedrijven
Lennik
25
Fruitburght Demeulemeester
Burght 27, 1547 Bever • tel: 0494 72 56 76
www.lekkersuithetpajottenland.be en klik door naar ‘de makers’
Extra: wandeltocht langs de drie Beverse bedrijven
Sint-P
Lee
Gooik
Beverse Kaashoeve
Kerkhove 64, 1547 Bever • tel: 054 58 86 84 • www.beversekaas.be
Extra: wandeltocht langs de drie Beverse bedrijven
Galmaarden
Pepingen
Fruitkwekerij VanBiervliet
Muydt 26A, 1547 Bever • tel: 0484 27 30 63
www.fruitvanbiervliet.be
Extra: wandeltocht langs de
drie Beverse bedrijven
Herne
Ha
Bever
Honing en fruit Frans Vanden Bosch
Tweekapellenstraat 11, 1540 Herfelingen • tel: 02 396 11 03
www.pajottenland.be en klik door naar ‘onze producenten’
Extra: tentoonstelling ‘Konijn met geuze’,
streekverhalen en recepten
cooperatie ‘Lekkers uit het Pajottenland’ en Waterhof
Donkerstraat 8, 1750 Gaasbeek • tel: 0477 55 70 53 en 02 532 41 08
www.lekkersuithetpajottenland.be en www.waterhofgaasbeek.be
Extra: Pajots verrassingsspel
Huis Vossen, Lenniks Poireke
Alfred Algoetstraat 2B, 1750 Lennik • www.huisvossen.com
Extra: tentoonstelling van het Lenniks Archief
In de trenches
Op zoek naar de
Eerste Wereldoorlog
in Pajottenland en
Zennevallei
2014 is in Vlaanderen het jaar van de Groote Oorlog.
De herinnering aan de Eerste Wereldoorlog is niet weg
te denken uit het nieuws en boeit een groot publiek.
Denk maar aan de kijkcijfers van ‘In Vlaamse Velden’
of de bezoekersaantallen van het In Flanders Fields
Museum. De Groote Oorlog leeft in Vlaanderen…
…maar ook in het
Pajottenland en de Zennevallei
26
De moord op de Oostenrijkse troonopvolger Frans Ferdinand is in juni 2014
een schijnbaar fait divers dat zich afspeelt
in de Balkan, godbetert een gebied waar
niemand in het Westen werkelijk van
wakker ligt. De aanslag veroorzaakt een
conflict waarbij uiteindelijk de hele wereld
betrokken raakt en waarbij duizenden
mensenlevens worden verspild voor een
terreinwinst van amper enkele meters.
Iedereen herinnert zich uit de lessen
geschiedenis het heldhaftige Belgische
leger dat zich achter de IJzer terugtrekt,
de mensonterende toestanden in
de loopgraven en de introductie van
chemische oorlogsvoering. Maar ken
je ook de kleine verhalen uit die Groote
Oorlog?
François van Droogenboeck als wachtmeester aan het IJzerfront.
Bron: Heemkring Liedekerke Group (Anne Gies).
In het Pajottenland en de Zennevallei valt
er bij een eerste blik weinig te ontdekken.
Het gebied wordt door de Duitse troepen
vrij snel bezet en het grote wapengekletter
speelt zich elders af. Maar de vijf lange
jaren onder vreemd bewind laten wel
degelijk hun sporen na. Vaders en
broers die naar het front vertrekken, de
opeisingen van mankracht en materiaal, de
vluchtelingenproblematiek, het tekort aan
voedsel, de gevaren van het smokkelen de
impact van de Eerste Wereldoorlog op het
dagelijkse leven en de persoonlijke verhalen
maken een blik op de streek de moeite waard.
Ze vertrokken met de noorderzon
Johanna Steenput
wordt verwekt
in de lente van 1914. Niets laat op
dat moment de gebeurtenissen van
augustus vermoeden.
Maar wanneer de oorlog uitbreekt,
vertrekt haar vader naar het front. Pas
wanneer kleine Jeanne haar vierde
verjaardag viert, leert ze hem eindelijk
kennen. Tientallen mannen worden
in die eerste zomer opgeroepen voor
het Belgische leger, worden later als
arbeidskracht weggevoerd of laten het
leven in dienst van het vaderland.
De sporen van dat verhaal zijn
nog
steeds
zichtbaar
in
de
verschillende gemeenten van de regio.
Straten die de naam van helden dragen
en monumenten die deze mannen eren,
zijn eenvoudig te vinden. Honderd
jaar later post een trotse kleindochter
BOVENSTAANDE foto op de facebookpagina van Heemkring Liedekerke,
met deze woorden: “Mijn grootvader
François Van Droogenbroeck aan het
IJzerfront. Ik ben fier op die man.”
Ze kwamen uit het westen
Vluchtelingenkinderen uit Geluwe te Gooik 19-3-1918. Verzameling Louis Vandenneucker.
Bron: Frans Peetermans, Op de vlucht. Oorlogsverhalen uit Geluwe en Gooik. Heemkring Gooik.
