Begroting en Werkplannen 2014 - Het Zuid

Begroting en Werkplannen
2014
U201332511
18 september 2014
1
.............................................................................................................................................. 1
INLEIDING ............................................................................................................................ 3
A. RELATIE BEGROTING MET INTERN EN EXTERN BELEID ........................................... 4
B. MEERJARENBEGROTING 2014-2018 ............................................................................. 4
C. BEGROTING 2014 ........................................................................................................... 7
1. Staat van baten en lasten .............................................................................................. 7
2. Resultaatverdeling ........................................................................................................10
3 Risicoparagraaf..............................................................................................................11
D. WERKPLANNEN .............................................................................................................12
1. Terreinbeheer ...............................................................................................................14
1A Natuurbeheer ..............................................................................................................15
1B Recreatie .....................................................................................................................17
1C Zakelijke Lasten ..........................................................................................................19
1D Kwaliteitsborging .........................................................................................................20
1E Monitoring ...................................................................................................................22
1F Beheeradministratie .....................................................................................................23
1G Beheer Opstallen ........................................................................................................24
1H Beheer Derden ............................................................................................................25
2. Fondsenwerving ...........................................................................................................28
3. Ontwikkeling .................................................................................................................30
4. Communicatie ...............................................................................................................32
4A. Bezoekerscentrum......................................................................................................34
5. Projecten ......................................................................................................................36
6. Bedrijfsvoering ..............................................................................................................37
Bijlage 1 Overzicht bezit en beheer ......................................................................................39
2
INLEIDING
De Stichting Het Zuid-Hollands Landschap voorziet in een belangrijke maatschappelijke
behoefte door natuur en landschap te beschermen, te versterken en voor de inwoners van
Zuid-Holland beleefbaar te maken. De relatie met erfgoed en cultuurhistorie wordt daarbij
steeds nadrukkelijker gelegd.
Naast het daadwerkelijke natuurbeheer van de eigen terreinen investeert de stichting in de
relatie met haar achterban en het brede publiek door middel van communicatie en
voorlichting. De stichting wil meer mensen bij haar werk betrekken bijvoorbeeld door de inzet
van diverse soorten vrijwilligers. Aangezien de overheidsmiddelen beschikbaar voor natuur
en landschap steeds minder worden, streeft de stichting er naar ander inkomstenbronnen te
vinden zoals door lokale fondsenwerving en publieksacties via social media.
Aan de verschillende activiteiten van de stichting zijn baten en lasten verbonden. In deze
begroting zijn deze activiteiten conform eerdere begrotingen als afzonderlijke producten
opgenomen. Het werkplan en de bijbehorende begroting voldoen aan de eisen die de
overheid en het Centraal Bureau voor Fondsenwerving (CBF-keur) stellen in termen van
doelstellingen, activiteiten, effecten/beoogde resultaten en presentatie, zijn in de
voorliggende begroting op elkaar afgestemd.
Het werkplan 2014 met bijbehorende begroting dient door het Bestuur van het Zuid-Hollands
Landschap vastgesteld te worden. Dit is op 18 september 2013 gebeurd. De werkorganisatie
voert vervolgens het werkplan uit. De resultaten worden neergelegd in het jaarverslag waarin
de uitkomsten in prestaties en financiën zijn weergegeven. De goedkeuring van het
jaarverslag behoort statutair tot de taken van het Bestuur.
Gezien het stoppen van de boekjaarsubsidie van de provincie Zuid-Holland (Asv) is er recent
een reorganisatie (organisatiekrimp) doorgevoerd en zijn diverse kostenbesparingen ingezet.
Er is onder meer bezuinigd op huisvesting, het tijdschrift en de standaard
vrijwilligersvergoedingen. De stichting stelt zich daarnaast tot doel de inkomsten te vergroten
ondanks de moeilijke economische situatie. Voorbeelden zijn de invoering van betaald
parkeren en het verhogen van de agrarische pachtprijzen.
De samenwerking met de collega organisaties Landschapsbeheer Zuid-Holland en
Erfgoedhuis Zuid-Holland zal verder worden geïntensiveerd onder meer door gezamenlijke
huisvesting in het Meisjeshuis te Delft, het gezamenlijk activiteitenplan en het oprichten van
een compacte werkorganisatie. De onzekere situatie bij Landschapsbeheer Zuid-Holland is
daarbij een risicofactor.
Het Zuid-Hollands Landschap zal zich de komende jaren richten op haar kerntaak
terreinbeheer gecombineerd met het versterken van het maatschappelijk en financieel
draagvlak. Er is een nieuwe koers ingezet die in het nieuwe Meerjarenbeleidsplan zal
worden geconcretiseerd. De stichting richt zich nog meer dan voorheen op (potentiële)
donateurs, bedrijven en externe partijen waaruit Het Zuid-Hollands Landschap van origine is
ontstaan. Het verbinden van mensen met natuur, landschap en erfgoed heeft daarin een
prominente rol.
3
A. RELATIE BEGROTING MET INTERN EN EXTERN BELEID
ZHL 2.0 in 2014
Naast de zorg voor natuur en landschap willen we in 2014 bereiken dat:
-
Zuid-Hollands Landschap zich verbindt met mensen, bedrijven en organisaties en samen
werkt aan een mooie en gezonde leefomgeving;
Zuid-Hollands Landschap zich vernieuwt en verandert om haar maatschappelijke
legitimatie duurzaam veilig te stellen;
Gebieden gekoppeld worden aan beleving, ervaring en gebruik;
Zuid-Hollands Landschap zich richt op jonge gezinnen en jeugd zonder de trouwe
achterban uit het oog te verliezen;
De communicatie moderniseert en papier vermindert;
Beschermers actiever bij het werk en de passie betrokken zijn.
Wij doen dit met vier pijlers: “Binden, Bewaren, Bezielen en Betalen” conform de
gezamenlijke notitie die met Erfgoedhuis Zuid-Holland en Landschapsbeheer is opgesteld en
inmiddels door de provincie wordt onderschreven.
In 2013 en 2014 wordt de nieuwe Meerjarenvisie oftewel Meerjarenbeleidsplan ontwikkeld.
Deze visie is opgehangen aan de eerder genoemde koersnotitie en ZHL 2.0. In de
Meerjarenvisie landen de aanbevelingen van de werkgroepen die, in het kader van de
cultuuromslag in 2013, aan de slag zijn gegaan met diverse ZHL 2.0 onderwerpen.
B. MEERJARENBEGROTING 2014-2018
In de meerjarenraming worden de beleidslijnen in financiële zin doorvertaald zoals die in de
voorgaande paragraaf zijn beschreven. De belangrijkste daarvan zijn:
Uitgangspunten :
 Indexatie 1,50%
 Waar mogelijk verlaging van kosten en beperkte stijging opbrengsten
 Conform huidige regeling geen indexering SNL inkomsten. De nog lopende
Programma Beheer vergoedingen die aflopen zullen een factor 1,5 hoger worden in
SNL.
 Stabilisatie van het aantal beschermers en terreinen, beperkte stijging bijdragen door
giften e.d.
 Geen jaarlijkse ha groei doorrekenen waardoor werk derden en personeelskosten
alleen geïndexeerd worden.
De meerjarenraming is opgesteld als staat van baten en lasten naar kostensoort en naar
CBF-opstelling.
