Charter collectieve
rechten en plichten
vzw De Vierklaver
Haarkenstraat 32a
9850 Landegem
Reglement van Orde
Khb 2.1.
Bijlage 3
1/41
versie K
van toepassing voor opnames binnen de erkenning
beoordeeld:
de algemeen directeur
Goedgekeurd op 18/02/2014
Voorzitter Raad van Bestuur
geldig vanaf:
20/05/2014
Dit Charter collectieve rechten en plichten vormt een onderdeel van het Protocol van verblijf, opvang,
behandeling en begeleiding.
Inhoudsopgave van dit Charter collectieve rechten en plichten
1. Identificatie
1.1. Juiste benaming en rechtsvorm van de voorziening
1.2. Officiële zetel
1.3. De voorziening “vzw De Vierklaver” administratief adres (erkenning)
2
2
2
2
2. Missie, visie en waarden van vzw De Vierklaver
2
3. Doelstellingen, Strategie, Doelgroep en Ondersteuningsaanbod
2
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
Doelstellingen
Strategie
Doelgroep
Ondersteuningsaanbod
3.4.1.
3.4.2.
3.4.3.
3.4.4.
3.4.5.
3.4.6.
3.4.7.
3.4.8.
3.4.9.
Het ondersteuningsaanbod bestaat uit
Openingstijden van de voorziening
Vervoer dagopvang
Woongroepen
Accommodatie
Voeding
Medische ondersteuning
Orthoagogische begeleiding
Kwaliteitshandboek
4. Opname: procedure/proefperiode/bijzondere opnamevoorwaarden
4.1. Procedure
4.2. Proefperiode
4.3. Bijzondere opnamevoorwaarden
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
4
4
4
4
4
4
5. Heroriëntering en ontslag
5
6. Gebruikersraad
6
7. Klachtenprocedure
6
8. Wederzijdse rechten en plichten
6
8.1.
8.2.
8.3.
8.4.
8.5.
8.6.
8.7.
Waarborgen eerbiediging van de gebruiker
Recht op informatie
Verplicht voorafgaand overleg
Bezoekregeling
Verlof en aanwezigheden
Persoonlijke bezittingen
Financiële regeling
6
6
7
7
7
8
8
9. Verzekerde risico’s
9
10. Toezichtsraad over beheer van gelden en goederen
9
11. Persoonsgegevens en privacy
10
11.1. Informatieplicht gebruikersdossier (wet op privacy)
11.2. Vrijwilligers en stagiairs
11.3. Beeldmateriaal
10
12
12
12. Wijze waarop het Charter collectieve rechten en plichten kan worden aangepast
12
Overzicht bijlagen aan dit Charter
13
1. Identificatie
1.1 Juiste benaming en rechtsvorm van de voorziening
De Vierklaver, Vereniging zonder Winstoogmerk (vzw).
1.2. Officiële zetel
Haarkenstraat 32a, 9850 Landegem.
1.3. De voorziening “vzw De Vierklaver” administratief adres
Haarkenstraat 32a te Landegem, wordt met ingang van 1 juli 2012 voor onbepaalde duur
erkend in het raam van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH).
Deze erkenning (doelgroep, soort voorziening, adressen) wordt op eenvoudig verzoek ter
beschikking gesteld.
2. Missie, visie en waarden van vzw De Vierklaver
zie bijlage 1: “Missie, visie en waarden vzw De Vierklaver”
3. Doelstellingen, Strategie, Doelgroep en Ondersteuningsaanbod
3.1. Doelstellingen
De voorziening heeft een sociaal-christelijke visie, biedt professionele ondersteuning op
orthoagogisch en (para)-medisch vlak. Het tehuis biedt dag- en nachtopvang, het
dagcentrum enkel dagopvang, aan volwassenen (m/v) met een verstandelijke of
meervoudige beperking en aan volwassenen met een niet-aangeboren hersenletsel (NAH)
via het dagcentrum HANNAH. Via een aangepast woonklimaat, begeleiding en behandeling
wordt gestreefd naar een aan de beperking(en) verantwoorde ondersteuning qua wonen en
dagbesteding met het oog op de individuele kwaliteit van leven.
3.2. Strategie
De Strategische Doelen richten de vereniging voor de komende jaren. Volgende domeinen
worden daarbij onderscheiden:
- cliënten/gebruikers
- medewerkers
- organisatie
- leiderschap
- medewerkers/leiderschap
- samenleving
- samenwerkingsverbanden
In bijlage 2 aan dit Charter zijn deze strategische doelen nader omschreven. Concrete
uitwerking van de doelen in acties/(jaar)doelstellingen, per domein, zijn te vinden in de
Jaardoelstellingennota (die om de 2 jaar opgemaakt wordt), en de (tussentijdse) evaluatie
daarvan wordt in het Jaarverslag opgenomen (jaarlijkse opmaak). Beide documenten zijn op
eenvoudig verzoek te raadplegen.
3.3. Doelgroep
- Volwassen mannen en vrouwen met een verstandelijke beperking, die niet bekwaam zijn
om een officieel erkende beschuttende werkplaats te bezoeken. Zij hebben eventueel
bijkomende beperkingen, stoornissen, ondersteuningsvragen.
- Volwassen mannen en vrouwen met een niet-aangeboren hersenletsel.
3.4. Ondersteuningsaanbod
3.4.1. Het ondersteuningsaanbod bestaat uit
- Residentiële (dag- en nacht)opvang van volwassenen met een verstandelijke beperking
(zie 3.3.).
- Semi-residentiële (dag)opvang van volwassenen met een verstandelijke beperking (zie
3.3.): voltijds of deeltijds
- Semi-residentiële (dag)opvang voor volwassenen met een niet-aangeboren hersenletsel:
voltijds of deeltijds
- Logeerfunctie, zolang de subsidiërende overheid dit toestaat: dag- en nachtopvang voor
personen met beperkingen met een maximum van 30 dagen per persoon per jaar.
- Dagactiviteiten via eigen ateliers, enclavewerking, ouderenwerking, …
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – T: 09/321.91.21
2/41
-
Begeleid werken: externe activiteiten met arbeidskarakter zonder loon en zonder
continue begeleiding.
3.4.2. Openingstijden van de voorziening
- Residentiële voorziening: opvang en huisvesting van de gebruikers gedurende gans het
jaar.
- Semi-residentiële voorziening: dagopvang van de gebruikers is in principe voorzien van
maandag tot vrijdag.
3.4.3. Vervoer dagcentrum
- Volgens de reglementering van het VAPH en binnen de subsidiëringnormen wordt een
gemeenschappelijke vervoersdienst via de voorziening georganiseerd.
- De gebruiker mag ook zelf instaan voor het vervoer of de meerkost t.o.v. het
gesubsidieerde ten laste nemen indien het gemeenschappelijk vervoer de individuele
gebruikersvraag niet kan tegemoetkomen.
3.4.4. Woongroepen
De gebruikers leven in groepsverband. Groepsgrootte, aard van de samenstelling van de
groep en organisatievorm worden door de voorziening bepaald. Wijzigingen worden vooraf:
- Toegelicht, geargumenteerd en besproken met de betrokken bewoner/deelnemer door de
directeur of de door hem aangestelde (zoals orthoagoog);
- Toegelicht, geargumenteerd en besproken met de betrokken ouders/vertrouwenspersoon/voogd door de directeur of de door hem aangestelde (zoals maatschappelijk
assistent);
- Toegelicht, geargumenteerd en besproken met de Gebruikersraad en betrokken
familiegroep, door de directeur (of aangestelde), voor zover het een wijziging betreft van
de gehele woongroep/meerdere woongroepen.
3.4.5. Accommodatie
- De gebruikers beschikken over een gemeenschappelijke leefruimte, gemeenschappelijke
keuken en sanitaire voorzieningen en een individuele (of uitzonderlijk, gemeenschappelijke) slaapruimte.
- De inrichting van de gemeenschappelijke ruimte wordt door de voorziening ter
beschikking gesteld.
- Voor de inrichting van de individuele kamer doet de voorziening beroep op de gebruiker.
- De gebruiker moet de inboedel van de kamer voorzien en/of aanvullen met persoonlijke
zaken. Deze zaken moeten aan kwaliteitsnormen voldoen die door de voorziening worden
bepaald. Deze persoonlijke bezittingen worden vermeld op een bezittingenlijst (inventaris
van de persoonlijke goederen) als bewijs van eigendom. De directie kan niet
verantwoordelijk gesteld worden voor het verlies, de beschadiging, of andere kosten
hieromtrent.
3.4.6. Voeding
Er wordt gestreefd naar een gezonde en evenwichtige voeding
3.4.7. Medische ondersteuning
- De voorziening staat in voor EHBO.
- De artsen van of via de voorziening gevraagd, staan in voor de medische begeleiding van
de bewoners. Voor de deelnemers is er voorzien in E.H.B.O. en tussenkomst op verzoek.
De gebruiker heeft het recht op eigen kosten een andere arts te kiezen. De volledige
organisatie berust dan bij de gebruiker en de behandelende arts is dan de
eindverantwoordelijke. In dringende gevallen wordt de arts van de voorziening
ingeschakeld. Hospitalisatie en medische ingrepen worden in overleg met de gebruiker
bepaald, behoudens hoogdringendheid.
- De gebruiker bezorgt de voorziening alle nodige medische informatie in functie van de
dagelijkse begeleiding en behandeling.
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
3/41
3.4.8. Orthoagogische begeleiding
Via de individuele dienstverleningsovereenkomst (IDO) wordt de orthoagogische, de sociale,
de medische en paramedische begeleiding/behandeling alsook de dagbesteding
geconcretiseerd en gestuurd.
3.4.9. Kwaliteitshandboek
De door de overheid vastgestelde kwaliteitseisen worden geconcretiseerd in het
Kwaliteitshandboek. Op eenvoudig verzoek aan de kwaliteitsverantwoordelijke (algemeen
directeur) of kwaliteitscoördinator is het Kwaliteitshandboek in te zien op het onthaal van de
vestiging te Landegem.
4. Opname: procedure/proefperiode/bijzondere opnamevoorwaarden
4.1.
Procedure
De gehanteerde procedure is een uitwerking van de richtlijnen volgens het Besluit van de
Vlaamse Regering van 17 maart 2006 betreffende de regie van de zorg en bijstand tot sociale
integratie van personen met een handicap en betreffende de erkenning en subsidiëring van
een Vlaams Platform van verenigingen van personen met een handicap (Titel II: Zorgregie).
-
-
Een open plaats wordt omschreven en bekend gemaakt op de webapplicatie van de
Zorgregie.
Na afsluiting van de open plaats worden de kandidaten opgelijst en gerangschikt volgens
hun prioriteitengroep.
Kandidaten in prioriteitengroep 1 worden bij voorrang bekeken met het oog op mogelijke
matching met de open plaats. Hiertoe kunnen externe verwijzingsverslagen geraadpleegd
worden en/of eigen intern beeldvormingsonderzoek van de kandidaat-gebruiker plaats
vinden.
Het Opnameteam stelt de weerhouden kandidaat voor, de algemeen directeur bekrachtigt
de eindbeslissing.
4.2.
Proefperiode
- Er is een proefperiode van zes maanden waarbinnen volgende ontslagprocedures gelden:
 De opzegtermijn dient in onderling overleg bepaald te worden.
 Bij eenzijdige verbreking van de overeenkomst door de gebruiker/wettelijke
vertegenwoordiger zonder gegronde reden kan een verbrekingsvergoeding gevorderd
worden van maximum zeven maal het verschil tussen de wettelijk vastgestelde
volledige dagprijs en de verminderde dagprijs.
- Tijdens de proefperiode kan de voorziening de overeenkomst enkel opzeggen om reden
van overmacht of:
 Indien de gebruiker niet meer beantwoordt aan de bijzondere opnamevoorwaarden
(het profiel van de gebruiker beantwoordt niet (meer) aan de doelgroep);
 Indien omwille van de lichamelijke en/of geestelijke toestand van de gebruiker, het
zorgaanbod van de voorziening niet kan beantwoorden aan de noden en zorgvragen
van de gebruiker.
 Indien de gebruiker of zijn wettelijke vertegenwoordiger de in het protocol en het
Charter vastgestelde verplichtingen niet nakomt.
- Indien de voorziening na kennisname van de noden en zorgvragen van de gebruiker niet
kan voorzien in de aangewezen ondersteuning, zorgt ze voor de (her)inschrijving van de
gebruiker op de Centrale Registratie Zorgvragen (Zorgregie).
4.3.
Bijzondere opnamevoorwaarden
4.3.1. Voldoen aan de voorwaarden van het erkenningsbesluit van de voorziening (1.3.)
4.3.2. Behoren tot de specifieke doelgroep van de voorziening (zie 1.3. en 3.3.)
4.3.3. De ondertekening voor akkoord van het protocol.
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
4/41
4.3.4. Regio
- Voor het tehuis: bij voorkeur uit de regio Nevele-Deinze-Aalter en het Meetjesland, als
onderdeel van Oost-Vlaanderen.
- Voor het dagcentrum: bij voorkeur uit de regio Maldegem-Sint-Laureins-AssenedeKaprijke-Eeklo-Knesselare-Aalter-Nevele-Deinze
4.3.5. Bijkomende beperking die een zeer specialistische behandeling/begeleiding vergt,
kan een tegenindicatie zijn voor opname.
4.3.6.
In groepsverband kunnen opgevangen worden (wonen, dagactiviteiten).
4.3.7. Deeltijdse opvang in het dagcentrum of tehuis kan aangevraagd worden.
Deeltijdse opvang is gebaseerd op geëigende reglementering van de overheid
4.3.9. De voorwaarden/criteria in de Beslissing van de Vlaamse Regering omtrent de Zorgregie
worden nagekomen (BVR 17/03/2006).
