1 (LOGO CAW Oost-Vlaanderen)

(LOGO CAW Oost-Vlaanderen)
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
1
Inhoud
Inleiding .............................................................................................................................................3
Probleemanalyse................................................................................................................................4
Bevragingen .......................................................................................................................................5
1.
OCMW Sociale Dienst .................................................................................................................7
1.1. OCMW Sociale Dienst is bevraagd door: ...................................................................................7
1.2. Verbetervoorstellen ................................................................................................................7
1.3. Actieplan ..................................................................................................................................8
2.
OCMW Ouderenzorg – Lokale Dienstencentra (LDC) ................................................................10
2.1. OCMW – LDC is bevraagd door ............................................................................................... 10
2.2. Verbetervoorstellen .............................................................................................................. 10
1.3. Actieplan ................................................................................................................................ 11
3.
CAW Oost-Vlaanderen – Regio Gent-Eeklo ...............................................................................14
3. 1. CAW is bevraagd door: .......................................................................................................... 14
3.2. Verbetervoorstellen ............................................................................................................... 14
3.3. Actieplan ................................................................................................................................ 15
4.
vzw Sivi – Vereniging waar armen het woord nemen ...............................................................17
4.1. Actieplan ................................................................................................................................ 17
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
2
Inleiding
Het project ‘Lokaal Proactief Handelen’ speelt in op de problematiek van onderbescherming.
Onderbescherming betekent dat personen recht hebben op maatschappelijke
dienstverlening (bv leefloon, studiebeurs, thuishulp, enz) maar deze om diverse redenen niet
ontvangen of realiseren. Als oplossingskader schuiven we proactief handelen naar voor.
Onderzoek toont aan dat potentiële rechthebbenden niet de maatschappelijke
dienstverlening krijgen waarop ze recht hebben. Ze bevinden zich bijgevolg, in één of
meerdere periodes van hun leven, in een situatie van onderbescherming. Dit betekent dat
ze recht hebben op maatschappelijke dienstverlening, maar omwille van informatieve,
administratieve (inhoudingen, sancties, schorsingen, beperkingen en uitkeringsduur),
situationele, gevoelsmatige… redenen ontvangen ze die niet. Eenpersoonshuishoudens,
personen die op het Vlaamse platteland wonen, zelfstandigen en hoger opgeleiden die in
een armoedesituatie zitten, hebben een hoger risico op onderbescherming.1
In de strijd tegen onderbescherming wordt proactief handelen als belangrijkste
oplossingsspoor naar voren geschoven.
In Gent heeft het project “Wijs Grijs” en wordt aangestuurd door een stuurgroep bestaande
uit het OCMW Departement Sociale Dienstverlening, OCMW Departement Ouderenzorg, het
Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW), én vzw SIVI (een vereniging waar armen het
woord nemen) en uiteraard Samenlevingsopbouw Gent. De doelgroep van vzw SIVI
omschrijft zichzelf in dit kader als ‘mensen met een laag besteedbaar inkomen en in een
situatie van onderbescherming”.
Gedurende twee jaar gaan we aan de hand van dialoogmomenten en overlegmomenten
met (potentiële) cliënten, OCMW (Sociale Dienstverlening en Ouderenzorg), CAW en
sleutelfiguren op zoek naar drempels naar het OCMW en het CAW én zetten we
vernieuwende acties op tegen onderbescherming. Het actieplan dat hieruit is voort
gekomen, kan u lezen in deze bundel.
1
Steenssens, K., Degavre, F., Sannen, L., Demeyer, B., Van Regenmortel, T. (m.m.v. De Blander, R. & Nicaise, I.) (2007),
Leven (z)onder leefloon. Deel 1. Onderbescherming onderzocht.
