Startnotitie Groen- en watervisie 2015-2019 Wassenaar 1 Documentbeheer DATUM VERSIE AUTEURS VERANDERING Afbeelding 1.1 Wijzigingen NAAM POSITIES Afbeelding 1.2 Beoordeeld door (definitieve versie) KOPIE NAAM Afbeelding 1.3 Distributie (definitieve versie) 2 INSTANTIE Inhoudsopgave 1 INLEIDING .................................................................................................................... 5 1.1 Aanleiding/ probleemstelling...................................................................................... 5 1.2 Doel van de Groen- en watervisie................................................................................ 6 1.3 Scope……………………………………………………………………………………………………………………………………. 7 1.4. Financieel kader…………………………………………………………………………………………………… ................ 7 2 AANPAK EN PLANNING ................................................................................................... 9 Bijlage 1: Diverse ontwikkelingen met gevolgen voor beleid …………………………………… .11 3 SECTORALE BELEIDSNOTA’S VERKEER ECONOMIE milieu wonen ERFGOED WMO SPORT JEUGD ACCOMODATIES groen BELEID (4/10 JR) Structuurvisie STRUCTUURVISIE BESTEMMINGSPLANNEN REGELS (2 JR) VERORDENINGEN EN BELEIDSREGELS UITVOERINGSPLANNEN (BEGROTING) UITVOERING (1 JR) PROJECTEN (KREDIET EN GREX) BESLUITEN (Awb) 4 1 Inleiding 1.1 Aanleiding/ probleemstelling Deze startnotie Groen- en watervisie Wassenaar beschrijft via welke stappen de Groen- en watervisie Wassenaar tot stand komt. Er zijn een aantal aanleidingen om een nieuwe Groen- en watervisie voor Wassenaar op te stellen. Op de eerste plaats dateert de huidige visie uit 1993, is daarmee gedateerd, niet meer volledig en de daarin opgenomen doelen zijn deels behaald zijn. Verder zijn er diverse ontwikkelingen die vragen om beleid. Bijvoorbeeld het opheffen van de rijksbufferzone waar Wassenaar deel van uit maakt door het rijk, verpaarding in het buitengebied, achterstallig onderhoud van groen op landgoederen en verzoeken om de economische basis te verbreden. In bijlage 1 zijn deze ontwikkelingen kort beschreven. Nog een aanleiding voor het opstellen van een nieuwe Groen- en watervisie is het nieuwe Coalitieakkoord. In het Coalitieakkoord Vernieuwen, verbinden, vertrouwen 2014-2018 is aangegeven dat Wassenaar een aantrekkelijke gemeente is voor toerisme en recreatie, waarna wordt verwezen naar het duingebied van Meijendel en het recreatiepark Duinrell. Verder stelt het Coalitieakkoord dat “Het is fijn wonen, werken, leven en recreëren in Wassenaar. Dat is iets om trots op te zijn. En waar we zorgvuldig mee moeten omgaan. We willen behouden wat goed is en beter maken wat beter kan of beter moet”. Tot nu toe is er geen vastgesteld recreatiebeleid voor Wassenaar. Wel is in februari 2014 de Startnotitie recreatie vastgesteld dor de raad, waarin het college de opdracht heeft gekregen om de recreatievisie uit te werken en eind 2014 ter besluitvorming voor te leggen. Omdat groen en recreatie nauw met elkaar samenhangen is er voor gekozen om de recreatievisie te integreren in de Groen- en watervisie. Recreatie en toerisme hangen nauw met elkaar samen. Toerisme komt niet terug in de Groen- en watervisie, maar in de economische visie. Op de vierde plaats heeft Wassenaar geen vastgesteld gemeentelijk waterbeleid; wel maakt Wassenaar onderdeel uit van het watergebiedsplan Zuidgeest (Hoogheemraadschap van Rijnland). De waterstructuur is onderdeel van de landschapsstructuur en versterkt de groenstructuur. Ook heeft water recreatief potentieel. Water zal eveneens worden meegenomen in de Groen- en watervisie, waarbij het Watergebiedsplan uitgangspunt is.. 5 Begrenzing watergebiedsplan Zuidgeest 1.2. Doel van de Groen- en watervisie Wassenaar is een