Maatvoering van gelijmd metselwerk

03 Ontwerp
08 Maatvoering van gelijmd metselwerk
Opgesteld door: ir J.A. Kooren, architect bna
Doel
Het doel van deze informatie is om aan te geven hoe de toepassing van gelijmd metselwerk de
maatvoering beïnvloedt en welke uitgangspunten voor de maatvoering van gelijmd
metselwerk gelden. Uitgelegd wordt hoe de maatvoering kan worden aangepast aan de dunne
lijmvoeg van het metselwerk.
Inhoud
Inleiding
Maatvoering
Gerelateerde informatie
Inleiding
Een ontwikkeling van de laatste jaren is het verlijmen van metselwerk in baksteen en
betonsteen in de gevel. Hoewel het verlijmen van binnenwanden met blokken en elementen
van met name kalkzandsteen en gips al langer tot de dagelijkse bouwpraktijk behoort, is het
lijmen van metselwerk in de gevel nog betrekkelijk nieuw te noemen.
Maatvoering
De regels voor de maatvoering van gelijmd
metselwerk zijn in principe gelijk aan die
voor gewoon metselwerk. Bij het
maatvoeren van gelijmd metselwerk dient de
ontwerper echter rekening te houden met het
beduidend smallere voegwerk. Afhankelijk
van de gebruikte steensoort zullen de
stootvoegen in gelijmd metselwerk
gemiddeld niet breder zijn dan ca 3-6 mm.
De breedte van de lintvoegen ligt meestal
rond de 5 mm. De preciese dikte hangt ook
af van de maattoleranties en de
maatspreiding van de baksteen (zie infoblad
nr. 03-05 Baksteen formaten).
De afmetingen van de gewone metselstenen
zijn hierop niet afgestemd, zodat een
probleem kan ontstaan wanneer in bepaalde
verbanden gemetseld moet worden. Bij
toepassing van halfsteens, blok- of
stapelverbanden zijn echter weinig of geen
speciale aanpassingen nodig. Bij toepassing
van een gewone metselsteen in
halfsteensverband is de koppenmaat in
principe (4 - 7 mm) te smal voor
Figuur 1 – Door de grote sterkte van gelijmd
muurbeëindigingen (zie figuur 2). Men kan
dit oplossen door de steen op maat te hakken metselwerk is het maken van bijzondere
constructies en steenverbanden ook in prefab
of te zagen, echter bij uitwendige hoeken
heel goed mogelijk.
blijft het probleem bestaan. Vaak worden voor lijmwerk strengpersstenen gebruikt en dan is
zagen niet gewenst. Strengpersstenen kunnen gemakkelijker fabrieksmatig een aangepaste
lengte krijgen. In lijmwerk zien we hiervoor vaak de oplossing in een staande voeg, die al dan
niet tegelijkertijd als dilatatie dienst doet. De maatvoering dient hierop afgestemd te worden.
Men kan er ook voor kiezen het verband te laten doorlopen, waarbij de aansluitende ( +/halve) steen op maat wordt gehakt of gezaagd (zie figuur 3).
Figuur 2 – Bij gelijmd
metselwerk is de
koppenmaat van een
gewone steen te smal.
Figuur 3 – Hoekoplossingen bij
gelijmd metselwerk.
2
Bij lijmen wordt net als bij traditioneel metselwerk het halfsteensverband het meeste
toegepast. In gelijmd metselwerk kan eigenlijk elk metselwerkverband worden toegepast, mits
er rekening wordt gehouden met de smalle voegbreedte. Speciaal voor gelijmd metselwerk
zijn stenen ontwikkeld die daarbij qua maatvoering aansluiten. Met deze stenen is het
gemakkelijker om metselwerk in diverse verbanden te realiseren omdat de lengte van de strek
gelijk is aan twee koppen plus een (lijm)voegdikte.
Ook zijn er lijmblokken in de handel in modulaire maten, zoals het Hanson snellijm blok met
een werkende maat van 300 x 100 mm (figuur 4).
Figuur 4 - Hanson snellijmblok
Figuur 5 – Gelijmd metselwerk.
Door de grote sterkte van gelijmd metselwerk kunnen ook ongebruikelijke metselverbanden
worden toegepast. Denk hierbij bijvoorbeeld aan staand verband (figuur 1). Ook het
prefabriceren van metselwerk gaat meestal gemakkelijker vanwege de grotere sterkte.
Gerelateerde informatie
Infoblad
03-02 Voegkeuze; voegtypen
03-03 Metselverbanden
03-04 Maatvoering baksteen metselwerk
Literatuur:
[1]
Ontwerp- en uitvoeringsrichtlijnen voor de toepassing van baksteen in metselwerk;
KNB, Velp.
[2]
Technische richtlijnen voor verwerken en verlijmen van gevelbaksteen.
Terca Baksteen b.v., Zaltbommel.
[3]
Verlijmde draagconstructie van baksteen. KNB, Velp.
[4]
NEN 2489 – Metselbaksteen. NEN, Delft.
[5]
Hanson Snel Lijmsysteem; de toegevoegde waarde van verlijmen. Hanson Baksteen,
Udenhout.
3

Download Report