In de aanloop naar de derde slag bij
Ieper evacueert het Duitse leger
in de zomer van 1917 Geluwe en
verschillende dorpen in de omgeving.
De vluchtelingen worden op een trein
gezet met onbekende bestemming.
Een groot aantal belandt in deze
streek: in Sint-Katharina-Lombeek,
Wambeek, Herne, Pamel, Eizeringen,
Sint-Kwintens-Lennik en Gooik. En
ook al is de ontvangst op sommige
plaatsen hartelijk, het opvangen van
de vluchtelingen zorgt voor een aantal
problemen.
Dorpelingen delen hun bescheiden woonst en rantsoen, maar
kunnen niet verhinderen dat verschillende families nergens
terecht kunnen. Hulp moet worden ingeschakeld om alle
monden te voeden. Hier en daar worden de Geluwenaars
lafaards genoemd of worden ze verantwoordelijk geacht
voor ‘moreel verderf’. Maar de regio doet haar reputatie van
gastvrije streek ook eer aan; er ontstaan mooie vriendschappen,
er bloeit enige romantiek op en sommige families worden
echte ‘Pajotters’.
Ze leefden met knorrende magen
Tijdens de oorlogsjaren overleven mensen op een eenzijdig
dieet. Vlees en zuivel zijn amper te verkrijgen of worden
tegen woekerprijzen te koop aangeboden. Dit zorgde in de
streek soms voor spanning tussen de ‘rijke boeren van het
Pajottenland’ en de verstedelijkte gebieden van de Zennevallei.
De klassieke Vlaamse keuken met hutsepot, stoofkarbonaden
en varkenskop verdwijnt een paar jaar naar de achtergrond.
Sommige voedingswaren worden ‘ontdekt’. Kinderen gaan op
zoek naar beukennoten en eikels, kastanjes en brandnetels
worden gretig verzameld. Gestold kippenbloed smaakt heerlijk
met enkele ajuinsnippers. Mensen zijn vaak afhankelijk van
liefdadigheid en hulporganisaties houden verschillende
broodnodige acties, zoals het uitdelen van soep in de scholen.
Wist je dat?
Soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog
vaak voor de eerste keer kennismaken
met voedsel in blik. Het bedrijfje Marie
Thumas uit Leuven -nu beter bekend
als Bonduelle- is één van fabrikanten
die, door het gebrek aan vers voedsel, te
maken kreeg met een stijgende vraag.
In de kijker
• De kleine man en de Groote Oorlog
Erfgoed Rausa brengt in een
intieme voorstelling het leven
tijdens de Eerste Wereldoorlog zoals
‘de kleine man’ hem beleefde.
25 maart 2014 om 20u, GC Het
Koetshuis Roosdaal.
Reserveren via [email protected] of
054/32.33.64
De aansluitende expo loopt tot 30
maart, elke avond van 18u-20u.
• Nacht van de Geschiedenis
Activiteiten in Dilbeek, Halle, Lennik,
Sint-Genesius-Rode en Sint-PietersLeeuw. Een organisatie van het
Davidsfonds op 25 maart 2014.
Soepbedeling Gemeenteschool Brusselsesteenweg Alsemberg, 1917.
Bron: educatief pakket Beersel, op zoek naar sporen van oorlog in mijn dorp.
• Eizeringen 1914-1918
Een tentoonstelling met bijzondere
aandacht voor de gesneuvelden uit het
dorp, met talrijke foto’s, affiches, trench
art én zelfs een drietal aangepaste
bieren. Van 6 april tot 28 december
2014, herberg ‘In de Verzekering
tegen de Grote Dorst’. Iedere zondag
toegankelijk van 10u tot 13u30 en op
afspraak voor scholen.
Op zoek naar?
Heb jij nog een verhaal over de Eerste
Wereldoorlog op zolder liggen?
Haal het dan even van onder het stof of uit
je persoonlijke schatkamer en contacteer
ons via [email protected]
of 02/451 69 47.
Hou zeker ook onze website
www.pajotzenne14-18.be in de gaten
voor meer nieuws rond het project.
27
PRODUCENT
VAN HET SEIZOEN
28
Het Pajottenland
op zijn zoetst
Chocolaterie
Valentino
doet wereld
watertanden
Zuid-Amerika, Europa, China, de Verenigde
Staten… de chocolade van Valentino kennen ze
overal. Een bedrijf met wereldfaam dus, maar nog
altijd trots op zijn vaste stek in het Pajottenland.
Aan het roer staan Brusselaar Willy Roelandts
en zijn vrouw Leen De Leener uit Gooik. Een
zoete alliantie tussen onze hoofdstad en het
Pajottenland die al 36 jaar standhoudt.
Willy en zoon Rob, twee generaties met een grote liefde
voor chocolade onder één dak.
Willy, al twintig jaar is Valentino een vaste waarde in
Schepdaal. Hoe kwamen jullie hier terecht?
