Rapportage Energiebus - Bespaar energie met de Woonbond

Rapportage Energiebus
Sterflats Deltaplein, Den Haag
Type woningen: 5 appartementen in 4 verschillende flats. De 2-kamerappartementen hebben een
oppervlakte van 51 m2 en de 3-kamerappartementen van 117 m2.
Bouwjaar:
1973
Op verzoek van: BVH Sterflats Deltaplein
Verhuurder:
NAGRON Nationaal Grondbezit BV
Datum:
19-05-2014
Projectnummer: 14.180
Nederlandse Woonbond
Nieuwe Achtergracht 17 • 1018 xv Amsterdam • Telefoon 020 551 77 00 • Telefax 020 551 77 99
E-mail [email protected] • www.bespaarenergiemetdewoonbond.nl
Mede mogelijk gemaakt door het ministerie van BZK
Mogelijke verbeteringen
Isolatie
Door middel van de volgende maatregelen kan de isolatiegraad verhoogd worden.
Vloer
De onderzijde van de appartementen op de eerste verdieping kan worden geïsoleerd. Dat heeft een
aanzienlijke verbetering van het comfort van die appartementen tot gevolg.
Gevels
De spouwmuren kunnen worden na geïsoleerd. De spouw is 6 cm breed. Dit levert een aanzienlijke
besparing van de stookkosten op. Met name omdat de appartementen relatief veel
buitengeveloppervlakte hebben.
Ramen en deuren
De draaiende delen (ramen en deuren) kunnen worden voorzien van HR++-glas. Daarnaast moeten
alle rubbers worden vervangen; deze veroorzaken de tochtklachten.
De vaste delen zijn voorzien van gewoon dubbelglas; dit zou ook vervangen kunnen worden door ,
HR++-beglazing. Uit energetisch oogpunt levert dit t.o.v. gewoon dubbelglas weinig op. De ventilatie
toevoervoorzieningen behoeven echter ook verbetering. Wanneer alle glas vervangen wordt, kunnen
meteen overal voldoende roosters worden geplaatst.
Het dak
Indien het dak inderdaad nog niet voorzien is van isolatie, is dit bij het vervangen van de
dakbedekking kort geleden een grote gemiste kans geweest. Via het dak gaat de meeste warmte
verloren. Isolatie van het dak betekent een grote verbetering qua comfort voor de appartementen
op de bovenste verdieping.
Verwarming en warm water
Warmteopwekking vindt plaats door middel van 15-jaar oude VR-ketels. Deze kunnen vervangen
worden door HR-107 ketels, eventueel in combinatie met een (compacte) zonneboiler. Dit heeft
voordelen voor de appartementen op de tweede en bovenste verdieping. Voor de appartementen op
de eerset verdieping zijn de leidingverliezen zo groot dat het rendement erg klein wordt.
Ventilatie
De ventilatie afvoerkanalen werken op basis van natuurlijke trek en zijn sterk afhankelijk van de
wind. Deze werken niet of onvoldoende; soms zijn ze zelfs verdwenen achter een verlaagd plafond.
2
Energiebusrapportage Sterflats Deltaplein, Den Haag 19-05-2014
Het aanbrengen van (vraaggestuurde) ventilatoren in de bestaande afvoerkanalen kan veel
verbetering leveren. Wel moet de kwaliteit van de kanalen worden gecontroleerd op luchtlekken en
er moet worden bekeken of er per appartement een apart luchtafvoerkanaal naar boven gaat. De
kortsluiting die ervoor zorgt dat je via luchtjes weet wat de buren eten, moet worden verholpen.
De toevoer van verse lucht kan worden verbeterd d.m.v. ventilatieroosters in de ramen in plaats van
het vervangen van het glas. Een alternatief is het aanbrengen van muurdoorvoersets in de muren.
Deze roosters hebben als bijkomend voordeel dat ze de lucht die binnenkomt afbuigen, zodat er
geen sprake is van tocht. Meer informatie: www.tilmar.nl, zoeken op ‘ventileren zonder tocht’.
Elektriciteitsrekening
De servicekosten zijn hoog en de verhuurder geeft onvoldoende duidelijkheid over het berekenen
van de energienota t.b.v. de gezamenlijke voorzieningen. Dit zou inzichtelijk gemaakt moeten
worden. De elektrakosten voor de gezamenlijke voorzieningen kunnen worden verlaagd door de
verlichting op basis van aanwezigheidsdetectie aan te brengen. De verlichting brandt dan alleen als
er beweging wordt waargenomen in de betreffende ruimte. Eventueel kan de benodigde elektra
worden opgewekt voor zonnepanelen op het dak.
