sonajaarverslag2011 - BearingPoint Caribbean

Jaarverslag
2011
SONA
SONA
USONA
USONA
Inhoudsopgave Jaarverslag SONA 2011
Voorwoord van het bestuur van SONA ……………………………………………………………………….1
Inhoudsopgave Jaarverslag SONA 2011 ............................................................................................. 3
Managementsamenvatting ................................................................................................................... 5
Doorkijk naar 2012: ontwikkelingen ...................................................................................................... 9
Toelichting SONA-USONA ................................................................................................................. 11
Lijst van gehanteerde begrippen ........................................................................................................ 13
Lijst van afkortingen ........................................................................................................................... 15
Leeswijzer .......................................................................................................................................... 17
Deel I Jaarverslag 2011...................................................................................................................... 19
1 Beheer van projecten .................................................................................................................. 19
1.1 Voortgang binnen nieuwe en oude programma’s per entiteit ................................................. 19
1.1.1
Curaçao ........................................................................................................................ 19
1.1.2
Sint Maarten.................................................................................................................. 22
1.1.3
Bonaire ......................................................................................................................... 24
1.1.4
Sint Eustatius ................................................................................................................ 25
1.1.5
Saba ............................................................................................................................. 27
1.1.6
PVNA/Veiligheid............................................................................................................ 28
1.2 Voortgang bijzondere bijdragen Nederland............................................................................ 29
1.2.1
Havengelden Sint Maarten............................................................................................ 29
1.2.2
Quick Wins.................................................................................................................... 29
1.2.3
Wederopbouw............................................................................................................... 29
1.2.4
Diversen........................................................................................................................ 29
2 Verplichtingen en bestedingen .................................................................................................... 31
3 Risicoanalyse en oplossingsrichtingen ........................................................................................ 41
4 USONA performance .................................................................................................................. 43
Deel II
Jaarrekening SONA 2011.................................................................................................. 47
Jaarrekening SONA 2011................................................................................................................... 49
Accountantsverklaring..................................................................................................................... 49
Deel III Bijlage.....................................................................................................................................73
a. Voortgang meerjarenprogramma’s 2008-2012.................................................................................75
b. Projectenoverzicht.............................................................................................................................83
c. Overzicht lopende projecten..............................................................................................................91
d. Overzicht afgesloten projecten........................................................................................................109
(U)SONA Jaarverslag 2011
3
(U)SONA Jaarverslag 2011
4
Managementsamenvatting
Dit jaarverslag over 2011 is net zoals het tweede voortgangsverslag over 2011 aangepast ten
opzichte van voorgaande rapportages. Met het ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties (BZK) is afgesproken om de voortgang van de EU projecten niet meer in de
verslagen en rapportages aan BZK op te nemen. Over de EU projecten wordt separaat
gerapporteerd. In de jaarrekening zijn de andere programma’s wel opgenomen.
Deze samenvatting is opgesteld om inzicht te geven in de uitvoering van de met BZK middelen
gefinancierde projecten tijdens het afgelopen jaar, bezien binnen de bredere context van de
samenwerkingsprogramma’s.
Over het geheel genomen stond 2011 in het teken van de verdere vastlegging van de
samenwerkingsprogramma’s in financieringsovereenkomsten. De projecten die hier uitrolden, hebben
een grotere sense of urgency meegekregen. Dit vooral naar aanleiding van de wens van Nederland
om tijdig tot een succesvolle afronding van de samenwerkingsprogramma’s te komen. Voor het SEI
programma zijn er alleen in uitzonderingsgevallen nog financieringsovereenkomsten getekend. Over
de gehele linie was sprake van versnelling van het aangaan van verplichtingen. Tegen het einde van
2011 is een grote versnelling van betalingen op gang gekomen, wat samenhangt met de shift van de
focus richting uitvoering.
Eind 2011 waren er in totaal 305 financieringsovereenkomsten met de entiteiten getekend, die samen
goed waren voor bijna 94% van de totale goedgekeurde samenwerkingsmiddelen. Van het totaal aan
projecten is 84% in uitvoeringsopdrachten verplicht, en van deze verplichtingen is 62% tot betaling
gekomen. Deze percentages worden duidelijk in onderstaande consolidatietabel.
Samenwerkingsprogramma’s
Programma
budget
Aantal
goedgekeurd
Goedgekeurd
bedrag
% van
Betaald t/m
Verplicht t/m
goedgekeurd
dec '11
dec '11
bedrag
% van
verplicht
bedrag
Nog goed
te keuren
IVB
112.456
81
106.449
73.669
69
42.602
58
6.007
Onderwijs & Jongeren
164.740
47
144.808
112.570
78
87.130
77
19.932
SEI
180.388
177
178.280
174.500
98
93.482
54
2.109
Totaal
457.584
305
429.537
360.740
84
223.214
62
28.048
Deze tabel toont aan dat niet alleen 94% van alle fondsen in projecten is belegd, maar ook dat het
tempo van verplichtingen aangaan voldoende is om de samenwerkingsprogramma’s zoveel mogelijk
tot uitvoering te laten komen. Daarnaast toont de tabel dat de feitelijke uitbetaling van de fondsen
voorspoedig loopt. In dit licht is gebleken dat USONA er in slaagt om onderbesteding te voorkomen.
Daar het einde van de samenwerkingsprogramma’s nadert, zullen de nog goed te keuren middelen in
een korte tijd in financieringsovereenkomsten moeten worden vastgelegd. Om er voor te zorgen dat
de middelen optimaal gebruikt kunnen worden, zal het intensieve tempo van de uitvoering voortgezet
moeten worden. De verschuiving van beoordeling naar uitvoering van de projecten werd in 2011
duidelijk zichtbaar en zal in 2012 geconsolideerd worden. De combinatie van ervaring, technische en
inhoudelijke kennis en inzicht in het werkveld is bij USONA voldoende aanwezig om aan de vraag
naar extra inzet en ondersteuning door USONA bij de entiteiten te blijven voldoen.
In het kort kunnen de volgende constateringen gemaakt worden bij de verschillende
samenwerkingsprogramma’s over 2011. Bij ieder programma is een diagram toegevoegd dat in beeld
brengt hoe de verhoudingen binnen de uitvoering zijn. De staafjes zijn als volgt te lezen:
Legenda
betaald
openstaande
verplichtingen
nog te verplichten
(U)SONA Jaarverslag 2011
nog goed te
keuren
5
IVB
In 2011 heeft de Raad van Ministers van Curaçao het ministerie van Bestuur, Planning en
Dienstverlening (BPD) aangewezen als centraal coördinatiepunt voor het IVB programma. De meeste
IVB projecten van Curaçao liggen op schema als gekeken wordt naar de besteding van de middelen.
Een aantal projecten is, als gevolg van interne verschuivingen binnen het ambtelijke apparaat, echter
achtergebleven en bij de nieuwste projecten moet de uitvoering nog op gang komen. Om de projecten
en het programma vlotter te laten verlopen heeft BPD, in samenspraak met VNW, gewerkt aan de
totstandkoming van een actieplan. Ter invulling en concretisering hiervan heeft USONA een aantal
sessies georganiseerd voor alle betrokkenen (BPD en projectgemachtigden) om over de IVB
projecten van Curaçao en de centrale coördinatie te praten.
Bij het Ministerie van BPD zijn eind 2011 de functies vervuld en het lijkt erop dat de organisatie op
stoom begint te komen. Samen met het actieplan zou dat voldoende waarborg moeten zijn voor het
voorspoedige verloop van het programma. De bestuurlijke betrokkenheid is onverminderd groot.
In opdracht van BZK is het IVB programma van Sint Maarten in 2011 tussentijds geëvalueerd. Op
basis van de resultaten van de evaluatie heeft Sint Maarten in samenwerking met VNP een actieplan
ontworpen. De uitvoering van de projecten op Sint Maarten verloopt gestaag binnen de geldende
kaders en mogelijkheden. Gebrek aan capaciteit is een probleem dat in het gehele apparaat van Sint
Maarten speelt en dus ook gevolgen heeft voor de uitvoering en aansturing van het IVB programma.
Het afgelopen jaar is door de Openbare Lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba gebruikt om de
samenwerkingsprojecten van het IVB programma, op een enkel project na, af te ronden.
De overkoepelende programmabureaus ondervonden in de loop van 2011 in veel gevallen nog
capaciteitsproblemen. Dit heeft mede geleid tot vertraging in de uitvoering van enkele IVB projecten
die onder de overkoepelende bureaus vielen.
In totaal is 5% van de IVB middelen nog niet in financieringsovereenkomsten vastgelegd.
0
IVB
Voor het hele IVB programma ad ANG 112,5 miljoen en voor alle entiteiten, is aan het einde
van 2011 cumulatief 95% van de middelen in 81 financieringsovereenkomsten vastgelegd
(witte balk). Van de middelen die in financieringsovereenkomsten zijn vastgelegd is 69% reeds
verplicht (groene balk) en hiervan is 58% tot betaling gekomen (zwarte balk).
Onderwijs en Jongeren
Naar aanleiding van de Mid Term Review hebben beide landen een actieplan opgesteld om de nog
resterende middelen te prioriteren. Het actieplan voor Curaçao is moeizaam tot stand gekomen maar
kon uiteindelijk in december samen met het addendum ondertekend worden. De reorganisatie bij het
ministerie va Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport (OWCS) was mede de oorzaak van de verlate
vaststelling van het actieplan. Sint Maarten heeft in juni een actieplan opgesteld dat voortvarend
wordt uitgevoerd. Hier liggen nu alle middelen voor het Onderwijs en Jongeren programma vast in
financieringsovereenkomsten. Met het Nederlandse ministerie van Onderwijs, Cultuur en Sport
(OCW) en de Openbare Lichamen Bonaire en Saba heeft USONA overleg gevoerd over de
bestemming en besteding van de restmiddelen.
In totaal is 12% van de middelen voor het Programma Onderwijs en Jongeren nog niet in
financieringsovereenkomsten vast gelegd.
Onderwijs & Jongeren
(U)SONA Jaarverslag 2011
6
Voor het hele programma Onderwijs en Jongeren ad ANG 165 miljoen, is aan het einde van
2011 cumulatief 88% van de middelen in 47 financieringsovereenkomsten vastgelegd (witte
balk), 78% van de in financieringsovereenkomsten vastgelegde middelen is verplicht (groene
balk) en hiervan is 77% tot betaling gekomen (zwarte balk).
SEI
De voortvarendheid waarmee de uitvoering van het SEI programma Curaçao in 2010 was ingezet, is
in het afgelopen jaar gecontinueerd. Eind september liep het SEI programma af en op een enkele
uitzondering na zijn alle projecten voor de afgesproken deadlines geheel verplicht. Voor de enkele
projecten waarbij dit niet is gelukt, is uitstel verzocht en gekregen op de gemaakte afspraken en
termijnen. Ook Sint Maarten heeft de verplichtingendeadlines gehaald. USONA is met BAK in overleg
om oplossingen te vinden voor het capaciteitsprobleem van deze coördinerende afdeling. Het is nu de
uitdaging om in de uitvoering risico’s goed te managen en daadkrachtig op te treden daar waar
besluiten genomen moeten worden. De entiteiten hebben naar verwachting voldoende
uitvoeringscapaciteit ingehuurd om de projecten tot een goed einde te brengen. De projecten op
Bonaire, Saba en Sint Eustatius hebben door de vrijstelling op ABB en invoerrechten meer ruimte
gevonden zodat de meeste projecten uitgevoerd kunnen worden conform de oorspronkelijke scope.
SEI
Binnen het gehele SEI programma ad ANG 180 miljoen zijn cumulatief 177 financieringsovereenkomsten vastgelegd tot eind 2011. Dit is 99% van de totaal toegezegde middelen (witte
balk). Hiervan is 98% verplicht (groene balk) waarvan 54% tot betaling is gekomen (zwarte
balk).
PVNA
Voor Plan Veiligheid was 2011 vooral het jaar van voorbereiding op de uitvoering van de plannen van
aanpak Politie en Gevangeniswezen. Alle deelprojecten die in het kader van de CPT-aanbevelingen
(verbetering leefbaarheid gevangenissen) zijn geïnitieerd bevinden zich in de afrondende fase. In het
kader van de verbetering van het gevangeniswezen wordt onder andere gewerkt aan het bouwen en
inrichten van een speciaal detentiecentrum voor jeugdigen op Curaçao. Nu nog worden jonge
gedetineerden in de SDKK tussen volwassen criminelen opgesloten. Met het nieuwe detentiecentrum
behoort deze ongewenste situatie tot het verleden.
Projecten
In 2011 zijn er voor alle programma’s 50 projectvoorstellen ingediend. Er zijn 45 projecten
goedgekeurd (42 financieringsovereenkomsten getekend, 2 evaluatieprojecten en 1 project onder
diversen opgenomen).
Kantoor USONA
Het afgelopen jaar heeft in het teken gestaan van de voorbereiding op de toekomst van USONA na
het aflopen van de samenwerkingsprogramma’s. Bij het kantoor USONA Curaçao zijn twee
medewerkers vertrokken. Er zijn geen vacatures opengesteld. Bij USONA Sint Maarten zijn vacatures
ontstaan voor de functies van managing adviseur en financieel administratief medewerker.
Op kantoor Curaçao is er een team specialisten toegevoegd dat vanaf juni begonnen is aan de
opdracht van de overheid van Curaçao voor de uitvoering van de plannen omtrent het nieuwe
ziekenhuis. Daarbij is er tijdelijk een secretaresse aangenomen ter ondersteuning van met name het
project van het nieuwe ziekenhuis. Er is ook een tijdelijke medewerker aangetrokken om een
database met outputbeschrijvingen aan te maken in het kader van de optimalisering van de
monitoring van de projecten.
