Behandeling voor een oogprothese

Kaakchirurgie | Centrum voor Bijzondere
Tandheelkunde
Behandeling voor
een oogprothese
Kaakchirurgie | Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde
Inleiding
U hebt een oog verloren. Uw behandelaar (oogarts of chirurg)
heeft u geadviseerd een oogprothese te laten maken. Of, als u op
dit moment een tijdelijke prothese draagt, om een oogprothese op
maat te laten maken.
Het doel van een oogprothese is het herstel van uw uiterlijk. Een
goed passende oogprothese draagt bij aan het herstel van de vorm
en de symmetrie van uw gezicht.
Voor het maken en plaatsen van de oogprothese is een afspraak
voor u gemaakt op de afdeling Kaakchirurgie (Poortweg 2) bij het
Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde (CBT). Hier werken
tandartsen die gespecialiseerd zijn in protheses voor het gelaat
(Maxillo Faciale Prothetiek). Zij kunnen voor u een oogprothese op
maat maken. De tandartsen van het CBT begeleiden u ook in het
gebruik en het onderhoud van de oogprothese.
In deze brochure vindt u informatie over:
•
de gang van zaken rondom het maken en plaatsen van de
oogprothese;
•
het gebruik en onderhoud;
•
de controles en de levensduur van de oogprothese.
Gang van zaken rondom het maken en plaatsen van
de oogprothese
De oogprothese die voor u gemaakt wordt is van kunststof. Dit
materiaal is relatief licht, onbreekbaar, verkleurt niet en wordt niet
door traanvocht aangetast.
Overgevoeligheidsreacties voor het materiaal waarvan
de oogprothese is gemaakt zijn zeldzaam.
1
Behandeling voor een oogprothese
Voor het maken van de prothese krijgt u een aantal afspraken bij
het CBT. Hoe vaak u komt is afhankelijk van uw persoonlijke
situatie. Meestal zijn vier tot vijf bezoeken nodig. In de tussentijd
wordt de oogprothese steeds verder aangepast.
Deze folder beschrijft de algemene gang van zaken. Het
kan mogelijk of nodig zijn, dat het stappenplan in uw situatie iets
anders is. Dit wordt steeds met u besproken.
Stap 1: Er wordt een afdruk van uw oogkas gemaakt. Dit levert
de beginvorm van de oogprothese.
Als u al een oogprothese heeft, kan ook een kopie van
deze prothese als beginvorm dienst doen.
Stap 2: Deze eerste versie van de oogprothese wordt bijgewerkt
en aangepast. Het doel is dat er voldoende opvulling,
bolling en beweeglijkheid wordt bereikt.
Stap 3: De positie van de iris wordt op de aangepaste
oogprothese aangegeven, de iris wordt geschilderd en
tijdelijk in de oogprothese geplaatst.
Stap 4: De oogprothese met iris wordt bij u gepast en de
kijkrichting en irispositie beoordeeld.
Stap 5: Na goedkeuring van het resultaat door u en uw
behandelaar kan de oogprothese worden afgewerkt.
Stap 6: Uw oogprothese is klaar. U krijgt uitleg over het gebruik
en de verzorging. Het in en uitnemen van de
oogprothese wordt met u geoefend.
2
Kaakchirurgie | Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde
Gebruik en onderhoud
U kunt de oogprothese in principe dag en nacht dragen. Het is
afhankelijk van uw persoonlijke wens, of dit ook voor u geldt. De
behandelaar van het CBT bespreekt dit met u.
U kunt alles met uw oogprothese doen. Sporten, zwemmen,
douchen of saunabezoek is gewoon mogelijk. Voor onder water
zwemmen wordt een duikbril aangeraden. Bij sporten met fysiek
contact moet u voorzichtig zijn. Het is dan beter om een
bescherm­bril te dragen, of om de oogprothese uit te doen en een
oogpleister te dragen.
Denk er om, dat uw prothese kan verplaatsen of verdraaien als u in
uw ogen wrijft.
Het inzetten van de oogprothese
Was eerst uw handen en spoel de oogprothese af met water. Om
te voorkomen dat de oogprothese beschadigt als hij valt, zorgt u
voor een zachte ondergrond (een handdoek in of over de
wastafel).
Hou de prothese vast tussen duim en middelvinger of zet een
zuignapje op de oogprothese.
3
Behandeling voor een oogprothese
Met uw vrije hand trekt u het bovenooglid omhoog. De prothese
brengt u nu zo ver mogelijk onder het bovenooglid. U steunt de
oogprothese in deze positie en trekt met uw andere hand het
onderooglid naar beneden. De oogprothese glijdt vanzelf in de
oogholte.
Het uitnemen van de oogprothese
Was eerst uw handen en zorg voor een zachte ondergrond.
