informatiegids voor de patiënt met een beroerte

informatiegids
voor de patiënt
met een beroerte
CVA-project Zeeuws-Vlaanderen
1. INLEIDING
Voor u ligt de ‘Gids voor Patiënten met een Beroerte’, een informatiemap
ten behoeve van patiënten met een beroerte en hun naaste omgeving.
Om u te informeren over het ziektebeeld zelf, over de behandelend
specialisten waar u mee te maken kunt krijgen, over andere behandelaren,
over allerlei mogelijke onderzoeken en ten slotte treft u aan een lijst met
praktische namen en adressen van personen, en/of instanties waar u op
enig moment beroep op wenst te doen.
Ook is er ruimte voor uw persoonlijke gegevens en aantekeningen.
Deze informatiegids is samengesteld door een team van mensen die
met hun organisaties nauw samenwerken in de zorg voor de patiënt met
een beroerte in Zeeuws-Vlaanderen. We hopen dat u door middel van
deze informatiegids beter wegwijs zult raken in het organiseren van de
zorg, en voor het vinden van antwoorden op uw vragen.
Wat is een beroerte?
Per jaar krijgen in Nederland ruim 26.000 mensen een beroerte. In de
medische wereld wordt dit een Cerebro Vasculair Accident (CVA)
genoemd. Vrij vertaald is dit een ‘ongeluk in de bloedvaten van de
hersenen’. Dit kan een herseninfarct zijn, waarbij een bloedvat verstopt
raakt door een bloedpropje of door een dichtgeslibd bloedvaatje. Het is
ook mogelijk dat er een scheurtje in het bloedvat zit. Wanneer een
bloedvat is gescheurd, spreken we van een hersenbloeding. In beide
gevallen is er sprake van een beroerte, waarbij delen van de hersenen
worden beschadigd.
Een beroerte kan zowel lichamelijk als geestelijk grote gevolgen hebben.
Uiteraard in eerste instantie voor de patiënt zelf. Maar ook voor zijn
directe omgeving. Iemand kan lichamelijk goed zijn gerevalideerd maar
toch anders reageren. U ontvangt de uitgebreide brochure ‘Een beroerte,
en dan?’ van de Nederlands Hartstichting eveneens bij deze informatiegids.
2
NDT (Neuro Developmental Treatment)
Bij mensen met een halfzijdige verlamming wordt gewerkt volgens de
NDT-methode. Dat wil zeggen, dat alle betrokken zorgverleners de
patiënt aansporen om de aangedane kant van het lichaam zoveel
mogelijk te betrekken bij alle dagelijkse activiteiten. Het doel hiervan is
om de verlamde lichaamszijde te activeren en zo normaal mogelijk te
leren bewegen. Het is daarom belangrijk dat iedereen die betrokken is
bij de patiënt deze NDT-regels kent en naleeft om de behandeling te
optimaliseren.
2. MEDISCH SPECIALISTEN EN ANDERE
HULPVERLENERS
Tijdens de ziekenhuisopname, of bij bezoek aan het ziekenhuis, kunt u
te maken krijgen met diverse artsen en hulpverleners. Hieronder treft u
een korte uitleg aan over wat u van deze mensen kunt verwachten.
De neuroloog
De neuroloog is de arts die zich gespecialiseerd heeft in kennis over en
behandeling van ziektes/aandoeningen van het zenuwstelsel (o.a. de
hersenen). In geval van een beroerte zal de neuroloog de eerstverantwoordelijke arts zijn voor de behandeling, immers een beroerte is ‘een
ongeluk in de hersenen’.
De revalidatiearts
De revalidatiearts is de arts die zich gespecialiseerd heeft in kennis over
en behandeling van de gevolgen van ziektes/aandoeningen voor
het functioneren van de patiënt zelf, en zijn functioneren in gezin,
vriendenkring, sport, hobby, werk, school, etc. Middels een revalidatiegeneeskundige behandeling wordt geprobeerd de patiënt weer zo goed
mogelijk deel te laten nemen aan het (maatschappelijk) leven.
3
De internist
De internist is de arts die zich gespecialiseerd heeft in kennis over en
behandeling van de interne organen en vaatziekten. Slechte bloedvaten
kunnen een belangrijke oorzaak zijn van een beroerte.
De fysiotherapeut
Fysiotherapie is een (geneeskundige) behandeling van o.a. neurologische
afwijkingen van de normale lichaamshouding en lichaamsbeweging. De
fysiotherapeut gebruikt uitsluitend ‘natuurlijke’ middelen, zoals licht,
water, hand-/kracht, warmte, massage, oefeningen, enz. en laat deze
inwerken op het lichaam, met de bedoeling dat houding en bewegen in
goede zin beïnvloed worden.