(U)SONA Jaarverslag 2011
7
(U)SONA Jaarverslag 2011
8
Doorkijk naar 2012: ontwikkelingen
Dit gedeelte gaat in op enkele voor de samenwerkingsprogramma’s relevante ontwikkelingen die
gedurende 2011 al speelden en pas na de verslagperiode, in het eerste kwartaal van 2012, concreet
zijn geworden.
In december 2011 is het addendum op het protocol van OJSP Curaçao ondertekend, waarbij
afspraken aan de hand van de actieplannen voor Onderwijs zijn vastgelegd. In het addendum zijn de
afspraken rond de deadlines voor het verplichten en besteden van de projecten van OJSP aangepast.
De projectvoorstellen moeten allen voor 30 september 2012 ingediend zijn, de verplichtingen en
bestedingen van de projecten moeten uiterlijk 30 september 2013 gerealiseerd zijn. Het
programmabureau OJSP heeft begin 2012 al aangegeven dat deze deadlines niet haalbaar zullen
blijken. Een groot risico hierbij is dat reeds gedane investeringen in het OJSP programma ongedaan
worden gemaakt als voor vervolgtrajecten de verplichtingen en bestedingen niet tijdig plaatshebben.
Het tempo van de uitvoering is evenwel verhoogd, maar de inschatting van USONA is dat de
deadlines niet haalbaar zijn.
Op het SEI Curacao protocol zou eind 2011 een tweede addendum getekend worden om de nietbehaalde of aangepaste afspraken uit het eerste addendum op te volgen. In het eerste kwartaal van
2012 is het tweede addendum niet getekend. Het wachten is op besluitvorming bij de betrokkenen.
In het eerste kwartaal van 2012 zijn er vervolgafspraken gemaakt tussen Nederland en de eilanden
van Caribisch Nederland over de herbestemming van onderbestede projectmiddelen uit de aflopende
samenwerkingsprogramma's.
De deadline voor het indienen en goedkeuren van projecten voor het programma Plan Veiligheid was
formeel 1 januari 2012. Het ministerie van BZK heeft hierop een uitzondering gemaakt voor een
aantal projecten dat aan het eind van 2011 bij de uitvoeringsorganisatie is ingediend met goedkeuring
van de coördinator Plan Veiligheid. Het betreft 5 projecten voor Curaçao en 3 projecten voor Sint
Maarten, gefinancierd met middelen uit Plan Veiligheid.
In februari vond de tweede werkconferentie plaats tussen BZK en SONA, over de nieuwe
beheersovereenkomst ten behoeve van de voortzetting voor de komende jaren. Een onderdeel van
deze werkconferentie was een presentatie over de aanscherping van de interne procedures voor de
beoordelingen, projectrapportages en escalatie, waarbij ook nieuwe formats zijn ingevoerd om een
aantal handelingen dat USONA bij het toezicht op de projecten uitvoert, op gestandaardiseerde
manier vast te leggen. Het doel dat met deze maatregelen beoogd wordt is het verbeteren van de
vastlegging ten behoeve van de dossiervorming op de projecten. Daarnaast werkt USONA aan de
versterking van het toezicht op materiële rechtmatigheid van facturen door middel van een
prestatieverklaring die projecteigenaren moeten inleveren bij alle facturen. Op de facturen wordt
bovendien steekproefsgewijs een extra controle op de geleverde prestatie uitgevoerd door USONA.
Per 1 maart 2012 is de nieuwe Gezaghebber van Bonaire, mevrouw Emerencia, beëdigd. Het SONA
bestuur heeft in april een kennismakingsoverleg met de nieuwe Gezaghebber van Bonaire gehad.
(U)SONA Jaarverslag 2011
9
(U)SONA Jaarverslag 2011
10
Toelichting SONA-USONA
Doel
SONA houdt toezicht op een rechtmatig en doelmatig beheer van de gelden die donoren ter
beschikking stellen voor ontwikkelingsprojecten op Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius en
Saba. Daarbij staan integriteit en accountability voorop. De uitvoeringsorganisatie USONA voert de
bijbehorende werkzaamheden uit, namens SONA. De grootste donoren zijn het ministerie van BZK
en de EU. Voor het ministerie van BZK is (U)SONA verantwoordelijk voor de projectfinanciering
binnen de met Nederland afgesproken kaders voor de vijf entiteiten. De spelregels waaronder
USONA deze projecten kan financieren zijn vastgelegd in de procedureregels. Deze procedureregels
zijn vastgesteld door de Nederlandse minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Voor
de ontwikkelingsgelden van de EU is SONA projectuitvoerder. De EU middelen komen verder niet ter
sprake in deze rapportage, daarover wordt apart aan de EU gerapporteerd.
Werkwijze beheer Nederlandse ontwikkelingsgelden
Indiening
De Raad van Ministers (of gemachtigde) van Curaçao of Sint Maarten kan een project indienen. Voor
de staatkundige herstructurering konden ook de Bestuurscolleges van Bonaire, Saba of Sint Eustatius
(of gemachtigde) projecten indienen. Deze projecten moeten passen binnen de door hen met
Nederland overeengekomen samenwerkingsprogramma’s: Institutionele Versterking en
Bestuurskracht, Onderwijs en Jongeren, Sociaal Economisch Initiatief en Plan Veiligheid, of binnen
de bijzondere bijdragen die (U)SONA op verzoek van het ministerie van BZK of andere ministeries
beheert. Het indienen van projecten geschiedt in een vastgesteld formaat die de vorm heeft van een
vragenlijst. Op basis van een gedegen probleemanalyse geeft de projecteigenaar aan naar welke
gewenste situatie hij streeft en hoe hij dat doel wil bereiken. Hierbij komen resultaten, monitoring,
risico's en duurzaamheid aan de orde en de benodigde middelen.
Beoordeling
Na indiening van een project bij USONA volgt registratie en de ontvankelijkheidtoets. In deze toets
staat centraal of het project door de bevoegde instantie is ingediend, of het past binnen een
programma, of er nog voldoende budget beschikbaar is en of het voorstel compleet en volgens het
formaat is ingediend. Hierna volgt de inhoudelijke beoordelingstoets. Deze beoordelingstoets omvat
acht onderwerpen: relevantie, probleemanalyse, doelstelling en resultaten, uitvoeringscapaciteit en –
wijze, risicoanalyse, voortgangbewaking, duurzaamheid en verdere informatie zoals begroting en
tijdsplanning.
Uitvoering
Na een positieve beoordeling van een project start de uitvoering met het tekenen van een
financieringsovereenkomst. Ieder project in uitvoering beschikt over een contactpersoon bij USONA:
de projectadviseur. De adviseur voert het startgesprek met de projecteigenaar, geeft
uitvoeringsadvies, beoordeelt en adviseert over de aanbesteding van uitvoeringsopdrachten, bewaakt
de voortgang en sluit het project af. Na ondertekening van de financieringsovereenkomst vindt het
startgesprek plaats tussen de projectadviseur en de projecteigenaar. Tijdens dit gesprek geeft de
adviseur een toelichting op de financieringsovereenkomst, de algemene voorwaarden, de
procedureregels en de rapportageplicht en wordt het project inhoudelijk doorgenomen. Extra
aandacht hierbij krijgen de (aanbesteding)procedures alsook de planning en de begroting voor de
uitvoering van het project. Voorts komen beide partijen een up-to-date tijdsplanning met stappenplan
overeen.
Een projecteigenaar kan pas een verplichting aangaan (bijvoorbeeld om goederen of diensten in te
kopen) na schriftelijke goedkeuring door USONA. Afhankelijk van de omvang gelden hiervoor
aanbestedingregels. USONA controleert de facturen en betaalt deze nadat de projecteigenaar voor
akkoord heeft getekend en de factuur aan alle vereisten voldoet. Mede aan de hand van de facturen
en afgeleverde producten ziet USONA toe op de voortgang van de uitvoering van de projecten. Indien
het project niet naar behoren en tijdig wordt uitgevoerd maakt USONA gebruik van het zogenoemde
escalatiemodel waarmee de projecteigenaar wordt aangemaand en dat in uiterste gevallen tot
stopzetting van het project kan leiden. Een overeenkomst van projectbeëindiging sluit het project af.
(U)SONA Jaarverslag 2011
11
Projecteigenaren hebben toegang tot de USONA website Sharepoint. Sharepoint geeft informatie
over de financiële administratie van een project. Sharepoint wordt dagelijks bijgewerkt.
Gedetailleerde informatie over formats, toetsen en procedureregels staat op www.usona.an.
(U)SONA Jaarverslag 2011
12
Lijst van gehanteerde begrippen
Budget samenwerkingsprogramma: Het in het getekende protocol van het betreffende programma
en/of in het bijbehorende (algemene) samenwerkingsprogramma genoemde bedrag dat is vastgesteld
op basis van de overkoepelende afspraken van BZK met de entiteiten over het samenwerkingsbeleid
2008 t/m 2012, en/of andere afspraken die nadien gemaakt zijn door BZK en de entiteiten.
Exploitatiesaldo: Het resultaat van het Ontwikkelingsfonds (o.a. rente-inkomsten) dat voor jaar x is
behaald. Dit resultaat wordt conform beheersovereenkomst toegevoegd aan het Ontwikkelingsfonds
en komt daarmee aan de landen Curaçao en Sint Maarten en de openbare lichamen van Caribisch
Nederland ten goede. SONA en BZK komen in gezamenlijkheid overeen waar het exploitatiesaldo
voor bestemd wordt.
Financieringsovereenkomst: de overeenkomst tussen SONA en de projecteigenaar inzake de
toekenning van financiering voor een goedgekeurd projectvoorstel.
Looptijd programma: De in het getekende protocol van het betreffende programma en/of in het
bijbehorende (algemene) samenwerkingsprogramma genoemde looptijd die is vastgesteld op basis
van de overkoepelende afspraken van BZK met de entiteiten over het samenwerkingsbeleid 2008 t/m
2012. Binnen de looptijd moeten alle financieringsverzoeken zijn ingediend. Verplichtingen binnen de
projecten moeten binnen een jaar na het einde van een programma zijn aangegaan, tenzij hierover
andere afspraken zijn gemaakt tussen Nederland en de betreffende entiteit (land of openbaar
lichaam).
Looptijd project: De looptijd zoals in de financieringsovereenkomst vastgelegd. Binnen de looptijd
moeten alle activiteiten zijn afgerond, de laatste afrekening moet binnen 2 maanden daarna zijn
ingediend bij USONA.
Ontwikkelingsfonds: de rekening bij de CBCM (voormalig BNA), of bij de onder toezicht van de CBCM
of van de Nederlandse Bank staande banken, ten name van SONA waarop middelen worden gestort
ten behoeve van de ontwikkeling van het Land en de afzonderlijke eilandgebieden.
Openstaande verplichtingen: alle aangegane verplichtingen minus de betalingen die daarop hebben
plaatsgevonden;
Overlopende verplichting: Verplichtingen die na 1-1-2008 zijn aangegaan voor
financieringsovereenkomsten die zijn getekend op uiterlijk 31-12-2007 op basis van de
samenwerkingsprogramma's 2004-2007 (zoals Onderwijs, DEO en BO).
Projectbudget: Het budget zoals dit is vastgelegd in de financieringsovereenkomst en gedurende de
looptijd van de overeenkomst, kan worden aangewend voor de uitvoering van het gefinancierde
project.
Projecteigenaar: het land of openbaar lichaam waarmee een financieringsovereenkomst is gesloten
en dat verantwoordelijk is voor de uitvoering ervan.
Projectvoorstel: een aanvraag volgens het in de procedureregels aangegeven format voor
financiering uit het Ontwikkelingsfonds. Ook wel genoemd: financieringsverzoek of projectdossier.
Samenwerkingsprogramma: een door de regering van Nederland met Curaçao, Sint Maarten,
Bonaire, Sint Eustatius of Saba overeengekomen programma, waarvan projecten uit het
ontwikkelingsfonds worden gefinancierd.
Samenwerkingsprogramma's 2004-2007: De samenwerkingsprogramma's Onderwijs, Duurzame
Economische Ontwikkeling en Bestuurlijke Ontwikkeling die gedurende de jaren 2004 t/m 2007 liepen
en waarvoor uiterlijk 31-12-2007 financieringsovereenkomsten zijn getekend. Nb. Buiten deze
programma’s om waren er diverse niet-reguliere samenwerkingsprogramma’s. Het programma Plan
Veiligheid Nederlandse Antillen en de Sociale Vormingsplicht zijn hier voorbeelden van.
(U)SONA Jaarverslag 2011
13
Samenwerkingsprogramma's 2008-2012: De samenwerkingsprogramma's Onderwijs & Jongeren,
Institutionele Versterking & Bestuurskracht, Plan Veiligheid Nederlandse Antillen en Sociaal
Economisch Initiatief die met verschillende looptijden lopen in de periode 2008 t/m 2012 en waarvoor
vanaf 1-1-2008 financieringsovereenkomsten konden worden getekend met de projecteigenaren. Nb.
Het Plan Veiligheid Nederlandse Antillen bestond al voor 2008, maar is onderdeel geworden van de
reguliere programma’s. De Sociale Vormingsplicht bestond ook voor 2008 maar is geïntegreerd in het
Onderwijs en Jongeren Samenwerkingsprogramma.
Stand Ontwikkelingsfonds: het saldo in het Ontwikkelingsfonds.
Stortingsschema: schema waarin de totale bijdrage is bepaald die Nederland voor een bepaald
kalenderjaar stort in het Ontwikkelingsfonds.
Uitvoeringscontract: een contract tussen de projecteigenaar en een derde voor de uitvoering van een
projectactiviteit.
Verlenging looptijd project: Een met de projecteigenaar overeengekomen verlenging van de looptijd
van een project. Met een budgetneutrale verlenging van een project wordt bedoeld dat het
projectbudget ongewijzigd blijft.
Verplichting: de verbintenis uit overeenkomst, die door de projecteigenaar wordt aangegaan in het
kader van de uitvoering van een goedgekeurd project, tot betaling van een geldsom.
