aarverslag VVFP 2013

Jaarverslag 2013 Vereniging Vrienden van Fort Pannerden
Als vanouds begonnen we het nieuwe jaar goed met een Nieuwjaarsbijeenkomst. Gerben Klein Baltink hield
een presentatie over ‘Wapens en munitie’ voor donateurs en vrijwilligers.
Op 6 maart werd de gemeenteraad bijgepraat over Fort Pannerden. Een ruime delegatie van de vrijwilligers
was hierbij als toehoorder aanwezig.
In de loop van het jaar zijn vertegenwoordigers van Provinciale Staten en de nieuwe burgemeester op
bezoek geweest.
In de jaarvergadering op 14 maart is Theo van ’t Hullenaar in het bestuur opgenomen. De aftredende
bestuursleden Fred de Vries, Sjan Kool en Wim Haafs zijn herkozen.
De VVFP begon het jaar met 46 vrijwilligers. Eind van het jaar was de club gegroeid tot 69!
De vrijwilligers zijn drie keer bij elkaar gekomen: vóór de start van het seizoen op 23 maart, op 29 juni om
halverwege het seizoen terug en vooruit te blikken en op 8 november in kasteel Doornenburg als
jaarafsluiting met een rondleiding en een gezellig etentje.
Alle vrijwilligers in het zuidelijke deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie konden gratis deelnemen aan een
traject Deskundigheidsbevordering. Van rondleiden naar begeleiden, Vrijwilligersmanagement,
Fondsenwerving, Marketing en sociale media, Archiefonderzoek, Training teambuilding waren de cursussen
waarvan ook onze vrijwilligers veel hebben geleerd.
De Nieuwe Hollandse Waterlinie Zuid organiseerde weer enkele fortbezoeken: op 4 januari bij het Geofort,
op 6 april bij Fort Bakkerskil en op 4 oktober waren we te gast bij Fort Everdingen. Onze vrijwilligers waren
als altijd goed vertegenwoordigd.
We hadden een uitwisseling met de vrijwilligers van Lingewaard Natuurlijk op 14 april. De vrijwilligers van
kasteel Doornenburg kwamen in augustus bij ons op bezoek.
Op 23 januari was een delegatie van de Vrienden op uitnodiging van het Exoduscomité aanwezig bij de
onthulling va het Schutterspaneel, één van de indrukwekkende patrouillepanelen tussen Bemmel en
Huissen.
Van 7 op 8 maart oefende de Luchtmobiele Brigade uit Arnhem in en rondom het fort.
Op 14 april was een delegatie vrijwilligers te gast bij het Munitie Technologisch Museum in Landhorst.
Op 17 april bezochten enkele vrijwilligers de informatiedag "Lekker Geiten!" in het Vestingmuseum
Naarden.
In de zomer was Fort Pannerden onderdeel van de kunstmanifestatie Het Geluk van Lingewaard. In het fort
was een expositie ingericht met als thema Klei en Klank. Deze was tussen 1 juni en 14 juli ieder weekend te
bezichtigen. Onze vrijwilligers verzorgden veel hand- en spandiensten en de horeca hiervoor. Op 22 en 23
juni organiseerde de Stichting CastleClay een mooie keramiekmarkt in het fort.
Onze bezoekers kunnen zich nu op de open dagen met een golfkar tussen het fort en de Sterreschans laten
vervoeren.
Werkgroep Rondleidingen
We hebben in 2013 weer verschillende soorten bezoekers mogen rondleiden: families, bedrijven,
schoolklassen, verenigingen, vriendengroepen, kinderfeestjes, bruidsparen. Iedereen was weer erg
enthousiast over ons fort én over ons werk.
In totaal waren er, buiten de reguliere openstellingen, 93 reserveringen op afspraak (incl.
meetings/bedrijfspresentaties). In het eerste kwartaal van 2013 waren er maar 2 reserveringen, alleen in de
maand maart (78 bezoekers).
