CHILDREN OF NOWHERE (Ghost Road 2)

CHILDREN OF NOWHERE
(Ghost Road 2)
Fabrice Murgia & Dominique Pauwels
Creatie januari 2015
Festival Santiago a Mil
GHOST ROAD 2.
Chili
Tekst & regie
Compositie & geluidsinstallatie
Spel
Zangeres
M uzikale uitvoering
Regie-assistent
Beelden
Video
Licht
Kostuum s
Realisatie kostuums
Research
M et de m edewerking van
Fabrice Murgia
Dominique Pauwels
Viviane De Muynck
Lore Binon
Ensemble Aton’ & Armide
Rocio Troc
Jean-François Ravagnan
Giacinto Caponio & Jean-François Ravagnan
Enrico Bagnoli
Marie-Hélène Balau
Atelier Théâtre National de Bruxelles
Vincent Hennebicq & Virginie Demilier
Daniel Cordova
Technische coördinatie
Geluidstechniek
Beeldtechniek
Lichttechniek
Matthieu Kaempfer
Marc Combas
Dimitri Petrovic
Kurt Bethuyne
Productie
Cie Artara & LOD muziektheater
Coproductie
le manège.mons-La Fondation Mons 2015 Capitale européenne de la Culture, le Théâtre National-Bruxelles,
le Maillon-Strasbourg, le Festival Perspectives Saarbrücken, TU-Nantes, Théâtre Jean Vilar de Vitrysur-Scène
Cie Artara krijgt de steun van Eubelius
Fabrice Murgia is artiest in residentie in Théâtre National-Bruxelles
GHOST ROAD 2.
CHILDREN OF NOWHERE: tournee
(in aanmaak)
Festival Santiago a Mil : van 10 tem 13 januari 2015 - CREATIE
Festival de Liège : 14 en 15 februari 2015
Le manège.mons : van 19 tem 22 maart 2015
Festival Perspectives - Saarbrücken : 29 en 30 mei 2015
(tournee in aanmaak)
Première: 10 januari 2015 in Santiago de Chili
De voorstelling is verder nog beschikbaar op tournee van januari > maart 2016
GHOST ROAD 2.
Festival Santiago a Mil – Chili
Ghost Roads...
Het project “Ghost Roads”
In augustus 2010 startten we het project “Ghost Roads”, nadat ik de Verenigde Staten was
doorgereden langs de mythische “Route 66” van Chicago richting Los Angeles. Vandaag de dag is
deze weg nog slechts een schaduw van wat hij ooit geweest is. Handelaars en toeristen zijn
weggetrokken, met uitzondering van enkele zeldzame motels die dienen als blijvende herinnering aan
de economische kaalslag, het resultaat van de aanleg van de veel snellere l44 die het land evenwijdig
met de Route 66 doorkruist.
Tijdens mijn reis voelde ik steeds meer de behoefte om het
geheim te doorgronden van deze streek, die bij ieder van
ons allerlei soorten beelden oproept. In mijn zoektocht naar
de stilte kwam ik voorbij spooksteden als Texas, Arizona,
Nieuw Mexico, California. Het waren deze verlaten plekken
die me inspireerden om te beginnen schrijven. Het zijn ook
deze plaatsen die we vastlegden op beeld. Toen ik terug
thuis was, bouwde ik verder op deze notities, bij wijze van
reflectie, maar ook vanuit een fascinatie voor wat kan
doorgaan als de begraafplaatsen van de Amerikaanse
droom.
Een jaar later leerde ik componist Dominique Pauwels
kennen. Samen met mijn eigen gezelschap Artara en LOD muziektheater, startten we toen Ghost
Road.
Met een cameraploeg en actrice Viviane de Muynck, keerden we voor 10 dagen terug naar de
woestijn, met één duidelijk doel voor ogen: ik wilde de actrice van Ghost Road filmen om deze
beelden achteraf te kunnen gebruiken tijdens de voorstelling. Tijdens onze reis interviewde ze mannen
en vrouwen die er bewust voor kozen om zich terug te trekken in deze spooksteden. Misschien
schuilt daarin wel de eigenheid van de voorstelling: de confrontatie op beeld van Viviane met de
GHOST ROAD 2.
mensen die we interviewden. Ik ben nu 30. Viviane is er 68. Elk hebben we onze eigen zorgen, elk
onze eigen dromen.