We zijn begonnen in een kleine chocolaterie in Koekelberg, maar door plaatsgebrek verhuisden wel al snel naar
een atelier in Anderlecht dat vijf keer groter was. Vijf jaar
later moesten we opnieuw uitkijken naar een grotere locatie. Zo zijn we in 1994 in Schepdaal terechtgekomen.
Deze locatie heeft niets dan voordelen. We hebben meer
ruimte, een goede bereikbaarheid net buiten Brussel en
een grote parking. Vier jaar geleden hebben we het gebouw uitgebreid met 600 vierkante meter. Ik denk dus dat
we de eerste vijf jaar gerust mogen zijn. (lacht)
Vakmanschap en creativiteit zijn twee van jullie kernwaarden…
Zo onderscheiden we ons van de industriële spelers. Elke
maand zorgen we voor een praline met een nieuwe smaak.
Onze klanten vinden het leuk om telkens iets nieuws te proberen,
en voor onze chocolatiers is het prettig om creatief bezig te zijn.
Werk je graag met leveranciers uit het Pajottenland?
Natuurlijk. Olympia is onze leverancier van boter
en room en komt uit Herne. Het ijs dat we in de zomer verkopen, halen we in hoevewinkel Waterhof in
Gaasbeek. En dan hebben we ook nog onze praline
met perenlikeur van Huis Vossen in Lennik. We hebben fantastische grondstoffen en producten in het
Pajottenland. Helaas beseffen we dat te weinig.
Welke Pajotse producten wil je in de toekomst nog
graag combineren met chocolade?
Misschien doen we iets met een streekgroente waarmee we
het zoete van chocolade kunnen combineren. En met hop, een
typisch product uit de streek. In oktober zou ik dan ook heel
graag een hoppraline voorstellen als praline van de maand.
Spijtig genoeg is er nog maar één hopteler in Sint-MartensBodegem.
“We verwennen onze
klanten elke maand
met een nieuwe praline”
“Het Pajottenland is uitzonderlijk
rijk aan grondstoffen”
Wat mogen we met Pasen van Valentino verwachten?
Dan zijn onze gevulde eitjes de echte toppers. De voorbereidingen zijn dan ook al een hele tijd aan de gang. Natuurlijk
zijn er de klassieke vullingen zoals praliné, vanille en advocaat.
Maar toch zorgen we ook elk jaar voor een of twee nieuwe
smaken. Zo hebben we dit jaar paaseitjes met een mojitovulling.
Heb je na het werk eigenlijk nog tijd voor ontspanning?
Vorig jaar maakten jullie een zijsprongetje met het
Brasserbier?
Dat is een groot succes. De combinatie van bier en chocolade was tot
voor kort vrij onbekend terrein. Ons
Brasserbier past perfect bij chocolade, maar is ook gewoon lekker op
zich. Dat maakt het zo speciaal. In
de zomer van vorig jaar hebben
we het biertje laten brouwen bij
proefbrouwerij Anders! in Halen. De reacties waren zo positief dat onze 2.500 flessen van
75 centiliter in geen tijd waren
uitverkocht. We hebben er zelfs
een bronzen medaille
mee gehaald op
een internationale
bierwedstrijd in
Luik.
Ja, hoor. Om zes uur stop ik met werken en gaat de gsm uit.
Dan maak ik graag tijd voor andere dingen. Als zelfstandige
mag je vooral niet de fout maken om dag en nacht te werken,
want dat hou je gewoon niet vol. Een tentoonstelling bezoeken of een weekendje aan zee, meer moet dat niet zijn om
even op adem te komen!
Brasser, wie?
De naam ‘Brasser’ was het pseudoniem van
cartoonist Paul De Valck (1937-2001),
die jarenlang zijn handtekening zette
onder de cartoons in Het Nieuwsblad en De
Standaard. De tekening op het etiket is van
zijn hand en verpersoonlijkt het goede leven in het Pajottenland.
29
Valentino Chocolatier
Ninoofsesteenweg 1026
1703 Schepdaal
info@valentino - 02 567 05 71
Openingsuren winkel:
Ma.: 13u30 – 18u30
Di. – vrij.: 9u – 18u30
Za.: 9u – 17u30
Willy weet perfect hoe hij zoetekauwen moet verwennen.
© Sam Van Cauteren
Kalmkunstfestival 2014
30
Kalmkunstfestival In de Luwte
30 mei, 31 mei en 1 juni 2014 in Roosdaal
Wim Toucour
Het kalmkunstfestival ‘In de Luwte’ vindt al voor de vierde keer plaats in en om het Koetshuis in Roosdaal-Strijtem
in het Hemelvaartweekend (30 mei, 31 mei en 1 juni). Dit festival richt de schijnwerper op zaken die minder aan bod
komen in het gewone cultuurcircuit. Rustige muziek, fijne teksten die een aandachtig publiek verdienen, ontroerend
theater, aangrijpende poëzie…: drie dagen genieten van de kunst van de eenvoud in een onvergelijkbare sfeer van
rust en traagheid, van authenticiteit en smaak.
