Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Huis aan huis brochure 2014 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Hoeve Familie De Croes-Ottermans Achterstraat Meldert 21/07 Angelustreffen 23/07 Opening Bloementapijt 24/07 Pikkeling in Opwijk 25/07 Pikkeling in Aalst 26&27/07 Oogst- en Folklore op de Sikkels klinken; Sikkels blinken Ruischend valt het graan. Zie de bindster garen ! Zie ,in lange scharen, Garf bij garven staan ! 't Heeter branden op de landen Meldt den middagtijd; 't Windje,moe van't zweven, Heeft zich schuil begeven; En nog zwoegt de vlijt ! Blijde Maaiers; Nijvre Zaaiers, Die uw loon ontvingt ! Zit dus rustig neder; Galm' het beukenbosch weder, Als gij juichend zingt. Slaat uwe oogen Naar den hoogen; Alles kwam vandaar ! Zachte regen daalde, Vriend'lijk zonlicht straalde Mild op halm en aar. festivalweide 28/07 Pikkeling in Denderleeuw 29/07 Pikkeling in Lebbeke Feest voor jong en oud 1 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Woordje van de gastheer. Dat wordt dus straks de 4de keer dat we gastheer zijn voor de Pikkelingfeesten . We herinneren ons nog zo levendig die allereerste : in 2001 toen na een periode van drie regenpikkelingen plots de zon ononderbroken zijn striemende zonnestralen over de Klaarhaagse velden liet zinderen. En dan die vrijdag met ‘ Chocopot’ : tot 4 u in de morgen een dansfeest zoals er daarna geen meer gekomen zijn. En onze Jelte , hij is er nu 13, die toen gedoopt werd tijdens de Pikkelinghoogmis. Was da nen tijd… En het is van dan af goed gebleven, die paar regenvlagen te na dat de weergoden eens van lichtkwaje wil waren, waarschijnlijk omdat één of andere medeorganisator hier of daar iets ongodsvruchtigs uitgespookt of uitgevloekt had, maar wat precies, dat zal hij ( maar ’t kon even goed een ‘ zij ‘ geweest zijn ) wel nooit aan onze neus hangen. Maar bon, ikzelf ben dus voor de 4de keer jullie gastheer en dit jaar belooft het een echt drukke zomer te worden. Niet alleen de Pikkeling en de paardenprijskamp vinden op de weiden achter de hoeve plaats, ook de gewestelijke KLJviering op zondag 20 juli zal zijn beslag vinden op ‘mijn infrastructuur‘. En de Pasar-VVV-Angelustocht krijgt ook haar gebed op het korenveld binnen de terreinen, om van de opening van de tentoonstelling en het buurtfeest nog maar te zwijgen. Het worden dus alweer drukke maar ook zulke gelukzalige weken waar we allen met familie , buren en vrienden zo vreugdevol naar uitkijken, goed beseffende dat de tocht er naartoe even plezant is als het feest zelf. Peper en zout in ons aards bestaan, noemt de ex-VVVvoorzitter heel dat Pikkeling- en paardenprijskampgedoe. Gelijk heeft hij. Marc & Greta De Croes-Ottermans. 2 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling De Faluintjes... ‘De Faluintjes‘ zijn in de wijk Klaarhaag gekend als het moerassige gebied rond de Molenbeek tussen Meldert-vijver en het Moorsels Waterkasteel. Oudere mensen spraken de naam uit met een ‘ v ‘, zij spraken van ‘ De Valoïntjes ‘, wat bij velen het vermoeden wekt dat die ‘ v ‘ wel eens zou kunnen staan voor de ‘ v ‘ van ‘ vallei ‘, met een dialectische eindklank die nauwelijks fonetisch weer te geven is. Hoe is die naam nu de officiële benaming kunnen worden van de plaatselijke VVV – afdeling ? Het ligt ver. Maar in de schemering van 45 jaar hardware zien we met flarden het ontstaan van de VVV nog voor ons. Lambert Van de Sype zaliger woonde al een paar jaar in Meldert in de Putstraat. Geboren en getogen in Vlierzele wou hij indertijd als jonge productieleider bij de toenmalige BRT zich settelen, liefst op het platteland, maar toch niet te ver van de BRT-gebouwen. Dat werd dus Meldert. En ja: Lambert was een vrij sociaal man met een retorisch vermogen waar iedere toehoorder met be- en verwonderende oortjes naar luisterde. Maar vooral: de BRT had toen nog dat magische dat als onaantastbaar werd beschouwd. Met veel luister werd Lambert daar in Meldert de emanatie van, zeker toen hij met zijn ‘Plant-een-boomactie‘ de latere groene beweging de loef afstak. En toen hij ook op gemeentelijk politiek vlak zekere interesses begon te tonen, vloeide daar, via de Hoogmiscontacten in het café ‘ Mollens ‘, alras een duidelijk engagement uit voort. Dit deed hij tegen de gevestigde macht in, bij de ‘Rode Partij’, omdat Mollens toevallig de thuisbasis was van de toenmalige oppositie. Lambert werd van dan af een Melderts iconoclast. En 1970 kwam er aan. Het zouden de laatste verkiezingen worden van een autonoom Meldert. Lambert