Naar gelang mijn tekst vorderde, werkte Dominique Pauwels verder aan zijn compositie. Vertrekkende
vanuit enkele klassiekers uit de opera kwam hij tot een geheel eigen universum. Het uitgangspunt
voor Dominique was de mate waarin herinneringen beetje bij beetje vervagen, het gevoel van alles
vervreemd te zijn. Het is Dominique die Jacqueline Van Quaille erbij vroeg, een mezzosoprane van 78
jaar oud.
De voorstelling ging in het najaar van 2012 in première in de Rotterdamse Schouwburg en is vandaag
nog steeds op tournee.
Op artistiek vlak opende Ghost Road voor mij nieuwe wegen in mijn manier van schrijven en
benadering van theater. Bij iedere nieuwe creatie hoop ik een stap naar de ander te zetten, want voor
mij ligt daarin de motor van alle fictie. En dit niet alleen voor de antropologische waarde van deze
werkwijze, maar evengoed voor de confrontatie die dit teweeg brengt bij de spelers en het
verzamelde materiaal, de documentatie die hieruit voortvloeit.
Ik droom van een reeks van Ghost Road, met mannen en
vrouwen van diverse origines, op plaatsen waar geen mens nog
komt.
GHOST ROAD 2.
Deel twee – Creatie januari 2015
CHILDREN OF NOWHERE (Ghost Road 2)
Ten noorden van Chili, in de Atacamawoestijn, ligt Chacabuco, een gewezen mijnsite die een opmerkelijk
verleden met zich meedraagt. Vandaag telt Chacabuco nog slechts één enkele inwoner. Hij alleen, samen met
zijn twee honden. Het is zijn taak, noem het zijn missie, om deze plek te onderhouden, om er de zeldzame
reiziger rond te leiden.
Twee redenen voert de mens hier naartoe. De fascinatie voor deze spookstad te midden van de woestijn en
het daaruit voortvloeiende voornemen zich erin te verliezen. Anderen willen dan weer de confrontatie aangaan
met de geschiedenis om voor eens en voor altijd in het reine te komen met het verleden, met de Geschiedenis
van een heel volk.
Eind vorige eeuw werden er enkele aanwijzingsborden aangebracht die de geschiedenis van de mijn
samenvatten: het succesverhaal van de salpeterwinning, en vervolgens de teloorgang. Hoogtes en laagtes.
Pieken en dalen. Slechts 3 regels echter beschrijven dat wat, naar mijn gevoel, de belangrijkste reden is om
zich in Chacabuco te interesseren: “Na de staatsgreep vormde Pinochet de mijn om tot een
concentratiekamp. Tussen 1973 en 1974 verbleven maar liefst 1800 gevangenen in Chacabuco, voor het
merendeel artsen, advocaten, artiesten, professoren en arbeiders, afkomstig uit alle hoeken van Chili.”
Bij het binnengaan van de mijn krijgen we van de opzichter de toelating om het gastenboek bladzijde na
bladzijde te fotograferen, hetgeen ons in staat stelt om in contact te treden met gewezen kampgevangenen,
met bewakers, arbeiders en met mensen die op 10-jarige leeftijd vertrokken zijn om een deel van hun kindertijd
tussen die muren achter te laten, …
Chacabuco is een kerkhof van verloren gewaande idealen;
een gedicht zonder einde.
Het regime dat door Pinochet in Chili werd ingevoerd, liet geen enkele ruimte voor de ontwikkeling van een
eigen identiteit, zogezegd omdat alle aandacht eerst en vooral moest uitgaan naar de toekomst. De sociale
breuk die hierdoor ontstond, is onherroepelijk; tegenwoordig draait de Chileense economie op twee
verschillende snelheden en dat drijft de uitersten steeds verder uit elkaar. Santiago vat zich samen als een
bevreemdend nostalgische mengelmoes van kapitalistische grootheidswaanzin met beelden van Allende, de
muziek van Jara en de poëzie van Neruda. Maar logement, onderwijs en gezondheidszorg zijn enkel
weggelegd voor de rijken. Tegelijk is er een apolitieke beweging opgestaan die op dezelfde golf surft als de
Indignados. Deze beweging verenigt de nieuwe generatie Chilenen die rechtstreeks getroffen werden door de
ongelijkheid en die de binnenlandse politiek van de laatste veertig jaar aan de kaak stellen.
