Wouter Bos

NETWERKTIPS VAN WOUTER BOS
S
eptember 2014 – Wouter
Bos, oud-vicepremier en nu
voorzitter van de raad van
bestuur van VUmc vertelde
27 augustus honderden
eerstejaars VU-studenten over de
zin en onzin van netwerken.
‘KOM TE
LAAT EN
JE VALT OP’
Veel carrièrestappen van Bos (1963)
kwamen voort uit hard werken,
discipline, competentie en vooral veel
geluk, zegt hij. “Op geluk heb je geen
invloed, wel moet je zelf de kansen
grijpen die voorbij komen. En inderdaad,
ook netwerken speelt een rol: “Toen
ik voor Shell in Hongkong zat, werd ik
gebeld door een jongen van de PvdA die
nieuw politiek talent zocht met ervaring
in het bedrijfsleven. Dat hij aan mij dacht,
komt door netwerken. Ook het verzoek bij
VUmc te komen toen ik als consultant in
de zorg werkte, kwam uit mijn netwerk.
De juiste mensen kennen kán belangrijk
zijn, maar zij moeten dan ook weten dat
het met jou goed samenwerken is.”
TIP 1: VERZIN EEN GOED VERHAAL
Eerst studeerde de VU-alumnus
politicologie, na een jaar ook economie.
“Je zou kunnen zeggen dat ik politicologie
alleen niet uitdagend genoeg vond, en
dat ligt dicht bij de waarheid, maar wat
ik altijd aan mensen vertel is dit: ik ging
politicologie studeren omdat ik de wereld
wou veranderen, en daarna economie
omdat ik wou weten hoeveel dat zou
kosten. Dat is niet helemaal eerlijk, maar
wel een goed verhaal. Dat is mijn eerste
tip: verzin een goed verhaal als je het ver
wilt schoppen.”
‘ER IS EEN RISICO AAN
NETWERKEN. ALS JE
STEEDS IN HETZELFDE
KRINGETJE VRIENDEN
VERKEERT, MIS JE
VERNIEUWING’
RIANNE LINDHOUT
BEELD: YASMINA EL HILALI
Hij heeft ze wel gezien, toen hij PvdApoliticus was: de mensen die alle leuke
baantjes in leuke commissies krijgen
zonder echt ergens in uit te blinken.
“Wat die mensen deden: in vergade­
ringen laat binnenkomen en voor het
1
VU.NL/ALUMNI
einde weer vertrekken”, vertelt hij in
het Engels. “Ze garandeerden daarmee
dat iedereen hen zag en dacht: wie is
dat toch? En: die zal het wel héél druk
hebben.” Ook viel op dat deze mensen
altijd plaatsvervangend voorzitter waren
van commissies: “Ze hadden zo meer
status dan een gewoon lid, maar hoefden
niet veel te doen.”
BELEDIGD
Toen hij het verzoek kreeg te komen
vertellen hoe hij zijn loopbaan heeft
vormgegeven door te netwerken, was hij
een beetje beledigd. “Waarom denken
mensen dat het mijn netwerk was?
Waarom denken ze niet dat ik heel slim
ben?”
TIP 2: BEVEEL ELKAAR AAN
Toen Bos na zijn studie bij Shell ging
werken, was het als recruiter zijn taak
de juiste mensen op de juiste plek te
krijgen en te behouden. “Ik werd meteen
op cursus gestuurd en kreeg daar een
gouden tip. Steek eens handen op: wie
wil die gouden tip hebben?” Eén jongen
steekt zijn hand op. “Ook een meisje
graag.” Nathan en Rosa. “Nathan, vraag
jij nou aan iedereen die je spreekt of ze
naar China ging, leerde ik dat alles wat
in Europa wordt aangeprezen om ver
te komen, in China heel anders wordt
ervaren. In Engeland zeggen ze: ‘Early
bird catches the worms.’ In China: ‘Early
birds get shot.’ Anders zijn wordt daar
niet gewaardeerd.”
‘HET IS FANTASTISCH
ALS JE GOED BENT, MAAR
ALS NIEMAND HET WEET,
KOM JE NIET VER’
CV WOUTER BOS
1963 Geboren in Vlaardingen | 1988
cum laude afgestudeerd aan de VU:
politicologie en economie | 1988
diverse banen bij Shell: management
consultant Rotterdam, general affairs
manager in Boekarest, planning
and development manager in China,
consultant New Markets in Londen
| 1998 PvdA-lid Tweede Kamer |
2000 Staatssecretaris Financiën |
2002 PvdA-fractievoorzitter Tweede
Kamer | 2007 Minister van Financiën
en vicepremier | 2010 partner bij
accountants- en adviesbedrijf KPMG
| 2013 voorzitter Raad van Bestuur
VUmc
Rosa kennen, want die is zo goed. En
Rosa, jij beveelt Nathan aan. Doe dat
consequent twintig jaar lang en jullie
halen de top.”
Bos wil maar zeggen: reputatie en
imago bestaan en zijn essentieel.
“Het is fantastisch als je goed bent, maar
als niemand het weet, kom je niet ver.”
Waarbij hij dan weer aantekent dat het
allemaal relatief is: “Toen ik voor Shell
OLD BOYS NETWORK → BANKENCRISIS
IN 2008
Toen met het faillissement van de
Amerikaanse bank Lehman Brothers
in 2008 de bankencrisis begon, Bos
was toen Minister van Financiën, zei
Eurocommissaris Neelie Kroes: “Als
het Lehman Sisters was geweest,
hadden we die crisis niet gehad.” Bos:
“Ik geloofde dat niet, maar ik geloof wel
in de boodschap achter Kroes’ woorden:
te veel old boys network zonder frisse
wind, waarin iedereen elkaar naar de
mond praat, is fataal. Er is een risico aan
netwerken. Als je steeds in hetzelfde
kringetje vrienden verkeert, mis je
vernieuwing.”
‘UITEINDELIJK GAAT HET OM
KWALITEIT’
“Veel nummers in je iPhone, niet langs
de secretaresse hoeven als je iets met
een topbaas wit regelen, het kan handig
zijn. Als we bij VUmc een conflict met
een verzekeraar hebben, is het handig
dat ik meteen de baas kan bellen.
Maar netwerken is nooit alles. Toen ik
recruiter was, gebruikten we de HAIRcriteria om in te schatten hoe ver iemand
het in 30 jaar zou schoppen: Helicopter
view, Analysis, Imagination, Reality.
Daarnaast denk ik dat het erom gaat
dat je competent bent, weet waarom je
iets wilt en dat laat zien. De lange lijst
in je iPhone moet allemaal mensen
bevatten die graag met je werken, die je
aardig vinden en die zich door je laten
motiveren.”
VU.NL/ALUMNI
2