Kijk zover mogelijk omhoog. Druk het onderooglid naar beneden
en naar binnen. De prothese komt nu vanzelf naar buiten. U schuift
uw vingers achter de rand en neemt de prothese uit.
4
Kaakchirurgie | Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde
Eventueel kunt u de oogprothese met een kleine zuignap
uitnemen. U maakt het oppervlak van de zuignap een beetje
vochtig en plaatst die op het oppervlak van de oogprothese. U
spreidt de oogleden met uw vrije hand en trekt de oogprothese
naar buiten.
5
Behandeling voor een oogprothese
Verzorging van de oogprothese
Hoe vaak?
Hoe vaak u uw oogprothese moet schoonmaken hangt af van uw
persoonlijke omstandigheden en omgevingsfactoren (bijvoorbeeld
langdurig verblijf in droge warme lucht, of werken in stoffige
omstandigheden ). Het schoonmaken is van invloed op het
draagcomfort. Als u de oogprothese weinig schoonmaakt, kan er
afzetting van aanslag op het oppervlak ontstaan. Hierdoor kunnen
de slijmvliezen in de oogholte geïrriteerd raken. Wij adviseren u
om uw prothese één keer per dag te reinigen. Als u niet in de
gelegenheid bent om de prothese dagelijks schoon te maken (bv.
omdat u afhankelijk bent van de zorg van anderen) kunt u de
frequentie in overleg met de behandelaar van het CBT iets
verlagen.
Hoe?
U houdt de prothese in uw handpalm onder lauw stromend water.
Met een zacht washandje en een desinfecterende, zeepvrije zeep
(bijvoorbeeld Unicura) wrijft u de oogprothese schoon. Zo worden
vettige deeltjes waar stof in blijft plakken van de oogschaal
afgewassen. Alleen afspoelen met water helpt niet om de vettige
deeltjes van uw prothese af te wassen.
6
Kaakchirurgie | Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde
Gebruik geen agressieve schoonmaakmiddelen of alcohol!
Hierdoor kan de oogprothese beschadigen.
Controle
We raden aan om eens per jaar de oogprothese te laten
controleren. Bij uw controlebezoek wordt het gebruik van de
oogprothese met u geëvalueerd, wordt uw oogholte geïnspecteerd
en wordt de prothese indien nodig schoongemaakt en gepolijst.
Kinderen komen eens per half jaar voor controle. Bij hen is de kans
op beschadigingen van de prothese groter. Ook neemt de pasvorm
sneller af door de groei van het kind. De oogprothese wordt steeds
aangepast aan de groei en ontwikkeling.
De levensduur van een oogprothese
De gemiddelde levensduur van een kunststof oogprothese is 5 tot
10 jaar. De jaarlijkse controle door uw behandelaar is hierbij van
belang. Uw oogprothese kan dan worden schoongemaakt en
gepolijst en uw oogholte wordt geïnspecteerd.
De slijtage van een oogprothese is afhankelijk van:
•
de hoeveelheid traanvocht/afscheiding;
•
de afsluiting van de oogleden;
•
uw leef/werkomgeving.
Als er weinig of geen traanvocht is, drogen de slijmvliezen van de
oogholte uit. Daardoor is er meer wrijving tussen de prothese en
de slijmvliezen. Er kunnen dan overgevoeligheidsklachten ontstaan.
Als uw oogleden niet helemaal sluiten, drogen de slijmvliezen van
de oogholte ook sneller uit.
7
Behandeling voor een oogprothese
Neem contact op met uw behandelaar als u (denkt dat u) te weinig
traanvocht heeft. Uw behandelaar kan u een recept geven voor
kunsttraanvocht (Duratears oogdruppels) waardoor de klachten
veelal zullen verbeteren..
Verder kan uw oogholte in de loop van de tijd langzaam van vorm
veranderen. Bijvoorbeeld wanneer de hoeveelheid vetweefsel in de
oogkas afneemt of wanneer de spiertjes in uw oogkas slapper
worden. Dan kan een aanpassing aan uw prothese nodig zijn, soms
moeteen nieuwe oogprothese gemaakt worden.
Soms is aanvullende correctie van het weefsel in de
oogkas nodig. Voor deze operatie bestaat een speciaal spreekuur,
waarin een oogarts, plastisch chirurg en behandelaars van het CBT
samenwerken.
Vragen
Hebt u vragen, of bent u ongerust over het uiterlijk of de conditie
van uw prothese of de manier om ermee om te gaan, dan kunt u
contact opnemen met het Centrum voor Bijzondere
Tandheelkunde.
Telefoon: (050) 361 38 19, bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot
16.30 uur.
Fax: (050) 361 28 31 (vermeld alstublieft uw geboortedatum en
UMCG-nummer).
E-mail: [email protected] (vermeld alstublieft uw geboortedatum
en UMCG-nummer).
8
Patiënteninformatie vlc 966/1206