4
Meerjarenraming naar kostensoort (x 1.000)
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
Subsidieregeling Natuurbeheer (SNL)
874
1.484
1.507
1.507
1.508
1.520
1.520
Subsidie Provincie Zuid-Holland (Asv)
1.485
1.225
0
0
0
0
0
Bijdragen Derden
499
653
712
715
717
720
722
Inkomsten terreinen
310
337
420
426
433
439
446
Beschermersinkomsten/donateurs
885
1.050
1.080
1.100
1.100
1.100
1.100
Opbrengst verkopen
10
10
7
7
7
7
7
Sponsoring
50
50
40
50
60
60
60
Giften en legaten
171
206
206
206
206
206
206
Rente
100
70
70
70
70
70
70
3
12
18
18
18
18
18
40
50
50
50
50
50
50
TOTAAL BATEN
4.427
5.148
4.110
4.148
4.168
4.189
4.198
Personeel
2.010
2.035
1.700
1.726
1.751
1.778
1.804
57
66
35
35
35
35
35
1.265
1.321
1.300
1.250
1.255
1.260
1.260
Materialen
202
207
178
181
184
180
175
Afschrijvingen
118
163
177
178
179
180
181
Verzekeringen
37
40
43
44
44
45
46
Overige baten
Resultaat effectenportefeuille
Onkostenvergoedingen
Werk Derden
Energie
87
102
84
85
87
88
89
Zakelijke Lasten
348
366
354
360
365
371
376
Algemene Kosten
287
287
245
247
249
251
253
4.411
4.586
4.116
4.104
4.148
4.186
4.219
16
562
-6
44
20
3
-20
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT
In het gedeelte na de streep is te zien dat per 2014 de boekjaarsubsidie Provincie geheel is
vervallen. Dat betekend een daling van de subsidie van ca. 1,2 miljoen. Aan de andere kant
zijn in 2013 de vergoedingen vanuit de subsidieregeling SNL aanzienlijk gestegen met ca. 6
ton. Per saldo zijn de subsidies per 2014 dus met 6 ton afgenomen. Om toch tot een neutrale
begroting te komen is rekening gehouden met kostenbesparingen en inkomstenverhogingen.
Dit is terug te zien in de volgende componenten:






Stijging INKOMSTEN TERREINEN van ca. 78.000 euro
Besparing PERSONEELSKOSTEN van ca. 352.000 euro als gevolg van het beëindigen
van de arbeidscontracten van de kwaliteitsafdeling. In 2013 was dit nog volledig
opgenomen
besparing op VRIJWILLIGERSVERGOEDINGEN (32.000 euro)
Besparing WERK DERDEN van ca. 42.000 euro. (10.000 euro bedrijfsvoering, 15.000
euro communicatie, 60.000 terreinen)
WERK DERDEN in beheer derden projecten toegenomen, maar daar staat opbrengst
tegenover.
ZAKELIJKE LASTEN (huisvesting) en ALGEMENE KOSTEN ca. 67.000 euro lager door
o.a. het samenwonen in 1 gebouw met de samenwerkende organisaties en overige
besparingen per product.
5
Meerjarenraming CBF
Baten
Subsidies van Overheden
Baten uit eigen fondsenwerving
Overige baten
Baten uit beleggingen
Lasten
Besteed aan doelstelling
Natuurbeheer
Monitoring
Kwaliteitsborging
Zakelijke lasten
Recreatie
Bezoekerscentrum
Ontwikkeling
Communicatie
Projecten
Opstallen
Beheer derden
Beheer administratie
Totaal besteed aan doelstelling
Werving baten
Kosten eigen fondsenwerving
Kosten uit acties van derden
Kosten verkrijging subsidies van overheden
Kosten beleggingen
Kosten Beheer en administratie
Totale lasten werving baten
Totale lasten
Resultaat
2014
1.507
1.333
1.220
52
2015
1.507
1.363
1.229
52
2016
1.508
1.373
1.238
52
2017
1.520
1.373
1.247
52
2018
1.520
1.373
1.256
52
4.112
4.150
4.170
4.191
4.200
-940
-11
-42
-295
-380
-65
-139
-432
-217
-146
-432
-55
-937
-11
-42
-294
-379
-65
-138
-431
-216
-145
-430
-54
-947
-11
-42
-298
-383
-66
-140
-435
-218
-147
-435
-55
-956
-11
-43
-300
-387
-66
-141
-439
-220
-148
-439
-55
-963
-11
-43
-303
-389
-67
-142
-443
-222
-149
-442
-56
-3.154
-3.144
-3.177
-3.206
-3.231
-300
-18
-55
-2
-589
-964
-299
-18
-54
-2
-589
-963
-303
-18
-55
-2
-595
-973
-305
-18
-55
-2
-601
-982
-308
-18
-56
-2
-605
-989
-4.118
-4.106
-4.150
-4.188
-4.221
-6
44
20
3
-20
6
C. BEGROTING 2014
1. Staat van baten en lasten
Resultaat van baten en lasten naar kostensoort (x € 1.000,=)
Omschrijving
Subsidies Programma Beheer/SNL
Subsidie Provincie Zuid-Holland
Bijdragen Derden /projectinkomsten
Inkomsten terreinen
Beschermers inkomsten
Opbrengst verkopen
Sponsoring
Giften en legaten
Rente
Overige baten
Resultaat effectenportefeuille
begroting begroting Begroting begroting werkelijk werkelijk werkelijk
2014
2013
2012
2011
2012
2011
2010
1.507
1.484
874
832
1.628
814
793
0
1.225
1.485
1.361
1.186
1.440
1.372
712
653
499
295
4.025
2.669
2.431
420
337
310
245
328
317
268
1.080
1.050
885
1.121
1.064
1.000
1.068
7
10
10
10
7
7
7
40
50
50
35
22
117
25
206
206
171
171
246
505
214
70
70
100
100
86
69
92
18
12
3
8
24
11
34
50
50
40
40
211
-69
276
TOTAAL BATEN
4.110
5.148
4.427
4.217
8.825
6.880
6.580
Personeel
Vrijwilligersvergoeding
Werk Derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energie
Zakelijke Lasten
Aankopen natuurgebieden
Algemene Kosten
1.700
35
1.300
178
177
43
84
354
2.035
66
1.321
207
163
40
102
366
2.010
57
1.265
202
118
37
87
348
1.973
47
1.224
190
110
34
85
300
245
287
287
281
3.029
48
4.451
263
134
39
96
372
117
247
2.090
38
3.087
289
115
37
86
360
379
236
1.909
37
2.404
335
82
36
79
527
986
296
TOTAAL LASTEN
4.116
4.586
4.411
4.245
8.795
6.716
6.689
-6
562
16
-28
30
164
-109
RESULTAAT
Toelichting
Inkomsten
Per 1-1-2014 wordt de Stichting het Zuid-Hollands Landschap niet langer gesubsidieerd
vanuit de boekjaarsubsidie Provincie Zuid-Holland. Hoewel de vergoedingen vanuit SNL
regeling hoger zijn dan voorheen is er een aanzienlijk deel van de subsidie (ca. 6 ton)
weggevallen. Om dit op te vangen is in 2012/2013 een reorganisatie ingezet. Dat is onder
meer terug te zien in de lagere personeelskosten. Andere besparingen hebben met name
betrekking op huisvesting, vrijwilligersvergoedingen en bezuinigingen op het natuurbeheer
(extensivering). De inkomsten stijgen door hogere pachtprijzen en de invoering van betaald
parkeren bij ons bezoekerscentrum. De ontbindingsvergoedingen worden in 2013 geheel
afgewikkeld ten laste van de reorganisatievoorziening die in 2012 is ingesteld.
7
De giften en legaten zijn gebaseerd o.b.v. historisch gemiddelde. Het resultaat
effectenportefeuille is gebaseerd o.b.v. de te verwachte inkomsten zoals dividend en
obligatierente.
Uitgaven
De salariskosten zijn als gevolg van de reorganisatie gereduceerd. De begrote salariskosten
zijn gebaseerd op 27 fte in 2014 tegenover 31 fte in 2013. Daarnaast is rekening gehouden
met 1,25 % indexatie. Door de overstap van vaste vrijwilligersvergoedingen naar
declareerbare kosten zullen de kosten dalen. De zakelijke lasten (huisvesting) en de
algemene kosten vallen lager uit als gevolg van de samenwerking.