5. Heroriëntering en ontslag
5.1. De voorziening verbindt er zich toe de bewoner/deelnemer niet te ontslaan noch
eenzijdig de ondersteuning te beëindigen, tenzij om één van de volgende redenen:
- Bij overmacht.
- Als de gebruiker niet meer beantwoordt aan de bijzondere opnamevoorwaarden zoals
bepaald in het Charter ‘Collectieve rechten en plichten’.
- Om redenen voortvloeiend uit de beslissing tot tenlasteneming door het VAPH.
- Als de geestelijke en/of lichamelijke toestand van de gebruiker dermate gewijzigd is
dat het zorgaanbod van de voorziening niet meer kan beantwoorden aan de noden en
de zorgvragen van de gebruiker.
- Bij het niet nakomen door de gebruiker of zijn wettelijke vertegenwoordiger van de in
het protocol en het Charter vastgelegde verplichtingen, zoals het niet betalen van de
persoonlijke bijdrage.
- Als vastgesteld wordt dat een gebruiker meer mogelijkheden kan ontwikkelen dan
hem/haar in de voorziening kan geboden worden.
- Wanneer de gebruiker een valse verklaring aflegt betreffende het recht op vergoeding
voor hulp van derden of ondersteuning door een voorziening of dat hij geen aanspraak
kan maken op dergelijke vergoeding.
- Als de gebruiker of zijn vertegenwoordiger geen overeenkomst sluit met het
agentschap als hij een vergoeding voor hulp van derden of ondersteuning door een
voorziening heeft ontvangen, om die vergoeding voor de ondersteuning aan te wenden
of de verplichtingen van die overeenkomst niet nakomt.
De voorziening motiveert schriftelijk het eenzijdige ontslag of de beëindiging van de
ondersteuning.
5.2. Bij opzegging door één van beide partijen, is er een opzeggingstermijn van minstens drie
maanden, tenzij in wederzijds akkoord een andere termijn wordt overeengekomen. De
opzegging wordt met een aangetekend schrijven overgemaakt aan de andere partij en
gaat in de eerste dag van de daaropvolgende maand.
5.3. In geval van betwisting van het ontslag of de beëindiging van de ondersteuning, kan de
gebruiker of zijn vertegenwoordiger die betwisting binnen dertig dagen voorleggen aan de
klachtencommissie, die hiertoe wordt uitgebreid met een onafhankelijke derde (een expert
in bemiddeling, aangewezen in overleg door de voorziening en de Gebruikersraad).
Wil de gebruiker of zijn vertegenwoordiger het ontslag of de beëindiging betwisten, dan is
géén voorafgaandelijke schriftelijke klacht bij de directie nodig.
De opzegtermijn wordt geschorst wanneer de opzegging aan de klachtencommissie wordt
voorgelegd, en dit voor de duur van de bemiddeling (zie bijlage 6.2.).
5.4. Bij ontslag zorgt de voorziening voor de (her)inschrijving van de gebruiker op de Centrale
Registratie Zorgvragen (Zorgregie). De voorziening zet zich in om een nieuwe
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
5/41
opvangoplossing te helpen zoeken. De voorziening verbindt zich ertoe, op vraag van de
gebruiker/wettelijke vertegenwoordiger, deze overgang mee te begeleiden.
De voorziening waarborgt in overleg met de gebruiker/wettelijke vertegenwoordiger een
verantwoorde overdracht van de relevante informatie m.b.t. de ondersteuning.
5.5. Bij het niet respecteren van de vastgestelde of overeengekomen opzeggingstermijn door
één van de partijen, dient deze aan de andere partij een verbrekingsvergoeding te
betalen. Deze vergoeding bedraagt, per dag dat men vroeger de voorziening verlaat, het
verschil tussen de reglementair vastgestelde volledige dagprijs en de verminderde dagprijs
met een maximum termijn van dertig dagen, tenzij door de betrokken partij wordt
aangetoond dat de tegenpartij de schriftelijke overeenkomst zoals bepaald wordt in het
protocol, niet nakomt.
6. Gebruikersraad
6.1. Er wordt een gebruikersraad opgericht volgens art 27, 28, 29 en 30 van het Besluit van de
Vlaamse Regering van 04/02/2011 (zie bijlage 3). De gebruikersraad bestaat uit maximum
18 leden en minimum 3 leden. Minstens drie leden van de gebruikersraad zijn wettelijke
vertegenwoordiger van gebruikers.
6.2. De samenstelling van de gebruikersraad wordt als bijlage 4 bij deze overeenkomst
gevoegd.
6.3. Huishoudelijk reglement van de gebruikersraad: zie bijlage 5.
7. Klachtenprocedure
7.1. Zie art. 32, 33, 34, 35 en 35 van het BVR 04/02/2011 (zie bijlage 6.2)
7.2. De samenstelling van de klachtencommissie wordt na installatie bij deze overeenkomst
gevoegd (zie bijlage 7).
7.3. Wijze waarop opmerkingen, suggesties en klachten van
vertegenwoordigers afgehandeld worden: zie bijlagen 6 en 6.1.
de
gebruikers
of
hun
7.4. Voor de behandeling van de betwisting van opzegging, wordt de klachtencommissie
uitgebreid met een onafhankelijke derde, aangesteld door de voorziening in overleg met
de Gebruikersraad (zie: 6.2.).
7.5. De procedures in dit hoofdstuk voor onderzoek en behandeling van klachten van
gebruikers zijn niet van toepassing op de klachten over het collectief overleg. Deze dienen
met name schriftelijk te worden gemeld aan de leidend ambtenaar van het Vlaams
Agentschap voor Personen met een Handicap.
Evenmin gelden deze procedures voor klachten over het beheer van gelden en goederen
van de gebruikers door beheerders of personeelsleden van de voorziening. Uitzondering
(en dus wel via de klachtenprocedure van de voorziening te behandelen) zijn klachten
omtrent kleine sommen geld die als zakgeld voor dagelijks gebruik kunnen beschouwd
worden.
8. Wederzijdse rechten en plichten
8.1. De voorziening waarborgt aan de gebruikers de eerbiediging van hun ideologische,
filosofische of godsdienstige overtuiging, van hun vrijheid, privacy, veiligheid en
gezondheid, voor zover de werking van de voorziening en de integriteit van de
medegebruikers en personeel niet in het gedrang komen.
8.2. De gebruiker en/of zijn wettelijk vertegenwoordiger hebben het recht volledig, nauwkeurig
en tijdig geïnformeerd te worden omtrent alle aangelegenheden in verband met zijn
opvang, behandeling, begeleiding die hem rechtstreeks en persoonlijk aanbelangen,
d.w.z.:
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
6/41
- Vóór opname: door de directie of de door hem aangestelde (zoals de maatschappelijk
assistent) omtrent de aard van de benodigde persoonsgegevens, de bedoeling, de
bewaring/inzageregeling ervan; omtrent de gebruikelijke werkwijze inzake begeleiding,
huisvesting, behandeling.
- Tijdens de verblijfperiode: door de orthoagoog, maatschappelijk assistent of directeur,
arts betreffende:
 Redenen en bedoeling van de medische, paramedische behandeling
 Mondeling met arts aangeduid door de directie en op vraag van de
betrokkene/wettelijk vertegenwoordiger.
 Inzage in het medisch dossier door een arts aangeduid door de gebruiker/wettelijk
vertegenwoordiger (zie ook 11.1).
 Redenen en bedoeling van de psychotherapeutische behandeling:
 Mondeling met de directie of orthoagoog op vraag van de betrokkene/wettelijk
vertegenwoordiger.
 Inzage door gebruiker/wettelijk vertegenwoordiger door het ontvangen (op vraag)
van een schriftelijke verantwoording.
 Redenen en bedoelingen van de begeleiding:
 Opstellen van een individuele dienstverleningsovereenkomst (IDO) in dialoog met
de gebruiker/wettelijk vertegenwoordiger, naar aanleiding van:
- Evaluatievergadering van de proefperiode
- IDO-bespreking (om de 2 jaar voor het tehuis + HANNAH, om de 3 jaar voor
de dagcentra Landegem + Kadoe)
De gebruiker kan een belangrijke betrokken derde aanduiden die over
informatierecht
en
hoorrecht
beschikt
omtrent
de
individuele
dienstverleningsovereenkomst. De voorziening voldoet aan die rechten op
verzoek van die belangrijke betrokken derde en na akkoord van de gebruiker.
- Voor/tijdens verblijf: inzage, onder begeleiding van de directie of de door hem
aangestelde
(zoals
maatschappelijk
assistent),
van
de
administratieve
identificatiegegevens die hen betreffen.
- Afzonderingsmaatregelen: Het toepassen van afzondering is binnen De Vierklaver
geregeld d.m.v. een procedure zie bijlage (8.2.). Indien afzondering zich opdringt,
worden de vertegenwoordiger of de context van de gebruiker ingelicht.
8.3. In hiernavolgende situatie is voorafgaand aan de beslissing een overleg (toelichting en
argumentatie) verplicht tussen de voorziening en de gebruiker of zijn wettelijke
vertegenwoordiger inzake:
- Wijzigingen aan het ondersteuningsaanbod, de individuele dienstverleningsovereenkomst,
- Maatregelen die omwille van de evolutie van de fysieke of geestelijke toestand van
de gebruiker dienen genomen,
- Wijzigingen in de individuele woon- of leefsituatie en dagactiviteiten
Bij deze toelichting, argumentatie wordt geluisterd naar de mening van betrokken
gebruiker/wettelijke vertegenwoordiger en wordt er zoveel als mogelijk rekening mee
gehouden, alsook met de feiten en omstandigheden die tot deze wijziging hebben geleid.
Het initiatief voor dit overleg moet genomen worden door de partij die een wijziging of
maatregel wenst door te voeren. De voorziening is vertegenwoordigd door de directie of
de door hem aangestelde (zoals: maatschappelijk assistent en/of orthoagoog en/of arts).
Dit overleg kan opgeschort worden door overmacht of hoogdringendheid terzake.
8.4. Bezoekregeling: Op bezoek komen of bezoek ontvangen in de voorziening kan, bij
voorkeur, mits voorafgaande afspraken met de directie of gedelegeerde.
8.5. Verlof en aanwezigheden
- Mits voorafgaande melding aan de directie kunnen de gebruikers verlof nemen ten
belope van het wettelijk vastgestelde maximum aantal afwezigheidsdagen per jaar.
- Afwezigheden ten gevolge van ziekte of om andere redenen dienen steeds door een
medisch attest of de voorgeschreven attestvorm, verantwoord te worden.
- De afwezigheid/aanwezigheid op het dagcentrum is gebonden aan geëigende
reglementering
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
7/41
8.6. Persoonlijke bezittingen: Mits voorafgaand akkoord van de voorziening is het de
gebruiker toegelaten persoonlijke bezittingen zoals meubels en voorwerpen op de kamer
te plaatsen. De voorziening kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor verlies of
beschadiging van deze bezittingen. Alle hieraan verbonden kosten zijn ten laste van de
gebruiker. De gebruiker/wettelijke vertegenwoordiger kan vragen een bezitting te laten
inschrijven op de lijst van persoonlijke bezittingen die de voorziening opstelt.
8.7. Financiële regeling
- De door de gebruiker verschuldigde persoonlijke bijdrage wordt berekend volgens de
reglementaire voorschriften en wordt in het protocol bepaald. De voorziening kan een
voorschot vragen van hoogstens dertig dagbijdragen.
- De gebruiker zorgt voor of betaalt voor hiernavolgende elementen die niet (volledig) door
de dagprijs gedekt zijn. Deze kosten worden op de factuur (al dan niet binnen
Gewaarborgd Persoonlijk Inkomen) verrekend. De bedoelde elementen zijn op dit
moment:
 Medische kosten/verzorgingskosten/gezondheidsproducten:
 Niet-terugbetaalbare
remgelden
en
erelonen
dokter/kliniek/tandarts/laboonderzoeken/of gelijkaardige diensten.
 Pedicure
 Vaccinatie (tetanus, griepvaccin, hepatitis B)
 Tandprothese
 Bril (glazen, montuur, herstelling), lenzen
 Niet terugbetaalbare medicatie (zo ook homeopathie), en verzorgings-,
gezondheidsproducten (i.f.v. bijvoorbeeld cholesterol, obstipatie).
 Remgelden (para)medische behandelingen door derden
 Opleg aankoop orthopedische materialen en materialen individuele materiële
bijstand
 Huurgelden voor orthopedische materialen en materialen individuele materiële
bijstand
 Mutualiteitsbijdrageincontinentiematerialen voor zover niet (meer) terugbetaalbaar
door VAPH of voor niet-gerechtigden (incontinentie na 65 jaar).
 Vervoer:
 Vervoer bij externe consultaties en verzorgingen
 Vervoer van en naar (medische) onderzoeken (bv. in kader van tegemoetkoming)
 Van en naar huis
 Kosten vervoer voor bezoek aan medebewoners in ziekenhuis
 Vervoer bij uitstap/reizen/vakanties/vrijetijdsbesteding/dagactiviteiten.
 Aankoop van andere persoonlijke goederen/diensten:
 Fiets
 Kledij
 Kamerinrichting:
- Bed en beddengoed, degelijke kleerkast (plaats voor winter/zomerkledij!),stoel
of zetel, nachtkastje,
- Gordijnen en overgordijnen, schilderen of behangen.
- Telefoonaansluiting op kamer (toestel + abonnement),
- Kosten intranet en internet op kamer + PC
 Bedrag vrijstelling verzekeringen (vzw) (schade aan wagen, kledij,… van
derden/personeel)
 Premie voor afgesloten brandverzekering inboedel via vzw-verzekering
 Diversen
 Traktaties/kado’s bij verjaardagen
 Consumpties, persoonlijke keuzen benevens de voorziene maaltijden
 Wekelijks zakgeld
 Kapper/haarverzorging, manicure.
