Collegevoorstel
Openbaar
Onderwerp
Informatiebeveiligingsplan basisregistratie personen (BRP) en
waardedocumenten
Programma / Programmanummer
BW-nummer
Dienstverlening & Burgerzaken / 1011
Portefeuillehouder
H.M.F. Bruls
Samenvatting
Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr.
De wetgever stelt in de Wet basisregistratie personen (BRP), de
Paspoortwet en het Reglement Rijbewijzen eisen aan de beveiliging
van de uitvoeringsprocessen voor de BRP en Waardedocumenten.
PU20, Marc Peters, 3570
Aan de beveiliging dient een Informatiebeveiligingsplan ten grondslag
te liggen. Daarnaast dient jaarlijks een inventarisatie plaats te vinden
om inzicht te krijgen in de risico’s en de te nemen maatregelen.
Registratienummer
Datum ambtelijk voorstel
4 september 2014
14.0009910
Ter besluitvorming door het college
1. Het Informatiebeveiligingsplan basisregistratie personen (BRP) en
Waardedocumenten vast te stellen.
2. De bijlage risico-inventarisatie en evaluatie informatiebeveiliging
BRP en Waardedocumenten vast te stellen.
Paraaf
akkoord
Datum
Paraaf
akkoord
Datum
Steller
Marc Peters
Alleen ter besluitvorming door het College
Besluit B&W d.d. 16 september 2014 nummer: 4.2
X Conform advies
Aanhouden
Anders, nl.
Bestuursagenda
Portefeuillehouder
coll voorstel IBP 2014
Collegevoorstel
1
Probleemstelling
Op 3 september 2013 is door ons College het Informatiebeveiligingsplan Gemeentelijke
Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA) en waardedocumenten vastgesteld.
Omdat de GBA op 6 januari 2014 is vervangen door de Wet basisregistratie personen (Wbrp),
is het noodzakelijk dit plan inclusief de risico-inventarisatie opnieuw vast te stellen. Mede daar
het beleid minimaal eenmaal per raadsperiode dient te worden herijkt.
2
Juridische aspecten
De wetgever stelt in de Wet basisregistratie personen (BRP), de Paspoortwet en het
Reglement Rijbewijzen eisen aan de beveiliging van de uitvoeringsprocessen voor de BRP en
Waardedocumenten. De verantwoordelijke bestuursorganen, burgemeester en wethouders
voor de BRP, respectievelijk de burgemeester voor de andere twee processen, moeten
jaarlijks rapporteren in hoeverre de organisatie aan deze eisen voldoet. Aan de beveiliging
dient een Informatiebeveiligingsplan ten grondslag te liggen, waarin de uitgangspunten en
beveiligingsprocedures zijn opgenomen die invulling geven aan die eisen. Het
informatiebeveiligingsplan basisregistratie personen (BRP) en waardedocumenten vormt de
basis voor de uit te voeren procedures met bijbehorende formulieren en rapportages.
3
Doelstelling
•
•
•
•
4
Het vastleggen van beveiligingsmaatregelen voor kritische processen van Burgerzaken;
Het voor derden aantoonbaar maken dat correct wordt omgegaan met het beheer van de
BRP en waardedocumenten;
Het in kaart brengen van risico’s bij kritische processen van Burgerzaken en het nemen
van passende maatregelen;
Te bereiken dat zowel de zelfevaluatie paspoort en Nederlandse identiteitskaart als de
zelfevaluatie BRP met succes wordt doorlopen.
Argumenten
Informatiebeveiliging is een gemeentebreed onderwerp. In het kader van de Kwaliteitsmonitor
heeft informatiebeveiliging rond de BRP en waardedocumenten een hoge prioriteit. De
zelfevaluatie vereist dan ook een groot aantal beveiligingsmaatregelen rond de BRP en
waardedocumenten. Ons College onderkent dat naast de wettelijke eis van de BRP en PUN,
door het toenemende gebruik van ICT-mogelijkheden, het toenemend aantal
informatiestromen en de toenemende computercriminaliteit, informatiebeveiliging een
onderdeel van de bedrijfsvoering is. De gemeentelijke organisatie wordt steeds afhankelijker
van al dan niet digitale informatiestromen. Schending van vertrouwelijkheid, integriteit en
continuïteit heeft grote gevolgen.
5
Financiën
Dit voorstel heeft geen financiële consequenties.
6
Participatie en Communicatie
Binnen beide bureaus Burgerzaken zal het Informatiebeveiligingsplan BRP en
waardedocumenten uitgereikt en besproken worden.
Collegevoorstel
Vervolgvel
2
7
Uitvoering en evaluatie
In het Informatiebeveiligingsplan BRP en waardedocumenten staan maatregelen die
genomen zijn en genomen moeten worden. Jaarlijks wordt een rapportage over het
Informatiebeveiligingsplan BRP en waardedocumenten uitgebracht en aan ons College ter
besluitvorming aangeboden. Zonodig zal het Informatiebeveiligingsplan BRP en
waardedocumenten door ons College worden geactualiseerd.
Op grond van de fysieke, technische en personele aspecten is een inschatting gemaakt van
het effect en de waarschijnlijkheid van een bepaalde bedreiging. Voor een groot aantal
bevindingen geldt dat de waarschijnlijkheid en soms mede daardoor het effect in deze voor
de gemeente Nijmegen onbeduidend of laag/gering zijn. Alle risico’s zijn met een score lager
dan 8 (waarschijnlijkheid maal effect) uit de risico inventarisatie gekomen. Dat betekent dat
de risico’s onbeduidend of laag/gering zijn.
8
Risico
Er zijn geen risico’s aan dit voorstel verbonden.
Bijlage(n):
Het Informatiebeveiligingsplan BRP en Waardedocumenten;
De risico-inventarisatie en evaluatie informatiebeveiliging BRP
en waardedocumenten
Informatiebeveiligingsplan BRP en
Waardedocumenten
Gemeente Nijmegen
Versie : 3.2
Status : definitief
Auteur : Marc Peters
Datum : 15 september 2014
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een
geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij
elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming van BMC Implementatie. Het eigen binnengemeentelijk gebruik door de
gemeente Nijmegen is toegestaan.
© Copyright 2014, BMC Implementatie.
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 2 van 19
Inhoudsopgave
1
ALGEMEEN..................................................................................................................... 4
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
2
INFORMATIEBEVEILIGINGSBELEID ..................................................................... 7
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
3
INFORMATIEBEVEILIGING ............................................................................................ 7
RAAKVLAKKEN MET ANDER BELEID ............................................................................ 7
BELEIDSDOELSTELLING NIJMEGEN ............................................................................. 7
WETTELIJK KADER VERWERKING PERSOONSGEGEVENS .............................................. 7
TAKEN, VERANTWOORDELIJKHEDEN EN BEVOEGDHEDEN ........................................... 8
PASSENDE TECHNISCHE EN ORGANISATORISCHE MAATREGELEN ................................. 9
BRP EN WAARDEDOCUMENTEN ........................................................................... 12
3.1
3.2
3.3
3.4
4
ALGEMEEN .................................................................................................................. 4
INLEIDING ................................................................................................................... 4
TOTSTANDKOMING, IMPLEMENTATIE EN EVALUATIE .................................................. 5
VERANTWOORDING ..................................................................................................... 5
GOEDKEURING ............................................................................................................ 6
WETTELIJK KADER .................................................................................................... 12
PERIODIEKE ZELFEVALUATIE, ONDERZOEK EN ACCOUNTANTSCONTROLE ................. 13
TAKEN, VERANTWOORDELIJKHEDEN EN BEVOEGDHEDEN ......................................... 14
FUNCTIESCHEIDING WAARDEDOCUMENTEN ............................................................. 15
BIJLAGEN ..................................................................................................................... 18
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 3 van 19
Versiebeheer
Versie
Datum
Gewijzigd door
BMC Implementatie
1.0
Korte beschrijving wijziging
Definitieve versie onder GBA
2.0
20-03-2014
BMC Implementatie
Definitieve versie BRP
3.0
30-04-2014
BMC Implementatie
Definitieve versie inclusief BIG
3.1
04-09-2014
Marc Peters
Voorgelegd aan Overleggroep
informatiebeveiliging BRP
3.2.
15-09-2014
Marc Peters
Vastgesteld in overleggroep informatiebeveiliging
1 Algemeen
1.1
Algemeen
De wetgever stelt in de Wet basisregistratie personen (BRP), de Paspoortwet en het Reglement
Rijbewijzen eisen aan de beveiliging van de uitvoeringsprocessen voor de BRP en Waardedocumenten.
De verantwoordelijke bestuursorganen, burgemeester en wethouders voor de BRP respectievelijk de
burgemeester 1 voor de andere twee processen, moeten jaarlijks rapporteren in hoeverre de
organisatie aan deze eisen voldoet. Aan de beveiliging dient een Informatiebeveiligingsplan ten
grondslag te liggen, waarin de uitgangspunten en beveiligingsprocedures zijn opgenomen die invulling
geven aan die eisen. Dit document maakt deel uit van het in de vorige zin bedoelde
Informatiebeveiligingsplan en vormt de basis voor de uit te voeren procedures met bijbehorende
formulieren en rapportages waarnaar wordt verwezen in het hoofdstuk bijlagen.
1.2
Inleiding
BRP en Waardedocumenten zijn niet de enige bedrijfsprocessen waarvoor beveiliging noodzakelijk is
en in de voornoemde wetten is voorgeschreven. De gemeente verwerkt op tal van plaatsen in de
organisatie gegevens over personen, waarvoor de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) in
artikel 13 de gemeente Nijmegen verplicht tot het treffen van beveiligingsmaatregelen. Ook buiten het
domein van de persoonsgegevens valt er nog heel wat te beveiligen. Bijvoorbeeld
besluitvormingsprocessen waarbij de gemeente Nijmegen als belanghebbende nadeel kan
ondervinden als het besluit te vroeg in de openbaarheid komt.
Een gemeentebreed beveiligingsbeleid met daarop afgestemde plannen is noodzakelijk om de totale
bedrijfsvoering van de gemeente Nijmegen te beveiligen. Dit plan staat op zichzelf, maar is voor wat
betreft de algemene beveiligingsmaatregelen afgestemd op de inhoud van de Baseline
Informatiebeveiliging Nederlandse gemeenten van KING (mei, 2013).
De Wet basisregistratie personen (Wet BRP) wordt de nieuwe grondslag voor de basisregistratie van
persoonsgegevens en vervangt de Wet gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens
(Wet GBA). De Wet BRP maakt onder andere vernieuwing van de ICT mogelijk en hierdoor wordt op
termijn plaatsonafhankelijke dienstverlening voor burgers geïntroduceerd. Sommige van de
wijzigingen kunnen pas worden doorgevoerd als de nieuwe ICT-voorzieningen (bijvoorbeeld BRP-ICT)
in gebruik worden genomen. Deze worden gerealiseerd door het programma modernisering GBA. De
eerste release zal niet eerder dan medio 2015 gereed zijn. Totdat alle nieuwe ICT-voorzieningen zijn
opgeleverd, blijven gemeenten (gedeeltelijk) de GBA-ICT gebruiken, deze worden aangeduid als
‘gemeentelijke voorziening.’
1
In het vervolg van dit document zal voor de beide organen de term ‘gemeentebestuur’ worden gebezigd met uitzondering van
die plaatsen waar het strikt noodzakelijk is om de bestuursorganen concreet te duiden.
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 4 van 19
1.3
Totstandkoming, implementatie en evaluatie
1.3.1
overleggroep informatiebeveiliging BRP
Ten behoeve van de totstandkoming van het plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
(WD) is door de gemeente Nijmegen een (permanent) overleggroep informatiebeveiliging BRP
ingesteld.
De samenstelling hiervan is opgenomen in de bijlage Functieverdeling.
Overleggroep informatiebeveiliging BRP werkt onder verantwoordelijkheid van het hoofd van de
afdeling Publiekszaken.
De leden van overleggroep informatiebeveiliging BRP hebben of een sleutelrol in het beheer van de
gemeentelijke voorziening, of in het beheer van waardedocumenten, of in de (fysieke) beveiliging van
de Stadswinkel.
1.3.2
Uitvoering en evaluatie
Informatiebeveiliging is pas effectief als deze op een gestructureerde manier wordt aangepakt en alle
actoren die daarbij een rol hebben, daar op een juiste manier invulling aan geven.
Beleidsdoelstellingen zijn bepalend voor het informatiebeveiligingsbeleid en in dit plan zijn die
specifiek gericht op het gebied van BRP en Waardedocumenten. Binnen de organisatie moeten
medewerkers verantwoordelijkheden krijgen voor de implementatie van dit beleid.
De medewerkers worden betrokken (o.a. tijdens werkoverleg) bij de ontwikkeling en implementatie
van het beleid en zijn mede verantwoordelijk voor de uitvoering. Daarnaast moet door de controller
informatiebeveiliging worden vastgesteld of de maatregelen worden nageleefd.
Dit plan wordt jaarlijks op relevantie en actualiteit geëvalueerd en beoordeeld door de
beveiligingsbeheerder en bij noodzaak daartoe bijgesteld. Alle medewerkers van de gemeente
Nijmegen worden via de gebruikelijke interne kanalen en voor zover noodzakelijk door hun
leidinggevende via het reguliere werkoverleg geïnformeerd over voor hen van belang zijnde
wijzigingen in informatiebeveiligingsbeleid, -plan, -maatregelen en/of –procedures.