Ongeveer een derde van de bezoekers wenste tijdens een open dag een rondleiding o.l.v. een gids. Kinderen
kwamen deze zomer in grote getallen zelfstandig een speurtocht doen in het fort.
1
Voor de kunstmanifestaties ”Het Geluk van Lingewaard” en Castle Clay” was het fort ook extra
opengesteld. In totaal bezochten tijdens deze openstellingen 1874 bezoekers ons fort.
De manifestatie Aangeland in Gelderland (Fort in Vuur en Vlam en oude ambachten) trok in totaal 1070
bezoekers.
Tijdens de (gratis) Open Monumentendag op 15 september was het weer erg druk: 1200 bezoekers kwamen
toen een kijkje nemen. Er waren geen rondleidingen op deze zondag.
In de zomermaanden was het fort, om de toeristen op de pendelboot van dienst te zijn, iedere dinsdag van 2
juli t/m 17 september 2013 geopend tussen 10 en 17 uur. Maar onze dinsdagbezoekers kwamen niet met
deze pendelboot. De bezoekersaantallen waren wel erg wisselend, namelijk op:
2 juli 59, 9 juli 89, 16 juli 68, 23 juli 141, 30 juli 250, 6 augustus 280, 13 augustus 98, 20 augustus 85, 27
augustus 83, 3 september 26, 10 september 68, 17 september 12.
Dit waren dus vaak lange zware dagen voor de vrijwilligers. De bezoekers konden vrij rondwandelen, er
waren in principe geen rondleidingen.
In 2013 zijn we tijdens de openstellingen ook 13 keer geholpen door Maatschappelijke Stagiaires die als
groepsbegeleider meelopen, helpen bij de fietsenstalling/pendelvervoer, of de “kindertafel” verzorgen door
speurtochten in te nemen, kinderen te laten grabbelen, te schminken en gratis posters (geschonken door de
Mobiele Luchtbrigade) mee te geven. Een aantal MaS vond het zo leuk dat ze als jonge vrijwilligers nog een
aantal keren naar het fort zijn gekomen.
Op onze open zondag 7 juli hebben we de 30.000ste bezoeker sinds onze eerste rondleiding op 6 juni 2009
(de dag van de bouw) mogen verwelkomen. Totaal aantal bezoekers 2009 t/m 31 december 2013 : 37342.
Het aantal bezoekers in 2013: 11445
Werkgroep Kassa/catering/ontvangst
Voor beide kassa’s bestaan nu protocollen en formulieren, welke goed worden gebruikt. Voor 2014 komen
er mogelijk nog enkele wijzigingen, op verzoek van de accountant van de gemeente Lingewaard..
Gemeente Lingewaard komt in maart 2014 nog met eventuele aanvullende eisen voor wat betreft de
administratieve inrichting van de verschillende kasstromen. Deze zullen met de kerngroep van de werkgroep
worden gedeeld.
In 2013 was goed te merken dat de kassamedewerkers, alsmede de kern van de horecagroep door ervaring,
haar werk steeds beter kon uitvoeren. Er ontstond een groep die weet wat er gedaan moet worden en het
werk goed aankan.
Het werken met een gastheer/gastvrouw is inmiddels ook ingeburgerd en werkt erg goed. De directe
evaluaties na een openstelling leverden direct feedback op. Ook het systeem, waarbij de gidsen worden
ingedeeld, werkt goed. Hiermee doen we in 2014 verder ervaring op.
Werkgroep PR en website
De website is vernieuwd en hiermee aan de eisen van de tijd aangepast. Ook voor Engelse en Duitse
bezoekers is nu een pagina. Voor hen en voor Franse gasten ligt in het fort een A4tje met de belangrijkste
informatie.
Op de website is ook weer een pagina achter inlog met informatie voor de vrijwilligers. Hier staan alle
afleveringen van de Spreekbuis van Fort Pannerden, de verslagen van de vrijwilligersbijeenkomsten,
informatie over de VVFP en ons smoelenboek.