 Rookgerief
 Persoonlijk toiletgerief
 Toegangsgelden bij uitstappen
 Vakantie (kamp)kosten (ingericht door de instelling en/of door derden)
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
8/41
 Sportieve en culturele activiteiten (zoals zwemmen, voetballen, fitness, bowling, paardrijden,
cinema, toneel)
 Kosten dierenvoeders en toebehoren voor het houden van eigen huisdieren
 (beperkte) vergoeding gekoppeld aan bestraffende maatregel (bv. meubilair
beschadigen, raam inslaan, sleutel breken,…)
 TV, video, DVD, PC en abonnement / distributie:
 inzake distributiekosten tv: de facturen van alle vestigingsplaatsen worden
samengeteld en de bekomen totale kostprijs wordt verdeeld over de bewoners
met TV op kamer en verder alle gebruikers (inclusief bewoners met TV op
kamer) die in hun living een TV beschikbaar hebben. De kostenverdeling is
gebaseerd op:
 TV op kamer; de helft van de officiële tarief (privaat);
 rest van factuur gelijk verdeeld over alle gebruikers met TV beschikbaar in
living.
De aanrekening wordt gespreid.
 de bewoner die eigen tv, video, DVD, PC wenst, dient in te staan voor kosten
van aankoop, plaatsen, herstellen.
 TV, video en/of DVD-speler in de living wordt aangekocht door vzw, de kostprijs
van aankoop/herstel/vervanging wordt gedragen door alle gebruikers (bewoners,
deelnemers) wanneer in hun huis zo’n toestel beschikbaar is.
9. Verzekerde risico’s
De voorziening heeft voor de hiernavolgende risico’s een verzekering afgesloten:
- Verzekering Burgerlijk Aansprakelijkheid (BA)
- Arbeidsongevallenverzekering
- Verzekering Vrijwilligerswerk
- Verzekering objectieve aansprakelijkheid
- Verzekering bestuurdersaansprakelijkheid
- Verzekering lichamelijke ongevallen gebruikers, bij uitbreiding ook voor gebruikers die
extern een activiteit uitoefenen, niet onder begeleiding van personeel van vzw De
Vierklaver
- Brandverzekering; de gebruiker/wettelijk vertegenwoordiger kan tegen betaling de
inboedel van de gebruiker verzekeren via de polis van de voorziening
- Omniumverzekering voor personeel en vrijwilligers van de voorziening bij vervoer in
opdracht
- Verzekering burgerlijke aansprakelijkheid, rechtsbijstand en objectieve aansprakelijkheid
per vzw-voertuig
Sommige polissen voorzien vrijstellingen.
De polissen zijn op vraag ter inzage van de gebruikers / wettelijk vertegenwoordigers in de
voorziening via de directie of gedelegeerde.
10. Toezichtsraad over beheer van gelden en goederen
Overeenkomstig art.4 uit het “besluit van de Vlaamse regering betreffende het beheer van
gelden of goederen” (15/06/1994) zal de voorziening niet meer dan 134,45 EURO (+index)
per bewoner per maand beheren. Er wordt bijgevolg geen toezichtsraad over beheer van
gelden en goederen opgericht.
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
9/41
11. Persoonsgegevens en privacy
11.1.
Informatieplicht Gebruikersdossier (wet op privacy)
11.1.1. Algemeen m.b.t. gebruikersdossier, inzage en privacy
De gebruiker heeft recht op een dossier dat door de voorziening zorgvuldig wordt bijgehouden
en veilig wordt bewaard (art. 23 BVR 02/2011).
In het kader van de door de overheid opgelegde reglementering om als tehuis/dagverblijf
erkend te worden, moet de voorziening voor iedere gebruiker dossiers aanleggen, waarin
zowel administratieve (identificatie-) gegevens, als orthoagogische, sociale, paramedische als
medische gegevens zijn opgenomen. Deze gegevens zijn noodzakelijk om een optimale
begeleiding en behandeling te garanderen. Elke gegevensverzameling is eigendom van vzw De
Vierklaver. Dit gebruikersdossier is vertrouwelijk, derden hebben geen toegangsrecht of recht
op inzage.
Het opstellen, het bewaren en het gebruik van het dossier zijn onderworpen aan de relevante
bepalingen uit de wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt en de wet
van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de
verwerking van persoonsgegevens, gewijzigd door de wet van 11 december 1998 en
uitvoeringsbesluit van 13 maart 2001 en met inachtneming van de beginselen van het
beroepsgeheim.
De verwerking van de gegevens geschiedt onder de verantwoordelijkheid van de algemeen
directeur (Haarkenstraat 32a 9850 Landegem).
De gebruiker of diens wettelijke vertegenwoordiger heeft overeenkomstig artikel 10§1 en §2
van de wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer (08/12/1992) recht op kennis en
verstrekking/toelichting in begrijpelijke vorm van de verwerkte persoonsgegevens
(toegangsrecht) die hen betreffen; concrete regeling wordt verder in dit hoofdstuk uitgewerkt.
Op eenvoudig verzoek is een overzicht beschikbaar van de personen die toegang hebben tot
de gegevens.
Indien gewenst heeft de gebruiker of diens wettelijke vertegenwoordiger de mogelijkheid om
onjuiste gegevens te laten corrigeren of eventueel te verwijderen. Indien men van deze
mogelijkheid gebruik wenst te maken, kan men zich wenden tot de algemeen directeur.
De gebruiker of diens wettelijke vertegenwoordiger heeft de mogelijkheid tot inzage in het
openbaar register bij de Commissie voor de Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer:
Drukpersstraat 35 (Forumgebouw) te 1000 Brussel of via www.privacycommission.be.
11.1.2. Gezondheidsgegevens
11.1.2.a. Algemeen: In het gebruikersdossier worden de persoonsgegevens over de
gezondheid van de gebruiker apart bijgehouden (art. 24 BVR 02/2011). Het betreft gegevens
die in een dossier worden bijgehouden door bv. artsen, verpleegkundigen, kinesitherapeuten,
diëtisten, apothekers, tandartsen, homeopaten, …
11.1.2.b. Toegang tot gezondheidsgegevens
b.1. De gebruiker of diens wettelijke vertegenwoordiger heeft het recht om kennis te krijgen
van de persoonsgegevens die betreffende zijn gezondheid worden verwerkt (inzagerecht).
b.2. Op verzoek van de betrokkene kan de inzage ook gebeuren door tussenkomst van een
door de betrokkene gekozen beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg.
11.1.2.c. Uitzondering: persoonlijke notities van de beoefenaar in de gezondheidszorg (zoals
niet-limitatief omschreven in 11.1.2.a) zijn enkel toegankelijk voor de beroepsbeoefenaar
persoonlijk. Deze notities worden niet tot het dossier gerekend.
11.1.3. Overige cliëntgegevens
11.1.3.a. Algemeen: De meerderjarige gebruiker of de wettelijk vertegenwoordiger heeft recht
op inzage in de dossiergegevens (=gegevens bijgehouden in het gebruikersdossier door
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
10/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
begeleiders, sociaal assistent, orthoagoog, bewonersadministratie). Voor gezondheidsgegevens: zie 11.1.2.
11.1.3.b. Uitzonderingen
- Gegevens die verstrekt worden door medewerkers van de voorziening en derden die zij
als vertrouwelijk hebben bestempeld, kunnen alleen ingezien worden na akkoord van
die medewerkers of derden (hier geldt dus geen inzagerecht) (BVR 04/02/2011 art.
26).
- Gegevens die een derde betreffen (bv. gegevens over een medebewoner, gegevens over
de interactie tussen de betrokken bewoner en een medebewoner), kunnen alleen
ingezien worden als er geen afbreuk gedaan wordt aan het recht van de derde op
bescherming van zijn persoonlijke levenssfeer (art. 26 van het Besluit van de Vlaamse
Regering 04/02/2011).
- Gegevens die een cliënt zelf als vertrouwelijk bestempelt, kunnen alleen door hem
ingezien worden.
11.1.4. Hoe wordt de toegang tot gegevens gerealiseerd
a) Na aanvraag (schriftelijk of mondeling) aan de algemeen directeur van De Vierklaver.
b) De toegang wordt zo snel mogelijk gerealiseerd, binnen de 15 dagen na de aanvraag.
c) In aanwezigheid van een door de algemeen directeur aangestelde medewerker die
toelichting geeft.
d) Inzage indien rechtstreekse of volledige toegang: papieren of electronisch dossier
inkijken, ter plaatse onder begeleiding van aangeduide medewerker die toelichting
verstrekt
e) Rapportage indien onrechtstreekse of gedeeltelijke toegang: mondelinge toelichting
door aangeduide medewerker, gedeeltelijke inzage of geschreven rapport met
samenvatting van de toegankelijke gegevens. Dit geldt bij gegevens die over (ook) over
andere gebruikers dan de betrokkene handelen.
f) Informatie kan op papier meegegeven worden op verzoek, tegen kostprijs en na die
informatie mondeling te hebben toegelicht. Het betreft een afdruk van de gegevens
waartoe men inzagerecht heeft, een samenvatting van gegevens waartoe men
rapportagerecht heeft. Afschrift en rapport zijn strikt persoonlijk en vertrouwelijk, en
mogen enkel gebruikt worden voor de doelstellingen van de hulpverlening. De
Vierklaver kan weigeren informatie op papier mee te geven wanneer er aanwijzingen
zijn dat de gebruiker(/vertegenwoordiger) onder druk wordt gezet om een afschrift van
zijn dossier aan derden mee te delen.
De IDO wordt integraal meegegeven aan gebruiker of wettelijk vertegenwoordiger (zie volgende alinea).
11.1.5. De Individuele Dienstverleningsovereenkomst (IDO)
De gebruiker wordt in de mate van het mogelijke betrokken bij de voorbereiding van de IDObespreking en is aanwezig op de IDO-bespreking. Ook zijn directe context (ouders) en
wettelijke vertegenwoordiger zijn op die bespreking uitgenodigd.
De gebruiker of zijn wettelijke vertegenwoordiger kan een belangrijk betrokken derde
aanduiden die op gelijk welk moment informatierecht en hoorrecht heeft over de IDO. Hij/zij
mag geen professionele medewerker van De Vierklaver zijn.
De IDO-bespreking mondt uit in een nieuwe versie van IDO, die een (nieuwe) bijlage wordt
aan het Protocol: de gebruiker of de wettelijk vertegenwoordiger ontvangt hier dus een
origineel exemplaar van.
11.1.6. Overdracht van persoonsgegevens aan derden
Het kan voorkomen dat vzw De Vierklaver overweegt persoonsgegevens mee te delen aan
derden. Dit geschiedt volgens artikel 9§2 van de privacywetgeving en artikel 16 van het
Besluit van de Vlaamse Regering (02/2011). De overdracht van persoonsgegevens aan derden
gebeurt vooral in het kader van ziekenhuisopnames, samenwerkingsverbanden met andere
voorzieningen, bij uitstappen/vakanties met derden, ambulante consultaties, kortopvang,
overplaatsing van de gebruiker.
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
11/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
De verantwoordelijke voor de overdracht van deze persoonsgegevens is de directeur.
Indien u wenst kennis te nemen van deze gegevens kan u zich tot hem wenden. U kan ook bij
hem terecht om eventuele verbetering te vragen van deze gegevens. Bij het meedelen van
persoonsgegevens aan derden neemt vzw de Vierklaver steeds het finaliteitsbeginsel (artikel
4§1°2) en het proportionaliteitsbeginsel (artikel 4 §1°3) in acht.
11.2 Vrijwilligers en stagiairs
De voorziening kan, in het kader van opleiding en vrijwilligerswerk, ook niet-personeelsleden
inzetten voor het ondersteunen van de gebruikers (dagactiviteiten, vrije tijd, relatie-opbouw,
…). Deze inzet van stagiairs, vormingswerkers, vrijwilligers gebeurt onder toezicht van de
voorziening en is bedoeld aanvullend te zijn op de professionele begeleiding en behandeling.
Deze niet-personeelsleden ontvangen de, voor de opdracht, noodzakelijke informatie en zijn
daarbij gehouden aan de geheimhoudingsplicht ten overstaan van derden.
11.3. Beeldmateriaal
De gebruiker en / of wettelijke vertegenwoordiger stemt erin toe dat de voorziening in functie
van de professionele begeleiding en behandeling, beeldmateriaal kan vastleggen zoals :
digitale foto, dia, video, DVD, website. Dit materiaal is eigendom van de voorziening.
Dit beeldmateriaal kan gebruikt worden in functie van derden (tentoonstelling, voordracht,
website, de Klaverkrant, proefschrift (eindwerk stagiairs), enz.) behoudens als de gebruiker of
zijn wettelijke vertegenwoordiger schriftelijk (of bij ondertekening van het Protocol aan dat
Protocol toegevoegd) te kennen geeft dat dit beeldmateriaal niet ten aanzien van derden
verspreid mag worden.
12. Wijze waarop het charter collectieve rechten en plichten kan worden aangepast
Voorstellen tot wijzigingen worden in overleg met de Gebruikersraad besproken en
geformuleerd, en bekrachtigd door de Raad van Bestuur van vzw De Vierklaver.
Aldus opgemaakt te Landegem, op
---/---/20__
(Handtekening directeur :)
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
12/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Overzicht bijlagen aan dit Charter:
1.
Missie, visie en waarden van vzw De Vierklaver
14
2.
Strategie: strategische doelen 2011-2020 vzw De Vierklaver
18
3.
