Verder - Tweestromenland

HISTORISCHE VERENIGING TWEESTROMENLAND
50 JAAR
Op 15 mei 1964 is de Historische Vereniging opgericht, dit jaar dus 50 jaar geleden.
Dit gouden jubileum willen we vieren. Zondag 18 mei 2014 is de eerste activiteit, de gehele
vereniging is dan van 11.00 uur tot 16.00 uur aanwezig in het kasteel aan de Kasteellaan te
Wijchen. Alle werkgroepen zullen zich die dag presenteren met ieders activiteit(en).
Alle leden en belangstellenden zijn op die dag van harte welkom om langs te komen om elkaar
te feliciteren en kennis te maken met alle werkgroepen.
Het programma is op dit moment nog niet helemaal bekend. Maar kom langs en laat u
verrassen. In de lokale dag- weekbladen zal tegen die tijd hier aandacht aan besteed worden.
Tevens is het de bedoeling om eind dit jaar een boek te laten verschijnen waarin de vereniging
centraal staat, maar wel in perspectief met de geschiedenis van het Land van Maas en Waal en
het westelijk gedeelte van het Rijk van Nijmegen.
Tot ziens op 18 mei.
Wies Berris-Visschers,
voorzitter
Sjef Daverveld,
secretaris
UITNODIGING
ALGEMENE LEDENVERGADERING 2014
Het Algemeen Bestuur van de Historische Vereniging Tweestromenland nodigt u uit voor de
Algemene Ledenvergadering (ALV) op zaterdag 29 maart 2014 te Beneden-Leeuwen.
Wij zijn deze middag te gast in het Streekhistorisch Museum Tweestromenland, Pastoor Zijlmanstraat
3, Beneden-Leeuwen, tel. 0487-595002.
Tussen 12.30 en 13.00 uur: Ontvangst met koffie/thee en gebak.
13.00 uur
Bezichtiging tentoonstelling
Rondleiding en bezichtiging van de tentoonstelling “De Vrouw in de jaren ‘50” (Mevrouw, huisvrouw,
dienstbode) in Museum Tweestromenland.
14.30 uur
Aanvang van de ALV in de foyer
De agenda voor de ALV:
1.
Opening
2.
Vaststelling agenda
3.
Verslag ALV 23 maart 2013
4.
Mededelingen
5.
Ingekomen stukken
6.
Inhoudelijk jaarverslag 2013
7.
Financieel jaarverslag 2013
8.
Verslag kascontrolecommissie
9.
Begroting 2014
10.
Bestuur
De heer H.F.A.M. Driessen is volgens rooster aftredend en heeft te kennen gegeven zich herkiesbaar te
stellen.
De heer H.J.B. Peereboom is volgens rooster aftredend en heeft te kennen gegeven zich niet
herkiesbaar te stellen.
Artikel 9 van onze statuten vermeldt dat tien leden van de vereniging ook bevoegd zijn een voordracht
te doen. Zij dienen daarvoor de volgende procedure in acht te nemen: ‘Deze voordracht dient,
ondersteund met de handtekeningen van de tot de betreffende voordracht bevoegde personen, minstens
vierentwintig uur voor de aanvang van deze vergadering schriftelijk bij het bestuur te worden ingediend’.
11.
12.
Rondvraag
Sluiting
Tot slot: een ludiek stukske!
Het jaarverslag 2013 is vanaf 20 maart 2014 te downloaden van onze site:
www.tweestromenland.com en verkrijgbaar in ons documentatiecentrum te Wijchen. Tevens zijn er
voor aanvang van de vergadering een aantal verslagen beschikbaar. Stelt u het echter op prijs vooraf
een exemplaar, om welke reden dan ook, toegestuurd te willen hebben, laat het ons dan weten.
Wijchen, 4 maart 2014
W.M. Berris-Visschers,
voorzitter
J.P.H. Daverveld,
secretaris
VERSLAG EXCURSIE GEORGANISEERD DOOR DE HISTORISCHE VERENIGING 2013
Ook dit jaar gingen de leden en andere belangstellenden op de laatste zaterdag van september mee
op excursie georganiseerd door de evenementencommissie van de H.V
Al veel jaren op rij zijn de weergoden ons goedgezind. Ook deze keer mochten we genieten van een
stralend zonnetje en een aangename temperatuur.
Het aantal deelnemers viel jammer genoeg een beetje tegen. Met degenen die zich wel opgegeven
hadden vertrokken we uit Wychen op weg naar "De Locht" Het Champignon- en Asperge museum.
Hier was de eerste koffiepauze.