8
Resultaat van baten en lasten naar CBF opstelling (x € 1.000,=)
Baten
Subsidies van Overheden
Baten uit acties van derden
Baten uit eigen fondsenwerving
Overige baten
Baten uit beleggingen
Lasten
Besteed aan doelstelling
Natuurbeheer
Algemene terreinvoorzieningen
Monitoring
Kwaliteitsborging
Zakelijke lasten
Recreatie
Bezoekerscentrum
Beleidsadvisering
Ontwikkeling
Communicatie
Projecten
Opstallen
Beheer derden
Beheer administratie
Totaal besteed aan doelstelling
Werving baten
Kosten eigen fondsenwerving
Kosten uit acties van derden
Kosten verkrijging subsidies van overheden
kosten beleggingen
Kosten Beheer en administratie
Totale lasten werving baten
Totale lasten
Resultaat
Percentage eigen fondsenwerving
Percentage Beheer en Administratie
Percentage besteed aan de doelstelling
Begroting
2014
1.507
Begroting
2013
2.710
1.333
1.220
52
1.316
1.072
50
Werkelijk
2012
2.814
938
1.268
3.596
216
4.112
5.148
8.831
-940
0
-11
-42
-295
-380
-65
0
-139
-432
-217
-146
-432
-55
-1.047
0
-78
-76
-280
-421
-67
-163
-145
-446
-221
-173
-400
-54
-831
-229
-67
-84
-275
-418
-66
-178
-126
-387
3.626
-172
-348
46
-3.154
-3.571
-6.760
-300
-18
-55
-2
-589
-964
-269
-21
-54
-1
-670
-1.015
-218
-19
-46
-6
-1.753
-2.042
-4.118
-4.586
-8.801
-6
562
30
22,51%
14,30%
76,70%
20,44%
14,61%
69,37%
17,20%
19,90%
76,60%
9
Begroting 2013
Stand Ultimo 2013
113
2.148
459
2.335
86
38
152
241
-61
454
10
7
75
10
65
Natuurbeheer
Monitoring
Kwaliteitsborging
Zakelijke lasten
Recreatie
Bezoekerscentrum
Beleidsadvisering
Fondsenwerving
Communicatie
Ontwikkeling
Projecten
Opstallen
Elfenbaan
Ockenburgh
Oostvlietpolder
Kaapduin
De Schans
Zandmotor
Eiland v. Brienenoord
Heemtuin krimpen
Spanjaardsduin
Beresteijn
Watergang Mildenburg
Sophiapolder
v Dixhoorndriehoek
Natuurcompensatie
Schaperswijk
Heemtuin Bos
Bedrijfsvoering
begroting 2014
Stand Ultimo 2014
180
1.239
7
708
18
-33
147
-40
1.199
-0
7
-13
695
-7
11
-8
-8
14
6.877
14
562
7.440
514
-33
-71
-241
-401
-42
514
-33
-71
-241
-401
-42
-448
1.391
-497
-163
953
-497
-163
10
-22
-36
-10
5
-3
-4
-14
-4
1
-7
-0
-1
5
63
1.308
1.700
3.643
86
-22
-36
-10
5
-3
-4
-14
-4
1
-7
-0
-1
5
0
3
-2
63
3
-2
-448
Totaal
-3
Fonds van Dixhoorndriehoek
Fonds beheer Objecten derden
515
Fonds beheer Rhijngeest
Fonds Veenweiden en Rietland
89
Fonds Oostvlietpolder
Fonds Beheer opstallen
38
Fonds beheer Zandmotor
Fonds Terreinbeheer
86
Fonds beheer Spanjaards Duin
Reserve Monitoring
1.876
Fonds beheer Beresteijn
Reserve Risico Programma Beheer
2.035
Fonds beheer Elfenbaan
Reserve Duurzaam Beheer
Stand Ultimo 2012
x € 1.000,=
Fonds beheer Ockenburgh
Continuïteitsreserve
2. Resultaatverdeling
-787
-22
10
-9
-10
-36
-0
-7
-14
5
38 -546
431
17
55
138
1.164
6
688
-3
-3
14
5
-6
5
7.433
10
3 Risicoparagraaf
De provinciale boekjaarsubsidie (Asv) komt vanaf 2014 geheel te vervallen waardoor de
stichting op jaarbasis met ca. 1,4 miljoen minder aan inkomsten wordt geconfronteerd. Er
kunnen in 2014 nog wel transitiekosten als gevolg van organisatieaanpassing worden
ingediend.
De totale transitiekosten zijn geraamd op € 824.000,=, waarvan naar verwachting € 285.495
vanuit Asv 2013 gedekt zal worden. Het restant ad. € 565.557 wordt in 2014 bij de provincie
ingediend als transitiekosten. Het geprognotiseerde positieve saldo van 2013 is nodig om het
Fonds Duurzaam beheer op het gewenste niveau te brengen t.b.v. toekomstig groot
onderhoud/herinrichting en het opvangen van calamiteiten (stormschade e.d.).
De lopende SNL beschikkingen zijn conform de regeling niet geïndexeerd waardoor er
jaarlijks feitelijk minder geld voor beheer beschikbaar is. Mogelijk wordt deze regeling
landelijk aangepast maar dat is op dit moment nog onzeker.
Het Zuid-Hollands landschap heeft een continuïteitsreserve van 2.035.000 euro per ultimo
2012. Deze reserve is bedoeld om de loonkosten te kunnen doorbetalen als de Stichting met
grote organisatorische calamiteiten wordt geconfronteerd.
Omdat de continuïteitsreserve integraal deel uit maakt van de effectenportefeuille bestaat er
een risico dat er koersverliezen ontstaan op het moment dat de Stichting genoodzaakt is om
de reserve liquide te maken. Naast de al eerdere verplichting van het CBF om de hoogte van
de continuïteitsreserve te verantwoorden is het transparant beheer van spaar- en
beleggingsfondsen daar als keurmerkcriterium aan toegevoegd. De begrote loonkosten over
2014 bedragen 1.700.000,=. De reserve kan derhalve aan het einde van het jaar worden
verlaagd vanwege de lagere loonkosten.
De beschermersinkomsten /donateursbijdragen lijken zich te stabiliseren. Dit komt door de
contributieverhoging die ingezet is in 2012 en de inzet van extra wervings- en
bindingsmethoden. Met de inzet van de nieuwe wervingsmethoden worden steeds vaker
donateurs op 'vrijblijvende' basis verbonden aan de stichting. Zij geven wel met regelmaat
giften maar steunen Het Landschap niet met een structurele beschermersbijdrage. Deze
vorm van verbinden past goed in de huidige tijd, gaat mee met de social media trend en
komt voort uit de ZHL 2.0 koers. Dit heeft echter wel tot gevolg dat de
beschermersinkomsten meer kunnen fluctueren en de giftinkomsten grilliger zijn. Ook het
werven van maandelijkse bijdragen t.o.v. jaarlijkse bijdrage zorgt voor gespreide inkomsten
en mogelijk meer tussentijdse opzeggingen (immers als het jaarbedrag al is voldaan zegt
men per jaar op. Bij een maandbetaling kan dit per maand stopgezet worden.
Nederland stapt over op IBAN, dat betekent ook het einde van de huidige acceptgiro. Vanaf
1 februari 2014 kan de huidige acceptgiro niet meer gebruikt worden. Mocht de SEPA
aanpassing niet goed gaan dan betekent dit in het ergste geval dat veel betalingen uitvallen.
Richting de Beschermer kan dat verwarring geven, want de Beschermer gaat er vanuit dat
de betaling is overgemaakt, echter zonder matching met de database. Daarnaast worden de
huidige Nederlandse incasso’s omgezet naar standaard Europese incasso’s. Mochten de
SEPA formaten niet goed in de systemen zijn geïntegreerd dan bestaat het risico dat er niet
meer geïncasseerd kan worden. Uiteraard werkt de werkorganisatie aan de benodigde
aanpassingen om deze potentiele problemen te voorkomen.