Collectieve inspraak: Artikels 27, 28, 29 en 30 van het BVR 04/02/2011
23
4. Samenstelling Gebruikersraad
25
5. Huishoudelijk reglement van de gebruikersraad
26
6. Afhandeling van klachten
29
6.1. KHB 4.6.7. afhandeling van (mondelinge) vragen, opmerkingen, klachten van gebruikers
6.2. Klachtenprocedure: Artikels 32, 33, 34, 35 en 36 van het BVR 04/02/11
6.3. KHB 4.6.16. gepast reageren op misbruik en geweld ten aanzien van gebruikers
7. Samenstelling van de klachtencommissie
8. Afzonderingsmaatregelen
8.1. khb 2.1. bijlage 7: visie op agressie, afzondering en vrijheidsbeperkende maatregelen
35
8.2. khb 4.6.21. afzonderingsprocedure
39
20/05/2014
Charter Collectieve Rechten en Plichten – versie K
13/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
30
31
33
34
Bijlage 1: Missie, visie en waarden vzw De Vierklaver
De missie en basiswaarden geven weer vanuit welke grondovertuiging, en met welk
perspectief, de organisatie wil werken.
Het zijn de ankerpunten en het is het kompas om in de werking steeds weer keuzen te maken,
om te toetsen en te plannen.
Vanuit deze missie en basiswaarden wordt de opdrachtsverklaring opgesteld.
We wensen dat dit, onze cultuur kleurt, ons beleid inspireert, ons handelen richt.
Raad van bestuur, 9 maart 1995
Herbevestigd op 19 oktober 2007
De missie en de basiswaarden van De Vierklaver zijn geworteld in de sociaal-christelijke
beweging. Deze beweging heeft zich in de loop van de geschiedenis uitgedrukt in concrete
ledenorganisaties, in congregaties, in sociale acties en geschriften.
Deze beweging heeft bij tijden sterke leidersfiguren gekend zoals Jozef Cardijn
(arbeidersbeweging) of Pieter Jozef Triest (congregatie Zusters van Liefde van J.M., Congr.
Broeders van Liefde).
De noden en uitdagingen evolueren; inhoud en werkmethoden wijzigen ingrijpend, maar de
spirituele bron blijft: de Boodschap, ons gebracht door Jezus Christus zelf.
Dit is de inspiratiebron van waaruit we onze opdracht aanvatten, invullen en volhouden.
OPDRACHTSVERKLARING:
“de eigenwaarde helpen ontplooien,
in stand houden,
of herstellen,
van iedere persoon
die een beroep op ons doet,
of met ons samenwerkt
en
opkomen
voor elke vorm van
menselijke waardigheid”.
20/05/2014
Bijlage 1 bij het Charter: missie, visie en waarden
14/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Het is onze opdracht om aan:
volwassenen en ouderen, met een verstandelijke handicap, of een niet-aangeboren
hersenletsel, ongeacht hun achtergrond, overeenkomstig onze mogelijkheden? een aangepast
antwoord of een geschikte verwijzing te bieden.
Bijzondere aandacht willen we hierbij geven aan de vragen om hulp van personen met geringe
of gemiste kansen, of aan noodsituaties waarvoor geen of ontoereikende oplossingen bestaan.
Deze opdracht nemen we op met:
de medewerkers en vrijwilligers in onze voorzieningen, in goede verstandhouding met de
familie en vertegenwoordigers van de bewoners / deelnemers (gebruikers), bij voorkeur in
samenwerking met gelijkgerichte voorzieningen en diensten.
de medewerkers beschikken over de nodige professionele en menselijke deskundigheid; zij
onderschrijven de christelijk geïnspireerde doelstellingen, en zijn bereid mee te denken en te
werken om de opdracht te realiseren.
hen worden groei- en realisatiekansen geboden door het scheppen van waardevol werk, we
bevorderen een authentieke geloofscultuur door pastorale zorg.
BASISWAARDEN:
De volgende basisvoorwaarden richten ons handelen:
We streven ernaar dat wie aanklopt antwoord krijgt,
dat drempels laag zijn,
dat beschikbaarheid vanzelfsprekend is,
dat afstanden klein zijn,
dat hartelijkheid onze omgang kenmerkt,
dat wie bij ons werkt zich thuis voelt.
We geloven
dat éénvoud uitnodigend is,
dat respect voor elk individu voorop moet staan.
We willen in elke vorm van begeleiding
werken aan
een gepersonaliseerde benadering.
20/05/2014
Bijlage 1 bij het Charter: missie, visie en waarden
15/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Solidariteit is een engagement ten aanzien van elke persoon, met extra aandacht voor degene
die in bijzondere moeilijkheden verkeert.
We willen oog hebben voor verborgen noden, voor nieuwe, actuele vragen en andere vormen
van dienstverlening.
Niet enkel het lenigen van een nood behoort tot onze opdracht, maar tevens het inwerken op
de oorzaak ervan, ook als die structureel van aard is. Zo zullen wij met anderen samenwerken
op lokaal, nationaal en internationaal niveau, om besluitvorming te beïnvloeden.
Solidariteit is tevens collegialiteit.
Elke organisatie is een werkgemeenschap, waarin positieve samenwerking een permanent
aandachtspunt is.
Solidariteit is tenslotte ondersteuning en uitwisseling tussen voorzieningen.
Onze verbondenheid maakt onze sterkte uit, en brengt ons dichter bij wat we ons als doel
hebben gesteld.
In ons streven naar kwaliteit richten wij ons naar de fundamentele nood van degene die op ons
een beroep doet.
Kwaliteit is doelgerichtheid.
Alles is deel van een groter geheel en vindt zijn betekenis in een verder liggend doel.
Het doel moet helder zijn, de activiteit gericht.
Het woord moet bij de daad gevoegd: voor ieder die een taak verricht moet de zin ervan
verduidelijkt zijn.
Kwaliteit is deskundigheid: professioneel, ethisch en menselijk;
onderhouden of verhoogd door permanente vorming.
Soberheid slaat op bescheidenheid in het aanwenden van middelen.
Onze organisaties kennen geen gerichtheid op winst, wel op rentabiliteit, wat een gezond
financieel beleid veronderstelt.
Niet alleen de bekommernis om onze doelgroepen is hier belangrijk, maar evenzeer de
verantwoordelijkheid ten opzichte van al degenen, die bij ons zijn tewerkgesteld.
20/05/2014
Bijlage 1 bij het Charter: missie, visie en waarden
16/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
We willen een organisatie met ruimte voor creativiteit, die slechts kan bestaan
in een sfeer van vertrouwen, tolerantie, en positieve gezindheid ten opzichte van elkaar.
Dynamiek moet voortkomen uit gerichtheid op de toekomst, oriëntatie op verandering in de
omgeving en kritische bevraging van alles wat we doen.
Niets is ooit af.
Verandering is permanent.
Het is onze overtuiging dat elk leven waardevol is en te eerbiedigen.
We geloven dat elke persoon verschillend is, maar evenwaardig; zo ook elke dienst, functie of
taak.
Waardering en respect voor wat iemand is of doet moeten basishoudingen zijn.
In deze opvatting past zowel naar “doelgroep” als naar medewerkers, een participatieve stijl,
die mensen “inschakelt”; geen bevoogdende stijl die mensen uitschakelt.
De dialoog willen we hanteren als instrument om een klimaat van betrokkenheid te creëren.
Niet elk probleem is oplosbaar, wel bespreekbaar.
Van ieder die, op welk niveau ook, aan onze opdracht meewerkt vragen we zin voor
verantwoordelijkheid, duidelijkheid en besluitvaardigheid. Op deze wijze hopen we de
slagvaardigheid in onze organisaties te behouden of te versterken.
Eerlijke communicatie vraagt ook authenticiteit, harmonie tussen woord en daad.
20/05/2014
Bijlage 1 bij het Charter: missie, visie en waarden
17/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 2: Strategie – de strategische doelen 2011-2020 van vzw De Vierklaver
20/05/2014
Bijlage 2 bij het Charter: Strategie – de strategische doelen 2011-2020
18/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Samenleving
(S)
Medewerkers
(MR)
Cliënten/
Gebruikers (G)
Resultaatgebied
Organisatiegebied
20/05/2014
Strategisch Doel
Acties (o.a.)
G.1. De regie van de gebruiker over zijn
eigen leven verder versterken in functie van
het verhogen van zijn kwaliteit van leven.
G.1.A.1. Om zoveel als mogelijk regie te geven aan de gebruiker is het
noodzakelijk een zo volledig mogelijk beeld te hebben van de gebruiker, zijn
zorg- of ondersteuningsvraag. Daartoe zal het zorgtrajectplan bijgestuurd
worden naar inhoud en vorm met ook in ’t bijzonder oog voor het persoonlijk
netwerk.
G.1.A.2. Om de regie van de gebruiker te versterken is het nuttig om het
netwerk rondom de gebruiker (context) explicieter aan te spreken, in te
schakelen en actief te proberen uitbreiden/te bestendigen.
G.2. Om zoveel als mogelijk het gepaste
antwoord op de zorgvraag te kunnen geven is
er nood aan een zich aanpassend en
gedifferentieerd zorgaanbod, overeenkomstig
de evoluerende zorgvraag en overeenkomstig
de zorgvraag van toekomstige gebruikers.
Daardoor komt de vzw ook haar engagement
na t.a.v. de reeds opgenomen gebruikers.
G.2.A.1. De personele inzet, en alsook de infrastructurele en technische inzet,
worden getoetst aan de evoluerende noden van de huidige gebruikers, dan wel
de verwachte (toekomstige) gebruikers.
G.2.A.2. Desgewenst zullen nieuwe erkenningsvormen worden aangevraagd
voor zover haalbaar voor de vzw.
G.2.A.3. De zorg-/ondersteuningsvraag moet vertaald worden in personele
inzet. Daartoe zal een objectiverend meetinstrument worden ontwikkeld en
toegepast waardoor de individuele en groepsmatige ondersteuning wordt
geobjectiveerd. Vermits de personele inzet begrensd is, zal de zorgvraag in
overeenstemming moeten gehouden worden met het haalbare zorgantwoord.
MR.1. Het medewerkersbeleid staat inzake
het werven en het behouden van
professionele en vrijwillige medewerkers,
zowel in voor een voldoende aantal
medewerkers als medewerkers met de
vereiste competenties.
MR.1.A.1. Het beschikbare personeel op basis van subsidies wordt maximaal
benut.
MR.1.A.2. Op actieve en creatieve wijze wordt gebruik gemaakt van (buitensectorale) tewerkstellingsprogramma’s en van het werven en inzetten van
vrijwillige medewerkers.
MR.1.A.3. Op actieve en creatieve wijze wordt gebruik gemaakt van
technologische hulpbronnen die inzet van personeel ondersteunen.
MR.1.A.4. Tevredenheidsmetingen worden geïmplementeerd bij professionele
medewerkers, als teken van hun partnerschap.
MR.1.A.5. Het waarderingsgebeuren is ingevoerd en meetbaar gemaakt
S.1. We zijn betrokken partner in de regio
van reguliere dienstverleners, van collega’s in
de sector personen met een handicap zowel
als van collega’s in belendende sectoren,
omdat we willen dat personen met een
beperking erbij horen (integratie, participatie,
inclusie).
S.1.A.1. We ondernemen acties m.b.t. positief onderhouden/ontwikkelen van
samenwerkingsverbanden.
S.1.A.2. Het regionale afstemmen moet bijdragen tot een vraaggestuurd regioaanbod overeenkomstig de draagkracht/initiatiefkracht van de aanwezige
partners (sectoraal, intersectoraal)
Bijlage 2 bij het Charter: Strategie – de strategische doelen 2011-2020
19/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Leiderschap (LO)
Medewerkers,
leiderschap (MO)
Resultaatgebied
Organisatiegebied
20/05/2014
Strategisch Doel
Acties (o.a.)
MO.1. Medewerkers zijn mede-eigenaar van
hun functie/rol en loopbaan waardoor met
ondernemerschap verantwoordelijkheden en
bevoegdheden worden opgenomen.
MO.1.A.1. Vanuit de medeverantwoordelijkheid wordt de collega-medewerker
betrokken in de beoordelingsfase (niet selectie). De lopende, experimentele
werkwijzen worden verankerd in het betreffende proces van het KHB.
MO.2.A.1. Talenten en competenties zijn de bouwstenen in de explicitering van
het medewerkersbeleid (werving, selectie, 4-gesprekken op een rij, VTO).
MO.2. Medewerkers ervaren een
waarderende werkomgeving waardoor ze hun
talenten/competenties inzetten.
MO.2.A.2. Om oog te hebben voor leeftijd, fysieke en mentale belasting zal een
medewerkersbeleid ontwikkeld worden dat medewerkers zo lang mogelijk
inschakelt en niet uitschakelt.
MO.2.A.3. Hulpmiddelen en technologieën die het werken ondersteunen naar
fysieke en mentale belasting worden verkend en in een (meerjaren)
prioriteitenplan van investeringen opgenomen.
MO.3. Medewerkers ervaren te werken in
werkbare jobs.
MO.3.A.1. Het begrip “werkbare jobs” wordt gedefinieerd in termen van werken
in De Vierklaver. De ontwikkeling naar (meer) werkbare jobs wordt vastgelegd
in een streefproces gekaderd in de organisatiekanteling (zie O3).
LO.1. Teams worden meer effectieve teams.
Het primair proces van de
ondersteuningsvragen is sturend.
Verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn
ermee in balans.
LO.1.A.1. Elk team heeft een eigen TOP vastgelegd. De realisatie is gekoppeld
aan VTO-beleidsplan en eigen huisdoelstellingen.
LO.2. De eerstelijnsverantwoordelijken
hebben een sleutelrol in het coachen,
coördineren en horizontaal afstemmen van
(hun) effectieve team.
LO.3. Het werken met effectieve teams vergt
een ondersteunende structuur en een
aangepaste stijl van leidinggeven.
L.O.2.A.1. De rol van de eerstelijnsverantwoordelijke wordt herdefinieert naar
competenties, bevoegdheden, verantwoordelijkheden.
LO.2.A.2. De projectmethodiek wordt ingevoerd.