Wat betreft de eigen economie en identiteit, is Chacabuco mijns insziens dus veel meer dan zomaar een
metafoor; de stad dient als antwoord aan een hele generatie van jongeren waar de leidinggevende klasse geen
oren naar heeft; jongeren die zich moeten bevrijden van het juk van een systeem waar het niet voor gekozen
heeft, opdat het de fundamenten kan leggen van een leefbare wereld; jongeren die zich proberen wapenen
tegen een crisis waar zij zelf geen schuld aan hebben. Vandaar ook de noodzaak om deze voorstelling in Chili
op te voeren en, niet minder, om deze metafoor binnen onze zalen een stem te geven.
Fabrice Murgia
GHOST ROAD 2. 16 mei 2014
Na mijn eerste reis naar Chacabuco…
Op mijn tocht naar Chacabuco ben ik het huis van Pablo Neruda
binnengegaan, op Isla Negra. Een huis met zicht op de oceaan, ooit een
ware bron van inspiratie. In diezelfde kamer waar ik ben gaan zitten,
stortte Neruda op een septemberochtend, bij het vernemen van het
nieuws van de staatsgreep, in elkaar.
Te midden van mijn reis en getekend door tal van memorabele ontmoetingen, gingen we samen met Juan
Fuentes Botto, een gewezen politiek gevangene, terug naar Chacabuco, terug naar het concentratiekamp
waar hij een deel van zijn leven achter zich liet. Juan vertrouwde ons zijn verhaal toe, een uiterst krachtdadig
en beklemmend relaas.
Met dit project willen we een brug slaan tussen theater, muziek, reisdagboeken en film.
Laat je meevoeren in de schaduw van de avonturen van Juan, de poëzie van Neruda, de stem van Violetta
Parra en de poëzie waar een heel volk zich danig mee vereenzelvigde dat het een bron van hoop werd waaruit
ze konden putten tijdens hun zoektocht naar een eigen identiteit.
Want dat is waar het over gaat in deze nieuwe voorstelling: de manier waarop het ongezegde de overhand
neemt, ten koste van de herinnering ; de manier waarop de poëzie argeloos het verleden omarmt opdat onze
ogen open gaan en we de weg van de toekomst kunnen inslaan.
Fabrice Murgia
Schrijver, regisseur
GHOST ROAD 2. 16 mei 2014
!
In Chili…
Overeind, uitgeput,
weifelende stemmen klinken bevreesd
lichtjes verend op de huiveringen van het verleden
Uitgehold, dood,
buigen de onvindbaren zich voorover
Ze aarzelen en rillen
Een geluidsinstallatie te midden van de Atacama-woestijn ;
schreeuwt en huilt
zingt en smeekt dat zij die verdwenen onder het
oorlogsgeweld, de moederschoot herwinnen.
De lokkende sirenes uit de Atacama-woestijn treffen zich op sc ne,
ze omhullen een actrice, een cellokwartet, een Chileense zangeres, en
lossen op
Dominique Pauwels
Componist
GHOST ROAD 2. 16 mei 2014
De pers over Ghost Road:
“Ghost Road: imposante reis” ***** - Kester Freriks, NRC, 21/09/2012
“….donderende composities van Dominique Pauwels, die iedereen uit de stoel doen schudden. De ene keer
klinken echo’s van een mismaakt orkest uit de hel, de andere keer de hemelse zang van Van Quaille. En ten
slotte: doodse stilte.” - Vincent Kouter, Volkskrant, 22/09/2012
“Projectie van live beelden afgewisseld met zelf gemaakt ‘road movie fragmenten’ in Death Valley California, en
heel veel theaterrook op de scène, verhogen het hallucinatorisch effect van de reis. De indringende boodschap
en het lef van de jonge theatermaker wekt veel respect op. Wordt zeker en vast vervolgd op de meest
prestigieuze plekken in Europa .” - Hans van Dam, grazen.nl, 21/09/2012
“Met Ghost Road heeft Fabrice Murgia een groots kunstwerk voor deze tijd gemaakt: een treurmis voor het
Westen, een geloofsbrief voor iets nieuws. Ghost Road is zo'n zeldzame voorstelling waarin sigaretten niet