Verplichtingenprognose: de totale verplichtingen die naar verwachting in een bepaald kalenderjaar
worden aangegaan.
Vrijvallende verplichting: Indien open(staande) verplichting niet tot betaling leidt, komt het vrijvallende
bedrag weer ter beschikking van het projectbudget. Vrijvallend budget bij projectafsluiting valt vrij voor
het betreffende programmabudget. Als een programma wordt afgesloten en er is dan budget over dan
volgt overleg tussen Nederland en de betreffende entiteit over de herallocatie daarvan (dit is meestal
ook opgenomen in de samenwerkingsprotocollen van de programma’s). Dit resulteert in een
beslissing wat met deze ruimte in het ontwikkelingsfonds gebeurt.
(U)SONA Jaarverslag 2011
14
Lijst van afkortingen
ABVO
AGO
AMFO
AMvRB
AO/IC
AWZI
BAK
BC
BES
BO
BPD
BZK
CASHA
CBCM
CCB
Cft
CPT
CHATA
DCE
DEO
DJZ
DOW
DROB
DWI
EC
EDF
EMIS
EVC
EU
FAD
FO
GMN
GMSB
GWNA
HOI
HRM
IOV
IVB
KBB
KPC
KPSSS
LVV
LVS
MEO
MT
NBV
NGO
O&J
OCW
OJSP
OM
OLCN
OS
OWCS
PMU
POI
PV
PVNA
RCN
RKCS
ROB
SBAB
SBO
SDKK
SEI
Algemene Bond van Overheidspersoneel
Arbeidsgericht Onderwijs
Antilliaanse Medefinancieringsorganisatie
Algemene Maatregel van Rijksbestuur
Administratieve Organisatie/Interne Controle
Afvalwaterzuiveringsinstallatie, Sint Maarten
Afdeling Binnenlandse Aangelegenheden en Koninkrijksrelaties, Sint Maarten
Bestuurscollege
Bonaire, Sint Eustatius, Saba, zie ook OLCN
Bestuurlijke Ontwikkeling
Ministerie van Bestuur, Planning en Dienstverlening, Curaçao
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Nederland
Curaçao Apartments and Small Hotels Association
Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten
Centraal Coördinatie Bureau (een onderdeel van SOAB), Curaçao
College financieel toezicht
(European) Committee for the Prevention of Torture (and Inhumane or Degrading Treatment or
Punishment)
Curaçao Hospitality and Tourism Association
Dienst Cultuur en Educatie, Curaçao
Duurzame Economische Ontwikkeling
Directie Justitiële Zaken, Curaçao
Dienst Openbare Werken, Curaçao
Dienst Ruimtelijk Ontwikkeling en Beheer, Bonaire
Dienst Werk en Inkomen, Curaçao
Europese Commissie
European Development Fund (Europees Ontwikkelingsfonds EOF)
Education Management Information System
Erkenning van Verworven Competenties
Europese Unie
Fish Attracting Device
Funderend Onderwijs
Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur, Curaçao
Geïntegreerd Medisch Specialistisch Bedrijf, Curaçao
Gevangeniswezen Nederlandse Antillen
Half Open Inrichting
Human Resource management
Institutionele en Organisatorische Versterking
Institutionele Versterking en Bestuurskracht
Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven
Korps Politie Curaçao
Korps Politie Sint Maarten, Sint Eustatius, Saba
Dienst Landbouw, Veeteelt en Visserij
Leerlingvolgsysteem
Ministerie voor Economische Ontwikkeling, Curaçao
Management Team Plan Veiligheid
Nieuwe Basis Vorming
Niet Gouvernementele Organisatie
Onderwijs en Jongeren
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Nederland
Onderwijs en Jongeren Samenwerkingsprogramma
Openbaar Ministerie
Openbare Lichamen Caribisch Nederland
Ontwikkelingssamenwerking
Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport, Curaçao
Programma Mandaat Unit, Curaçao
Personeel Organisatie en Informatie, Bonaire
Plan Veiligheid
Plan Veiligheid Nederlandse Antillen
Rijksdienst Caribisch Nederland
Rooms-Katholiek Centraal Schoolbestuur
Sector Ruimtelijke Ontwikkeling en Beheer, Sint Maarten
Stichting Belastingaccountantsbureau
Secundair Beroeps Onderwijs
Sentro di Detenshon i Korekshon Korsòu
Sociaal Economisch Initiatief
(U)SONA Jaarverslag 2011
15
SME
SOAB
SONA
SVP
TA
TAU
ToR
USONA
VB
VNP
VNW
VPCO
VSBO
Small Medium Enterprises
Stichting Overheidsaccountantsbureau
Stichting SONA
Sociale Vormingsplicht
Technische assistentie
Tijdelijke Assistentie USONA
Terms of Reference
Uitvoeringsorganisatie Stichting SONA
Voorbereiding
Vertegenwoordiging van Nederland te Philipsburg
Vertegenwoordiging van Nederland te Willemstad
Voortgezet Protestants Christelijk Onderwijs
Voorbereidend Secundair Beroeps Onderwijs
(U)SONA Jaarverslag 2011
16
Leeswijzer
Het jaarverslag 2011 van SONA bestaat uit vier delen.
•
Deel I: het jaarverslag 2011. Dit is de tekstuele toelichting op het programmaverloop op
hoofdlijnen. Een gedetailleerde toelichting op projectniveau staat in de halfjaarlijkse
voortgangsverslagen.
Hoofdstuk 1 geeft een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen binnen het beheer van de
ontwikkelingsfondsen.
Bij een best practice project worden uitvoeringsmethoden en technieken zo aangewend dat de doelen
en resultaten naar alle verwachting op een voorspoedige manier behaald kunnen worden. Deze
projecten hebben aangetoond dat de uitvoering van, soms zeer complexe, samenwerkingsprojecten
op een effectieve manier kan gebeuren.
Hoofdstuk 2 biedt een overzicht van de verplichtingen en bestedingen. De toelichting bij de
tabellen geeft inzicht in de stand van zaken in 2011.
Hoofdstuk 3 bevat een analyse van de risico’s en oplossingsrichtingen die (U)SONA signaleert.
Hoofdstuk 4 gaat in op de performance van USONA.
•
Deel II: de jaarrekening 2011. Dit is de geconsolideerde financiële verantwoording van SONA
over het jaar 2011, met de bijbehorende accountantsverklaring van de externe accountant, KPMG
Accountants B.V.
•
Deel III: de bijlagen. Hierin zijn de overzichten met alle kerngegevens opgenomen. De bedragen
die in de tabellen staan, zijn in sommige gevallen afrondingen (bijvoorbeeld de verplichtingen).
Hierdoor kunnen bij optellingen minieme afrondingsverschillen ontstaan. Dat geldt ook voor de
percentages.
(U)SONA Jaarverslag 2011
17
(U)SONA Jaarverslag 2011
18
Deel I Jaarverslag 2011
1 Beheer van projecten
Dit hoofdstuk bestaat uit drie delen:
1.1
De voortgang van de nieuwe en aflopende oude reguliere programma’s waarbij ook
het programma PVNA/Veiligheid is opgenomen;
1.2
De programma- en projectvoortgang bijzondere bijdragen Nederland. Hieronder
vallen de programma’s en projecten die niet tot de oude en nieuwe reguliere
programma’s behoren;
Bij de omschrijving van de projecten is het projectnummer vermeld. Dit vereenvoudigt het opzoeken
van gedetailleerde informatie over de projecten in de bijlagen. De gekozen projecten in de
beschrijvende onderdelen van de programma’s zijn illustratief voor de ontwikkelingen bij iedere
entiteit en binnen de programma’s tijdens de verslagperiode.
De SONA begroting 2011 ging uit van een totaalbedrag van ANG 120,96 miljoen aan verplichtingen
voor de samenwerkingsprogramma’s IVB, O&J, SEI en Veiligheid. Het totaal aantal verplichtingen
binnen de genoemde programma’s in 2011 bedraagt ANG 156 miljoen, ruim 30% meer dan geraamd.
De verplichtingendeadlines voor het SEI Curaçao en Sint Maarten liepen in 2011 voor de meeste van
de projecten af. Dit heeft mede bijgedragen aan de piekmaanden september en december 2011 voor
wat betreft de verplichtingen. Het aantal verplichtingen binnen O&J in 2011 was lager dan geraamd,
deels als gevolg de langdurige reorganisatie bij het ministerie van OWCS Curaçao en
onduidelijkheden over de taken en bevoegdheden met betrekking tot de projecten.
1.1 Voortgang binnen nieuwe en oude programma’s per entiteit
1.1.1 Curaçao
Eind 2011 waren er binnen de drie samenwerkingsprogramma’s voor Curaçao in totaal 148
projectvoorstellen goedgekeurd voor een bedrag van ANG 265 miljoen. Aan het begin van de tweede
helft en aan het eind van 2011 was er een piek te constateren in het aantal aangegane verplichtingen.
Deze pieken hadden vooral te maken met de verplichtingen deadlines binnen het SEI.
Samenwerkingsprogramma’s
IVB
IVB van land NA
Programma
budget
59.283
Aantal
goedgekeurd
28
Goedgekeurd
bedrag
55.396
Verplicht t/m Verplicht t/m Betaald t/m
dec '10
dec '11
dec '10
10.918
36.756
3.878
Betaald t/m
dec '11
Nog goed te
keuren
18.045
3.887
9.659
9
9.441
8.479
8.438
5.428
7.626
0
Onderwijs & Jongeren
115.311
22
99.756
56.550
76.038
43.891
63.683
15.555
SEI
100.859
89
100.366
61.869
97.363
24.667
47.280
493
Totaal
285.112
148
264.959
137.816
218.596
77.864
136.635
19.935
Tabel 1. Overzicht samenwerkingsprogramma’s vanaf begin looptijd: Curaçao (Bedragen in duizenden ANG)
Tabel 1 geeft aan dat eind 2011 bijna 91% van de beschikbare samenwerkingsmiddelen is
vastgelegd in 148 financieringsovereenkomsten voor een bedrag van bijna ANG 265 miljoen. Hiervan
is cumulatief 83% verplicht. Van de verplichte bedragen is 63% tot besteding gekomen. Er was eind
(U)SONA Jaarverslag 2011
19
2011 ruim ANG 20 miljoen nog niet vastgelegd in financieringsovereenkomsten. Het gros hiervan is
voor het O&J programma.
Tijdens de verslagperiode zijn 29 nieuwe projecten voor Curaçao goedgekeurd voor een bedrag van
ANG 48,1 miljoen.
Samenwerkingsprogramma's
Aantal
Niet verplicht
Institutionele Versterking en Bestuurskracht
Institutionele Versterking en Bestuurskracht van land NA
Onderwijs en Jongeren
Sociaal Economisch Initiatief
17
0
14
50
17.081
0
23.305
2.218
Totaal
81
42.605
Tabel 2. Lopende projecten Curaçao (status 40 en 45) en niet verplichte bedragen (Bedragen in duizenden ANG)
Tabel 2 geeft zicht op de voor elk van de samenwerkingsprogramma’s lopende (goedgekeurde)
projecten en de bedragen van deze projecten die nog niet zijn verplicht aan het einde van de
verslagperiode. Ten aanzien van het SEI Curaçao merken we op dat een aantal aanvragen voor
verplichtingen dat voor de deadline in december was ingediend, in januari 2012 pas administratief is
verwerkt, en dus niet in deze tabel zichtbaar worden. Er zijn binnen de samenwerkingsprogramma's
in totaal 81 nog lopende projecten, er is nog een bedrag van ANG 42,6 miljoen te verplichten.
Curaçao: Institutionele Versterking en Bestuurskracht
0
IVB
Eind 2011 waren er binnen het samenwerkingsprogramma IVB, inclusief het deel van voormalige
Land de Nederlandse Antillen dat is overgenomen door Curaçao, in totaal 37 projecten goedgekeurd
voor een bedrag van ruim ANG 64,8 miljoen.
0
IVB van Land
In 2011 jaar liepen de projecten binnen het samenwerkingsprogramma IVB gericht op het versterken
van een bepaald ministerie, goed. Dergelijke projecten worden vaak door het betreffende ministerie
zelf getrokken. Projecten die echter ministerie-overstijgend zijn, hebben onder andere
opstartperikelen of knelpunten in de aanbesteding laten zien. Dit kan te maken hebben met het feit
dat het centraal coördinatie bureau dat deze projecten moet trekken, in tegenstelling tot de andere
diensten, belast is met het aansturen van een groter aantal overheidsbrede projecten, naast de
coördinerende taak van alle projecten die onder het IVB programma worden uitgevoerd. Als gevolg
van de uitdagingen bij het inrichten van het voor de centrale coördinatie verantwoordelijke ministerie
BPD hebben bepaalde processen vertraging gekend. Vanaf het laatste kwartaal van 2011 kwam er
nieuwe vooruitgang in de uitvoering. Eventuele vertraging kan in de eerste helft van 2012 worden
ingehaald.
In de tweede helft van 2011 heeft BPD, in samenspraak met VNW, gewerkt aan de totstandkoming
van een actieplan om de projecten en het programma vlotter te laten verlopen. Bij BPD zijn de posten
intussen bezet en de organisatie heeft zich geworpen op zijn nieuwe coördinerende rol van
programmabureau. Samen met het actieplan dat in de maak is, zou dat voldoende waarborg moeten
zijn voor het voorspoedige verloop van het programma. De bestuurlijke betrokkenheid is
onverminderd groot.