We hebben een gesprek met Wim Van
Caelenbergh,
zanger-liedjesschrijver
van de groep Wim Toucour. De groep
brengt een fris eigen geluid in het Nederlandstalige muzieklandschap, geboren
uit een liefde voor kleinkunst, wereldmuziek, pop en cabaret.
Wim Toucour is te gast op het kalmkunstfestival op zondag 1 juni om 19 uur.
Wat maakt het kalmkunstfestival in
Roosdaal zo bijzonder?
Om te beginnen: de naam. Er rond voor
uitkomen dat het om rust gaat, en dat het
daarom niet minder ‘bruist’, integendeel.
Festivals draaien om ontspanning, maar
het is er vaak een drukke bedoening. Het
kalmkunstfestival kiest voor een andere
aanpak, met een zeer ‘open’ programma:
de ‘headliners’ zijn absoluut niet het belangrijkste van het festival, er is op elk
moment ook wel iets kleinschaligs te doen
(de workshops, ronduit fantastisch!), er
zijn dichters, vertellers, theatermakers,
beeldende kunstenaars en - last but not
least - er is de locatie! Die ademt gewoon
rust. Twee jaar geleden doken er op de
laatste avond dreigende donderwolken op;
we stonden gewoon te genieten van het
schouwspel, in plaats van ons af te vragen
of we wel van de parking zouden geraken.
Er is ruimte, in alle betekenissen. Dat heeft
ook zijn weerslag op de medewerkers en
de bezoekers, aan het eind van de dag heb
je er gegarandeerd nieuwe vrienden bij.
Vult het een leemte in binnen het
cultuurlandschap?
Voor zover ik het cultuurlandschap kan
overzien: zeer zeker! En eigenlijk wil ik
niet eens het hele cultuurlandschap kunnen overzien, ik wil op ontdekking gaan
en verrast worden door wat er achter de
volgende bocht ligt. Een beetje zoals in
het Pajottenland zelf. Laat er dus nog maar
meer kalmkunstfestivals komen, die mekaar de ruimte geven en ondersteunen,
die lokale accenten leggen (ook culinair,
nog zo’n bijzonderheid aan dit festival), die
wat meer terug naar de basis gaan: mensen
écht samenbrengen, pareltjes van cultuur
laten ontdekken en daardoor zichzelf. En
met elke avond een gezamenlijke zangsessie, ah ja! Waar uiteindelijk ook diegenen
die ervan overtuigd zijn “dat ze echt niet
kunnen zingen” na wat aanmoediging en
een comfortabel aantal geuzes toch tussen
de muzikanten gaan staan om één of andere obscure tophit uit de familiekring ten
berde te brengen. Onbetaalbaar.
Vind je de focus op breekbare genres
relevant?
Niet gewoon relevant, maar broodnodig. Wat
maakt genres breekbaar? Het feit dat ze
commercieel niet interessant zijn? Waarom
zijn ze commercieel niet interessant? Omdat
ze te weinig mensen aanspreken? Waarom
spreken ze te weinig mensen aan? Omdat
ze te weinig gekend zijn? Waarom zijn ze
te weinig gekend? Omdat ze te weinig aan
bod komen? Waarom komen ze te weinig
aan bod? Omdat ze commercieel niet interessant zijn? ... Doorloop die vragencirkel
een keer of honderd en beslis dan voor jezelf of je er nog verder wil in meedraaien.
Er zit te veel ‘kleinheid’ in die redenering en
te weinig lef, te weinig leven.
De breekbaarheid van die genres zit voor
mij ook in de directheid, de ‘echtheid’, ze
verdragen geen mega-aanpak. Eigenlijk
zijn ze daardoor juist zeer robuust, want ze
hebben ook absoluut geen nood aan die
mega-aanpak om spectaculair te zijn en je
een ‘Wauw!’-gevoel te bezorgen.
Hoe mainstream is het reguliere cultuuraanbod?
We zijn gezegend met een bijzonder rijk
cultuuraanbod, ik heb zelf veel vaker last
van l’ embarras du choix dan van gebrek
aan cultuur naar mijn smaak. Dit gezegd
zijnde: ik vind steeds minder mijn gading
bij het reguliere cultuuraanbod, ‘de grote
spelers’, zeg maar. Die drijven volgens mij
inderdaad te makkelijk mee met de grote
stroom, waardoor ze die nog eens extra gaan voeden. Mainstream wordt een
breed, recht kanaal met betonnen oevers
waarlangs oceaanstomers tot op een wei
in Werchter raken, maar de rivieren en
beekjes drogen er van op. Die rivieren en
beekjes, dat gaat dan niet eens om artiesten of voorstellingen die niet voldoende
niveau zouden halen, maar om complete
muziek-en-andere-genres die bijna in
hun totaliteit genegeerd worden. Bijzonder jammer, want zo maak je het de mensen moeilijk om die genres te ontdekken.