11
D. WERKPLANNEN
Het werkplan geeft een overzicht van de producten en diensten van Het Zuid-Hollands
Landschap met een overzicht van baten en lasten per product. Tevens betreft het een
beschijving van effecten, activiteiten en prestaties/beoogde resultaten per product. Het
vigerende meerjarenbeleidsplan en de nieuwe koers ZHL 2.0 zijn daarbij het uitgangspunt
voor dit werkplan.
12
Subsidie SNL
Bijdragen derden
Inkomsten terreinen
Beschermerinkomsten
Opbrengst verkopen winkel
Sponsoring
Giften
Legaten
Overige baten (rente)
Overige baten (opbrengst effectenportefeuille)
Overige baten
Totaal baten
1.444
4
214
2
46
60
15
388
20
320
126
20
1.060
7
40
74
132
1.662
2
Personeelskosten
Vrijwilligersvergoeding
Werk derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energiekosten
Zakelijke lasten
Algemene kosten
Totaal lasten
Resultaat
449
20
397
74
1
21
10
20
1
940
721
11
-9
1
1
42
-42
Omslag bedrijfsvoering
Omslag beheeradministratie
Resultaat incl. omslag
164
44
514
2
22
-33
7
22
-71
1.306
10
10
174
3
108
148
1
201
94
0
6
380
-335
37
2
11
4
0
0
4
2
6
65
-30
3
13
300
996
2
80
432
-422
3
2
139
-139
66
11
52
75
24
-401
-42
953
-497
-163
60
46
0
326
4
33
12
295
295
-235
5
-241
8
35
40
14
43
13
50
160
446
63
25
2
55
10
6
14
14
17
3
146
14
179
3
203
47
32
1
1
11
109
-109
25
11
-22
75
5
-67
432
14
65
342
2
103
8
16
9
4
15
90
589
-526
320
-342
215
35
24
154
20
62
15
32
0
-0
20
-589
-109
0
63
-0
Totaal
Projecten
Te verdelen kosten
Bedrijfsvoering
Beheeradministratie
Beheer derden
Opstallen
Ontwikkeling
Communicatie
Fondsenwerving
Bezoekerscentrum
Recreatie
Zakelijke lasten
Kwaliteitsborging
Monitoring
Natuurbeheer
Begroting 2014 per product (x 1.000,=)
1.507
712
420
1.080
7
40
74
132
70
50
18
4.110
235
86
1.700
35
1.300
178
177
43
84
354
245
4.116
-16
86
-0
-0
-6
13
1. Terreinbeheer
Onder de algemene noemer Terreinbeheer vallen verschillende producten, zoals
Natuurbeheer, Monitoring, Kwaliteitsborging, Zakelijke lasten en Recreatie (voorzieningen +
toezicht).
Het vigerende Meerjarenbeleidplan spreekt over het streven naar efficiënt en goed beheer
van de natuurgebieden met een reductie van de beheerkosten naar 600 euro per hectare in
2014. In deze beheerkosten zijn de volgende producten onderscheiden: Natuurbeheer (incl.
algemene terreinvoorzieningen), Recreatie, Kwaliteitsborging, Monitoring en Zakelijke lasten.
Vanwege forse bezuinigingen binnen het beheer en de reorganisatie waarbij beheerplanning
en monitoring aanzienlijk zijn gekrompen, komen de geprognotiseerde beheerkosten per
hectare in de begroting 2014 uit op € 507,- per hectare. Beheerplanning en monitoring zullen
echter projectmatig moeten worden uitgevoerd.
Met het wegvallen van de provinciale boekjaarsubsidie is er voor het terreinbeheer nog een
substantiële subsidie beschikbaar: de Subsidieregeling Natuur en Landschap (SNL). De SNL
vergoedt 75% van de standaard kostprijs voor het beheer. De zakelijke lasten zoals
waterschapslasten maken bovendien geen onderdeel meer van uit. Zij werden voorheen
door de provincie vergoed. De resterende beheerkosten dienen betaald te worden vanuit
terreininkomsten zoals pacht en eigen bijdragen.
De norm voor het Zuid-Hollands Landschap zou minimaal moeten zijn dat de SNL subsidie
75% bedraagt van de totale kosten voor het beheer. Deze begroting gaat uit van € 1.507.000
aan SNL subsidie (incl.€ 15.000,= voor beheer objecten derden), dat betekent dat de kosten
voor het beheer maximaal € 1.989.333 zouden mogen bedragen.
Directe
beheerkosten
Toerrekening
organisatiekosten
Totaal
beheerkosten
940
208
1.148
Monitoring
11
24
35
Kwaltiteitsborging
42
29
71
Zakelijke Lasten
295
5
300
Recreatie
380
66
446
1.668
332
2.000
x € 1000,=
Natuurbeheer
Totaal
Deze begroting komt uit op € 1.668.000 aan directe kosten en € 332.000 organisatiekosten
oftewel € 2.000.000 op jaarbasis. Binnen de begroting van 2014 wordt afgerond dus 75%
van de totale beheerkosten door de SNL bekostigd.
Dat laat onverlet dat de stichting een eigen bijdrage moet zien te genereren van € 508.000.
De terreininkomsten zijn begroot € 278.000 waarbij het verschil voorlopig uit eigen middelen
(bv beschermerinkomsten) zal moeten worden bijbetaald.
14
1A Natuurbeheer
Wat willen we bereiken?
 Het realiseren van het juiste evenwicht tussen beschermen van natuur en benutten /
genieten door mensen.
 Werven en binden van vrijwilligers en ondersteunen van beheerders van natuur en
erfgoed. Voor 2014 zien wij met name kansen voor Heemtuin Bos en Ockenburgh te
Den Haag.
 Marktgericht werken en concreet invulling geven aan een duurzame samenleving met
zorg voor biodiversiteit en een gezonde leefomgeving. De behoefte aan goede
gezondheid en aan rust en ruimte wordt steeds belangrijker.
 Behoud aanwezige natuurwaarden in onze terreinen en waar mogelijk versterking
daarvan d.m.v. slim beheer en eenmalige investeringen
 Verhogen inkomsten en verlagen uitgaven om kosten en baten binnen het beheer meer
in evenwicht te brengen
 De beheerkosten moeten in overeenstemming zijn met de normen waarop de
Subsidieregeling Natuur en Landschap (SNL) is gebaseerd
Wat gaan we daarvoor doen?
De consequentie van de huidige maatschappelijke veranderingen is dat het voor iedere
organisatie veel harder werken geblazen is waar dat voorheen makkelijker en vooral
overzichtelijker was. ‘Gewoon’ je terreinen goed beheren en dat vertellen is niet meer
voldoende. Wij blijven ons uiteraard inzetten voor natuur en landschap maar wel voor en
door mensen.
Jarenlang heeft de stichting nagestreefd een zo hoog mogelijke kwaliteit van haar
natuurgebieden te halen. De laatste jaren is het Zuid-Hollands Landschap genoodzaakt de
uitgaven te bepreken en zodoende wordt er ingezet op het in stand houden van de
bestaande waarden. 2014 is het eerste jaar dat de begroting sluitend gemaakt moet worden
zonder de boekjaarsubsidie vanuit de provincie. Het beheergeld moet daarom nog efficiënter
ingezet worden. Ook voor 2014 staan er daarom bezuinigingen en verhoging inkomsten ten
opzichte van het voorgaande jaar op de rol.
In 2014 zal er gestart worden met het verleggen van kosten intensieve werken zoals
slootschoning en baggerwerken naar de pachter. Met name in de Krimpenerwaard wordt
veel grasland verpacht en gaat hier veel geld in om. Deze werken worden gefaseerd naar de
pachters verlegd; bij het aangaan van nieuwe overeenkomsten worden hier afspraken over
gemaakt. Extern advies in de tweede helft van 2013 zal uitsluitsel moeten geven in welke
mate de pachtprijzen eventueel redelijkerwijs verhoogd kunnen worden. In de begroting is
reeds rekening gehouden met een beperkte stijging van de inkomsten.