Curaçao: Onderwijs en Jongeren
Onderwijs & Jongeren
(U)SONA Jaarverslag 2011
20
Eind 2011 waren er binnen het samenwerkingsprogramma Onderwijs en Jongeren in totaal 22
projecten goedgekeurd voor een bedrag van ruim ANG 99,7 miljoen. Nadat in juli 2010 het Sint
Jorisakkoord verruimd was, waardoor ook de twee grote schoolbesturen projectvoorstellen konden
indienen, heeft het nog tot eind 2010 geduurd voordat er overeenstemming was over de
budgetverdeling. Gedurende geheel 2010 waren dan ook geen projectvoorstellen ingediend. Aan het
begin van 2011 kwam de indiening van projectvoorstellen weer goed op gang.
In de tweede helft van 2011 was er een omvangrijke reorganisatie gaande bij het ministerie van
OWCS die nog niet voltooid was aan het eind van 2011. Mede hierdoor zijn een aantal maanden
geen verplichtingen of facturen geaccordeerd omdat bij de projecteigenaar de tekenbevoegdheid nog
niet duidelijk was vastgelegd.
In mei 2011 is het rapport van de mid term
evaluatie van het Onderwijs en Jongeren
Samenwerkingsprogramma gepubliceerd waarin
aanbevelingen voor de resterende looptijd van
het programma zijn geformuleerd. Een van de
aanbevelingen betrof het opstellen van een
actieplan. Op 7 december is na een langdurig
proces het addendum plus een bijbehorend
actieplan op de afspraken betreffende het
Onderwijs en Jongerenprogramma
ondertekend. Hierin zijn de prioriteiten voor de
resterende jaren gedefinieerd.
De projecten voor Funderend Onderwijs FO Algemeen
(2009049, ANG 13,3 miljoen, 98% verplicht), FO RKCS (2010093, ANG 6 miljoen, 98% verplicht binnen een jaar, een record) en FO OWCS (2011002, ANG 11,6 miljoen, 43% verplicht) hebben belangrijke resultaten behaald. Het Leerlingvolgsysteem is voor het RKCS en VPCO op alle FO scholen aangeschaft en de implementatie loopt goed. De Taal Actief methode is op alle scholen ingevoerd net als de rekenmethode Alles Telt. Ook zijn verschillende delen van Alles Telt in het Papiaments vertaald. De methodes inclusief de handleidingen en trainingen zijn volledig uit deze projecten gefinancierd. Het ontwikkelen van de Papiamentstalige taalmethode “Salto, Trampolin en Fiesta di Idioma” t/m groep 5 is in de afrondingsfase. Een punt van zorg van USONA in het
addendum is de bestedingendeadline op 30
september 2013, die onvoldoende rekening
houdt met realistische doorlooptijden van
lopende en nog te beginnen projecten.
Verwacht wordt dat halverwege 2012 deze deadline al als knellend zal worden ervaren bij het
beoordelen van verplichtingen.
De vierde scan naar het rendement van het Onderwijs en Jongerenprogramma is eind december
opgeleverd. De informatieverstrekking verliep voorspoediger dan in de eerdere scans hoewel verdere
verbetering nog steeds mogelijk is.
Uit deze vierde scan kwam onder meer naar voren dat 60 procent van de leerlingen van het
Funderend Onderwijs ouder is dan 12 jaar en 9 maanden bij het afronden van het Funderend
Onderwijs. Ook ligt het slagingspercentage SBO ver onder de streefwaarde. Het aantal
oudercommissies ligt nog ver achter bij de streefwaardes voor 2011. Verder is het zorgelijk dat de
Sociale Vormingsplicht (SVP) op alle aspecten achterblijft bij de streefwaardes.
Begin 2012 zal het laatste projectplan Jongeren ingediend worden waarbij getracht wordt om het
rendement op het SVP te vergroten. Hierin zullen ook een aantal maatregelen komen op het gebied
van preventie van vroegtijdige schoolverlaters.
Curaçao: Sociaal Economisch Initiatief
Eind 2011 waren er binnen het Sociaal Economisch Initiatief in totaal 89 projecten goedgekeurd voor
een bedrag van ANG 100,3 miljoen. Ook in 2011 verliep het SEI programma goed. Voor het Sociaal
Economisch Initiatief zijn alle verplichtingen voor 30 september 2011 aangegaan, behalve voor die
projecten waar andere afspraken voor gemaakt zijn. De afspraken betreffende de deadline van 31
december zijn ook gehaald, op slechts een klein aantal na, waarover nieuwe afspraken in de maak
zijn. Hiermee komt voor het SEI het accent nu volledig op de uitvoering en monitoring van de
projecten te liggen.
In het laatste kwartaal van 2011 is er veelvuldig overleg geweest om te komen tot een nieuw
addendum. Naar verwachting zal deze in de eerste helft van 2012 getekend worden.
(U)SONA Jaarverslag 2011
21
Wel zijn er nieuwe afspraken gemaakt over de vaststelling van de visie op de raffinaderij. Het
overkoepelende gedeelte van het project Economic Policy Pais Korsou, waar de visie op de
raffinaderij onderdeel van uitmaakt, is eind december verplicht en gegund aan een
onderzoeksbureau.
Er is veelvuldig overleg tussen PMU en USONA geweest behalve in de maanden oktober en
november, toen de werkzaamheden van PMU niet gecontinueerd konden worden vanwege het
uitblijven van een besluit over de betaling van de
werkzaamheden. Hierover is in december een
In december 2011 is met het traditionele spantenbier besluit genomen waarna de intensieve
het bereiken van het hoogste punt in de bouw van het samenwerking op het gebied van monitoring van
Kenniscentrum Carmabi (2008101, ANG 2,8 miljoen) de voortgang van de projecten weer op het
gevierd. Goed nieuws is dat het kenniscentrum geheel gewenste niveau kwam.
kan worden afgebouwd, nu aanvullende financiering vanuit het ministerie van OCW van Nederland en het Zowel PMU als USONA zal zich blijven inzetten
ministerie van GMN van Curacao is verkregen. om de projecteigenaren te stimuleren de
afspraken over het indienen van
voortgangsrapportages en eindverslagen na te leven.
SEI
1.1.2 Sint Maarten
Eind 2011 waren er binnen de drie samenwerkingsprogramma’s van Sint Maarten in totaal 65
projecten goedgekeurd voor een bedrag van ANG 103,2 miljoen.
Samenwerkingsprogramma’s
IVB
Programma
budget
Aantal
goedgekeurd
Goedgekeurd
bedrag
Verplicht t/m Verplicht t/m Betaald t/m
dec '10
dec '11
dec '10
Betaald t/m
dec '11
Nog goed
te keuren
30,524
20
29,580
8,505
17,142
3,461
8,043
944
4,258
4
4,258
2,966
3,707
1,292
2,430
0
Onderwijs & Jongeren
37,380
13
37,380
12,628
28,953
7,524
16,266
0
SEI
32,198
28
31,993
12,616
31,450
6,518
17,136
205
104,360
65
103,211
36,715
81,252
18,795
43,875
1,150
IVB van land NA
Totaal
Tabel 3. Overzicht samenwerkingsprogramma’s vanaf begin looptijd: Sint Maarten (Bedragen in duizenden ANG)
Tabel 3 geeft aan dat eind 2011 98,8%, een bedrag van ANG 103,2 miljoen, van de beschikbare
samenwerkingsmiddelen is vastgelegd in financieringsovereenkomsten. Hiervan is cumulatief 79%
verplicht. Van de verplichte bedragen is 54% al tot betaling gekomen.
Tijdens de verslagperiode zijn binnen de samenwerkingsprogramma's 12 projecten goedgekeurd voor
een bedrag van ruim ANG 15 miljoen.
Samenwerkingsprogramma's
Aantal
Niet verplicht
Institutionele Versterking en Bestuurskracht
Institutionele Versterking en Bestuurskracht van land NA
Onderwijs en Jongeren
Sociaal Economisch Initiatief
10
0
9
13
8.939
0
7.990
283
Totaal
32
17.211
Tabel 4. Lopende projecten Sint Maarten (status 40 en 45) en niet verplichte bedragen (Bedragen in duizenden ANG)
(U)SONA Jaarverslag 2011
22
Tabel 4 geeft aan dat aan het eind van de verslagperiode binnen de samenwerkingsprogramma’s er
in totaal 32 nog lopende projecten zijn waarop nog een bedrag van ANG 17,2 miljoen te verplichten
is.
St. Maarten: Institutionele Versterking en Bestuurskracht
0
IVB
Eind 2011 waren er binnen het samenwerkingsprogramma Institutionele Versterking en
Bestuurskracht, inclusief het deel van voormalige Land de Nederlandse Antillen dat is overgenomen
door Sint Maarten, in totaal 24 projecten goedgekeurd voor een bedrag van ANG 33,8 miljoen.
IVB van Land
Net als het voorgaande jaar kent het IVB programma vertraging vanwege de moeilijkheid van het
aantrekken van capaciteit in de uitvoering en aansturing van projecten en het programma. Deze
vooral kwantitatieve onderbezetting vindt zijn oorzaak in de beperkingen van de arbeidsmarkt van
Sint Maarten. USONA is verzocht om waar mogelijk hierop in te spelen. Dit gebeurt steeds vaker en
is effectief daar waar de lijnen tussen USONA en het projectmanagement en de uitvoering kort zijn.
Bij sommige complexe projecten is een andere aanpak noodzakelijk. Afdeling Binnenlandse
Aangelegenheden en Koninkrijksrelatie BAK treedt op als coördinatiebureau en diens
werkzaamheden en inzet voor de meeste projecten worden gewaardeerd. Bij de meer complexe
projecten zoals het project Hoge Colleges van Staat is een creatieve en proactieve aanpak essentieel
om adequate ondersteuning te kunnen bieden. Sint Maarten zal alle zeilen moeten bijzetten om te
voorkomen dat de projecten verdere vertraging oplopen.
St. Maarten: Onderwijs en Jongeren
Onderwijs & Jongeren
Eind 2011 waren er binnen het samenwerkingsprogramma Onderwijs en Jongeren in totaal 13
projecten goedgekeurd voor een bedrag van ANG 37,3 miljoen.
Alle middelen voor het samenwerkingsprogramma Onderwijs en Jongeren liggen nu vast in
financieringsovereenkomsten. De uitvoering van deze projecten verloopt voorspoedig doordat de
capaciteit van het vernieuwingsbureau
Het project Implementatieplan leerplicht (2008075, voldoende is. Dit bureau is inmiddels ingebed
binnen het Ministerie van Onderwijs.
ANG 427.300) heeft er voor gezorgd dat ongedocumenteerde kinderen in de leeftijd van 4‐12 Als reactie op de Mid Term Review van het
zijn opgenomen in het reguliere onderwijs. Dit plan is Onderwijs en Jongerenprogramma heeft ook
met veel enthousiasme door de overheid overgenomen Sint Maarten een actieplan opgesteld dat al in
en in 2011 werd een succesvolle informatiecampagne juni gereed was. In het actieplan zijn de
gehouden. In 2012 zal de laatste groep prioriteiten voor de resterende periode
ongedocumenteerde kinderen het reguliere onderwijs gedefinieerd. Intussen zijn deze prioriteiten al
instromen. vastgelegd in financieringsovereenkomsten.
De vierde scan naar het rendement van het programma Onderwijs en Jongeren op Sint Maarten vond
plaats in de tweede helft van 2011. Deze scan laat zien dat op een aantal onderdelen nog te weinig
vorderingen zijn gemaakt. Hier moet extra op geïnvesteerd worden. Zo fluctueert het
slagingspercentage per jaar in het VSBO sterk. Het resultaat van de vierde scan (63%) is lager dan
het jaar ervoor (71%) en de streefwaarde voor 2012 (76%) lijkt buiten bereik te zijn. Het project
Vocational Education Sint Maarten 2012 (2011027, ANG 1.668.150) speelt hierop in en heeft onder
meer als doelstelling om het aantal leerlingen dat een diploma VSBO haalt, te vergroten.
(U)SONA Jaarverslag 2011
23
Verder blijkt dat het aantal scholen met een geautomatiseerd leerlingvolgsysteem in het Funderend
Onderwijs (44%) ver achterblijft bij de streefwaarde voor 2012 (100%). In 2012 wordt hier extra
aandacht aan besteed in het project FBE Sint Maarten 2012 (2011026, ANG 696.250).
De bouw van de SBO school Sint Maarten verloopt volgens planning. Begin 2012 heeft USONA
formeel haar zorgen kenbaar gemaakt aan de minister over het beheer van de nieuwe SBO school
aangezien dit nog niet geregeld is.
St. Maarten: Sociaal Economisch Initiatief
SEI
Eind 2011 waren er binnen het Sociaal Economisch Initiatief in totaal 28 projecten goedgekeurd voor
een bedrag van bijna ANG 32 miljoen. De uitvoering van het Sociaal Economisch Initiatief loopt voor
een groot aantal projecten achter op de planning. Zoals in voorgaande rapportages is aangegeven, is
de capaciteit van de projecteigenaren over het algemeen gering. Bij het programmabureau BAK
kampt men met een grote ondercapaciteit. USONA is met BAK in overleg om oplossingen te vinden
voor dit capaciteitsprobleem.
1.1.3 Bonaire
Eind 2011 waren binnen de drie samenwerkingsprogramma’s zo goed als alle programmabudgetten
vastgelegd in 51 goedgekeurde financieringsovereenkomsten.
Aantal
goedgekeurd
Goedgekeurd
bedrag
Verplicht t/m Verplicht t/m Betaald t/m
dec '10
dec '11
dec '10
Samenwerkingsprogramma’s
Programma
budget
Betaald t/m
dec '11
Nog goed
te keuren
IVB
5,892
11
5,892
4,438
5,884
3,730
4,836
0
Onderwijs & Jongeren
5,892
4
5,497
5,890
5,445
5,056
5,148
395
SEI
19,316
36
19,331
17,732
19,281
7,900
12,327
0
Totaal
31,100
51
30,720
28,060
30,609
16,686
22,311
395
Tabel 5. Overzicht samenwerkingsprogramma’s vanaf begin looptijd: Bonaire (Bedragen in duizenden ANG).