Wat is voor jou een ‘goed publiek’?
En wat een ‘goed optreden’?
Aandacht voor mekaar, dat is het bijzonderste. Aandacht van het publiek
voor de artiesten en hun werk, maar ook
omgekeerd: je publiek aanvoelen en de
aandacht gaande houden. Virtuositeit is
één van de manieren om dat te doen, een
spectaculaire show op poten zetten is een
andere manier, maar fundamenteler dan
dat is te leven op het podium. Inleven en
uitleven. Het lijkt tegenstrijdig, maar hoe
meer we onze liedjes spelen, hoe makkelijker het is om ze te laten leven, juist
omdat we ze door en door kennen en dus
kunnen focussen op wat er op het moment
zelf gebeurt en op het publiek. Vroeger had
ik soms het gevoel dat de interactie die er
was bij het aan mekaar praten van de liedjes verdween als we aan het spelen waren,
maar intussen ‘vertellen’ we onze liedjes al
evenzeer als de rest. Het is ook de reden
waarom we liefst zo akoestisch mogelijk
spelen, waar het kan. De rechtstreekse
klank van een instrument is nog altijd het
mooist, en ik vind het persoonlijk zeer
comfortabel om bij het publiek op schoot
te zitten. Aangezien we op het kalmkunstfestival in de zaal van de schouwburg spelen, bij deze een dwingende mededeling:
het optreden begint niet vooraleer de eerste rij helemaal vol zit ...
Je bent bezig met een kwetsbaar genre,
eerder iets voor kleiner publiek. Voel je
nooit de drang om commerciëlere, meer
lucratieve dingen te doen met je talent?
Ik beken, ik hou gewoon van kleinschaligheid. Ik ga zelf veel liever naar een huiskamerconcert dan naar Vorst Nationaal, ik
koop liever rechtstreeks van de boer dan in
een grootwarenhuis, enzovoort. Net als die
boer wil ik ook graag dat het leefbaar blijft,
maar net daarvoor heeft kleinschaligheid
de meeste troeven in handen. Groei is vaak
de enige waardemeter van succes, en succes het enige wat telt. Groei is een middel,
goed leven is het doel. Als het doel bereikt
is, is het middel niet meer nodig, en zoals
we in onze wereld van vandaag vaststellen,
is die groeiverslaving eerder nefast voor
het goeie leven.
Om nog even terug te keren naar mijn
muziekmakerij: natuurlijk wil ik groeien
naar dat aangenaam leefbare niveau, maar
ik ben ervan overtuigd dat dat kan met wat
we te bieden hebben. Dat komt het best
tot zijn recht voor een klein publiek, maar
vele kleine publiekjes maken één groot,
laat ons maar simpelweg vijf dagen per
week gaan optreden. Het is een langzame
reis, maar wel een bijzonder verrijkende
ervaring.
Meer info: beta.vi/wimtoucour
Een greep uit het programma
> Jan De Smet en Lucky Fonz III
> Klaas Delrue met Frans chanson
> Samenzangprogramma rond Miel Cools
>‘De beste singer-songwriter van Vlaanderen’ met Barbara, Pieter, Jan-Pieter,
Ricardo en Joey
>Finalisten en winnaar van de publieksprijs van de Nekka-wedstrijd
>Het exclusieve optreden van de ZuidAfrikaanse bard Gert Vlok Nel
>Dichter des Vaderlands Charles Ducal
samen met zijn collega uit Nederland
Anne Vegter
> Hans Mortelmans en groep
> balmuziek van groep 111
>…
Meer info: www.kalmkunstfestival.be
Dit festival is een initiatief van de
provincie Vlaams-Brabant i.s.m. AGB
en gemeentebestuur Roosdaal.
31
’t Gedacht van Walter Evenepoel
Op vadrouille
met Bruegel
schappen met houtskool schetste op het
perkament, om daarna in de luwte van
zijn atelier in de Brusselse Hoogstraat de
kerkjes van Pede en Ternat, de heuvels
van Lombeek en Dworp en de boeren van
Schepdaal en Gaasbeek te vereeuwigen in
een feest van kleuren.
Bruegeliaanse rijkdom
32
Toegegeven, je kunt in de streek
ten zuidwesten van Brussel wel
een aantal plekken aanduiden waar
de verstedelijking beschamende
proporties heeft aangenomen. Er
zijn dorpen die opgesloten zitten
in wansmakelijke lintbebouwing
en door exploderende nieuwbouw
nog nauwelijks ‘dorpen’ te noemen
zijn. Maar wie een heel klein
beetje moeite doet en het eerste
het beste zijstraatje inslaat, staat
gegarandeerd na hooguit een paar
honderd meter in een idyllisch
tafereel.
Als je de laatste achterkeuken en het
ultieme schuurtje bent voorbij gewandeld, word je beloond met een uitzicht
op verleidelijke glooiingen die het jaar
rond de toevallige passant het hoofd op
hol brengen. De kunstliefhebber herkent
meteen de landschappen van Bruegel.
