Handboek Examineren Colofon Uitgave Vastgesteld College van Bestuur Kenmerk CvB vastgesteld Inhoud : MBO Amersfoort : 18 maart 2014 : MBOA-15-417 Hoofdstuk 1. Inleiding ............................................................................................................................................... 4 1.1 Kaders en onderwijs- en examenvisie MBO Amersfoort ............................................. 4 Wettelijke kaders ...................................................................................................................................................... 4 MBO Amersfoort kaders ........................................................................................................................................... 4 Onderwijs- en examenvisie MBO Amersfoort (studentenversie) .............................................................................. 5 1.2 Uitgangspunten voor examineren bij MBO Amersfoort .............................................. 6 1.3 Status en geldigheid van het handboek examineren ................................................... 7 Hoofdstuk 2. Organisatie .......................................................................................................................................... 9 2.1 Inleiding ............................................................................................................................ 9 2.2 Examencommissie (EC) .................................................................................................. 9 2.3 Clusterexamencommissie (CEC) ................................................................................. 10 2.4. Constructeurs ................................................................................................................ 11 2.5 Vaststellingscommissie ................................................................................................ 11 2.6 Assessoren.................................................................................................................... 12 2.7 Examensecretariaten op locatie (ES) .......................................................................... 12 2.8 Administratieve ondersteuning: studentenadministratie .......................................... 13 2.9 Klachten en beroep ....................................................................................................... 13 Hoofdstuk 3. Richtlijnen en Procedures .................................................................................................................15 3.1 Richtlijn en procedure voor constructie en vaststelling ........................................... 15 3.1.1 Inleiding ...........................................................................................................................................15 3.1.2 3.2 Stappenplan constructie en vaststellen ..........................................................................................15 Richtlijn en procedure voor afname ............................................................................ 16 3.2.1 Inleiding.................................................................................................................................................16 3.2.2 Examenreglement.................................................................................................................................16 3.2.3 Stappenplan afname..............................................................................................................................17 3.3 Richtlijn en procedure voor beoordeling en uitslag ................................................... 18 3.3.1 Inleiding..................................................................................................................................................18 3.3.2 Stappenplan voor beoordeling en uitslag ..............................................................................................19 3.4 Richtlijn en procedure voor vrijstellingen ................................................................. 20 3.4.1 Vrijstellingen ..........................................................................................................................................20 3.5 Procedure voor uitreiken diploma, certificaten of verklaringen ............................. 20 3.5.1 Inleiding..................................................................................................................................................20 3.5.2 Uitreiking ................................................................................................................................................20 3.5.3 Archivering en vernietiging ....................................................................................................................20 3.6. Richtlijn en procedure voor interne kwaliteitsborging ............................................ 21 3.6.1 Inleiding..................................................................................................................................................21 3.6.2 Kwaliteitsborging examenproducten ......................................................................................................21 3.6.3 Kwaliteitsborging examenprocessen .....................................................................................................21 Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 2van 23 3.7 Richtlijn en procedure voor externe kwaliteitsborging.............................................. 22 3.7.1 Inleiding..................................................................................................................................................22 3.7.2 Openbare verantwoording: het jaarverslag examens. ...........................................................................22 3.7.3 Organisatorisch kader voor het toezicht op examineren .......................................................................22 3.8 Uitkomsten evaluatie van de examenprocessen…………………………………………23 Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 3van 23 Hoofdstuk 1. Inleiding 1.1 Kaders en onderwijs- en examenvisie MBO Amersfoort WETTELIJKE KADERS De WEB, de kwalificatiedossiers met de daaraan gekoppelde specifieke eisen voor Nederlands, moderne vreemde talen en rekenen, het document Loopbaan en Burgerschap, de generieke eisen m.b.t. taal en rekenen, het diplomamodel én het waarderingskader 2012 van de inspectie zijn leidend voor het inrichten van de examenprocessen, waarvoor de examenorganisatie is opgezet. MBO AMERSFOORT KADERS Missie Wij bieden jonge mensen een opstap naar een volwaardige rol in de maatschappij Bij ons vinden studenten een inspirerende en levendige werk- en leeromgeving, waarin zij zich kunnen voorbereiden op hun maatschappelijke rol als vakman, werknemer en verantwoordelijke, zelfbewuste burger. Onze kleinschaligheid bevordert de betrokkenheid en verbondenheid bij studenten en medewerkers. Vanuit onze