Alle wijzigingen die direct betrekking hebben op individuele taken en bevoegdheden worden expliciet
door de leidinggevende met zijn of haar betrokken medewerker(s) rechtstreeks gecommuniceerd.
Dit plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten bevat tevens een stelsel van procedures en
maatregelen voor de dagelijkse praktijk. Dit stelsel moet regelmatig worden bezien op actualiteit. In
dit plan zijn daarom afspraken vastgelegd over de verantwoordelijkheid voor handhaving en naleving
van de getroffen maatregelen en procedures met betrekking tot BRP en Waardedocumenten.
De belangrijkste afspraak in dit verband is dat overleggroep informatiebeveiliging BRP het voorliggend
plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten en de daarbij behorende procedures en
bijlagen jaarlijks opnieuw bekijkt op actualiteit en controleert op naleving van de
beleidsuitgangspunten.
Overleggroep informatiebeveiliging BRP biedt het aangepaste plan vervolgens rechtstreeks ter
advisering aan de gemeentesecretaris en het hoofd van de afdeling Publiekszaken aan. Daarna wordt
het ter vaststelling aangeboden aan de bevoegde bestuursorganen, het college van B&W
respectievelijk de burgemeester.
Het gehele beleid dient minimaal eenmaal per raadsperiode te worden herijkt.
1.4
Verantwoording
De Baseline Informatiebeveiliging Gemeenten (BIG) is het normenkader dat de beschikbaarheid,
integriteit, vertrouwelijkheid en controleerbaarheid van gemeentelijke
inform atie(system en) bevordert.
Deze Baseline is een richtlijn die een totaalpakket aan informatiebeveiligingsmaatregelen omvat die
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 5 van 19
voor iedere gemeente
geldt. D eze Baseline is opgezet rondom bestaande norm en; de N EN /ISO
27002:2007 en NEN/ISO 27001:2005. Deze standaard is voor de Nederlandse Overheid gekozen en
algemeen aanvaard als de norm voor informatiebeveiliging. Voor specifieke maatregelen is in
onderhavige Baseline ook gebruik gemaakt van onder andere de WBP, SUWI-wet, BRP, BAG en PUN.
Dit plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten is afgestemd met de inhoud van de
Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse gemeenten voor Nederlandse Gemeenten (BIG) van KING.
Daarnaast is het voorliggend plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten gebaseerd op
regelgeving zoals die vermeld wordt in de in de aparte hoofdstukken van dit plan.
1.5
Goedkeuring
Goedkeuring van de inhoud van dit document en de daarbij behorende procedures vindt plaats nadat
de betrokken medewerkers van zowel de opdrachtnemer als opdrachtgever overeenstemming hebben
bereikt over wat in het plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten staat beschreven.
Voor accordering van het voorliggend plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten tekent
hieronder de opdrachtgever:
Nijmegen,
Burgemeester en wethouders in haar hoedanigheid als verantwoordelijke voor de BRP.
De burgemeester,
De secretaris,
De heer drs. H.M.F. Bruls
de heer drs. B. van der Ploeg
Burgemeester in zijn hoedanigheid als verantwoordelijke voor het onderdeel Waardedocumenten.
De burgemeester,
de heer drs. H.M.F. Bruls
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 6 van 19
2 Informatiebeveiligingsbeleid
2.1
Informatiebeveiliging
Informatiebeveiligingsbeleid is volgens de NEN/ISO 27000 normen op schrift gesteld en door het
gemeentebestuur, gemeentesecretaris en het hoofd van de afdeling Publiekszaken goedgekeurde
beveiligingsbeleid met betrekking tot de informatievoorziening.
Onder informatiebeveiliging wordt in dit kader verstaan een samenhangend geheel van maatregelen
dat de beschikbaarheid, vertrouwelijkheid en integriteit van de gegevens garandeert en de
controleerbaarheid van de getroffen maatregelen.
2.2
Raakvlakken met ander beleid
Het informatiebeveiligingsbeleid heeft raakvlakken met het beleid en de daaruit voortvloeiende
procedures die zijn gericht op de operationele veiligheid van het uitgifte- en beheerproces van
waardedocumenten.
Informatiebeveiligingsbeleid maakt deel uit van het totale beveiligingsbeleid van de gemeente. Dit is
beschreven in het gemeentebrede informatiebeleidsplan. Dit beleid is gebaseerd op de inhoud van de
Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse gemeenten voor Nederlandse Gemeenten (BIG).
Binnen dit beleidsterrein kan er onderscheid worden gemaakt tussen fysieke, logische en
organisatorische beveiligingsmaatregelen met als voorbeelden identificatie van gebruikers,
sleutelbeleid, personeelsbeleid en een clear desk policy.
2.3
Beleidsdoelstelling Nijmegen
Het gemeentebestuur van Nijmegen stelt zich ten aanzien van de informatiebeveiliging als doel om
beveiligingsmaatregelen te treffen die de continuïteit van de bedrijfsvoering garanderen. Maatregelen
kunnen bestaan uit fysieke, organisatorische en logische maatregelen. De verschillende soorten van
maatregelen richten zich in ieder geval op beschikbaarheid, integriteit, vertrouwelijkheid van gegevens
en de controleerbaarheid van de gemeentelijke bedrijfsprocessen. Deze doelstelling geldt ten aanzien
van alle gegevensverwerkende processen waarvoor het gemeentebestuur van Nijmegen de
uiteindelijke verantwoordelijkheid draagt. Op het gebied van de BRP en Waardedocumenten neemt zij
daarbij de algemene en specifieke eisen van het wettelijk kader als uitgangspunt.
Als concrete norm voor de realisering van de beleidsdoelstelling wordt de eis neergelegd dat de
informatiesystemen aangeduid in dit plan een beschikbaarheid tijdens werktijd kennen van minimaal
98,0%. Buiten werktijd worden er geen eisen gesteld aan de beschikbaarheid met uitzondering van
voorzieningen in het kader van rampenbestrijding.
2.4
Wettelijk kader verwerking persoonsgegevens
De Wbp vormt het algemeen kader voor de verwerking van persoonsgegevens. De verplichting tot
beveiliging van persoonsgegevens is geregeld in artikel 13 van de Wbp. De tekst van dit artikel luidt:
Artik el 13 W bp
De verantwoordelijke legt passende technische en organisatorische maatregelen ten uitvoer
om persoonsgegevens te beveiligen tegen verlies of tegen enige vorm van onrechtmatige
verwerking. Deze maatregelen garanderen, rekening houdend met de stand der techniek en
de kosten van de tenuitvoerlegging, een passend beveiligingsniveau gelet op de risico’s die
de verwerking en de aard van de te beschermen persoonsgegevens met zich meebrengen.
De maatregelen zijn er mede op gericht onnodige verzameling en verdere verwerking van
persoonsgegevens te voorkomen.
Het College bescherming persoonsgegevens (Cbp) kan de verantwoordelijke voor de verwerking van
persoonsgegevens, bij gemeenten doorgaans het college van B&W of de burgemeester, aanspreken
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 7 van 19
op het niveau van de maatregelen voor de beveiliging van de verwerking van persoonsgegevens en
de wijze waarop het stelsel van maatregelen is geïmplementeerd en wordt nageleefd.
Buiten het algemeen kader van de Wbp dient het gemeentebestuur ook rekening te houden met de
beveiligingseisen die andere wetten stellen, zoals dat voor dit plan zijn de Wet BRP, de Paspoortwet
en het Reglement rijbewijzen. Voor dit plan is relevant dat de Wbp, voor wat betreft de verwerking
van persoonsgegevens in de BRP niet van toepassing is (artikel 2, lid 2 d Wbp). De beveiliging van
de BRP is geregeld bij en krachtens de Wet BRP.
2.5
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden
De bestuurlijke verantwoordelijkheid voor het plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
ligt bij het college van B&W respectievelijk de burgemeester. Deze organen laten het plan
Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten opstellen en zien toe op de uitvoering ervan door de
betreffende medewerkers.
De beveiligingsbeheerder is verantwoordelijk voor de inrichting, organisatie en uitvoering van het
informatiebeveiligingsbeleid op het gebied van de persoonsinformatievoorziening.
De beveiligingsbeheerder is in het bijzonder verantwoordelijk voor de opstelling, actualisering en
uitvoering van het plan Informatiebeveiliging voor de gemeentelijke voorzieningen waarmee de
gemeente Nijmegen uitvoering geeft aan de Wet BRP en voor het gegevensmagazijn.
De controller Informatiebeveiliging is verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van de
beveiligingsmaatregelen en –procedures van het plan Informatiebeveiliging BRP en
Waardedocumenten en ziet erop toe dat eens per jaar gecontroleerd wordt of de nog te nemen
maatregelen gerealiseerd zijn (zie Regeling Beheer en Toezicht BRP).
2.5.1
Verantwoordelijkheden gemeentebestuur
Beveiliging is op bestuurlijk niveau de verantwoordelijkheid van het college van B&W van de
gemeente Nijmegen. Het college van B&W stelt dit plan Informatiebeveiliging BRP vast en de
burgemeester stelt het onderdeel Waardedocumenten vast.
Genoemde bestuursorganen onderschrijven volledig de beveiligingsmaatregelen die in dit plan
Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten worden voorgeschreven en stellen, mede gelet op
de wettelijke verplichtingen in de Wet BRP en Paspoortwet, dat de stand van zaken met betrekking tot
de informatiebeveiliging jaarlijks wordt geëvalueerd om er zorg voor te dragen dat de
informatiebeveiliging in de gemeente up-to-date blijft.
Voor alle gegevensverwerkende processen rond het beheer en uitgifte van waardedocumenten heeft
de burgemeester op basis van de Paspoortwet en het Reglement Rijbewijzen de uiteindelijke
verantwoordelijkheid.
Om zorg te dragen voor een jaarlijkse evaluatie en bijstelling van het plan Informatiebeveiliging BRP
en Waardedocumenten is de rol van de beveiligingsbeheerder in het leven geroepen. Deze heeft de
verantwoordelijkheid om namens de bestuursorganen toe te zien op naleving van de
beveiligingsmaatregelen en –procedures zoals uitgewerkt in het plan Informatiebeveiliging BRP en
Waardedocumenten en daarover aan het college van B&W respectievelijk de burgemeester te
rapporteren.
De functie van de beveiligingsbeheerder moet niet verward worden met de functie van ‘de
beveiligingsfunctionaris reisdocumenten’ noch die van ‘de beveiligingsfunctionaris rijbewijzen’. Beide
laatstgenoemde functies kennen zeer specifieke taken en verantwoordelijkheden op het
beveiligingsgebied van enerzijds de reisdocumenten en anderzijds de rijbewijzen. Zie bijlage Functies
waardedocumenten.
2.5.2
Verantwoordelijkheden van het hoofd van de afdeling Publiekszaken
Beveiliging is op ambtelijk niveau de verantwoordelijkheid van het hoofd van de afdeling
Publiekszaken van de gemeente Nijmegen.
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 8 van 19
Het hoofd van de afdeling Publiekszaken bepaalt binnen de gegeven bestuurlijke kaders de koers van
het ambtelijk apparaat.
Per jaar zullen de volgende punten met betrekking tot beveiliging aan de orde komen:
Voortgang realisatie beveiligingsmaatregelen als beschreven in het plan Informatiebeveiliging BRP
en Waardedocumenten en gerapporteerd door de beveiligingsbeheerder;
• Mogelijke ontwikkelingen die de bedrijfsinformatie bedreigen;
• Bespreking van en toezicht op beveiligingsincidenten zoals gerapporteerd door de
beveiligingsfunctionaris reisdocumenten en/of de beveiligingsfunctionaris rijbewijzen;
• Goedkeuring van initiatieven om de (informatie)beveiliging te verbeteren;
• Geven van voor een ieder zichtbare ondersteuning bij de implementatie van
beveiligingsmaatregelen;
• Bevorderen van het beveiligingsbewustzijn;
• Herziening en goedkeuring beveiligingsbeleid en de toegekende verantwoordelijkheden;
• Problematiek rondom beveiliging aan de orde stellen in het managementoverleg en of in de
overleggroep informatiebeveiliging BRP;
• Melden van incidenten aan de burgemeester.
In de functiebeschrijving van het hoofd van de afdeling Publiekszaken is het onderwerp beveiliging
(het bovenstaande) als volgt omschreven: “is verantwoordelijk voor de uitvoering van beleid op het
terrein van Burgerzaken en Belastingen”.
•
2.6
Passende technische en organisatorische maatregelen
Welk niveau van technische en organisatorische maatregelen passend is wordt bepaald door de
risicoklasse, waarin de persoonsgegevens worden ingedeeld en de context waarbinnen de gegevens
worden verwerkt 2.
De in de BRP vastgelegde persoonsgegevens zijn op grond van de door het College bescherming
persoonsgegevens (CBP) gehanteerde classificatie ingedeeld in risicoklasse II (verhoogd risico). Dat
wil zeggen er bestaan in vergelijking met het basisniveau van risicoklasse I extra negatieve gevolgen
voor de betrokkene bij verlies, onbehoorlijke of onzorgvuldige verwerking van de persoonsgegevens.
De indeling in deze risicoklasse komt voort uit de aard van de gegevensverwerking in de BRP: de
gegevens die worden verwerkt hebben betrekking op de gehele bevolking van de gemeente
Nijmegen.
Een passend beveiligingsniveau
Een adequaat niveau van beveiliging van persoonsgegevens kan worden bereikt door het treffen van
een stelsel van technische en organisatorische maatregelen, waarvan het niveau aansluit bij de risico’s
welke verbonden zijn aan de gedefinieerde risicoklasse.
De