De aankomst was heel bijzonder. Iedereen was werkelijk stomverbaasd, immers veel van ons waren
er al eens geweest .Het museum had echter een totale metamorfose ondergaan. Was het
oorspronkelijk een grote boerderij tot museum omgebouwd, nu waren er verschillende schuren
bijgezet met daarin niet alleen de vroeger gebruikte gereedschappen , maar we kwamen ook te weten
hoe appelstroop gemaakt wordt en dus ook hier te koop was. Een zadelmakerij, een smid enz. Tijdens
de rondleiding, verzorgd door vrijwilligers, kregen we niet alleen verhalen te horen hoe het vroeger
was, maar ook hoe veel zaken zich in de loop van de tijd ontwikkeld hebben. Bijna op het eind van de
wandeling kwamen we bij een groot glazen huis in de vorm van een doorgesneden champignon .
Helaas was dit gebouw nog niet geopend. Hierin krijgt men in de toekomst alles te weten over
champignons, de teelt , het vervoer, het gebruik, de export enz.
Museum"De Locht"heeft velen van ons verbaasd doen staan en waarschijnlijk zo enthousiast
gemaakt dat een volgend bezoek zeker in de planning ligt.
Kijken en luisteren maakt hongerig en dus gingen we op weg naar de lunch.
Even uitrusten, even bijpraten met de anderen, daarna naar de volgende bestemming Maaseik. We
gingen echt naar het buitenland, Maaseik ligt immers in Belgie. Nu volgt een klein stukje geschiedenis
van de plaats Maaseik.
De geschiedenis begint bij Aldeneik (oudeEycke). Omstreeks het jaar 700 werd hier een klooster
gebouwd voor de dochters van een rijk edelman.. Dit klooster lag dicht bij de rivier de Maas en had
veel aantrekkingskracht op de buitenwereld en zo ontstond de plaats oude Eycke. Helaas verwoestten
de Noormannen dit klooster, de toenmalige keizer Otto schonk deze bezittingen aan de Luikse
bisschop. Er groeide al snel een nieuwe nederzetting in de omgeving die strategisch van groot belang
werd, de nova villa, Nieuwe Maaseycke. De stad werd groter en omringd door wallen en grachten.
Maar zoals dat in het verleden vaak gebeurde werd de stad belegerd, verwoest en door brand
geteisterd. Toch verrees de stad telkens weer uit zijn puinhopen. Door de ligging aan de Maas bloeide
de handel op. De industriële vernieuwingen gingen aan de plaats voorbij, tot aan de eerste
wereldoorlog. Daardoor bleef de stad zijn oude kern behouden,dat nu nog te zien is aan het
marktplein, een langgerekte zeshoek, die de omtrek van de vroegere wallen aangeeft. De handel is
veelal verdwenen, alleen de oude panden en pleinen doen nog aan de vroegere tijd denken.
Voor veel van ons kwamen enkele aspecten bekend voor, zoals het bouwen van een klooster van de
edelman voor zijn dochters. Mij deed het denken aan Thorn waar ook een strijd geleverd werd tussen
de edelen en de kerk
De geschiedenis van Maaseik kregen we te horen in het treintje dat ons langs de diverse gebouwen
en bezienswaardigheden voerde.
Het laatste onderdeel van de excursie was het diner in Nistelrooy. Een maaltijd passend bij onze
vereniging, een echt ouderwets diner. Grootmoeders groentesoep, boontjes , aardappelen, jus met
draadjesvlees, zelfgemaakte appelmoes en als toetje ijs en pudding met slagroom.
Behalve dat deze reisdag helemaal in het teken van historie, van geschiedenis stond, is een excursie
ook een gelegenheid om kennis te maken met de andere de reisgenoten die elk weer zijn eigen
ervaringen heeft met de vereniging of met een of ander historische "gebeurtenis".
NIEUWS VAN HET STREEKMUSEUM TWEESTROMENLAND.
Pastoor Zijlmansstraat 3, 6658 EE Beneden-Leeuwen,
Tel. 0487-595002, www.museumtweestromenland.nl
Bestuurswissel:
Per 1 januari 2014 ben ik, Frans van Dijk, de nieuwe voorzitter van Streekhistorisch Museum
Tweestromenland.
Ik kom uit Puiflijk, ben 69 jaar en had sinds 1980 een eigen schildersbedrijf dat in 2010 na mijn
pensionering is overgedragen aan mijn zoon Marc. Mijn hobby’s zijn: voetbal, tennis en golf. Ben zeer
geïnteresseerd in de geschiedenis en lid van de GEOclub in Oss, gesteente, mineralen en fossielen.
