Supporting pp g self-help p ACT with e-mail counseling g Vitaliteit en pijn, een lastige combinatie? Reade 13-06-2013 Prof. dr. Karlein Schreurs y g Gezondheid en Technologie g Psychologie, Revalidatiecentrum Roessingh, Roessingh R&D 05/10/2014 06/21/2010 Title: to modify choose 'View' then 'Heater and footer' 1 Het gaat redelijk goed. Ik doe weer wat in de tuin en ik help mijn zoon op de boerderij. Maar die pijn, die pijn is niet minder, die is er nog steeds. Daarom heb ik toch weer een afspraak gemaakt met het Radboud, misschien kunnen zij nog iets, een operatie of zo … Man, 62 jaar, failed back surgery syndrome Pijn, irritaties en ongemakken zijn niet Pijn meer dingen die mij tot activiteiten aanzetten om er geen last van te hebben. Het zijn nu signalen die me iets zeggen over hoe ik met mijn lichaam kan omgaan. Man, 50 jaar, gecompliceerde kniebreuk, neuropatische pijn Leertheoretische modellen van in stand houden factoren Meer pijn Beperkingen overactiviteit vermijding Gedrag Ged ag Gedrag Ged ag Pij Pijn Emoties vrees Emoties geprikkeld woede d Cognities catastroferen Cognities minimaliseren ontkennen Vlaeyen & Linton, 2000; Hasenbring e.a., 2001 Relational Frame Theory (RFT) Wat drinkt u straks? Relational Frame Theory (RFT) Menselijk gedrag wordt niet alleen bepaald door stimuli maar ook door begrippen en symbolen die naar stimuli verwijzen Stimulusequivalentie Pijn voor een chronische pijnpatient? Relational frame van pijn pijn, cognities en gedrag Relational frame Pijn en alle associaties Cognities • Catastroferen • Minimaliseren Emoties • Angstig • Boos • Depressief Gedrag Gevolgen • Vermijden • Doorgaan • Beperkingen Waardevolle acties Gedragsverandering is nodig. Wanneer verandert iemand zijn gedrag? Regulatie van gedrag Vermijding Pijnvermijding Toenadering Levensdoelen V Vermijden ijd van pijn ij Pijnvermijding Pijnvermijding Levensdoelen Levensdoelen Pijn en andere belangen Basisbehoeften •Competentie Co pe e e •Verbondenheid •Autonomie Autonomie Vervulling van basisbehoeften is intrinsiek motiverend en leidt tot meer welbevinden Samenvattend Streven naar pijnvermijding is begrijpelijk en helpt niet Gedragsverandering is noodzakelijk Er E is i een voortdurend td d conflict fli t ttussen streven t naar pijnvermijding ij ijdi en andere levensdoelen Bevrediging van basisbehoeften leidt tot meer welbevinden A Acceptance t en Commitment C it t Therapie Th i Veel lijden wordt veroorzaakt door vruchteloze pogingen om ongewenste ervaringen (o.a. pijn, gedachten, emoties) te vermijden Pijnvermijding Levensdoelen Wat heb je gedaan om minder last te hebben van pijn? operaties orthopeed TENS fysiotherapeut sport neurochirurg internist reumatoloog huisarts manueel therapeut massage zenuwblokkades craniosacraal therapeut bidd bidden rust negeren warm bad handoplegging W th Wat heb b je j gedaan d om minder i d last l t te t hebben h bb van pijn? ij ? Strategie kort lang waardevol leven negeren + - - allerlei artsen + + - medicatie + ? - afreageren - - - Contact met dit moment Aanvaarding Waarden Cognitieve C iti defusie Waardevolle actie Observerend zelf Aanvaarding Afstand nemen van gedachten en ik heb pijn. Ik wil naar de sportschool maar Ik gedachte dat het dat gevaarlijk is Ik heb hoorde mijn knie knappen, is gevaarlijk. als ik mijn knie hoor knappen knappen. Whett ik doe d stelt t dat lt toch t wat h niks voor. Ik hebWat oordeel ikikdoe niks voorstelt. Mindfulness • Aandacht voor wat jje nu ervaart,, zonder