wortels in het interconfessionele onderwijs staan wij open voor studenten van alle levens- en geloofsovertuigingen. Wij hechten aan waarden als respect, persoonlijke aandacht en geborgenheid Visie Wij zijn ervan overtuigd dat een goede beroepsopleiding de basis vormt voor een succesvolle carrière Goed onderwijs moet aansluiten bij processen in het maatschappelijk verkeer, werkprocessen in bedrijven en opleidingsprocessen in vervolgonderwijs. Leren en handelen in actuele praktijksituaties zijn onmisbaar voor de aansluiting op de arbeidsmarkt. Niet alleen kennis en vaardigheden zijn hierbij belangrijk, maar ook de houding van studenten. Hier werken docenten en praktijkopleiders samen met de studenten aan. Kernwaarden: Toegankelijk, Ondernemend en Vakkundig. Merkbelofte: Onderwijs in Bedrijf Als zelfstandige onderwijsorganisatie bieden wij een breed scala aan hoogwaardige en praktijkgerichte beroepsopleidingen in Amersfoort en omstreken. Wij werken nauw samen met bedrijven en instanties om een goede afstemming van het onderwijs en aansluiting op de beroepspraktijk te kunnen garanderen. MBO Amersfoort beschikt over een aantal leerbedrijven, waar onderwijs een extra dimensie krijgt. Met onze partners bieden wij onze studenten de mogelijkheid om te leren en werken in de praktijk. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 4van 23 Onderwijs- en examenvisie MBO Amersfoort gaat uit van een strikte scheiding van het onderwijs en het examen. Dit om kwalitatief goede examens te borgen, zowel wat inhoud, beoordeling als organisatie betreft. ONDERWIJS- EN EXAMENVISIE MBO AMERSFOORT (STUDENTENVERSIE) Net als het voortgezet onderwijs maakt het MBO onderscheid tussen onderwijs volgen en examen doen. Afhankelijk van jouw mogelijkheden en die van school kun je je opleiding sneller doorlopen en afsluiten met het examen. Bij MBO Amersfoort doe je examen op het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar. Hier kiezen we als school bewust voor: zo kun jij laten zien dat je voldoet aan de diploma-eisen die bij jouw opleiding horen. Onderwijs Bij iedere opleiding en elk opleidingsniveau horen andere kennis en vaardigheden. Een administrateur moet immers hele andere werkzaamheden doen dan een verzorgende of een elektricien. Werkgevers en school vinden het heel belangrijk dat jij de juiste kennis, vaardigheden en beroepshouding hebt die horen bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar. Tijdens je opleiding krijg je opdrachten en toetsen die je helpen om die kennis en vaardigheden te ontwikkelen. Je leert bijvoorbeeld op school door beroepssituaties na te spelen. Je leert ook in de echte beroepspraktijk, waarbij extra aandacht is voor jouw beroepshouding. Jouw docenten beoordelen regelmatig hoe jij je ontwikkelt. Dat noemen we ook wel ontwikkelgerichte of formatieve beoordeling. Dan bespreken we ook met jou wat de volgende stap wordt in jouw opleiding. Gaandeweg word jij steeds meer een vakkundig beginnend vakman of vakvrouw met de juiste beroepshouding. Examen De overheid maakt onderscheid tussen specifieke en generieke examenonderdelen. Met een specifiek examen beoordelen wij of je de kennis en vaardigheden die je tijdens je opleiding geleerd hebt in de praktijk kunt toepassen. Dit noemen we ook wel een afsluitende of summatieve beoordeling. Ook kijken we of je de juiste beroepshouding hebt en dus geschikt bent voor je vak. Soms zijn er aparte examenonderdelen voor vakkennis en/of vaardigheden. Generieke examenonderdelen zijn vakken die landelijk verplicht zijn. Bijvoorbeeld taal en rekenen. Het maakt niet uit voor welk beroep je leert: alle studenten op een bepaald mbo niveau moeten hetzelfde generieke examen maken. Wanneer kun je examen doen? Je kunt deelnemen aan een examen(onderdeel) als je de lessen die daarbij horen hebt gevolgd. Ook moet je de opdrachten en/of toetsen die bij die lessen horen met een voldoende resultaat hebben gemaakt. Het onderwijsteam en jouw studieloopbaanbegeleider beslissen in overleg met jou wanneer jij examen kunt doen. Bij de start van je opleiding ontvang je een opleidingsgids. Hierin lees je hoe het onderwijs eruit ziet, wat het examen inhoudt, welke diploma-eisen er zijn en welke regels er gelden. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 5van 23 1.2 • • • • • • • • • • • • • Uitgangspunten voor examineren bij MBO Amersfoort Conform de Wet Educatie en Beroepsonderwijs heeft het bevoegd gezag van MBO Amersfoort een examencommissie ingesteld ten behoeve van de organisatie en het afnemen van de examens voor elke door de instelling verzorgde opleiding of voor groepen van opleidingen (art. 7.4.5.1; Het bevoegd gezag heeft de leden van de examencommissie benoemd (art. 7.4.5.2); MBO Amersfoort houdt zich aan de wettelijke eisen m.b.t. examineren en diplomeren, zoals in de WEB is beschreven; MBO Amersfoort volgt voor de (deel-)processen examineren de landelijk ontwikkelde procesarchitectuur examineren (zie bladzijde 6), maakt gebruik van het landelijk ontwikkelde begrippenkader examineren én van de landelijk ontwikkelde examentaken. Zie http://www.examinerenmbo.nl/; MBO Amersfoort maakt gebruik van een Operationele Examen Organisatie (OEO) die de examenprocessen centraal ondersteunt; De basis voor examineren is het examen- en diplomaplan. Dit is gekoppeld aan een kwalificatiedossier, passend bij één of meer cohorten studenten; De afname van specifieke examenonderdelen vindt plaats op het niveau van kerntaken of een cluster van kerntaken op eindniveau met zo min mogelijk verschillende exameninstrumenten; De afname van de generieke Centraal Ontwikkelde Examenonderdelen wordt centraal geregeld. De afname van de overige generieke examenonderdelen wordt door de Cluster Examen Commissies (CEC) zelf geregeld; Er zijn richtlijnen voor het toekennen van diploma’s; Voor het betreffende beroepenveld geaccrediteerde bedrijven of instellingen worden in verschillende fasen (constructie, afname, beoordeling, evaluatie) bij examineren betrokken; In de opleidingsgidsen wordt relevante informatie m.b.t. examineren opgenomen; Iedere examenfunctionaris wordt geacht ten minste de voor hem of haar relevante onderdelen van het handboek examineren te kennen. Alle betrokkenen bij examineren worden geacht zorgvuldig te handelen en geheimhouding, indien van toepassing, te betrachten. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 6van 23 1.3 Status en geldigheid van het handboek examineren Het bevoegd gezag van MBO Amersfoort stelt het handboek examineren vast. Daarbij vervalt de voorgaande versie. Taken en bevoegdheden van de betrokkenen bij examineren zijn in het handboek voorschrijvend vastgelegd. Naast dit handboek kent MBO Amersfoort meerdere documenten met bindende regels en afspraken met betrekking tot examineren. Bijvoorbeeld de ‘algemene regeling voor onderwijs en examineren’ en het examenreglement. Voor de Centraal Ontwikkelde Examens is het landelijk protocol bindend. In alle situaties die in regels en regelingen niet zijn beschreven beslist de examencommissie. Het handboek wordt vanaf februari 2014 gepubliceerd via de eigen omgeving van de landelijke procesarchitectuur examinering 2.0. Hier worden alle landelijke richtlijnen en MBO Amersfoort formats, procedures en handreikingen m.b.t. examineren en diplomeren beschikbaar gesteld voor de diverse betrokkenen bij het examen- en diplomaproces. Deze landelijke documenten worden door het Servicepunt Examinering van de MBO Raad continue geactualiseerd.. Verbeteringen en aanvullingen op richtlijnen en formats van MBO Amersfoort worden niet separaat ter vaststelling aan de examencommissie en het CvB voorgelegd. Alleen wanneer besluitvorming noodzakelijk is levert OEO ( de Operationele Examen Organisatie) het desbetreffende document met bijbehorend memo altijd expliciet aan bij de examencommissie. De PE 2.0 van MBO Amersfoort bevat dan ook de meest actuele vastgestelde documenten. Alle betrokkenen worden hierover geïnformeerd. De examencommissie is verantwoordelijk voor de communicatie hieromtrent. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 7van 23 Landelijke Procesarchitectuur Examinering Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 8van 23 Hoofdstuk 2. Organisatie 2.1 Inleiding De examenstructuur van MBO Amersfoort is transparant en is hieronder schematisch weergegeven. Dienst O&O College van Bestuur (CvB) Operationele examenorganisatie (OEO) Commissie van Beroep Voor de examens Examencommissie (EC) Constructeurs Vaststellers 6 Clusterexamencommissies (CEC) Assessoren Toetsleider COE Examensecretariaten op locatie (ES) = functionele aansturing = lijn aansturing 2.2 Examencommissie (EC) Het College van Bestuur heeft de examencommissie ingesteld en de leden benoemd. Het College van Bestuur heeft geen zitting in de examencommissie, maar houdt toezicht op het functioneren van de examencommissie en grijpt indien nodig tijdig in. Verantwoordelijkheid van de examencommissie: De examencommissie is eindverantwoordelijk en waarborgt de kwaliteit van het examen. Zij doet dit door structureel onderzoek te doen naar de kwaliteit en de resultaten. Zij monitort en beheert op afstand het totale examenproces en legt daarover verantwoording af in een openbaar jaarverslag. Er wordt jaarlijks een verbeterplan opgesteld op grond van het evaluatieproces, voor alle gremia van de examenorganisatie. De EC ziet toe op de uitvoering daarvan. De betrokkenheid van het lijnmanagement in de examencommissie (voorzitters cluster-examencommissie) en externe deskundigen borgt de sturing. Vergaderingen van de examencommissie: De voorzitter bepaalt wanneer de examencommissie vergadert. Er zijn jaarlijks minimaal 3 vergaderingen. Vergaderdata worden vooraf vastgelegd. De voorzitter bepaalt aan de hand van de agenda welke leden (verplicht) aanwezig zijn. Taken en bevoegdheden van de examencommissie: - vaststellen van het kwaliteitshandboek examens - opstellen van een openbaar jaarverslag examinering (op basis van clusterrapportages), - aanwijzen van de leden van de vaststellingscommissie, - aanwijzen van de constructeurs, - evaluatie en doorvoeren van verbeteringen (pdca-cyclus). Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 9van 23 Criteria voor het aanstellen van leden van de examencommissie: Het hoofd van de examenorganisatie is voorzitter van de examencommissie. De secretaris van de examenorganisatie is secretaris van de examencommissie. Voorzitters van de clusterexamencommissies zijn uit hoofde van die functie tevens lid van de examencommissie. 2.3 Clusterexamencommissie (CEC) Voor elk cluster is een Clusterexamencommissie ingesteld. De Examencommissie is verantwoordelijk voor de organisatie en de uitvoering van de werkzaamheden van een Clusterexamencommissie. Over alles wat in dit handboek niet is geregeld beslist de Clusterexamencommissie en rapporteert daarover aan de Examencommissie. De clustermanager is voorzitter van de CEC, verder bestaat de commissie uit teamleden die met het verzorgen en beoordelen van het onderwijs in de betreffende opleiding(en), inclusief de BPV, zijn belast. Voorzitter, plaatsvervangend voorzitter en leden van de Clusterexamencommissie hebben door hun handtekening op een lijst te plaatsen aangegeven bekend te zijn met hun taak. Elk cluster heeft een organogram opgesteld en gepubliceerd met betrekking tot de examenorganisatie. Verantwoordelijkheid van de Clusterexamencommissie: De Clusterexamencommissie is verantwoordelijk voor de uitvoering van het examenproces. Zij bewaakt en beheert dat proces en legt verantwoording af aan de EC in een verslag. Taken en bevoegdheden voor de uitvoering van het examen zijn in de uitvoeringsorganisatie belegd bij diverse functionarissen (zie verderop in dit handboek). Vergaderingen van de Clusterexamencommissie: De voorzitter bepaalt wanneer de totale Clusterexamencommissie vergadert. Vergaderdata worden vooraf vastgelegd. De voorzitter bepaalt aan de hand van de agenda welke leden (verplicht) aanwezig zijn. Taken en bevoegdheden van de Clusterexamencommissie: De Clusterexamencommissie als geheel draagt zorg voor: vaststellen van de planning voor de examencyclus (voorwaarden en examenmomenten), vragen van advies (vaststellingscommissie) over het al of niet vaststellen van het examenproduct, verlenen van vrijstellingen waarin het register voorziet, afhandelen van vrijstellingenprocedure voor die vrijstellingen, waarin het register niet voorziet, oordelen over geldigheid overmachtsituaties en zo nodig toekennen extra examenmomenten, analyse van (de kwaliteit van) het examenproces onder meer a.d.h.v. de protocolformulieren, evaluatie en verslaglegging jaarlijks, omtrent het clusterexamenproces, formuleren van verbeterpunten/opstellen van een clusterverbeterplan. Gedelegeerde-/gemandateerde taken en bevoegdheden rondom afname, beoordelen en diplomeren: Een lid van de clusterexamencommissie draagt bij de afname zorg voor: het aanwijzen van assessoren, erop toezien dat alle betrokkenen goed zijn geïnformeerd en geïnstrueerd, vaststellen van de einduitslag, nemen van maatregelen bij geconstateerde onregelmatigheden, vaststellen van regels met betrekking tot een goede gang van zaken tijdens het examen, vaststellen van het juiste gebruik van richtlijnen en aanwijzingen voor beoordeling en uitslag, vaststellen van het juiste gebruik van instructies voor deelnemers, uitreiken van diploma’s (en andere examendocumenten), evaluatie en doorvoeren van verbeteringen in de afnameprocessen (pdca-cyclus). Criteria voor het aanstellen van leden van de Clusterexamencommissie (zie ook de handreiking competentieprofiel): zij zijn bekend met de kwalificatiestructuur voor het beroepsonderwijs, zij zijn op de hoogte van wettelijke eisen (W EB) met betrekking tot examinering, zij hebben kennis van kwaliteitsstandaarden met betrekking tot examinering, Zij zijn bekend met de Pdca-cyclus. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 10van 23 2.4. Constructeurs Het opleidingsteam draagt materiedeskundige personen voor als toetsconstructeur. De Clusterexamencommissie wijst de constructeur(s) aan. Taken en bevoegdheden van constructeurs In het kader van competentiegerichte examens zijn de taken van de toetsconstructeur: 1. Construeren van nieuwe examenproducten. Dat betreft: a) het opstellen van een overzicht, bevattende de kwalificatie, kerntaken en werkprocessen, b) het opstellen van een overzicht waarin per kerntaak is aangegeven met welk(e) instrument(en) van examinering deze kerntaak wordt getoetst, c) het opstellen van een overzicht van beoordelingscriteria, d) het examenproduct: - opdracht(en) en afnamecondities - instructie voor de examenkandidaat - criteria en instructie voor de assessor - beoordelingsmodel (met de beoordelingscriteria) - cesuur e) Evaluatie en doorvoeren van verbeteringen in de werkprocessen (pdca-cyclus) 2. Onderhouden, aanvullen en/of bijstellen van bestaande (ingekochte) examenproducten. Dat betekent: a) W anneer de uitkomst van de evaluatie (zie bij interne kwaliteitsborging) inhoudelijke verbeterpunten bevat die het examenproduct betreffen, het examenproduct op die punten door de constructeurs wordt verbeterd. b) W anneer een ingekocht examenproduct naar de mening van de constructeurs moet worden aan gevuld of verbeterd, dit door de constructeurs wordt gedaan. c) Het opnieuw aanbieden van een bijgestelde versie aan de vaststellingscommissie. d) Evaluatie en doorvoeren van verbeteringen in de werkprocessen (pdca-cyclus) 3. Evt. inkopen van examenproducten. De leden van de CEC kunnen er voor kiezen producten en/of diensten in te kopen bij een exameninstelling. a) Voor dat doel wordt dan door (leden van) de CEC een contract afgesloten met een leverancier. b) Voor dat doel wordt ook een persoon/worden meerdere personen aangewezen om toe te zien op de kwaliteit van de leverantie (diensten) en om de ingekochte producten aan te bieden voor vaststelling (zie ook bij vaststelling). Deze taak laat zich goed combineren met die van de constructeur. c) Evaluatie en doorvoeren van verbeteringen in de samenwerking met de exameninstelling (pdca- cyclus). Criteria voor aanstelling van constructeurs (zie ook het competentieprofiel: zij zijn niet betrokken bij de vaststelling van het betreffende examenproduct, zij bezitten toetstechnische competenties, zij kennen de inhoud en het niveau van het kwalificatiedossier, zij zijn taalkundig onderlegd, zij zijn bekend met de doelgroep en het niveau waarop het examen wordt afgelegd. 2.5 Vaststellingscommissie De Clusterexamencommissie wijst de vaststeller(s) aan. De vaststellers zijn voor deze teamoverstijgende taak gefaciliteerd. De vaststellingscommissie controleert op verantwoorde wijze de toetstechnische kwaliteit, dekkingsgraad en het niveau van het examenproduct voor die kwalificatie(s) waarvoor zij is ingesteld en adviseert de Clusterexamencommissie om het product vast te stellen. De vaststellingscommissie kan examendocumenten in de ontwikkelfase goedkeuren dan wel afkeuren. In het geval van een afkeuring stelt de vaststellingscommissie een rapport op met adviezen voor verbetering. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 11van 23 Taken en bevoegdheden van de vaststellingscommissie: De vaststellingscommissie zorgt voor beoordelen, becommentariëren (en adviseren) over vaststelling van de complete examenbundel: een overzicht, bevattende de kwalificatie, kerntaken werkprocessen en competenties, een overzicht waarin per kerntaak is aangegeven met welk(e) instrument(en) van examinering deze kerntaak wordt getoetst, een overzicht van beoordelingscriteria en de bijbehorende cesuur, het examenproduct, evaluatie en doorvoeren van verbeteringen in de werkprocessen (pdca-cyclus). Leden van een vaststellingscommissie dienen aan de volgende criteria te voldoen: zij zijn bekend met de kwalificatiedossiers waarvoor de vaststellingscommissie haar activiteiten uitvoert, zij zijn op de hoogte zijn van de wettelijke eisen met betrekking tot examinering, zij zijn op de hoogte van toetstechnische kwaliteitseisen, zij zijn niet betrokken bij de constructie van de examenonderdelen die zij vaststellen. Samenstelling van de vaststellingscommissie Voorzitter Toetsdeskundige leden 2.6 Assessoren De assessor beoordeelt de prestaties van examenkandidaten. Een gemandateerd lid van de Clusterexamencommissie wijst op basis van de criteria zoals vermeld in het examenproduct en de criteria van dit handboek, de assessor(en) aan. Taken en bevoegdheden van de assessoren De assessor: beoordeelt de prestaties van examenkandidaten op basis van de bij het examenproduct behorende instructie voor assessoren. Hij of zij hanteert daarvoor het meegeleverd beoordelingsmodel en de beoordelingscriteria, stemt de werkwijze af met collega’s uit het afname team, evalueert de procedure van afname. De assessoren moeten aan de volgende criteria voldoen: Voor het aanstellen van assessoren formuleert de constructeur (schrijfgroep) van het betreffende examen criteria. Deze criteria zijn een basis voor (voldoende) vertrouwen in de deskundigheid en competentie van assessoren. Deze criteria zijn onderdeel van de beoordelingsinstructie. Ze zijn voorschrijvend van aard. Het examen kent doorgaans meerdere elementen die als examenonderdeel vaak bijzondere of specifieke deskundigheid vragen van assessoren. Als assessor kunnen daarom alle personen - binnen of buiten de school worden aangewezen die naar het oordeel van de examencommissie voldoen aan de beschreven criteria. Ook zijn doorgaans meerdere assessoren tegelijkertijd betrokken. De ‘groep’ assessoren wordt aangeduid met het begrip ‘afnameteam’. 2.7 Examensecretariaten op locatie (ES) Het Examensecretariaat heeft geen inhoudelijke taken of verantwoordelijkheden met betrekking tot de wijze van afname van het examen. Het ES verzorgt o.m. het op verantwoorde wijze regelen van de logistiek rondom clustergerelateerde examentaken, zorgt voor het op verantwoorde wijze beheren en archiveren van examenproducten, de administratieve verwerking van de resultaten. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 12van 23 Taken en bevoegdheden van het Examensecretariaat Het Examensecretariaat: genereert op verzoek managementinformatie ten behoeve van de Clusterexamencommissie, organiseert de logistiek rondom de processen voor planning, constructie/inkoop en vaststellen, archiveert, beheert en verspreidt examenproducten, regelt faciliteiten voor afname en beoordeling, maakt examenroosters, nodigt de betrokkenen uit, en voorziet deze van de instructie, archiveert gemaakt werk, beoordelingsformulieren en protocollen, voert beoordelingen van studenten in het registratiesysteem in evt. i s.m. de studentenadministratie regelt de juiste papieren t.b.v. de diplomavergadering en zorgt ervoor dat de definitieve resultaten bij de studentenadministratie komt. evalueert de processen en voert verbeteringen door (pdca-cyclus). Criteria voor aanstelling van medewerkers Examensecretariaat De medewerker van het Examensecretariaat: beschikt over administratieve competenties, beschikt over competenties op het terrein van communicatie en relatiebeheer, beschikt over competenties op het terrein van planning en logistiek, is bekend met de examenorganisatie van de betreffende organisatorische eenheid. 