wwk60-04 (707.71kB)

&ta
W.W.K.
60-4
HBT VASTLEOûEN VAN BESTAANDB DUINER
EN HET BBVORDBREN VAN D!JIñVûSìMIIü
door
H.W.A.
van Doorn
~
Ri3kswaterstaat. Directie Waterhuishouding en Waterbeweging,
Afdeling Kustondsreoek
-
Het vastleggen
1).
bestaande duinefi en het bevorderen*
duinvorm%&&.
De materialen, welke i n Nederland worden gebruikt voor het vastleggen van
bestaanüe 8uinen en bevorderen van duinvorming z i j n de volgende<
a. helmplanten
b . hehipQtea
o. str+ en rietpoten
a. rijs- en rletscharmen
e, rijs- en rietsohuttiragen
f. overige beplantingen.
,.
~.
*
2).
.
W 5 e van toepassing.
~.
a. Helmplanten.
, . ,~
Hslmplenten worden aangebracht om het aangestoven zand of kale
?i
~
gedeelten i n het duin vast t e leggen. Helm i s een lange, ta a ie @ass o o r t , welke i n het duin nog zeer goed w i l groeien.
De benodigde helmplanten worden verkregen door ze t e steken op plaat5ent die dioht met helm z i j n bezet. H i e r b i j d i e n t ~ e o h t e rt e worden
~,
gesorgh, dat. geen kale plekken ontstaan. Het i s beter nabij de t o p van
i,
de duinregel (zeereep) geen helm t e steken, omdat dan t e r plaatse ge.,
makkelijk verstuiving optreedt. Onder zeereep wordt verstaan de buiten* : . I . ,
s t e , aan zee gelegen, doorgaande duinregel. Het helmsteken en opnieuw
planten geschiadt i n de rage1 i n de maanden oktober en november zo
mogelijk b i 3 nat: weer, echter n ie t b i j vorst o f snaeuw.
~~;.
Op een diepte van 20 k 25 cm steekt men de helm
met wortel en a l
,
uit. Iedere gestoken helmplant moet, met de hand Vaetgeknepen, op 15 cm
van h e t worteleind een omtrek hebben van tenminste 6 cm en tenminste 6
I~
halrnep~bevatten,die ieder 2 wasbare knobbels aan het ondereind heb ben.^^
De planten worden op een diepte van 15 h 20 cm i n regelmatige
r i j e n ~ e ki n verband verspringend i n het zand geplaatst. Om iedere plant ,
wordt het zand s t e v i g met de voet~,aangeatampt*De onderlinge afstand van
de r i j e n en van de planten i n de r i j bedraagt 50 Cm,
~1
,
~
~
~
O
~~
~
~~
-~~
~~
~
~~
~'~~
~~
~
-+
v
~~
\L
V
.L
-Y
i
O
3
.y
V
V
.y
.L
*
Om voldoende zekerheid t e hebben, dat de plant t o t groei z a l komen, 1 ,
verdiekt
.~
het aanbeveling de helm binnen &n uur ~naihet steken ap~de be- ~
a t s t e planten. A l s dit a i e t a@gcpll;llri$+
. w e t e n de+&&B
middeîXijk worden ingekuild. Desondanks moet deze helm dan tooh binnen
d r i e dagen worden uitgeplant, omdat z i j daarna n i e t meer b r a k b a a r i a
Het' is gewenst om helm, welke op hoge plaateen i s gegroeid, wederom
op hoge gedeelten ven het duin u i t t e planten.' Verder dient men qr op t
l e t t e r d a t helm, welke OP het zuiden op noorden heeft gestaan, o03 we
aan de5elfdQ kant ten opzichte Van de windrichting wordt geplaatst.
~~
b. Iielmmten.
Eielmpoten worden gemaakt van met een s$Jgksl: afgeaineden hel&
bundal helm wordt dubbel-gevouwen en moet, m e t de~handVsist&ekII@pen,
.
een omerek hebben van 12 cm. De poten woraen I n gaten van ongeveer
15 a0 cm diepte geplaatat en steken dan 2 ~ 2 0cm boven de grond ui
Bet 5and om de poot wordt goed .aangestampt. Ook h i e r worden r i j e n g
vormd 5oals b i j de helmplanten i e aangegeven. De afstand tussen de
r i j e n en tussen de poten onderling i n de rij bedraagt eohter slaohts
35 om,
-
c.