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
3
Probleemanalyse
Cijfermateriaal
Aantal inwoners
243 437
Potentiële onderbeschermden
(5%/bevolking)
12 172
Aantal leefloners
7 014
Gemiddeld inkomen
20 118 €
Aantal geboortes in kansarme gezinnen 15 %
Werkloosheidsgraad
9,85 %
Aantal alleenstaanden (alleenwonend)
43,6 %
Groene druk (De verhouding tussen het 37,24
aantal personen van 0 tot 20 jaar en het
aantal personen van 20 tot 65 jaar)
Grijze druk (De verhouding tussen het
aantal personen van +65 jaar en het
aantal personen van 20 tot 65 jaar)
38,95
Aantal niet-Belgen
10,90 %
Doelgroepenmatrix
Bereikt
Niet-Bereikt
Georganiseerd NietGeorganiseerd
x
x
x
Projectgroep Genoeg x
(Samenlevingsopbouw
Gent)
x
x
Sivi
x
OCMW-Cliënten
x
x
x
CAW-Cliënten
x
x
x
Samenstelling stuurgroep:




Ann-Sophie Hofman – Samenlevingsopbouw Gent
Ann Hendriks – Samenlevingsopbouw Gent
Ann Van Hoof – vzw Sivi
Katia Sette – OCMW Departement Ouderenzorg
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
4


Sarah Voets – OCMW Departement Sociale Dienstverlening
Karin Van Maldergem – Centrum Algemeen Welzijnswerk Oost-Vlaanderen – Regio
Gent-Eeklo
Bevragingen
Groep
Aantal aanwezigen
Datum
Locatie
Sivi
12 personen
4 februari 2013
(over OCMW –
sociale dienst)
Sivi
Sivi
11 personen
18 februari 2013
(over OCMW – LDC)
Sivi
Sivi
9 personen
4 maart 2013
(over CAW)
Sivi
Sivi
12 individuele
bevragingen
Januari & februari
2013
Sivi
Projectgroep Genoeg 15 personen
(Samenlevingsopbouw
Gent)
10 januari 2013
7 februari 2013
(over OCMW –
sociale dienst)
Pili Pili
LDC vrijwilligers
8 personen
25 februari 2013
LDC de Vlaschaard
LDC personeel
7 personen
12 maart 2013
LDC Wibier
OCMW
klantenparticipatie
9 personen
1 maart 2013
Ter plaatse
OCMW 6 wijkbureaus Geen exacte
gegevens
In de loop van maart Ter plaatse
2013
CAW cliënten - alle
diensten
81 personen
In de loop van maart Ter plaatse
2013
CAW personeel - alle
diensten
15 teams
In de loop van maart Ter plaatse
2013
In Gent werden minimum 164 personen, verdeeld over minstens 28 rechtencirkels, bevraagd over de
hulp- en dienstverlening van het OCMW Sociale Dienstverlening (SD), het OCMW Ouderenzorg (LDC:
lokale dienstencentra) en het onthaal van het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) op basis van
de rechtencirkel.
Opgelet: Het volgende is belangrijk om in het achterhoofd te houden bij het lezen van de
verbetervoorstellen van zowel het OCMW Sociale Dienstverlening (SD)/ OCMW Ouderenzorg (LDC)
als CAW:
1) Uit de rechtencirkels blijkt dat er vooral ruimte tot verbetering is in de volgende fasen:
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
5
a. VOOR men naar het OCMW SD/OCMW LDC/CAW gaat: preventie, opsporen,
benaderen
b. TIJDENS het bezoek aan het OCMW SD/OCMW LDC/CAW : onthaal, rechtendetectie
en het realiseren van rechten
Enkele fasen komen niet aan bod, zoals bv ‘nazorg’, wat niet wil zeggen dat men de signalen
hierrond negeert. De stuurgroep wil enkele fasen afbakenen om tot een overzichtelijk geheel
te komen.
2) De volgorde van de verbetervoorstellen is niet onbelangrijk! Het gaat om een volgorde
waarin duidelijk prioriteit wordt gegeven door middel van de nummering van de voorstellen.