De ergotherapeut
Ergotherapie is een (geneeskundige) behandeling, die erop gericht is de
dagelijkse activiteiten en handelingen, die moeilijk of niet meer
uitgevoerd kunnen worden t.g.v. de aandoening, weer meer zelfstandig
te laten verlopen. Met dagelijkse handelingen kunt u denken aan:
wassen, kleden, huishouden, hobby. Ergotherapie kan ook aan huis
gegeven worden. Voor meer informatie hierover, raadpleeg uw huisarts.
De logopedist
Logopedie is een (geneeskundige) behandeling van slik- en spraakstoornissen. Na een beroerte kan het spreken of het slikken zelf moeizaam gaan, of kunnen er problemen zijn wat betreft het begrijpen van
taal. De logopedist begeleidt d.m.v. oefeningen en adviezen, met de
bedoeling de communicatie tussen de patiënt en zijn omgeving te
verbeteren.
De psycholoog
De psycholoog is een behandelaar die zich richt op het denken, de
stemming en het doen en laten van mensen, in het geval dat deze zozeer
veranderd zijn (o.a. door de beroerte) dat de patiënt en/of zijn directe
omgeving hier hinder van ondervindt. De psycholoog kan een onderzoek
doen, en ook gesprekken voeren.
4
De verpleegkundige
De verpleegkundige in het ziekenhuis handelt volgens een duidelijk plan,
waarin richtlijnen van de specialisten zijn verwerkt. Hierbij wordt gelet op
de lichamelijke verzorging, maar ook voor de psychologische en
sociale aspecten van de patiënt en diens familie. Bij de behandeling
wordt uitgegaan van het stimuleren van algemene dagelijkse functies,
zodanig dat de patiënt zo snel als mogelijk weer enige mate van
zelfstandigheid en zelfredzaamheid kan ontwikkelen.
De transferverpleegkundige
De transferverpleegkundige legt contacten met het RIO (Regionaal
Indicatie Orgaan) en andere instanties (b.v. verzorgingshuizen, verpleeghuizen en thuiszorg) voor ontslag uit het ziekenhuis.Tevens regelt de
transferverpleegkundige de nodige verpleegartikelen/hulpmiddelen bij
de thuiszorg, alsook de melding of verwijzing voor de warme maaltijdvoorziening, personenalarmering, vrijwillige thuiszorg, etc.
3. STANDAARDONDERZOEKEN
Laboratorium onderzoek
Bij iedere patiënt met een beroerte wordt standaard bloed geprikt om te
zien of er een acute oorzaak gevonden kan worden voor de beroerte.
CT-scan
CT betekent: Computer Tomografie. Tijdens het onderzoek worden
dwarsdoorsnede-foto’s van het hoofd gemaakt, waarop de hersenen in
beeld gebracht worden. Voor meer informatie omtrent dit onderzoek, zie
de folder CT-onderzoek.
5
4. ADRESSEN EN INFORMATIE
VOOR PATIËNTEN MET EEN BEROERTE
4.1. Zorg thuis
Centrum Indicatie Zorg (CIZ)
Voor hulpverlening en voorzieningen op het gebied van zorg heeft u
toestemming nodig van het CIZ.
Het CIZ onderzoekt in hoeverre u hulp nodig heeft. Deze hulp kan
bestaan uit:
Zorg thuis, zoals
- huishoudelijke hulp
• verzorging
• verpleging
Verzorgingshuiszorg - dagverzorging;
• tijdelijke opname
• verzorgingshuiszorg thuis
• permanente opname
Verpleeghuiszorg
- dagbehandeling
• tijdelijke opname
• somatische opname (lichamelijke klachten)
• psychogeriatrische opname (geestelijke
• klachten)
• verpleeghuiszorg thuis
Aanmeldingen:
6
• Als u in de gemeente Sluis woont, haalt u
deze indicatie bij het gemeentelijk Zorgloket,
tel.: 0800-6678287 (gratis) of 0117-457000
• Als u in de gemeente Terneuzen woont moet
u hiervoor bij het Centrum Indicatiestelling
Zirg (CIZ) zijn, tel.: 088-7891480
• Als u in de gemeente Hulst woont, kunt u
terecht bij het gemeentelijk Zorgloket,
tel.: 0114-389342
Thuiszorg
U kunt problemen krijgen waardoor u tijdelijk of langdurig niet meer
zelfstandig kunt functioneren. Hulp van thuiszorg kan dan gewenst en
nodig zijn. De hulp van thuiszorg is altijd aanvullend op datgene wat u
als cliënt, huisgenoot en familie nog zelf kunt doen.