Tabel 5 geeft aan dat eind 2011 99% van de beschikbare samenwerkingsmiddelen van Bonaire is
vastgelegd in financieringsovereenkomsten. Hiervan is cumulatief 99,6% verplicht. Van de verplichte
bedragen is bijna 73% al tot betaling gekomen.
Samenwerkingsprogramma's
Aantal
Niet verplicht
Institutionele Versterking en Bestuurskracht
Onderwijs en Jongeren
Sociaal Economisch Initiatief
3
0
16
8
0
37
Totaal
19
44
Tabel 6. Lopende projecten Bonaire met niet verplichte bedragen (Bedragen in duizenden ANG)
Tabel 6 geeft aan dat aan het eind van de verslagperiode binnen de samenwerkingsprogramma’s er
in totaal 19 nog lopende projecten zijn waarop ANG 44 duizend niet verplicht is.
(U)SONA Jaarverslag 2011
24
Bonaire: Institutionele Versterking en Bestuurskracht
0
IVB
Voor alle samenwerkingsprojecten van IVB Bonaire geldt dat het afgelopen jaar gebruikt is om de
projecten af te ronden. Naar verwachting zullen de twee laatste projecten in de eerste helft van 2012
worden afgerond.
Bonaire: Onderwijs en Jongeren
Onderwijs & Jongeren
De focus in het kader van het samenwerkingsprogramma Onderwijs en Jongeren lag in 2011 op het
afronden en afsluiten van de lopende projecten en de overdracht aan het Openbaar Lichaam. Met
OCW en het Openbaar Lichaam zijn gesprekken gevoerd over de besteding van de restmiddelen.
Naar verwachting zal begin 2012 een beslissing worden genomen om deze middelen in te zetten
binnen het kader en in lijn met de doelstellingen van het onderwijsprogramma.
Bonaire: Sociaal Economisch Initiatief
SEI
In 2011 hebben de nog lopende infrastructurele projecten veel knelpunten laten zien waardoor de
voortgang op dit beleidsterrein vertraging opliep. Dit had mede te maken met de wisseling van het
Bestuurscollege en met de onderbezetting bij DROB. Wel zijn in 2011 alle projecten voor 100 procent
verplicht. Met de vrijstelling van ABB hebben vooral de infrastructurele projecten alsnog de ruimte
gekregen om uitgevoerd te worden conform de oorspronkelijke scope.
In de tweede helft van 2011 hebben de vertraagde infrastructurele projecten een doorstart gemaakt.
Afgesloten infrastructurele projecten hebben de verwachte resultaten gehaald.
De sociaaleconomische projecten lopen
overwegend goed. Het bestuurlijk commitment is
onverminderd groot en de samenwerking tussen de
Rijksoverheid en het Openbaar Lichaam voor de
sociaaleconomische projecten, waar gedeelde
beleidsverantwoordelijkheden liggen, verloopt goed.
Het project Integrale Wijkaanpak is een zorgenkind.
Ondanks de aanstelling van een projectleider in de
tweede helft van het jaar verliep het project traag.
Met de instelling van een stuurgroep, voorgezeten
door de Gedeputeerde, wordt verwacht dat de
integrale wijkaanpak een extra impuls zal krijgen.
Om tot een visie op het Centrumplan Bonaire (2010064, ANG 200.000) te komen, zijn er verschillende bijeenkomsten met groepen stakeholders georganiseerd. Er is enthousiast op de voorstellen gereageerd en het concept is vrijwel gereed. De geplande informatieavonden kunnen slechts deels uit het resterende budget gefinancierd worden. Er wordt nog gezocht naar aanvullende financiering. 1.1.4 Sint Eustatius
Voor Openbaar Lichaam Sint Eustatius stond het jaar 2011 in het teken van het afronden van een
groot aantal projecten binnen de drie samenwerkingsprogramma’s, met uitzondering van het SEI.
Naar verwachting zal in de eerste helft van 2012 overleg worden gevoerd om ervoor te zorgen dat de
restmiddelen binnen de programma’s nog efficiënt en effectief kunnen worden besteed.
(U)SONA Jaarverslag 2011
25
Aantal
goedgekeurd
Goedgekeurd
bedrag
Verplicht t/m Verplicht t/m Betaald t/m
dec '10
dec '11
dec '10
Samenwerkingsprogramma’s
Programma
budget*
819
5
771
685
679
673
679
48
Onderwijs & Jongeren
1,537
4
1,504
1,382
1,463
1,284
1,393
33
SEI
13,000
10
12,992
8,929
12,960
1,524
7,989
8
Totaal
15,356
19
15,267
10,996
15,101
3,481
10,060
89
IVB
Betaald t/m
dec '11
Nog goed
te keuren
Tabel 7. Overzicht samenwerkingsprogramma’s vanaf begin looptijd: Sint Eustatius (Bedragen in duizenden ANG).
Tabel 7 geeft aan dat eind 2011 99% van de beschikbare samenwerkingsmiddelen is vastgelegd in
financieringsovereenkomsten. Hiervan is cumulatief 99% verplicht. Van de verplichte bedragen is
66% tot betaling gekomen.
Samenwerkingsprogramma's
Aantal
Niet verplicht
Institutionele Versterking en Bestuurskracht
Onderwijs en Jongeren
Sociaal Economisch Initiatief
0
0
4
0
0
5
Totaal
4
5
Tabel 8. Lopende projecten Sint Eustatius met niet verplichte bedragen (Bedragen in duizenden ANG)
Tabel 8 geeft aan dat aan het eind van de verslagperiode binnen de samenwerkingsprogramma’s er
in totaal 4 nog lopende projecten zijn waarop een bedrag van ANG 5 duizend niet verplicht is.
St. Eustatius: Institutionele Versterking en Bestuurskracht
IVB
0
Binnen het IVB Sint Eustatius is in 2011 nog een ICT project gestart. Het gaat om een nieuw IT en
Communicatiesysteem voor Statia. Dit project was oorspronkelijk al in 2010 goedgekeurd maar de
additionele middelen die voor dit project nodig waren, zijn pas in het afgelopen jaar door het
Openbaar Lichaam Sint Eustatius vrijgemaakt.
St. Eustatius: Onderwijs en Jongeren
Onderwijs & Jongeren
De FO en BO projecten zijn afgesloten en de sporthal is feestelijk geopend tijdens het bezoek van de
Koninklijke familie in 2011.
St. Eustatius: Sociaal Economisch Initiatief
SEI
In 2011 is een aantal projecten, dat al inhoudelijk was afgerond, ook administratief afgesloten.
(U)SONA Jaarverslag 2011
26
De voortgang op de infrastructurele en sociaaleconomische projecten is vertraagd als gevolg van de
verminderde capaciteit van het planbureau. Overleg over een oplossing is gaande. Intussen zijn de
planningen van deze projecten bijgesteld.
Veel aandacht is uitgegaan naar het project uitbreiding zeehaven Statia. Op een aantal deelprojecten
zijn de resultaten behaald. Het onderdeel baggeren kon nog niet beginnen omdat eerst
grondonderzoek uitgevoerd moest worden om te kunnen bepalen of deze werkzaamheden zonder te
veel risico’s op instabiliteit van de bestaande pier kunnen worden uitgevoerd.
1.1.5 Saba
Ook voor Saba stond 2011 in het teken van de afronding van een groot aantal projecten binnen de
drie samenwerkingsprogramma’s, met uitzondering van het SEI.
Samenwerkingsprogramma’s
IVB
Programma
budget
1,112
Onderwijs & Jongeren
Aantal
goedgekeurd
Goedgekeurd
bedrag
4
1,111
Verplicht t/m Verplicht t/m Betaald t/m
dec '10
dec '11
dec '10
1,070
1,063
Betaald t/m
dec '11
Nog goed
te keuren
943
1
826
723
4
671
688
671
640
640
0
SEI
13,615
14
13,597
7,074
13,447
3,251
8,751
0
Totaal
15,450
22
15,380
8,832
15,181
4,717
10,334
1
Tabel 9. Overzicht samenwerkingsprogramma’s vanaf begin looptijd: Saba (Bedragen in duizenden ANG).
Tabel 9 geeft aan dat eind 2011 zo goed als alle beschikbare samenwerkingsmiddelen zijn
vastgelegd in financieringsovereenkomsten. Hiervan is cumulatief 99% verplicht. Van de verplichte
bedragen is 68% tot betaling gekomen.
Samenwerkingsprogramma's
Aantal
Niet verplicht
Institutionele Versterking en Bestuurskracht
Onderwijs en Jongeren
Sociaal Economisch Initiatief
0
0
6
0
0
131
Totaal
6
131
Tabel 10. Lopende projecten Saba met niet verplichte bedragen (Bedragen in duizenden ANG)
Tabel 10 geeft aan dat aan het eind van de verslagperiode binnen de samenwerkingsprogramma’s er
in totaal 6 nog lopende projecten zijn waarop een bedrag van ANG 131 duizend niet verplicht is.
Saba: Institutionele Versterking en Bestuurskracht
IVB
0
Voor het samenwerkingsprogramma IVB is Saba in 2011 gestart met de afsluiting van alle lopende
projecten.
Saba: Onderwijs en Jongeren
Onderwijs & Jongeren
(U)SONA Jaarverslag 2011
27
De aandacht in 2011 bij Onderwijs en Jongeren is vooral gegaan naar de afsluiting van projecten en
het afrekenen van de voorschotten. Er is overleg gevoerd over de besteding van de restgelden ten
behoeve van het project Reparatie dak gymzaal Saba. Naar verwachting zal begin 2012 een positief
besluit over de voortgang van dit project genomen worden. Ook hebben OCW en het Openbaar
Lichaam Saba toegezegd de dan nog benodigde gelden voor dit project uit de huisvestingsbudgetten
te zullen financieren.
Saba: Sociaal Economisch Initiatief
SEI
Een aantal projecten is in 2011 nagenoeg
afgerond. Het project Trainingen faciliteiten
Saba kende vertraging in de oplevering. Naar
verwachting zal dit project direct na de
kerstvakantie worden opgeleverd. Voor de
aansluiting van de door OCW bestelde
machines zal nog een oplossing gevonden
moeten worden. De klacht hierbij is dat de
stroomvoorziening op Saba onvoldoende zou
zijn om de machines in gebruik te hebben.
De onderhoudstermijn van het project Uitbreiding Bestuurskantoor Saba (2008043, ANG 1.850.000) is beëindigd en het project is in 2011 formeel opgeleverd. Het project behelsde de renovatie van het oude bestuurskantoor en nieuwbouw. Volgens eilandelijke bronnen bevalt het vernieuwde bestuurskantoor uitstekend. Ook het project Volkswoningen The Range verloopt traag vanwege beperkte capaciteit bij de lokale
aannemer. De uitbreiding van de haven verloopt echter voorspoedig.
1.1.6 PVNA/Veiligheid
Het Projectbureau Plan Veiligheid is om administratief-technische redenen op Curaçao ingericht,
maar heeft een overkoepelende functie voor Curaçao en Sint Maarten.
Het Programma Veiligheid heeft zich in 2011 vooral gekenmerkt door voorbereidingen voor de
implementatie van de plannen van aanpak politie en gevangeniswezen. De meeste ingediende
projectvoorstellen hebben betrekking op het politieapparaat. Alle deelprojecten die in het kader van
de CPT-aanbevelingen (verbetering leefbaarheid gevangenissen) zijn geïnitieerd, bevinden zich in de
afrondende fase. Het betreffen infrastructurele projecten die zowel de gevangenis Point Blanche (Sint
Maarten) als SDKK (Curaçao) met concrete maatregelen leefbaarder moeten maken. Het gaat bij de
“CPT-maatregelen” onder meer om een geautomatiseerd registratie- en volgsysteem voor
gedetineerden, het opknappen van de strafcellen, renovatie van de vreemdelingenbarakken en
verbetering van de beveiliging en renovatie van Point Blanche.
Naast het bovenstaande wordt er in het kader van de verbetering van het gevangeniswezen gewerkt
aan het bouwen en inrichten van een speciaal detentiecentrum voor jeugdigen op Curaçao. Nu nog
worden jonge gedetineerden in de SDKK tussen volwassen criminelen opgesloten. Met het nieuwe
detentiecentrum behoort deze ongewenste situatie tot het verleden
Andere eilandoverstijgende projecten die in 2011 in uitvoering waren zijn het ICT-project
(automatisering van alle justitiële processen) en opzet van een Regionaal Informatie en Expertise
Centrum (RIEC) voor de politie- en recherchediensten. Door de overgang van Land Antillen naar de
nieuwe landen Curaçao en Sint Maarten heeft het PV wat vertraging opgelopen.
(U)SONA Jaarverslag 2011
28
1.2 Voortgang bijzondere bijdragen Nederland
1.2.1 Havengelden Sint Maarten
De bouw van de opvangcapaciteit voor onder toezicht gestelde jongeren verloopt conform planning.
De sportvelden in Dutch Quarter en Belvedere zijn opgeleverd.
1.2.2 Quick Wins
De inrichting van de sporthal Sint Eustatius is afgerond en het project kan begin 2012 afgesloten
worden.
1.2.3 Wederopbouw
Het project Uitbreiding AWZI (2010097, ANG 14,8 miljoen) is het vervolg op het project
afvalwaterzuiveringsinstallatie AWZI. De overheid van Sint Maarten heeft de helft van het toegezegde
budget van ANG 1,6 miljoen bij USONA gestort en voert ook de directie en het toezicht op het project.
De uitvoering van het project verloopt voorspoedig en de verwachting is dat de
afvalwaterzuiveringsinstallatie in oktober 2013 in bedrijf genomen kan worden. Begin 2012 zal
USONA de urgentie van het beheer van de installatie opnieuw onder de aandacht brengen.