unieke woongemeente in de randstad. Wassenaar is aantrekkelijk om te wonen door haar groene karakter, door de ligging aan de rand van de duinen, door de groene landgoederenzone met veel rijksmonumenten. De Groen- en watervisie van Wassenaar moet antwoord geven op de vraag op welke wijze de instandhouding van het groene Wassenaar kan worden bereikt en gecontinueerd, en hoe en waar het groene karakter kan worden versterkt, waarbij onder voorwaarden ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk zijn. Daartoe kunnen de volgende doelen worden onderscheiden: a. Bepalen van de gewenste kwaliteit van het groen en de daarmee samenhangende structuren en routes b. Behouden en ontwikkelen van een duurzame groenstructuur en waterstructuur die aansluit op de cultuurhistorische, landschappelijke en architectonische waarden; c. Bieden van een beleidskader voor de beheerkwaliteit van openbaar groen; d. Bieden van een beleidskader voor recreatie in Wassenaar; e. Bieden van een beleidskader voor beheer van groene landgoederen in Wassenaar inclusief de laanstructuren, die voor een deel op particulier gebied liggen; f. Doen van voorstellen en geven van richtlijnen voor de verbetering van de inrichting van het openbaar groen in parken, groenzones en woonomgeving. In de Groen- en watervisie zal het gemeentelijk groenbeleid geplaatst worden in het bredere kader van regionaal, provinciaal, rijks-en europees beleid. 6 1.3 Scope De nieuwe Groen- en watervisie van Wassenaar gaat over het groen binnen en buiten de bebouwde kom. Het actualiseert de visie op het openbare groen dat in beheer is bij de gemeente en de visie op groengebieden (parken, landgoederen etc.) die in beheer zijn bij particulieren. De groenstructuur van Wassenaar is sinds 1993 nauwelijks veranderd en is nog grotendeels intact. Deze hoofdgroenstructuur vormt de basis voor de actualisatie van de huidige Groenstructuurvisie. De focus zal vooral liggen op aanpassingen die voortkomen uit gewijzigd beleid (van anderen of op andere beleidsvelden) en op het pakket uitvoeringsmaatregelen om de groenstructuur verder te behouden en te ontwikkelen. Verder geeft het een visie op recreatie in Wassenaar en zal waterbeleid meenemen. De Groen- en watervisie geeft géén visie op veldsport of op gebruik van het strand. Evenmin geeft het een visie op wijkbeheer of op onderhoud van groen. De nieuwe Groen- en watervisie sluit aan bij de nieuwe Structuurvisie van Wassenaar die een looptijd heeft van 2015-2015. Voor een deel lopen de trajecten gelijk op. In bijgevoegde afbeelding is de samenhang tussen de producten te lezen. ‘Procesbeschrijving bestemmingsplan 2013’. SECTORALE BELEIDSNOTA’S WONEN VERKEER ECONOMIE GROEN MILIEU/DUURZAAMHEID SPORT JEUGD ACCOMMODATIES ERFGOED WMO A. TOEKOMSTVISIE B. STRUCTUURVISIE C. GEBIEDSUITWERKINGEN BESTEMMINGSPLANNEN Kanttekening Samengevat zijn de volgende uitgangspunten/ randvoorwaarden van toepassing op de actualisering van de Groen- en watervisie: - de hoofdgroenstructuur van Wassenaar is sinds 1993 grotendeels intact en is basis voor de nieuwe visie. Er wordt dus geen nieuwe hoofdgroenstructuur opgesteld; - de focus van de visie zal liggen op aanpassingen die voortkomen uit gewijzigd beleid van anderen en/ of andere beleidsvelden (zie hiervoor bijlage 1); - de focus ligt verder op pakket uitvoeringsmaatregelen om groenstructuur verder te behouden en te ontwikkelen; 7 - de visie gaat niet over het onderhoudsniveau van groen, gaat niet over wijkbeheer, gaat niet over veldsport of gebruik van strand; - de visie geeft geen inrichtingsplan voor Berkhei. Dit is een apart project dat in 2016 wordt opgepakt; - de visie gaat niet over een aanpassing van de kapverordening of over beleid voor verkoop