te nemen maatregelen worden gewogen aan de hand van de volgende criteria:
Risico’s zowel van de verwerking, als ook van de aard en de omvang van de persoonsgegevens.
Stand van de techniek.
Kosten.
2.6.1
Kwaliteitsaspecten
Informatiebeveiligingsbeleid omvat een verzameling van strategische uitgangspunten waarin de
bestuurlijke en ambtelijke top eendrachtig duidelijk maken aan het tactisch en operationeel niveau
welke gedragslijn de gemeente Nijmegen dient te volgen om te komen tot een adequate
informatiebeveiliging. Het beleid vormt daarmee de basis voor de hieronder uitgewerkte normen en
maatregelen.
Het maken en vaststellen van beveiligingsbeleid is nog geen garantie voor de goede werking. Hiervoor
is het nodig dat de uitgangspunten in een informatiebeveiligingsbeleid concreet worden geformuleerd.
Door middel van controles op de uitvoering dient het hoofd van de afdelingPubliekszaken vast te
stellen of de maatregelen werken. Evaluatie van het beleid dient vervolgens plaats te vinden om na te
gaan of het beleid nog steeds aansluit op de organisatie en of de juiste maatregelen zijn getroffen.
2
Richtsnoeren beveiliging van persoonsgegevens, Cbp 2013 februari 2013
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 9 van 19
De beveiliging van persoonsgegevens kent vier kwaliteitsaspecten, namelijk:
1e: beschikbaarheid
De persoonsgegevens en de daarvan afgeleide informatie moeten
zonder belemmeringen beschikbaar zijn overeenkomstig de daarover
gemaakte afspraken en de wettelijke voorschriften. Beschikbaarheid
wordt gedefinieerd als de ongestoorde voortgang van een
gegevensverwerking.
2e: integriteit
De persoonsgegevens moeten in overeenstemming zijn met het
afgebeelde deel van de werkelijkheid en niets mag ten onrechte
worden achtergehouden of zijn verdwenen.
3e: vertrouwelijkheid
Uitsluitend bevoegde personen hebben toegang tot en kunnen
gebruik maken van persoonsgegevens.
4e: controleerbaarheid
Een regelmatige controle op uitvoering van de beheersmaatregelen is
noodzakelijk om vast te stellen of deze goed werken. Daarom is
controleerbaarheid (auditability, assurance, audit trail) van groot
belang. Controleerbaarheid is de mogelijkheid om (achteraf) vast te
stellen hoe de informatievoorziening en haar componenten is
gestructureerd en gebruikt.
De gemeente Nijmegen hanteert voor deze kwaliteitsaspecten de volgende normen:
2.6.1.1 Norm voor beschikbaarheid
Het college van B&W en het hoofd van de afdeling Publiekszaken zijn zich ervan bewust dat de
bedrijfsvoering geheel stil komt te liggen als de informatievoorziening wordt gestaakt als gevolg
waarvan een aantal bedrijfskritische applicaties niet meer kunnen functioneren. Dit geldt onder andere
en in het bijzonder voor de informatievoorziening vanuit de BRP.
De informatievoorziening met betrekking tot de BRP moet tijdens de openingstijden van het gebouw
Elckerlycpermanent beschikbaar zijn. In cijfers uitgedrukt betekent dit op jaarbasis een
beschikbaarheid van gemiddeld 99,0%. Het functioneren van de BRP is cruciaal tijdens de
openingstijden voor het publiek.
De openingstijden (voor het publiek) zijn:
Stadswinkel: ma t/m vrij: 9:00-17:00; van 13:00-17:00 uur alleen op afspraak; do 17:00-20:00 uur
met en zonder afspraak.
Steunpunt Stadswinkel (wijkcentrum Dukenburg/Meijhorst): di en vrij 9:00-17:00 uur; van 13:0017:00 uur alleen op afspraak. Daarnaast dient het systeem dat de informatievoorziening BRP
ondersteunt op jaarbasis tijdens kantooruren voor 98,0% beschikbaar te zijn.
Met kantooruren worden hier bedoeld: 07:30 - 18:15 uur.
Aangezien de BRP in beheer is bij de landelijke overheid, is de gemeente voor de realisatie van deze
norm afhankelijk van de landelijk beheerder. Voor de continuïteit in de bedrijfsvoering is het
noodzakelijk dat de gemeente voorzieningen treft die onverhoopte uitval van het landelijke systeem
kan opvangen. Dit betreft voorzieningen die betrekking hebben op de gegevensbestanden,
netwerkverbindingen en lokale systemen.
De eerstkomende jaren zal de BRP nog worden uitgevoerd met behulp van de lokale voorzieningen,
die gebaseerd zijn op de Wet GBA. Voor deze voorzieningen geldt dat een uitval nooit langer mag
duren dan 48 uur. Er dienen adequate voorzieningen te zijn getroffen om ook in geval van
calamiteiten na maximaal 48 uur de dienstverlening aan de burger en aan andere bestuursorganen.
2.6.1.2 Norm voor integriteit
De technische en organisatorische inrichting van de gemeentelijke informatiesystemen zijn zodanig
van aard en opzet dat de gegevens daarin volledig, juist, en actueel zijn. De verantwoordelijke
personen en afdelingen van de gemeentelijke organisatie treffen hiervoor de nodige maatregelen.
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 10 van 19
Het is niet te voorkomen dat gegevens fouten bevatten. Een BRP-bestand zonder fouten is een nobel
streven, maar is niet realistisch als concrete eis. Voor het evaluatie-instrument zijn
kwaliteitsindicatoren opgesteld voor de gegevens die in de BRP zijn opgenomen. Deze indicatoren zijn
gebaseerd op het Logisch Ontwerp en op regelgeving.
Met de kwaliteitsindicatoren wordt gemeten in hoeverre de vastgelegde gegevens voldoen aan de
genoemde regelgeving. De kwaliteitsindicatoren meten niet de overeenstemming van de
BRP-gegevens met de 'feitelijke werkelijkheid'. Bij de uitgangspunten voor de beoordeling van de
kwaliteitsindicatoren is het onderscheid in zes klassen van belang:
Klasse
1 (A)
2 (B)
3 (C)
4 (D)
5 (E)
6 (F)
Norm
Zelfevaluatie
2014
99,70
99,70
99,60
99,50
99,50
99,40
*)
*) Als kwaliteitsnorm bij het bepalen van de kwaliteit van de BRP-gegevens accepteert de gemeente
per afzonderlijke klasse een score die minimaal gelijk is aan de score zoals die in bovenstaande tabel
is opgenomen.
2.6.1.3 Norm voor vertrouwelijkheid
Uitsluitend bevoegde personen in dienst van of werkzaam ten behoeve van de gemeente hebben
toegang tot en kunnen gebruik maken van de in de voor hen relevante registraties opgenomen
gegevens. De bevoegdheid van een persoon moet worden afgeleid van diens taak, dit ter beoordeling
van de beheerder van de betreffende registratie, op aangeven van de direct leidinggevende van de
betreffende persoon. Degenen van voornoemde personen, die belast zijn met de bijhouding van BRP
gegevens en/of werken met waardedocumenten dienen een geheimhoudingsverklaring te hebben
ondertekend.
2.6.1.4 Norm voor controleerbaarheid
Mutaties in persoonsgegevens in de BRP kunnen gevolgen hebben die tot ver buiten het domein van
de gemeente Nijmegen reiken. Bijvoorbeeld toelating tot Nederland is mede afhankelijk van de
nationaliteit. Hoogte en duur van uitkeringen zijn veelal afhankelijk van leeftijd en burgerlijke staat.
Dat betekent niet alleen dat de kwaliteit hoog moet zijn, maar dat, gelet op mogelijke
belangenverstrengeling, ook gecontroleerd moet kunnen worden wie welke mutatie heeft verwerkt.
De gemeente Nijmegen kent als norm dat 99% van alle mutaties in persoonsgegevens herleidbaar
moeten zijn tot de individuele persoon die voor de mutatieverwerking verantwoordelijk was en dat
zulks geldt voor 90% van alle raadplegingen.
Samenvatting
Beveiliging van (persoons-)gegevens vraagt om een zorgvuldige analyse van de risico’s die met de
gegevensverwerking samenhangen. Er zijn verschillende risico’s te noemen die ertoe kunnen leiden
dat bedrijfsprocessen stagneren. Bijvoorbeeld verlies van gegevens (raakt aan de kwaliteitsaspecten
integriteit en beschikbaarheid) en onrechtmatig gebruik van gegevens (raakt aan het aspect
vertrouwelijkheid), maken de resultaten van bedrijfsprocessen onbetrouwbaar. De in het voorliggend
plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten opgenomen procedures hebben als doel te
voorkomen dat de risico’s, behorend bij de aan de verwerking van persoonsgegevens verbonden
risicoklasse (II) zich voordoen. Uitvoering van de procedures maakt het bedrijfsproces controleerbaar
uit oogpunt van beveiliging.
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 11 van 19
3 BRP en Waardedocumenten
3.1
Wettelijk kader
3.1.1 BRP
Het op schrift stellen van de - in de praktijk van alledag al ingeburgerde – beveiligingsprocedures is
noodzakelijk om objectief te kunnen bepalen of de BRP-bestanden en bepaalde processen voldoen
aan de eisen ten aanzien van beschikbaarheid (continuïteit), integriteit (betrouwbaarheid),
vertrouwelijkheid (exclusiviteit) en controleerbaarheid.
De gemeente moet op grond van de Wet BRP de beveiligingsmaatregelen nemen die die wet
voorschrijft. De Wbp is namelijk niet van toepassing op de gegevensverwerking in het kader van de
BRP.
Als grondslag voor het beveiligingsbeleid op het onderdeel BRP in dit plan zijn van belang de
artikelen 1.10 en 1.11 Wet BRP. Artikel 1.10 bepaalt dat de beveiligingsmaatregelen BRP bij of
krachtens Algemene maatregel van bestuur (AMvB) worden geregeld (het Besluit BRP). Artikel 1.11
draagt het college van B&W op zich aan die maatregelen te houden.
Gelet op het belang voor het beveiligingsbeleid volgt hieronder de tekst van artikel 6 Besluit BRP.
Wet en Besluit BRP gaan verder in het stellen van eisen aan de beveiliging dan de Wbp. Bovendien
geldt op grond van artikel 4.3 wet BRP de verplichting om jaarlijkse uiterlijk op 30 september zelf
onderzoek te doen naar de inrichting, de werking en de beveiliging van de basisregistratie, alsmede
naar de verwerking van gegevens in de basisregistratie.
Artikel 6 Besluit BRP
1. Het college van burgemeester en wethouders treft ten aanzien van de gemeentelijke
voorziening passende technische en organisatorische maatregelen ter beveiliging van de in
de basisregistratie opgenomen gegevens tegen verlies of aantasting van deze gegevens en
tegen onbevoegde kennisneming, wijziging of verstrekking van deze gegevens.
2. Onze Minister treft ten aanzien van de centrale voorzieningen passende technische en
organisatorische maatregelen ter beveiliging van de in de basisregistratie opgenomen
gegevens tegen verlies of aantasting van deze gegevens en tegen onbevoegde
kennisneming, wijziging of verstrekking van deze gegevens.
3. De in het eerste en tweede lid bedoelde maatregelen omvatten ten minste:
a) maatregelen gericht op personen die werkzaam zijn voor de verantwoordelijke voor de
verwerking van gegevens in de basisregistratie;
b) maatregelen gericht op de toegang tot gebouwen en ruimten waar in de basisregistratie
opgenomen gegevens aanwezig zijn;
c) maatregelen gericht op een deugdelijke werking en beveiliging van de apparatuur en
programmatuur;
d) maatregelen voor het geval de geheimhouding of integriteit van in de basisregistratie
opgenomen gegevens is geschaad;
e) maatregelen bij calamiteiten.
3.1.2 Reisdocumenten
De wetgever stelt eisen aan de opslag, uitgifte en administratie van reisdocumenten. Deze eisen zijn
neergelegd in de Paspoortuitvoeringsregeling Nederland 2001, kortweg ‘PUN’ genoemd. Hoofdstuk XII
van deze Regeling met als onderwerp beveiliging bepaalt in artikel 90: “De met de uitvoering van de
wet belaste autoriteiten treffen maatregelen om de onder hen berustende reisdocumenten,
apparatuur, programmatuur, opslagmedia, documentatie en overige materialen te beveiligen tegen
ontvreemding dan wel vernietiging ten gevolge van inbraak, diefstal, verduistering, overvallen, brand
of anderszins”.