2.8 Administratieve ondersteuning: studentenadministratie De studentenadministratie zorgt voor het op verantwoorde wijze regelen van de diplomering Taken en bevoegdheden van de studentenadministratie: aanmaak en uitgifte van diploma’s evaluatie en doorvoeren van verbeteringen (pdca-cyclus) Criteria voor aanstelling van medewerkers Studentenadministratie De medewerker van het Examensecretariaat: beschikt over administratieve competenties, beschikt over competenties op het terrein van communicatie en relatiebeheer, 2.9 Klachten en beroep Klachtencommissie De regeling overige klachten biedt studenten de mogelijkheid een klacht in te dienen over zaken betreffende examineren. De klachtencommissie behandelt deze zaken. Daarbij wordt altijd nagegaan of de klacht al met de examencommissie is besproken. Indien dit niet het geval is, behandelt de klachtencommissie de klacht niet, maar verwijst eerst naar die procedure. Commissie van Beroep voor Examens Een examenkandidaat kan tegen een beslissing van de examencommissie schriftelijk in beroep gaan bij de commissie van beroep voor de examens. De Commissie van Beroep voor Examens is ingesteld door het bevoegd gezag van MBO Amersfoort, conform de wettelijke regels daarvoor. De commissie behandelt het beroep dat door een student is ingesteld. De commissie is onafhankelijk en werkt volgens de Regeling Beroep tegen Examenbeslissingen van MBO Amersfoort. De commissie bestaat uit een externe voorzitter, leden en evenveel plaatsvervangende leden en een plaatsvervangende voorzitter. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 13van 23 Taken en bevoegdheden van de commissie van beroep: De commissie van beroep voor de examens voert de volgende taken uit: behandelt het beroepschrift van een examenkandidaat, beslist - zo mogelijk - binnen twee weken na indiening beroep over een beroepschrift, stelt examencommissie, partijen en indien van toepassing de inspectie op de hoogte van het ingestelde beroep en de besluiten hieromtrent De leden van de commissie van beroep voor de examens worden benoemd door het bevoegd gezag van MBO Amersfoort voor een periode van 5 jaar. In geval van tussentijds aftreden wordt een opvolger benoemd voor de rest van de periode. Indien een lid van de Commissie van Beroep op enigerlei wijze betrokken is bij het desbetreffende beroep, neemt de vervanger zijn plaats in. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 14van 23 Hoofdstuk 3. Richtlijnen en Procedures 3.1 Richtlijn en procedure voor constructie en vaststelling 3.1.1 Inleiding In dit hoofdstuk worden de activiteiten in chronologische volgorde genoemd. W aar het de duidelijkheid ten goede komt is het werkproces nader beschreven. Concrete uitwerking van de werkprocessen (instructie), vooral op het punt van afname en beoordeling, is in het examenproduct verder uitgewerkt. Ook zijn als handreiking (niet bindend) uitwerkingen van werkprocessen beschikbaar. De constructie en/of inkoop van examens is een teamoverstijgende taak. Door de CEC worden de constructeurs op voordracht van het cluster voor deze verantwoordelijke taak aangewezen. De clustermanager zorgt ervoor dat de constructeurs voldoende tijd en faciliteit hebben om deze taak te vervullen. De Clusterexamencommissie houdt op dit punt de vinger aan de pols. Inkoop van examenproducten In sommige gevallen worden examenproducten ingekocht. Onverminderd de verplichtingen van de leverancier is de instelling verantwoordelijk voor de kwaliteit van het gehele examen. Gevolg is dat ook bij inkoop van examen-producten door de Clusterexamencommissie moet worden vastgesteld dat het ingekochte product aan de kwaliteitseisen voldoet. 3.1.2 Stappenplan constructie en vaststellen Het examen omvat een gehele kerntaak of een cluster van kerntaken. Alle bij de betreffende kerntaak genoemde werkprocessen en competenties komen aan de orde. Het examenproduct moet voldoen aan inhoudelijke en toetstechnische kwaliteitseisen (zie ook de bijlage bij dit kwaliteitshandboek). De kwaliteit van examenproducten wordt beoordeeld (vastgesteld) door personen die niet zelf bij de totstandkoming van het examenproduct betrokken zijn geweest. Proces Actor Beschrijving Opstellen examenplan Clustermanager Het examenplan (zie ook bijlagen maakt deel uit van de examenbundel. Het plan bevat de volgende zaken: a) naam van de betreffende clustermanager; b) alle informatie over het examen (conform het format examenplan); c) een overzicht waarin is aangegeven met welk(e) examenproduct(en) de kerntaak/kerntaken worden geëxamineerd. d) De planning: het eerst mogelijke afnamemoment voor dit examenproduct (gerelateerd aan het crebonummer of de (groep) studenten waarvoor het examen is bedoeld). Ontwikkelen examenproduct Constructeurs Bij de constructie of inkoop van summatieve beoordelingsproducten zijn meerdere constructeurs (schrijfgroep) betrokken. Deze zijn daarvoor afzonderlijk opgeleid. Het product bestaat ten minste uit: a) Opdracht(en) met afnamecondities b) Instructie voor de examenkandidaat c) Criteria voor de assessor d) Instructie voor assessoren e) Beoordelingsmodel/-criteria f) Voorlopige cesuur De constructeurs geven aan welke afnamecondities van belang zijn en formuleren specifieke criteria voor assessoren. Examenplan en examenproduct(en) vormen samen de ‘examenbundel’. De eisen waaraan de examenbundel moet voldoen zijn (bindend) uitgewerkt in de bijlage bij dit handboek. Er is een handreiking beschikbaar. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 15van 23 Inkoop van (delen van) het examenproduct Constructeurs (inkopers) Het competentiegerichte examen wordt in een aantal gevallen aangevuld met een afzonderlijk kennisexamen. Dit examen maakt deel uit van de examenbundel en wordt door de vaststellingscommissie als zodanig meegenomen in het vaststellingsproces. Vaststellen examenexamenbundel Vaststellingscommissie De examenbundel wordt beoordeeld aan de hand van de checklist (bijlage bij dit handboek). De vaststellingscommissie beoordeelt, becommentarieert en adviseert over de examenbundel. De Clusterexamencommissie formaliseert de vaststelling. Vaststelling van het examen betekent tevens vaststellen van een voorlopige cesuur, uitgedrukt in de twee meetpunten: hoogste score die nog een onvoldoende is laagste score die voldoende is Vaststellen van online (kennis-) examens Vaststellingscommissie De zgn. online (kennis)examens worden pas op het afnamemoment zelf van het internet gedownload zodat vaststellen vooraf niet mogelijk is. Voor de noodzakelijke kwaliteitscontrole wordt steekproefsgewijs achteraf door de vaststellingscommissie de kwaliteit (validiteit en dekkingsgraad) van deze examens vastgesteld en gerapporteerd aan de CEC. Vaststellen definitieve cesuur CEC Na