oordelen • Noodzakelijk om automatische gedragpatronen te doorbreken. • Nodig om bewust te zijn van lichaamssignalen en op basis daarvan te beslissen. • Kan pijnsensaties beïnvloeden. Waarden Waar wil jje dat jje leven om draait? Wat is belangrijk in je leven? • je niet hoeft te beslissen op basis van gevoelens, gedachten, neigingen, … • je niet hoeft te beslissen op basis van je rollen of omdat het zo hoort… Waarden Werk en opleiding Met anderen iets moeilijks voor elkaar krijgen. Vrije tijd Een beetje rommelen zonder dat er iets moet Relaties Eerlijke en echte contacten van hart tot hart Gezondheid en groei Uitdagingen durven aangaan Mijn acties brachten me dichter bij wat ik belangrijk vind. Mijn acties brachten me helemaal niet dichter bij wat ik belangrijk vind. Werk en opleiding Vrije tijd Groei en gezondheid Relaties HET ROESSINGH, CENTRUM VOOR REVALIDATIE W d van d Waarden dag tot t td dag Actie voor de komende week …………………………………………………………………. Hindernis (gedachten, gevoelens) ……………..………………………………………………….. Doen met pijn Vandaag doen wat de moeite waard is Experimenteren E i t mett fysieke f i k belasting b l ti Regelmatig bewegen en pauzeren Afwisseling in fysieke en mentale activiteiten Re-integreren op het werk Medicatie saneren Uit Uitgangspunten t van ACT (bij pijn) ij ) Als direct ingrijpen op pijn werkt, moet dat ook gebeuren. Aanvaarding is geen berusting berusting, fatalisme. fatalisme Aanvaarding is niet intrinsiek positief. Het is een alternatief als verandering niet mogelijk is is. Pijnintensiteit neemt af als gevolg van loslaten vermijding, p waardevol leven oriëntatie op 30 Roessingh klinisch programma 0,9 0,8 Groot 0,7 0,6 Middelgroot 0,5 0,4 0,3 Klein 0,2 0,1 0 pijnintensiteit p j pijninterferentie p j 1999‐2000 2005‐2006 stress stemmingg 2007‐2011 33 W Waarom online? li ? Positive mental health - Sanne Lamers - 27-05-2010 Aangemeld en gescreend (n=269) Exclusie (n=31) Gerandomiseerd (n=238) ACT (n=82) ES (n=79) WL (n=77) Interventie afgerond: n=59 (72%) Interventie afgerond: n=50 (63%) T1 meting: n=59 (72%) T1 meting: n=51 (65%) T1 meting: n=62 (81%) T2 meting: n=53 (65%) T2 meting: n=50 (63%) T2 meting: n=64 (83%) Effect op pijn interferentie (MPI) 34 33 32 31 ACT 30 ES WL 29 28 27 baseline post‐treatment follow‐up ACT versus ES ACT versus WL p Cohen’s d p Cohen’s d Posttreatment .008 0.33 .109 - Follow-up .000 0.47 .110 - ACT versus ES ACT versus WL p Cohen’s d p Cohen’s d Posttreatment .827 - .177 - Follow-up Follow up .027 0.43 .013 0.31 Pijnintensiteit 6,4 62 6,2 6 ACT versus ES 5,8 p Cohen’s d p Cohen’s d Posttreatment .040 .23 .261 - Follow-up .005 .38 .035 .28 ACT 5,6 ES WL 5,4 5,2 , 5 4,8 baseline post-treatment follow-up ACT versus WL Effect op psychologische flexibiliteit 56 54 52 50 48 46 44 42 40 38 ACT ES WL baseline post‐treatment follow‐up ACT versus ES ACT versus WL p Cohen’s d p Cohen’s d P Post-treatment .011 011 0 40 0.40 .000 000 .60 60 Follow-up .002 0.47 .000 .54 C l i Conclusies Effecten op pijnintensiteit, pijninterferentie, psychische klachten en psychische flexibiliteit Effect pijninterferentie verklaard door toename in psychologische flexibiliteit Effecten groter bij follow-up na 3 maanden Effecten blijven behouden bij follow-up na 9 maanden Dus ACT werkt bij chronische pijn Aanvaarding kan alleen wanneer iemand ook iets te winnen heeft Essentieel is: doen wat belangrijk en waardevol is En dan is vitaal leven met pijn mogelijk! Dank voor uw aandacht!
© Copyright 2024 ExpyDoc