Deze te treffen maatregelen worden in dit plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
verder uitgewerkt in concrete voorschriften op het gebied van fysieke beveiliging, back-up en herstel
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 12 van 19
en enkele voorschriften over hoe te handelen in bepaalde situaties. Artikel 93 lid 1 PUN vereist
daartoe organisatorische maatregelen.
3.1.3 Rijbewijzen
Het uitgifteproces van rijbewijzen komt sinds enkele jaren sterk overeen met dat van de
Reisdocumenten.
De artikelen 122 tot en met 130 van het Reglement Rijbewijzen hebben betrekking op de eisen aan de
beveiliging rondom de uitgifte van rijbewijzen. Zo wordt geëist dat de met afgifte van rijbewijzen
belaste autoriteiten zorg dragen voor een op schrift gestelde beveiligingsprocedure, met daarin in
ieder geval beveiligingsvoorschriften ten aanzien van: toegang van personen tot en het beheer van
rijbewijzen, de met de afgifte van rijbewijzen verband houdende materialen, apparatuur,
toegangspassen en gebruikerscodes tot de apparatuur, de verantwoordelijkheden van de
beveiligingsfunctionaris en de functiescheiding.
3.2
Periodieke zelfevaluatie, onderzoek en accountantscontrole
3.2.1 Zelfevaluatie
De in het plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten voorgestelde beveiligingsmaatregelen
en –procedures vormen voor een groot deel eens per jaar het object van onderzoek bij de door de
Paspoortwet en Wet BRP voorgeschreven zelfevaluaties Paspoorten en NIK en BRP.
De uitslagen van deze zelfevaluaties worden door het college van B&W voor de BRP en de
burgemeester voor de Reisdocumenten naar het Agentschap BPR gezonden en openbaar gemaakt via
de webapplicatie Kwaliteitsmonitor. Die kwaliteitsmonitor is er ook voor de controle op de inhoudelijke
kwaliteit van de gegevens.
3.2.3 Onderzoek BRP gegevens
Het agentschap BPR voert periodiek inhoudelijke kwaliteitscontroles uit op de gegevens in de
landelijke voorziening voor de BRP en stelt de resultaten van die controles beschikbaar via de
Kwaliteitsmonitor. Elke gemeente kan de resultaten van de op haar betrekking hebbende onderdeel
van de BRP in het onderdeel ‘monitor Gegevens’ van de Kwaliteitsmonitor bekijken met behulp van
een persoonlijke log-in. De gegevens in de BRP moeten voldoen aan de kwaliteitsnormen, welke op
grond van artikel 47 Besluit BPR bij Ministeriële regeling worden bepaald.
3.2.4 Onderzoek BRP processen
Gemeenten moeten periodiek zelf onderzoeken of zij voldoen aan de eisen die de wetgever stelt op
het gebied van beveiliging en privacy bij de uitvoering van de BRP-werkzaamheden. Deze controle
voert de gemeente uit aan de hand van een digitale vragenlijst BRP die BPR via de Kwaliteitsmonitor
aan gemeenten beschikbaar stelt. De vragenlijst moet jaarlijks vóór 1 oktober definitief zijn ingevuld.
De managementrapportage die de Kwaliteitsmonitor genereert na het definitief invullen van de
vragenlijst, moet (eventueel aangevuld met de bevindingen van de beveiligingsbeheerder en voorzien
van een actieplan van de gemeente) ter kennis worden gebracht aan het college van B&W. Deze
ondertekent de rapportage en stuurt deze vóór 1 november naar het Agentschap BPR.
De beveiligingsbeheerder neemt kennis van zowel de resultaten van deze jaarlijkse zelfevaluatie en
houdt toezicht op de te ondernemen acties op geconstateerde tekortkomingen.
3.2.5 Onderzoek Paspoorten en NIK
Sinds april 2013 gebruiken gemeenten voor haar onderzoek naar het reisdocumentenproces de
vragenlijst in de Kwaliteitsmonitor van het agentschap BPR. Dit instrument moet verplicht gebruikt
worden voor de evaluatie van het reisdocumentenproces en moet jaarlijks vóór 1 oktober definitief
zijn ingevuld.
De managementrapportage die de Kwaliteitsmonitor genereert na het definitief invullen van de
vragenlijst, moet (eventueel aangevuld met de bevindingen van de beveiligingsfunctionaris
reisdocumenten en voorzien van een actieplan van de gemeente) ter kennis worden gebracht aan de
het college van B&W. Het bestuursorgaan, de burgemeester, ondertekent de rapportage en stuurt
deze vóór 1 november naar het Agentschap BPR.
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 13 van 19
De beveiligingsfunctionaris reisdocumenten neemt kennis van zowel de resultaten van deze jaarlijkse
zelfevaluatie en houdt toezicht op de te ondernemen acties op geconstateerde tekortkomingen.
3.2.6 Accountantscontrole Rijbewijzen
Ook de procedures rond het verstrekken van rijbewijzen zijn onderwerp van controle. Op grond van
artikel 128 lid 7 van het Reglement Rijbewijzen moeten de maatregelen zoals genoemd in artikel 128
lid 1 van dit reglement jaarlijks onderdeel uitmaken van de accountantscontrole.
De bij de jaarlijkse evaluatie van het beheerproces rond Waardedocumenten (reisdocumenten en
rijbewijzen) geconstateerde tekortkomingen worden schriftelijk vastgelegd en de daarop betrekking
hebbende rapportages worden 5 jaar bewaard. Op de eventueel geconstateerde tekortkomingen
wordt actie ondernomen.
3.3
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden
Op grond van of krachtens de wet BRP, de Paspoortwet en het Reglement Rijbewijzen dienen een
aantal taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden te worden vastgelegd en in de organisatie
belegd. Zolang de gemeente de wet BRP uitvoert met de lokale voorzieningen die de Wet GBA
voorschreef, dan betreft dit de beheerrollen die betrekking hebben op het informatiebeheer,
gegevensbeheer, privacybeheer, applicatiebeheer en systeembeheerder. De beheerrollen ondergaan
verandering, zodra de gemeente aansluit op de BRP en de GBA-voorzieningen afsluit. De taken en
verantwoordelijkheden van de beheerrollen zijn beschreven in de op 2 september 2014 vastgestelde
Regeling Beheer en Toezicht BRP.
Op het gebied van de Waardedocumenten dienen te worden aangewezen een beveiligingsfunctionaris
reisdocumenten, de Autorisatie Bevoegde Reisdocumenten, de beveiligingsfunctionaris rijbewijzen en
de Autorisatie Bevoegde Rijbewijzen.
De beschrijving en toekenning van de rollen in het kader van de Waardedocumenten maken deel uit
van de bijlagen. Voor alle in dit hoofdstuk voorkomende functies is in de bijlage Functieverdeling de
vervanging vastgelegd.
3.3.1 Verantwoordelijkheden van de beveiligingsfunctionaris reisdocumenten
Op grond van artikel 93 lid 8 van de PUN 2001 is door de burgemeester een beveiligingsfunctionaris
reisdocumenten aangewezen die belast is met het beheer van en het toezicht op de naleving van de
beveiligingsprocedure.
Van de aanwijzing of de vervanging van de beveiligingsfunctionaris reisdocumenten wordt direct
schriftelijk melding gedaan aan het agentschap BPR (o.g.v. lid 9).
De functie van beveiligingsfunctionaris is niet verenigbaar met het verrichten van andere handelingen
ter uitvoering van de wet (o.g.v. lid 10).
De taken en verantwoordelijkheden van de beveiligingsfunctionaris zijn in een functiebeschrijving
opgenomen (o.g.v. lid 11). De taken en verantwoordelijkheden komen aan de orde bij 3.3.2.
De burgemeester draagt er zorg voor dat de beveiligingsfunctionaris in staat wordt gesteld alle
handelingen te verrichten die uit zijn taak voortvloeien (o.g.v. lid 12). De beveiligingsfunctionaris
reisdocumenten is rechtstreeks verantwoording verschuldigd aan de burgemeester (o.g.v. lid 13).
De beveiligingsfunctionaris reisdocumenten is onafhankelijk van de taken en werkprocessen bij
burgerzaken en heeft voldoende mogelijkheden om zijn taken goed te kunnen vervullen (ogv de
vragen 1.5.4. en 1.5.5. uit het Beveiligingsnet).
3.3.2 Functiebeschrijving van de beveiligingsfunctionaris reisdocumenten
Tussen de opdrachtgever (burgemeester) en de beveiligingsfunctionaris is sprake van scheiding in
verantwoordelijkheden (vraag 14 kwaliteitsmonitor ogv art. 93, lid 8 PUN). Tussen de uitvoerder
(Burgerzaken) en de beveiligingsfunctionaris is tevens scheiding in verantwoordelijkheden o.g.v. art.
93 lid 10 van de PUN.
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 14 van 19
3.3.2.2 Taken
• Jaarlijkse (tussentijdse) controle op de uitvoering van de te nemen maatregelen (uit de jaarlijkse
beveiligingsrapportage) (vraag 4 en 7 kwaliteitsmonitor);
• De beveiligingsfunctionaris rapporteert bij de eerstvolgende evaluatie, als er geen besluitvorming
plaatsvindt op, of uitvoering wordt gegeven aan de adviezen en maatregelen uit de
beveiligingsrapportage. En brengt dit schriftelijk ter kennis aan de burgemeester (vraag 8
kwaliteitsmonitor);
• De beveiligingsfunctionaris wordt bij het “definitief” invullen van de vragenlijst (kwaliteitsmonitor)
betrokken door Burgerzaken;
• Op basis van de “definitief” ingevulde vragenlijst genereert de kwaliteitsmonitor een rapportage
bestaande uit een bestuursrapportage (eventueel aangevuld met de bevindingen van de
beveiligingsfunctionaris en de senior specialist burgerzaken, zijnde de rapportage evaluatie
reisdocumenten) voor de burgemeester en een detailrapportage op basis waarvan de gemeente
indien gewenst een actieplan kan opstellen; (vraag 9 kwaliteitsmonitor). Deze wordt rechtstreeks
aan de burgemeester gerapporteerd (vraag 10 kwaliteitsmonitor);
• Dezelfde rapportage kan door de beveiligingsfunctionaris tevens worden toegezonden aan het
hoofd Burgerzaken (bijlage K is vervallen);
• Naast de direct leidinggevende (Burgerzaken), kunnen medewerkers burgerzaken incidenten
melden aan de beveiligingsfunctionaris, ter registratie (ogv de procedure rapportage van
incidenten en vraag 109 kwaliteitsmonitor).
• Naast de direct leidinggevende (Burgerzaken) kan de burgemeester door de
beveiligingsfunctionaris geïnformeerd worden over inbreuken (tekortkomingen in de
beveiligingsvoorzieningen ogv de procedure rapportage van incidenten en vraag 109);
• Het (laten) verrichten van onderzoek bij beveiligingsincidenten met het doel dergelijke situaties in
de toekomst te voorkomen;
• Het reviewen van de onderzoeksrapportages reisdocumenten (externe verantwoording) van de sr.
specialist Burgerzaken. De uitkomsten van die onderzoeken liggen ten grondslag aan een aantal
vragen uit de kwaliteitsmonitor;
• Deelname aan het veiligheidoverleg (werkgroep beveiliging) zie bijlage functieverdeling;
• Het ontvangen van verslagen van het overleg tussen de beveiligingsfunctionaris en het hoofd
burgerzaken (zijnde verslagen van uit de overleggroep informatiebeveiliging BRP; waarin zaken
aan de orde kunnen komen als incidenten; aan wie welke autorisatie de autorisatiebevoegde
reisdocumenten toegekend heeft en andere kennisgevingen (dmv bureauverslagen te overleggen
waarin beveiligingsonderwerpen zijn besproken) ogv Beveiligingsnet PUN;
• Controleren of de sr. specialist burgerzaken ten minste één maal per jaar voorlichting en
instructies geeft aan medewerkers burgerzaken inzake beveiligingsprocedures en –processen en
risicobeperkende afspraken en maatregelen terzake (ogv art 93 lid 5 PUN);
3.4
Functiescheiding Waardedocumenten
Om de kans te verkleinen dat medewerkers van de bureaus Burgerzaken en Publieksdienstverlening
door kwaadwillenden worden misleid (externe fraude), of dat zij al dan niet onder druk van chantage,
bedreiging of omkoping misbruik maken van hun bevoegdheden (interne fraude) is functiescheiding
bij het verstrekken van waardedocumenten noodzakelijk.
Hieronder een korte uitleg van de relevante termen:

Aanvraag/verstrekking: Hieronder wordt verstaan het bij de balie behandelen van een aanvraag
voor een Waardedocument en de beslissing daarop. Bij de aanvraag van een rijbewijs dient een
aanvraagformulier te worden ingevuld; bij de aanvraag van een reisdocument moet een foto- en
handtekeningformulier worden gebruikt. Eventueel kan daarbij een aanvraagformulier worden
ingevuld.

Beheer: Hieronder wordt verstaan de verantwoordelijkheid voor de materialen en
(gepersonaliseerde) waardedocumenten tussen het moment van de aanvraag en de uitreiking.

Uitreiking: Hieronder wordt verstaan het feitelijk aan de houder ter beschikking stellen van het op
zijn naam gestelde waardedocument.
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 15 van 19
3.4.1 Functiescheiding Reisdocumenten
Op grond van de PUN dient de volgende functiescheiding te worden gerealiseerd:
•
Tussen de beveiligingsfunctionaris reisdocumenten en degenen die belast zijn met uitvoerendeen beheertaken met betrekking tot reisdocumenten (PUN art. 93, lid 10).
•
De beveiligingsfunctionaris reisdocumenten mag niet betrokken zijn bij of verantwoordelijkheid
dragen voor de procedures rondom reisdocumenten. Dit voorkomt dat de beveiligingsfunctionaris
reisdocumenten zijn eigen werk controleert.
•
Tussen aanvraag/verstrekking, beheer en uitreiking van reisdocumenten (PUN art. 93 lid 1, sub
c). Het reisdocument moet door een andere medewerker worden uitgereikt dan degene die de
beslissing op de aanvraag heeft genomen.
De functiescheiding op dit gebied wordt in de gemeente Nijmegen bereikt doordat op het
uitreikformulier of het aanvraagformulier de paraaf van de medewerker is geplaatst, die over de
aanvraag heeft beslist.
•
Door de medewerkers wordt er middels de signalering in de reisdocumentenmodule op toegezien
dat de uitreiking door een andere medewerker plaatsvindt.
•
Voorts dient er ingevolge artikel 93, lid 1, sub c van de PUN functiescheiding te zijn gerealiseerd
tussen degene die het beheer heeft over de voorraad gepersonaliseerde reisdocumenten en de
medewerkers die de aanvraag behandelen dan wel de uitreiking verzorgen.
Indien door een te geringe personele capaciteit deze functiescheiding onmogelijk is, kan tijdelijk
hiervan worden afgeweken. Zie procedure Ontbreken van voldoende functiescheiding.
Hierbij gelden op grond van artikel 93, lid 3 van de PUN de volgende voorschriften:
Schriftelijk wordt vastgelegd:
•
•
•
De reden waarom tijdelijk niet aan de eis van functiescheiding kan worden voldaan;
De periode waarin niet aan de eis van functiescheiding kan worden voldaan;
De namen van de medewerkers, die in deze periode zijn belast met de aanvraag/verstrekking, het
beheer en de uitreiking van de reisdocumenten.
De uitdraai uit het RAAS en de afschriften van de in deze periode verstrekte documenten worden
afzonderlijk bewaard.
Na afloop van de betreffende periode controleert de beveiligingsfunctionaris reisdocumenten of de
schriftelijke vastlegging aanwezig is en de aanvraag/verstrekking, het beheer en de uitreiking op de
voorgeschreven wijze hebben plaatsgevonden.
3.4.2 Functiescheiding Rijbewijzen
Op grond van het Reglement Rijbewijzen dient de volgende functiescheiding te worden gerealiseerd:
Tussen aanvraag en uitreiking van rijbewijzen
Het rijbewijs wordt door een andere medewerker uitgereikt dan degene die de beslissing op de
aanvraag heeft genomen.
De functiescheiding op dit gebied wordt in de gemeente Nijmegen bereikt doordat op het
uitreikformulier of het aanvraagformulier de paraaf van de medewerker is geplaatst, die over de
aanvraag heeft beslist. Door de medewerkers wordt er middels de signalering in de rijbewijsmodule
op toegezien dat de uitreiking door een andere medewerker plaatsvindt.
Indien door een te geringe personele capaciteit deze functiescheiding onmogelijk is, kan tijdelijk
hiervan worden afgeweken. Zie procedure Ontbreken van voldoende functiescheiding.
Hierbij gelden op grond van artikel 128, lid 3 van het Reglement Rijbewijzen de volgende
voorschriften:
Schriftelijk wordt vastgelegd:
•
•
De reden waarom tijdelijk niet aan de eis van functiescheiding kan worden voldaan;
De periode waarin niet aan de eis van functiescheiding kan worden voldaan;
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 16 van 19
•
De namen van de ambtenaren, die in deze periode zijn belast met de aanvraag, het beheer en de
uitreiking van de rijbewijzen.
De betreffende aanvraagformulieren en de gegevens over de in deze periode verstrekte documenten
worden afzonderlijk bewaard.
Na afloop van de betreffende periode controleert de beveiligingsfunctionaris rijbewijzen of de
schriftelijke vastlegging aanwezig is en de aanvraag, het beheer en de uitreiking op de
voorgeschreven wijze hebben plaatsgevonden.
3.4.3 Verantwoordelijkheden van de beveiligingsfunctionaris rijbewijzen
Op grond van artikel 128, lid 6 van het Reglement Rijbewijzen is door de burgemeester een
beveiligingsfunctionaris rijbewijzen aangewezen.
Deze beveiligingsfunctionaris rijbewijzen is aangesteld voor het beheer van en het toezicht op de
naleving van de beveiligingsprocedures betrekking hebbend op de rijbewijzen (ogv art 128, lid 6). De
taken en verantwoordelijkheden van deze functionaris zijn in onderstaande functiebeschrijving
opgenomen.
3.4.4 Functiebeschrijving van de beveiligingsfunctionaris rijbewijzen
Plaats in de organisatie
De beveiligingsfunctionaris rijbewijzen is op grond van artikel 128. lid 6 van het Reglement
Rijbewijzen aangewezen door de burgemeester. Daarbij is in ieder geval sprake van functiescheiding
tussen deze beveiligingsfunctie en de uitvoerende taken met betrekking tot de afgifte en het beheer
van rijbewijzen.
Taken
De beveiligingsfunctionaris rijbewijzen is verantwoordelijk voor:
• De jaarlijkse controle (steekproefsgewijs) op de naleving van de beveiligingsprocessen, procedures en instructies betreffende rijbewijzen (ogv art. 128 lid 4 en art 129 Reglement
Rijbewijzen);
• Het toezicht houden of (nieuwe) medewerkers worden geïnstrueerd en bekendgemaakt met de
beveiligingsprocedures en -processen, betrekking hebbend op de rijbewijzen;
• Indien tijdelijk niet aan functiescheiding, bedoeld in het derde lid van artikel 128 Reglement
Rijbewijzen kan worden voldaan, controleert de beveiligingsfunctionaris rijbewijzen ogv hetzelfde
artikel lid 4, na afloop van de betreffende periode of de schriftelijke vastlegging aanwezig is en de
aanvraag, het beheer en de uitreiking op de voorgeschreven wijze hebben plaatsgevonden.
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 17 van 19
4 Bijlagen
Algemeen
Basisdocument plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
Risico inventarisatie en evaluatie BRP
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Communicatie over beveiliging
Rapportage van Incidenten
Toegangsbeleid gemeentelijke gebouwen en ruimten
Clear-desk policy
Introductie nieuw personeel
Antecedentenonderzoek
Sleutel- en toegangsbeheer
Logging beleid
Rapportage Controle communicatie over beveiliging
Rapportage Toetsing Clear-desk policy
Rapportage Evaluatie Informatiebeveiligingsbeleid en beveiligingsplan
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Functieverdeling
machtiging bewerker (BZK)
Bewerkersovereenkomst
vragenlijst bewerker
ICT
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Continuïteitsbeheer
Autorisatie tot het lokale netwerk
Afvoeren van computers
Antivirus voorzieningen
Goedkeuren updates gemeentelijke voorziening
Vernietiging van verwijderbare media
Logging gemeenten
Rapportage Controle autorisaties LAN
Rapportage test restore back-up
Rapportage uitwijk
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Intern uitwijkplan BRP
Uitwijkcontract
Back-up registratie
Onderhoudscontract
Proces-verbaal vernietiging van verwijderbare media
BRP
Verordening gegevensverstrekking BRP
Regeling Verstrekkingen BRP
Regeling Beheer en Toezicht BRP
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Autorisatie tot de gemeentelijke voorziening
communicatie over logging van toegang tot en gebruik van systemen
Herstel van mutaties
Correctie
Gegevensverwerking
Verstrekkingsbeperking
Identificatie en Machtiging
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 18 van 19
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Inzagerecht
Protocollering
Terugmeldingen
Verstrekking van gegevens aan organen van de gemeente
Verstrekken gegevens uit de BRP
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Controle autorisaties
Test herstel mutaties
Controle gegevensverstrekking en protocollering
Controle gegevensverwerking
Controle inzagerecht
Controle privacyregelgeving
Controle recht op verstrekkingsbeperking
Terugmeldingen
Managementrapportage zelfevaluatie BRP
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Activiteitenkalender informatiebeveiliging en privacy
Autorisatieformulier BRP
formulier registratie reconstructie
Geheimhoudingsverklaring
Parafenlijst inzage
Uitdraai kwaliteitsmonitor zelfevaluatie BRP
Verstrekkingentabel BRP
W aardedocum enten
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Aanvraag en uitreiking waardedocumenten
Autorisatie RAAS aanvraagstations en rijbewijsmodule
Back-up en restore RAAS
Kasbeheer
Ontbreken van voldoende functiescheiding
Ontvangst en beheer waardedocumenten
Overvalinstructie en agressief publiek
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Controle autorisaties RAAS/Aanvraagstations en rijbewijsmodule
Controle ontbreken van voldoende functiescheiding
Evaluatie paspoorten en NIK
Evaluatie rijbewijzen
Activiteitenkalender Waardedocumenten
Aangewezen medewerkers mobiele vingerapparatuur
Aangewezen medewerkers waardedocumenten
Aangifteformulier overval
Autorisatiebevoegden waardedocumenten
Formulier Identificatievragen
Functies Waardedocumenten
Ontvangst- en innamebewijs identificatiekaart/smartcard
Ontvangstlijst waardedocumenten
Onvoldoende functiescheiding
Uitdraai kwaliteitsmonitor zelfevaluatie Paspoorten en NIK
Managementrapportage zelfevaluatie Paspoorten en NIK
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 19 van 19
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Inzagerecht
Protocollering
Terugmeldingen
Verstrekking van gegevens aan organen van de gemeente
Verstrekken gegevens uit de BRP
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Controle autorisaties
Test herstel mutaties
Controle gegevensverstrekking en protocollering
Controle gegevensverwerking
Controle inzagerecht
Controle privacyregelgeving
Controle recht op verstrekkingsbeperking
Terugmeldingen
Managementrapportage zelfevaluatie BRP
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Activiteitenkalender informatiebeveiliging en privacy
Autorisatieformulier BRP
formulier registratie reconstructie
Geheimhoudingsverklaring
Parafenlijst inzage
Uitdraai kwaliteitsmonitor zelfevaluatie BRP
Verstrekkingentabel BRP
W aardedocum enten
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Procedure
Aanvraag en uitreiking waardedocumenten
Autorisatie RAAS aanvraagstations en rijbewijsmodule
Back-up en restore RAAS
Kasbeheer
Ontbreken van voldoende functiescheiding
Ontvangst en beheer waardedocumenten
Overvalinstructie en agressief publiek
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Rapportage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Bijlage
Controle autorisaties RAAS/Aanvraagstations en rijbewijsmodule
Controle ontbreken van voldoende functiescheiding
Evaluatie paspoorten en NIK
Evaluatie rijbewijzen
Activiteitenkalender Waardedocumenten
Aangewezen medewerkers mobiele vingerapparatuur
Aangewezen medewerkers waardedocumenten
Aangifteformulier overval
Autorisatiebevoegden waardedocumenten
Formulier Identificatievragen
Functies Waardedocumenten
Ontvangst- en innamebewijs identificatiekaart/smartcard
Ontvangstlijst waardedocumenten
Onvoldoende functiescheiding
Uitdraai kwaliteitsmonitor zelfevaluatie Paspoorten en NIK
Managementrapportage zelfevaluatie Paspoorten en NIK
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 20 van 20
Risico-inventarisatie en evaluatie
Informatiebeveiliging BRP en
Waardedocumenten
Gemeente Nijmegen
Versie : 1.0
Status : definitief
Auteur : Marc Peters
Datum : 15 september 2014
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 1 van 20
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een
geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij
elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming van BMC Implementatie. Het eigen binnengemeentelijk gebruik door de
gemeente Nijmegen is toegestaan.
© Copyright 2014, BMC Implementatie
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 2 van 20
Inhoudsopgave
1
RISICO ANALYSE .................................................................................... 4
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
2
INLEIDING ..................................................................................................................... 4
HET HOE EN WAAROM VAN EEN RISICO ANALYSE ......................................................... 4
WAARSCHIJNLIJKHEID EN EFFECT ................................................................................. 5
PRIORITEITSTELLING .................................................................................................... 6
ANALYSE MATRIX......................................................................................................... 8
TOELICHTING OP DE ANALYSE .................................................................................... 17
BIJLAGE ................................................................................................ 18
2.1
2.2
2.3
2.4
KENMERKEN COMPUTERRUIMTE................................................................................. 18
KENMERKEN FYSIEKE BEVEILIGING ............................................................................ 18
KENMERKEN GEMEENTELIJKE VOORZIENING .............................................................. 19
KENMERKEN GEMEENTELIJK LAN ............................................................................. 20
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 3 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
1
Gemeente Nijmegen
Risico analyse
1.1 Inleiding
Het optreden van een gebeurtenis welke, bij het ontbreken van passende maatregelen,
duidelijk waarneembare gevolgen (materieel dan wel immaterieel) voor de organisatie
heeft, noemen we een calamiteit. Calamiteiten zijn niet uit te sluiten daar het niet
mogelijk is om voor alle mogelijk gebeurtenissen beheersmaatregelen te treffen.
Daarnaast dient in ogenschouw te worden genomen dat beheersmaatregelen tijd en geld
kosten zowel bij de opzet als in het onderhoud. Het is dus van belang om een goede
analyse te maken van de calamiteiten die in de organisatie kunnen optreden om zodoende
de juiste maatregelen te kunnen treffen.
Risico’s zijn altijd gerelateerd aan de doelstelling van de organisatie. Daar veel diensten en
producten afhankelijk zijn van de informatievoorziening is het van belang om een goede
analyse te maken.
De risico’s die een organisatie loopt ten aanzien van de informatiebeveiliging zijn in veel
gevallen gelijk.
De onderstaande risico’s kunnen worden onderkend:
 De klant 1 krijgt geen informatie;
 De klant krijgt niet tijdig de gewenste informatie;
 De klant krijgt verkeerde informatie;
 De klant krijgt onvolledige informatie;
 Vertrouwelijke informatie komt in verkeerde handen.
Hoewel voor elke organisatie verschillend, is het toch mogelijk een aantal gevolgen van
een calamiteit te noemen:








Vitale informatie gaat verloren;
Controle is niet meer mogelijk;
Informatie is niet meer beschikbaar;
Goederen en diensten kunnen niet geleverd worden;
Demotivatie bij medewerkers;
Chaos;
Fraude;
Vertrouwelijke informatie lekt uit.
1.2 Het hoe en waarom van een risico analyse
Voordat de uitgangspunten waaraan de informatiebeveiliging moet voldoen bepaald
worden, wordt een risico analyse inclusief een gevolgschade onderzoek uitgevoerd om de
risico’s voor de bedrijfsprocessen te analyseren. Later kunnen dan voor de kritieke
bedrijfsprocessen de kans van optreden (waarschijnlijkheid) of de mogelijke schade (het
effect) worden weggenomen of beperkt. Wordt deze analyse overgeslagen dan worden
maatregelen gekozen welke wellicht het beoogde doel niet waarborgen.
1
Met klant bedoelen we zowel de interne als de externe klant.
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 4 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Gemeente Nijmegen
Een risico analyse kan op een aantal manieren plaatsvinden. Een veel gebruikte manier is de
kwantitatieve methode waarbij de risico’s voor het manifest worden van alle onderkende bedreigingen
(het optreden van een calamiteit dus) voor de organisatie bepaald worden.
Bij een gevolgschade onderzoek (die aan de hand van de risico analyse uitgevoerd kan
worden) wordt de materiële (en wellicht ook de immateriële) schade die optreedt bij het
manifest van een calamiteit per gebeurtenis gekwantificeerd en daarna gesommeerd. De
totale schadeverwachting per jaar geeft het MT Publiekszaken gereedschap in handen om
de kosten van voorzieningen te relateren aan de te vermijden risico’s.
In de laatste jaren komt de kwalitatieve methode meer in zwang. Hierbij worden risico’s
niet meer in cijfers achter de komma bepaald maar worden klassen samengesteld en kan
het MT Publiekszaken vervolgens keuzen maken welke risico’s men wil kunnen overleven.
Deze methode levert meer ‘tastbare’ handvatten. Het MT Publiekszaken ziet hierdoor in
een oogopslag welke processen de hoogste prioriteit dienen te krijgen. De kwalitatieve
methode wordt in het voorliggend plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
toegepast.
1.3 Waarschijnlijkheid en effect
Om de beveiliging verder te verbeteren, moet een risico analyse worden uitgevoerd. Er
dient eerst bewustwording te zijn voordat men adequate maatregelen kan treffen.
Er zijn een aantal generieke bedreigingen die kunnen worden onderscheiden ten aanzien
van de informatiebeveiliging. Deze kunnen worden onderverdeeld in 3 hoofdgroepen:
 Fysieke bedreigingen;
 Personele bedreigingen;
 ICT technische bedreigingen.
In de analysematrix (1.5) wordt gebruik gemaakt van bedreigingen per kwaliteitsaspect
(data-integriteit, beschikbaarheid, vertrouwelijkheid en controleerbaarheid) van de
informatiebeveiliging. Sommige bedreigingen hebben betrekking op meer dan één aspect
en in die gevallen is de bedreiging ondergebracht in de meest logische categorie.
Niet alle bedreigingen zijn even groot. Om toch een inschatting te maken van de ernst van
de risico's worden twee factoren ingevoerd waarmee de risico's ten opzichte van elkaar
kunnen worden gewogen: waarschijnlijkheid en effect.
Waarschijnlijkheid
Het begrip waarschijnlijkheid heeft betrekking op de kans dat een incident zich zal
voordoen. Deze inschatting is moeilijk te maken. Niet alles over wat zich aan ongewenste
incidenten voordoet, is bekend. In de risico analyse is expertkennis gekoppeld aan
interviews met betrokkenen bij de gemeente Nijmegen. De bevindingen hiervan hebben
geleid tot de beveiligingsmaatregelen zoals opgesomd in paragraaf 1.5.
Effect
De schade van genoemde incidenten kan aanzienlijk zijn. Niet alleen omdat waardevolle
documenten of informatie verloren kunnen c.q. kan gaan, maar ook omdat de gevolgen
voor medewerkers groot kunnen zijn. Ook kan het incident nadelige gevolgen hebben
voor het beeld van de gemeente bij het publiek.
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 5 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Gemeente Nijmegen
1.4 Prioriteitstelling
De risico's zijn in de risicoanalyse ten opzichte van elkaar gewogen op de aspecten
"waarschijnlijkheid" en "effect" conform de CRAMM methode. Uit de combinatie van
"waarschijnlijkheid" en "effect" kan de grootte van het risico worden bepaald. Dit leidt
vervolgens tot een zogenoemde prioriteitstelling: een volgorde van de risico's waar men
zich tegen moet wapenen.
WAARSCHIJNLIJKHEID
EFFECT
Vier niveaus van waarschijnlijkheid
Vier niveaus van gevolgschade
1. ONBEDUIDEND
1. ONBEDUIDEND


geen geregistreerde of
aantoonbare incidenten, wel
procedure aanwezig;
geen recente incidenten.
2. LAAG



zeer weinig geregistreerde
incidenten;
wel vermoeden maar geen
aantoonbare incidenten.



er zijn aantoonbare kosten
op lokaal niveau, niet op
centraal niveau;
implicatie voor imago bij het
publiek op lokaal niveau.
3. BEDUIDEND
regelmatig geregistreerde
incidenten of een zichtbare
trend;
sterke aanwijzing uit meerdere
bronnen.
4. HOOG

geen meetbaar effect;
te verwaarlozen invloed op
imago bij het publiek.
2. GERING
3. GEMIDDELD





kan een merkbaar gevolg
hebben op de
bedrijfsvoering;
serieuze schade aan het
imago bij het publiek met
aanmerkelijke kosten voor
herstel.
4. KRITIEK
aantal incidenten wijst op een
kritieke situatie of een
campagne tegen de gemeente;
grote waarschijnlijkheid van
toekomstige incidenten
gebaseerd op geïdentificeerde
factoren.