LO.2.A.3. Horizontale afstemming draagt bij tot sneller en soepeler herstellen
(werkbonnen) en verwerven (bestelbonnen), en het huiselijk inrichten
(huisbudgetten).
LO.3.A.1. De gewenste structuuraanpassingen (inrichten) worden voorgelegd
aan RVB/AV
LO.3.A.2. De gewenste stijl van leidinggeven (sturen op visie, resultaten) wordt
ondersteund.
Bijlage 2 bij het Charter: Strategie – de strategische doelen 2011-2020
20/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Organisatie(O)
Resultaatgebied
Organisatiegebied
20/05/2014
Strategisch Doel
Acties (o.a.)
O.1. We willen een meer performante
organisatie waardoor er: (1) meer middelen
rechtstreeks kunnen ingezet worden voor de
gebruikers, (2) een efficiënte/effectieve
informatieoverdracht gerealiseerd wordt
t.b.v. bestuur/gebruikersvertegenw/medew/overheid/samenleving, (3)
in de bedrijfsvoering pro-actief ingespeeld
wordt op (overheids-)reglementen.
O.1.A.1. Geëvalueerde informatiestromen met plan van aanpak inzake
- interne communicatie/externe communicatie
- voortgangsinformatie
- archivering/info opslag
- automatisering als hulpmiddel
O.1.A.2. Administratieve diensten worden pro-actief geïnformeerd en hun
werkwijze bijgestuurd met oog op de verwachte overheidsreglementering.
O.1.A.3. Resultaten van gebruikers- en medewerkerstevredenheidsmetingen
worden beleidsmotieven voor het (bij-)sturen van de inzet van personele
middelen.
O.2. We willen een duurzame onderneming
om continuïteit in de kwalitatieve
zorgverlening te verzekeren.
O.2.A.1. De inzichten en methoden van kwaliteitszorg zoals vervat in het KHB
(VAPH) worden verbreed toegepast op andere beleidsdomeinen.
O.2.A.2. In de kwaliteitszorg wordt actief overgestapt naar zelfevaluatie.
O.2.A.3. Overeenkomstig de evaluerende zorgvraag worden de gewenste
materiële technische – technologische aanpassingen in de infrastructuur in een
(meerjaren-)prioriteitenplan van investeringen vastgelegd.
O.2.A.4. Energiezuiniger wonen/werken moet het streefdoel zijn. Daartoe zullen
acties opgezet worden m.b.t. :
- mentaliteit/attitude inzake zorgzaam huishouden
- de infrastructurele bijdrage (afzondering, technische sturing), aardgas,
alternatieve energie, regenwatergebruik (zie milieuvergunningen)
- afvalbeheer
O.3. We willen een innovatieve organisatie
met participatieve medewerkers, door in te
zetten op een activerende arbeidsorganisatie.
O.3.A.1. We realiseren de organisatiekanteling die voorbereid is/wordt met het
ESF-project (2010-2011).
Bijlage 2 bij het Charter: Strategie – de strategische doelen 2011-2020
21/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Samenwerkingsverbanden,
middelen (SO)
Resultaatgebied
Organisatiegebied
20/05/2014
Strategisch Doel
S.O.1. Om een toekomstgerichte organisatie
te ontwikkelen moet er evenwicht geschapen
worden tussen:
a. enerzijds kleinschaligheid op niveau van de
gebruiker, anderzijds voldoende
grootschaligheid om organisatie- en
verenigingsverplichtingen te kunnen
nakomen.
b. enerzijds een innovatief en participerend
beleid en anderzijds een beleid dat hoge
kwaliteit waarborgt van de resultaten.
Acties (o.a.)
SO.1.A.1. In de organisatie zijn diverse specialistische functies aanwezig door
opleiding / vorming die vervuld worden door één of twee medewerkers. Het
effect van arbeidsduurvermindering op het volwaardig kunnen blijven vervullen
van deze specialisatie moet ondervangen worden.
S.O.1.A.2. In een evoluerende organisatie kan de nood groeien aan nieuwe
specialisaties en / of vermeerdering van bepaalde specialisaties. De organisatie
moet via veranderende inzet van (personele) middelen hierop antwoorden.
S.O.1.A.3. De overheid geeft incentives voor het ontwikkelen van
multifunctionele centra en voor intersectorale samenwerking alsook voor het
aanspreken van het reguliere aanbod; de vereniging moet zich hierop
positioneren door een vraaggestuurde ontwikkeling van het aanbod.
S.O.1.A.4. De vereniging verkent, en participeert aan intersectorale
samenwerkingsverbanden vanuit de zorgvraag van gebruikers.
S.O.2. Commercialisering (uitkeren van
winst) lijkt in opmars in de non-profit-sector.
De vereniging moet zich hiertegenover
positioneren.
S.O.3. We willen bereiken dat onze
dienstverlening regio-gedragen is en
geaccepteerd is, waardoor het werven van
personeel, vrijwilligers, fondsen wordt
gefaciliteerd.
S.O.3.A.1. We toetsen het imago in de regio.
S.O.3.A.2. Het werven van personeel, vrijwilligers en fondsen is gekaderd in
een positieve bijdrage, bekendmaking in de regio.
Bijlage 2 bij het Charter: Strategie – de strategische doelen 2011-2020
22/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 3: Collectieve inspraak: Artikels 27, 28, 29 en 30 van het Besluit van de
Vlaamse regering van 4 februari 2011 betreffende de algemene erkenningsvoorwaarden en kwaliteitszorg van voorzieningen voor opvang, behandeling en
begeleiding van personen met een handicap.
Art. 27.
Binnen de voorzieningen met residentiële opvang, met uitzondering van de tehuizen voor
kortverblijf en de diensten voor plaatsing in gezinnen, wordt een collectief overlegorgaan
opgericht.
Art. 28.
§ 1. Elk collectief overlegorgaan telt minstens drie leden. Het collectief overlegorgaan is niet
meer rechtsgeldig samengesteld als er minder dan drie leden zijn. In dat geval wordt een
nieuwe verkiezing georganiseerd.
§ 2. De leden van het collectief overlegorgaan worden uit en door de gebruikers van de
voorziening of hun vertegenwoordigers gekozen voor een termijn van vier jaar.
De verantwoordelijken van de voorziening zijn belast met de organisatie van de verkiezingen,
waarbij zij er inzonderheid over waken dat elke stemgerechtigde van de verkiezingen op de
hoogte wordt gebracht en zich kandidaat kan stellen.
Als er minder dan drie leden gekozen worden, wordt collectieve inspraak georganiseerd. In het
charter wordt de wijze bepaald waarop die inspraak georganiseerd wordt. De
verantwoordelijken van de voorziening organiseren in dat geval na twee jaar opnieuw
verkiezingen.
Het mandaat van de leden van het collectief overlegorgaan is hernieuwbaar. Het mandaat van
een lid vervalt :
1° bij het verstrijken van de termijn waarvoor dat lid gekozen is;
2° als de gebruiker de voorziening verlaat;
3° bij ontslag van het lid.
In de gevallen, vermeld in 2° en 3°, kan op initiatief van de gebruikersraad en in overleg met
de voorziening een andere gebruiker of vertegenwoordiger verkozen worden, die het
vrijgekomen mandaat voortzet.
§ 3. Het collectief overlegorgaan stelt een huishoudelijk reglement op waarin minstens de
volgende gegevens zijn opgenomen :
1° de frequentie van de vergaderingen;
2° de wijze waarop de gebruikers of hun vertegenwoordigers een inbreng kunnen leveren aan
het collectief overlegorgaan.
Het huishoudelijk reglement van het collectief overlegorgaan wordt opgenomen in het charter.
Art. 29.
§ 1. Tussen de voorziening en het collectief overlegorgaan is voorafgaand overleg verplicht
over :
1° wijzigingen aan het charter, vermeld in hoofdstuk 4;
2° belangrijke wijzigingen in de algemene woon- en leefsituatie;
3° wijzigingen in het concept van de voorziening.
§ 2. Zowel de voorziening als het collectief overlegorgaan hebben initiatiefrecht om advies te
vragen of uit te brengen over aangelegenheden die de verhouding tussen voorziening en de
gebruikers of hun vertegenwoordigers aangaan.
Er is hoorrecht en antwoordplicht over elk onderwerp waarover het collectief overlegorgaan
een standpunt aan de verantwoordelijken van de voorziening mee wil delen.
§ 3. De voorziening verstrekt aan het collectief overlegorgaan de noodzakelijke informatie over
beslissingen die rechtstreeks over de woon- en leefsituatie van de gebruikers gaan en over alle
andere elementen die de gebruikers als groep aanbelangen, met inbegrip van informatie over
de jaarrekeningen van de voorziening en het doelmatig inzetten van de middelen.
20/05/2014
Bijlage 3 bij het Charter: luik ‘Collectieve inspraak’ uit BVR 04/02/2011
23/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
§ 4. Een afgevaardigde van het collectief overlegorgaan wordt als waarnemer uitgenodigd op
de vergaderingen van de raad van bestuur van de inrichtende macht van de voorziening, voor
de bespreking van die aangelegenheden die betrekking hebben op de voorziening.
Als verschillende voorzieningen tot dezelfde inrichtende macht behoren, wijzen de in
voorkomend geval verschillende collectieve overlegorganen onderling een gemeenschappelijke
afgevaardigde aan.
Art. 30.
De voorzieningen die met toepassing van artikel 27 geen collectief overlegorgaan hoeven op te
richten, organiseren collectieve inspraak voor de gebruikers of hun vertegenwoordigers.
In het charter wordt de wijze bepaald waarop die collectieve inspraak georganiseerd wordt.
20/05/2014
Bijlage 3 bij het Charter: luik ‘Collectieve inspraak’ uit BVR 04/02/2011
24/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 4: Samenstelling gebruikersraad
leden gebruikersraad sedert 21/06/2011:
-
dhr. Pol Plesters
mandaat: voorzitter gebruikersraad
mevr. Carina Vanderhaeghen
mandaat: ondervoorzitter gebruikersraad
mevr. Antoinette De Waele-Dhaese
mandaat: waarnemer Raad van Bestuur
mevr. Lucie Van Landeghem
mandaat: lid klachtencommissie
dhr. Aureel Dhooge
dhr. Luc Mouton
mevr. Anja De Boever
dhr. Eddy Derieuw
mevr. Brigitte Cocquyt
mevr. Nicole Permentiers
mevr. Annie Lameire
mevr. Carine Vandaele
dhr. Rafaël Desmedt
dhr. Jackie Verhoye
mevr. Arlette Veys
dhr. Paul Raman
bewoners/deelnemers die vanaf 21/06/11 met een coach aansluiten bij de
gebruikersraad:
-
20/05/2014
dhr. Lucien De Bo
dhr. David Wittenbol
mevr. Elke Timmerman
Bijlage 4 bij het Charter: samenstelling gebruikersraad
25/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 5: Huishoudelijk reglement van de gebruikersraad
Haarkenstraat 32a
9850 Landegem
tel. : 09/321 91 21
fax : 09/321 91 20
e-mail : [email protected]
HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE GEBRUIKERSRAAD VAN
vzw DE VIERKLAVER
SAMENSTELLING GEBRUIKERSRAAD
Artikel 1 De gebruikersraad omvat alle afdelingen waarvoor de voorziening door het Vlaams
Agentschap is erkend:
De Vierklaver
Administratieve zetel
Dagcentrum
Tehuis niet-werkenden
Haarkenstraat 32a
9850 Landegem
De Vierklaver
Dagcentrum HANNAH (dagcentrum voor personen met NAH)
Tehuis niet-werkenden
Lenen 7
9991 Adegem
De Vierklaver
Dagcentrum Kadoe
Krommewege 44
9990 Maldegem
De gebruikersraad bestaat uit maximum 18 leden en minstens 3 leden.
Elke voogd, bewindvoerder of dicht familielid (ouders, broers, zussen, neven, nichten, tantes,
ooms, …) heeft het recht zich kandidaat te stellen.
Minimum drie leden van de gebruikersraad zijn wettelijke vertegenwoordigers van de gebruikers.
De leden van de gebruikersraad worden uit en door de gebruikers van de voorziening en/of hun
(wettelijke) vertegenwoordigers gekozen voor een termijn van vier jaar.
Het mandaat van de leden van de gebruikersraad is hernieuwbaar.
Er wordt gestreefd naar één vertegenwoordiger per huis.
De raad is niet meer rechtsgeldig samengesteld indien het aantal leden van de gebruikersraad
lager wordt dan drie, of als er geen drie wettelijke vertegenwoordigers zijn.
In dat geval wordt een nieuwe verkiezing georganiseerd.
De verantwoordelijken van de voorziening staan in voor de organisatie van de verkiezingen,
waarbij zij er inzonderheid over waken dat elke stemgerechtigde van de verkiezingen op de hoogte
wordt gebracht en zich kandidaat kan stellen.
Een vertegenwoordiger van elke bewonersraad en deelnemersraad wordt met de coach
gecoöpteerd, maar zijn geen leden.
20/05/2014 Bijlage 5 bij het Charter: Huishoudelijk reglement van de gebruikersraad
26/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
De directeur en de maatschappelijk assistent van de voorziening wonen op uitnodiging de
gebruikersraad bij.
Artikel 2 Het mandaat van een lid van de gebruikersraad vervalt:
1. bij het verstrijken van de termijn waarvoor het verkozen is
2. indien het familielid of de gebruiker die men wettelijk vertegenwoordigt de voorziening
verlaat – de verblijfsovereenkomst wordt dan beëindigd
3. bij ontslag van een lid
In de gevallen voorzien in 2. en 3., kan op initiatief van de gebruikersraad en in overleg met de
voorziening een andere vertegenwoordiger voorgedragen worden. De gebruikersraad behoudt het
recht om hierover te beslissen.