zocht naambekendheid, want ‘Meldert Morgen’ - zo heette de toenmalige ‘rode‘ partij - zou nu, in tegenstelling met 1964 waar de ‘Rooien’ niet eens weerwerk hadden geboden, met een sterk team uitpakken met namen als Lambert, Seppen, Walter, Frans, Roger, Waar, Gaston… Maar hoe moest Lambert zich binnen die autochtone gemeenschap positioneren en profileren? Hij had geen plaatselijke familieachterban, wat een grote handicap betekende in zo een kleine dorpsgemeenschap. En hij had dan wel de BRT en zijn retorisch talent gekoppeld aan visie als referentie, maar daarmee koop je geen stemmen, vreesde hij. En dus wou hij ook als organisator een stempel drukken. Zou een oogstfeest geen goed idee zijn? Zo een Breugeliaans feest met dans en muziek en in authentieke kledij? Wat dachten Waar en Toine en Hermine en Fong en Eugeen en Bert en Maurice daarvan? Ze vonden het niet slecht, meer nog, ze waren allen enthousiast. De kiemen van de Pikkeling waren gelegd. Oh, eerst nog heel kleinschalig, met een buurtfeest o.a. in de Klaarhaag Harriët van Doris kwam eerst platte kaas te kort en daarna moest zelfs haren helen bol Hollandse Kaas er aan geloven. Het jaar daarop werden de ‘ Pikfeesten ‘ boven de doopvont gehouden, niets kon dat nu nog tegenhouden, zelfs niet die allereerste uitgeregende druilerige zondagmiddag ergens eind juli. Het zou van dan af steeds crescendo gaan, en met vaste structuren. Weet nu wel, beste lezer, dat de naam ‘Rode Partij’ niets vandoen had met ‘socialisme’, net zo min als dat de toenmalige meerderheid, de ‘Blauwe Partij’ iets met liberaal te maken had en net zo min als de Moorselse Witte of Zwarte Partij ook maar iets te maken had met wit en zwart uit de Tweede Wereldoorlog. Maar Lambert ging dus scheep met de ‘Rooien’, toen zeker nog niet beseffend waartoe al die gemeentelijke rode energie zou leiden. 3 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Oprichting van de VVV de Faluintjesstreek vzw. Als gevolg van de hierboven geciteerde activiteiten nam wijlen EH Pastoor Callant een initiatief en bracht hij in 1969 een aantal verantwoordelijken uit de gemeenten Baardegem, Meldert en Moorsel rond de tafel met de bedoeling een middel te vinden om deze landelijke gemeenten voor de steeds sneller voortschrijdende verstedelijking te vrijwaren. Bij deze ontmoeting groeide het idee om via een Vereniging voor Vreemdelingenverkeer (VVV) zachte vormen van toerisme te gaan promoten en aldus van de landelijkheid van deze gemeenten een soort handelsmerk te maken. en der in het Vlaamse land gekopieerd. Ondertussen is deze 'Pikkeling' uitgegroeid tot een feest met internationale bekendheid en werd als belangrijk onderdeel de internationale folklore als podiumgebeuren aan het oogstfeest toegevoegd. Sedert 1990 werd het folkloregebeuren internationaal erkend en werd de Pikkeling lid van het CIOFF & IOV, het “Centre International des Organisators des Festivals Folkloriques”, wereldwijde organisaties - onder de auspiciën van de UNESCO - die zich inzetten voor de bekendmaking en verspreiding van de internationale folklore en cultuur, gericht op vrede en geweldloosheid. Sedertdien werd de datum voor de Pikkeling definitief vastgeBegin 1970 werd de vzw VVV De Faluintjesstreek daadwer- pind op het laatste weekeinde van juli. kelijk opgericht. Men noemde de vereniging naar het gelijknamige natuurgebied tussen de Abdij Affligem en het En ja, nu zijn er een hele resem Faluintjessamenstellingen: Waterkasteel te Moorsel. Niet evident, want in eerste in- van Faluintjesland en Faluintjesweiden tot Faluintjesschool stantie werd de naam ‘ Kravaal ‘ vooropgesteld, maar en Faluintjesbelbus, van Faluintjesstraat en Faluintjessommigen vonden deze naam te beperkend, want te veel streekproduct tot Pasar Faluintjes en Heemkundige Kring gefocust op Meldert alleen. Uiteindelijk werd de naam “ De Faluintjes…Het zijn er meer dan vingers op twee paar Faluintjes “ weerhouden omdat dit gebied Meldert, Moor- handen. sel en zelfs een stukje Affligem behelsde. Dit alles werd over 45 jaar uitgebouwd. Als eerste realisatie van deze vzw werd datzelfde jaar onder impuls van wijlen voorzitter Lambert Van de Sype - de Dank, Lambert. Het geniale verhult zich vaak in het visioMeldertse Tv-producer die ondertussen naam had ge- naire. Of moet het omgekeerd? We moesten zelf zo oud maakt met zijn 'Plant een boomactie' - het eerste worden om het te weten. oogstfeest, 'Pikfeest' genoemd, op 'Hof te Putte' te Meldert ingericht. Spijts het slechte weer bleek dit oogstfeest