Het was immers hier dat de grote meester inspiratie opdeed voor zijn ongeëvenaarde oeuvre. Je kan zijn voetafdrukken
volgen langs de diepe wegen, je kunt de
plekken vinden waar hij de geuren snoof
van het rijpe koren, waar hij zich vleide in
een malse berm en de wisselende land-
Ook toen was het een beroerde tijd. Pieter Bruegel wist beter dan wie ook van
de gruwelen die Alva en konsoorten begingen. Hij heeft dat ook aangeklaagd in
zijn gewaagde etsen. Maar tegelijk schilderde hij de overweldigende schoonheid
van de streek, flirtte hij met de kirrende
meiden, kroop hij op de hoge hooiwagens
om een beter zicht te hebben op de zeisende maaiers en de pittoreske boerenkoppen. Hij schoof mee aan het bruiloftsmaal in Vlezenbeek of Beersel, dronk van
de lambiek die klokkend uit het vat in de
stenen kannen werd gegoten en raakte
bedwelmd door de smaakrijkdom van dit
unieke, vloeibare graan.
Vijf eeuwen later is dit gezegende gebied
nog nauwelijks veranderd. En al kolkt het
in de boze buitenwereld ook vandaag van
hemeltergende conflicten, tussen Zenne,
Zoniën en Dender golven nog steeds
de velden in wulpse plooien en geeft de
grond, de vruchtbaarste van West-Europa, nog overvloed aan gerst en tarwe. En
met het water dat uit nog ongeschonden
diepten wordt gehaald, toveren hier de
unieke magische gisten het graan om tot
de lambiek die je ook op Bruegels’ schilderijen ziet geschonken worden.
Goddelijk vocht
Nog niet zo lang geleden zag het er beroerd uit voor de dappere brouwers van
dit oerbier. Zelfingenomen grijnsden
de multinationale brouwfabrikanten bij
de idee dat ze weldra de eigenzinnige
goudmakers van de wilde gisting voorgoed van de bierkaart zouden vegen.
Maar tegen goede smaak en eerlijke
traditie is geen platte commercie opgewassen. De lambiek uit Bruegels’ tijd
stroomt nog altijd, sinds een paar eeuwen nog verrijkt door geniale stekers die
door jonge en oude lambiek te mengen
de geuze hebben gecreëerd, de heerlijkste en delicaatste onder de dranken.
Geen toeters of cimbalen zullen ooit
genoeg de lofzang op dit goddelijke
vocht kunnen bezingen. Alhoewel, nu we
toch op stap zijn met Pieter Bruegel de
Oude… er is misschien toch nog muziek
die voor een even groot genot kan zorgen! Alle synthesizers en rhythmboxes
ter wereld slagen er niet in een fractie
van het muzikale genot op te roepen
van één doedelzak. En ook dat zijn we in
het Pajottenland en de Zennevallei niet
verleerd. Meer dan waar ook in dit land
is een volksfeest geen feest geweest als
daar niet de vrolijke noten hebben weerklonken draailieren, fijfers of doedelaars
en volkse zangers.
Volkse gezelligheid
Je hoeft echt niet naar Detroit te gaan om de ‘Boerenbruiloftsdans’ van Bruegel te gaan
bekijken. Ga gewoon eens naar een van de volkse feesten in de buurt van Gooik en je
wordt meegezogen in een onweerstaanbare vloedgolf van authentieke volksmuziek, een
wervelwind van heerlijke en eerlijke klanken. Die drang naar het echte, naar het pure zit
de mensen van deze streek in de genen. Op vele tientallen plekken zal het ook de volgende maanden tussen Beersel en Herne, tussen Pamel en Halle gegarandeerd gonzen van
Bruegeliaanse toestanden. De klakken en blauwe kielen zijn we ontgroeid en de rode zakdoeken met witte bollen zijn afgeschreven, maar de kracht van de muzikale en culinaire
traditie is sterker dan ooit. Wie zich hier van de heuvels laat rollen en de ‘grote’ problemen
voor een paar uur voor zich uit wil schuiven, kan hier, gesterkt door een toverdrank die
straffer is dan die van Panoramix en opgewonden door spontane en meeslepende ritmes,
een portie levensvreugde opdoen waarmee je bergen kan verzetten.
33
Snuif de Bruegeliaanse sfeer op
en bezoek een van de volgende evenementen:
Vrijdag 25 april, vanaf 19u.:
Nacht van de Grote Dorst (in herberg ‘In de
Verzekering tegen de Grote Dorst’, Frans
Baetensstraat 45, Eizeringen (Lennik))
De Nacht van de Grote Dorst wordt maar
om de twee jaar georganiseerd. Men kan
topproducten degusteren van 12 geuzeproducenten uit Vlaams-Brabant en Brussel. De vorige editie trok maar liefst 2.000
bierliefhebbers!
