Het ene Jommeke is het andere

Het ene Jommeke
Zelden gezien in het Vlaamse striplandschap. Uitgeverij Ballon
Media gaf aan drie collega’s grafisch kunstenaars de opdracht
om een cover voor Jommeke te tekenen. Ze kregen de volledige
vrijheid om het nieuwe Jommekeverhaal De boemerang van
Kirimbir van een ‘eigen’ omslagillustratie te voorzien. Ze
namen de uitdaging volgaarne aan.
Lazen jullie als kind Jommeke?
Carll Cneut: Ja, absoluut. Ik denk dat ik
de eerste honderd gelezen heb als kind.
Ik gaf mijn jongere
zussen elk jaar
een Jommeke als
verjaardagscadeau,
ook al konden ze die
zelf nog niet lezen
-Carll Cneut-
4
Merho: Toen de serie startte in Het Volk
en de albums aan hun opmars begonnen, was ik eigenlijk al te oud voor Jommeke. Ik las ze wel omdat ik zelf stripmaker wilde worden. En zeker die eerste
albums, zoals De zingende aap, Het Hemelhuis en De ooievaar van Begonia, zijn
me altijd bijgebleven.
Jullie kregen de opdracht van de uitgeverij. Hoe stonden jullie daar aanvankelijk tegenover?
Mark Borgions: Direct aanvaard, zonder nadenken. Jommeke is een Vlaams
icoon. Als je daarmee aan de slag mag,
twijfel je niet. Ik had al eens een ex libris
getekend bij Luilekkerland en dat was al
super om te doen. Maar nu een échte
cover, dat is toch nog van een andere
orde. Carll Cneut: Ik was eigenlijk zonder nadenken meteen erg enthousiast, omdat
Jommeke toch symbool staat voor mijn
kindertijd. Merho: De uitgeverij vroeg een cover
in mijn eigen stijl te tekenen. En daar
was ik aanvankelijk een beetje bang
voor. Mijn stijl ligt niet zo ver van die
van Jef Nys. Begin jaren ‘70 heb ik nog
eens op een blauwe maandag bij hem
gesolliciteerd. Ik heb stapels proeftekeningen gemaakt en daardoor zijn manier
van figuuropbouw en het stileren van
plooien grondig bestudeerd. Toen ik
later begon met De Kiekeboes heb ik
daar voor een stuk naar teruggegrepen. Om meer afstand te nemen van
de Vandersteen-stijl waarmee ik vijf jaar
had gewerkt. Die invloeden zie je duidelijk in mijn eerste albums.
ark
M
Mark Borgions: Ik was een grote fan en
las de albums bijzonder graag. Ik denk
dat ik toen al werd aangetrokken door
de sterke coverillustraties. Soms heel
grafisch met strakke ‘volvlak’ kleurachtergronden, soms heel schilderachtig.
Toen ik de verhalen las, verschenen ze
nog in zwart-wit. Of beter: bruin-wit. Ik
heb zelfs nog een paar albums van toen
liggen. We ruilden of leenden die ook vaak uit
op de speelplaats. Met andere woorden,
er zaten zowat permanent Jommekes in
mijn ‘boekentas’. Bo
rgi
o
ns
Hoe hebben jullie deze opdracht aangepakt?
Mark Borgions: Beginnen bij het begin. Eerst het verhaal lezen, dan herlezen, met visuele aandacht. Ik probeer de
sterke beelden te vinden en ga daarmee
aan de slag. Voor mij moet het coverbeeld niet exact uit het verhaal komen.
Het moet de dynamiek van het verhaal
illustreren. Wat is er specifiek aan dit
verhaal, waar liggen de gevaren, wie is
belangrijk in het verhaal? Eens dat alles
gedefinieerd is, probeer ik een puzzel samen te leggen die hopelijk de mensen
aanzet tot het lezen van de rest. Carll Cneut: Het was een pak moeilijker dan ik dacht. Hoe ver of hoe
dicht blijf je bij het origineel...?
Het voelt toch een beetje als
heiligschennis. :-) Op het allerlaatste moment heb ik toch
maar beslist om het bolle neusje te
behouden :-)
Merho: Zoals ik dat doe met een cover
voor mezelf. Scènes selecteren die in
aanmerking komen voor een coverbeeld.
En dan ruwe schetsjes maken, tot je bij
een geschikt beeld uitkomt.
is het andere niet
Kregen jullie de volledige vrijheid?
Waren er richtlijnen?
Mark Borgions: De enige richtlijn die
ik opgelegd kreeg, was het nieuwe canvas dat sinds enkele albums is ingevoerd.
Het gegeven van de witte titelband met
het wuivende Jommeke-vignet. Maar
dat is puur vormelijk. Inhoudelijk werd
ik noch gebriefd, noch bijgestuurd in
mijn keuzes. Carll Cneut: Afgezien van praktische
richtlijnen als formaat en trouw aan het
universum van Jef Nys, kregen we volledige vrijheid. Merho: Ik werd volledig vrij gelaten.
Natuurlijk moet je je houden aan het
formaat en de basislay-out van de serie.
Mark Borgions
Merho
Wie: grafisch ontw
erper, animator en
illustrator, onder an
dere van de Heer
lijk Hoorspel-serie.
Favoriete Jommek
e-album: Als kind
was ik bijzonder ge
trigeerd door Het
ïnStaartendorp. Ik we
et het fijne niet mee
van het verhaal, m
r
aar dat iedereen
rondliep met een
renstaart, had iet
dies heel exotisch. St
iekem wilde je ook
staart waarmee je
zo’n
aan de bomen kon
slingeren.