De focusgroep wil dat de verbetervoorstellen realistisch en haalbaar zijn en beseft dat er
soms keuzes moeten gemaakt worden. Vandaar dat ‘verbetervoorstel 1’ urgenter wordt
geacht dan het laatste verbetervoorstel.
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
6
1.
OCMW Sociale Dienst
1.1. OCMW Sociale Dienst is bevraagd door:
Doelgroep: bevraagd in groep
Personeel
SIVI (Vereniging Waar Armen Het Woord
Nemen)
OCMW Wijkbureau Nieuw Gent
Projectgroep Genoeg (Samenlevingsopbouw
Gent)
OCMW Wijkbureau Gentbrugge Ledeberg
OCMW Klantenparticipatie
OCMW Wijkbureau Gent Zuid
OCMW Wijkbureau Brugse Poort
OCMW Wijkbureau Bloemekeswijk
OCMW Wijkbureau Sint-Amandsberg
OCMW Wijkbureau Gent Noord
1.2. Verbetervoorstellen
Voorgestelde oplossingen vanuit de bevragingen
Uit de analyse van de bevragingen en de rechtencirkels zijn de volgende verbetervoorstellen
besproken tijdens de Focusgroep OCMW SD op 10 juni 2013.
Overzicht verbetervoorstellen vanuit bevraging:
1. Bekendmaking van het aanbod van het OCMW.
2. Het OCMW moet een positiever imago krijgen.
3. De informatie over het OCMW moet gemakkelijk te krijgen zijn en gemakkelijk te
lezen.
4. Er moet 1 loket zijn waar je met al je vragen terecht kan.
5. Het OCMW moet meer aandacht besteden aan preventie.
6. Het OCMW moet meer samenwerken met andere diensten.
7. Rechten moeten automatisch in orde gebracht worden.
8. Nieuwe cliënten en doelgroepen moeten bereikt worden
9. Begeleiding en controle van elkaar loskoppelen.
10. Proactieve dienstverlening: de maatschappelijk werker moet samen met de cliënt op
zoek gaan naar zijn rechten.
11. Bijscholing personeel.
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
7
De volgende verbetervoorstellen worden weerhouden – in volgorde van belangrijkheid!
1.
2.
3.
4.
5.
Bekendmaking van het aanbod van het OCMW.
Het OCMW moet een positiever imago krijgen.
Het OCMW moet meer aandacht besteden aan preventie.
Het OCMW moet meer samenwerken met andere diensten.
Proactieve dienstverlening: de maatschappelijk werker moet samen met de cliënt op
zoek gaan naar zijn rechten.
6. Bijscholing personeel.
1.3. Actieplan
Algemene gegevens
Organisatie
OCMW Departement Sociale Dienstverlening
projectinitiator
Sarah Voets
Naam van het project
Vormingssessie over het aanbod van OCMW Gent (Sociale
Dienst en Ouderenzorg)
Voorstelling project
Het OCMW Departement Sociale Dienstverlening
en
Departement Ouderenzorg engageert zich om in 2014 in te
zetten op een actie waarbij we de prioritaire 3 verbeteracties
(preventie, aanbod bekend
maken & proactieve
dienstverlening) capteren. De actie zal eruit bestaan om een
vormingspakket te ontwikkelen over het aanbod, die dan bij 0
de en 1e lijndiensten en zoals straathoekwerk, scholen, CAW
medewerkers, huisartsen etc....) en interne diensten van
OCMW Gent, kan toegelicht worden doorlesgevers (dit groepje
zou afhankelijk van de doelgroep kunnen bestaan uit
bijvoorbeeld
een
maatschappelijk
werker,
een
stafmedewerker, een afgevaardigde uit de dialooggroep
OCMW Klantenparticipatie, een vrijwilliger uit een Lokaal
Dienstencentrum etc.).
Tot slot wensen we in deze legislatuur ook de piste van een
nieuwsbrief, op maat, voor cliënten te onderzoeken (met
bijvoorbeeld in het begin van het schooljaar, indien de cliënt
kinderen heeft, informatie over studietoelage etc. ). Ook,
willen we bekijken als we deze nieuwsbrief kunnen koppelen
aan het vormingspakket.