Fons De Koninck. een succesformule en besloot men om dit oogstfeest elk jaar om beurt in een van de deelnemende gemeenten in te richten. De tweede editie kwam er te Baardegem op 'Hoeve Loereman', een derde editie op 'hoeve Muylaert' te Moorsel. Ondertussen waren ook enkele verantwoordelijken uit de gemeente Herdersem tot de vereniging toegetreden en werd de Faluintjesstreek definitief gevormd door deze vier gemeenten, thans deelgemeenten van Aalst. Het volgende 'Pikfeest' ging door te Herdersem op 'Hoeve Van Nuffel'. sindsdien werd de benaming 'Pikkeling' aan het oogstfeest gegeven: een traditie die heden nog steeds een stijgend succes kent, was geboren.. Sinds het midden van de 70-er jaren werd de formule her 4 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Zeven jaar in Tibet... Volgens een oude Egyptische mythe, daterend uit de periode van de farao’s, bestaat er voor alles een periode van zeven vette en zeven magere jaren. Hoe kom ik hierbij? Wel je moet het niet te ver gaan zoeken. De 45e editie van De Pikkeling is voor mij het zevende jaar op rij als festivalvoorzitter. Heb ik dan de zeven vette jaren eerst gehad en volgen nu zeven magere jaren? Wie zal het zeggen? Met een organisatie als De Pikkeling heb je gewoon geen tijd om hier zelfs maar over na te denken laat staan lang bij stil te staan. Mijn periode als festivalvoorzitter moet ik eerder vergelijken met “zeven jaren in Tibet”. Je hebt er eveneens bergen en dalen en deze liggen geen zeven jaar uit elkaar. De bergen en de dalen volgen elkaar vrij vlug op. Je krijgt niet de tijd om uit te rusten, of toch wel… één kleine maand per jaar. Zeven jaar in Tibet brengt ons ook onmiddellijk bij de monniken. Weerom kan je de link leggen naar De Pikkeling. Aan het hoofd van zo’n monnikenorde staat de Dalai Lama… hun leider. Ga ik mijzelf vergelijken met hem? Bijlange niet. Hebben wij dan zo’n leider? Hebben wij dan zo iemand waar we naar opkijken, iemand die ons waar nodig bijstuurt en goede raad geeft. Zeer zeker. De laatste 20 jaar hadden we zo iemand. Ik zeg “hadden” omdat onze leider dit jaar zijn laatste Pikkeling meemaakt als onze leider. En alweer is er een gelijkenis. Lama is het Tibetaans voor “leraar”. Laat onze “Dalai” nu net leraar zijn van beroep … weliswaar sinds kort op rust … maar toch. Ondertussen weten jullie het al, inderdaad ik heb het over onze uittredend VVV-voorzitter. In dit voorwoord kon ik moeilijk aan zijn “20 jaar in Tibet” voorbijgaan. Fons is gedurende 20 jaar de leider van onze (h)orde geweest. Twintig jaar is niet niks, ik voel het al na zeven jaar. Wanneer je zoveel jaar al je tijd steekt in een vereniging, wanneer je gedurende die tijd zoveel mensen leert kennen en waarderen maakt dit het afscheid uiteindelijk des te moeilijker … maar het blijft sowieso een enorme rijke ervaring. We kunnen hem alleen maar dankbaar zijn voor deze periode van inzet. Ook hij moest over de bergen en door de dalen. Tegelijkertijd heb ik ook respect voor Lieve, zijn vrouw. Achter iedere sterk leider staat er ook een sterke vrouw. En hier stopt dan ook elke gelijkenis met de Dalai Lama. Het afscheid van Fons De Koninck, als voorzitter van onze VVV, mag ook positief gezien worden. Zo geeft hij anderen de kans om de weg verder te zetten die hij deels had uitgestippeld en laat hij meteen ook ruimte voor nieuwe ideeën. Wat de vereniging ook gelukkig stemt, is dat Fons niet volledig van het VVV toneel verdwijnt. Hij blijft “achter de schermen” meewerken en zal zijn opvolger, tijdens de overgangsfase, de nodige ruggensteun geven. Nogmaals dank Fons voor de jaren van inzet voor “Uw Pikkeling” en dat er zeker nog vele vette jaren mogen volgen! Erwin Sabbe Festivalvoorzitter 5 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Reddy Van der Borght wordt voorzitter van de VVV de Faluintjesstreek Waar ben ik aan begonnen. Dat vroeg ik mij af als ik thuis kwam van de vergadering, nadat we het voorzitterschap van de VVV hadden besproken. Ik had nooit gedacht, voor de vergadering, dat ik ging buiten stappen als nieuwe voorzitter in spé. Ik denk aan het liedje van Bart Peeters, iemand moet het doen, waarom ik niet ? En ja ik zie het wel zitten, ik heb de Pikkeling meegemaakt van bij de geboorte. Toen heette dat nog de Pikfeesten. Amai dat is lang geleden nu 45 jaar. Ik was toen 15. Voilà als je goed kunt tellen weet je hoe oud ik ben. Ben ik niet te oud om aan zoiets nog te beginnen? Maar nee, toch als we allen moeten werken tot 67 jaar, dan kan ik dat toch ook doen