Favoriete Jommek
e-p
land zat bij mij in de ersonage: De Koningin van Onderzelfde categorie als
Disneys Sneeuwwi
de stiefmoeder uit
tje of Doornroosje
. Nu nog vind ik ha
grafisch gezien ee
ar
n van de sterkere
Jommeke-personag
es
.
Leukste herinnerin
g aan Jommeke:
De intriges hadden
altijd iets speciaals,
je
Soms verre verplaa werd er als kind door gefascineerd.
tsingen, soms bijzo
ndere gaven, maa
vaak vooral ook m
istoestanden die to
r
en helemaal niet zo
denkbaar leken.
on-
Carll Cneut
n
werd diverse male
strator. Zijn werk
Wie: docent en illu
.
bekroond en vertaald
van Onderland. Ik
e-album: De Koningin act ging, maar
Favoriete Jommek
l
aa ex
waarover het verh
weet nu niet meer
m. Ik kan me de
-al
e
rste Jommek bu
ee
er
all
ijn
m
s
wa
het
, met die ‘kwaaiege’
voor de geest halen
cover nog levendig
aan de boze stiefrmelijk deed denken
b ik het boek
koningin, die me vo
no
. Jammer ge eg he
tje
wi
uw
ee
Sn
n
va
r
moede
niet meer.
mpudding, wersonage: MicmacJa
-pe
e
ek
m
m
Jo
te
rie
Favo
abella Pott, wegens
e rosse snor, en Ar
ie
gens zijn gigantisch
Jammer dat die dr
Anatool natuurlijk.
dat rare taaltje. En
orkomen.
niet in dit verhaal vo
ijn jongere
Jommeke: Ik gaf m
n
aa
g
rin
ne
rin
he
Leukste
dagscadeau, ook
mmeke als verjaar
Jo
n
ee
r
jaa
elk
en
zuss
lf nog niet lezen :-)
al konden ze die ze
5
Is het eerste keer dat je een (strip)personage van iemand anders adopteert?
Mark Borgions: Nee. Ik heb ook een
silhouet van Kuifje in mijn portfolio.
Destijds maakte ik de communicatie
voor De Zonnetempel, de musical. Het
beeld dat daarvoor gebruikt werd, was
een eclips met daarin Kuifje verwerkt.
Omdat er geen geschikt profiel voorhanden was, kreeg ik van Moulinsart de toelating er zelf eentje te tekenen. Carll Cneut: Ja.
Merho: In De Kiekeboes hadden er al
een heleboel bekende stripfiguren een
cameo. Van Suske & Wiske, over Nero,
Asterix en Lucky Luke tot Kuifje, Natasja en de Smurfen. Maar als ik er op
terugkijk, merk ik dat Jommeke er nog
niet in voorkwam.
Merho
populairste strip in
Wie: auteur van De Kiekeboes, de
Vlaanderen
-albums uit Het ParoFavoriete Jommeke-album: De 3 gag
esleeftijd. De geboormek
Jom
chieblad. Toen had ik echt de
eren nog gebracht
kind
den
wer
toen
te van Jommeke –
bleven.
door de ooievaar – is me altijd bijge
Zonder
Favoriete Jommeke-personage:
doelhet
en
gezi
is,
e
mek
Jom
twijfel Flip.
er
ft
gee
publiek, vrij rechtlijnig. Maar Flip
af
toch
taar
men
met zijn grappige com
en toe een dubbele bodem aan.
e: De
Leukste herinnering aan Jommek
niet
n
lage
blad
chie
Paro
Het
albums uit
post
de
via
je
st
moe
r
maa
el,
wink
de
in
ik telblij
hoe
nog
bestellen. Ik herinner me
m
albu
w
nieu
een
e
bod
post
kens was als de
.
bezorgde
Ben je benieuwd naar het resultaat van
de anderen?
Mark Borgions: Absoluut. De andere
illustratoren zijn niet de minsten. Het is
een lijstje waar ik nederig van word. Ik
hoop maar dat mijn cover standhoudt
tussen de andere. Carll Cneut: Heel erg benieuwd zelfs.
Vooral hoe dichtbij of veraf de collega’s
van het origineel gebleven zijn. :-)))
Merho: Uiteraard. Een paar jaar geleden
deden we een soortgelijk experiment via
P-Magazine met De Kiekeboes. Een album met vier verschillende covers door
gasttekenaars. En het was verbazend om
te zien hoe compleet verschillend de resultaten waren. Dus ik ben heel nieuwsgierig.
En wij ook natuurlijk. Maar die nieuwsgierigheid wordt nog op de proef gesteld tot 1 oktober. Dan verschijnt het
nieuwe Jommeke-album De boemerang
van Kirimbir.
Jef Nys ©Ballon Media 2014
JOMMEKE 272
De boemerang van Kirimbir
Jef Nys
Jeugd/Avontuur
€ 5,50, 48 pagina’s, ISBN 9789462102033
Verschijnt: 1 oktober
Ballon Comics
6
De boemerang die Jommeke als cadeau heeft gekregen,
blijkt een tekst in geheimschrift te bevatten. Het wordt nog
mooier als professor Gobelijn die boodschap kan ontcijferen. Jommeke kan namelijk een oesterparelschat vinden en
die teruggeven aan de Aboriginals. Australië wenkt, maar
waar in dat grote land moeten Jommeke en co de schat
zoeken?