Bij de thuiszorg kunt u terecht voor huishoudelijke hulp, verpleging en
verzorging, voorlichting en begeleiding en voedingsadviezen. Ook kunt
u hulpmiddelen, zoals bedden, rolstoelen, toiletstoelen en dergelijke,
lenen voor een periode tot maximaal 6 maanden.
Bereikbaarheid Thuiszorg:
Oost Zeeuws-Vlaanderen
Telefoon: 0114-383500
Midden Zeeuws-Vlaanderen
Telefoon: 0115-674500
West Zeeuws-Vlaanderen
Telefoon: 0117-456500
7
4.2. Zorg buitenshuis
Verpleeghuis
In het verpleeghuis kunt u terecht voor revalidatie na een beroerte.
Welke vorm van revalidatie voor u het beste is zal uw behandelend arts
met u bespreken.
Informatie verpleeghuizen:
Verpleeghuis ‘De Stelle’, Oostburg
Telefoon: 0117-459400
Verpleeghuis ‘de Blaauwe Hoeve’, Hulst
Telefoon: 0114-381381
Verpleeghuis ‘Ter Schorre’, Terneuzen
Telefoon: 0115-678910
Revalidatiecentrum
In het revalidatiecentrum is de behandeling er op gericht dat u leert uw
eigen mogelijkheden zo goed mogelijk te versterken en te benutten.
De behandeling wordt aangeboden door een team van behandelaren
die nauw samenwerken, waaronder de revalidatiearts, fysiotherapeut,
ergotherapeut, logopedist, maatschappelijk werker en psycholoog.
De behandeling kan zowel klinisch (er vindt een opname plaats in het
revalidatiecentrum te Goes) als ook poliklinisch (behandelingen overdag
in het centrum te Terneuzen) plaatsvinden.
Informatie Revalidatiecentrum:
Revalidatiecentrum ‘De Wielingen’
Vlietstraat 8
4535 HA Terneuzen
Telefoon: 0115-636363
8
Verzorgingshuis
1. Dagopvang in een verzorgingshuis:
In steeds meer verzorgingshuizen wordt dagopvang aangeboden. Als u
niet meer is staat bent om uit te gaan of contacten te leggen, dan kunt
u deelnemen aan dagopvang of dagverzorging. Er worden activiteiten
georganiseerd en indien nodig wordt u geholpen met lichamelijke
verzorging.
2. Tijdelijke opname:
Als u thuis tijdelijk niet voldoende verzorgd kunt worden, kan een korte
opname in een verzorgingshuis een oplossing zijn. Dit geldt voor
maximaal acht weken, daarna moet u weer naar huis kunnen.
3. Opname:
Ouderen, die ondanks hulp thuis, niet meer zelfstandig kunnen wonen,
kunnen in een verzorgingshuis opgenomen worden.
Informatie verzorgingshuizen: Zie telefoonboek Zeeuws-Vlaanderen
Maatschappelijk werk
Als u een beroerte heeft gehad komt er nogal wat op u af. Vaak helpt het
als u erover praat met familie of vrienden. Maar het kan ook dat u er
samen niet uit komt. Of dat er niemand is met wie u erover durft te
praten. U kunt dan een beroep doen op hulp van het Algemeen
Maatschappelijk Werk.
De hulp is gratis en een verwijsbriefje is niet nodig.
Informatie Stichting Algemeen Maatschappelijk Werk Zeeuws-Vlaanderen:
Kantoor Terneuzen
Telefoon: 0115-74500
Kantoor Hulst
Telefoon: 0114-3835
Kantoor Oostburg
Telefoon: 0117-456500
9
Psychiatrie
Als er na uw beroerte psychiatrische problemen zijn, waar uw huisarts u
niet mee kan helpen, kunt u verwezen worden naar het Regionaal
Centrum voor de Geestelijke Gezondheidszorg (voorheen RIAGG
of Emergis). Hier zijn onder andere psychiaters en psychologen aan
verbonden, die u verder op weg kunnen helpen.
Informatie psychiatrie:
Regionaal Centrum voor de Geestelijke Gezondheidszorg
De Jongestraat 3
4531 GL Terneuzen
Telefoon: 0115-696251
Alarmering, maaltijdvoorziening en welkomgezin
Alarmering
Als u zo lang mogelijk zelfstandig wilt blijven wonen, is het belangrijk dat
er bij een noodsituatie in huis, snel hulp van buitenaf komt.
Dit kan via de sociale alarmering. U krijgt dan een draagbaar zendertje,
wat om de hals kan worden gehangen en wat lijkt op een medaillon. Bij
een noodsituatie drukt u op het knopje, waarna een alarmsignaal bij de
centrale overgaat. Vervolgens komt er zo snel mogelijk iemand kijken.