Donderdag 1 mei, van 10 tot 17 u.:
Zennefolkfeest + Vaarhappening in Halle (Felix Roggemanskaai 8)
Laat je muzikaal verwennen door de
vele folkgroepjes of neem deel aan één
van de talrijke activiteiten: kano op de
Zenne, boottochten, geocaching, fietstochten & wandelingen, artiest geboekt,
picknick …Meer informatie en inschrijvingen:
www.zennefeest.be of
www.vaarhappening.be
Zaterdag 3 mei, van 16 tot 24 u.:
Lambiekfeest in Beersel
(parking bezoekerscentrum)
Beleef de tijden van weleer met het eerste ‘Lambiekfeest’! De parking wordt
omgetoverd tot een volksfeest met dans
en plezier. De folkgroepen, Emballage
Kado en Peut-être Demain maken het
feest compleet! Meer informatie:
www.toerismebeersel.be
Zondag 1 juni, vanaf 14u.:
Bruegeldag (Sint-Annakerk
in Sint-Anna-Pede)
‘Ontmoet Bruegel’ staat weer volledig in
het teken van schilder Pieter Bruegel de
Oude. Aan het kerkje van Sint-Anna-Pede
(Dilbeek) starten om 14u verschillende
activiteiten die heel wat leuks bieden voor
jong en oud.
Hou de website van toerisme Dilbeek in
de gaten voor meer informatie.
www.toerismedilbeek.be
In het volgende nummer van PenZine
IN PENZINE 5 GOOIEN WE MET BONNEN!
Het zomernummer van PenZine wordt er een met proevertjes en zinneprikkelende bonnen
om je uit je kot te lokken.
Vanaf 21 juni kan je het nieuwe nummer vinden bij je lokale handelaar, bibliotheek
of gemeentehuis.
Deze keer is je PenZine geld waard: wil je wandelen of fietsen, lokale producten
ontdekken of meer over de regio leren, maar vind je de tijd niet? Dan geven
wij je nu het perfecte excuus om het niet langer uit te stellen! Dankzij de
vele bonnen ga je deze zomer je al of niet bekend Pajottenland
& Zennevallei ontdekken.
Afspraak deze zomer, op een leuk terrasje. Je kan
ons herkennen aan de halflege geuze en lekkere
boterham met plattekaas, wandelschoenen
aan en gebogen over de wandelkaart, druk
overleggend over de verder te volgen weg.
34
Binnenkort nieuw in jouw bibliotheek?
HET DIGITALE BOEK KOMT ERAAN
Vanaf april 2014 zullen een 300-tal e-boeken ter beschikking
staan van het publiek. Binnen de muren van de openbare
bibliotheken zal iedereen gratis en gelijktijdig toegang hebben
tot de volledige e-boekencollectie. De openbare bibliotheek
maakt daarmee zijn rol als laagdrempelige basisvoorziening ook
voor e-boeken waar.
In opdracht van Vlaams minister van Cultuur Joke Schauvliege
werkte Bibnet een proefproject uit om een jaar lang e-boeken
toegankelijk te maken voor de leden van de Vlaamse openbare
bibliotheken. Het proefproject start eind april.
Tal van bibliotheken investeren in computers, tablets en wifi
om hun bibliotheekpubliek optimaal kennis te laten
maken met dit nieuwe medium. Ook verschillende bibs uit jouw regio Pajottenland &
Zennevallei stappen mee in dit project. Hou
daarom de website of nieuwsbrief van je lokale bib extra in het oog.
Jouw
advertentie
in PenZine?
PenZine verschijnt 3 x per jaar en wordt verspreid via 450 verdeelpunten in de regio Pajottenland en Zennevallei: bibliotheken, culturele centra, gemeentehuizen, musea, winkels, lokale
handelaars en toerismekantoren in heel Vlaanderen en Brussel.
Al het lekkers uit het
Pajottenland en de Zennevallei
Voor meer informatie
en reservering:
Breng een bezoek in groep of individueel
Kristien Van Hecke
0497 516 866
[email protected]
Alle info op:
www.streekproductencentrum.be
Woordspelleke
A
B
C
D
E
F
Poststraat 3A
1500-HALLE
02 361 31 90
G
H
I
J
K
L
Win
1
2
3
4
Deze keer trekken we de natuur
in voor ons woordspelleke. Plaats
de gevraagde letters in de balk
onderaan. Stuur je antwoord
ten laatste op 15 mei naar
[email protected]. Erfgoedcel
Pajottenland Zennevallei schenkt vijf
maal het boek ‘Bewogen Tijd’ weg.
Veel succes!