Voormalige constructies zoals landpacht voor tuinen rondom woningen zullen tegen het licht
gehouden worden en waar mogelijk zullen deze in 2014 vervangen worden door
huurovereenkomsten waaruit meer inkomsten gegenereerd worden. Samen met het nazien
van overige overeenkomsten zoals jacht- en vishuur, overige (zakelijke) rechten en het extra
inzetten op bijvoorbeeld haardhoutverkoop, wordt een verhoging van de inkomsten ten
opzichte van de begroting 2013 van € 33.000 realistisch verwacht.
Verder zullen de stroken en overhoeken die nu nog relatief intensief beheerd worden minder
intensief beheerd worden. Er zal hierbij gekeken worden of er geen specifieke en belangrijke
natuurwaarden verloren gaan.
Het Zuid-Hollands Landschap kan al jaren steunen op veel werk dat er met vrijwilligers
verzet wordt. Dit wordt zeer gewaardeerd en de aantallen stijgen de laatste jaren gestaag.
Tot 2014 was de organisatie gewoon een standaard vrijwilligersvergoeding aan de
15
vrijwilligers te verstrekken. Per 2014 wordt dit omgezet in een onkostenvergoeding, waardoor
er bespaard wordt op de uitgaven. Deze wijziging is inmiddels aan alle vrijwilligers
gecommuniceerd die daar over het algemeen begrip voor hebben.
Het is belangrijk de voorzieningen zoals rasters, hekken, dammen, duikers en beheerpaden
onderhouden worden zodat gebieden veilig toegankelijk blijven en vee ingerasterd is. Waar
mogelijk zal meer onderhoud van de rasters bij pachters van het gebied neergelegd worden
om hier ook een kostenreductie in te realiseren.
Hoe meten we de resultaten?
De financiële doelstellingen zullen middels de financiële rapportages gevolgd worden.
Het in stand houden van de huidige natuurwaarden zal worden gemeten via de
kwaliteitsborging op basis van monitoring en het actualiseren van beheerplannen.
Begroting Natuurbeheer (x €1.000,=)
Subsidies SNL
Bijdragen Derden
Inkomsten terreinen
Overige baten ( 13 rente , 50 dividend/obligatie
Begroot 2014
1.444
4
214
Begroot 2013
1.434
4
181
Uitkomst 2012
1.547
6
188
1.662
1.620
76
1.817
-449
-20
-397
-74
-460
-41
-461
-86
-1
-940
721
-164
-44
514 1)
-1
-1.047
572
-186
-43
343
rente)
TOTAAL BATEN
Personeel
Vrijwilligersvergoeding
Werk Derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energie
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
Omslag beheeradministratie
RESULTAAT incl. omslagen
-363
-35
-467
-82
-32
-6
-20
-4
-13
-1.022
795
-327
-37
430
1) Het positieve resultaat geeft mogelijk een vertekend beeld omdat de kosten van recreatie, zakelijke lasten en kwaliteitsborging elders worden
opgevoerd.
16
1B Recreatie
Wat willen we bereiken?
 Natuur wordt steeds meer als integraal onderdeel van landschap en cultuurhistorie
gezien en beleefd. Er is de behoefte om waardevolle natuur duurzaam aan volgende
generaties door te geven. De burger en daarmee ook de provincie Zuid-Holland heeft
behoefte aan een integraal aanbod wat betreft natuur, landschap, erfgoed en
ontspanningsmogelijkheden. De recreatievoorzieningen zullen hierop moeten worden
aangepast.
 Waar haalbaar en betaalbaar optimale openstelling van de gebieden
 Mensen actief van de natuur laten genieten
 Beleving van de natuurgebieden naast de openstelling door middel van goed
onderhouden recreatievoorzieningen, afgestemd op de vraag en op beschikbare
middelen. In verband met de terugloop van middelen wordt het aantal voorzieningen
versoberd.
 Veilig gevoel bij bezoekers van de natuurterreinen van het Zuid-Hollands Landschap
d.m.v. adequaat toezicht.
 De beheerkosten moeten in overeenstemming zijn met de normen waarop de
Subsidieregeling Natuur en Landschap (SNL) is gebaseerd (recreatietoeslag).
 Toepassen van de leefstijlenquête zoals ontwikkeld door de werkgroep in 2013 in een
aantal geselecteerde terreinen om daarmee de behoeften van bezoekers in kaart te
brengen.
Wat gaan we daarvoor doen?
- continueren huidige openstellinggraad
- onderhoud veel gebruikte recreatievoorzieningen en up to date brengen
- projectmatige investering in realisatie of vervanging van recreatie voorzieningen.
- sponsoring zoeken vanuit lokale bedrijven of bewoners voor recreatie voorzieningen.
- professioneel en deskundig toezicht door BOA’s
Het beheer is er op gericht om de recreant de natuur zo goed mogelijk te laten beleven
middels de reeds bestaande voorzieningen. Bij gebrek aan financiële pijlers zal er naar
gestreefd worden om het huidige voorzieningenniveau te behouden op die plekken waar veel
recreanten komen. Uitgangspunt is dat alle gebieden opengesteld dan wel beleefbaar zijn,
maar daar waar weinig vraag is naar recreatiefaciliteiten zullen deze niet meer vervangen en
verwijderd worden. Vervanging van de voorzieningen zal projectmatig en bij voorkeur door
middel van sponsoring geschieden.
De koers van het Zuid-Hollands Landschap is gericht op het meer (ver)binden van onze
beschermers aan onze natuurgebieden en opstallen. In 2013 is een start gemaakt met het
polsen van bezoekers in onze gebieden wat zij verwachten van onze gebieden, met name
wat betreft de recreatieve elementen. Om de nieuwe koers te kunnen realiseren met minder
geld, is het des te belangrijker om goed te bepalen waar er geïnvesteerd moet worden in de
recreatie. In 2014 zal er waar nodig vervolgonderzoek plaatsvinden naar de wensen van de
bezoekers. Omdat dit in het veld arbeidsintensief is, zullen online methoden hiertoe verder
verkend worden.
Naast het bevorderen van de recreatieve beleving van natuur en landschap zal er met het
oog op het veiligheid en bescherming van bezoekers en de natuur zelf professioneel en
deskundig toezicht gepleegd worden. Speciale aandacht zal gegeven worden aan Natura
2000 gebieden (gebieden met een Europees beschermde status) en natuurgebieden nabij
de stad.
Zeker in de drukke provincie Zuid-Holland is het houden van toezicht en waar nodig het
handhavend optreden belangrijk. Het is in dat kader voor het Zuid-Hollands Landschap
17
onbegrijpelijk dat de provincie Zuid-Holland haar bijdrage aan recreatieve voorzieningen en
toezicht volledig heeft geschrapt hoewel er binnen de SNL systematiek mogelijkheden voor
maatwerk beschikbaar zijn.
Hoe meten we de resultaten?
 Mate van openstelling ten opzichte van voorgaande jaren
 Aantal klachten en incidenten rondom de staat van onderhoud recreatieve
voorzieningen
 Aantal klachten rondom de veiligheid en overlast in de terreinen
 Aantal waarschuwingen en opgemaakte proces verbalen
 Zo mogelijk een klanttevredenheidsonderzoek in druk bezochte gebieden
Begroting Recreatie (x € 1.000,=)
Subsidies SNL
Subsidie Provincie Zuid-Holland
TOTAAL BATEN
Personeel
Vrijwilligersvergoeding
Werk Derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energie
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl.omslagen
Omslag bedrijfsvoering
RESULTAAT incl omslagen
Begroot 2014
46
46
Begroot 2013
47
531
578
Uitkomst 2012
55
525
580
-326 *)
-4
-33
-12
-310
-7
-65
-33
-0
-6
-380
-335
-66
-401
-0
-6
-421
157
-75
82
-220
-4
-112
-31
-21
-4
-13
-3
-9
-417
163
-134
28
*) De personeelskosten zijn wat gestegen aangezien 2 tijdelijke contracten in 2013 met 1 jaar verlengd zijn. De verwachting is dat als er nieuwe
gebieden in beheer genomen kunnen worden, deze kosten per hectare juist weer zullen dalen.