1.2.4 Diversen
Aanvulling op onderwijs vanuit OCW
Het project Kennis voor Curaçao (2008026) is voor wat betreft de gelden van 2010 afgerond. De
resultaten van het project zijn boven verwachting. Opnieuw heeft het ministerie van OCW
aanvullende financiering goedgekeurd voor de voortzetting van het project.
Begeleidingscommissie Onderwijs & Jongeren
De resultaten van de vierde van de in totaal vijf geplande scans zijn eind december opgeleverd. In dit
jaarverslag is hierover elders gerapporteerd.
Tweetalig Onderwijs
Onder het project Pilot Tweetalig Onderwijs (2006410) zijn overdraagbare instrumenten ontwikkeld
waaronder toetsen en de invoering van een geautomatiseerd leerlingvolgsysteem. Ook is een
begeleidingsstructuur opgezet die door schoolleiders en leerkrachten als zeer positief wordt ervaren.
Het gaat hier vooral om begeleiding bij het opstellen en implementeren van schooltaalbeleidsplannen.
De evaluatie staat gepland voor half januari 2012. Een verlenging is aangevraagd bij het ministerie
van OCW Nederland.
Infrastructuur onderwijs Curaçao
Het project Constructie studieruimtes Peter Stuyvesant College (2009031) verloopt conform planning
en zal in de eerste helft van 2012 gereed zijn. Na een late start is zowel de reconstructie van de
gymzaal van MIL (2009027) als van Radulphus College (2009026) in uitvoering conform de herziene
planning.
Infrastructuur onderwijs Sint Maarten
Bij het project Studieruimte Milton Pieters College (2010034) is enige vertraging opgelopen, daar het
schoolbestuur een aanpassing van het dak voorstelde dat afweek van het bestek. Naar verwachting
zal dit project in de eerste helft van 2012 gereed komen.
(U)SONA Jaarverslag 2011
29
Casa CUNA Villa Maria
De verbouwing en vernieuwing van de kinderopvang Casa Cuna Villa Maria (2010022, ANG 1,1
miljoen) vordert gestaag en conform de planning van de directievoering zal het project eind april 2012
worden opgeleverd.
Lichtmasten Montaña Abou
Dit project (2010076) is deels uit samenwerkingsmiddelen, deels uit de begroting en deels uit
middelen van de Samenwerkende Fondsen Nederlandse Antillen betaald. Het project, waarbij
lichtmasten en een generator inclusief bunker bij het honkbalveld in Montaña zijn geplaatst, is eind
september 2011 officieel in gebruik genomen.
Ambtswoning gezaghebber Saba
Voor dit project (2009080) wordt de laatste hand gelegd aan het gedeelte dat via USONA wordt
gefinancierd. De afwerking van de woning wordt door Saba zelf gefinancierd.
(U)SONA Jaarverslag 2011
30
2 Verplichtingen en bestedingen
In dit deel volgt een kwantitatieve onderbouwing van voortgang van de projecten over 2011. Eerst
wordt ingegaan op het indienings- en beoordelingstraject. Daarna geven we aandacht aan de
bestedingen die bestaan uit verplichtingen en betalingen. In de bijlagen zijn de gegevens op
projectniveau opgenomen.
Onderstaande tabellen geven een beeld van de activiteiten rondom het beoordelingstraject van de in
2011 ingediende projecten. In tabel 11 is een indeling naar programma gemaakt. Bij de interpretatie
van deze tabel is oplettendheid geboden. In de kolom goedgekeurde projecten staan ook projecten
vermeld die mogelijk al in een eerdere rapportageperiode zijn ingediend. Ook een project dat in deze
rapportageperiode is afgekeurd kan voor 1 januari 2011 zijn ingediend. Een project dat eerder als niet
ontvankelijk is geregistreerd, kan door aanvullingen alsnog ontvankelijk zijn verklaard in het afgelopen
jaar. Tabel 12 geeft vervolgens een indeling naar entiteit.
Zoals bekend worden er geen nieuwe projecten meer ingediend door Bonaire, Saba en Sint Eustatius
sinds de staatkundige hervorming van 10-10-2010. De drie eilanden zijn als Openbare Lichaam
Caribisch Nederland, nu onderdeel van het Land Nederland geworden. Voortaan rapporteert USONA
de verdeling van de projecten over de lopende programma’s alleen voor de Landen Curaçao en Sint
Maarten.
Programma
Geregistreerd
Goedgekeurd
Niet ontvankelijk
Afgekeurd
IVB
Onderwijs en Jongeren
SEI
Wederopbouw
PVNA / Veiligheid
Diverse
Overige
8
14
5
0
18
3
2
7
14
15
1
5
3
0
5
1
2
0
4
0
0
0
2
0
0
0
0
1
Totaal
50
45
12
3
Tabel 11. Overzicht USONA projecten 2011 naar programma.
Geregistreerd
Goedgekeurd
Niet ontvankelijk
Afgekeurd
Entiteit
:
:
:
:
project is officieel ingediend en geregistreerd met nummer en naam
de financieringsovereenkomst is in deze periode getekend
project is niet ontvankelijk verklaard wegens niet voldoen aan de toets
project heeft in de beoordeling zo weinig punten gescoord dat het direct is afgekeurd; een
verbeterd financieringsverzoek kan opnieuw worden ingediend
Geregistreerd
Goedgekeurd
Niet ontvankelijk
Afgekeurd
Curaçao
Sint Maarten
*
13
36
1
31
13
1
11
1
3
0
Totaal
50
45
12
3
*= dit project is niet aan een entiteit gekoppeld
Tabel 12. Overzicht USONA projecten 2011 naar entiteit.
In het jaar 2011 zijn er voor Curaçao en Sint Maarten 50 projectvoorstellen geregistreerd, waarvan 36
projectvoorstellen van het Land Sint Maarten. Vermeldenswaardig is de goedkeuring van de projecten
FO Curaçao 2011-2012 SAE (2011002) voor ANG 11,6 miljoen, FO 2010-2012 RKCS op Curaçao
(2010093) voor ANG 6 miljoen en Uitbreiding AWZI Illidge road Sint Maarten (2010097) voor ANG
14,8 miljoen (exclusief cofinanciering).
(U)SONA Jaarverslag 2011
31
In onderstaande tabel 13 staan alle in 2011 goedgekeurde projectvoorstellen nog een keer bij elkaar
met de totalen en de procentuele verdeling tussen de entiteiten.
IVB
Entiteit
O&J
Aantal Bedrag
Aantal
SEI
Bedrag Aantal
PVNA/Veiligheid
Bedrag
Aantal
Bedrag
Totaal
Aantal
Bedrag
% Goedgekeurd
bedrag
46.055
15.197
75%
25%
Curaçao
Sint Maarten
3
4
1.870
3.549
12
2
38.105
2.923
9
6
2.387
8.725
5
0
3.693
0
29
12
Totaal
7
5.419
14
41.028
15
11.112
5
3.693
41
Bijzondere Bijdragen Nederland
Aantal Bedrag
Diverse
Wederopbouw
3
1
5.678
15.598
Totaal
4
21.276
61.252
100%
Algeheel totaal
Aantal
Bedrag
45
82.528
Tabel 13. Goedgekeurde USONA projectvoorstellen 2011 (Bedragen in duizenden ANG).
In het verslagjaar 2011 werden een aantal projecten goedgekeurd die samen en groot deel van het
budget (meer dan ANG 4 miljoen) behelzen: een SEI-project van ANG 5,8 miljoen, vier Onderwijsprojecten voor totaal ANG 26,2 miljoen en een project onder het WOL programma met ANG 14,8
miljoen.
Vanuit het oogpunt van de programma’s hebben Onderwijs & Jongeren en SEI samen 29 van de 45
goedgekeurde projecten voor hun rekening genomen. Onderwijs en Jongeren met 14 projecten en
SEI met 15 projecten.
(U)SONA Jaarverslag 2011
32
Onderstaande figuur 1 geeft het aantal goedgekeurde projecten per jaar weer in de periode 2008 tot
en met 2011. De curve geeft een duidelijk beeld aan van het verloop van de
samenwerkingsprogramma's: ten opzichte van 2008 is het aantal goedkeuringen in 2009 gestegen
van 85 naar 142 en is daarna gestaag blijven dalen naar respectievelijk 112 en 45 goedkeuringen in
de jaren 2010 en 2011. Met de 45 goedgekeurde projecten in 2011 is een bedrag gemoeid van ANG
82,5 miljoen.
80
70
60
Aantal
50
40
30
20
10
0
2008-1 2008-2 2009-1 2009-2 2010-1 2010-2 2011-1 2011-2
Periode
Figuur 1. Aantal goedgekeurde projecten per jaar van 2008-2011
De overzichten in tabel 14 geven de verdeling van de bestedingen over 2011 weer. Dit overzicht geeft
het verloop weer van de nieuwe lopende programma’s, de oude lopende programma’s en de
programma’s waarvoor Nederland een aparte bijdrage heeft geleverd. Naast de in dit jaar aangegane
verplichtingen zijn de betalingen en de totalen aan nog openstaande verplichtingen per 31 december
2011 opgenomen (het nog te betalen deel op een verplichting).
Voor het jaar 2011 werd in totaal ANG 156 miljoen verplicht.
Om de resterende SEI gelden veilig te stellen heeft zowel Curaçao als Sint Maarten een totaal van
ANG 54,3 miljoen hiervan verplicht. Het totaal aan SEI verplichtingen voor dit jaar komt op ANG 66,1
miljoen.
De betalingen tonen een duidelijke stijging over de laatste jaren, wat een direct gevolg is van het
aantal goedkeuringen van projectvoorstellen en het aantal aangegane verplichtingen. Voor 2011
bedroeg het totaalbedrag aan betalingen ANG 137,5 miljoen, vergeleken met ANG 116,8 miljoen in
2010, ANG 110,8 miljoen in 2009 en ANG 99,5 miljoen in het jaar 2008.
Het doorgaand proces van het afsluiten van projecten blijft de reden voor de terugboekingen in de
verplichtingen bij de "oude" programma’s. Bij deze programma’s worden nu veel projecten afgesloten
en de restanten van de open verplichting teruggeboekt. Voor dit onderdeel is in totaal ANG 1,2
miljoen aan verplichtingen teruggeboekt. Het bedrag aan open verplichting van de oude programma’s
is voor twee projecten van Curaçao: Beach Improvement Program II en Opleidingsonderwijs.
Ten opzichte van 2010 is er een toename van ANG 9,2 miljoen aan openstaande verplichtingen. Dit is
het gevolg van de toename in aangegane verplichtingen, vooral in de eerste helft van de
rapportageperiode.
(U)SONA Jaarverslag 2011
33
Nieuwe programma's, alle lopende projecten
Entiteit
Bonaire
Curaçao
Saba
Sint Eustatius
Sint Maarten
Land NA
Totaal
IVB
O&J
SEI
Verplicht
Betaald
Open
verplichting
2.422
63.012
6.349
4.106
44.537
14.765
6.079
57.124
5.615
6.580
25.080
13.219
8.299
81.961
4.848
5.041
37.377
18.345
1.446
8.028
-7
-6
9.378
0
1.106
14.719
116
6
5.720
0
1.048
19.523
120
0
10.376
0
-445
19.489
-17
81
16.325
0
93
19.792
0
109
8.742
0
297
12.355
31
70
12.687
0
1.421
35.495
6.373
4.031
18.834
0
4.880
22.613
5.499
6.465
10.618
0
135.191 113.697
155.871
18.839
21.667
31.067
35.433
28.736
25.440
66.154
50.075
Open
Verplicht Betaald
verplichting
Verplicht
Open
Betaald
verplichting
Verplicht
PVNA/VEILIGHEID
Open
Betaald
verplichting
Verplicht
Betaald
Open
verplichting
6.954
50.083
4.697
4.971
14.314
0
0
0
0
0
0
14.765
0
0
0
0
0
13.219
0
0
0
0
0
18.345
81.019
14.765
13.219
18.345
Oude programma's, alle lopende projecten
BO
OND
Verplicht
Betaald
Open
verplichting
Bonaire
Curaçao
Saba
Sint Eustatius
Sint Maarten
Land NA
Urg. jeugd en jong.
NGO-Overige
-67
1.457
8
-23
-14
-2.519
-28
-8
112
1.773
16
439
79
5.519
0
0
0
2.661
8
164
48
0
0
90
0
-88
8
0
0
-352
0
0
0
-74
16
0
0
1.155
0
0
0
70
8
0
0
0
0
0
-67
421
0
-23
-14
0
0
0
112
1.122
0
439
79
0
0
0
Totaal
-1.194
7.938
2.971
-432
1.097
78
317
1.752
Verplicht
Betaald
Open
verplichting
Sociale Vormingsplicht
Wederopbouw
Havengelden
Armoede bestrijding
Quick Wins
Diversen
0
14.823
0
0
9
7.264
0
8.606
1.075
0
1
6.238
0
6.236
1.296
0
31
2.768
Totaal
22.096
15.920
10.330
Entiteit
Open
Verplicht Betaald
verplichting
DEO
Verplicht
Betaald
Open
verplichting
0
1.503
0
89
48
0
0
0
0
1.124
0
0
0
-2.167
0
0
0
725
0
0
0
4.364
0
0
0
1.088
0
75
0
0
0
0
1.640
-1.043
5.089
1.163
Verplicht
Betaald
Open
verplichting
Totaal oude en nieuwe programma's
Totaal bijzondere bijdragen Nederland
133.995 121.635
22.096 15.920
158.842
10.330
Totaal januari - december 2011
156.091 137.556
169.171
Verplicht
Open
Betaald
verplichting
Bijzondere bijdragen Nederland
Tabel 14. Projectbestedingen USONA 2011 (Bedragen in duizenden ANG)
(U)SONA Jaarverslag 2011
34
Het histogram in figuur 2 geeft een vergelijking van de verplichtingen in de jaren 2009 - 2011.
