Raadsinformatiebrief STRAK Ondernemen

Raadsinformatiebrief
GEMEENTEBESTUUR
onderwerp
team SBSBD
Strategisch akkoord ondernemen en
werkgelegenheid
collegevergadering d.d.
programma
portefeuillehouder
steller drs. MS Martis
doorkiesnummer +31 77 3599506
RIB nummer 2014
1 juli 2014
Stad van Actieve Mensen
Vera Tax
e-mail [email protected]
registratienummer
datum 17 juni 2014
bijlage(n) Bijlage
datum verzonden
Informatie voor de raad (voor kennisgeving)
Het aanbod van banen in de regio Venlo lijkt zich positief te ontwikkelen. Vooralsnog lijken
lokale werkzoekenden hier onvoldoende van te profiteren. Door de samenwerking met, en
tussen werkgevers, onderwijs, UWV en de gemeente te verbeteren denken we dit te
veranderen. Deze samenwerking zal, naar verwachting, in het najaar 2014 leiden tot een
Start Akkoord. Bij gebleken succes wordt dit akkoord doorontwikkeld naar een Strategisch
Akkoord.
Burgemeester en wethouders van Venlo
de secretaris
de burgemeester
Piet Lucassen
Antoin Scholten
Raadsinformatiebrief
Samenvatting (Verplicht, maximaal een half A4)
In de motie ‘Strategisch Akkoord Ondernemen en Werkgelegenheid’ roept u ons op om een
akkoord te sluiten en hiertoe acties te initiëren. Dit doet u omdat, ondanks voorzichtig
positieve ontwikkelingen op het gebied van aanbod van banen in de regio Venlo, lokale
werkzoekenden hier onvoldoende van lijken te profiteren.
Het akkoord is een sluitstuk van de intensivering van de samenwerking tussen, en met lokale
werkgevers, onderwijs en het UWV. Het akkoord richt zich op de mismatch tussen vraag en
aanbod, het verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt en thema’s die
bijdragen aan een verbetering van het ondernemersklimaat.
Om de in het akkoord benoemde acties en initiatieven mogelijk te maken wordt er actief
gekeken naar de mogelijkheid om hier derde geldstromen voor in te zetten.
Bijlagen
Nr.
1.
2.
Naam
Motie “Strategisch Akkoord Ondernemen en
Werkgelegenheid”
Motie “Verbetering aansluiting UWV en gemeentelijke sociale
dienst”
Datum
19 nov 2013
10 nov 2013
2
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
Onderbouwing
Algemene toelichting
1.
Wat is de kernopgave
De gemeenteraad heeft op 19 november 2013 de motie “Strategisch Akkoord
Ondernemen en Werkgelegenheid” aangenomen, waarin wordt verzocht te komen tot een
akkoord tussen werkgevers, onderwijs en overheid. In deze motie, en in de motie
“Verbetering aansluiting UWV en gemeentelijke sociale dienst”, d.d. 8 november 2013,
roept u de gemeente tevens op tot een verbetering van de samenwerking tussen de
gemeente en het UWV.
2.
Waarom?
In uw motie van 19 november roept de gemeenteraad ons op om haar uiterlijk in het 2e
kwartaal 2014 te informeren.
Met deze raadsinformatiebrief wordt u primair geïnformeerd over de, in het kader van de
motie ‘strategisch akkoord’ ondernomen acties en wordt een tussenstand van de bereikte
resultaten gegeven. Met deze acties wordt ook uitvoering gegeven aan uw motie
‘verbetering aansluit UWV’.
3.
De informatie
In uw motie geeft u aan dat, ondanks voorzichtig positieve ontwikkelingen op het gebied
van aanbod van banen in de regio Venlo, lokale werkzoekenden hier onvoldoende van
lijken te profiteren. Om deze banengroei te vertalen naar kansen voor lokale
werkzoekenden roept u ons op om:
1) Het initiatief te nemen om met externe partners een Strategisch Akkoord op te
stellen.
2) Hierin op alle in de motie genoemde overwegingen acties op te nemen.
3) Ter uitvoering hiervan volop in te zetten op het verwerven van middelen uit de €600
miljoen van kabinet en sectorfondsen en uit overige derde geldstromen, van
Europa tot provincie.