Artikel 3 De gebruikersraad duidt onder zijn leden een voorzitter, een waarnemer bij de raad
van bestuur, een lid van de klachtencommissie en een medevoorzitter aan.
De voorziening duidt in onderling overleg met de gebruikersraad de onafhankelijke derde aan.
FREQUENTIE VAN DE VERGADERINGEN
Artikel 4
De gebruikersraad vergadert minstens 3 maal per jaar.
In principe wordt tweemaandelijks vergaderd (juli en augustus uitgezonderd).
In spoedeisende gevallen kan de gebruikersraad ook buiten de tweemaandelijkse vergaderingen
samengeroepen worden.
De gebruikersraad zal echter binnen de maand vergaderen indien 3 leden hierom schriftelijk en
gemotiveerd verzoeken.
Van elke vergadering van de gebruikersraad wordt een verslag opgemaakt dat aan alle leden
wordt bezorgd.
WERKING
Artikel 5
1.
2.
3.
Tussen de voorziening en de gebruikersraad is voorafgaand overleg verplicht inzake:
wijzigingen aan het charter.
belangrijke wijzigingen in de algemene woon- en leefsituatie.
wijzigingen in het concept van de voorziening.
Artikel 6 Zowel de voorziening als de gebruikersraad hebben initiatiefrecht om advies te vragen
of uit te brengen inzake aangelegenheden die de verhouding voorziening – gebruikers aangaan.
Voor een doelmatige werking kan de gebruikersraad werkgroepen oprichten ter voorbereiding van
bespreking en beslissing in de gebruikersraad.
Elk lid van de gebruikersraad heeft stemrecht.
Alle beslissingen worden genomen bij eenvoudige meerderheid van het totaal aantal geldig
uitgebrachte stemmen voor zover de meerderheid van leden aanwezig is. Indien niet de helft
aanwezig is, dan hernemen op volgende vergadering. Er wordt beslist ongeacht aantal
aanwezigen.
De gecoöpteerde leden en hun coaches hebben geen stemrecht.
Individuele zaken zijn geen onderwerp van vergadering.
Indien een familielid het onderwerp van bespreking is, is het betrokken lid van de gebruikersraad
niet aanwezig op de beraadslaging.
Over personen wordt er geheim gestemd.
Artikel 7 Er is hoorrecht en antwoordplicht omtrent elk onderwerp waarover de gebruikersraad
een standpunt aan de verantwoordelijken van de voorziening wenst mee te delen.
20/05/2014 Bijlage 5 bij het Charter: Huishoudelijk reglement van de gebruikersraad
27/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Artikel 8 De voorziening verstrekt aan de gebruikersraad de noodzakelijke informatie omtrent
beslissingen die rechtstreeks de woon- en leefsituatie van de gebruikers betreffen en inzake alle
andere elementen die de gebruikers als groep aanbelangen, met inbegrip van informatie omtrent
haar jaarrekeningen en het doelmatig inzetten van de middelen.
Artikel 9 Een afgevaardigde van de gebruikersraad wordt als waarnemer uitgenodigd op de
vergaderingen van de raad van bestuur van de inrichtende macht van de voorziening, voor de
bespreking van die aangelegenheden die betrekking hebben op de voorziening
Artikel 10 De voorziening voorziet volgende ondersteunende maatregelen ten behoeve van het
collectief overleg via de gebruikersraad.
o vergaderaccommodatie (en koffie/frisdrank);
o Verslaggeving en typwerk door medewerkers van vzw De Vierklaver;
o Opstellen en verzenden agenda en verslag, alsook de bijlagen via het secretariaat van
vzw De Vierklaver;
o Betaling van lidmaatschap vzw Fovig door vzw De Vierklaver.
AGENDA
Artikel 11
De agenda wordt opgemaakt door de voorzitter van de gebruikersraad.
Elk lid van de gebruikersraad en elke gebruiker of hun vertegenwoordigers hebben recht om
dagordepunten aan te brengen.
Ze bezorgen deze aan de voorzitter van de gebruikersraad of aan de directeur van de voorziening.
De agenda wordt via mail of post aan de leden van de gebruikersraad bezorgd.
KLACHTEN
Artikel 12 Klachten omtrent het niet naleven van de wettelijke bepalingen met betrekking tot de
gebruikersraad kunnen schriftelijk meegedeeld worden aan de leidende ambtenaar van het
Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap.
WIJZIGING HUISHOUDELIJK REGLEMENT
Artikel 13 Het huishoudelijk reglement kan worden aangepast na goedkeuring op de
gebruikersraad.
SLOTBEPALING
Artikel 14 Dit huishoudelijk reglement van de gebruikersraad werd goedgekeurd op de
gebruikersraad van 27/03/2012 en wordt als bijlage opgenomen in het charter.
Handtekening voorzitter gebruikersraad:
20/05/2014 Bijlage 5 bij het Charter: Huishoudelijk reglement van de gebruikersraad
28/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 6: Afhandeling van klachten
Wanneer gebruikers of hun vertegenwoordiger of context vragen, opmerkingen of klachten
hebben ten aanzien van het verblijf, de opvang of de ondersteuning van de gebruiker in De
Vierklaver, dan zijn verschillende zaken van tel, dit vooral op basis van de aard van de klacht
en/of de gewenste afhandelwijze.
De Vlaamse Regering heeft daarover eisen opgelegd aan de voorzieningen. We onderscheiden
hierbij:
- het omgaan met (mondelinge) vragen, opmerkingen, klachten van
gebruikers zoals omschreven in procedure 4.6.7. in het kwaliteitshandboek
van De Vierklaver. De klachten worden, zoals de Vlaamse Regering dat
voorschrijft, afgehandeld op een wijze die aan de gebruiker is aangepast en
houdt rekening met de ervaringen en inzichten van de gebruikers.
Zie hiertoe bijlage 6.1. aan dit Charter
20/05/2014
-
een schriftelijke klachtenprocedure (cfr. artikel 34 van het BVR
04/02/11)
Zie hiertoe bijlage 6.2. aan dit Charter
-
het voorzien van een klachtencommissie waar de gebruiker of zijn
vertegenwoordiger zich naar kan wenden indien het antwoord op de
schriftelijke klacht geen voldoening brengt (cfr. artikels 35 en 36 van het BVR
04/02/11)
Zie hiertoe bijlage 6.2. aan dit Charter
-
Een specifieke werkwijze waar het klachten betreft over misbruik of
geweld (grensoverschrijdend gedrag) ten aanzien van gebruikers,
zoals omschreven in het procedure in het kwaliteitshandboek van De
Vierklaver.
Zie hiertoe bijlage 6.3. aan dit Charter
Bijlage 6 bij het Charter: afhandeling van klachten
29/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 6.1.: KHB 4.6.7. afhandeling van mondelinge vragen, opmerkingen, klachten
van gebruikers
algemeen:
Er is een onderscheid tussen mondelinge en schriftelijke klachten. De facto wordt
de gebruiker zoveel mogelijk via de bestaande kanalen uitgenodigd om zijn
klachten, vragen, wensen met bevoegde medewerkers te bespreken. Het
groepshoofd licht tijdens het eerste kwartaal van het kalenderjaar de
klachtenprocedure toe op de bewoners of deelnemersvergadering.
Stap 1: Elke gebruiker heeft diverse mogelijkheden om klachten, vragen, wensen aan te
brengen.
 De gebruiker kan zich richten tot elke begeleider. Volgens de aard van de klacht kan de
begeleider zelf een oplossing zoeken of in overleg treden met collega's en
lijnverantwoordelijke. Hierbij is het “registratie/opvolgingsformulier klachten, vragen,
wensen van gebruikers” een mogelijk hulpmiddel.
 De gebruiker kan zich rechtstreeks richten tot een lijnverantwoordelijke. Deze zoekt het
meest
geschikte
kanaal
(individueelof
teamoverleg,
bewoners/deelnemersvergadering, bewonersraad) om tot een bevredigende oplossing
te komen. Hierbij is het “registratie/opvolgingsformulier klachten, vragen, wensen van
gebruikers” een mogelijk hulpmiddel.
Indien de voorgaande twee mogelijkheden de gebruiker geen bevredigende oplossing
geven, rapporteert de lijnverantwoordelijke, met instemming van de gebruiker, de
geuite klacht, wens of vraag aan het diensthoofd gebruikerszorg. Deze registreert het
op het formulier "registratie mondeling geuite klachten".
 De bewoner of deelnemer kan zijn klacht, vraag, wens steeds aanbrengen op de
bewoners/deelnemersvergadering. Hierbij is het “registratie/opvolgingsformulier
klachten, vragen, wensen van gebruikers” een mogelijk hulpmiddel.
 De bewoner of deelnemer die deelneemt aan de bewonersraad kan de klachten, vragen,
wensen die ze vernemen van andere deelnemers of bewoners aanbrengen op de
bewonersraad Dit geldt niet voor de gebruikers van Hannah.
 Familie, relevante contextfiguren van de gebruiker, kunnen klachten, vragen, wensen
richten tot de gebruikersraad. De gebruikersraad beslist of de klacht, vraag, wens
opgelost is of niet. Op vraag van de gebruikersraad rapporteert de maatschappelijk
assistent de niet opgeloste klacht, vraag, wens aan het diensthoofd gebruikerszorg.
Deze registreert de klacht, vraag, wens op het formulier "registratie mondeling geuite
klachten".
Stap 2: Het diensthoofd gebruikerszorg neemt jaarlijks het initiatief om op een
groepshoofden/coördinatieoverleg alle ingevulde formulieren “registratie/opvolgingsformulier klachten, vragen, wensen van gebruikers” door te nemen.
Stap 3: Het diensthoofd gebruikerszorg behandelt, in overleg met de directeur, de door hem
geregistreerde mondeling geuite klachten, vragen, wensen. Hij zorgt ervoor dat de
gebruiker een antwoord krijgt en verwijst informatief naar de schriftelijke procedure.
Het diensthoofd gebruikerszorg voorziet een evaluatie van genomen corrigerende
maatregelen via het formulier “registratie mondeling geuite klachten”.
stap 4: Het diensthoofd gebruikerszorg licht jaarlijks deze registratie van mondeling geuite
klachten toe op een gebruikersraad/oudercomité en aan de directeur. Deze registratie
van mondeling geuite klachten is een basis voor corrigerende en preventieve
maatregelen.
Noot: voor schriftelijke klachten zie artikel 34 van het BVR 04/02/2011 (bijlage 7.2.)
20/05/2014 Bijlage 6.1. bij het Charter: afhandeling mondelinge klachten (khb 4.6.7.)
30/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 6.2. Klachtenprocedure: Artikels 32, 33, 34, 35 en 36 van het Besluit van de
Vlaamse Regering van 4 februari 2011 betreffende de algemene erkenningsvoorwaarden en kwaliteitszorg van voorzieningen voor opvang, behandeling en
begeleiding van personen met een handicap.
Art. 32.
De procedures in dit hoofdstuk voor onderzoek en behandeling van de klachten van de
gebruikers zijn niet van toepassing op de klachten over het collectief overleg.
De klachten over het beheer van gelden en goederen van de gebruikers door beheerders of
personeelsleden van de voorziening worden behandeld volgens de bepalingen van het besluit
van de Vlaamse Regering van 15 juni 1994 betreffende het beheer van gelden of goederen van
personen met een handicap door beheerders of personeelsleden van voorzieningen bedoeld in
het decreet van 27 juni 1990 houdende oprichting van een Vlaams Fonds voor de Sociale
Integratie van Personen met een Handicap.
De procedures in dit hoofdstuk voor onderzoek en behandeling van de klachten van de
gebruikers zijn wel van toepassing op de klachten over het beheer van kleine sommen die als
zakgeld voor dagelijks gebruik kunnen beschouwd worden, zoals bepaald in artikel 4 van het
besluit van de Vlaamse Regering van 15 juni 1994 betreffende het beheer van gelden of
goederen van personen met een handicap door beheerders of personeelsleden van
voorzieningen bedoeld in het decreet van 27 juni 1990 houdende oprichting van een Vlaams
Fonds voor de Sociale Integratie van Personen met een Handicap.
Afdeling 2. - Klachtenafhandeling
Art. 33.
De voorziening beschrijft, in overleg met de gebruikers of in voorkomend geval met het
collectief overlegorgaan, de wijze waarop ze opmerkingen, suggesties en klachten van de
gebruikers of hun vertegenwoordigers afhandelt.
Die afhandelingswijze wordt opgenomen in het charter.
De klachten worden afgehandeld op een wijze die aan de gebruiker is aangepast en houdt
rekening met de ervaringen en inzichten van de gebruikers.
Afdeling 3. - Schriftelijke klachtenprocedure
Art. 34.
De gebruiker of zijn vertegenwoordiger kan steeds een schriftelijke klacht indienen bij de
directie van de voorziening. De directie maakt bij ontvangst van die klacht onmiddellijk
melding in een daartoe bestemd register.
De klacht kan door de indiener steeds ingetrokken worden.
De voorziening is ertoe gehouden binnen dertig dagen na het indienen van de klacht aan de
indiener schriftelijk mee te delen welk gevolg aan de klacht wordt gegeven.
Afdeling 4. - Klachtencommissie
Art. 35.
§ 1. Als de afhandeling van de klacht overeenkomstig de bij artikel 34 vastgestelde procedure
de indiener geen voldoening schenkt, kan die zich schriftelijk wenden tot een bij elke
voorziening op te richten interne klachtencommissie.
Die klachtencommissie bestaat uit een vertegenwoordiger van de inrichtende macht van de
voorziening en een persoon die is aangewezen door het collectief overlegorgaan of, bij
ontstentenis daarvan, door de gebruikers of hun vertegenwoordigers in het collectief overleg.
§ 2. De klachtencommissie behandelt de klacht, hoort alle betrokken partijen en poogt ze te
verzoenen.
De indiener van de klacht kan zich laten bijstaan door een derde.