Stro-.en rietpoten.
Een stro-poot bestaat u i t een bundel rogge- of tarweetro~t e r halve
lengte dubbelgevouwen welke, met de hand vastgekgepen, een omtrek h e e t 3
van 12 cm.
Ban riet-poot wordt van âroog- o f d a k r i e t gemaakt. De bossen r i e t
worden b in het midden d e r lengte doorgesneden, Daarna worden de r i e t atengels t e r halver lengte gevouwen t o t een bundel welke, vaaQgekne
m e t ~ d e ~ h a n deen
, omtrek moet hebben van 70 om.
Stro- en rietpoten worden geplaatat i n gaten van ongeveer 20 om diepte ..
en steken 20 30 cm boven de g r o n d s l a g ~ u i t . Wet sand om de poten moet
ook h i e r stevig worden aangestampt. D s plaatsing :in T i j e n gesohhdt
verder. op dezelfde wijze a l s b i j helmpoten.
~~
-
,
d. Rijs- en rietschermen.
Een rijsscherm wordt samengesteld van Hollands of Brabants rij
De boeeen rijshout worden Losgesnëden en de takksn worden geplaetst i n
een greppel t e r diepte van 40 om.^ De bleeseinden van het rijshout~worde
n l e t ~aggehakt. De greppel wordt~daarna dicht gemaakt en de a6i+lîngs-grond vast aangestampt. Per meter lengte warden 2~boasenHollands of 3 ~bossen.Brnbants rijshout gebruikt.
3.
V o o r een rietscherm wordt droog- o f dekriet gebruikt.
Per meter lengte wordt 86n bos verwerkt. De r i e t s t e n g e l s worden i n een
greppel van 40-50 cm d i e p t e geeet, waarna de greppel wordt gevuld. Ook
e.
h i e r moet de aanvullingsgrond
goed worden Bculgeetarnpt.
Eet riet wordt daarna t o t 60
100 cm boven de grond afgesneden.
Ki;LB-
rietschuttimen.
,
Een r i j s s c h u t t i n g bestaat ~ 5 naast
%
elkaar geplaatste bossen
r i j s h o u t i n een greppel ven 50 cm diepte. De bossen worden a l af n i e t
losgesneden en van de blees ontdaan. Om de schutting een goede, vaste
stand t e vereekeren worden op afstanden van 1 m Wslcherense pal.en of
staken i n het zanlgeslagen. De rijsbossen worden daarna vastgeklemd
tussen twee r i j e n t u i n l a t t e n op 20 en 80 cm,~gerekend vanaf de grondslag. De t u i n l a t t e n worden met t a a i e tenen aan de staken verbonden.
Per meter lengte worden 3 bossen rijshout gezet. B i j een rietaohutting
~~
~:,
~
~..
,~
~~
=~~
woraen eveneens Waleherense palen o f staken op afstanden van 1 m en
40 cm diep i n de grond geslagen. Daartussen wardt i n een greppel van
40 cm üiepte 86n 10SgeQneden bos droog- o f dekriet geplaatst, De greppel
wordt daarna met zand aangevuld, en goed aangestampt. De rietschu%tisg
, ,
,=
~-
~J
wordt vastgekneld tussen 4 regels van t u i n l a t t e n , waarvan de beide
onderste op 20 cm en de bovenste op 65 cm boven de grond worden aange-
',
bracht, Deze regels worden elk met een wiepband aan de Walcherenee palen^ i~
o f s~takenbevestigd. De onderste regels worden met ttvee, de bovenste
~
met d r i e wiepbenaen s t i j f tegen elkander getrokken, Na het s t e l l e n van
de schutting wordt het r i e t op 80-95 cm boven de grond afgeSneden.(
zle
~~
='
~
:i
. ,,
..J~
tekening op bla.5)
I n p l a a t s van Walcherense palen of staken worden ook wel perkoenp&Pen
gebruikti hieraan worden de t u i n l a t t e n vastgespijkerd. De perkoenpalen
worden 60 om &Lep I n de g r o n d geelagen. RietsQhuttingen met perkoenpale
z i J n steviger dan schuttineen, welke met tstaken z i j n gemaakt.
Rijsschuttingen voldoen beter dan rietschuttingen, omdat het grovere
r i j s h o u t het &tuivende zand beter äoorlaat dan de mesr dichte r i e t schutti&. De l a a t s t e heeft door de grotere s t i j f h e i d ook meer van de
wind t e l i j d e n
en heeft daardoor een kortere levensduur.