4) De gemeenteraad uiterlijk in het 2e kwartaal van 2014 over de resultaten van dit
initiatief te rapporteren, en zo spoedig mogelijk tot implementatie van punten uit dit
akkoord over te gaan.
Onderstaand wordt u puntsgewijs geïnformeerd over de initiatieven, voortgang en
resultaten.
3
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
1)
Initiatief om een Strategisch Akkoord te sluiten
Het bedrijfsleven, het onderwijs, de gemeente en het UWV werken al op diverse
arbeidsmarkt gerelateerde onderwerpen (intensief) met elkaar samen. Het initiatief om tot
een strategisch akkoord te komen, is tegen deze achtergrond met de verschillende
partners besproken. Deze overleggen met Ondernemend Venlo, MKB Venlo, LLTB, UWV,
Beroepsonderwijs, non-profit werkgevers en de gemeente hebben als resultaat opgeleverd
dat deze partijen er van overtuigd zijn dat een verbreding (alle partijen betrekken) en
intensivering (gezamenlijk grotere opgaven oppakken) in het belang is van alle partijen. De
partijen zijn bereid om de samenwerking te intensiveren.
Maar hoewel zij bereid zijn tot samenwerking, is er ook scepsis: eerdere pogingen om
(brede) akkoorden op dit thema te sluiten, zijn immers vaak op een teleurstelling
uitgelopen. Dat willen alle betrokken partijen voorkomen. Als we aan een akkoord werken
dan moet dit meerwaarde opleveren. Het moet daadwerkelijk iets toevoegen aan die
dingen die al goed lopen.
De eerste opgave waar partijen voor staan, is te komen tot een aanpak die leidt tot een
succesvol akkoord. Uit overleg met de partners is naar voren gekomen dat coeigenaarschap, gezamenlijkheid en de erkenning van elkaars belangen belangrijke
randvoorwaarden zijn om een akkoord te sluiten. Ook zijn alle betrokken partijen van
mening dat we kleinschalig moeten beginnen met partijen die op lokale schaal
vertegenwoordigd zijn.
Een en ander is uitgewerkt naar de volgende afspraken, die door de
werkgeversorganisaties, UWV en het beroepsonderwijs worden onderschreven:
- Het streven is om in het najaar 2014 een ‘Start Akkoord’ te sluiten met alle
partners. Met dit akkoord worden thema’s opgepakt / verder uitgediept waar alle
partijen een gezamenlijk belang bij hebben en thema’s waar bilaterale belangen
spelen.
- Thema’s die een plek krijgen in het akkoord:
o Van opleiding en scholing naar werk.
o Van werk naar werk.
o Van werkloosheid naar werk.
- Ondernemend Venlo, MKB Venlo en LLTB vormen samen met de gemeente de
kopgroep die er voor zorgt dat er een breed gedragen akkoord wordt gesloten.
- Onderwijspartijen, het UWV en werkgevers in de non-profit nemen ook deel aan
het akkoord.
- Op 2 juli a.s. worden de contouren van dit akkoord uitgewerkt in een vooroverleg
tussen werkgevers, onderwijs, UWV en de gemeente.
- De partners verwachten van de gemeente dat zij de rol vervult van facilitator en
bijdraagt in de vorm van kennis en menskracht. De partners verwachten
vooralsnog geen (grote) financiële bijdragen vanuit de gemeente. Van de
gemeente wordt verder verwacht dat zij een actieve rol speelt in het mobiliseren en
het teweegbrengen van een ‘mentaliteitsverandering’ bij werkzoekenden.
- Volgend op het Start Akkoord wordt samen met de partners verkend of er een
solide basis is gelegd om met elkaar verder te werken richting een Strategisch
Akkoord. Naast de haalbaarheid zullen dan ook de lange-termijn focus en
(regionale) scope worden bepaald.
Alle partners hechten er belang aan om de gemeenteraad als toehoorder te betrekken bij
de totstandkoming van het Start Akkoord.
4
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
2)
Acties t.b.v. het akkoord
In uw motie roept u het ons op om in het akkoord op diverse thema’s acties op te nemen,
en zo spoedig mogelijk over te gaan tot de implementatie. Vooruitlopend op het akkoord
heeft hebben wij al diverse hieronder genoemde initiatieven ondernomen.