Ga met Berry Visschers fossielen zoeken en ben zo in contact gekomen met het museum, eerst als
vrijwilliger.
Daarna is alles in een stroomversnelling geraakt en ben ik Frits Gremmen, die ruim een jaar ad
interim voorzitter is geweest, opgevolgd.
Na vele gesprekken en de loyale ondersteuning van het bestuur en de vele vrijwilligers, heb ik ja
gezegd.
Wat mij aansprak was de organisatie en de creativiteit van alle medewerkers en de band die zij
onderling hebben.
Ik ben er van overtuigd dat we met een goede inzet en planning zullen slagen in het voortbestaan van
het Streekmuseum Tweestromenland.
Frans van Dijk, voorzitter
TENT00NSTELLING “De Vrouw in de jaren ‘50” in Museum Tweestromenland.
Mevrouw, huisvrouw, dienstbode
Tijdens deze tentoonstelling, loopt t/m 13 juli 2014, zijn de volgende activiteiten gepland:
Zondag 16 maart, handwerken met breien, haken, vingerhaken, kantklossen, borduren etc.
Zondag 6 april, Quiz over de jaren ‘50, samen de jaren vijftig herinneren!
Telkens vanaf 14.00 uur.
Openingstijden tot en met maart: dinsdag-, woensdag- en zondagmiddag.
Vanaf april: dinsdag-, woensdag-, donderdag-, zaterdag- en zondagmiddag telkens van 13.30-16.30
uur.
Voor groepen zijn andere bezoektijden mogelijk.
GRAAG TO ZIENS IN ONS MUSEUM!
TWEE NIEUWE BOEKEN IN HET LAND VAN MAAS EN WAAL
1. IN DE TWEESTROMENLANDREEKS: MENSEN VAN MAAS EN WAAL
Aankondiging
‘Mensen van Maas en Waal’ bestaat uit een twintigtal portretten van Maas en Walers; bekende
en onbekende, goede en slechte, notabelen en noeste werkers. Tezamen zijn deze portretten
een caleidoscoop van het leven in Maas en Waal door de eeuwen heen. Mensen van Maas en
Waal verschijnt halverwege 2014 in de Tweestromenland Reeks. De prijs is nog niet bekend,
maar er wordt gemikt op 10 á 15 euro. Voorintekening kan door een mail te sturen naar
[email protected]. U bent er dan verzekerd dat u een boek krijgt en u krijgt
een korting van tenminste 10% op de reguliere verkoopprijs. Verder krijgt u bericht als het
boek verschenen is en hoe het besteld kan worden.
Het Land van Maas en Waal is door de rivieren neergelegd, maar het is door mensenhanden
gevormd. Talloze generaties hebben het gebied ontgonnen en de waterhuishouding verbeterd, om de
streek geschikt te maken voor menselijke bewoning en om er hun levensonderhoud te kunnen vinden.
Tot voor een eeuw geleden waren er voor dat werk bijna nog geen machines. Elke zode in Maas en
Waal is ontelbare keren met de hand gekeerd. De grond is er dan ook met zweet doordrenkt. De
geschiedenis van het Land van Maas en Waal, is de geschiedenis van de mensen die er woonden,
leefden en werkten en die met hun werk het landschap hebben gevormd en naar hun hand hebben
gezet. In Mensen van Maas en Waal wordt een aantal kleurrijke Maas en Walers die soms tot op de
dag van vandaag hun sporen hebben nagelaten kort voor het voetlicht gehaald. Hun leven vertelt over
het leven in Maas en Waal door de eeuwen heen. Het vertelt ook over de dilemma’s waar zij voor
stonden en de keuzes die zij hebben gemaakt, goed en fout, soms met een fatale afloop.
2. GELEEFD VERLEDEN over Balgoijse mensen.
Geleefd verleden is een boekwerk dat gaat over Balgoijse mensen, die in de vorige eeuw een groot
stempel hebben gedrukt op de Balgoijse samenleving. Alle te boek staande mensen zijn overleden.
Niet alle overledenen zijn in dit boekwerk opgenomen, ook niet die gene waarvan de partner nog leeft.
Van de mensen die wel vermeld zijn, wordt in een gedicht van 24 regels verteld hoe zij leefden waar
zij woonden hoeveel kinderen ze hadden hun lief en leed plus hun gedachtenisprentjes. Dit alles wordt
aangevuld met hun foto’s familiefoto’s hun woonhuis enz, enz.