groenstrookjes; - de visie geeft een beeld hoe Wassenaar de recreatie wil ontwikkelen in de toekomst. Hiervoor wordt aangesloten bij wat in het Landschapsontwikkelingsplan Duin Horst & Weide staat en wat in de startnotitie recreatie in Wassenaar is beschreven. De overheid heeft bij recreatiebeleid nadrukkelijk een faciliterende rol door ruimtelijke kaders te formuleren en regels op te stellen. Een visie op toerisme komt niet in de actualisatie van de Groen- en watervisie; - de Groen- en watervisie gaat niet in op waterbeheer (kwaliteit en kwantitiet), wel op andere aspecten van waterbeleid. Het beleid dat door het Hoogheemraadschap van Rijnland al is ontwikkeld in het watergebiedsplan Zuidgeest vormt de basis voor de visie. 1.4.Financieel kader Er is geen budget beschikbaar voor het laten opstellen van deze visie door een externe partij. De startnotitie en de herijking van de Groen- en watervisie worden geschreven binnen de bestaande ambtelijke capaciteit. Bij de begroting 2015 is budget aangevraagd voor het maken van kaarten. Bij de Groen- en watervisie komt een uitvoeringsprogramma. Bij projecten die geen financiële dekking hebben wordt dit expliciet aangegeven en zal apart een voorstel aan de raad moeten worden voorgelegd. 8 2 Aanpak en planning Voor het opstellen van de nieuwe Groen- en watervisie wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van bestaande nota’s, zoals het Landschapsontwikkelingsplan Duin Horst & Weide, de Agrarische Structuurvisie voor Wassenaar, de Visie beheer landgoederen en ander vastgesteld beleid. Voor deze nieuwe Groen- en watervisie worden geen nieuwe onderzoeken gedaan: er wordt gewerkt met bestaand materiaal. Dit kan ook omdat de groenstructuur van Wassenaar sinds 1993 niet fundamenteel is veranderd. Daarmee wordt de Groen- en watervisie een herijking van bestaand materiaal en geen nieuwe visie op groen, recreatie en water. Voor deze herijking zal gebruik worden gemaakt van de deskundigheid van andere disciplines (cultuur historie, verkeer, wonen, milieu enz) van RO, OGB en MO. Burgerparticipatie is belangrijk bij het opstellen van nota’s en het verkrijgen van draagvlak voor een nota. Voor de Groen- en watervisie wordt meegelift met het participatietraject van de Structuurvisie. In september worden zogenaamde droomsessies georganiseerd. De eerste bijeenkomst zal globaal zijn, tijdens de tweede bijeenkomst kunnen een aantal onderwerpen dieper worden aangesneden. Maar ook van de deskundigheid van organisaties uit Wassenaar en omstreken zoals de Vrienden van Wassenaar, agrarische natuurvereniging Santvoorde, landgoedeigenaren als Dunea, Staatsbosbeheer en Horst en Voorde, recreatieondernemers, Hoogheemraadschap van Rijnland etc. wordt gebruik gemaakt. De planning voor het opstellen van de Groen- en watervisie is als volgt: Doorlooptijd project Startnotitie: Bespreking met wethouder: 25 augustus Behandeling in B&W: 2 september Aanleveren griffie: 8 september Cie.Ruimte en economie: 29 sept. Raad: 13 oktober 9 Voorbereiding GSV - Augustus/ september: voorbereiden van droomsessies/ schrijven van algemene hoofdstukken europees/ rijks/ provinciaal/ regionaal groenbeleid - Eind september: droomsessie in kader van Structuurvisie Wassenaar. Doel: krijgen van input ook voor sectorale visies - Oktober: verdiepingsavond met deskundigen over hoofdlijnen Groen- en watervisie - Oktober/ november: uitschrijven van hoofdstukken. - Okt.: bespreken met wethouder - Dec. 2014: Voorontwerp Groen- en watervisie in B&W - jan. 2015: Voorontwerp Groen-en watervisie in cie. R en E en raad. Groen- en watervisie Jan./ feb. 2015: bijstellen voorontwerp op basis van opmerkingen Februari 2015: Behandeling van concept-Groen- en watervisie in college