Verkleinen van de mismatch op de arbeidsmarkt*
Van een mismatch is sprake wanneer aanbod en vraag niet overeenkomen. Dit kan kwantitatief van aard zijn,
werkgelegenheid (vraag naar arbeid) en beroepsbevolking (aanbod van arbeid) komen niet overeen of kwalitatief, het
aantal banen en de vraag naar werk komen wel overeen, maar de gevraagde en geboden competenties verschillen te
veel van elkaar.
initiatieven
1) Nader in kaart brengen en analyseren van een mogelijke mismatch op de
arbeidsmarkt (is er een probleem).
2) Onze partners mede-eigenaar maken van de mismatch op de
arbeidsmarkt (gedeelde probleem-eigenaar).
3) Samen met onze partners de oplossingsrichtingen formuleren voor de
mismatch (hoe het probleem oplossen).
4) Partners er toe bewegen dat zij actief investeren om de mismatch te
voorkomen en te verkleinen.
behaalde
resultaten
1) Samen met de partner organisaties wordt de mismatch nader in kaart
gebracht. Zowel werkgeversorganisaties, beroepsonderwijs, UWV en de
gemeente doen hier structureel en op projectmatige basis onderzoek naar.
Voorbeelden zijn het periodieke RAIL-onderzoek, de Human Capital Agenda
(HCA) Greenport Venlo en het werk-naar-werk traject in de Zorg.
Deelresultaten van deze analyses, en dan met name tekorten, zullen
onderwerp zijn van het Start Akkoord.
2) De gemeente heeft dit onderwerp bij onze partners op de agenda weten
te krijgen. Dat dit leidt tot een gedeeld gevoel van verantwoordelijkheid blijkt
uit de gemaakte afspraken over het Start Akkoord.
3) Samen met partners wordt onderzocht wat de onderliggende factoren zijn
die tot een kwantitatieve (te weinig mensen) en kwalitatieve (niet de juiste
competenties) mismatch leiden. In het Start Akkoord zullen afspraken
worden gemaakt om a) meer mensen naar ‘schaarse’ beroepen toe te leiden
en b) werkzoekenden te stimuleren om de gevraagde competenties te
ontwikkelen.
4) Op de (dreigende) tekorten worden al maatregelen genomen, hetzij op
beperkte schaal. De gemeente brengt deze maatregelen onder de aandacht
van de verschillende partners, en stimuleert ze om hier op actie te
ondernemen. Voorbeelden zijn hub-to-work, greenjobs en de diverse
actieprogramma’s vanuit de HCA’s. Ook stimuleert de gemeente haar
partners om nieuwe initiatieven op te pakken die bij kunnen dragen aan de
opgaven op de arbeidsmarkt.
Tenslotte onderzoeken het UWV en de gemeente samen hoe de mismatch
kan worden verkleind en welke (anticiperende) maatregelen kunnen worden
genomen om toekomstige mismatch te verkleinen.
5
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
Om de mismatch op de arbeidsmarkt te verkleinen vervult de gemeente de rol van
regisseur/facilitator en de rol van uitvoerder. Vanuit haar regierol ondersteunt de gemeente
de werkgevers en het onderwijs bij het agenderen van thema’s, het leggen van
verbindingen en het opstellen van plannen. Als regisseur is de gemeentelijke inzet er op
gericht om het zogenaamde collectiviteitsprobleem1 te voorkomen.
Naast een regierol heeft de gemeente ook een uitvoerende rol, waarin zij zich primair inzet
om actief mensen vanuit de bijstand te begeleiden naar betaald werk.
Beperken instroom in, en duur van de bijstand (WWB) en de WW
initiatieven
5) Specifieke en aanvullende maatregelen om de toename van de
werkloosheid te voorkomen.
6) Maatregelen om de ‘doorval’ vanuit de WW naar de WWB te beheersen.
7) Maatregelen om de uitstroom vanuit de bijstand naar betaald werk te
vergroten.
8) Verkennen mogelijkheden om met personele dienstverleners
(uitzendbranche) werkzoekenden naar betaald werk te begeleiden.
behaalde
resultaten
5) Met de zorgsector is een convenant afgesloten met als primair doel werk
te vinden voor mensen die in de sector hun baan gaan verliezen.