Bijna al deze overledenen zijn begraven op het kerkhof van Balgoij. Ook daar zijn foto’s van evenals
van het oude kerkhof met ook nog het interieur van de oude St. Janskerk uit 1852. Voordat in de
toekomst een groot aantal graven geruimd gaat worden is dit een prachtig boekwerk waarin de
overledenen zullen voortleven en niet vergeten worden.
Vanaf 9 maart 2014 is het boek verkrijgbaar bij de schrijver Ries van Haren, Houtsestraat 15, 6613 AC
Balgoij; tel 024 – 6412998 en in het documentatiecentrum van de Historische Vereniging.
Per email: [email protected]
Het boek bevat ca 150 bladzijden. De prijs is € 15,00 (excl. eventuele verzendkosten).
TENTOONSTELLING IN MUSEUM KASTEEL WIJCHEN
Dagelijkse Kost. Eten en drinken in Wijchen vanaf 1950.
Dagelijkse Kost gaat over de Wijchense eetcultuur. Deze
maakt in relatief korte tijd een grote ontwikkeling door. Nog
niet zo lang geleden hing in het najaar het geslachte varken
aan de ladder. In de eerste jaren na de Tweede
Wereldoorlog heeft het gemiddelde huishouden maar weinig
te besteden. Vlees, groente en fruit komen grotendeels van
het eigen erf en worden geweckt en gepekeld voor tijden van
schaarste. De toenemende welvaart vanaf het einde van de
jaren vijftig brengt grote veranderingen in de omgang met
eten en drinken. Elektrische apparaten en supermarkten
zorgen voor variatie, gemak en tijdswinst in de bereiding van
de dagelijkse kost. Tegenwoordig zijn deze elementen niet
meer weg te denken in onze eetcultuur. Tegelijk klinken er
kritische geluiden over E-nummers en bio-industrie. Hoe
vertaalt dit zich naar de praktijk?
Met persoonlijke verhalen, foto´s en objecten geeft
Dagelijkse Kost letterlijk een kijkje in de Wijchense keuken.
Daarnaast zijn er een tiental stillevens van ’s lands meest
bekende realist Henk Helmantel in de tentoonstelling te zien.
Open wo t/m zo 13-17 uur, Kasteellaan 9 Wijchen.
www.museumwijchen.nl
EENDAAGSE TENTOONSTELLING “BALGOYSE BEDRIJVEN IN BEELD”
Traditiegetrouw organiseert Heemkundekring “Pagus
Balgoye” ook dit jaar bij de komende gemeenteraadsverkiezingen op 19 maart a.s. een expositie om meer kiezers
naar het stemlokaal te trekken. Na o.a. “Balgoyse koppen”
(portretten van Balgoyenaren) en “Balgoy in beeld”
(schilderijen, tekeningen e.d.) is deze keer het thema
“Balgoyse Bedrijven in Beeld”, waarbij we niet alleen
geïnteresseerd zijn naar de presentatie van hedendaagse
bedrijven, maar vooral ook op zoek zijn naar historisch
materiaal, zoals oude foto’s, reclamefolders, krantenartikelen
e.d. Kunt u ons daaraan helpen neem dan even contact op
met Ruud van Haren (vice-voorzitter) tel. 024-6423816 of Leo Bijmans (secretaris (024-6425560).
De tentoonstelling is in het dorpshuis en is (uiteraard) gratis te bezoeken.
“BOVEN-LEEUWEN, DE GESCHIEDENIS VAN HLAIWA TOT BOVENEIND”.
Drie jaren hadden we nodig om een compleet boek uit te geven. Onderwerpen bedenken,
hoofdstukken indelen, archieven raadplegen en gegevens verzamelen, teksten maken, foto’s
uitzoeken, interviews houden en uitwerken. Lay-out maken, drukken, reclame maken, uitgiftedatum
bepalen en presentatie van het eindresultaat op 27 oktober 2013 in D’n Dulper te Boven-Leeuwen.
Drie maanden duurde het slechts om de gehele oplage van 700 stuks kwijt te raken aan
belangstellende inwoners van Boven-Leeuwen, de regio Maas en Waal en diverse kopers verspreid
over geheel Nederland.
Wij danken ieder die het boek gekocht heeft en/of gereageerd heeft met complimenten en kritiek.
Namens de uitgevers en werkgroep: COR VAN DEN HEUVEL & GUUS VAN HECK
AANBOD VAN GEBRUIKTE BOEKEN
De boeken verkeren in zeer goede tot goede staat.
Uit onze Tweestromenlandreeks
Deel 6:
Deel 8:
Deel 12:
Deel 15:
Deel 25:
De Stoomtram Nijmegen-Wamel door Johan van Os.1984.111 pag. met ill. € 35,00.