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
8
Afbakening project
Inhoudelijke afbakening
Wat is het wel:
Vormingspakket voor intermediairen/ externen ( = mensen die
doorverwijzen: huisartsen, leerkrachten etc…) & interne
diensten van OCMW Gent over het aanbod ( = medewerkers
van OCMW Gent)
Wat is het niet:
Geen rechtstreekse vorming voor de doelgroep ( bijvoorbeeld
geen vorming aan armoedeverenigingen).
Doelstelling
Bekendmaken aanbod OCMW Gent
Geografische afbakening
Gent en randgemeenten ( bevoegdheid van OCMW Gent)
Doelgroep
Medewerkers en intermediairen ( hulpverleners/ mensen die
hun doelgroep potentieel kunnen doorverwijzen naar OCMW
Gent bijvoorbeeld huisartsen, leerkrachten, mutualiteiten,
VDAB, CAW etc….)
Interne partners
vormingsdienst + communicatiedienst/informatiedienst van
OCMW Gent en hoofdmaatschappelijk werkers
Externe partners
Samenlevingsopbouw Gent + derden aan wie vorming wordt
gegeven
Begindatum
2014
Streef- einddatum
Nog te bepalen maar zeker deze legislatuur : tegen het einde
van het najaar (2014) willen we al een eerste vormingspakket
geven aan de VDAB, de vakbonden en CAW ( omdat zij zelf de
vraag stelden). In een tweede fase zouden we ons willen
focussen op huisartsen en thuisverpleegkundigen om
vervolgens nog verder uit te breiden.
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
9
2.
OCMW Ouderenzorg – Lokale Dienstencentra (LDC)
2.1. OCMW – LDC is bevraagd door
Doelgroep: bevraagd in groep
Personeel
SIVI (Vereniging Waar Armen Het
Woord Nemen)
LDC Personeel
OCMW Klantenparticipatie
LDC Vrijwilligers
2.2. Verbetervoorstellen
Voorgestelde oplossingen vanuit de bevragingen
Overzicht verbetervoorstellen vanuit bevraging:
1.
2.
3.
4.
Bekendmaking aanbod LDC
Drempels die ervoor zorgen dat mensen niet naar het LDC gaan
Er moet één loket zijn waar je met al je vragen terecht kan
Opleiding voor onthaalvrijwilligers
Twee verbetervoorstellen springen er uit – in volgorde van belangrijkheid!
1. Bekendmaking aanbod LDC
2. Drempels die ervoor zorgen dat mensen niet naar het LDC gaan
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
10
1.3. Actieplan
Algemene gegevens
Organisatie
OCMW Gent Ouderenzorg – Lokale Dienstencentra
Projectinitiator
OCMW Gent-Ouderenzorg-LDC
Naam van het project
“Armoede: wie is wie ?”
Voorstelling project
Uit de bevraging van de diensten en organisaties ikv “Wijs
Grijs” is eens te meer gebleken dat de organisaties en
verenigingen elkaar dikwijls te weinig kennen. Ook binnen het
OCMW is men niet steeds op de hoogte van de dienstverlening
van de lokale dienstencentra. En ook de lokale dienstencentra
kennen de verenigingen en organisaties die rond armoede
werken niet echt. Opdat er beter zou kunnen worden
samengewerkt en vooral opdat ook mensen in armoede meer
gebruik zouden maken van het aanbod van de lokale
dienstencentra is het nodig dat organisaties elkaar beter
kennen. Daarom zullen de lokale dienstencentra in
samenwerking met Samenlevingsopbouw Gent een
kennismakingstraject ontwikkelen.
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
11
Afbakening project
Inhoudelijke afbakening
Wat is het wel:
Het betreft een reeks van kennismakingsmomenten waarbij de
diensten elkaar echt leren kennen.