voor mijn hobby. Inderdaad dit is één van mijn hobby’s : vergaderen, plannen, organiseren, mensen bij elkaar brengen enz.... Dat is toch Pikkeling, mensen bij elkaar brengen: van onze faluintjesgemeenten, van de stad en omstreken , ja zelfs van de hele wereld. Samen één groot feest, waar iedereen welkom is. Gratis toegang. Je doet zoveel op als je wil. Samen een Pikkeling drinken, een ovenkoek eten, een dansje placeren kortom genieten naar aloude Vlaamse gewoonte. Onze kinderen en kleinkinderen waarden bijbrengen, de cultuur laten opsnuiven van onze ouders en voorouders. Daarvoor doen we het. Zoveel jaren terug is deze mooie organisatie ontstaan uit 6 schrik voor de nakende fusie. We mochten onze identiteit niet laten verloren gaan van onze faluintjes gemeenten. Daarom hebben de stichters van deze organisatie de handen in elkaar geslagen. Wie had gedacht dat na zoveel jaren de naam Faluintjes en De Pikkeling 2 woorden zijn geworden die in onze gedachten gegrift zitten. Het is dan ook onze taak om de VVV De Faluintjesstreek, en deze feesten in stand te houden. Hier zal ik me dan ook voor inzetten. Reddy Van der Borght. Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Eindmijmering Denk niet, beste lezer, dat het mij niks doet : je vaan afgeven na 20 jaren voorzitterschap. Ik was er 42, een leeftijd ‘ jong genoeg om de kracht der jeugd nog te hanteren, en oud genoeg om de wijsheid des levens te ontwaren ‘. En zo kwam ietwat verrassend die voorzittersbal mijn kamp binnengerold, bijlange na niet beseffende dat dit mijn total life ging beheersen. Want er gebeurt wat hoor, op twintig jaar ’s mensenlevens : ouders , nonkels en tantes leefden nog, mijn jongens moesten nog met hun eerste lief ten huize komen, mijn leraarsloopbaan was nog niet ‘ ter helten ‘. .. En dan kom je in die maalstroom van de Pikkelinggeschiedenis, of beter, de VVV De Faluintjesstreek-geschiedenis terecht… Stuk voor stuk huzarenrealisaties waren het : we begonnen met de nieuwe Baardegemse locatie op de hoeve Swanenborch waar we onze betreurde premier Jean-Luc Dehaene mochten verwelkomen. Meteen zat de vlam in mijn pijp, ze zou brandend blijven : naar Nezzens, naar Vinckes, naar Croesens, naar de Molencauterhoeve en naar de muren van de Affligemse abdij bij Marcel. Met De Croo, Martens, Van Rompuy 1, met Somers, Van Themsche en Van Rompuy 2, met groepen uit 60 verschillende landen, met 2 misvieringen op de VRT, met een nieuw pikkelingworpjuweel, met een haan waar iedereen naar kraaide en die werd binnengehaald en weer uitgevlegeld, met folkloristische buurtoptredens ter plaatse en te Opwijk, Denderleeuw, Lebbeke en één keer op een Affligems voetbalveld, met mis te verstane Russen die we uit de politieklauwen moesten halen, met 30 Senegalezen die toekwamen en 20 die er weer vertrokken, met lustig uitgeregende operettevieringen, met oogst- en bloementapijten, met hopkeesten, pikkelingbieren, hoppralines en hopjenever, met voedselveiligheidshespen die ik moest bedreften en waarbij een penalisatie van 80.000 BF uiteindelijk geseponeerd werd ‘ omwille van uw duidelijke argumentatie ‘, met Vermanderen, Kris De Bruyne, Belcanto, Armand, Jef van Uytsel, Bart Herman, Flauwekiet, Stolz, Kruismans, Coppens en met Stampen en met Dagen, met een danspodium dat in elkaar zakte en paarden die op hol sloegen waarbij telkenmale geen doden vielen, met wandel- en fietselingen rond kerken en pleinen, met Europese, Vlaamse en provinciaalse subsidies om machines te renoveren en wandelroutes uit te stippelen, met een mijnheer en mevrouw Denul, wier inbreng onze Pikkeling monumenteerde, een woord dat ik hier als hulde bewust neologiseer , terwijl Guido Van den Bossche zaliger van Brussels Huis, onzen allereerste sponsor, mij nu weemoedig maakt, met tentoonstellingen en klasbezoeken ter boerderije gaande van graan tot brood tot in het CC Affligem en de Gudulakapel, met het halftwaalfkleppen van het Angelus op de 5 Faluintjeskerken , met een paardenprijskamp van internationaal allooi… En voor mijn opvolgers : inzaaien, pikken, binden, stuiken, schaftijden, vlegelen, wannen, malen en bakken… Het moet de kern onzer Pikkeling zijn, en dat moet zo blijven , goed beseffende dat dit alles onderdeel is van een stroom die het verleden met de toekomst verbindt en waarbij dus de bestuursleden verantwoordelijkheden hebben tegenover zowel de voorgangers als de mensen die na hen zullen komen. Dat besef van culturele continuïteit, samen met het besef dat je als enkeling daar maar een klein deeltje van