examinering, beoordeling en evaluatie wordt de voorlopige cesuur gehanteerd bij het toekennen van het resultaat. Indien uit evaluatie blijkt dat het cesuurvoorstel moet worden aangepast, wordt (een vertegenwoordiger van) de EC geraadpleegd. De Clusterexamencommissie stelt dan een nieuwe cesuur vast. De voorlopige cesuur wordt automatisch de vastgestelde cesuur als er geen redenen zijn de voorlopige cesuur aan te passen. Evaluatie Alle betrokkenen Jaarlijks wordt het totale examenproces geëvalueerd. Alle betrokken functionarissen vullen daartoe een evaluatieformulier in. 3.2 Richtlijn en procedure voor afname 3.2.1 Inleiding Examinering gebeurt onder de directe verantwoordelijkheid van de Clusterexamencommissie. In het Examenreglement is vastgelegd wie toegelaten (kan) worden tot het examen. Het examen moet voldoen aan de inhoudelijke uitstroomeisen van de opleiding, geformuleerd in het kwalificatiedossier. Deze zijn door de Minister van Onderwijs vastgesteld. Per kerntaak en werkproces is vastgelegd welke competenties daarbij een rol spelen. Het examen wordt afgenomen onder de in de examendocumenten beschreven gecontroleerde omstandigheden. Dat betekent, dat voor alle kandidaten deze omstandigheden zo veel mogelijk gelijk zijn. Kandidaten krijgen voorafgaand aan het examen schriftelijke instructie en opdrachten en beoordelingscriteria. Het exameninstrument bevat alle informatie, waardoor de kandidaat en alle andere betrokkenen weten wat er van hen verlangd wordt. Dat betekent dat alle kandidaten vooraf weten wat zij moeten doen, welke prestatie ze moeten leveren en hoe die wordt beoordeeld. De kandidaat weet wat hij of zij moet doen om een voldoende te behalen. 3.2.2 Examenreglement Basis voor het examenproces is de beschrijving ervan in het Examenreglement van MBO Amersfoort. De examencommissie kan voor de examenlocatie binnen de kaders van de regeling nadere examenregels en richtlijnen opstellen. In dat geval is zij verplicht alle betrokkenen daarover tijdig te informeren. Instructie betrokkenen Alle betrokkenen zijn voorbereid op hun rol bij het examen. De examencommissie dient ervoor zorg te dragen dat de desbetreffende functionaris op de hoogte wordt gesteld van diens taken en bevoegdheden. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 16van 23 Aanmelden voor examen Op het moment dat de student van de school een ‘go’ krijgt om deel te nemen aan het examen(onderdeel) wordt de student examenkandidaat. De examenkandidaat schrijft zich zelf in of wordt door school ingeschreven voor het betreffende examen(onderdeel). Kandidaten die tegen het advies van het team in (negatieve inschatting van succeskansen) willen deelnemen aan het examen, moeten dat altijd via hun studieloopbaanbegeleider (SLB’er) aankaarten. Ziek- en te laatmeldingen Het Examensecretariaat op locatie stelt een reglement op voor kandidaten hoe om te gaan met te laat komen, ziekmeldingen en/of terugtrekken van kandidaten voor deelname aan het examen. Die richtlijnen van het examensecretariaat zijn bindend. Protocolformulier Gegevens betreffende de gang van zaken tijdens het examen worden systematisch verzameld, door het invullen van een protocolformulier. Als er zich tijdens het examen bijzonderheden hebben voorgedaan of feiten aan het licht zijn gekomen die van invloed kunnen zijn op de beoordeling, wordt het betrokken lid van de Clusterexamencommissie hiervan in kennis gesteld middels dit formulier. 3.2.3 Stappenplan afname Proces Actor Beschrijving Planning van activiteiten Examensecretariaat CEC lid* De examinering wordt zorgvuldig voorbereid. De Clustermanager is daarvoor verantwoordelijk. De betrokken teams en SLB’ers vervullen een sleutelrol. Het examensecretariaat verzorgt een transparante planning. Opvragen examenbundel CEC lid* De CM vraagt, als gedelegeerd lid van de examencommissie, bij het examenbureau de examenbundel op. Bij ontvangst van deze documenten neemt de CM daarvoor de verantwoordelijkheid over. Gereedmaken examenbundel Examensecretariaat Het examensecretariaat zorgt ervoor dat alle materialen en middelen (examenbundel) tijdig aanwezig zijn. Afhalen examenbundel Afnameteam (een vertegenwoordiger van) Het afnameteam haalt bij het examensecretariaat de bescheiden op en tekent voor ontvangst. Examinering Examenteam Kandidaten De kandidaten ondertekenen (elke examendag) een presentielijst en legitimeren zich. Evt. bijzonderheden worden door het afnameteam op een protocolformulier vermeld. Inleveren examenbundel Afnameteam Het afnameteam brengt bij het examensecretariaat aan het eind van elke examendag de bescheiden terug. Het examensecretariaat tekent voor ontvangst. Afwijkende examinering Examencommissie De WEB regelt het recht op afwijkende examinering. De procedure voor uitvoering van deze regel is beschreven in het examenreglement. Evaluatie Alle betrokkenen Jaarlijks wordt het totale examenproces geëvalueerd. Alle betrokken functionarissen vullen daartoe een evaluatieformulier in dat wordt toegezonden aan het DEB. * De clustermanager treedt in dit kader op als gedelegeerd/gemandateerd lid van de CEC Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 17van 23 3.3 Richtlijn en procedure voor beoordeling en uitslag 3.3.1 Inleiding De clustermanager als gedelegeerd/gemandateerd lid van de Clusterexamencommissie verwerkt de opmerkingen op het protocolformulier die van invloed kunnen/moeten zijn op de beoordeling van het resultaat. Hij moet nagaan of de opmerkingen aanleiding zijn om actie te ondernemen. Het betrokken lid van de examencommissie zorgt er in dat geval voor dat in overleg met het afnameteam eventuele aanpassingen worden doorgevoerd. Voorwaarde voor succes van de kandidaat Het examen maakt deel uit van de studieloopbaan van de student. Het opleidingsteam beoordeelt vooraf aan het examen of de student met succes kan deelnemen. De SLB’er adviseert de student daarover. Basis voor dat advies zijn de resultaten van formatieve beoordelingen (voortgang in het onderwijstraject). Het oordeel van het opleidingsteam heeft de status van een dringend advies. Op basis van dit advies en in overleg met de kandidaat wordt deze wel of niet opgeroepen voor deelname aan het examen. Een student die tegen het studieloopbaanadvies in, op wil gaan voor het examen heeft daartoe het recht. De SLB’er wijst deze student wel op de daaraan verbonden risico’s (maximaal twee examenkansen). Wanneer de opleidingstijd is verstreken zonder positief advies, wordt de student met geringe succeskans toch opgeroepen voor/toegelaten tot het examen (zie ook bij aanmelden voor het examen). Inzagerecht De W EB regelt het recht op inzage van gemaakt werk. De procedure is beschreven in het Examen-reglement. Als de student het oneens is met de uitslag kan deze bezwaar aantekenen bij de examencommissie. Herkansing Indien een kandidaat een examen niet heeft behaald, heeft deze recht op een herkansing. Die herkansing bestaat dan uit het hele examen, tenzij het gaat om een afgeronde opdracht. Competentiegerichte examenproducten