BTW en Infrastructuurprojecten

BTW en infrastructuur
projecten
Hoe werkt dat binnen
de Stadsregio Amsterdam?
In vrijwel elk project speelt op enig moment de vraag
over hoe om te gaan met de BTW. Door op tijd over
de BTW na te denken, kunnen financiële verrassingen
worden voorkomen. Deze brochure biedt hulp bij vragen
over BTW en is het uitgangspunt voor de werkwijze
van de Stadsregio Amsterdam.
De Stadsregio Amsterdam is betrokken bij een groot aantal verschillende projecten, met een
verschillend uitwerkingsniveau en verschillende opdrachtgevers. In elke fase is er sprake van
inzicht in kosten en dekking en wordt toegewerkt naar de daadwerkelijke uitvoering.
Op dat moment is er altijd een opdrachtgever en een partij die risicodragend verantwoordelijk
is voor de uitvoering en dus ook voor de financiering. De BTW speelt daarbij een rol, want als er
geen goede afspraken zijn gemaakt over wie wat doet en op welke wijze, is er een risico dat de
BTW niet gecompenseerd of verrekend kan worden. In dat geval zou de Stadsregio Amsterdam
niet alleen de kosten, maar ook nog de BTW moeten subsidiëren. Het onnodig subsidiëren van de
BTW gaat ten koste van andere projecten en moeten we zien te voorkomen. Wat nu te doen?
Belangrijke vragen
• Wie krijgt de feitelijke beschikkingsmacht of het
feitelijke gebruik van het project?
• Wie is de opdrachtgever van het project?
•
Is er sprake van een handeling als ondernemer?
Is er dus sprake van een BTW-plicht?
Er zijn uitzonderingen: BTW vrijgestelde prestaties.
•
Ondernemers sturen een factuur inclusief BTW.
van een project is niet hetzelfde als eigenaar van
het project. Bijvoorbeeld: een onderdoorgang in de
aarden baan van een snelweg voor de busbaan van
een provinciale weg. Rijkswaterstaat blijft eigenaar
van de onderdoorgang maar de provincie heeft het
het BTW compensatiefonds. Voor deze organisaties
deze organisaties zijn daarom inclusief BTW.
• De Stadsregio geeft subsidies exclusief BTW als
de ontvangende partij BTW kan verrekenen bij de
belastingdienst (bijvoorbeeld Prorail of Schiphol) of
kan compenseren bij het BTW compensatiefonds
vrijgestelde prestaties.
• Feitelijke beschikkingsmacht of feitelijk gebruik
ondernemer en kunnen BTW niet compenseren bij
is de BTW dus wel een kostenpost. Subsidies voor
Vraag dus altijd naar regime: belaste, onbelaste of
De hoofdregels
Rijkswaterstaat en de waterschappen zijn geen
(provincies en gemeenten). Kan de subsidieontvanger de BTW niet verrekenen of compenseren dan
subsidieert de Stadsregio de BTW ook.
• Het gaat bij BTW altijd om de mogelijkheden van de
ontvanger: wie neemt de prestatie af, de feitelijke
beschikkingsmacht of feitelijk gebruik.
Bij combinatieprojecten kunnen er dus verschillende BTW-regimes gelden.
feitelijk gebruik en kan dus de BTW op de aanleg
Bijzonderheden
bruik is van belang, eigenaarschap dus niet.
van toepassing. De BTW-regels kennen echter veel uit-
compenseren. Beschikkingsmacht of feitelijk ge• Ondernemers sturen in het kader van de aanleg
van infrastructuur normaliter een factuur met
BTW. Volgens de belastingdienst “bent u een
ondernemer als u zelfstandig een bedrijf of een
beroep uitoefent”. Ook facturen van adviesbureaus
zijn normaliter inclusief BTW.
• Voor de Stadsregio is de BTW op een factuur geen
kostenpost omdat de Stadsregio de BTW kan compenseren bij het BTW compensatiefonds. Dit geldt
voor uitgevoerde studies in eerdere voorbereidende
fases. In voorliggende brochure gaat het specifiek
om helderheid over hoe om te gaan met de BTW
gedurende de uitvoeringsfase.
• Ondernemers kunnen BTW verrekenen met de
belastingdienst. Voor ondernemers is de BTW dus
geen kostenpost.
• Maatschappelijke organisaties zoals Veilig Verkeer
Nederland en overheidsorganisaties zoals
Voor veel projecten zijn bovengenoemde hoofdpunten
zonderingen; bij twijfel of erg ingewikkelde projecten,
vraag op tijd deskundig advies. Een voorbeeld van een
dergelijke uitzondering uit de praktijk betreft het pro-
ject ‘Busbaan Schiphol’. Een aannemer legt in opdracht
van Schiphol een stuk busbaan aan. Schiphol draagt
vervolgens dat stuk weg ‘om niet’ over aan de provincie
Noord Holland die de busbaan opneemt in het beheer
en eigendom van de provincie. Toch subsidieert de
Stadsregio inclusief BTW. Waarom? De aannemer
levert de prestatie in de vorm van de busbaan, welis-
waar aan Schiphol, maar Schiphol draagt de busbaan
‘om niet’ over aan de provincie. Dan valt dit volgens
de BTW regels onder het begrip ‘relatiegeschenk’.
Dan mag er geen BTW verrekenend worden.
De provincie ontvangt de busbaan maar er zit geen
BTW op dit relatiegeschenk. Dus kan de provincie geen
BTW compenseren en heeft de Stadsregio subsidie
inclusief BTW beschikbaar gesteld aan Schiphol.