ernstige ontwrichting van
de bedrijfsvoering;
bedrijfsvoering op lange
termijn wordt aangetast;
ernstige aantasting van het
imago van de gemeente bij
het publiek met hoge
kosten en grote inspanning
voor herstel.
Figuur 1 Verduidelijking prioriteitsstelling
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 6 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Gemeente Nijmegen
Het Informatiebeveiligingsbeleid van de gemeente Nijmegen stelt dat de beschikbaarheid van de
gegevensprocessen moet zijn afgestemd op het betreffende bedrijfsproces. In dit kader zijn
technische en organisatorische maatregelen noodzakelijk om een passend beveiligingsniveau te
bereiken.
Deze maatregelen moeten zijn gebaseerd op een zorgvuldige risico analyse, waarbij de
lokale omstandigheden bepalend zijn voor de omvang van de bedreigingen. Teneinde
deze risico’s te inventariseren en adequate voorzieningen te treffen om de
beschikbaarheid van de gegevensprocessen te garanderen is een risico analyse uitgevoerd
met de leden van overleggroep informatiebeveiliging BRP van de gemeente Nijmegen.
Op 15-9-14 is door de overleggroep informatiebeveiliging BRP een afweging gemaakt van
de kans op het optreden van deze bedreigingen en het effect hiervan. Hierbij zijn de
normen vanuit het BIG (Baseline Informatieveiligheid Gemeenten) van het IBD KING
grotendeels meegenomen. Dit betekent dat in de RI&E 2014 is gepoogd daar waar
mogelijk de benodigde maatregelen niet alleen te betrekken op de eisen gesteld vanuit de
Zelfevaluatie BRP maar ook al is gekeken naar waar de overlappingen zitten met de
andere kritische applicaties, denk hierbij aan BAG, SUWI en DigiD.
Het product van de kans op het optreden van de bedreiging maal het effect heeft geleid
tot een prioriteitsstelling in de genoemde risico’s. Het resultaat hiervan is zichtbaar
gemaakt in de volgende tabel.
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 7 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Gemeente Nijmegen
1.5 Analyse matrix
Kwaliteitsaspect / Bedreiging
Getroffen maatregelen (de
vet gedrukte onderdelen zijn
een norm bij de Zelfevaluatie
BRP)
Beschikbaarheid
Staat voor de tijd waarin een systeem functioneert zoals bedoeld. Rekening houdend met de garanties over het afgesproken niveau
van dienstverlening
Beschikbaarheidsvoor•
zieningen
•
Welke
•
continuïteitsmaatregelen zijn
getroffen
•
Uitwijkregeling (ook facilitaire •
zaken)
•
Back-up
•
•
•
•
•
•
•
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Actueel Informatiebeveiligingsplan
Jaarlijkse risico- en
maatregelenanalyse is
uitgevoerd en vastgesteld
De gemeentelijke
voorziening wordt
gemonitord op
beschikbaarheid
Periodieke back-up
Berichtenverkeer wordt
afgehandeld vóór back-up
De datasave van de
periodieke back-up wordt
bewaard in een beveiligde
ruimte buiten de
serverruimte
Procedure
Continuïteitsbeheer
Brondocumenten worden
zodanig bewaard dat
aansluiting kan worden
gevonden met de datum
en het tijdstip van de
laatste periodieke backup
Procedure Herstel
mutaties BRP
Er is een uitwijkcontract
voor de gemeentelijke
voorziening waarin wordt
gegarandeerd dat de
Waarschijnlijkheid
1
Effect
2
Prioriteit*
5 (2)
Rest
risico
Nog te nemen
maatregelen
Planning
Verantwoordelijke
15-9-14
Hfd PZ
21-9-14
Hfd I&A
Pagina 8 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Kwaliteitsaspect / Bedreiging
Gemeente Nijmegen
Getroffen maatregelen (de
vet gedrukte onderdelen zijn
een norm bij de Zelfevaluatie
BRP)
•
•
•
•
•
1
Explosie / Gas / Omgeving
•
Gasaansluiting
•
Wat zit in de omgeving
•
2
3
4
Waarschijnlijkheid
Effect
Prioriteit*
gemeentelijke
voorziening binnen 24 uur
operationeel is op de
locatie van de
uitwijkleverancier of op
een eigen locatie
Uitwijknoodplan: Bijlage
intern uitwijkplan
geautomatiseerde
systemen
Jaarlijkse uitwijktest
Rapportage test uitwijk
Rapportage test restore
Rapportage test herstel
1
3
4 (3)
•
Brand
•
Bouwmateriaal gebouw
•
Materiaal dakbedekking
•
Leeftijd gebouw
•
Vrijstaand of aangebouwd
•
Wat zit in de omgeving
•
•
•
•
•
•
Brandmelders
Brandhaspels
Brandblussers
Branddetectie
Inspectie Brandweer
BHV organisatie
1
3
4 (3)
Stroomstoring
•
Is er een noodstroom
voorziening?
•
Wat is hierop aangesloten
•
•
•
UPS
Noodstroom
Generator beschikbaar
(eventueel huur)
Airco op
noodstroomvoorziening
aangesloten
2
2
3 (4)
Uitvallen of trage ICT
•
Afspraken over wijziging
2
2
3 (4)
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Nog te nemen
maatregelen
Planning
21-9-14
Afsluitpunten
nutsvoorzieningen bekend
Route gevaarlijke stoffen
•
Rest
risico
Verantwoordelijke
Hfd I&A
Pagina 9 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Kwaliteitsaspect / Bedreiging
voorzieningen
•
Hoe is het wijzigingenbeheer
geregeld
•
Hoe is het incidenten beheer
geregeld
•
Hoe is het probleembeheer
geregeld
•
Welke
continuïteitsmaatregelen zijn
getroffen
5
6
7
Gemeente Nijmegen
Getroffen maatregelen (de
vet gedrukte onderdelen zijn
een norm bij de Zelfevaluatie
BRP)
•
•
•
•
•
•
Diefstal / insluiping
•
Welke maatregelen in
preventieve sfeer camera’s /
kluis / kasten / controle
waardevolle goederen)
•
Geen waardevolle spullen
dicht bij de ramen
•
Hoe is de fysieke
toegangsbeveiliging geregeld
•
Is er een bezoekersregeling
•
Is er een afsluitcontrole
•
•
•
•
•
•
Sabotage
•
Motivatie knelpunten
•
Gevolgen reorganisatie
•
•
•
•
•
•
•
Virussen
•
•
Aansluitmogelijkheden op het
systeem (USB / Externe
•
harddisk)
•
•
Draadloos netwerk
•
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Waarschijnlijkheid
Effect
Prioriteit*
Camera’s
Sociale controle
Clean desk procedure
Fysieke beveiliging
Aanwezigheid policy
Bezoekersregeling
(inschrijven uitschrijven)
Bezoek begeleiden
Bewegingssensoren
Compartimentering gebouw
Alarmeringssysteem
1
2
5 (2)
Oog voor de medewerker
(management)
Interne controle
Alertheid bij management op
kwetsbare situatie personeel
1
4
3 (4)
Procedure Antivirus
voorzieningen
USB beleid
Restrictie internettoegang
E-mail en internet protocol
2
4
1 (8)
Rest
risico
Nog te nemen
maatregelen
Planning
Verantwoordelijke
hardware
Incidentenbeheer
Procedure Goedkeuren
updates gemeentelijke
voorziening
Testomgeving aanwezig
Patch en update beleid
Incidentenbeheer
Zie maatregelen bij
beschikbaarheidsvoorzieningen
Pagina 10 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Kwaliteitsaspect / Bedreiging
•
•
Gemeente Nijmegen
Getroffen maatregelen (de
vet gedrukte onderdelen zijn
een norm bij de Zelfevaluatie
BRP)
Waarschijnlijkheid
Effect
Prioriteit*
Virus / malware controle
3
2
2 (6)
Rest
risico
Planning
Verantwoordelijke
Virus controle
thuiswerken
8
Phishing digitaal
(wachtwoorden, pincode
achterhalen)
•
Virus / malware controle
•
Opleiding medewerkers
9
Hacking
•
•
Heeft er een test
•
plaatsgevonden op de firewall •
en de website
•
Wordt de firewall extern
gehost
•
Wordt de firewall extern
onderhouden
Aansluiting op Gemnet
Firewall
Hack-test (PEN test)
2
3
2 (6)
10
Fysiek geweld
•
Hoe zijn medewerkers
beschermd tegen agressieve
bezoekers (noodknop)
•
•
1
2
5 (2)
•
•
•
Training
Procedure Overvalinstructie
en agressief publiek
Noodknoppen
Alarmopvolging
Bijstandsteam
Verbaal en digitaal geweld
•
Hoe zijn medewerkers
beschermd tegen agressieve
bezoekers (noodknop)
•
•
•
•
Training
Noodknoppen
Alarmopvolging
Bijstandsteam
2
1
5 (2)
Data-integriteit
staat voor de juistheid, volledigheid en tijdigheid (actualiteit) van de informatie.
11
Nog te nemen
maatregelen
Onvolledigheden/
Onjuistheden
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
•
• Procedure
Gegevensverwerking
1
2
Virussen in software
Periodieke hacktest
16-9-14
Systeembehe
erder.
5 (2)
Pagina 11 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Kwaliteitsaspect / Bedreiging
Getroffen maatregelen (de
vet gedrukte onderdelen zijn
een norm bij de Zelfevaluatie
BRP)
Fouten in handmatige invoer
Foute in externe aanlevering
Systeemfouten
• Procedure Correctie
• Rapportage controle
gegevensverwerking
• Functiebeschrijving
beveiligingsfunctionaris
rijbewijzen en
reisdocumenten
• Procedure Ontvangst en
beheer waardedocumenten
• Procedure Aanvraag en
uitreiking waardedocumenten
• Bijlage Ontvangstbewijs
Identificatiekaart
• Rapportage Evaluatie
rijbewijzen
• Rapportage Evaluatie
Paspoorten en NIK
• Zelfevaluatie Paspoorten
en NIK
• Zelfevaluatie BRP
• Patch updates (Oracle; Key)
• ABC fouten / 6 klassen
maand-overzichten
•
•
•
12
Gemeente Nijmegen
Externe fraude
•
Hoe zijn de controle
maatregelen rond het
verkrijgen van
waardedocumenten ingericht
•
Op welke wijze worden deze
gecontroleerd bv bij eerste
inschrijving (identiteitsfraude)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Training
Interne controle
Naleving procedures
Toepassing functiescheiding
Procedure Identificatie
Formulier Identificatievragen
Procedure Aanvraag en
uitreiking waardedocumenten
Procedure
Gegevensverwerking
Alertheid bij management op
kwetsbare situatie personeel
Waarschijnlijkheid
1
Effect
1
Prioriteit*
Rest
risico
Nog te nemen
maatregelen
Planning
Verantwoordelijke
1-9-14
Hfd PZ
8-9-14
Hfd PZ
6 (1)
Pagina 12 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
13
14
Gemeente Nijmegen
Kwaliteitsaspect / Bedreiging
Getroffen maatregelen (de
vet gedrukte onderdelen zijn
een norm bij de Zelfevaluatie
BRP)
Interne fraude
•
Hoe zijn de controle
maatregelen rond de kritische
processen geregeld
•
Op welke wijze worden deze
gecontroleerd
•
Worden inlogcodes
uitgewisseld
•
Worden werkstations
afgesloten
•
•
Vertrouwelijkheid
heeft betrekking op de privacybescherming en op de exclusiviteit van informatie. Vertrouwelijkheid waarborgt dat alleen
geautoriseerden toegang krijgen tot de betreffende informatie en dat informatie niet voor anderen inzichtelijk is.
Schenden vertrouwelijkheid /
Uitlekken gevoelige
informatie
•
Regels gegevensverstrekking
•
Elektronisch verstrekking
(verkeerd mailadres)
•
Verstrekking op papier
(verkeerd adres) /
•
Prullenbakken /
Papiercontainer / laten
slingeren documenten
•
Wat mogen technische
applicatiebeheerders en
systeembeheerders
•
Hoe gaan mensen in de
organisatie om met
vertrouwelijke gegevens
•
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Interne controle
Toepassing
functiescheiding
Naleving procedures
Procedure Aanvraag en
uitreiking waardedocumenten
Procedure
Gegevensverwerking
Het beveiligingsbewustzijn wordt
gestimuleerd
Instructie medewerkers
over risico’s
Informatiebeveiliging en
over de
Privacyvoorschriften
Bijlage Parafenlijst
Gebruik Formulier
Autorisaties
Gebruik Geheimhoudingsverklaring
Procedure
Verstrekkingsbeperking
Procedure Identificatie en
Machtiging
Procedure Verstrekken
van gegevens aan
organen van de gemeente
met o.a. regeling omtrent
telefonische verstrekking
Waarschijnlijkheid
Effect
Prioriteit*
1
3
4 (3)
2
2
Rest
risico
Nog te nemen
maatregelen
Planning
Verantwoordelijke
3 (4)
Pagina 13 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Kwaliteitsaspect / Bedreiging
Gemeente Nijmegen
Getroffen maatregelen (de
vet gedrukte onderdelen zijn
een norm bij de Zelfevaluatie
BRP)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
15
Ongeautoriseerd gebruik
systeem
•
Is er een adequate
gebruikersprocedure
•
Voorziet P&O in informatie
over instroom, doorstroom en
uitstroom van medewerkers.
•
Worden inlogcodes
uitgewisseld
•
Worden werkstations
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
•
•
•
•
Waarschijnlijkheid
Effect
Prioriteit*
3
2
2 (6)
Rest
risico
Nog te nemen
maatregelen
Planning
Verantwoordelijke
van gegevens
Procedure Autorisatie tot
het systeem
Rapportage controle
autorisaties
Procedure Inzagerecht
Procedure Identificatie en
Machtiging
Er is een
privacybeheerder BRP
aangesteld
Regeling Beheer en
Toezicht BRP
Rapportage controle