Het aantal volgers van onze Facebookpagina blijft groeien: in de zomer hebben we onze 250e volger
feestelijk binnengehaald, eind van het jaar konden we er weer 100 bijtellen.
Er is een leuke kleurplaat voor de kinderen beschikbaar. De speurtocht voor de bovenbouwscholieren is op
verzoek in het Duits vertaald. Alle kinderen die de speurtocht weer inleveren mogen grabbelen.
Heel veel folders zijn er weer verspreid, ook buiten Lingewaard en over de grens. En op onze infostand bij
2
Lentekriebels in Angeren, Kersenfeest en Jaarmarkt camping Waalstrand in Gendt, Huissense dag,
Ponymarkt en UITmarkt in Bemmel en de Kerstmarkt in Doornenburg.
Eind van het jaar waren de 15.000 folders weer op en is de folder opgefrist en in nog grotere oplage besteld.
Ook met posters vestigen we aandacht op het fort.
De plattegrond van het fort is nu beschikbaar in kleur met de oude kaarten.
Regelmatig zijn er persberichten geschreven en verspreid, ook voor de activiteitenkalenders in de
Gelderlander en de lokale pers. Twee keer zijn we ‘opgetreden’ in een uitzending van TV
Huissen/LingewaardLokaal: bij de opening van het seizoen en voor het evenement Aangeland in Gelderland.
Twee werkgroepleden hebben een workshop van de Liniecommunity gevolgd. We kunnen nu onze
evenementen en diensten promoten op de site van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Ook via de website van
de VVV Arnhem en Nijmegen en wat andere ‘uitgaan’-websites staat informatie over Fort Pannerden.
Werkgroep Activiteiten
De opening op de mooie zondag 7 april was een succes: de gidsen liepen in hun nieuwe uniformen, begeleid
door doedelzakspeler, vrijwilligers en veel belangstellenden van de Sterreschans naar het fort. De uniformen
(Vestingartillerie omstreeks 1890) zijn gemaakt door Jacqueline Joosten en gefinancierd door de Stichting
Dorpsgeschiedenis Doornenburg en de VVFP.
Op 26 mei werd voor de eerste keer een muziekdag gehouden: Muziek in Fort Pannerden. Een mooie
middag met helaas te weinig bezoekers.
16 en 17 augustus: Fort Pannerden in Vuur en Vlam, een festiviteit gesubsidieerd door Waterkracht waarbij
op 2 avonden 700 belangstellenden genoten van muziek, verhalenvertellers en een prachtige vuur- en
lasershow.
18 augustus: een speciale zondagopenstelling met presentaties van oude ambachten,
midwinterhoornbouwers, muziek, legervoertuigen en gelegenheid om te schieten. De 400 bezoekers
vonden het een prachtig programma.
12 oktober: ongeveer 18 vrijwilligers hebben erg genoten van een bezoek aan het eilandfort Fort Pampus.
21 december: Fort Pannerden in Kerstsfeer. Veel vrijwilligers hebben grote inspanningen verricht om van
ons eerste Fort in Kerstsfeer een groot succes te maken. Een van buiten prachtig aangelicht fort met in het
fort een warme sfeervolle kerstversiering met een grote kerstal, een ambiance waarbij de bezoekers onder
het genot van een hapje en drankje van een mooi muzikaal programma konden genieten. Helaas kwamen er
te weinig bezoekers op deze speciale openstelling.
Werkgroep Museale Taken
Er is in 2013 veel gedaan om de bezoekers te laten genieten van een aantal spullen die in een fort thuis
horen. Een opsomming daarvan: 16 uniformen voor onze gidsen, 4 bedden met strozakken en lakens op de
eerste verdieping, 5 tafels en 12 banken zijn verder afgemaakt en een tafel voor de archiefruimte.
De commandantenkamer is ingericht.
De soldatenpetjes en geweren zijn een succes bij de kinderfeestjes.
Afstandmeters bij de schietopeningen en een marinekijker bij de uitkijkplaats.