18
1C Zakelijke Lasten
Wat willen we bereiken?
Voor haar terreinbezit betaalt het Zuid-Hollands Landschap zakelijke lasten
(waterschapslasten). Omdat er in tegenstelling tot voorheen geen provinciale subsidie meer
beschikbaar is voor de zakelijke lasten, worden de waterschapslasten per 2014 met de
maximale 50% doorbelast aan pachters. Uiteraard dienen de bestaande contracten daarbij
gerespecteerd te worden.
Het Zuid-Hollands Landschap heeft in verhouding tot andere terreinbeheerders hoge
waterschapslasten (ca. € 285.000 in 2013) aangezien veel voormalige agrarische terreinen
nog niet ingericht zijn en in gebieden liggen met hoge instandhoudingskosten (polders). Het
natuurtarief is bijvoorbeeld in de Krimpenerwaard niet of nauwelijks van toepassing.
Wat gaan we daarvoor doen?
 Voor 2014 geldt een doorberekening van 50% van de waterschapslasten aan onze
pachters.
Hoe meten we de resultaten?
De financiële doelstellingen zullen middels de financiële rapportages gevolgd worden.
Begroting Zakelijke lasten (x € 1.000,=)
Subsidie Provincie Zuid-Holland
Inkomsten terreinen
TOTAAL BATEN
Personeel
Zakelijke Lasten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag beheeradministratie
RESULTAAT incl. omslagen
Begroot 2014
60
60
Begroot 2013
280
36
316
Uitkomst 2012
251
23
274
-295
-295
-235
-5
-241
-280
-280
36
-5
30
-269
-269
5
-5
19
1D Kwaliteitsborging
Wat willen we bereiken?
Als professionele natuurterreinbeherende organisatie streeft het Zuid-Hollands Landschap er
naar om door middel van een verantwoord beheer de kwaliteit van de terreinen te behouden
of te herstellen en waar mogelijk door gerichte maatregelen te ontwikkelen of te verhogen.
Hiertoe wil het Zuid-Hollands Landschap weten wat de status quo en de ontwikkelingen van
haar terreinen zijn.
Wat gaan we daarvoor doen?
Beheerplanning- en evaluatiecyclus
De hoge kwaliteitsstandaard wordt op basis van jarenlange ervaring tot stand gebracht en
gewaarborgd via een beheerplanning- en evaluatiecyclus. Het vastleggen van beheerdoelen,
het toepassen van beheerplanning en -evaluatie aan de hand van veldresultaten, alsook het
gebruik van specialistische beheerinformatie- en registratiesystemen maken hier onderdeel
van uit.
Voor alle natuurgebieden van het Zuid-Hollands Landschap worden de doelen vastgesteld in
een beheerplan; deze heeft in principe een looptijd van 6 tot maximaal 10 jaar. Tijdens de
beheerplanperiode worden de beheermaatregelen, de voorgestelde actiepunten en de
monitoring uitgevoerd. Na afloop van de beheerplanperiode wordt een beheerevaluatie
opgesteld. De conclusies hiervan worden meegenomen in het nieuwe beheerplan.
Certificering
De terreinbeherende organisaties en de provincies hebben samen een certificeringsysteem
voor natuurbeheer ontwikkeld. Deze certificering geeft de overheid als subsidieverlener de
zekerheid dat de kwaliteit van het natuurbeheer voldoende geborgd is bij een beheerder.
Het Kwaliteitshandboek voor de 12 Landschappen en de individuele uitwerking daarvan door
het Zuid-Hollands Landschap, biedt de garantie dat de kwaliteitszorg voldoet aan de
voorwaarden voor certificering. Het Zuid-Hollands Landschap voert interne controles uit op
de werkprocessen die in het kwaliteitshandboek worden beschreven. Het handboek wordt
minimaal eens per 10 jaar geactualiseerd.
Natuurwetenschappelijke Commissie
Beheerplannen worden getoetst door de Natuurwetenschappelijke Commissie (NWC). Dit is
een onafhankelijke adviescommissie die bestaat uit externe deskundigen. De NWC adviseert
de stichting desgewenst tevens over beleid en natuurwetenschappelijke vraagstukken. Het
secretariaat wordt door het Zuid-Hollands Landschap verzorgd.
Activiteiten 2014
In 2014 zullen beheerplannen inclusief evaluaties worden opgesteld voor de volgende
clusters van natuurterreinen:
Cluster
Noordwijk
Uiterwaarden Lexmond
Nieuw Leeuwenhorst
Terreinen
De Blink, Langeveld
Achthovense uiterwaard, Kersbergserak, Bolswaard
Nieuw Leeuwenhorst
In 2013 is de afdeling Ontwikkeling en Advies, waar de kwaliteitsborging was ondergebracht,
door bezuinigingen opgeheven. Dit betekent dat monitoring, beheerevaluatie en
beheerplanning, niet meer door eigen medewerkers wordt uitgevoerd. De kwaliteitsborging
zal met inzet van vrijwilligers, externe inhuur en op projectbasis worden uitgevoerd, onder
regie van het ZHL. Met deze externe deskundigheid wordt de kwaliteitsborging in stand
gehouden.
20
Hoe meten we de resultaten?
De resultaten worden gemeten aan de hand van het aantal gerealiseerde beheerplannen in
2014. Voor het onderdeel monitoring wordt verwezen naar 1 E.
Begroting Kwaliteitsborging (x € 1.000,=)
Subsidie Provincie Zuid-Holland
TOTAAL BATEN
Personeel
Werk Derden
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
Omslag beheeradministratie
RESULTAAT incl. omslagen
Begroot 2014
-
Begroot 2013
128
128
Uitkomst 2012
127
127
-21
-20
-1
-1
-42
-42
-7
-22
-71
-70
-63
-2
-4
-76
52
-13
-22
17
-63
64
-23
-19
22
21
1E Monitoring
Wat willen we bereiken?
 Inzicht houden in de ontwikkeling van de weidevogelstand in de Krimpenerwaard
 Op basis van de SNL systematiek de basismonitoring wat betreft natuurkwaliteit
uitvoeren
Wat gaan we daarvoor doen?
ZHL is dè natuurbeherende organisatie in de Krimpenerwaard. Een veenweidengebied waar
veel weidevogels jaarlijks broeden. Structurele ondersteuning vanuit subsidies voor
monitoring is per 2014 weggevallen. Desondanks wil ZHL weten hoe het met de
weidevogelstand in de Krimpenerwaard gaat. ZHL streeft er naar dat alle
weidevogelgebieden minimaal één maal per drie jaar geïnventariseerd worden.
In 2014 zullen ca. 1/3e van de polders in de Krimpenerwaard worden gemonitord op
weidevogels. Hiervoor zal aanvullend projectmatig geld gezocht worden.
Met de Provincie Zuid-Holland zal afgestemd worden welk budget er voor 2014 projectmatig
beschikbaar is voor de SNL-monitoring en welke gebieden daarmee gemonitord kunnen
worden. Tot het moment dat er structureel monitoringsgeld binnen de SNL beschikbaar is,
zal de SNL-monitoring projectmatig en in opdracht van de provincie uitgevoerd worden.
Hoe meten we de resultaten?
Oppervlakte polder die geïnventariseerd wordt.