halfweg worden uitgedrukt, maar in hun volle lengte worden opgerookt. Er is tijd. Er zijn magnifieke beelden,
prachtige muziek. En er is de stille overtuigingskracht van De Muynck en Van Quaille. “ - Wouter Hillaert, De
Standaard, 25/09/2012
“Deze krachtige, geslaagde voorstelling gaat over verval, eenzaamheid en over menselijke drama’s die
veroorzaakt worden door een economisch systeem dat dromers te gronde richt. Toch is de voorstelling niet
somber of deprimerend. Integendeel: dankzij een beetje brutaliteit en een vleugje mededogen is de voorstelling
eerder prikkelend en aangrijpend omdat ze op een zeer kunstzinnige manier interessante vragen stelt.”- Lucie
Van de Walle, entreleslignes.be, 27/09/2012
“Wanneer Jacqueline Van Quaille zo schitterend zingt, voel je haar kwetsbaarheid; je merkt dat de kristallijnen
schoonheid van haar stem zou kunnen breken, net als de dromen die veel Amerikanen koesterden over een
rijker, beter leven.(…) Viviane De Muynck is de belichaming van dit stuk; ze ontroert en verleidt met haar
geweldige acteerwerk. Al vanaf het begin van de voorstelling, als ze live op een groot scherm wordt
geprojecteerd terwijl ze langzaam vertelt, omgeven door rookwolken, neemt ze de toeschouwers mee in het
verhaal. Een zeer grote actrice.” - Guy Duplat, La Libre Belgique, 27/09/2012
“In Ghost Road worden een inspirerende monoloog, gefilmde getuigenissen, gezongen interventies en een
subtiele, onthullende scenografie met elkaar gecombineerd tot een fantastische, theatrale roadmovie. Het stuk
voegt een poëtische dimensie toe aan de realiteit, die haar transcendeert en intensifieert. Hierdoor gaat het
stuk verder dan de anekdote en de zuivere documentaire; het stelt onze wereld en onze menselijkheid op een
universele manier in vraag.” - Jean-Marie Wynants, Le Soir, 2/10/2012
“Met deze Frans-Nederlandse samenwerking, die op meerdere niveaus Belgisch is, doet Murgia zich elke keer
opnieuw gelden, voorstelling na voorstelling.” - Suzane VANINA, Rueduthéâtre.eu, 3/10/2012
“Waar muziektheater te vaak een estafette is waarin elke kunstenaar even zijn ding doet, is
Ghost Road een zinderend samenspel waarin alle elementen elkaar versterken. Dit is een wiegend pleidooi
voor het terugplooien op jezelf en voor het durven zich overgeven aan de rust (en het geluk) van het zitten op
een taboeretje voor een dressoir vol herinneringen.” **** - Els Van Steenberghe, Knack.be, 2/10/2012
“Ghost Road, een aangrijpend doorschemerend portret van Viviane De Muynck, is een pijnlijk mooie voorstelling die zich ergens anders ingraaft om ons beter te vertellen over de mens hier en nu.” - Patrick Beaumont, La
Gazette Nord – Pas de Calais, 23/11/2012
“De jonge Belgische regisseur Fabrice Murgia gaat ongemeen handig te werk op zoek naar intimiteit in de ruines en roest op het braakland van de wereld van vandaag. Hij onderneemt dit avontuur niet alleen. Naast de
twee grandioze kunstenaressen over wie we het al hadden, bundelen ook Dominique Pauwels (muziek en auGHOST ROAD 2. 16 mei 2014
dio-installatie), Benoît Dervaux (filmregie) en Giacinto Caponio (video) hun kunde om ons dit sterk staaltje hedendaags theater te brengen.” - Paul K’ ROS, Liberté Hebdo, 2/11/2012
“Een van de sterkste theatervoorstellingen van 2012” – Focus Knack, 8/1/2014
“‘Ghost Road’ is vooral visueel een topper, alleen al door de manier waarop in de openingsscène het oplichten
van De Muyncks eerste sigaret filmisch naar het grote scherm wordt gekatapulteerd. De videoprojecties, de
zangintermezzo’s van Van Quaille en enkele special effects zorgen ervoor dat ‘Ghost Road’ elke klassieke
monoloog overstijgt.” – De Gentenaar, 30/01/2014
GHOST ROAD 2. 16 mei 2014