Regionaal / decentraal project
Opdrachtgever
Wie krijgt feitelijk
beschikkingsmacht
of feitelijk gebruik?
overheidsbedrijf of onderneming
decentrale overheid
(gemeente of provincie)
overigen
Subsidie van BTW
door de Stadsregio
Nee
Nee
Per geval beoordelen
Actie door
subsidieontvanger
verrekenen met Belastingdienst
compenseren bij BTW
compensatiefonds
overleg over te ondernemen actie
Voorbeeld: De HOV knoop
Schiphol-Noord wordt in opdracht
van Schiphol uitgevoerd door een
huisaannemer.
Voorbeeld: De Zuidelijke Randweg is
een nieuwe schakel in het gemeentelijke wegennet, met tevens een
regionale functie. De gemeente was
verantwoordelijk voor de uitvoering en
is ook als wegbeheerder verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud.
Voorbeeld: Verkeersveiligheidprojecten van Veilig Verkeer
Nederland of
schoolbegeleidingsdiensten.
Dan gaat het om een ondernemer die
recht op BTW-vooraftrek heeft.
De Stadsregio betaalt decentrale
overheden netto bedragen.
De decentrale overheid compenseert
BTW via het BTW-compensatiefonds.
Dan is er mogelijk sprake van
BTW-druk. De Stadsregio betaalt de
subsidieaanvrager, afhankelijk van de
specifieke regels, wel of niet BTW.
Centraal rijksproject
Opdrachtgever
Wie krijgt feitelijk
beschikkingsmacht
of feitelijk gebruik?
overheidsbedrijf of onderneming
decentrale overheid
(gemeente of provincie)
Rijkswaterstaat
Subsidie van BTW
door de Stadsregio
Nee
Nee
Ja
Actie door
subsidieontvanger
verrekenen met Belastingdienst
compenseren bij BTW
compensatiefonds
Subsidieaanvrager doet aanvraag
inclusief BTW. Dan geen actie nodig
Voorbeeld: Boven het treinstation in
de Hemboog bij Sloterdijk is een kap
gerealiseerd. Voor de realisatie
hebben de regionale partijen een
bijdrage geleverd van 50% van de
kosten. Prorail is eigenaar en heeft
het feitelijk gebruik van de geleverde
prestatie (de kap).
Voorbeeld: In de A9 is een onderdoorgang voor de bus gerealiseerd.
Het gaat om een viaduct (buitenschil)
dat in eigendom komt van het rijk en
een weg (binnenschil) die er doorgaat, waarvoor de provincie het B&O
draagt. Alle kosten, zowel de binnen
als buitenschil komen in aanmerking
voor compensatie want tesamen
vormen binnenschil en buitenschil de
onderdoorgang.
Voorbeeld: In de A9 komen er extra
bogen in het rijkswegproject,
in plaats van een verbindende
schakel op het onderliggend
wegennet. Deze bogen zaten niet in
de oorspronkelijke scope, maar op
verzoek van de regio wel
toegevoegd.
BTW-verrekening via de
Belastingdienst.
De decentrale overheid heeft het
feitelijk gebruik. De decentrale
overheid compenseert BTW via
het BTW-compensatiefonds.
Geen BTW-verrekening mogelijk
daarom subsidie inclusief BTW.
Gemengd project
Het project in onderdelen splitsen naar “voor wie bestemd” en dan volgens bovenstaand schema.
voor wie bestemd = feitelijk gebruik of feitelijke beschikkingsmacht.
Vier soorten partijen
BTW-plichtige ondernemers
•
NS
•
Schiphol
•
ProRail (verhuurt infrastructuur aan de vervoerders)
Zij kunnen BTW verrekenen
BTW-plichtige overheidsbedrijven
•
•
Grondbedrijf
Havenbedrijf
Zij kunnen BTW verrekenen
Niet-BTW-plichtige decentrale overheden
•
Provincie
•
Stadsregio
•
Gemeente
Zij kunnen BTW compenseren
Niet-BTW-plichtige overheden
•
•
RWS
Waterschappen / Hoogheemraadschap
Zij kunnen geen BTW compenseren dan wel verrekenen
In welke fase moet er aandacht zijn voor de BTW?
•
In de verkenningenfase: aandacht voor BTW bij het
opstellen van de kostenramingen. Zijn de cijfers
inclusief of exclusief BTW? Welke partij is verant-
woordelijk voor de uitvoering en heeft deze partij
recht op aftrek of compensatie? Wie is opdrachtge•
ver en hoe wordt de volgende fase ingericht?
In de planstudiefase: helderheid creëren over
omgang met BTW. Welke partij kan compenseren
of verrekenen en wordt daarmee ook rekening gehouden bij het invullen van proces en organisatie,
waar het gaat om de verantwoordelijkheid voor de
uitvoering? Of is de keuze om bruto te gaan subsi•
diëren, maar wat is de argumentatie?
In de planuitwerkingsfase en realisatiefase: afspra-
ken vastleggen in overeenkomsten met partijen en
definitieve subsidiebesluiten, met partijen helder
hebben wie wat doet op welk moment en hoe
financiële en verantwoordingslijnen gaan lopen.
Stadsregio Amsterdam
Postbus 626, 1000 AP Amsterdam
Telefoon 020-5273700
Internet www.stadsregioamsterdam.nl

Download Report