zijn doorgaans niet geschikt om ‘losse’ onderdelen van een kerntaak te beoordelen. De uitkomsten van afzonderlijke kennistoetsen of vaardigheidsexamens taal en rekenen kunnen in voorkomende gevallen meetellen bij de herkansing of buiten de beoordeling blijven. Wanneer het mogelijk is om bij herkansing onderdelen van de beroepsgerichte kerntaak vrij te stellen van beoordeling, is deze mogelijkheid vooraf door de constructeurs in het exameninstrument aangegeven en is door de constructeurs aangegeven welke onderdelen dat betreft. De eerste beoordelaar besluit in dit geval of het betreffende onderdeel als voldoende beoordeeld is en dus bij herkansing buiten de beoordeling kan blijven. Beroepsrecht (zie ook 2.9 klachten en beroep) De examenkandidaat kan tegen een beslissing van de examencommissie schriftelijk bezwaar maken. De examencommissie is verplicht dat bezwaarschrift te behandelen. Wanneer de kandidaat het niet eens is met de uitkomst van de bezwaarprocedure kan deze daartegen beroep aantekenen bij de Commissie van Beroep voor Examens. Wijzigen van de uitslag Indien de Commissie van Beroep voor Examens besluit tot het wijzigen van de uitslag van een examen, zorgt de examencommissie er voor dat deze wijziging wordt doorgevoerd in het registratiesysteem en bewaard. (zie ook bij Examenbureau) Definitief examenresultaat De examencommissie stelt de definitieve resultaten vast en geeft opdracht tot het ‘aanmaken’ van diploma/certificaat/verklaring. Of de mogelijkheid bestaat voor het uitreiken van certificaten of verklaringen voor bepaalde onderdelen staat in het kwalificatiedossier van de betreffende opleiding. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 18van 23 3.3.2 Stappenplan voor beoordeling en uitslag Proces Actor beschrijving Algemeen Afnameteam Beoordeling van de uitkomsten vindt direct aansluitend op de (laatste) examendag plaats of zo snel mogelijk daarna. Het afnameteam (alle bij de afname betrokken personen) beoordeelt de uiteindelijke resultaten en vult de uitkomst in op het examenprotocol. Inleveren examenbundel Afnameteam Namens het afnameteam wordt de examenbundel met de resultaten overgedragen aan de Clustermanager, als gedelegeerd lid van de EC. Deze tekent voor ontvangst. In veel gevallen gebeurt de eindbeoordeling aansluitend (na afloop) van het afnameproces. Beoordeling van examenresultaten Afnameteam Het competentiegerichte examen kent doorgaans meerdere beoordelings-elementen die vaak specifieke deskundigheid vragen van de beoordelaar. De beoordeling is daarom vaak teamwork. Voorlopig Eindoordeel Afnameteam Het voorlopige eindoordeel over het examen is gebaseerd op het geheel van resultaten en uitkomsten, van alle onderdelen ervan. In het geval dat het behaalde resultaat voor de kerntaak onvoldoende is, komt de deelnemer in aanmerking voor herkansing. Een lid van de CEC ziet erop toe dat de resultaten (van alle beoordelingen) juist zijn geïnterpreteerd en juist zijn vastgelegd. Informeren Afnameteam Het afnameteam informeert de kandidaat mondeling over de (voorlopige) uitslag. Inhalen CEC lid* Het betrokken lid van de CEC beoordeelt de reden van afwezigheid en beslist over een inhaalmogelijkheid. Dat is een voor beroep vatbare beschikking. Inhalen betekent altijd deelname aan het eerstvolgende geplande examen. Herkansing CEC lid* Als het resultaat voor een examen (kerntaak) onvoldoende is heeft de kandidaat recht op een herkansing in de vorm van opnieuw een integraal (compleet) examen (zie ook de uitleg in de tekst op dit punt). Vastgestelde uitslag (na herkansing) CEC lid* Informeren CEC lid* Na controle op feitelijke onjuistheden stelt het betrokken lid van de CEC de definitieve uitslag vast. Lijsten en overzichtstaten zijn openbaar. De student heeft recht op informatie. Het eindoordeel is gebaseerd op het geheel van resultaten en uitkomsten van de examenbundel. - Wanneer het behaalde resultaat op een van de onderdelen onvoldoende is, dan is de deelnemer niet geslaagd en kan het diploma niet worden uitgereikt. - Wanneer alle examenonderdelen hebben plaatsgehad eindigt de onderwijsovereenkomst met de betreffende deelnemer tenzij het bevoegd gezag anders beslist. Het betrokken lid van de CEC informeert de kandidaat schriftelijk (en mondeling) over de vastgestelde uitslag. Evaluatie Alle betrokkenen Jaarlijks wordt het totale examenproces geëvalueerd. Alle betrokken functionarissen vullen daartoe een evaluatieformulier in (bijlage bij dit handboek). * Een clustermanager treedt in dit kader op als gedelegeerd/gemandateerd lid van de CEC Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 19van 23 3.4 Richtlijn en procedure voor vrijstellingen 3.4.1 Vrijstellingen De procedure voor vrijstelling van deelname aan het examen maakt geen deel uit van het examenreglement. Deze procedure wordt in dit handboek daarom niet nader behandeld. De WEB regelt de wijze waarop met vrijstellingen moet worden omgegaan 3.5 Procedure voor uitreiken diploma, certificaten of verklaringen 3.5.1 Inleiding Het behalen van een diploma is een mijlpaal in de studieloopbaan. Het uitreiken van diploma’s is daarom voor de studenten een belangrijke gebeurtenis. De flexibiliteit van het competentiegerichte onderwijs heeft tot gevolg dat studenten op verschillende momenten examen doen en dus ook op verschillende momenten voor hun diploma in aanmerking komen. MBO Amersfoort is er voorstander van, om van het formele moment voor de kandidaten een feestelijk moment te maken waarbij naast de wettelijke vereisten ook de persoonlijke prestatie en de stap in de studieloopbaan worden belicht. 3.5.2 Uitreiking Geslaagde kandidaten krijgen de desbetreffende bewijzen door de Clusterexamencommissie uitgereikt. De clustermanagers vervullen in deze de gedelegeerde uitvoeringstaken. De Clusterexamencommissie kan voor de procedure voor uitreiking van diploma’s een protocol opstellen als aanvulling op dit handboek. Een kandidaat komt in aanmerking voor certificaten (voor delen van het kwalificatiedossier), op voorwaarde dat de mogelijkheid daarvoor in het betreffende kwalificatiedossier is vermeld. Ondertekening van de examendocumenten geschiedt in aanwezigheid van betrokkenen. Een kopie van de ondertekende examendocumenten maakt deel uit van het studentdossier. 3.5.3 Archivering en vernietiging Archivering De bewaartermijn voor examenwerk bedraagt 1 jaar na diplomering. Vernietiging examendocumenten Na afloop van de bewaartermijn draagt de examencommissie zorg voor vernietiging van de examendocumenten. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 20van 23 3.6. Richtlijn en procedure voor interne kwaliteitsborging 3.6.1 Inleiding MBO Amersfoort ziet toe op de kwaliteit van de examens en borgt die in de interne werkprocessen. Periodieke evaluatie van de examencyclus stelt alle betrokkenen in staat relevante opmerkingen en verbeterpunten in te brengen om zodoende de kwaliteit van de examinering te verhogen. In deze paragraaf is beschreven hoe dat is georganiseerd. De uitkomsten van de evaluaties zijn voor de EC en CEC kader voor procesbewaking en de basis voor verbeterplannen en kwaliteitsontwikkeling. De uitkomsten zijn voor de CEC tevens een basis voor publieke verantwoording, beleidsontwikkeling en sturing. 