Begroting Monitoring (x € 1.000,=)
Subsidies SNL
Subsidie Provincie Zuid-Holland
TOTAAL BATEN
Personeel
Werk Derden
Zakelijke Lasten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
Omslag beheeradministratie
RESULTAAT incl. omslagen
Begroot 2014
2
2
Begroot 2013
Uitkomst 2012
130
130
129
129
-1
-10
-58
-15
-5
-78
52
-14
-22
17
-43
-5
-11
-9
-2
-22
-33
-48
81
-15
-19
47
22
1F Beheeradministratie
Wat willen we bereiken?
 Vastleggen eigendoms-, beheer- en monitoringsgegevens in het nieuwe
beheeradministratiesysteem CMSi.
 Complete en correcte aanvragen voor subsidie
 Goed inzicht in terreininkomsten zoals pacht, huur, jacht- en visrechten.
Wat gaan we daarvoor doen?
Het Zuid-Hollands Landschap heeft voor het administreren van haar eigendommen,
overeenkomsten, natuurtypen, monitoringsgegevens en beheermaatregelen een
computersysteem. Het voormalige systeem, het Natuur en Landschap Informatie
Systeem (NELIS) is in 2013 vervangen door het CMS-i (Conservation Management
System international), een systeem dat samen met Staatsbosbeheer,
Natuurmonumenten, verschillende provinciale landschappen en de natuurbescherming
vanuit Groot-Brittannië is ontwikkeld. Dit systeem zal per 2014 gebruikt worden.
Kerntaak binnen het onderdeel beheeradministratie is het vastleggen van eigendoms-,
beheer- en monitoringsgegevens alsmede de lopende overeenkomsten in een
beheeradministratiesysteem middels standaard procedures.
Vanuit het systeem kunnen de benodigde gegevens gegenereerd worden om te komen
tot correcte subsidieaanvragen, (pacht)overeenkomsten etc.
Hoe meten we de resultaten?
Per 2014 dient het systeem in gebruik te zijn.
Begroting Beheeradministratie (x € 1.000,=)
Personeel
Werk Derden
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag beheeradministratie
RESULTAAT incl. omslagen
Begroot 2014
-32
-65
-1
-11
-109
-109
109
0
Begroot 2013
-26
-66
-0
-15
-108
-108
108
0
Uitkomst 2012
-26
-57
-9
-92
-92
92
23
1G Beheer Opstallen
Door middel van opstallen kunnen we ons nog beter verbinden met mensen. Mensen
hebben vaak een band met stenen, met geschiedenis in relatie met het omliggende groen.
Juist wat betreft opstallen biedt de samenwerking met Erfgoedhuis en Landschapsbeheer
nieuwe kansen.
Wat willen we bereiken?
 Uitvoeren van de Nota Financiering Beheer Opstallen, met als hoofddoel het in stand
houden van de waardevolle gebouwen en het beter in verhouding brengen van de
uitgaven met de inkomsten.
 Baten en lasten van regulier onderhoud zijn eind 2014 in evenwicht. (= cf.
opstallenbeleid)
 Het op orde hebben van de benodigde opstallen voor het terreinbeheer.
 Het in beheer nemen van de Ruïne van Teylingen samen met onze
samenwerkingspartners Erfgoedhuis en Landschapsbeheer.
Wat gaan we daarvoor doen?
 Onderhoud opstallen en verhogen inkomsten uit opstallen.
 Op basis van het in 2013 ingewonnen advies, zullen inkomstenverhogende kansen
binnen de erfpachtovereenkomsten en overige opstal-overeenkomsten benut worden.
 De in 2013 gestarte investeringen in de beheeropstallen in de regio’s, zal in 2014
verder worden doorgevoerd.
Hoe meten we de resultaten?
De financiële doelstellingen zullen middels de financiële rapportages gevolgd worden.
Mate van realisatie beheeropstallen regio’s.
Begroting Opstallen (x € 1.000,=)
Inkomsten terreinen
Beschermersinkomsten
Overige baten
TOTAAL BATEN
Personeel
Vrijwilligersvergoeding
Werk Derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energie
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
Omslag beheeradministratie
RESULTAAT incl. omslagen
Begroot 2014
126
20
14
160
Begroot 2013
120
19
14
153
Uitkomst 2012
117
16
14
147
-25
-2
-55
-10
-6
-14
-14
-17
-3
-146
14
-25
-11
-22
-32
-2
-61
-13
-6
-13
-20
-18
-7
-173
-20
-31
-11
-61
-20
-1
-56
-9
-20
-14
-24
-19
-1
-164
-17
-52
-9
-78
24
1H Beheer Derden
Het Zuid-Hollands Landschap heeft al geruime tijd met de situatie te maken dat er weinig
nieuwe natuurterreinen verworven of overgedragen worden. Immers de druk op de grond is
in de dichtst bevolkte provincie van Nederland groot. Met de discussie over doorlevering van
terreinen aan Terreinbeherende organisaties zoals de onze en de klacht bij de Europese
Commissie is de traditionele manier van grondverwerving helemaal stil gevallen.
Het Zuid-Hollands landschap heeft conform haar statuten nog steeds de doelstelling om
zoveel mogelijk natuurgebieden binnen Zuid-Holland veilig te stellen en goed te beheren.
Naast eigendom en beheer zijn er meer opties. Het Zuid-Hollands landschap verzorgt in
opdracht van derden op basis van meerjarige afspraken het terreinbeheer van diverse
gebieden. Juist deze beheer derden gebieden bieden ons de kans om natuur bij de stad te
bieden en ons nadrukkelijker te profileren. Recent voorbeeld is de Oostvlietpolder bij Leiden.
Vanuit het natuuraspect en de binding met onze achterban zijn continuïteit en voldoende
zeggenschap belangrijke voorwaarden. De stichting heeft daarbij de voorkeur voor een
afkoopsom aangezien subsidieverlening sterk kan fluctueren met grote gevolgen voor natuur
en landschap.
Wat willen we bereiken?
 Meer Natuur bij de stad goed beleefbaar voor veel mensen
 Differentiatie inkomstenbronnen/opdrachtgevers
 Mensen actief met natuur verbinden ook als het geen eigendom betreft
Wat gaan we daarvoor doen?
 Verwerven nieuwe gebieden zoals Waalbos, Groenzoom en terreinen in het
Buijtenland van Rhoon (Krekenlandschap).
Hoe meten we de resultaten?
 Minimaal kostendekkend beheer
25
Begroting Beheer derden (x € 1.000,=)
Subsidies SNL
Bijdragen Derden
Overige baten
TOTAAL BATEN
Personeel
Vrijwilligersvergoeding
Werk Derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energie
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
Omslag beheeradministratie
RESULTAAT incl. omslagen
Begroot 2014
15
388
43
446
Begroot 2013
3
320
43
366
Uitkomst 2012
25
381
48
454
-179
-3
-203
-47
-210
-4
-141
-44
-142
-2
-131
-42
-11
-2
-7
-2
-3
-342
112
-110
-5
-4
-1
-432
14
-75
-5
-67
-400
-33
-71
-5
-110
Toelichting:
Van de beheer derden objecten Spanjaardsduin en Elfenbaan is het beheer afgekocht met een
afkoopsom. Conform afspraak wordt het beheer van deze gebieden betaald vanuit
bestemmingsreserves waardoor dit product jaarlijks gemiddeld met een negatief saldo van ca. €
55.000 mag af te sluiten.
.