Een LDC wordt gelinkt aan een Vereniging Waar Armen Het
Woord Nemen (VWAHWN) of een KRAS-dienst op basis van
geografische nabijheid of vroegere samenwerkingsverbanden.
Afhankelijk van de nood en behoefte kan er één of meerdere
laagdrempelige activiteit(en) plaats vinden in de ene of de
andere organisatie. Er zal in de eerste instantie rekening
gehouden worden met de nood aan veiligheid van mensen in
armoede. Daarom heeft de activiteit de bedoeling om
laagdrempelig te zijn, zoals bv kaarten, groene vingers, kaarsen
maken, enz, afhankelijk van de interesses en/of de talenten
van de deelnemers.
Afhankelijk van het verloop ervan, is het zeker de bedoeling om
het hierbij niet te laten, maar een traject af te leggen met
beide groepen en organisaties/diensten: indien positief
geëvalueerd, kan er nog een activiteit plaatsvinden, of een
peter- of meterschap worden opgenomen vanuit het LDC om
de mensen van de vereniging of KRAS dienst zacht te laten
landen in het LDC, of meedoen aan een babbeltafel van het
LDC, enz.
Deze toeleiding kadert ook in de uitrol van de vrijetijdspas (zie
verder).
Wat is het niet:
Een ppt-presentatie op een welzijnsoverleg
Doelstelling
SD: We nodigen senioren uit actief deel te nemen aan het
maatschappelijk leven, bevorderen begrip en solidariteit tussen
de generaties en garanderen voldoende ondersteunende
woonzorginitiatieven.
OD: Via een eigentijds activiteitenaanbod wordt het sociaal
netwerk en de zelfredzaamheid van de Gentse senior nog beter
versterkt.
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
12
Koppeling met andere
projecten


Uitrol van de vrijetijdspas: deze actie kadert duidelijk in
het toeleidingsaspect van de vrijetijdspas om mogelijke
drempels weg te werken.
Vorming van SIVI en lokaal dienstencentrum Wibier om
vrijwilligers en personeel te sensibiliseren rond omgaan
met mensen in armoede
Geografische afbakening
Gent
Doelgroep
Verenigingen en organisaties (bv KRAS diensten) die rond
armoede werken
Interne partners
Sociale Dienst OCMW Gent
Externe partners
Samenlevingsopbouw Gent
Begindatum
2014
Streef- einddatum
Mijlpalen
Mijlpaal 1: februari - maart 2014 = Plan van aanpak bepalen op
centrumleidersvergadering ism samenlevingsopbouw en vzw
SIVI
Mijlpaal 2: mei-juni-september-oktober-november =
kennismakingsmomenten
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
13
3.
CAW Oost-Vlaanderen – Regio Gent-Eeklo
3. 1. CAW is bevraagd door:
Doelgroep: bevraagd in groep
Personeel
SIVI (Vereniging Waar Armen Het
Woord Nemen)
CAW Personeel Onthaal
OCMW Klantenparticipatie
CAW Personeel ’t Eilandje
CAW cliënten OC Mannen Emmaüs
CAW Personeel Half Rond
CAW cliënten Eilandje
CAW Personeel JAC
CAW Personeel Klemenswerk Mannen en
Vrouwen
CAW Personeel Transithuis Onthaal
CAW Personeel OC Vrouwen
CAW Personeel Gemengd Opvangcentrum en
Home Prins Albert (mannen)
CAW Personeel Begeleid Wonen Jongeren
CAW Personeel Welzijns- en relatieteam
3.2. Verbetervoorstellen
Overzicht verbetervoorstellen vanuit bevraging:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Bekendmaken van het CAW
Er moet 1 loket zijn waar je met al je vragen terecht kan
Meer overleg en samenwerking met andere diensten
Betere doorverwijzing binnen het CAW maar ook naar andere (externe) diensten
Werken aan het versterken van mensen (empowerment)
Mobiel werken
Bijscholing personeel: meer opleiding, intervisie, coaching
Meer tijd en middelen om proactief te werken
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
14
9. Werken met checklists en rechtenverkenner
De volgende verbetervoorstellen worden weerhouden – in volgorde van belangrijkheid!