De klachtencommissie deelt binnen dertig dagen nadat ze de klacht ter behandeling
voorgelegd heeft gekregen, haar oordeel over de klacht schriftelijk mee aan de indiener en aan
de voorziening.
Als beide leden van de klachtencommissie het niet eens zijn over het uit te brengen oordeel,
20/05/2014 Bijlage 6.2. bij het Charter: klachtenprocedures – artikels BVR 04/02/2011
31/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
worden beide standpunten meegedeeld.
§ 3. Als de klacht gegrond wordt bevonden, moet de voorziening binnen dertig dagen na de
mededeling van het oordeel van de klachtencommissie aan de indiener schriftelijk meedelen
welk gevolg eraan gegeven wordt.
Art. 36.
Als de afhandeling van de klacht overeenkomstig de procedure, vastgesteld in artikel 35, de
indiener nog steeds geen voldoening schenkt, kan die zich schriftelijk wenden tot de leidend
ambtenaar.
De leidend ambtenaar gaat na of de voorziening al dan niet de reglementering heeft nageleefd.
De leidend ambtenaar treft de nodige maatregelen met het oog op het naleven van de
reglementering, als de voorziening in gebreke blijft.
20/05/2014 Bijlage 6.2. bij het Charter: klachtenprocedures – artikels BVR 04/02/2011
32/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 6.3. KHB 4.6.16. gepast reageren op misbruik en geweld ten aanzien van
gebruikers
Stap 1: Klachten, vaststellingen (feiten) of vermoedens van geweld, misbruik of seksueel
grensoverschrijdend gedrag (in wat volgt beschouwd als een specifieke vorm van
misbruik), worden gemeld aan een van de vertrouwenspersonen: de orthoagogen en het
hoofd gebruikersbeleid.
In overleg met deze vertrouwenspersoon bepaalt de betrokkene of, en op welke wijze
verder met de melding zal worden omgegaan.
Wanneer met de melding (ook) een vertrouwenspersoon wordt aangeklaagd, dan worden
de vermoedens of feiten aan de algemeen directeur gemeld, die de verdere coördinerende
rol op zich neemt.
Wanneer noch de vertrouwenspersonen noch de directeur bereikt kunnen worden, dan kan
de persoon die iets wil melden zich tot de permanentie richten. Deze laatste neemt de
coördinerende rol op zich tot een van de vertrouwenspersonen deze rol kan overnemen.
Elke verdere stap, en elk ondernomen actie daarbinnen, wordt genoteerd in het schriftelijk
rapport door de vertrouwenspersoon.
Stap 2: De vertrouwenspersoon gaat na of conform de definiëringen sprake is van misbruik of
geweld. De klacht of melding wordt door de vertrouwenspersoon geanalyseerd op
mogelijke dringende te ondernemen maatregelen naar het mogelijk slachtoffer, in functie
van zijn of haar veiligheid.
Stap 3: De vertrouwenspersoon informeert en consulteert (indien mogelijk via gezamenlijk
overleg) verschillende betrokkenen uit de omgeving van het mogelijk slachtoffer: mentor
en andere teamleden, teamcoach, maatschappelijk assistent, familie of voogd (uiteraard
wanneer bedoelde niet wordt aangeklaagd). De synthese van deze gesprekken worden
schriftelijk en op datum vastgelegd in het rapport door de vertrouwenspersoon.
De vertrouwenspersoon bepaalt tijdens overleg met deze betrokkenen welke verdere actie
of interventies, zowel ten aanzien van mogelijk(e) slachtoffer(s) als ten aanzien van
aangeklaagde(n) ondernomen dienen te worden, en plant deze m.i.v. de afspraken wie
waarvoor verantwoordelijkheid opneemt. Er wordt tevens een planning opgemaakt van de
verdere overlegmomenten met deze betrokkenen. Geplande acties, afspraken en vervolg
worden genoteerd in het rapport.
Stap 4: De vertrouwenspersoon hoort de klager (gebruiker) indien hij niet zelf de klacht heeft
aangebracht.
De vertrouwenspersoon hoort de aangeklaagde(n).
De vertrouwenspersoon kan contact opnemen met het Vertrouwenscentrum
Kindermishandeling (VK)1. Er kan eveneens aangeklopt worden bij een centrum voor
slachtofferhulp van de politie en/of rechtstreeks bij het CGG.
De vertrouwenspersoon probeert tevens in te schatten of er geen misbruik is van de
procedure.
1
Het VK is een aanspreekpunt voor situatie waarin vermoedens zijn van verwaarlozing, mishandeling en/of seksueel misbruik bij
kinderen en jongeren (0–18 jaar). In sommige situaties – afhankelijk van de vraag – hebben zij ook een aanbod voor meerderjarigen
(eveneens personen met een verstandelijke beperking). Gezien hun doelgroep is het VK vooral georiënteerd naar
jeugdhulpverlening, doch kan wel mee gezocht worden naar alternatieven (b.v. verwijzing naar Centrum Geestelijke
Gezondheidszorg (CGG) of een zelfstandige praktijk met ervaring in het werken met personen met een verstandelijke beperking). In
(telefonisch) overleg kan steeds uitgezocht worden in welke mate actieve betrokkenheid (spreken met het slachtoffer en/of de
ouders) vanuit het VK aangewezen is of de betrokkenen geholpen zijn met een adviesgesprek en/of doorverwijzing. Indien geweld
en/of misbruik zich voordoet in een andere dan de ouder(/verzorger) – kindrelatie dan dient gezocht te worden naar een
ondersteuningsaanbod gelinkt aan de problematiek die zich voordoet.
20/05/2014 Bijlage 6.3. bij het Charter: reageren t.a.v. misbruik en geweld (khb 4.6.16.)
33/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Stap 5: Ondernomen acties of interventies in stappen 3 en 4 evalueert de vertrouwenspersoon
in overleg met de algemeen directeur. Er wordt tevens beslist welke verdere maatregelen
er ondernomen worden ten aanzien van de aangeklaagde.
Ten aanzien van het slachtoffer (en zijn familie) beslissen de vertrouwenspersoon en de
algemeen directeur, na consultatie van de betrokkenen vermeld in stap 3, welke verdere
acties ondernomen worden op korte en op lange termijn. De vertrouwenspersoon
communiceert dit naar het begeleidend team van de betrokkene en naar de relevante
contextfiguren of voogd.
Stap 6: Het schriftelijk rapport vermeldt de ondernomen stappen (zie hiervoor). De
vertrouwenspersoon stelt tevens een evaluatie op van de doorlopen procedure in
samenspraak met de geconsulteerde betrokkenen, met inbegrip van de evaluatie van de
wijze waarop met slachtoffer(s) en aangeklaagde(n) naar afronding wordt gezocht.
Stap 7: De vertrouwenspersoon en de algemeen directeur wegen af of de situatie die
aanleiding was tot het opmaken van het rapport valt onder de meldingsplicht van het
VAPH en dient gemeld te worden aan het Meldpunt Grensoverschrijdend Gedrag (GOG).
Indien dit niet het geval is, wordt de argumentatie kort verwoord in het rapport.
Indien dit wel het geval is, dan meldt de vertrouwenspersoon de situatie aan het VAPH via
het mailen van het ingevuld registratieformulier (te vinden op www.vaph.be) naar
[email protected].
Een uitprint van dit registratieformulier wordt als bijlage toegevoegd aan het rapport in
kwestie.
Stap 8: Op basis van het voorgaande bepalen de vertrouwenspersoon en de algemeen
directeur – eventueel in overleg met een andere hulpverleningsinstantie(s) zoals het VK
(zie stap 4) – welke hulpverlening dient geboden te worden aan het slachtoffer en aan de
aangeklaagde indien deze laatste een cliënt is. Daarnaast bepalen zij of en welke verdere
preventieve maatregelen dienen genomen te worden t.a.v. de betrokken personen en
eventueel ook t.a.v. de hele vzw om dergelijke voorvallen te voorkomen. Deze
maatregelen worden aan het rapport toegevoegd door de vertrouwenspersoon.
Het rapport wordt bewaard door de algemeen directeur.
20/05/2014 Bijlage 6.3. bij het Charter: reageren t.a.v. misbruik en geweld (khb 4.6.16.)
34/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 7: Samenstelling klachtencommissie
Sedert 30 juni 1999
- Dhr. Daniël Depauw, lid gebruikersraad
- Dhr. Jos Moers (directeur DVC Bernadette te Lovendegem), aangeduid door
de Raad van Bestuur
Vanaf 13/11/2001
- Dhr. Daniël Depauw, lid gebruikersraad
- Mevr. Ria Dekeyser (directeur DVC Bernadette te Lovendegem), aangeduid
door de Raad van Bestuur
Vanaf 18/06/2003
- Dhr. Pol Plesters, lid gebruikersraad
- Mevr. Ria Dekeyser (directeur DVC De Triangel, voorheen DVC Bernadette, te
Lovendegem) aangeduid door de Raad van Bestuur.
Vanaf 13/06/2007
- Mevr. Lucie Van Landeghem, lid gebruikersraad
- Mevr. Ria Dekeyser (directeur DVC De Triangel, voorheen DVC Bernadette, te
Lovendegem) aangeduid door de Raad van Bestuur.
Vanaf 15/11/2011 (vergadering Gebruikersraad) werd weerhouden als onafhankelijke derde
voor de klachtencommissie: Mevr. Marie-José Meeuws
Klachten dienen gericht te worden aan de administratieve zetel van vzw De Vierklaver
(Haarkenstraat 32a te 9850 Landegem), ter attentie van de voorzitter van de gebruikersraad
en/of ter attentie van de leden van de klachtencommissie, en/of ter attentie van de algemeen
directeur.
20/05/2014
Bijlage 7 bij het Charter: samenstelling klachtencommissie
35/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 8.1.: khb 2.1. bijlage 7: visie op agressie, afzondering en vrijheidsbeperkende
maatregelen
Deze visietekst geeft richting aan het ondersteunend handelen van begeleiders in het kader
van agressief gedrag van gebruikers. Een expliciet wettelijk kader voor voorzieningen binnen
de Vlaamse Gemeenschap ontbreekt. Daarom omschrijven we de grenzen waarbinnen
maatregelen zoals afzondering en vrijheidsbeperkende maatregelen toegepast kunnen worden
door medewerkers van VZW De Vierklaver.
Visie op AGRESSIE EN AFZONDERING
Agressief gedrag is steeds betekenisvol. Het is in wezen een manier van omgaan van een
individu met een ‘moeilijke’ of onaangename situatie die vaak gepaard gaat met innerlijke
spanning. Via agressieve reacties op zichzelf, op anderen of op materiaal probeert de persoon
terug greep te krijgen op die situatie.
Voor sommige personen is agressief gedrag een noodzakelijke fase in het verwerken van
gebeurtenissen.
Voor andere personen is agressie de enig beschikbare gedragsmogelijkheid om sterke
gevoelens te uiten (bv. angst, onzekerheid, woede, machteloosheid, ...): denken we hier aan
mensen met zeer grote cognitieve en/of emotionele beperkingen, personen met zware
communicatieproblemen, …
Vanuit begeleidings- of therapeutisch oogpunt is agressie meestal te begrijpen als een –
ongelukkige / onaangepaste / niet te verkiezen - manier van communiceren. Een goede
begeleiding gaat op zoek naar de onderliggende boodschappen en kan niet beperkt blijven tot
het afkeuren van het symptoom-gedrag: nl. de agressieve gedragsuiting zelf.
Indien tijdens het begeleidingsproces van agressief gedrag, inzicht verworven wordt in de
onderliggende factoren en noden, probeert men zoveel mogelijk preventief te werken: de
omgeving(sdruk) aanpassen, andere communicatiekanalen zoeken voor de persoon, …
Indien agressief gedrag een terugkerend gegeven wordt / blijft die de morele of fysieke
integriteit van de persoon zelf of van medemensen in het gedrang brengt, gaan we op zoek
naar manieren om dit agressieve gedrag te begrenzen.
Vanuit dit oogpunt is agressief gedrag onaanvaardbaar .
Voor sommige personen kan een beperkte periode van afzondering een manier zijn om bij
agressie, veiligheid te herstellen bij de betrokkene en diens omgeving.
In dit geval en indien het duidelijk gaat om gerichte fysieke agressie wordt de procedure
afzondering strikt gevolgd. Hierbij dient gesteld dat afzondering een ernstige
vrijheidsbeperkende maatregel is die op zich en indien mogelijk vermeden moet worden. De
procedure afzondering (kwaliteitshandboek procedure 4.6.21.) omschrijft in welke situaties
hiertoe wel kan worden overgegaan.
Voor sommige personen is afzondering niet aangewezen. De reden hiertoe kan te maken
hebben met:
 Het feit dat deze persoon over geen andere communicatiemiddelen beschikt om
extreme gevoelens of noden duidelijk te maken.
 Agressie voor die persoon echt een zeer uitzonderlijke manier van reageren is,
waarbij eerst best gezocht wordt naar andere benaderingen om de persoon duidelijk
te maken dat zijn reactie ongepast is.
 (evt. tijdelijk) Onvoldoende psychische en emotionele sterkte van de persoon om de
afzonderingsprocedure door te maken. Afzondering kan b.v. voor sommigen een
onveilige situatie zijn waarbij de kans tot ernstig zelfverwondend gedrag reëel is.
20/05/2014 Bijlage 8.1. KHB 2.1. bijlage 7: visie op agressie/afzondering/vrijheidsbeperking 36/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
 Het afzonderingsgebeuren op dermate weerstand van de persoon zelf stuit dat er
geen sprake is van een gedeeltelijke ’vrijwillige’ deelname aan het proces van
afzonderen (een lichte fysieke sturing kan soms wel nodig zijn). Machtsvertoon met
geweld waarbij de agressieve persoon ‘overmeesterd’ wordt, moet ten alle prijze
vermeden worden.