3.6.2 Kwaliteitsborging examenproducten Naast het toezicht op de examenprocessen is voor de interne kwaliteitsborging het toezicht op de kwaliteit van examenproducten een belangrijk onderdeel. Dat gebeurt door middel van de vaststellingsprocedure. Dit handboek biedt daarvoor de kaders en richtlijnen in een afzonderlijk paragraaf (paragraaf 2.5 en 3.1) en de bijlagen. De rapporten van bevinding van de clustervaststellingscommissie maken deel uit van de managementinformatie voor de CEC. 3.6.3 Kwaliteitsborging examenprocessen Twee afzonderlijke acties zijn de basis voor de structurele interne kwaliteitsborging: 1. tevredenheidonderzoek onder deelnemers/examenkandidaten, 2. structurele evaluatie van de werkprocessen. Naast de structurele controle en evaluatie kan op verzoek van de directie of op initiatief van het CvB, incidenteel een gerichte audit worden georganiseerd op exameneenheden en/of examenprocessen. Ad 1: Tevredenheidonderzoek examenkandidaten Tevredenheid van de kandidaten ziet MBO Amersfoort als een belangrijke indicator voor kwaliteit. MBO Amersfoort neemt deel aan de tweejaarlijkse JOB-enquête. Er zijn extra inspanningen om de respons zo hoog mogelijk te krijgen. De examenparagraaf van dit tevredenheidonderzoek maakt deel uit van de managementinformatie voor EC en CEC. Evaluatie Afnameteams vragen kandidaten en betrokken assessoren een vragenlijst (als bijlage bij dit kwaliteitshandboek) meteen na afloop van het examen in te vullen, voor meer specifieke informatie. Relatie met het externe toezicht (zie ook bij paragraaf 3.7): De op het moment van het externe toezicht meest recente uitkomst van dit onderzoek, maakt deel uit van de voorbereiding op dat examentoezicht. Ad 2: Evaluatie examenprocessen MBO Amersfoort evalueert periodiek de examenprocessen. Dat onderzoek wordt door alle clusteren afzonderlijk georganiseerd. De voorzitter CEC stelt vast welke personen bij de evaluatie betrokken zijn. Evaluatie: Informatie van alle relevante gremia, Clusterexamencommissie (constructie en vaststelling), het examensecretariaat, het afnameteam en de kandidaat, is nodig. Alleen wanneer deze geledingen allen betrokken zijn, en wanneer de betreffende examenfunctionarissen op hun bijdrage aan het proces worden bevraagd, wordt voor de CEC het beeld compleet. De CEC rapporteert aan de EC periodiek over de uitkomsten van dit onderzoek. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 21van 23 Organisatie van de evaluatie Basis voor evaluatie is het kwaliteitshandboek CGE. Voor de te onderscheiden examenfuncties is een evaluatieprotocol opgesteld (bijlage bij dit handboek). De betreffende functionarissen geven aan de hand van dit formulier de actuele stand van zaken weer. De vastgestelde organisatiestructuur CGE is het operationele kader voor evaluatie. Dat betekent dat afzonderlijk wordt geëvalueerd (een eigen evaluatieprotocol) door: examenkandidaten, beoordelaars/assessoren (incl. betrokkenen uit het beroepenveld), het examensecretariaat, gedelegeerd-/gemandateerd lid van de CEC, verantwoordelijk voor afname, vaststellers van examenproducten, constructeurs/schrijfgroep (inkoop), het clusterexamenbureau. De uitkomsten en evaluatieformulieren worden door het examenbureau/examensecretariaat verwerkt tot een samenhangend evaluatierapport. Dat rapport wordt besproken/vastgesteld in een CEC vergadering en vervolgens aan de EC aangeboden. Het evaluatierapport is basis voor verbeterplannen en verbeteracties, wanneer daartoe aanleiding is. Relatie met het externe toezicht (zie bij paragraaf 3.7): Het meest recente evaluatierapport rapport (zelfbeoordelingsrapport) is onderdeel van de voorbereiding op het externe kwaliteitstoezicht/examenaudit. De onderwijsinspectie verwacht ter voorbereiding een rapport over de opleiding(en) die in de steekproef zit(ten). Derhalve wordt alleen dat deel van het rapport als voorbereiding op de examenaudit aan de inspecteur beschikbaar gesteld. 3.7 Richtlijn en procedure voor externe kwaliteitsborging 3.7.1 Inleiding De externe borging van de kwaliteit van competentiegerichte examens is in Nederland de taak van de onderwijsinspectie. Deze organiseert daartoe een periodiek onderzoek aan de hand van een representatieve steekproef (conform het toezicht- en beoordelingskader van de inspectie). MBO Amersfoort heeft jaarlijks te maken met dit representatief kwaliteitsonderzoek. MBO Amersfoort voldoet aan een aantal organisatorische voorwaarden om dat in goede banen te leiden. Deze organisatorische voorbereiding van de examenaudit omvat twee afzonderlijke processen: 1. De schoolinterne kwaliteit- en verantwoordingscyclus (omschreven in het hoofdstuk 3.6 ) 2. Voorbereiden van het werkelijke inspectietoezicht, op basis van een representatieve steekproef en het aanleveren van de relevante bescheiden. In de voorbereiding op de examenaudit komen deze beide processen samen. In deze paragraaf is het proces rondom het inspectietoezicht beschreven. 3.7.2 Openbare verantwoording: het jaarverslag examens. MBO Amersfoort doet jaarlijks openbaar verslag van haar examenactiviteiten (zie ook bij taken van de EC). In het jaarverslag examinering worden alle relevante uitkomsten, resultaten en de beroepsprocedures openbaar gemaakt. Dit verslag maakt tevens deel uit van de voorbereiding van het externe toezicht op CGE. 3.7.3 Organisatorisch kader voor het toezicht op examineren De Examencommissie (EC) is voor de inspectie het primaire aanspreekpunt. Deze is tevens verantwoordelijk voor planning en afstemming van de voorbereidende processen. In de praktijk voert het team OEO van MBO Amersfoort de voorbereidende taken uit. Dat betreft: centraal aanleveren van basisinformatie per cluster, voor het trekken van een steekproef; aanleveren/klaarzetten van gemeenschappelijke basisdocumenten m.b.t. CGE; organiseren voor de inspectie, van toegang tot de relevante onderdelen van de interne communicatiestructuur van MBO Amersfoort; Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 22van 23 3.8 Uitkomsten evaluatie van de examenprocessen Rapporten en uitkomsten van het externe toezicht (onderwijsinspectie) op de kwaliteit ven competentiegerichte examens en de uitkomsten van de interne kwaliteitsonderzoeken maken deel uit van de managementinformatie voor EC en CEC. Zij bieden een structurele basis voor verbeterplannen en aanvullingen voor alle examenprocessen en examenproducten van het cluster. Noodzakelijke verbeteringen worden onder de regie van de Clusterexamencommissie (CEC) in de examenproducten en de werkprocessen van de examenorganisatie doorgevoerd. Generieke verbeteringen die voor alle clusteren van toepassing zijn worden onder de regie van de EC in alle clusteren ingevoerd. Handboek examineren 2013 vs 1.0 Pagina 23van 23
© Copyright 2024 ExpyDoc