Gedurende 6 weken de concept-Groen- en watervisie incl. uitvoeringsparagraaf ter inzage leggen. April/ mei: afhandeling evt. zienswijzen Mei 2015: Behandeling in cie Ruimte en economie Juni 2015: Vaststelling raad 10 Bijlage 1: Diverse ontwikkelingen met gevolgen voor beleid Er zijn een aantal landelijke, regionale en lokale ontwikkelingen die in meer of mindere mate gevolgen hebben voor het lokale groenbeleid. Bij het opstellen van de Groenstructuurvisie uit 1993 waren deze trends nog niet zichtbaar. Voor sommige ontwikkelingen is het handig om vastgesteld beleid te hebben, bijv. bij verzoeken om bebouwing op groene landgoederen. Bezien zal worden of de relatief autonome ontwikkelingen die hierna worden beschreven kunnen worden toegelaten in Wassenaar, wat de effecten zijn en of er gestuurd moet worden. Alleen de relevante ontwikkelingen zullen daarom meegenomen worden in de nieuwe Groen- en watervisie. Economische crisis: Bezuinigingen op onderhoud groen Door de economische crisis en door de bezuinigingen op de afdracht van geld naar gemeenten door het rijk zijn gemeenten gedwongen te bezuinigen. Bezuinigen op groenonderhoud is een relatief gemakkelijke vorm van minder geld uitgeven. Er wordt bijv. minder vaak gemaaid. Snoeien wordt bijv. een jaar uitgesteld, investeringen in groen worden eveneens uitgesteld. Indien dit jaren doorgaat is het gevolg een achteruitgang van de kwaliteit van het groen en kapitaalvernietiging. Gemeenten proberen een achteruitgang van het groen tegen te gaan door particulieren te interesseren voor aankoop van groensnippers of door onderhoud van delen van openbaar gebied in handen te geven van particulieren. Verstening van particuliere tuinen en daarmee afname areaal groen 1 Het is een trend dat steeds meer mensen het groen in hun tuin vervangen door stenen en een terras. Het gevolg hiervan is een afname van het groen en een slechtere afwatering. Het is de vraag of dit leidt tot meer overstromingen. Trend naar particulier natuurbeheer en afstoten groenonderhoudstaken door overheid Door voormalig staatssecretaris Bleeker is een ontwikkeling ingezet van een terugtredende overheid en aanzienlijk minder geld voor natuurbeheer. Staatsbosbeheer heeft een bezuiniging te verwerken gekregen. In sommige delen van het land worden stukjes natuurgebied aangeboden aan particulieren. Wat de effecten op de langere termijn zijn, is op 1 Artikel In Elsevier. meer overstromingen door verstening tuinen? Door Jens Pauw, waarbij verschillende bronnen zijn geraadpleegd, waaronder RIONED. 11 dit moment niet te zeggen. In Wassenaar is op dit moment geen verkoop van Staatsbosbeheergronden aan particulieren aan de orde. Verbreden van economische basis van landgoederen/ achterstallig onderhoud landgoederen Wassenaar kent openbare landgoederen en landgoederen in privé bezit. De particuliere landgoedeigenaren zijn vaak op zoek naar nieuwe bronnen van inkomsten, nodig om het onderhoud van landgoed en tuin rendabel te houden. Vaak is ook sprake van achterstallig onderhoud waardoor de parken gedateerd aandoen; bomenrijen zijn oud en daardoor gevoelig voor ziekten en weersinvloeden. Enkele keren per jaar komt er een verzoek binnen om een extra huis, museum of andere functie te mogen bouwen binnen het terrein van het landgoed. Indien wordt ingestemd met deze ontwikkeling en deze planologisch mogelijk wordt gemaakt, verdwijnt een stuk van het vaak oude landgoedbos of wordt een oorspronkelijk terrein versnipperd. Daarentegen kan bij het toevoegen van openbare functies het recreatief potentieel van een gebied worden vergroot of verbreed en behoud worden geborgd. In de Groen- en watervisie zal op dit punt worden ingegaan. Trend naar inzet van meer vrijwilligers in