OVER ONS
Cie Artara
De jonge acteur/regisseur F ABRICE M URGIA (°1983) wordt nu al beschouwd als een van de
belangrijkste theatermakers van Wallonië. Zijn eerste creatie, Le Chagrin des ogres, ontving in 2010
de Prix Odéon–Télérama en de Publieksprijs op het Festival Impatience. Als jongste ‘artiste associé’
aan het Théâtre National maakte hij intussen een reeks indringende voorstellingen waarin hij het zelfen wereldbeeld bevraagt van de huidige, kortom, zijn eigen generatie. Hij doet dit precies aan de
hand van de beeldtaal en technologie waar zijn generatie mee vergroeid is. Die technologie wordt in
de handen van Murgia een ontleedmes. Zijn multimediale aanpak en cinematografische beeldtaal
verleidt, verwart en ontregelt. Zijn vertelvorm maakt de vervreemding tastbaar van een generatie die
zich meer thuis voelt in de virtualiteit van het internet dan in de wereld zelf. "Ik stel mezelf niet de
vraag of ik politiek ben of niet. Dat ben ik onvermijdelijk,” zegt Murgia. Voor LOD breidt hij zijn politiek
en artistiek onderzoeksveld uit met Ghost Road, het vertrekpunt voor een langere samenwerking
waarin hij zijn kijk werpt op wat er rest wanneer een menselijke samenleving ten prooi valt aan
economisch, politiek of ecologisch verval.
LOD muziektheater
LOD muziektheater is een Gents productiehuis voor opera en muziektheater, een creatieve thuis
voor artiesten. LOD engageert zich om trajecten uit te zetten op lange termijn; met componisten
zoals Kris Defoort, Daan Janssens, Jan Kuijken, Vasco Mendonça, Dominique Pauwels en Thomas
Smetryns, en met regisseurs Josse De Pauw en Inne Goris. Daarnaast staan onze deuren open voor
zij die ons artistieke pad kruisen, altijd verrassend maar nooit toevallig; Patrick Corillon, Pieter De
Buysser, Denis Marleau, Fabrice Murgia, François Sarhan. Ons huis wil een overkoepelend platform
zijn voor al deze kunstenaars, en wil hen de middelen bieden om hun ideeën uit te werken.
Al 25 jaar creëren we producties die vaak toonaangevend bleken voor het hedendaagse landschap
van opera en muziektheater. The Woman who Walked into Doors en House of the Sleeping Beauties
(Kris Defoort, Guy Cassiers), Die Siel van die Mier en De Gehangenen (Josse De Pauw & Jan Kuijken),
Muur (Inne Goris, Dominique Pauwels), Ghost Road (Dominique Pauwels, Fabrice Murgia), The
House Taken Over (Katie Mitchell, Vasco Mendonça), An Old Monk (Josse De Pauw, Kris Defoort), …
zijn slechts enkele voorstellingen die onze brede visie belichamen. De resultaten die voortvloeien uit
deze artistieke samenwerkingen, laten zich niet in hokjes plaatsen en blijven lang nazinderen.
LOD richt de blik resoluut op wat komt, onder andere door ons engagement voor jong talent. Via het
European Network of Opera Academies werken we mee aan de toekomst van muziektheater: enoa
garandeert kwalitatieve workshops voor jonge artiesten en biedt de mogelijkheid tot duurzame
uitwisselingen tussen internationale operahuizen.
Gent is waar het allemaal begon, ooit, met Lunch Op Donderdag. Met de passie voor muziektheater.
Daarnaast vormen internationale samenwerkingen van bij het begin een basis van ons werk. LOD
muziektheater, een internationaal productiehuis en een creatieve thuis – blik op de wereld, Ghent
Made.
GHOST ROAD 2. 16 mei 2014
Contact
LOD muziektheater
Valérie M artino
Artistieke ontwikkeling en internationale relaties
[email protected]
+ 32 (0)484 59 61 78
C line Broeckaert
Spreiding en externe relaties
[email protected]
+32 (0)486 569 650
Cie Artara / Fabrice M urgia
Virginie Dem ilier
Administration
[email protected]
+ 32 (0)474 83 98 95
GHOST ROAD 2. 16 mei 2014