..~
I-
f. Overige beplantinnea.
~.~
~I
~~
&halve de nirtuurlidke plantengroei wordt i n IIederland ook &at r a c h t het binnenduin vast t e leggen door bebossing. De resultaten g i j n
i n vele gevallen n i e t gunstig.
~~
~~
..,.;~
4.
~~
BebossLng direot op of a c h t e r de zeereep is nfet mogelijk doordat de
wind h e t z o u t e zeewater en zand verstuift, terwijl voorts de bodgm
s l e o h t &terhoudend, arm aan plantenvoedsel e0 humus is. Wanneer i n
.
het binnenduin de natuurlijke ontwikkelhg van Be duin8oorn zodanig i s :
dat duindoornbossen worden gevormd, ,dan ont@taanàoor Be besohutting
.~
van deze bossen g e l e i d e l i j k een aantal andere planten, zoals de v l i e r ,
~
k r u i p w i l g en diverse grassoorten. Ife milieuverbetering is dan zodanig,
:::
~.
dat op~beschutte, vochtigs plekken met kans op sucoes berken, wilgen,
populieren en eiken kunnen worden h geplant.
~.
Over het algemeen z a l rnen~houtsoortenmoeten planten, die weimig ~:
:~
eisen aan de bodem s t e l l e n en goed bestand z i j n tegein de wind. Op hogere ~, I
plaatsen komen voor uitplanten naalähoutsoorten in^ aagmerkfng, Deze
worden a l s 2 j a r i g e planten u i t de kweekplaatsen aangevoerd, waar z i j
~
het ?J.@fstu i t het zaad van de t e r plaat8e groeiende bomen woraen gakweel&. Ma h e t omspitten van de bodem worden z i j dicht opeeweplant om -:::
verstuiving van het zand t e verhinderen. Later'woràen z i j geregeld uit- ~:
I
gedund. Tenslotte kan worden getracht een onderbeplanting van loofhout :~~
1;
~
~
~~
i
~
~~
~
~~
~~
~~
~~
aan t e brengen.
Voor de eerste beplanting van het kale duin k komt de zee-den i n
aanmerking, verder ook de Oostenrijkee- en de Corsicaanse-denr
Loofhout is i n het algemeen ongeschikt VOOP een e e r s t e beplanting op
r
~_
,
,
.
~.
hoge, droge plaatsen.
.~
In Hederland vindt men geen bebossing op minder dan snkels h o n â e r I:
.
den meters afstand landwaarts van de zeereep.
,
~~
,,
~
3 . Aelrabeplan%lng tussen stro- of rietpoten.
B i j een tekort aan helmplanten wordt dese methode d i k w i j l s toegepast.
De helmplanten en de s t r o - o f rietpoten worden
i~-:
i n regelmatige r i j e n i n
verband gezet, i n iedere ri,j afwisselend een stro- o f rietpoot ,en een
helmplant. De afstand van de r i j e n onderling en tussen de pot~enen
planten bedraagt 35 om.
:.~: ~
:~;
.
..~
~. ,.
~
,~
~.
4. Werketn aan de buitenduin regel (zeereep).
,
Een onderscheid is t e maken tussen werken welke b i j verhogin& van het ~.~ ~ ~
strand worden toegepast en werken welke geschieden bij StPandvwlagiWr -y:;:
A l s het strand hoger wordt verplaatst de laagwaterlijn, en veelal Ook ~- ,:=i
de hoogwaterlijn, zich aeewaarts. B i j StzwldVBrlaging doet %iahhet ~::i:
.
~.
~.
tegenovergestelde voor.
..
~,::
~~~1
~~
;i
~, ,
~~
~~
~~~
~~
Wanneer de zeereep van voldoende afmeting is, behoeven a l l e e n de etuifi n $e top zijn'onteitaan, t e worden bepoot met s t r w ~ r i e t gaten,~~welke
of heimgoten, om verdere verstuiving van het zand t e voorkomen, D i t
-~
gesohie8t dus voorlopig met dood materiaal. ~e ervaring heeft geleerd,
dat helmplanten h i e r n i e t t o t groei komen. Later, wanneer door de poten
een lesg vers zaad is vastgehouden, wordt pas de levende helm geplant.