natuurbeheer Door natuurbeheerders en particuliere grondeigenaren worden meer en meer vrijwilligers ingezet voor onderhoud van het groen in hun gebied. In De Horsten wordt al meer dan tien jaar aan hakhout onderhoud gedaan. In het voorjaar worden bramen en ander hakhout gesnoeid en verbrand, paden opgeknapt en laanbomen aangeplant. Dit gebeurt voor de start van het broedseizoen. Door deze inzet van vrijwilligers blijft de kwaliteit van het groen op orde, wat bijdraagt aan het groene karakter van Wassenaar. Schaalvergroting in de landbouw/verbreding in de landbouw In Duin Horst & Weide zijn 10 agrarische bedrijven; voorheen waren het er meer. De meeste bedrijven hebben land van hun buren overgenomen en zijn daarmee economisch rendabel gebleven. Vaak betekent een vergroting van het bedrijf de noodzaak van de bouw van een nieuwe schuur in het buitengebied. De drie Pact van Duivenvoordegemeenten staan hier positief tegenover, mits sprake is van een zorgvuldige inpassing in het landschap. Een aantal agrariërs is begonnen met nieuwe activiteiten, naast de agrarische activiteiten. Zo is er een landgoedwinkel bij Nellesteijn, een Bed en Breakfast en vergaderaccommodatie bij 12 De Raaphorst en zijn er meer initiatieven. Het beleid van de drie pact van Duivenvoordegemeenten, zoals neergelegd in het Landschapsontwikkelingsplan, zal worden meegenomen in de Groen- en watervisie. Verpaarding2 Onderzoek van de Wageningse Universiteit heeft al in 2010 aangetoond dat de opmars van het paard in het Nederlandse landschap niet meer te stuiten is. Bij vrijkomende boerderijen in het buitengebied en ook bij huizen wordt vaak hobbymatig een paard gehouden; soms gaat deze hobby over in een manege. Er verrijzen paardenbakken en witte linten ter afscherming van de weilanden, er komen gebouwtjes bij. Er zijn meer verkeersbewegingen, er wordt geparkeerd in de berm. Hiermee ontstaat een verrommeling van het landschap. Opheffen van de rijksbufferzone Wassenaar maakt deel uit van de voormalige rijksbufferzone tussen Leiden en Den Haag. Een Rijksbufferzone is een gebied in Nederland dat door de rijksoverheid aangewezen is om stedelijke gebieden ruimtelijk te scheiden en daarmee de verstedelijking van het land te geleiden. In het verleden zijn in Nederland negen rijksbufferzones aangewezen, die sindsdien gevrijwaard zijn van grootschalige bebouwing3. Sinds een aantal jaren zijn de rijksbufferzones opgeheven. De provincie Zuid-Holland heeft de intentie van het rijksbufferzonebeleid overgenomen in haar ruimtelijk beleid. Flora- en faunawet Op 1 april 2002 is de Nederlandse Flora- en faunawet in werking getreden. Deze nieuwe wet regelt de bescherming van dier- en plantensoorten. De Flora- en faunawet bundelt de bepalingen die voorheen in verschillende wetten waren opgenomen, de: Vogelwet 1936; Jachtwet; Natuurbeschermingswet (hoofdstuk V: soortenbescherming); Nuttige Dierenwet 1914; Wet bedreigde uitheemse dier- en plantensoorten. Tevens is de Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn (Europees) en het CITES-verdrag geïmplementeerd in deze wet. Hierdoor moet het inzichtelijker zijn wat wel en niet mag. 2 http://library.wur.nl/dps/diensten/dossiers/verpaarding.html. Onderzoek van de Wageningse Universiteit heeft al in 2010 aangetoond dat de opmars van het paard in het Nederlandse landschap niet meer te stuiten is. 3 Bron: Wikipedia 13 Hierdoor heeft Nederland nu één wet voor de bescherming van in het wild voorkomende soorten4. Ook lokale ontwikkelingen als de Rijnlandroute, het inrichten van de groene buffer bij Valkenburg, de faunapassage bij maaldrift, ruimteclaims van sportverenigingen komen aan de orde in de Groen- en watervisie. 4 Bron: Wikipedia 14
© Copyright 2024 ExpyDoc