De procedure afzondering omschrijft wanneer en op welke wijze afzondering moet worden
uitgevoerd.
20/05/2014 Bijlage 8.1. KHB 2.1. bijlage 7: visie op agressie/afzondering/vrijheidsbeperking 37/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Visie op VRIJHEIDSBEPERKING
Het gaat in deze context om volgende maatregelen: fixeren (met Zweedse band, stoel met
tafelblad), het sluiten van iemands kamerdeur, bedsponden omhoog doen, gebruik van
armspalken
Het gebruik van fixatiemiddelen zoals de Zweedse band (fixatieriem of –gordel), of een stoel
met tafelblad, mag ons er niet van weerhouden blijvend op zoek te gaan naar het MOTIEF dat
achter gedragingen steekt. Onrust bijvoorbeeld kan wijzen op angst, maar ook op verveling of
op fysieke ongemakken. Of is iemand geagiteerd omwille van een specifieke prikkel in
zijn/haar omgeving ?
Deze opmerking geldt evenzeer voor het gebruik van medicatie (bv. sedatie) die door
sommigen als « chemische fixatie » bestempeld wordt.
Het gebruik van fixatiemiddelen mag de respectvolle zorg-op-maat die we elke gebruiker in de
Vierklaver willen aanbieden, niet dwarsbomen. Zo gaan we bijv. niet vlugger overgaan tot
fixatie omdat het ons in staat stelt om een groep mede-gebruikers van de persoon in kwestie
op uitstap te laten gaan. We fixeren niet met als loutere bedoeling de begeleider in staat te
stellen een deel van zijn werk rapper af te kunnen ronden.
Fundamentele regel:
Vrijheidsbeperking wordt binnen de Vierklaver in principe NIET gehanteerd als een
negatief gevolg voor een bepaald gedrag dat we wensen af te leren of te begrenzen.
Merk op: Er zijn twee uitzonderingen op deze regel: afzondering en de zeer specifieke
behandelingstechniek van Electro-aversie.
Fixatie kent als belangrijkste criterium de VEILIGHEID van de betrokken gebruiker,
en dit in situaties waarin we geen andere manieren tot onze beschikking hebben dan het
fixeren. Bijvoorbeeld om iemand te beschermen tegen het vallen uit bed, tegen het krabben
van zichzelf, e.d.m.
Indien de veiligheid van de andere(n) in het gedrang komt (b.v. doordat iemand anderen
slaat, schopt, enz.) dan kan deze gebruiker kortstondig fysiek door begeleiders gefixeerd
worden om tot rust te komen of kan er, zoals afgesproken, overgegaan worden tot
afzondering.
Belangrijkste criterium in het afwegen van vrijheidsbeperkende maatregelen, is de
veiligheid. We bekijken dit binnen de ruimere zorg voor het welzijn van de gebruiker
(cf. Kwaliteit van leven). Dit brengt met zich mee dat we naar het individu kijken
enerzijds (belang van een goede beeldvorming), en naar zijn (leef)omgeving anderzijds
en de mate waarin deze omgeving tegemoet komt aan de zorgvraag van die gebruiker.
20/05/2014 Bijlage 8.1. KHB 2.1. bijlage 7: visie op agressie/afzondering/vrijheidsbeperking 38/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
GEDRAGSCODE VRIJHEIDSBEPERKENDE MAATREGELEN
1. VRIJHEIDSBEPERKING (fixatie, …) is maar mogelijk wanneer dit tot iemands individuele
afspraken behoort. Afspraken van deze strekking kunnen maar tot stand komen na overleg
met groepshoofd én orthoagoog.
2. De duur van de vrijheidsbeperking is in principe beperkt en duidelijk omschreven in de
individuele afspraken.
3. Het beperken van iemands vrijheid i.f.v. zijn of haar veiligheid ontslaat ons niet van de
verantwoordelijkheid er te blijven op toezien dat die veiligheid wel degelijk gewaarborgd
blijft.
Bij iemand die bijv. in zijn zetel wordt gefixeerd dient regelmatig gecheckt te worden of
hij/zij toch nog voldoende beweegruimte heeft, of hij/zij op die manier geen
verwondingen kan oplopen, …
4. Ook wanneer de vrijheidsbeperking over een langer duur loopt, zal de controlewijze
vastgelegd dienen te worden en strikt te worden nageleefd.
Bijv. ‘s nachts bij iemand die in bed is gefixeerd of bij wie de kamerdeur op slot wordt
gedaan. Op regelmatige tijdstippen moet worden nagegaan hoe het de betrokkene
vergaat.
5. Een begeleider mag slechts van dienst gaan voor de vrijheidsbeperking is afgelopen,
indien hij aan collega’s heeft doorgegeven wanneer die vrijheidsbeperking begonnen is én
wanneer de laatste controle plaats vond.
6. Elke begeleid(st)er dient er oog voor te hebben wat de vrijheidsbeperking teweegbrengt bij
de betrokken gebruiker enerzijds, én wat het effect daarvan eventueel is voor de relatie die
hij/zij heeft met die gebruiker. Hij/zij kan hier rond rapporteren aan collega’s, groepshoofd
en orthoagoog.
7. Het ‘overzicht afgesproken fixatiemaatregelen’ geeft weer ten aanzien van welke
gebruikers momenteel vrijheidsbeperkende maatregelen van kracht zijn. Voor elk van deze
situaties is een meer gedetailleerde uitgeschreven procedure van uitvoering voorhanden,
bij de individuele afspraken van de gebruiker in kwestie.
20/05/2014 Bijlage 8.1. KHB 2.1. bijlage 7: visie op agressie/afzondering/vrijheidsbeperking 39/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
Bijlage 8.2.: KHB 4.6.21. DE AFZONDERINGSPROCEDURE
Procesverantwoordelijke: de orthoagoog
Doel: deze procedure regelt strikt onder welke omstandigheden een gebruiker in De Vierklaver
geïsoleerd kan worden. Afzondering is een zeer specifieke begeleidingsactie met een
onaangenaam (aversief) karakter die gehanteerd moet worden onder welbepaalde
omstandigheden. Het is meer dan Time-out (= het wegnemen van positieve prikkels) en
duidelijk onderscheiden van relaxatie.
Met deze procedure wordt voortgebouwd op de zgn. ‘gedragscode isolatie’ (1997) en op de
referentietekst “Visie op agressie, afzondering en vrijheidsbeperkende maatregelen” (KHB 2.1.
bijlage 7).
Deze procedure is dan ook onlosmakelijk verbonden met een visie: hoe kijken we naar
agressie binnen De Vierklaver, naar het begrenzen van agressie en welke plaats heeft
afzondering daarbinnen?
Conform de visie oordelen we dat afzondering enkel na beraad (teamoverleg, beraadslaging
met orthoagoog of permanentie) als een verantwoorde begeleidingsactie voor een concrete
gebruiker wordt beschouwd. Bovendien bepaalt het verloop en de gevolgen van de afzondering
of ze voor betrokken persoon als een verantwoorde afspraak blijft gelden.
Met deze procedure bestendigen we tenslotte dat afzondering maar kan doorgaan mits aan de
procedure (gedragscode) is voldaan.
Toepassingsgebied: Voor sommige personen kan een beperkte periode van afzondering één
manier zijn om ongewenste uitingen van agressie in te perken en veiligheid te bieden aan de
betrokkene en diens omgeving. In dit geval en indien het duidelijk gaat om gerichte fysieke
agressie wordt de afzonderingsprocedure strikt gevolgd. Hierbij dient gesteld dat afzondering
een ernstige vrijheidsbeperkende maatregel is die op zich en indien mogelijk vermeden moet
worden.
Voor welke gebruikers kan afzondering gebeuren?
Artikel 45 van het besluit van de Vlaamse Regering betreffende de algemene
erkenningsvoorwaarden en kwaliteitszorg van voorzieningen voor opvang, behandeling en
begeleiding van personen met een handicap (04/02/2011) regelt de voorwaarden waaronder
afzonderingsmaatregelen ten opzichte van gebruikers kunnen getroffen worden:
 Indien het gedrag van de deelnemer/bewoner risico's inhoudt voor zijn eigen fysieke integriteit;
 Indien het gedrag van de deelnemer/bewoner risico’s inhoudt voor de fysieke integriteit van andere
deelnemers/bewoners en/of personeelsleden;
 Indien de deelnemer/bewoner materiaal vernielt.
Daarenboven gaat het hier steeds om afzondering als tijdelijke actie: als het ‘gevaarlijke
gedrag’ normaliseert houden de afzondering op.
Slechts uitzonderlijk (na een extreme crisissituatie) én na overleg met orthoagoog of
psychiater (indien beiden niet te bereiken: na overleg met permanentie) kan voor afzondering
geopteerd worden. Betrokken vertegenwoordiger/familie worden ingelicht indien de
afzonderingsmaatregel bij een gebruiker toegepast wordt.
Verwante documenten en hulpmiddelen:
- Referentietekst “Visie op agressie, afzondering en vrijheidsbeperkende maatregelen”
(KHB 2.1. bijlage 7)
Werkwijze:
1. Afzondering wordt gehanteerd bij duidelijke gerichte fysieke agressie naar medegebruikers,
naar begeleiders of naar zichzelf (b.v. slaan, schoppen, bijten, krabben, ...), niet bij de minste
fysieke aanraking, duw, dreiging, ** of nog bij het vernielen van materiaal.
20/05/2014
Bijlage 8.2. KHB 4.6.21 De afzonderingsprocedure
40/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21
2. Het begeleiden van een gebruiker naar de afzonderingsruimte gebeurt principieel met
medewerking van de gebruiker zelf. Bij welbepaalde gebruikers is een minimale fysieke sturing
wel aangewezen (dit wordt dan in team duidelijk afgesproken).
3. Bewoners/deelnemers worden niet gefouilleerd, maar aan hen die een eigen aansteker
bijhouden wordt gevraagd die af te geven.
4. De duur van de afzondering wordt strikt beperkt tot VIJFTIEN minuten. Indien de
gebruiker na deze periode nog steeds fysiek agressief reageert, dan wordt de afzondering met
VIJFTIEN minuten verlengd. Indien een bewoner/deelnemer niet meer fysiek agressief is maar
nog niet tot rust gekomen lijkt, kan hij of zij naar de eigen kamer verwezen worden voor een
duidelijke periode (bij herhaling overleggen in team).
5. De begeleider zet de noodknop op ‘aan’ zodat de gebruiker een noodsignaal kan geven.
Tijdens de periode van afzondering blijft de begeleider enkele ogenblikken in de tussenruimte
wachten, uit het zicht van de gebruiker om de eerste reactie te kunnen volgen. Nadien verlaat
men de tussenruimte en zorgt ervoor dat alle deuren gesloten zijn. Bij een afzondering die
langer duurt dan 15 minuten is het nodig om af en toe eens te gaan kijken (minimale visuele
en auditieve controle realiseren).
6. Specifiek voor de vestiging Landegem: wanneer je niet in de onmiddellijke buurt van de
afzonderingsruimte kunt blijven, neem je de bieper 4 uit zijn houder in het bureel van huizen
1/3 en houd je die bij tot de afzonderingsprocedure is afgelopen.
7. Een noodsignaal van een gebruiker in afzondering moet steeds beantwoord worden door te
gaan kijken (in de tussenruimte of in de afzonderingsruimte). Bij herhaalde oproepen waarvan
je besluit dat ze zonder ernst zijn mag je de oproepfunctie uitschakelen, maar moet je af en
toe eens gaan kijken (minimale visuele en auditieve controle realiseren).
8. Men mag niet van dienst gaan vooraleer de afzondering afgerond is, of overgedragen aan
een collega. Bij voorkeur rond je een afzondering van 15 minuten zelf af. Wanneer de
begeleider niet op dienst kan blijven, dan kan hij de afzondering (en de bieper – zie stap 6)
doorgeven aan een verantwoordelijke (teamcoach, hoofd dagactiviteiten, ortho, hoofd
medewerkersbeleid) die dan de afzondering afrondt.
9. Voor elke afzondering wordt een registratieformulier ingevuld (voor men van dienst gaat).
De verslaggeving wordt opgevolgd door het groepshoofd, de orthoagoog en de psychiater. Een
meer inhoudelijke observatie omtrent de omstandigheden, aanleiding, benadering van de
fysieke agressie, gebeurt in de PO-map bij de desbetreffende gebruiker.
10. Na de afzondering besteedt de begeleiding voldoende aandacht aan het herstel van de
relatie met de betreffende gebruiker.
** Het spreekt voor zich dat, vermits fysiek geweld van gebruikers een gedrag is dat begrensd
wordt, ook van de begeleiding verwacht wordt géén fysiek geweld te hanteren om
probleemsituaties stop te zetten. Bij een fysieke aanval moet je jezelf en anderen wel
beschermen waardoor fixatie nodig kan zijn.
Registraties:
wat
bundel “registratie van
afzondering”
20/05/2014
wie
hoofd gebruikersbeleid
indexering
op datum
bewaartermijn
onbeperkt
Bijlage 8.2. KHB 4.6.21 De afzonderingsprocedure
41/41
vzw De Vierklaver – Haarkenstraat 32a – 9850 Landegem – Tel. 09/321.91.21

Vacature dh param 2014

Gedragscode gebruik AMN-testresultaten

VERSLAG GEBRUIKERSRAAD 29 april 2014

A3 Affiche Galerijfeesten 2014.indd

Alg voorwaarden - Vind mijn rijschool

VERGELIJK ONZE CROSSTRAINERS

Huisregels WTC The Hague Business Center

Klik hier voor een overzicht

Postbus 40 – 1720 AA Broek op Langedijk KvK Alkmaar: 37107092

Kennisgeving beoordeling rapportage energiebesparingsonderzoek