Tevens~wordtdan langs de voet van het duin een s t r o o k poten geplaatst
om e e n ~ f es n e l instuiven met zand van d e nog jonge helmbeplanting Ze
;I!
~~
.~
:~
~~
~
'
~~
>
..
.~-=
.
,
;,~: ,
~~
voorkomen.
~,
,
,~!:-
B i j diepe stuifgaten i n de zeereep kWIn80 ook rljs- of r i e t s c h u b
tlngen worden geplaatst. IIet verdient aanberellng het aangestoven nand
i n de nabijheid van de sohuttingen t e verspreiden of t e slechten
(egaliseren). A l s men d i t nalaat neemt de zandwinning s t e r k af.
O
R i j s - of r i e t s c h u t t i n g i n een s t u i f g a t van Be, mereep.
indien verbreding van de zeereep w o r d t gewenst, dan kan de verhoging van de duinvoet worden bevorderd door i n het voorjaar een strook
poten op de duinvoet t e plaatsen. Deze poten doen dienst a l s zandvanger
en men~kande plaatsing daarvan zoveel nodig herhalen. In de kerfst~~
w o r d t de aangestoven ophoging met helm beplant.
f$sn grote verbreding van de duinvoet kan worden bereikt dwr h a a k s
op de t e e n gestelde schermen van rijshout op afstanden van 10-2@m.
D i k w i j Is worde'n deze schermen haaks
op de heersende windrichtini g o p k % ~
,~
Het nieuwe p r o f i e l komt mede t o t stand door het aanbrengen van e e n ~ ~
bepotgng, waardoor een regelmatig8 aanstuiving ontstaat. B i j een doelmatige opstelling van de schermen en een j u i s t e bepoting is overscheppi
van eand veelal n i e t nodig, omdat dan het werk volledla, door Be alad
wordt verricht.
~
~~
6,
B i j een:belangrijke strandverhoging
is het mogelijk een geheel nieuw
duin ~tvformandoor het plaatsen van lawasohermen van r i e t of r i j s h o u t
op^ afstanden van 5-10 m. Wanneex de^ sohermeh zi@
ondergestoven worden -:;
op de ciphoeing weer nieuwe schermBa geplaatst enz+ in het najaar z a l
: ' . ~
.
men hat~~aangewonnen
zand traohten vast t e le&pm door helmbeplanting.
Bij strandverlaging neemt de äuinvoet ai. D i t gaat met aantastine,
van hei! profiel van de zeereep gepaard, zodat dan een a t e i l ~buitwbeloop ~'~
~~
~
~~
~
I < ; ~
ontstaa't onderbvie aan verstuiving.
Indien achter de zeereep nog:een duinke,ten van voldoende afmeting en^
aanwiek is, kan.bet zeewaarts beloop van de buitenregel worden afgevlakt e i daarna bepoot met stro- riet- o f helmpoten. Tegelijkertijd
wordt gewerkt op verhoging en verbreding van de dubvoet door Ook langSA
de voet een strook potente @aaOgm,h&,gmbij gunstig resultaat wordt %e
h a a l d . ~ X n de herfst wordt het gewonnen aan8 weer bezet met helmplantan,
Veelal z a l deze winst i n de winter weer verloren gaan, do& op &e5
w i j z e b l i j f t het duin zoveel mogelijk behouden.
Een meer forse methode om b i j duinafslag het verloren t e r r e i n t e
herwinnen i s . het plaatsen van EtdfSChQrmen~van
r i e t o f rijshopt, welke'
op tien onderlinge afstand ven 3 of 4 m svenw~jdigaan de duivost worâen
geste'd. Tussen âeze langsschermen worden op afstanden van on$crveer 10 m
dwarssohermen, i n onderling vorband verapri@end, aangebracht ATdus
ontstaan hokken, welke het zand vangen en vaathouden. De dwassaohermen
staan loodrecht op do meest heersbnde windrichting.
I
e
~
_ _ _ _ _ _ _
,
/
/
ianpsrchrrm
/
dwarrrchrrm
.,
B i 3 esn:~zeer belangrijke verlaging van hei itrand( vaarbij a f g l a g van
~ , I~
~
de zeereep plaats vindt, kan men trachten het duin i n stand t e houden
door a.er. overstulving. De top v a n ~ d eaan afslag blootstaande zeereep
wordt
. . d&xdoe van de begroeiing ontdaan, waardoor het zand landwaarts,
wordt $erplaatst en weer opnieuw wordt vastgelegd.