Wee den Vergetenen. De watersnood van 1926 en de wederopbouw van Maas en
Waal door H. van Heuningen. 1985. 207 pag. met ill. € 35,00.
Afferden door Johan van Os. 1991. 320 pag. met ill. € 27,00.
1000 jaar Deest door Johan van Os. 1997. 320 pag. met ill. € 22,50.
Kronkels in d’n dijk. Terugblik op het Afferden van de 20ste eeuw door Ko van den
Boom. 2003. 362 pag. met ill. € 35,00.
En verder:
De Historie van het land van Maas en Waal door H. van Heiningen.1965. 298 pag. met kaarten. €
40,00.
Tussen Maas en Waal. 650 jaar geschiedenis van mensen en water door H. van Heiningen. 1972. 669
pag. met ill. € 40,00.
Parochiekroniek uitgegeven bij gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de H.H. Ewaldenkerk te
Druten door M.J.J. Bergevoet en drs. J.G.W.R. Dekkers. 1977. 104 pag. met ill. € 7,50.
Deest 1939-1945 door C.P.J. van Kouwen. 1982. 127 pag. met ill. € 12,50.
Het land tussen Maas en Waal door J.H. Manders. Ca.1982. 224 pag. met ill. € 40,00.
Gemeente Bergharen zoals ’t was 1818-1984; met een korte uiteenzetting over het ontstaan en de
bewoning vóór 1818 door Jan van Gelder. 168 pag. met ill. € 17,50.
Maas en Waal in de dertiger jaren door Hans van Velthoven. 1993. 97 pag. met ill. € 15,00. PS Van de
200 genummerde exemplaren is dit nummer 137.
DOOP- TROUW- EN BEGRAAFBOEKEN
Zoals bekend heeft de werkgroep Maas en Waalse geslachten de DTB-periode, dit is van circa 16751811, alle gegevens in de computer ingebracht. In het documentatiecentrum zijn de DTB-gegevens
met behulp van het computerprogramma snel op te vragen. Vervolgens kunt u de verkregen gegevens
uitbreiden met de volledige gegevens in het desbetreffende DTB-boek, die wij in kopievorm in ons
bezit hebben.
Deze bestanden zijn in gedrukte vormen beschikbaar op A4-formaat en worden uitgegeven naar de
huidige gemeente-indeling, d.w.z. er zijn vijf boekwerken van resp. de gemeente Beuningen, Druten,
Heumen, West Maas en Waal en Wijchen. Voor vier grote gemeenten zijn de dopen opgesplitst in
twee boeken en voor de begraafinschrijvingen zijn twee gemeenten bij elkaar gevoegd.
Deze boeken zijn verkrijgbaar in ons documentatiecentrum. Onderstaande prijzen zijn exclusief portoen administratiekosten.
DOPEN
€ 13,-BEUNINGEN I: Beuningen, Weurt, Winssen
€ 13,-BEUNINGEN II:
Ewijk
€ 13,--
DRUTEN I: Afferden, Deest, Druten, Horssen
€ 13,-DRUTEN II: Puiflijk
€ 13,-HEUMEN: Heumen, Malden, Nederasselt,
Overasselt
WEST MAAS EN WAAL I:
Alphen, Altforst, Appeltern, Dreumel
€ 13,-€ 13,--
WEST MAAS EN WAAL II:
Leeuwen, Maasbommel, Wamel
€ 13,-WIJCHEN I: Wijchen
WIJCHEN II
Balgoij, Batenburg, Bergharen, Hernen, Leur, Niftrik
€ 13,--
TROUWEN
BEUNINGEN: Beuningen, Ewijk, Weurt, Winssen
€ 13,-€ 13,--
DRUTEN:
Afferden, Deest, Druten, Horssen, Puiflijk
HEUMEN: Heumen, Malden, Nederasselt, Overasselt
WEST MAAS EN WAAL: Alphen, Altforst, Appeltern,
Dreumel, Leeuwen, Maasbommel, Wamel
WIJCHEN
Balgoij, Batenburg, Bergharen, Hernen, Leur, Wijchen
€ 11,-€ 13,-€ 13,--
BEGRAVEN
BEUNINGEN en HEUMEN
Beuningen, Ewijk, Weurt, Winssen, Heumen,
€ 12,--
Malden, Nederasselt, Overasselt
WEST MAAS EN WAAL en DRUTEN
Alphen, Altforst, Appeltern, Dreumel, Leeuwen,
Maasbommel, Wamel, Afferden, Horssen
WIJCHEN
Balgoij, Batenburg, Bergharen, Hernen, Leur,
Wijchen
€ 12,-€ 12,--