Dit jaar laat sterke schommelingen in de verplichtingen zien, met de maanden februari, maart en
september als de maanden met de meeste verplichtingen. Deze uitschieters hebben te maken
met de deadline van projecten uit het SEI programma. Het gemiddelde aan verplichtingen voor
het jaar 2011 komt uit op ANG 13 miljoen per maand. De verplichtingenraming conform de
begroting 2011 werden gesteld op ANG 114,705 miljoen. Met de gerealiseerde ANG 156,091
miljoen aan verplichtingen is de raming ruimschoots gehaald.
60
50
Bedrag
40
30
20
10
2009
2010
el
d
G
em
id
d
de
c
no
v
ok
t
se
p
au
g
ju
l
ju
n
ei
m
ap
r
rt
m
fe
b
ja
n
0
2011
Figuur 2. Totale maandelijkse verplichtingen ontwikkelingsgelden van 2009 - 2011 (Bedragen in miljoen ANG).
(U)SONA Jaarverslag 2011
35
Het histogram in figuur 3 geeft een vergelijking van de betalingen in de jaren 2009 – 2011.
Het gemiddelde per maand aan betalingen voor 2011 komt op ANG 11,5 miljoen. Dit is tot nu toe
het hoogste maandgemiddelde aan bestedingen. Deze stijgende trend aan bestedingen is een
direct gevolg van het hoge aantal aangegane verplichtingen van de laatste 2 achtereenvolgende
jaren.
25
Bedrag
20
15
10
5
em
id
de
ld
G
de
c
no
v
ok
t
se
p
au
g
ju
l
ju
n
ei
m
ap
r
rt
m
fe
b
ja
n
0
2009
2010
2011
Figuur 3. Totale maandelijkse betalingen ontwikkelingsgelden van 2009 - 2011 (Bedragen in miljoen ANG).
(U)SONA Jaarverslag 2011
36
Tabel 15 geeft een overzicht van de bestedingen binnen de nog lopende projecten van de oude
programma’s. Dit zijn niet alle oude projecten, aangezien het merendeel daarvan reeds is
afgesloten. De laatste kolom geeft de nog te financieren uitloop aan voor verplichtingen op de
goedgekeurde projecten, ANG 1,7 miljoen. Het project waar we nog verplichtingen verwachten is
Opleidingsonderwijs (2004174).
Entiteit
Bonaire
Curaçao
Saba
Sint Eustatius
Sint Maarten
Land NA
Totaal
Bedrag goedgekeurde
projecten
Totaal
verplicht
Raming verplichting
vanaf eind december
2011
9,6
78,6
1,5
5,9
25,1
43,3
9,4
73,3
1,4
5,8
24,4
32,1
0,0
1,7
0,0
0,0
0,0
0,0
164,0
146,3
1,7
Tabel 15. Uitloop van de oude programma’s (Bedragen in miljoen ANG)
(U)SONA Jaarverslag 2011
37
Programma
Bonaire
IVB
Onderwijs & Jongeren
SEI
Curacao
IVB
Onderwijs & Jongeren
SEI
Saba
IVB
Onderwijs & Jongeren
SEI
Sint Eustatius
IVB
Onderwijs & Jongeren
SEI
Sint Maarten
IVB
Onderwijs & Jongeren
SEI
Aan Sint Maarten en Curacao
overgedragen
IVB
Oude programma's
PVNA
Sociale Vormingsplicht
Wederopbouw
Havengelden
Armoedebestrijding
Quick Wins
Diversen
Totaal
Verplicht in
jan december
2011
Betaald in
Open
Ontwikkelingsjan verplichting
fonds
december eind december eind december
2011
2011
2011
1.446
-445
1.421
2.422
1.106
93
4.880
6.078
1.048
297
6.954
8.298
21
452
559
1.031
8.069
19.489
35.495
63.053
12.520
19.792
22.613
54.925
18.711
12.355
50.083
81.149
10.797
8.498
3.889
23.184
-7
-17
6.373
6.349
116
0
5.499
5.615
120
31
4.697
4.848
-40
507
-287
180
-6
81
4.031
4.106
6
109
6.465
6.580
0
70
4.971
5.041
141
73
305
519
8.637
16.325
18.834
43.796
4.582
8.742
10.618
23.943
9.099
12.687
14.314
36.100
3.658
1.059
-7.725
-3.007
701
701
3.337
3.337
2.089
2.089
2.820
2.820
-1.195
14.765
0
14.823
0
0
9
7.264
7.939
13.219
0
8.606
1.075
0
1
6.238
2.969
18.345
0
6.236
1.296
0
31
2.768
-1.484
31.517
357
1.131
613
0
194
2.133
156.091
137.556
169.170
59.189
Tabel 16. Status Ontwikkelingsfonds eind december 2011 (Bedragen in duizenden ANG).
(U)SONA Jaarverslag 2011
38
Tabel 16 geeft een overzicht van de nog voor verplichtingen beschikbare bedragen in het
Ontwikkelingsfonds per 31 december 2011 voor alle programma’s, uitgesplitst naar entiteit, met
daarbij een subtotaal per entiteit. De laatste kolom van dit overzicht geeft het in het fonds
beschikbare bedrag voor het aangaan van verplichtingen per eind december aan. Binnen dit
bedrag kunnen al financieringsovereenkomsten afgesloten zijn, maar er zijn nog geen
uitvoeringsverplichtingen aangegaan.
De sterke daling in het Ontwikkelingsfonds is gevolg van de aangegane verplichtingen in 2011.
Het fonds is hierdoor met ANG 81,7 miljoen gedaald ten opzichte van het jaar 2010.
Aan het fonds dient nog ANG 1,357 miljoen te worden toegevoegd, zijnde het onverdeelde
overschot rente/koersresultaat van het jaar 2010. Voor 2011 is het overschot rente/
koersresultaat ANG 4,452 miljoen.
Door een combinatie van nieuwe verplichtingen in 2011 en het vrijvallen van niet gebruikte
verplichtingen door het afsluiten van oude projecten is het saldo van het fonds oude programma’s
nog steeds in de min. Het fonds van SEI van Sint Maarten en de fondsen van IVB en SEI van
Saba zijn per eind 2011 de min geraakt door onvoldoende fondsen om de gedane verplichtingen
te kunnen uitvoeren.
Bij de begroting 2011 werd een storting in het fonds van ANG 115,236 miljoen aangevraagd aan
de hand van de verplichtingenramingen. Voor het eerste halfjaar heeft BZK ANG 54,619 miljoen
gestort met de afspraak een tweede storting te laten plaatsvinden na bespreking van de
halfjaarlijkse voortgangsrapportage, indien er meer verplicht was dan de eerste storting. In het
derde kwartaal gaf BZK aan niet de gehele storting (ANG 60,617) te kunnen overmaken, maar
een bedrag van ANG 22,1 miljoen.
In totaal heeft het fonds ANG 38,517 nog te ontvangen conform de goedgekeurde begroting
2011. Dit bedrag werd in het jaar 2012 ontvangen als deel van begroting 2012.
(U)SONA Jaarverslag 2011
39
(U)SONA Jaarverslag 2011
40
3 Risicoanalyse en oplossingsrichtingen
De belangrijkste risico’s bij de uitvoering van de samenwerkingsprogramma’s en de projecten zijn
wederom te vinden op het terrein van capaciteit. Het risico van veranderende termijnen van de
eerste helft van 2011 is de tweede helft van 2011 opgevangen door strakke monitoring op de
voortgang vanuit USONA, alsook voortvarende uitvoering en besluitvorming door de
projecteigenaren. Hierdoor is een groot deel van de budgetten en verplichtingen alsnog tot
betaling gekomen.
Capaciteit
De eilanden hebben een tekort aan capaciteit voor het voorbereiden en uitvoeren van projecten.
Conform de afspraken tussen Nederland en de entiteiten kan Nederland tot 31 december 2012
gelden storten voor de samenwerkingsprogramma’s. De uitvoering en afronding van de lopende
projecten zullen tot eind 2014 lopen en de nodige tijd en aandacht vragen. De ambtelijke
organisaties van de nieuwe entiteiten zijn ook na het eerste halfjaar van 2011 om uiteenlopende
redenen nog onvoldoende toegerust om de benodigde aandacht aan de samenwerkingsprojecten
te geven. Op Curaçao is, naast dat er een PMU is opgericht voor de SEI projecten, de
overheidsorganisatie nog niet volledig ingericht en blijft het aanstellen van leidinggevenden
achterlopen. Op Sint Maarten is de bestuurlijke en ambtelijke organisatie op weg naar een eigen
invulling van de rol van Land. Naast het aanhoudende tekort van capaciteit in de breedste zin van
het woord, is Caribisch Nederland ook nog eens zoekende naar hun positie als openbaar lichaam
binnen Nederland. Het is mede door deze zeer complexe redenen, dat de nieuwe landen en
openbare lichamen (U)SONA hebben verzocht om ondersteuning te bieden in de uitvoeringsfase.
Deze rol is in bepaalde gevallen, zoals voor Caribisch Nederland, al geconcretiseerd. Het
verzoek van Caribisch Nederland aan SONA om daarnaast een rol van intermediair te blijven
vervullen tussen Nederland en de openbare lichamen is ingegeven door de onzekere
overgangsperiode waarin zij zich bevinden en door de beperkte uitvoeringscapaciteiten.
Actie: De entiteiten zijn samen met het SONA bestuur en USONA op zoek naar passende
oplossingen om ondersteuning te bieden ter verlichting van de breed heersende
capaciteitstekorten. Een concrete invulling van de nieuwe rol vindt plaats in de vorm van
projectuitvoering en coachen. Wanneer entiteiten USONA benaderen voor extra ondersteuning,
wordt het gesprek aangegaan en wordt nagegaan wat de behoeften en mogelijkheden zijn. Op
basis daarvan worden afspraken gemaakt over de ondersteuning. Het SONA bestuur is bereid
om de rol van intermediair tussen de entiteiten waar nodig te vervullen.
Termijnen programma’s
Opnieuw zijn er afspraken gemaakt tussen Nederland en Curaçao over de termijnen van de
programma’s. Het grootste risico vormt de deadline van 30 september 2013 voor het Onderwijs
en Jongeren programma waarop alle middelen verplicht en besteed dienen te zijn. Gelet op het
ambitieniveau van het actieplan is deze termijn niet realistisch. De facto betekent deze termijn dat
er nog slechts een jaar te gaan is voor het aangaan van de verplichtingen om te zorgen dat de
verplichte bedragen tot besteding leiden vóór 30 september 2013. De deadlines in het nieuw vast
te stellen addendum op het SEI protocol zijn daarentegen wel realistisch.
Actie USONA: USONA houdt de afspraken betreffende de deadlines nauwlettend in de gaten en
stuurt tijdig bij wanneer er knelpunten gesignaleerd worden. Tevens heeft USONA daar waar
nodig en mogelijk de entiteiten een hand geholpen om tijdig de termijnen te halen. Dit heeft onder
andere geleid tot versnelling en verbetering van aanbestedingsprocedures en gunningen, zodat
de deadlines in veel gevallen gehaald zijn.
USONA na 2012: De financieringsstroom voor de door Nederland gefinancierde
samenwerkingsprogramma’s loopt tot en met december 2012. De periode tot eind 2014 zal in het
teken staan van de uitvoering van de lopende projecten. Gebaseerd op de feedback vanuit de
(U)SONA Jaarverslag 2011
41
entiteiten zijn SONA en USONA van mening dat de bestaande uitvoeringsorganisatie van grote
toegevoegde waarde is voor de entiteiten. Dit is mede ingegeven door het feit dat de nieuwe
landen en openbare lichamen hebben aangegeven een rol te zien voor USONA als ondersteuner
in de uitvoeringsfase. Een rol die in bepaalde gevallen al geconcretiseerd is. Het evaluatierapport
van de Evaluatiegroep geeft verder een objectieve onderbouwing van de toegevoegde waarde
van (U)SONA voor de eilanden. Het zal noodzakelijk zijn dat USONA de ruimte krijgt om haar
huidige rol en de daaruit voortvloeiende taken gedurende enige tijd te combineren met het
ontwikkelen van een nieuwe rol, die meer in de richting van projectuitvoering gevonden moet
worden. Een bijkomend risico is dat bij onzekerheid door het langdurig uitblijven van een
beslissing over de toekomst van USONA, medewerkers het zekere voor het onzekere zullen
nemen voor wat betreft hun dienstbetrekking, hetgeen afbreuk zou doen aan de geconsolideerde
kennis en expertise van de organisatie.
Actie: Voor de opbouw van de nieuwe rol is het noodzakelijk om de huidige en beoogde rollen en
taken parallel af- en op te bouwen om de stabiliteit van de organisatie en dus onder andere een
gedegen afronding van de BZK programma’s te kunnen waarborgen. Het SONA bestuur en
USONA zullen met BZK de dialoog voortzetten over de wijze van afronding van de huidige
werkzaamheden, de opbouw van de nieuwe rol en werkzaamheden, en de zachte overgang
daartussen. Dit laatste stelt de organisatie in staat om onafgebroken, kwalitatief hoogwaardige
dienstverlening te bieden aan zowel de Nederlandse overheid als de landen en de openbare
lichamen en de Europese Commissie.
Audits (U)SONA: Een van de verbeterpunten die aan het licht kwam bij de externe audits en
onderzoeken die in 2011 hebben plaatsgehad bij SONA/USONA bleek het vastleggen van acties
en beslissingen en communicatiemomenten.
Actie (U)SONA: Vanaf juni 2011 werd waar mogelijk verslag gemaakt van de overleggen,
besluiten en afstemmingen tussen SONA en USONA, (U)SONA en BZK/VNW en (U)SONA en de
entiteiten. Er is een actiepuntenlijst geformuleerd aan de hand van de aanbevelingen van het
doelmatigheidsonderzoek die in de tweede helft van 2011 is afgerond. Deze lijst wordt ingaande
december 2011 in de organisatie geïmplementeerd. De extra belasting van de gehele organisatie
die dit meebrengt wordt tijdelijk intern opgevangen. In 2012 zal het effect op de organisatie in
kaart gebracht worden. Indien nodig zal extra capaciteit aangetrokken worden om de
slagvaardigheid van USONA te behouden.