Binnen Greenpark hebben partners een centraal leer-werk(toeleidings)punt
gecreëerd waaruit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt worden
toegerust om te participeren. Vanuit de economische agenda wordt actief
geïnvesteerd, om bedrijvigheid en werkgelegenheid naar ons toe te trekken.
In het coalitieakkoord Verbinden vanuit Vertrouwen en Verantwoordelijkheid
is toegezegd dat het college de gemeentelijke acquisitiekracht zal
versterken.
6) Door de intensivering van de samenwerking tussen het UWV en de
gemeente wordt een pilot gestart om de doorval van werkzoekenden vanuit
de WW naar de WWB in kaart te krijgen. Met deze gegevens kan de
gemeente beter anticiperen op de toestroom vanuit de WW.
7) Reeds geruime tijd neemt de gemeente ‘social return’ als overweging mee
in haar vestigingsbeleid en in het gemeentelijk aanbestedingsbeleid.
Daarnaast wordt in samenwerking met het UWV, buurgemeenten en WSW
bedrijven de dienstverlening van het UWV en de gemeente gestroomlijnd tot
één werkgeversservicepunt Noord-Limburg. Deze verbetering in de
dienstverlening vergroot de kansen voor werkzoekenden.
Tenslotte voert de gemeente een actief beleid om mensen uit de bijstand
aan betaald werk te helpen.
8) Het UWV en de gemeente zijn in overleg met personele dienstverleners
om te onderzoeken of, en zo ja, welke rol deze kunnen en willen vervullen
om werkzoekenden (in de brede zin) te begeleiden naar betaald werk.
1
Collectiviteitsprobleem: als alle werkgevers bepaald gedrag vertonen zou dat voor iedereen gunstig zijn, maar op het niveau van de individuele werkgever
is er niet direct voordeel te behalen
6
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
Vergroten van het aantal ervarings- en stageplekken
initiatieven
9) Partners stimuleren om de vermeende tekorten aan ervarings- en
stageplekken in kaart te brengen en op te lossen.
behaalde
resultaten
9) Onderwijs-partijen en werkgeversorganisaties hebben zelf, en
gezamenlijk netwerken en overlegstructuren ingericht, om de aansluiting
tussen vraag en onderwijsaanbod op elkaar af te stemmen. Ook zoeken zij
elkaar op zodat er voldoende aanwas is voor het onderwijs in beroepen
waar schaarste dreigt. De gemeentelijke rol beperkt zich hier tot het initiëren,
faciliteren en verbinden van deze partner initiatieven. Hiervoor neemt de
gemeente onder andere deel aan het bestuurlijk overleg onderwijs
Greenport Venlo en de Human Capital Agenda’s.
Voorbeelden van reeds bestaande brede sectorale samenwerking tussen
ondernemers, onderwijs en overheden zijn het sector servicepunt logistiek
en de stagebureaus binnen het beroepsonderwijs.
Ondersteuning op de BBZ
initiatieven
10) Verruimen Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen (BBZ).
behaalde
resultaten
10) Omdat de BBZ-regelgeving niet flexibel genoeg is in de periode van
economische crises, heeft de gemeente Venlo n.a.v. een begrotingsmotie in
2013 een extra krediet beschikbaar gesteld om in voorkomende gevallen
alsnog tot financiële ondersteuning gericht op bedrijfscontinuering te kunnen
overgaan. Dit is met name relevant waar een bedrijf dat wel potentieel heeft,
maar waar de rekenkundige regels rondom meetellen van partnerinkomen
belemmerend zijn. Hiermee is een extra mogelijkheid gecreëerd om in
evidente cases alsnog wèl de voor individu en samenleving benodigde
ondersteuning te kunnen geven.
Economische agenda om het ondernemersklimaat te versterken
initiatieven
11) Strategische opschaling samenwerking met Ondernemend Venlo
12) Versterking regionale innovatiekracht en kennisinfrastructuur op MBOen HBO/WO, inclusief campusontwikkeling
13) Opstellen regionale sectorale actieprogramma’s
behaalde
resultaten
11) De bestaande samenwerking met Ondernemend Venlo wordt in
onderling overleg opgeschaald naar strategisch niveau, zodat gemeente en
Ondernemend Venlo op meerdere terreinen als strategische partners
kunnen optreden. Hierbij moet worden gedacht aan onder andere de
campusontwikkeling en gezamenlijke lobbytrajecten.