5
Horizontaal
6
1. Siert dorpsplein in Vollezele
2. Pajotse benaming voor landbouwweg
5. Gordelfestivalgemeente 2013
8. Dit product gebruikt de boer in zijn hoeve-ijs
9. Biersoort die aan Schaarbeek wordt gelinkt
11.Kasteelgemeente van Sus en Wis
13.Miniatuurversie van Halse hoofdkerk
7
8
9
10
Vertikaal
11
12
13
I3
J5
B12
B8
K1
D13
I11
I1
K13
E3
B.Overblijfsel uit WOII op recreatieve weide in
Pamel – Verzamelden vroeger in stelplaats in Leerbeek
E.Groenste long van Pajotse Dendergemeente
G.Abdijgemeente
I. Deze man schreef de eerste versie van de
Nederlandstalige bijbel in Herne
K.Groeit op de velden in onze streek
35
"
e
k
s
k
e
o
h
r
e
Kot
l
e
t
o
h
n
e
t
c
e
s
n
i
n
e
e
f
l
bouw ze
Een huisje voor de
bewoners van je tuin
of terras
Bijen
en vlinders bestuiven blo
emen en planten. Spijtig
genoeg
zijn er altijd maar minde
r leuke plekjes waar ze hun
nes
t
kunnen
maken en hun eitjes kunnen
leggen. Daarom steken we
een
handje
toe, en bouwen we zelf een
gezellig huisje voor vlinde
rs, bijen en
lieveheersbeestjes. Je ins
ectenhotel biedt insecten
in de zomer
een nest- en rustplaats en
in de koude maanden een
geschikte
overwinterplek.
ag
Aank edenebosulwplan
Maa
36
SOL
I TA I
RE B I
J
b je nodig
dit hbae
mboestengel
> stukjes
gels
> andere sten
n
ze
>zaaddo
ls
>dennenappe
el
fs
aa
>houtsch
os
>korstm
n 2 cm dik
ten plankjes va
t)
> stevige hou
- en onderkan
x 14 cm (boven
• 2 x 14 cm
x 12 cm
• 2 x 30,5 cm
)
rechterzijkant
(linker- en
terkant)
ch
(a
cm
x 14
• 1 x 30,5 cm
cm lang
n ongeveer 3,5
> schroeven va
Hoe maak je
het
hotel??
> Zaag het hout
op de juiste maat.
Vaak kan je in ee
het-zelfzaak grati
n does je hout op maat
laten zagen.
> Schroef de pla
nken aan elkaar.
Je maakt het best
hand gaten in he
op voort hout door voor te
boren. Hierdoor vo
kom je dat het ho
orut splijt als je de
schroeven erin dr
> Schik de versc
aa
it.
hillende material
en in het houten
Zorg ervoor dat al
ba
kje
.
les stevig bij elkaa
r zit, maar laat
voldoende openin
to
ch
gen voor de insect
en.
> Voorzie eventu
eel een haakje aa
n
de
achterkant, zoda
jouw hotel gemakke
t je
lijk kan ophangen
.
> Hang je gloedni
euwe insectenho
tel op in de tuin.
komen
n
e
t
c
e
s
n
i
e
k
l
e
W
otel??
logeren in je h
> Bijen
n met hun soortjen leven niet same
Veel solitaire bi
Die bijen zijn
ingin in een korf.
genoten bij hun kon
op verschillende
en op holle plekjes
dan ook aangewez
engels of andere
ingen in bamboest
plaatsen. De open
dan ook top!
stengels vinden ze
s
> Lieveheersbeestje
ssen droog
s verblijven graag tu
dje
en
vri
e
rod
Deze
enappels.
nn
utschaafsel en de
materiaal zoals ho
en hun vriendjes
> Kevers, spinnen
llen hun weg
insectensoorten zu
Tal van andere
cten zijn dan
tel. Sommige inse
vinden naar je ho
zo kieskeurig.
ook helemaal niet
Graag een
beetje hulp
bij het
maken van
j
e
Kom dan naar
i
n
sectenhote
de ‘opvoeding
sbrunch’ in P
l?
een van de ve
epingen op za
le workshops
terd
ag 17 mei. Ti
leren kinderen
zo’n tof insect
jdens
samen met h
enhotel in elka
un
(g
ro
ot)ouders hoe
ar steken. Voor
opvoedingsbrun
ze
h
et
vo
ch zie www.ar
lledige program
cheduc.be/op
ma van de
Op voorhand
voeding.
inschrijven is
verplicht.
in?
eren in jgeveingtu
Nog meeomrdiedi
te lokken?
ren naar je tuin en om
Zoek je meer tips
vleermuizen
men voelen steenuiltjes,
Met een haag, poel, knotbo
papa of mama
h nog meer welkom! Trek je
en andere Koesterburen zic
van Regionaal
sche gidsen op de website
aan de mouw om de prakti
n:
& Zennevallei te downloade
Landschap Pajottenland
het-zelf.
www.pajot-zenne.be/doe-

hier - Pajottenland.be

Meer info hier

ABC voor het decoderen van een gelaagd verhaal

Stagiair gezocht! - Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei

Het Pajotterke jaargang 12 nr 112 V.U. : Steve Gilson SVK

Vervoersregeling ACV Brussel-Halle

Affiche Diabetesbeurs 2014 def.indd

Plan 2 - Pepingen

Congres over euthanasie

Informatiefolder Anesthesie bij kinderen pdf 206 Kb - Sint