Maaltijdvoorziening
Voor mensen die niet meer zelf kunnen of willen koken is er de maaltijdvoorziening. De maaltijdvoorziening biedt verschillende mogelijkheden
om een warme maaltijd te gebruiken. In sommige gemeentes worden
er dagelijks warme maaltijden rondgebracht; in andere gemeentes
kan men gebruik maken van diepvriesmaaltijden. Hierbij wordt een
magnetron geleverd.
Voor zowel de alarmering als de maaltijdvoorziening kunt u terecht bij de
Stichting Welzijn in uw woonplaats.
10
Welkomgezin
Wanneer u weinig sociale contacten heeft, of tijdelijk ergens opgevangen
wilt worden, kunt u voor bemiddeling bij het verkrijgen van een gezin
waar u terechtkunt om te logeren, contact opnemen met:
Stichting Welzijn Assenede/Sas van Gent
Westkade 103
4551 CG Sas van Gent
Telefoon: 0115-452860
Praktische hulp
Vrijwillige thuiszorg
Er kan hulp geboden worden voor:
• gezelschap en aandacht, een vriendschappelijk bezoek
• oppassen bij zieken of gehandicapten
• vervoer en begeleiding naar ziekenhuis etc.
• boodschappen halen
• klusjes doen
• wandelen, rolstoel rijden
• steun bij de wens om thuis te sterven.
U kunt hulp aanvragen bij de Stichting Welzijn voor Ouderen in uw
omgeving
11
De ‘Zonnebloem’
Vrijwilligers van de ‘Zonnebloem’ brengen bezoeken bij chronisch zieken
en verrichten kleine hand- en spandiensten. Ook gaan zij mee met, of
regelen zelf bepaalde activiteiten.
Zij organiseren ook vakanties en dagtochten.
Informatie:
Er zijn diverse plaatselijke afdelingen voor de bezoekdienst.
U kunt de adressen vinden in de Gemeentegids.
Vakanties
Voor mensen die een beroerte hebben gehad en hierdoor niet meer zelfstandig op vakantie kunnen gaan, zijn er verschillende mogelijkheden.
Zo worden er speciale groepsreizen georganiseerd, maar ook voor
individuele aangepaste vakanties zijn er voldoende mogelijkheden.
Informatie:
In de Blauwe Gids staan 28 organisaties met vakanties voor mensen met
een handicap, onder andere Het Rode Kruis, de Zonnebloem en vele
andere organisaties.
De Blauwe Gids kunt u opvragen bij:
Vereniging Blauwe Vakantie Koepel
Werkenrode VSO Kantoorpraktijk
Nijmeegsebaan 9
6561 KE Groesbeek
Telefoon: 024-3971666
12
Aanvragen en vergoedingen
Ziektekostenverzekering
Onder de ziektekostenverzekering vallen de zogenaamde zorgvoorzieningen. Dit zijn hulpmiddelen zoals een aangepaste stoel, aangepast
bed, elastische kousen, looprek, hulpmiddelen bij het spreken, horen en
zien, maar ook voorzieningen voor medische behandeling, verpleging en
verzorging.
Al deze voorzieningen worden door de zorgverzekeraar vergoed.
Informatie kunt u verkrijgen via uw zorgverzekeraar of huisarts.
Wet Voorzieningen Gehandicapten
De Wet Voorzieningen Gehandicapten bepaalt dat de Gemeente verantwoordelijk is voor het verstrekken van - rolstoelen
- vervoersvoorzieningen
- woonvoorzieningen
voor zijn gehandicapte burgers.
Dat betekent voor u dat het aanvragen van een rolstoel, taxivergoeding,
een traplift, of het verbreden van deuren bijvoorbeeld, via uw Gemeente
gaat. U kunt hier meer informatie over verkrijgen bij de gemeente waar
u woont.
Meer informatie over een beroerte
Nederland kent diverse patiëntenverenigingen die actief zijn in hun voorlichting en activiteiten naar CVA-patiënten. In de folder “Een beroerte,
en dan” staan diverse verenigingen vermeld. U kunt desgewenst bij hen
terecht voor uitgebreidere informatie, steun en contactgroepen.
13
5. PERSOONLIJKE AANTEKENINGEN
14
15
Deze gids is tot stand gekomen in
samenwerking met:
Huisartsen Zeeuws-Vlaanderen
Revalidatiecentrum De Wielingen
Thuiszorg Zeeuws-Vlaanderen
Verpleeghuis De Blaauwe Hoeve
Verpleeghuis Ter Schorre
Verpleeghuis De Stelle
Verzorgingshuizen Zeeuws-Vlaanderen
Ziekenhuis Zeeuws-Vlaanderen
109057.07.08

Download Report