privacyregelgeving
Rapportage Controle
gegevensverstrekking en
protocollering
Bijlage Proces verbaal
vernietiging van
verwijderbare media
Procedure Afvoeren van
computers
Procedure vernietiging papier
met vertrouwelijk gegevens
Er is een
Verordening/Reglement
waarin opgenomen de
derden regeling
Individuele identificatie
van alle gebruikers
Voorkomen wachtwoord
uitwisseling
(kluisprocedure**)
Procedure Autorisatie tot
Pagina 14 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Kwaliteitsaspect / Bedreiging
afgesloten
Gemeente Nijmegen
Getroffen maatregelen (de
vet gedrukte onderdelen zijn
een norm bij de Zelfevaluatie
BRP)
•
•
•
16
Phishing telefonisch
(wachtwoorden, pincode
achterhalen)
• Opleiding medewerkers
Waarschijnlijkheid
Effect
Prioriteit*
Rest
risico
Nog te nemen
maatregelen
Planning
Verantwoordelijke
het systeem
Gebruik Formulier
autorisaties
Rapportage controle
autorisaties
Eisen aan wachtwoorden
conform Zelfevaluatie
BRP (en BIG)
•
•
•
Voorlichting
Houding
Voorbeeld gedrag
management
1
1
6 (1)
Bewustwordingscampagne
•
Voorlichting en
communicatie, ook als
onderwerpen in werkoverleggen en in de P&O cyclus
Teams ICT, DIV en FZ die
interactief met de gebruikers
communiceren (en dus niet in
één richting, directief of
technisch)
Voorbeeld gedrag
management
Sociale controle binnen de
organisatie
Cultuur creëren waarin
aanspreken op ongewenst
(onveilig) I gedrag mogelijk is
en ook gebeurt
3
1
4 (3)
bewustwordingscampagnec 1-10-14
Algemeen BIV
17
Mensen als risico op BIV
- Wachtwoorden uitwisselen
- Gebruik en uitwisseling
toegangsdruppel
- (Privé) Gebruik email / internet /
mobiele telefonie
- Opbergen vertrouwelijke
documenten
- Vertrouwelijk oud papier
- Stukken brengen naar archief.
- Facturen met boete omdat ze te
lang open staan
•
•
•
•
Controleerbaarheid
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Hfd BZ
heeft betrekking op de mogelijkheid om achteraf toegang en transacties te kunnen verifiëren
Pagina 15 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
18
Gemeente Nijmegen
Kwaliteitsaspect / Bedreiging
Getroffen maatregelen (de
vet gedrukte onderdelen zijn
een norm bij de Zelfevaluatie
BRP)
Onvolledige controle
•
Vastlegging in procedures
•
Vastlegging van taken,
bevoegdheden en
verantwoordelijkheden
(functiescheiding)
•
Logging
•
Log controle
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
beveiligingsbeleid en plan
Taken, bevoegdheden en
verantwoordelijkheden
systeembeheer,
applicatiebeheer,
informatiebeheer,
privacybeheer,
gegevensbeheer en
beveiligingsbeheer zijn
eenduidig vastgelegd in
de Bijlage Regeling
Beheer en Toezicht BRP
Er is sprake van
functiescheiding tussen
degenen die
beveiligingsmaatregelen
opstellen, uitvoeren en
controleren: opgenomen
in de Regeling Beheer en
Toezicht BRP en in het
basisdocument
Audit trail is mogelijk
(loggen) voor alle
mutaties
Audit trail is mogelijk
(loggen) voor alle
raadplegingen
Procedure Protocollering
Rapportage Controle
gegevensverstrekking en
protocollering
Managementrapportage
Paspoorten en NIK
Managementrapportage
BRP
Functiebeschrijving van de
Waarschijnlijkheid
Effect
Prioriteit*
1
1
6 (1)
Rest
risico
Nog te nemen
maatregelen
Planning
Verantwoordelijke
Pagina 16 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Kwaliteitsaspect / Bedreiging
Gemeente Nijmegen
Getroffen maatregelen (de
vet gedrukte onderdelen zijn
een norm bij de Zelfevaluatie
BRP)
•
•
Waarschijnlijkheid
Effect
Prioriteit*
Rest
risico
Nog te nemen
maatregelen
Planning
Verantwoordelijke
beveiligingsfunctionaris
reisdocumenten en
rijbewijzen
Bijlage
Bewerkersovereenkomst
Uitvoeren controle
middels Bijlage
Vragenlijst bewerker
prioriteit 16 = hoogste prioriteit (waarschijnlijkheid x effect)
** Het bewaren van een password in de kluis voor noodgevallen. Na gebruik hiervan dient controle plaats te vinden van de gepleegde mutaties.
Figuur 2 Risico en prioriteitsstelling
1.6
Toelichting op de analyse
Op grond van de fysieke technische en personele aspecten voor zover bekend bij de aanwezigen is op grond van de vakkennis en de getroffen maatregelen een
inschatting gemaakt van het effect en de waarschijnlijkheid van een bepaalde bedreiging.
Voor alle bevindingen geldt dat de waarschijnlijkheid en soms mede daardoor het effect in deze voor de gemeente Nijmegen onbeduidend of laag/gering zijn. Alle deze
risico’s zijn met een score kleiner dan 9 uit de risico analyse gekomen.
De nog te nemen maatregelen opgenomen in de 7e kolom kunnen beschouwd worden als een actielijst voor de gemeente, waarvan de voortgang jaarlijks moet worden
beoordeeld en over moet worden gerapporteerd.
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 17 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Gemeente Nijmegen
2 Bijlagen
2.1
Kenmerken computerruimte
Om aan de in het plan Informatiebeveiliging beschreven vereisten voor de beschikbaarheid te voldoen heeft
de computer- of serverruimte waarin de gemeentelijke voorziening (voorheen GBA applicatie) van de
gemeente Nijmegen is opgesteld, op nog nader te bepalen de volgende kenmerken ter voorkoming van
gegevensverlies:
De computerruimte heeft een verhoogde vloer.
De computerruimte heeft en temperatuur regeling.
De computerruimte kent luchtbehandeling (stof/vuil).
De computerruimte is een apart (brand) compartiment.
Toegangscontrole.
Noodstroomaggregaat en brandblusinstallatiec
Aankruisen indien van toepassing.
2.2
Kenmerken fysieke beveiliging
Om aan de in het plan Informatiebeveiliging beschreven vereisten voor de beschikbaarheid, vertrouwelijkheid
en controleerbaarheid te voldoen hebben de in het plan Informatiebeveiliging beschreven kritische ruimten, op
nog nader te bepalen de volgende kenmerken ter voorkoming van gegevensverlies en de bescherming van het
eigen personeel:
Er zijn bewegingsmelders in de onmiddellijke nabijheid.
Er zijn (interne) alarmknoppen in de onmiddellijke nabijheid.
Er zijn overvalknoppen in de onmiddellijke nabijheid.
Er is een bliksemafleider.
Er zijn rook- en brandmelders in de onmiddellijke nabijheid.
Er zijn brandblussers in de onmiddellijke nabijheid.
Er zijn detectiepoorten in de onmiddellijke nabijheid.
Fysieke bewaking en BHV-ers
Aankruisen indien van toepassing
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 18 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
2.3
Gemeente Nijmegen
Kenmerken gemeentelijke voorziening
Om aan de in het plan Informatiebeveiliging beschreven vereisten voor de beschikbaarheid te voldoen heeft
het de door gemeente Nijmegen ingezette gemeentelijke voorziening op nog nader te bepalen de volgende
kenmerken ter voorkoming van gegevensverlies.
Gemeentelijke voorziening kent een UPS als noodstroomvoorziening welke het systeem
in staat stelt minimaal binnen 15 minuten af te sluiten.
Gemeentelijke voorziening kent eigen stroomvoorziening (dieselgenerator).
Gemeentelijke voorziening kent RAID 5 beveiliging.
Gemeentelijke voorziening kent gespiegelde schijven (mirroring).
Het door de Gemeentelijke voorziening gebruikte databasemanagement systeem kent
een re do log waardoor het herstellen van mutaties mogelijk is.
Wachtwoorden zijn alleen bij de gebruiker bekend.
Wachtwoorden bestaan uit minimaal 8 karakters, waarvan tenminste 1 hoofdletter, 1
cijfer en 1 vreemd teken.
Wachtwoorden zijn maximaal 60 dagen geldig en mogen niet binnen 6
keer herhaald
worden.
Gemeentelijke voorziening wordt tijdens de openingstijden gemonitord op
beschikbaarheid.
Het gemeten beschikbaarheidpercentage van de gemeentelijke voorziening tijdens de
openingstijden is conform de garantie gedurende het afgelopen jaar.
Gemeentelijke voorziening wordt buiten de openingstijden gemonitord op
beschikbaarheid.c
Het gemeten beschikbaarheidpercentage van de gemeentelijke voorziening buiten de
openingstijden is conform deze garantie gedurende het afgelopen jaar.
Er is een balie uitwijksysteem.
Aankruisen indien van toepassing.
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 19 van 20
Bijlage RI&E V2.0 2014.doc
Gemeente Nijmegen
2.4 Kenmerken gemeentelijk LAN
Om aan de in het plan Informatiebeveiliging beschreven vereisten voor de beschikbaarheid, vertrouwelijkheid
en controleerbaarheid te voldoen heeft het door gemeente Nijmegen gebruikte Local Area Netwerk op
nog nader te bepalen de volgende kenmerken ter voorkoming van gegevensverlies.
Het lokaal netwerk is gesegmenteerd.
Het netwerk is dusdanig ingericht dat het aantal netwerkstoringen zoveel mogelijk wordt
beperkt.
Er worden alleen standaard netwerkcomponenten gebruikt.
Het lokaal netwerk wordt afgeschermd van publieke netwerken door het gebruik van
een firewall.
Alle netwerkcomponenten worden beheerd en worden voortdurend gemonitord.
Wachtwoorden worden op een veilige manier uitgegeven (controle identiteit van de
gebruiker).
Tijdelijke wachtwoorden of wachtwoorden die standaard in software of hardware
worden meegegeven worden bij eerste gebruik vervangen door een persoonlijk
wachtwoord.
Gebruikers bevestigen de ontvangst van een wachtwoord.
Wachtwoorden zijn alleen bij de gebruiker bekend.
Wachtwoorden bestaan uit minimaal 8 karakters, waarvan tenminste 1
hoofdletter, 1
cijfer en 1 vreemd teken.
Wachtwoorden zijn maximaal 60 dagen geldig en mogen niet binnen 6 keer herhaald
worden.
BRP gegevens worden bij datacommunicatie via netwerk buiten fysieke beveiligde zone
versleuteld. Dit gebeurt o.a. bij het werken op afstand (= telewerken).
BRP gegevens worden bij opslag buiten fysieke beveiligde zone versleuteld opgeslagen.
Dit gebeurt o.a. bij het werken op afstand (= telewerken).
Aankruisen indien van toepassing.
Bijlage bij het plan Informatiebeveiliging
Pagina 20 van 20
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------voor iedere gemeente
geldt. Deze Baseline is opgezet rondom bestaande normen; de NEN/ISO
27002:2007 en NEN/ISO 27001:2005. Deze standaard is voor de Nederlandse Overheid gekozen en
algemeen aanvaard als de norm voor informatiebeveiliging. Voor specifieke maatregelen is in
onderhavige Baseline ook gebruik gemaakt van onder andere de WBP, SUWI-wet, BRP, BAG en PUN.
Dit plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten is afgestemd met de inhoud van de
Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse gemeenten voor Nederlandse Gemeenten (BIG) van KING.
Daarnaast is het voorliggend plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten gebaseerd op
regelgeving zoals die vermeld wordt in de in de aparte hoofdstukken van dit plan.
Goedkeuring
Goedkeuring van de inhoud van dit document en de daarbij behorende procedures vindt plaats nadat
de betrokken medewerkers van zowel de opdrachtnemer als opdrachtgever overeenstemming hebben
bereikt over wat in het plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten staat beschreven.
Voor accordering van het voorliggend plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten tekent
hieronder de opdrachtgever:
Nijmegen,
Burgemeester en wethouders in haar hoedanigheid als verantwoordelijke voor de BRP.
De burgemeester,
De secretaris,
De heer drs. H.M.F. Bruls
de heer drs. B. van der Ploeg
Burgemeester in zijn hoedanigheid als verantwoordelijke voor het onderdeel Waardedocumenten.
De burgemeester,
de heer drs. H.M.F. Bruls
Plan Informatiebeveiliging BRP en Waardedocumenten
pagina 1 van 1

pagina 2 - Gemeente Oegstgeest

Kamerbrief over resultaten en afronding van de 4e

Brief - Centrum Internationale Kinderontvoering

OPENBARE BESLUITENLIJST GEMEENTE KOLLUMERLAND C.A.

Bijlage 2 Behorende bij artikel 3 Reglement BRP Verstrekking blijft

Eén digitale overheid: betere service, meer gemak

BRP nieuwsbrief 1 april 2014

Assurance QA-review op het programma Operatie BRP Hoofdlijnen

Presentatie BOP publicatie 2014