bent omdat we het meeste geërfd hebben, wil ook niet zeggen dat het voorgaande slaafs dient gevolgd te worden : dat hebben wij ook niet gedaan. Immers, niet alle verandering is uit den boze, onze maatschappij verandert en evolueert nu eenmaal. Maar er bestaat ook zoiets als verandering ten kwade, of om het wat zachter te zeggen : veranderingen kunnen behalve goede ook nadelige gevolgen hebben. En dus : wees krachtig genoeg om te veranderen wat moet, wees moedig genoeg om te bewaren wat waardevol is. Ik wil ook nog iets rechtzetten, of is ‘ verantwoorden ‘ een beter woord ? Menig maal kreeg ik het verwijt dat ik binnen al dat Faluintjesgebeuren teveel de politiek liet meespelen. U kent, beste lezer, mijn ideologische denken en streven ernaar te handelen, maar lees eens aandachtig het hiernavolgend hopgebeuren : We tellen 2003 en in 2004 komen er deelraadsverkiezingen. Ergens in de Vlaanders vindt een ledenvergadering plaats waarbij de diverse partijstandpunten besproken en gefinaliseerd worden. Bij het onderdeel ‘ Landbouw ‘ vraagt iemand ter plenum een toevoeging ‘ aandacht voor het cultuur-agrarisch erfgoed door o.a. steunmaatregelen voor het wegkwijnend hopareaal in het hopgebied Poperinge en Aalst-Asse ‘. Het vroeg nog een tussenbemiddeling, maar het werd toegevoegd. Welnu : na de verkiezingen van 2004 werd de aangehaalde ‘ hoptekst ‘ telkens weer geruisloos en ongewijzigd meegenomen in de regeringsonderhandelingen . En wie werd er Minister-President en tevens Minister van Landbouw ? Juist, dhr. Leterme uit het Westvlaamse Veurne en Poperinge. .. En zo hebben Aalst, Affligem, Opwijk, Asse en Poperinge en omliggende hun gesubsidieerde hopafdelingen. “ Want”, zo zegt Anitos in het toneelwerk ‘ Het proces Socrates ‘ van Jef Van Hoeck’, “ als jij je niet bemoeit met de politiek, dan zal de politiek zich met jou bemoeien .” En tenslotte dit : al wat hierboven vermeld staat, is kunnen gerealiseerd worden door een ploeg mensen die onze Faluintjes en onze Pikkelingwaarden ter dieper harte schraagden en schragen. Ik dank jullie zo zeer voor die 20 jaren, want dit alles en jullie allen hebben van mij een ander mens gemaakt. Fons De Koninck. 7 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Programma 45e Pikkeling MAANDAG 21/07, HOEVE DE CROES MELDERT 11u: A n g e l u s t r e ff e n ( s t a r t h o e v e D e C r o e s ) WOENSDAG 23/07, MOORSEL, DORP 1 9 u to t 2 0 u : Opening 41e bloementapijt centrum Moorsel 20u: B u u r tf e e s t H o e v e D e C r o e s A c h t e r s t r a a t M e l d e r t 21u: O p e n i n g k u n s tt e n t o o n s t e l l i n g H o e v e D e C r o e s DONDERDAG 24/07, OPWIJK, GEMEENSCHAPSCENTRUM HOF TEN HEMELRIJCK KLOOSTERSTRAAT 7 1745 1 9 u to t 2 1 u 3 0 : O p t r e d e n I n t e r n a ti o n a l e F o l k l o r e g r o e p e n Folkdance ensemble Motora Finland National Folk Dance ensemble Molodost Rusland Company Sueños y semillas, company folklore Costa Rica. YiTzy Folk Dance Theatre Taiwan 2 1 u 3 0 to t 2 3 u : Verbroederingsfees t VRIJDAG 25/07, AALST, GROTE MARKT 1 6 u 3 0 to t 1 7 u : Optocht door de centrumstraten 1 7 u to t 2 0 u : O p t r e d e n I n t e r n a ti o n a l e F o l k l o r e g r o e p e n Folkdance ensemble Motora Finland National Folk Dance ensemble Molodost Rusland Company Sueños y semillas, company folklore Costa Rica. YiTzy Folk Dance Theatre Taiwan VRIJDAG 25/07, PIKKELING YOUTH, FEESTTENT HOEVE DE CROES 8 20 u: C h o c o l a te M o o s e 21u: Kadril, 22u30: Raymond Van Het Groenewoud Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling ZATERDAG 26/07, HOEVE DE CROES MELDERT 1 0 u to t 1 7 u : Grote Paardenpri jskamp s tad Aalst en Provinci aal kampioenschap 1 4 u to t 1 6 u : F i e ts to c h t P as ar , i n s c h r i j v i n g fi e ts s t a l l i n g . 1 5 u to t 1 6 u : V e l d a c ti v i te i te n 1 6 u to t 1 7 u : Binnenhalen van de haan 1 6 u to t 1 7 u : Bert Kruismans binnenkoer “niet van hier…” 1 7 u to t 1 8 u Gezinsvertellingen op de binnenkoer van de hoeve 1 7 u to t 2 1 u : O p t r e d e n I n t e r n a ti o n a l e F o l k l o r e g r o e p e n 2 1 u to t … : O p t r e d e n “ S ta m p e n e n d a g e n ” . D o o r l o p e n d o u d e a m b a c h te n , d e m o n s t r a ti e m a c h i n e p a r k , k u n s tt e n t o o n s t e l l i n g , p i k k e l i n g d o r p , o v e n – e n p a n n e n k o e k e n , a n i m a ti e o p d e b i n n e n k o e r v a n d e h o e v e , . . . ZONDAG 27/07, HOEVE DE CROES MELDERT 09u45 5 e T r a c to r tr e ff e n 10u30 Misviering 12u A p e r i ti e f c o n c e r t 1 4 u to t 1 6 u O p t r e d e n I n t e r n a ti o n a l e F o l k l o r e g r o e p e n 1 4 u to t 1 7 u D e m o n s tr a ti e s s c h a p e n d r i j v e r e n v a l k e n i e r 1 4 u 3 0 to t 1 8 u B e g e l e i d e fi e ts t o c h t ( f a i r t r a d e A a l s t ) s t a r t fi e t s e n s t a l l i n g . 