Zonnepanelen
Tegenwoordig kunnen zonnepanelen voor zowel de huurders als de verhuurder rendabel geplaatst
worden. Er kan bijvoorbeeld gekozen worden voor de plaatsing van 10 zonnepanelen. Dit levert een
besparing op van ongeveer 1900 kWh/jaar, ofwel ca. € 35 per maand. Huurders kunnen met de
verhuurder afspreken om hiervoor een vast maandbedrag of huurverhoging voor te betalen die lager
is dan de verwachte opbrengst. Hierdoor kan de verhuurder de investering terugverdienen en heeft
de huurder direct lager woonlasten en dragen beide bij een duurzaamheid.
Sommige verhuurders kiezen er bijvoorbeeld voor om 50% van de verwachte opbrengst door te
rekenen in een huurverhoging. In de bovenstaande voorbeeld zou dit dus een voordeel opleveren
van € 17,50 per maand. Wel dient er rekening gehouden te worden met de jaarlijkse huurverhoging.
Hiervoor kan gekozen worden om de zonnepanelen af te rekenen in een aparte overeenkomst buiten
de kale huur om.
Om elektriciteit te besparen, kunnen zonnepanelen worden aangebracht. De flats hebben voldoende
dakoppervlakte, zonder belemmeringen van omliggende bebouwing of bomen, om een grote
hoeveelheid zonnepalen te plaatsen. Behalve voor het verlagen van gezamenlijke elektrarekening (en
de servicekosten), kunnen de panelen elektriciteit leveren aan de individuele huurders; dat vraagt
wel een andere (juridische) constructie.
Energielabels
Voor alle onderzochte appartementen is in 2010 een energielabel afgemeld (allen energielabel E).
Gezien het bouwjaar van de flats en de bevindingen tijdens het bezoek, gaan we er vanuit dat deze
correct zijn bepaald.
3
Energiebusrapportage Sterflats Deltaplein, Den Haag 19-05-2014
Mogelijk resultaat
De situatie is doorgerekend met de ‘Energiebesparingsverkenner’ van RVO (voorheen Agentschap of
Senternovem). Dit rekenpakket rekent op basis van een aantal standaard referentiewoningen. Die
situatie is nooit helemaal gelijk en daarom is het niet meer dan indicatief. Wel is rekening gehouden
met het en werkelijke energieverbruik in de appartementen.
Er zijn 5 woningen bezocht; van 4 woningen daarvan was de energierekening opgegeven. Eén woning
is wel bezocht maar daarvan waren geen energiegegevens bekend, behalve dat de elektrarekening
extreem hoog is; daar is inmiddels een nieuw meterkast aangelegd. Van één niet-bezochte woning
zijn wel de exacte gegevens bekend.
In de tabel hieronder zijn de resultaten te zien van de woningen die bezocht zijn en waarvan de
energierekening bekend was. Met onderstaand Bij alle woningen kan label B worden gerealiseerd.
woning
maatregelenpakket
Besparing
[m3/jaar]
verlaging
energiekosten
[€/maand]
1
spouw- en dakisolatie, HR++ beglazing in draaiende
1.778
91
delen, HR-107 ketel, verbeterde ventilatie
2
spouwisolatie, HR++ beglazing in draaiende delen,
1.228
57
HR-107 ketel, verbeterde ventilatie
3
spouw- en vloerisolatie, HR++ beglazing in draaiende
1.617
78
delen, HR-107 ketel, verbeterde ventilatie
4
spouw- en vloerisolatie, HR++ beglazing in draaiende
1.511
71
delen, HR-107 ketel, verbeterde ventilatie
Met het maatregelenpakket kan bij alle woningen label B worden gerealiseerd. De variatie van
isolerende maatregelen komt door de ligging van de appartementen in het gebouw (onder het dak,
in het midden of boven de (onverwarmde) bergingen)
Door toepassing van een HR-107 ketel met zonneboiler kan € 5 – 10 per maand extra worden
bespaard en krijgen de woningen label A. De besparing bestaat uit de besparing op energiekosten; er
is geen rekening gehouden met de afschrijving van de hoge investeringskosten van een zonneboiler.
Deze optie is voor de woningen op de bovenste 2 verdiepingen lucratief. Woningen die lager liggen
krijgen vanwege de grotere leidinglengte (afstand tussen het dak en woning) te maken met extra
warmteverlies; daardoor wordt het rendement (en de opbrengst) lager. De berekeningsmethodiek
voorziet er niet in om uit te rekenen hoe groot de opbrengst dan wordt.
Wanneer de daken van de 5 flats volledig worden voorzien van zonnepanelen (Photo Voltaische -,
ofwel PV-panelen) kan ongeveer 200.000 kWh/jaar aan elektriciteit worden opgewekt. Dit is een
indicatie; de werkelijke opbrengst hangt af veel factoren: het aantal zonuren, de oriëntatie en
hellingshoek van de panelen, het aantal geplaatste m2 en het type paneel (amorf, mono- of
multikristallijn). Ook verschillen de kwaliteit en het rendement van panelen onde
4
Energiebusrapportage Sterflats Deltaplein, Den Haag 19-05-2014