Levensmiddelenmagazijn en archiefruimte.
Een officiersjas, een tweetal etalagepoppen etc.
Opgegraven spullen zijn schoongemaakt en in de vitrine gelegd.
Besloten dat de mini onderzeeër "de Biber" een plaats kan krijgen in het fort.
Ontvangen van schenkers:
Tijdens de feestelijke opening van het seizoen overhandigde Stichting De Plak ons een scanner om oude
documenten mee in te scannen (in bruikleen).
Peter Strijbos schonk aan Fort Pannerden een doorsnee maquette en een plattegrondmaquette voor blinden
en slechtzienden . Voor de kinderen maakte hij een spel waarbij ze soldaatjes kunnen omgooien met munitie
en een Oudhollands knikkerspel.
3
We hebben een prachtig schilderij ‘Woonwagen Fort Pannerden’, in 1918 geschilderd door soldaat Jo
Bakkers, geschonken gekregen. Na restauratie door Jan van Krieken is het schilderij in een speciale kast
boven bij de langspoterne tentoongesteld.
In 2013 is er, met goedkeuring van de gemeente en de stichting, gestart met 2 mooie projecten.
Johan Kip is de coördinator van het project "Neergestorte vliegtuigen in de omgeving van Fort Pannerden".
Samen met enkele vrijwilligers wordt dit project voortvarend opgepakt.
Jan Stienstra is de coördinator van het Project "Instructiekanon 15L25. Ook bij dit project is een aantal
enthousiaste vrijwilligers betrokken, het project verloopt voorspoedig.
Oral History
De heer Valkenburg overleed op 4 mei. De film waarin hij vertelt over zijn belevenissen in het fort van
december 1939 tot mei 1940 wordt vertoond in de daarvoor ingerichte ruimte 109.
In december hebben we 8 fotolijsten van soldaten die in ons fort tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog
waren gelegerd in de vitrine van ruimte 6 geplaatst. Natuurlijk gaan we hier mee door in 2014.
Ook zijn we begonnen met een genealogisch overzicht te maken van de fortbemanning in de periode 1871
t/m 1940.
Archief en documentatie
Jasper Klaassen, Bud Joosten, Walther de Gans en Theo Schoenmakers zijn in 2013 gestart met dit
belangrijke onderwerp en gaan in 2014 beginnen met het vormgeven en invullen van de archiefruimte.
Het archief is, dank zij de fooienpot, verrijkt met een aantal afdrukken van historische publicaties over Fort
Pannerden.
Werkgroep Onderhoud en Beheer
Archiefruimte en levensmiddelenruimte gemaakt en een luik in kamer 125.
Houten geweren voor bij de kinderfeestjes.
Banken langs de toegangsweg en twee bankjes voor bij de uitkijkpost.
Rook- en ontluchtingskanalen worden schoongemaakt en opgeknapt.
Gaas voor alle openingen.
Kachels geschilderd.
Elektra is op veel plaatsen verbeterd en aangepast.
De begane grond is rolstoelvriendelijk gemaakt.
Ruimte voor de film met het interview Valkenburg is afgeschermd.
Groenonderhoud in de gracht, de fietsenstalling, het terreplein en om het fort.
Werkgroep Educatie
In 2013 zijn er enkele activiteiten geweest. Het OBC Bemmel kwam op 16,18 en 19 april voor hun
schoolproject met het thema “Omgevingsgeschiedenis” met 291 leerlingen naar ons fort.
De leerlingen gingen vol enthousiasme aan de slag. Te merken was dat dit erg jonge leerlingen waren. Het
was dus druk maar wel erg leuk.
Onze groep was die dagen aangevuld met diverse vrijwilligers die het leuk maar wel vermoeiend hebben
gevonden.
Voor 2014 staan er enkele bijeenkomsten van de werkgroep gepland, dit i.v.m. uitbreiding van de
werkgroep.
Vereniging Vrienden van Fort Pannerden
Maart 2014
4

Download Report