1.
2.
3.
4.
Bekendmaking van het aanbod van het CAW
Meer overleg en samenwerking met andere diensten
Werken met checklists en rechtenverkenner
Betere doorverwijzing binnen het CAW maar ook naar andere (externe) diensten
3.3. Actieplan
Algemene gegevens
Organisatie
CAW Oost-Vlaanderen – Regio Gent-Eeklo
Projectinitiator
CAW Oost-Vlaanderen
Naam van het project
CAW in de kijker
Voorstelling project
CAW Oost-Vlaanderen wil zich vooral bekendmaken bij
toeleiders en mensen die in rechtstreeks contact staan met de
doelgroep en dit in de regio Gent-Eeklo
Afbakening project
Inhoudelijke afbakening
Wat is het wel:
Bespreken van brochure CAW Gent-Eeklo voor toeleiders
Bespreken van website
Beide gebeurt in een samenwerkingsverband met Sivi vzw en
de OCMW Klantenparticipatie.
Wat is het niet:
Het gaat niet om de bekendmakingscampagne van het CAW
die gevoerd zal worden voor de ganse sector.
Doelstelling
Toeleiders
Vrijwilligers van vzw Sivi
Koppeling met andere
projecten
Vlaamse bekendmakingscampagne + Bekendmaking CAW
Oost-Vlaanderen
Geografische afbakening
Regio Gent- Eeklo : 26 gemeenten rond Gent.
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
15
Doelgroep
Iedere burger
Interne partners
Stafmedewerker communicatie -beleidsmedewerker
Externe partners
Alle welzijnsorganisaties
Begindatum
Zomer 2014
Streef- einddatum
Zomer 2020
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
16
4.
vzw Sivi – Vereniging waar armen het woord nemen
4.1. Actieplan
Algemene gegevens
Organisatie
Vzw Sivi – vereniging waar armen het woord nemen
Projectinitiator
idem
Naam van het project
“Wijs gevormd”
Voorstelling project
Vzw SIVI zal zich de komende jaren buigen over bestaande
vormingen over armoede. Deze vormingen worden uitgetest
en geëvalueerd in de groep ‘wijs grijs’ (doelgroep). In tweede
instantie zal deze groep ook op zoek gaan naar theoretische
kaders die ingebed kunnen worden in vormingen over
armoede. Op de derde plaats zullen ook begeleidingsbundels
uitgewerkt worden die gebruikt kunnen worden om rond het
thema armoede gedurende een lange periode aan de slag te
gaan binnen scholen , … Dit alles samen maakt dat we een
modulair systeem kunnen uitwerken met vormingen over
armoede + In het najaar een vorming geven aan het LDC
Wibier.
Afbakening project
Inhoudelijke afbakening
Wat is het wel:
Zie hierboven
Wat is het niet:
Het is niet de bedoeling om zelf vormingen an sich uit te
werken, maar eerder bestaande vormingen te evalueren en de
goede elementen samen te voegen
Doelstelling
Modulair systeem met vormingen over armoede uitwerken dat
kan inspelen op elke vraag naar vorming over armoede én een
proces aanbiedt in plaats van een eenmalig product.
SD: “Wijs Gevormd “
OD: modulair systeem van vormingen uitwerken
OD: vorming geven over armoede in het lokale
dienstencentrum Wibier
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
17
Koppeling met andere
projecten
Geografische afbakening
Sint-Amandsberg
Doelgroep
Bezoekers van het LDC Wibier en vrijwilligers van vzw Sivi
Interne partners
Externe partners
LDC Wibier
Netwerk Tegen Armoede
Begindatum
Begin 2014
Streef- einddatum
Eind 2014
****
Wijs Grijs – Lokaal Proactief Kader – Gent 2014 – Actieplan
18

Download Report