1 5 u to t 1 6 u V e l d a c ti v i te i te n 1 6 u to t 1 7 u Pa r a d e f o l k l o r e g r o e p e n , P i k k e l i n g w o r p , b i n n e n h a l e n v a n d e h a a n . 1 7 u 3 0 to t 1 8 u 3 0 Gezinsvertellingen op de binnenkoer van de hoeve 1 8 u to t 2 2 u Optreden fol kloregroepen 22u F e e s t e l i j k e a f s l u i ti n g F e s ti v a l D o o r l o p e n d o u d e a m b a c h te n , d e m o n s t r a ti e m a c h i n e p a r k , k u n s tt e n t o o n s t e l l i n g , p i k k e l i n g d o r p , o v e n – e n p a n n e n k o e k e n , a n i m a ti e o p d e b i n n e n k o e r v a n d e h o e v e , . . . MAANDAG 28/07, WELLE, WELLEPLEIN 2 0 u to t 2 2 u : Op t r ed en I n t e r n a ti o n a l e F o l k l o r e g r o e p e n DINSDAG 29/07, LEBBEKE DORPSPLEIN HEIZIJDE 1 9 u to t 2 1 u 3 0 : O p t r e d e n I n t e r n a ti o n a l e F o l k l o r e g r o e p e n 9 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Vaste waarden Bloementapijt Paardenprijskamp Wandel– en fietstocht Internationale folkloregroepen Demonstraties schaapdrijven 10 Ambachten Kindervertellingen Demonstratie machinepark Pikkeling muziekkapel Demonstraties veldactiviteiten Vlegelaars Streekproducten Demonstraties valkeniers Anna en haar liereken Oecumenische viering Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Hoeve familie De Croes Voor De 4de keer in haar 45-jarig bestaan is ‘ De Pikke- boerderij blijven beheren tot aan haar dood in 1926, dus ling ‘ te gast op de hoeve De Croes. Dit geeft ons nog ook nog nadat haar zoon Constant in 1912 reeds ingeeens de gelegenheid om de geschiedenis op te rakelen. trouwd was met Marie De Backer . Dat het huis met de daarnaast gelegen stal met de paarAlhoewel de familie reeds van in den beginne zeer actief denstal en bakoven in 1900 gebouwd werden, is dus vrij betrokken was bij het gehele gebeuren - met de Brabant- logisch : de meeste kinderen van Eugenie waren volwasse trekpaarden als boegbeelden - had men er nooit aan sen er werkten reeds, en in die tijd was het de gewoonte gedacht deze misschien wel enige volwaardige gezins- dat de kinderen hun ‘ pree ‘ aan de ouders afgaven. Wat boerderij uit onze Faluintjes - die nog gerund wordt vol- wij zeker weten is dat de stenen waaruit het huidige huis gens de traditionele manier - uit te kiezen als Pikkeling is opgetrokken gebakken werden uit de klei van de grond locatie. De voornaamste reden daartoe was het ontbre- waar later Valerie De Croes zaliger, een oom van de huidiken van een ruime binnenkoer. Deze boerderij werd im- ge eigenaar, zijn huis gebouwd heeft. Die grond had ooit mers op het einde van vorige eeuw gebouwd ( gesproken behoord aan een zekere Sofie Van Biesen, die getrouwd bronnen spreken van het jaar 1900 precies ) volgens het was met de vader van Eugenie Beeckman in een tweede Oost-Vlaamse principe, wat betekent dat de stal van de huwelijk dat kinderloos gebleven was en deze vrouw zou koeien in rechtstreekse verbinding stond ( staat ) met de haar bezittingen overgemaakt hebben aan haar stiefdochslaapkamer van de boer en de boerin. De reden daarvoor ter Eugenie, die dus als enige dochter twee erfdelen in was dat de boer onmiddellijk moest kunnen reageren ontvangst mocht nemen. mocht er ‘s nachts iets mislopen met ‘ zijn kapitaal ‘, want Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat bij zo een rijke dat waren die koeien voor de boer tenslotte. Trouwens, jonkfrouw niet den eersten den besten welkom was. ook de paardenstal moest zich in de directe omgeving van Dit zou dan verklaren dat haar latere echtgenoot August het woonhuis bevinden, want ook zo een paard was van De Croes afkomstig was van een zeer welstellende familie onschatbare waarde voor de leefbaarheid van het bedrijf. uit Ternat. Deze August De Croes was de zoon van Petrus Dit alles is nu nog te merken op deze boerderij, ook al De Croes ( geboren in 1805 te Ternat ) en deze Petrus De werd in 1958 een nieuwe stal gebouwd ( daar stond oor- Croes huwde in 1835 met Amelia Caudron ( dochter van spronkelijk de grote schuur ) voor 25 koeien en moderni- Cornelius Caudron en vroeger woonachtig op het dorp seerden de huidige bewoners