~
: :~~
~r
-1
~
~,i_
.
,
~~
,,
.~
9. Werken a l s aevola
oorlogshandelingen.
.~
~
de door oorlogshandelin{;en zwqar beschadigde ~äuinenop Waloheren
~~
en Cohouwen bleek het n i e t mogelijk de helmbeplanting 6p normale wijga
-i,!
..
t e herstallen. De daarvoor i n aanmesking komende gedeeltska aija toen
, L~I:
overdekt met een netwerk van rijssohermen, waartwasen een aieuwe helmbeplankini: werd aangebracht.
.
Bij
si^
~~
~
~f
~~
,~ 1 ~
~~
~~
e
6.
--
---~
~~
-
~~
Omsohr~jvlngvan het materiaal en daaraan t e s t e l l e n eisen.
~
~~
~.
i
Hollands rilshout i s afkomstig van rood- b i t t e p en grauwwilgen, ~waaman~:~
:,
~-,.
de dunne, goed gebleesde wilgentakken of twijgen worden gebundela t o t
een boa.
Blees I s ~ d Bt o p met bladdragende twijgjes van een tak, het andere einde ~i
.~
,,
wordt bouteinde genoemd.
Eengewone bos Eiollands rijahout l a 2,50 m Lang, 0.16 m breeä e n ~ 0 , 0 8m
.
dik. HBt hout wordt gebonden door twee banden (wiepbanden), Gerekend
vanaf
bouteinden wordt de onderste band op 0,30 m, de bovenste band
op 0,70 m aangebracht. De bos heeft . b i j de banden een ei-vormlge doorsnede,~doordat z i j aan 6én einde i e t s minder & % m l di5, De omtrek vRn
een bos b i j de onderste band is 0,36 m.
&en boe Hollands rijshout mag l O $ eleenhout bevatten.
~
~
i~
~~
~~
e
tenminste voor een vierde b e l u i t dunne
Brabants rijshout bestaat
goed vertakte en gebleesde eikentakken o f stammen. Het hout moet tenminete. v i e r j a a r oud z i j n , Overigens worden essen, berken, blauwkwalster,^ wilgen, d elzen, hazelaar of wervelhouten takken of twijgen gebruik
Een bos Brabants rijahout i s 2,20~m Law. IIet hout wordt same~3xgiabonden
door twee banüen, aoals gesohiedt b i $ een bos Hollands r i j s h o u t r De
dikte van een bos i s tenminste 0407 m, de omtrek b i j de onders4e band 5
0,38 t. ~ D Bdooranede b i j de banden i s ovaal. De omtrek van del takken o
twijgen mag ten hoogste 0,lO m bedragen.
~~
~~
=
P63rkOWlDalOn x i j n van dennen, grenen o f eikenhout.
Eiken perkoensn moeten minstens van 14-jarig hout zijn. Perkoenen 5iJn
1,20 of 1,60 m lang, de diameter is op 0.10 m u i t het kopeind ongeveer
O , l 4 me De palen woräen gekruind en gepunt.
Droog r i e t . De stengels moeten van ongeveer g e l i j k e dikte, reoht en
buigzaam zijn. Ben bos drocgriet heeft een oirkelvormige doorsnede en
is s t i j f gebonden met één band op 30 om gerekend u i t de stoppeleinden.
De leste van een bos is tenminste 2 m, de omtrek b i j de band i a 0,90 mi^^-^
,
i
..
:
Droog:riet wordt meestal i n november, na het vallen van het blad gasneden en moet volkomen droog z i j n ,
~
~~
~
~
~
~
S t r a , ~ k $ nz i j n ~ v a ntarwe- o f roggehalmen van ongeveef? ge3ijk&d%kt,er
De volwassen halmen moeten volkomen droog, recht, buigzaam en goed
uitgedorst zijn.
Een bos s t r o heeft een cirkelvormige doorsnede e n ~ i sop 30 om uit de
etoppeleinden s t i j f gebonden met een stro-wiar De hngte van ffm bos
i s tenminste 1 m i de omtrek b i j de stro-wis is^ 0,90 m.
.