12) De gemeente Venlo vervult een faciliterende rol bij het versterken van de
regionale innovatiekracht en kennisinfrastructuur. Deze rol bestaat vooral uit
koppelen van het bedrijfsleven aan instellingen (zoals het Innovatiecentrum)
en ontwikkelingen. Voorbeelden zijn de University College, het
Kennisdistributiecentrum Logistiek en de Campus, waar
onderwijsinstellingen het voortouw nemen. Zo komen zij tot een optimale
7
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
afstemming tussen vraag vanuit het bedrijfsleven en aanbod vanuit
onderwijs- en kennisinstellingen op het gebied van onderwijs en
kennisvalorisatie.
13) De gemeente Venlo ondersteunt vanuit een faciliterende rol initiatieven
vanuit de speerpuntsectoren om te komen tot regionale actieprogramma’s.
De logistieke sector presenteert medio 2014 haar regionaal actieprogramma.
Dit actieprogramma komt tot stand door samenwerking met zo’n 60-70
publieke en private partners en zal concrete acties bevatten op een viertal
terreinen (‘Infrastructuur’, ‘Innovatie’, ‘Onderwijs & Arbeidsmarkt’ en
‘Branding en Acquisitie’).
3)
Verwerving van derde geldstromen
In uw motie roept u ons op ‘volop in te zetten op het verwerven van middelen uit de €600
miljoen van kabinet en sectorfondsen en uit overige derde geldstromen, van Europa tot
provincie’. In de beantwoording van uw oproep wordt onderscheid gemaakt tussen de
€600 miljoen aan sectorfondsen en andere financieringsstromen.
Sectorfondsen
Vooralsnog is bij de verwerving van middelen uit de €600 miljoen van kabinet en
sectorfondsen een zeer beperkte (initiërende) rol weggelegd voor de gemeente.
Aanvragen voor cofinanciering moeten worden gedaan vanuit de sectoren zelf, en deze
moeten zelf met aanvullende financiering (50%) komen.
Sectoraanvragen worden hoofdzakelijk sectoraal én landelijk ingestoken. Wel zijn er
voorbeelden van succesvolle intersectorale aanvragen die een regionale scope hebben.
Een voorbeeld hiervan is het sectorplan dat door de ‘stedendriehoek’ is ingediend.
Ondernemend Venlo onderzoekt als initiatiefnemer samen met de gemeente in hoeverre
een soortgelijke aanpak hier ook mogelijk is.
De landelijk georiënteerde, sectorspecifieke aanvragen bieden in de uitvoering kansen om
regionale opgepakt te worden. De sectoren zijn hier zelf voor aan zet. De gemeente
stimuleert de sectoren om deze mogelijkheden nader te onderzoeken. Onder andere
vanuit de HCA wordt er door onze partners bekeken of lokale acties kunnen worden
uitgevoerd onder de vlag van, en met dekking vanuit de landelijk goedgekeurde
sectorplannen.
Derde geldstromen gericht op arbeidsmarkt
Het rijk, de provincie en ook Europa stellen ook middelen ter beschikking om de
werkloosheid te bestrijden en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kansen te
bieden op die arbeidsmarkt. Dit brede scala aan subsidies en regelingen dient binnen
iedere arbeidsmarktregio door de centrumgemeente verworven, beheerd en verantwoord
te worden. Als centrumgemeente in de regio Noord-Limburg is Venlo hiervoor de eerste
aangewezene.
Het verwerven, beheren en verantwoorden van deze derde geldstromen wordt binnen het
werkgevers servicepunt, dat is gekoppeld aan de afdeling Samen Leven en Werken,
ondergebracht.
8
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
4.
Relatie met programma
Dit voorstel valt onder de volgende programma’s:
• Stad van Actieve mensen
o Arbeidsparticipatie
o Talentontwikkeling
• Innovatieve en excellente stad
o Kennisinfrastuctuur
o Realiseren onderscheidende vestigingsplaatsfactoren
5.
Vervolgprocedure voor de raad
De Raad wordt vóór eind juli a.s. geïnformeerd over de contouren van het voorgenomen
Start Akkoord. Tevens zult u als raad dan uitgenodigd worden voor deelname aan de
conferentie, najaar 2014, waarin het Start Akkoord in een co-creatieve setting zal worden
opgesteld.
9