Marc en Greta die ver- van Moorsel ) en vestigde zich daar, vermoedelijk achter nieuwde stal op hun beurt in 1999. De huidige eigenaars de Sint-Gudulakapel . Dat deze De Croes Petrus vrij welzijn dus Marc De Croes en Greta Ottermans. In 1979 volg- stellend was, kunnen wij afleiden uit het feit dat er in Terden zij hun ouders op : Eugeen De Croes, zelf 20 jaar lid nat nu nog een ‘ Dokter De Croesstraat ‘ bestaat. Die dokvan de Raad van Bestuur van de VVV De Faluintjesstreek, ter De Croes was de broer of de kozijn van August of van en echtgenote Maria Clauwaert . Deze laatsten hadden op Petrus. hun beurt de hoeve overgenomen van de ouders van Eugeen, Constant De Croes en Marie De Backer en dit in 1949 bij hun huwelijk. En nu wordt het wat moeilijker. De grootvader van de huidige eigenaar - Constant De Croes dus - werd geboren in 1876 en huwde met Marie De Backer ( ° 1882 ) in 1912. Op dat ogenblik was de boerderij in het bezit van Eugenie Beeckman, moeder van Constant De Croes. Deze vrouw - als jong meisje een welstellende ‘ enige ‘ dochter - was gehuwd met een zekere August De Croes, geboren in 1839 maar overleden in 1885. Deze vrouw was dus vrij vroeg weduwe en was achter gebleven met maar liefst 10 kinderen. Zij zal dan ook de 11 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling INTERNATIONALE GROEPEN TE GAST TIJDENS HET FOLKLORISTISCH OOGSTFEEST PIKKELING TAIWAN RUSLAND National Folk Dance ensemble MOLODOST YiTzy Folk Dance Theatre FINLAND COSTA RICA Folkdance ensemble Motora U ZIET HEN: Company Sueños y semillas, company folklore Woensdag Moorsel Dorp Donderdag in Opwijk Vrijdag op de Grote Markt in Aalst Zaterdag en zondag op de Festivalweide te Moorsel Maandag in Welle Dinsdag in Lebbeke Vermaarde groepen uit alle continenten laten ons, in een kleurrijk en meeslepend spektakel, kennis maken met hun eigen nationale folklore. 12 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling 167 ste “Grote Prijskamp der Stad Aalst”, een organisatie van de stad Aalst en de Koninklijke Landbouwcomice van Aalst, de Vlaamse fokkers van het Belgisch Trekpaard, en de Vlaamse Haflingerclub. Zaterdag 26 juli 2014 gaat te Meldert tussen 10.00 en 18.00 uur het 11de Vlaams Kampioenschap van het Belgisch Trekpaard en de Provinciale prijskamp voor de Haflingers door. Aalst, de Denderstreek en trekpaarden zijn sedert eeuwen ontegensprekelijk met elkaar verbonden. De fokkerij van een echt Belgisch raspaard dateert uit het begin van de 17de eeuw. In het jaar 1615 werden de eerste postkoetsen in gebruik genomen. Die hadden zeer energieke en sterk paarden nodig voor hun lange reizen met zware voertuigen. Rond 1770 creëert Karel Van Lotharingen hengstendepots in Sint-Niklaas, Gent en Aalst(huidige Pupillen), teneinde het type trekpaard te verbeteren naar het meer gevraagde landbouwpaard. Hij importeert hengsten van verschillende rassen, maar het resultaat ontgoochelde en de depots werden tien jaar later opgedoekt. Eén uitzondering: het depot van Aalst voerde omstreeks 1775 een twintigtal Shires in van de Engelse fokker Bakewell. Deze paarden bleken excellente fokhengsten en werden mede de verre voorouders van het Belgische Trekpaard. Ondertussen ligt het Belgische Trekpaard aan de basis van zowat alle andere zware koudbloedrassen en is het nog steeds wereldberoemd. Het Belgisch Trekpaard is als het ware de volbloed onder de koudbloeden. Door de mechanisatie in de landbouw is het trekpaardenbestand teruggevallen tot een 6000 tal exemplaren. (uit website Belgisch Trekpaard). Wil je de kruim van dit trekpaardenbestand bewonderen, kom dan genieten van deze jaarlijkse show van gratie, adel en schoonheid in al zijn eenvoud. De Vlaamse Haflingerclub keurt er terzelfdertijd zijn prachtige familiepaardje, en geeft in de namiddag gratis rondritjes weg op zijn paarden. Kleine kinderen kunnen zoals ieder jaar terecht op het vliegend tapijt, een rondrit op de paardenkoets of poseren voor een foto op de rug van een stoer trekpaard. William Tuypens, 24 mei 2014 13 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Pikkeling: van graankorrel tot brood. Eind september - oktober - november.