J
.~
~
.~
r:
Tuinlatten z i j n van wilgen- essen- of eikenhout. Z i j moeten zoveel
.~
mogelijk van geliJke dikte, over de volle lengte glad OpgeSnoela en i n ::'
de blees getopt zijn. Verder dienen de laCb5n zees veerkraohtig t e 5ijnr
De l e k t e i e tenminste 2,2û m, de omtrek i n het midden van de lengte
. ~.
i s O,û5
0,07 m.
~~
-
i'lieubanden z i j n extra t a a i e wilgentenen, welke niet misgroeid mogen
zijn. De lengte i s tenminste 1,30 m, t e r w i j l de omtrek i n het midden
van de lengte 0.03 m i s +
.~
.~
.
.,
trom the prooeedings o f the conierenoe Qn blology a d oir11
engimexlng 21, 22 and 23 september 1948, Inndoa, Fubllshed by hhe
Inatitutlon of C l v l l Engineers.
The u80 of vegetation t o s t a b i l l a r sanâ-dunes by Mr. J.H. van der
EurH and h, L. van Bundegom.
Ihe 8 t a b i l i r a t í o n of aMd-dune8 by vrgrtakîon by Valen.binir J~OWQXJ,
2, Exoerp$
M.A,,
PhwD.
3. De betekenis ven de helm door C. Sipkas.
e
4. Organepne Wnmnblldung door D r a J.W. van Meren (bork, uitgegeven
door Martânw Mijhoff, 'ai-Cravenhage* t934).
5* Stuifdijken op Vlieland en Tersohelling door J.Ce VIaaeco InjdEohFift
v/h Konr Eed. AardFijkskundQ Oenootrohap, 1947, bls. 310
a
.~~
l
Foto nr. 2 (W.W.K.-F.59.025)
Foto nr. 1
Gezicht op de zandaanwinning met behulp van
rietschermen en stropoten voor de zeereep
langs de duinvoet. De bovenste rietschermen
en stropoten staan op een reeds vrij hoog
gevormde zandaanwinning, aan de voet van dit
zandlichaam zijn weer rietschermen en stropoten geplaatst. De richting van de rietschermen is loodrecht op de overheerschende windrichting.
F o t o nr. 2
Gezicht op de zandaanwinning met behulp van
rietschermen en stropoten voor de zeereep
langs de duinvoet. De bovenste rietschermen
en stropoten staan op een reeds vrij hoog
gevormde zandaanwinning, aan de voet van dit
zandlichaam zijn weer rietschermen en stropoten geplaatst. De richting van de rietschermen is loodrecht op de overheerschende windrichting.
Foto nr. 3
A l s b i j foto nr.
14 de rietschermen z i j n h i e r
e c h t e r b i j n a onder h e t zand bedolven. Linksboven d e oude h e l m b e p l a n t i n g van d e z e e r e e p .
!
Foto nr. 4
O v e r z i c h t van d e z a n d a a n w i n n i n g i n d e z e e r e e p .
T i j d e n s d e s t o r m van 1953 was h i e r de d u i n r e g e l
weggeslagen, waardoor de a c h t e r g e l e g e n v a l l e i
werd g e i n u n d e e r d .
De z a n d a a n w i n n i n g is v e r k r e g e n
d o o r h e t t e l k e n s p l a a t s e n van r i e t s c h e r m e n i n d e
r i c h t i n g e v e n w i j d i g aan d e d u i n v o e t b Aan d e z e e z i j d e jonge helmbeplanting.
Foto nr. 6 (W.W.K.-F.59.133)
O
Foto nr. 5
Vastleggen van het duin door rijsschermen, met daartussen helmbeplanting, afgewisseld met rietpoten.
Door ooilogshandelingen (zie bunkers rechtsbeneden)
was de beplanting zodanig beschadigd, dat herstel alleen
door deze methode kan geschieden.
Foto n r . 6
Vastleggen van het duin door rijsschermen, met daartussen
helmbeplanting, afgewisseld met rietpoten. Door oorlogshandelingen (zie bunkers rechtsbeneden) was de beplanting
zodanig beschadigd, dat herstel alleen door deze methode
kan geschieden.
Foto nr.
7
D e t a i l van d e f o t o ' s n r s . 5 en 6.
Op d e a c h t e r g r o n d van een r i j s s c h e r m , op de voorgrond h e b n p l a n t e n a f g e w i s s e l d met r i e - p o t e n .
F o t o nr. 7 (W.W.K.-F.59.134)