(U)SONA Jaarverslag 2011
42
4 USONA performance
Over de projectvoorstellen
In 2011 zijn er voor alle programma’s 50 projectvoorstellen ingediend. Er zijn 45 projecten
goedgekeurd (42 financieringsovereenkomsten getekend, 2 evaluatieprojecten en 1 divers project
opgenomen). Dit is een sterke afname in vergelijking met 2010. In 2009 was de grootste piek te
zien voor wat betreft ingediende en beoordeelde projectvoorstellen. Deze piek aan indieningen
was het gevolg van de toen recent ondertekende programma’s. In 2012 zal het aantal
indieningen en beoordelingen verder afnemen.
Het totaal aan goedgekeurde bedragen is eind 2011 als volgt: 94% van de programmabudgetten
was in financieringsovereenkomsten verplicht, een toename van 10% ten opzichte van eind 2010.
Opbouw nieuwe landen en openbare lichamen
2011 was voor de nieuwe landen Sint Maarten en Curaçao een jaar van grote verandering en
bijbehorende uitdaging voor wat betreft het verder vormgeven, opzetten, bemensen en aansturen
van de nieuwe bestuurlijke organisaties. Zowel ambtenaren als bestuurders bevonden zich
gezamenlijk (en bevinden zich nog steeds) midden in de formidabele maar ook buitengewoon
mooie taak van het opzetten en inrichten van de nieuwe overheidsorganisaties. In eerste instantie
was er een jaar uitgetrokken voor de overgangsperiode naar de nieuwe landen. Nu, anderhalf
jaar na de transitiedatum van 10 oktober 2010, zet de overgangsfase zich onverminderd door. De
wisselingen van de ministeriele wacht op Curaçao heeft in sommige gevallen voor vertraging
gezorgd bij de uitvoering van projecten. Eind 2011 kwam er meer rust in de organisaties en stap
voor stap konden de organisaties meer tijd en energie wijden aan de projecten. Ook bij USONA
heeft dit proces gezorgd voor intensivering van de inspanningen richting de projectgemachtigden.
EU
Bij de uitvoering van de EU programma’s Urban Infrastructure en Bonaire Sewerage and
Sanitation zijn in 2011 een aantal mijlpalen gehaald. Mede door de successen van USONA en
diens optreden als projecteigenaar voor de EU middelen van het 9e EDF (EOF), heeft de EU
aangegeven een sterke voorkeur te hebben voor de voortzetting van deze werkwijze voor het 10e
EDF. Het formele verzoek van de Europese Commissie aan Nederland inzake steun aan SONA
voor de uitvoering van de Europese Ontwikkelingsfondsen is door Nederland geaccordeerd.
Werkdruk
Gedurende 2011 is het aantal betalingen stabiel gebleven in vergelijking met het voorgaande
jaar. In het afgelopen jaar is het merendeel van de projecten in uitvoering geweest of gegaan.
Mede door de intensieve monitoring door de projectadviseurs en programmamanagers op
voortgang van de projecten, en ook de naderende einddata van de samenwerkingsprogramma’s,
is de uitvoering in een voortvarende versnelling geraakt. Het intensieve monitoren en adviseren
loopt in 2012 nog verder op.
Audit/Evaluatie SONA/USONA
In 2011 zijn er bij (U)SONA acht evaluaties en audits geweest en/of afgeleverd.
1e kwartaal 2011
afronding evaluatie USONA
1e kwartaal 2011
1e kwartaal 2011
2e kwartaal 2011
jaarlijkse audit
quickscan SEI
evaluatie IVB Curaçao en Sint Maarten
(U)SONA Jaarverslag 2011
Evaluatiegroep
(Nederland)
KPMG (Curaçao)
PWC (Nederland)
Ecorys (Nederland)
SONA
SONA
BZK
BZK
43
2e kwartaal 2011
3e kwartaal 2011
jaarlijkse Result Oriented Monitoring (ROM)
financial audit uitvoering 9th EDF
4e kwartaal 2011
rekenkameronderzoek Toezicht Derden
1-4e kwartaal 2011 doelmatigheidsonderzoek (U)SONA
EPTISA (Spanje)
Moore Stephens
(Engeland)
Algemene
Rekenkamer
(Nederland)
Deloitte (Curaçao en
Nederland)
EU
EU
Algemene
Rekenkamer
(Nederland)
SONA (BZK)
De evaluatie van het OJSP programma is in 2010 uitgevoerd en in mei 2011 is het eindrapport
opgeleverd. Dit rapport heeft geleid tot een OJSP actieplan en vernieuwde afspraken rondom het
OJSP samenwerkingprotocol.
Jaarlijkse controle KPMG: er is veel overleg geweest tussen BZK, de Rijksaccountantsdienst
(RAD) en (U)SONA over de controle over 2010. KPMG heeft een andere accountant ingezet voor
de jaarlijkse controle van de boeken van SONA. Hierbij zijn de additionele wensen van BZK
meegenomen en de aanvullende onderzoeksvragen van de RAD uit het aanvullend onderzoek uit
2009.
Doelmatigheidsonderzoek: in maart 2011 werd aan Deloitte de opdracht voor het uitvoeren van
een doelmatigheidsonderzoek van (U)SONA verstrekt. Opdrachtgever was SONA, in nauwe
samenspraak met BZK. Het eindrapport is in het laatste kwartaal van 2011 opgeleverd. Naar
aanleiding van dit eindrapport is op 1 januari 2012 begonnen met het doorvoeren van
aanscherping van de AO/IC.
Quickscan SEI: Het rapport van de quickscan van het SEI programma is in juni 2011 opgeleverd.
Evaluatie IVB Curaçao en Sint Maarten: De evaluatie van het IVB programma in beide landen is
eind 2011 afgerond. Voor Curaçao heeft het rapport geleid tot het opstellen van een actieplan.
Verbeteringen AO/IC en toezicht op rechtmatigheid betalingen
In de eerste helft van 2011 is de AO/IC grondig aangepast en bijgewerkt aan de hand van onder
andere de aanbevelingen van het rapport van de Evaluatiegroep, nieuwe ontwikkelingen rondom
de PMU en de verschuiving richting meer uitvoeringstaken. Er zijn nieuwe projectstatussen
ingevoerd om uitvoering te kunnen geven aan de nieuwe afspraken tussen Nederland en de
entiteiten over onder andere de deadlines voor het aangaan van verplichtingen op projecten.
Uit het doelmatigheidsonderzoek dat in 2011 bij USONA/SONA is verricht, zijn een aantal
verbetermogelijkheden naar voren gekomen voor wat betreft de projectadministratie en
monitoring. SONA heeft eind december een implementatieplan goedgekeurd voor verbeteringen.
De invoering van de verbeteringen is vanaf 1 januari 2012 met voortvarendheid opgepakt binnen
de uitvoeringsorganisatie. Een greep uit de verbeteringen:
- aangepast format voor het invullen van de beoordelingsinformatie bij beoordeling van
een financieringsverzoek;
- verbeterd format voor voortgangsrapportages voor de projectgemachtigden;
- een nieuw format voor het standaardiseren van de beoordeling van de ontvangen
voortgangsrapportages van de projecten;
- steekproefsgewijze toets op het leveren van prestaties door opdrachtnemers in het kader
van de samenwerkingsprojecten, op basis van risicoprofiel van het project en de hoogte
van de factuur;
- een nieuw format voor prestatieverklaring die de projectgemachtigde bij iedere factuur
die door USONA betaald moet worden;
- aanpassing en aanscherping van de AO/IC voor het waarborgen van deze
aanpassingen.
Medewerkers
In 2011 hebben zich op personeelsgebied een aantal verschuivingen voorgedaan. Op Sint
Maarten is General manager Udo Aron uit dienst getreden. Per 1 januari 2012 is Angela Dekker
(U)SONA Jaarverslag 2011
44
als managing adviser aangetrokken om het kantoor te managen. Het contract van financieel
administratief medewerker Maureen Finisi is in november 2011 afgelopen. Er wordt hard gewerkt
aan een adequate invulling van deze functie. Henry Dwarkasing heeft sinds het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd een tijdelijke overeenkomst met USONA gesloten om zijn
werkzaamheden als projectadviseur voort te zetten. Op kantoor Curaçao is er een team
specialisten toegevoegd dat vanaf juni 2011 begonnen is aan de opdracht van de overheid van
Curaçao voor de uitvoering van de plannen omtrent het nieuwe ziekenhuis. Daarbij is er
gedurende 2011 tijdelijk een secretaresse aangenomen ter ondersteuning van met name het
project van het nieuwe ziekenhuis. Projectadviseur Ane Marten de Vries is in 2011 uit dienst
getreden. Directiesecretaris Marjan Gerrits is, na bijna vanaf het begin bij USONA betrokken te
zijn geweest, op eigen verzoek in november 2011 naar Nederland teruggegaan. Het bestuur van
SONA en de directie van USONA hebben grote erkentelijkheid voor haar jarenlange grote en
effectieve inzet voor USONA.
Vier studenten hebben gedurende 2011 een stage gelopen bij USONA. Shuraiska Voss heeft
medio maart 2011 haar stage bij USONA voor haar SBO-opleiding administratie niveau 4
afgerond. Ludviendi Eleonora heeft zich in het kader van zijn afstudeerstage vastgoed en
economie, HBO-bouwkunde, beziggehouden met de bouwprojecten. Zijn stageperiode liep in het
eerste kwartaal van 2011 af. Yailen Sebasco Morales – SBO niveau 4 richting administratie –
heeft bij de administratie stage gelopen in de periode 16 maart 2011 tot en met 20 mei 2011.
Iviënette Sloop is in oktober 2011 bij USONA begonnen met haar stage voor haar SBO studie
boekhoudkundig medewerker niveau 3.
Exploitatieresultaat 2010 en 2011
Het voorstel met betrekking tot de besteding van het exploitatieresultaat, dat door het SONA
bestuur op 3 april 2012 in principe akkoord is bevonden, is tot stand gekomen in overleg met de
Vertegenwoordiging van Nederland in Willemstad.
Contact entiteiten
In januari 2011 heeft het bestuur de jaarlijkse bezoeken gebracht aan de Bovenwindse eilanden
Sint Maarten, Saba en Sint Eustatius. De ontvangst was op alle eilanden positief en de
gesprekken zijn vooral gegaan over de lopende projecten en andere uitvoeringszaken, onder
andere met betrekking tot USONA en de uitvoering van het 9e EDF. Alle entiteiten hebben
SONA/USONA gevraagd om de rol van “buffer” ofwel vertaler tussen de entiteiten en Nederland
te blijven spelen, ook na afloop van de BZK fondsen. In december heeft het bestuur het jaarlijkse
bezoek gebracht aan het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB). De ontvangst was positief en de
gesprekken gingen onder andere over de gedeelde doelstellingen van Bonaire en SONA voor
wat betreft een effectieve en efficiënte samenwerkingsaanpak ten behoeve van de bevolking. Er
is verder uitgebreid overleg geweest met de Sint Maartense afdeling Binnenlandse
Aangelegenheden en Koninkrijksrelaties (BAK), waarbij duidelijkheid is gegeven over de SONA
procedureregels en werkafspraken zijn gemaakt die de werkrelatie met BZK versterkt hebben.
Daarnaast is er veelvuldig en intensief contact onderhouden met het Ministerie van
Gezondheidszorg, Milieu en Natuur van Curaçao, in relatie tot het ziekenhuisproject Nos Hospital
Nobo.
Contact VNW/BZK
In 2011 is er overleg geweest met de minister van BZK en de vertegenwoordiger van Nederland,
alsook het hoofd samenwerkingsbeleid en de directeur Koninkrijksrelaties. Er is tijdens de
overleggen gesproken over de verwachtingen ten aanzien van de beheersovereenkomst, die
loopt tot juni 2012, over de aanpassingen in de SONA statuten en over de verantwoordelijkheden
van BZK ten aanzien van de samenwerkingsmiddelen. In mei is het jaarlijkse overleg met
minister Donner geweest, waarbij het bestuur het jaarverslag en de jaarrekening 2010 heeft
aangeboden. Naar aanleiding van de voorbereidende gesprekken over de verlenging van de
(U)SONA Jaarverslag 2011
45
beheersovereenkomst heeft er een werkconferentie plaatsgehad tussen BZK, SONA, VNW en
USONA. Daar zijn afspraken gemaakt ten aanzien van de respectievelijke rollen binnen de
samenwerkingsprogramma’s. Tweewekelijks, en zonodig met een hogere frequentie, heeft er
overleg plaatsgehad tussen USONA en VNW om elkaar op de hoogte te houden van de lopende
zaken.
Contact EU
In de eerste helft van 2011 heeft de toenmalige EU ambassadeur een afscheidsbezoek gebracht
aan alle eilanden. De bezoeken werden aangegrepen om met de EU delegatie van Guyana over
de 10e EDF-plannen van gedachten te wisselen.
Overige contacten
In 2011 is er contact geweest met het College financieel toezicht, de Raad van Toezicht en de
directeur van AMFO, vertegenwoordigers van Basisregistratie Persoonsgegevens en
Reisdocumenten (BPR), het Arubaanse Fondo Desaroyo Arubano (FDA) en het Nederlandse
Ministerie van Onderwijs. Verder heeft het bestuur regelmatig overleg gehad met de
Onderwijsbegeleidingscommissie, de Raden van Ministers, de Rijksvertegenwoordiger Caribisch
Nederland, de Openbare Lichamen en het RCN.
(U)SONA Jaarverslag 2011
46