( “ Baumis “). De landman doet de grondvoorbereidingen : het loswoelen van de grond het bemesten ( stalmest ) ploegen eggen zaaien ( wintergranen : tarwe, gerst, rogge en haver ) na het zaaien : opnieuw ineggen. Winterperiode. Gewoon een periode van relatieve rust, waarbij de boer gewoon wacht op het lenteweer. Waarom ‘ relatieve ‘ rust : de boer en zijn buren dorsen het graan op de dorsvloer en wannen de korrels. Bij zeer koude wintertemperaturen kan het gebeuren dat het ingezaaide graan vervriest. De landman moet dan in de “ uitkomenen “ ( lente ) herzaaien, en dit betekent vaak een mindere opbrengst en een latere oogst. Gelukkig ontsnapte meestal het ‘ Pikkelingplekske ‘ aan ‘ de toorn des winters ‘, één enkele uitzondering niet te nagesproken. Maart - april : “ uitkomenen “. Een tijd om te wieden. Dit was meestal het werk van de vrouwen ( denk maar aan Streuvels “ Vlaschaard “ ) waarbij een buurtwerksysteem ( onderlinge hulp ) georganiseerd werd. Thans : eerste kunstmatige bemesting en sproeien met onkruidverdelgers. Wachten op de oogst in juli - augustus. Hevige onweders kunnen nog voor heel wat onheil zorgen alvorens de oogst kan binnengehaald worden. Het is dan ook niet toevallig dat heel wat weerspreuken, zorgvuldig opgetekend o.a. in de ‘ Druivelaarkalender ‘, hier hun oorsprong vinden . De oogst. Na maanden voorbereidend werk komt het hoogtepunt dat wij jaarlijks op ons Pikkeling-programma brengen: het oogsten . het pikken :met de pik en de haak werden de graanhalmen gemaaid per schoof, een vrij zwaar werk voor de mannen : zij stonden steeds gebukt onder een zinderende zon. De naam ‘ Pikkeling ‘ komt hier vandaan : een aantal gepikte halmen die op de grond liggen en die dan 14daarna gebonden worden, dan wordt dat dus een schoof !!! Het pikken van de laatste schoof werd aan de boer zelf overgelaten : eerder symbolisch, maar ook omdat men dacht dat alle kwade geesten zich verzameld hadden in die laatste schoof. Vaak werd deze dan versierd, in onze streken in de vorm van een haan, symbool van de vruchtbaarheid. het binden : de ongebonden schoven werden zorgvuldig neergelegd, waarna, meestal door de vrouwen, deze schoven vastgebonden werden. Dit gebeurde met een handgreep strohalmen die in het midden van de schoof vastgesnoerd werd. het stuiken : de gebonden schoven werden daarna rechtgezet zodat deze nog een paar dagen konden drogen. Dit gebeurde door het centraal rechtzetten van een schoof, waarrond dan nog een negental ( vandaar de naam ‘ tienling ‘ ) schoven schuin tegenaan werden geplaatst, zodat een eventuele windstoot deze tienling niet zomaar kon omver blazen. het binnenhalen : na een paar dagen achtte de boer de tijd gekomen om de ietwat gedroogde schoven in zijn schuur onder te brengen. Wanneer de laatste kar binnengehaald werd, werd deze versierd met de laatste schoof onder de vorm van een haan, zodat de omwonende boeren wisten dat de oogst van die boer ‘ binnen ‘ was. Thuis werd er dan door boer en boerin getracteerd. het dorsen : dit gebeurde tijdens de rustige wintermaanden. Op de dorsvloer werden de schoven ontbonden, en met de vlegel werden de graankorrels uit de graanhalmen ‘ gevlegeld ‘. De verspreide graankorrels werden dan bijeengeveegd, waarbij stof, kaf en kleine strodeeltjes nog aanwezig waren. het wannen : het graan moest nu gezuiverd worden. Het stof, het kaf en de kleine strodeeltjes moesten ‘ weggeblazen ‘ worden. Het kaf werd dus van het koren gescheiden. Het eindproduct ‘ graan ‘ werd dan in zakken geschept. het malen : nu het graan zuiver was, werd een beroep gedaan op de molenaar : het graan werd tot bloem vermalen. het bakken : eenmaal dat men de bloem had, kon gebakken worden, meestal eens per week. Met de overschotjes werden kleine broodjes gebakken. Dit zijn onze alom geprezen ovenkoeken. De oven ( vaak een gemetseld bijgebouwtje op de boerderij ) werd door middel van kleine gedroogde takkenbossen voorverwarmd en bij de gepaste temperatuur werd het bewerkte deeg in de oven gebracht. Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling 15 Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling Internationaal Folkloristisch Oogstfeest Pikkeling www.faluintjes-pikkeling.be Festivalvoorzitter: Erwin Sabbe - 0494/644666 [email protected] Voorzitter VVV De Faluintjesstreek: Uittredend voorzitter: Fons De Koninck - 0475/21.78.17 [email protected] Aantredend voorzitter: Reddy Van der Borght- 0485/697311 [email protected] Secretariaat vvv De Faluintjesstreek: Lieve Van den Broeck - 0472/738341 [email protected] Penningmeester: Michel Verhelst - 0476/482247 [email protected] PR verantwoordelijke : sponsorring en media Yves Dupont - 0476/514557 [email protected] Contact buitenlandse groepen: Steven Saeys - 0496/026448 [email protected] Gastgezinnen Pikkeling UW LOGO 16 Redactie Lay-out : Steven Saeys— Suggesties : [email protected]
© Copyright 2024 ExpyDoc