26
Totaal baten
Personeelkosten
Vrijwilligersvergoeding
Werk derden
Materialen
Zakelijke lasten
Totaal lasten
Resultaat
Omslag bedrijfsvoering
Omslag beheeradministratie
Resultaat inclusief omslagen
Sophiapolder
Van Dixhoorndriehoek
Natuurcompensatie scharperswijk
Heemtuin bos
1
80
4
27
8
14
5
15
388
43
15
TOTAAL
Zandmotor
52
Watergang mildenburg
26
10
140
2
Spanjaardsduin
9
Vogelhoff/Oostvlietpolder
6
Ockenburgh
30
Kaapduin
Eiland van Brienenoord
1
1
Heemtuin krimpen
De Schans
Subsidies SNL
Bijdragen derden
Overige baten (rente)
Overige baten (opbrengst effectenportefeuille)
Overige baten
Elfenbaan
Beresteijn
15
Begroting 2014 beheer derden (x 1.000,=)
15
3
30
26
6
9
152
52
15
1
80
31
8
14
5
446
7
3
17
4
6
14
0
34
2
4
31
5
1
0
3
1
20
3
3
2
1
37
9
6
1
14
2
4
1
1
51
2
62
21
17
4
3
10
1
16
2
3
6
1
1
2
179
3
203
47
1
13
2
5
-3
28
2
52
-26
5
1
10
-1
136
16
39
13
19
-4
1
-0
79
1
22
9
7
2
9
4
6
-1
2
1
5
1
1
3
1
2
1
-4
1
-3
5
-7
-1
14
1
-14
4
-4
24
2
-10
7
-0
9
1
-36
5
0
3
-2
432
14
75
5
-67
27
2. Fondsenwerving
Om haar doelstellingen te realiseren, heeft het Zuid-Hollands Landschap (financiële) steun
nodig. Naast de overheidssubsidies en eigen inkomsten is een belangrijke structurele
inkomstenbron fondsenwerving en bedrijfssponsoring. Deze bron wordt steeds belangrijker
in de financieringsmix nu subsidies teruglopen. Het Zuid-Hollands Landschap ziet kansen in
de lokale focus op vermogensfondsen, particuliere stichtingen en lokaal georiënteerde
bedrijven. Samen met de samenwerkingspartners wordt gezocht naar inspirerende en
kansrijke fondsenwervingsprojecten.
Wat willen we bereiken?
 Organisaties als Zuid-Hollands Landschap die willen overleven in de 21e eeuw moeten
zich actief en ondernemend verbinden met deze burgers, met instanties en bedrijven.
 Burgers moeten en willen verleid worden om hun tijd, aandacht en geld in te (blijven)
zetten voor het maatschappelijke doel. Het belangrijkste werkwoord is verbinden
 Nieuwe vormen van financiering, voortzetten crowdfunding. In 2014 zijn er kansen voor
het natuurgebied Polders Poelgeest.
 Nieuwe (bedrijfsvrienden)vrienden maken onder andere door het structureler inzetten
van bedrijfsambassadeurs
 Uitbreiden lokale sponsorships waarbij wordt gekeken naar de zorgbranche maar ook
naar de energiebranche en recreatieve sector.
 Productontwikkeling voor bedrijven zoals groene uitjes en arrangementen voor publiek
zoals bushcraft en kanotochten
 Uitbreiden van de online donatiemogelijkheden en het werven van giften.
 Uitvoeren van de aanbevelingen van de werkgroep uit 2013 waarin een aantal
verdienmodellen opgezet zijn. De belangrijkste aanbeveling is om het kamperen bij
ZHL te vernieuwen en stimuleren.
 Verhogen inkomsten kamperen in onze terreinen.
Wat gaan we daarvoor doen?
Het Zuid-Hollands Landschap heeft de ambitie om samen met de samenwerkingspartners
Erfgoedhuis en Landschapsbeheer gezamenlijke fondsen, bedrijfsvrienden en alternatieve
financieringsvormen te werven. De gezamenlijke werkorganisatie profileert zich met het
integrale werkveld van natuur, landschap en erfgoed/cultuurhistorie. Zij doet acquisitie bij
potentiële opdrachtgevers als provincie, gemeenten, waterschappen en particuliere
grondeigenaren. Dit wordt ondersteund door communicatiemiddelen waaronder brochure
adviesdiensten, website en social media. De investering in uren en communicatiemiddelen
dient minimaal terugverdiend te worden uit commerciële opdrachten en de werving van
fondsen, bedrijfsvrienden en alternatieve financieringsvormen. De beoogde werkorganisatie
voor de samenwerking heeft een eigen financiële administratie en er zijn tarief- en
werkafspraken.
In 2014 zal verder onderzocht worden welke verdienmodellen en welke producten rendabel
lijken om te ontwikkelen. In 2014 ligt de nadruk op kampeerders en de inzet van
jeugdboswachters. Online wordt de inzet crowdfunding projecten verder uitgebreid waarbij
online en offline samen komen rondom een terrein of project. Het doel van de
crowdfundingaanpak is het werven van beschermers, het betrekken van burgers en
bedrijven en het werven van fondsen. Daarnaast biedt het een platform voor zichtbaarheid,
persaandacht en extra inzet van social media.
28
Projectmatig zullen er wervingsfolders worden verspreid in het voor – en najaar. De
aanbevelingen van de werkgroep Verdienen van de cultuuromslag worden verder uitgewerkt
en de haalbaarheid wordt getoetst.
Hoe meten we de resultaten?
Werven van minimaal 500 donateurs in 2014 om natuurlijk verloop op te vangen.
Minimaal stabiliseren van het aantal beschermers
Toename aantal bedrijfsvrienden met minimaal drie.
Organiseren van 1 grote giftenactie en 1 regionale giftenactie
Begroting Fondsenwerving (x € 1.000,=)
Begroot 2014
Bijdragen Derden
Beschermersinkomsten
Opbrengst verkopen winkel
Sponsoring
Giften en legaten
Overige baten
TOTAAL BATEN
Personeel
Vrijwilligersvergoeding
Werk Derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energie
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
RESULTAAT incl. omslagen
1.060
40
206
1.306
-174
-3
-108
-3
-13
-300
996
-52
953
Begroot 2013
0
1.031
0
50
206
7
1.294
Uitkomst 2012
-160
-4
-88
0
0
0
0
-4
-13
-269
1.025
-48
977
-133
1.047
22
174
0
1.243
-64
-1
-2
-1
-17
-218
1.025
-70
955
29
3. Ontwikkeling
Wat willen we bereiken?
- Objecten of terreinen die zonder beheer raken, onderzoeken of Zuid-Hollands landschap
het kan overnemen. De focus hierbij ligt op de natuur dicht bij de stad en de
mogelijkheden voor het betrekken van burgers en organisaties. In 2014 wordt ingezet op
de Ruïne van Teylingen. Andere mogelijke gebieden die in aanmerking komen voor in
beheer name en verdere ontwikkeling zijn Waalbos, Vosse- en Weerlanerpolder en de
Groenzoom.
- Verdere intensivering van de samenwerking binnen Landschap & Erfgoed Zuid-Holland
(samenwerkingsverband Zuid-Hollands landschap, Erfgoedhuis en Landschapsbeheer
Zuid-Holland).
- Ondersteuning en uitvoering van de communicatie-afspraken van het
samenwerkingsverband Landschap & Erfgoed Zuid-Holland en het door ontwikkelen van
de gezamenlijke positionering
- Nieuwe producten ontwikkelen om innovatief te blijven en een interessante partner voor
bedrijven en andere organisaties.
Wat gaan we daarvoor doen?
Het Zuid-Hollands Landschap wil zich met de koers ZHL 2.0 ontwikkelen tot een organisatie
die verbonden is met mensen, bedrijven en andere organisaties om met hen samen te
werken aan een mooie en gezonde leefomgeving. Het Zuid-Hollands Landschap wil werken
aan meer financiële slagkracht en ondernemerschap, gericht op het realiseren van de ZHL
2.0 idealen en doelstellingen. Gezocht wordt naar een (ver) nieuw(d) financieringsmodel
waarin geldwerving en opbrengsten met elkaar in balans zijn.
De Ruïne vormt een mooi symbool voor de samenwerking binnen Landschap & Erfgoed
Zuid-Holland waarin natuur, cultureel erfgoed en landschap samen komen. Naast het beheer
van de Ruïne en het omliggende terrein wordt er een vrijwilligersgroep geworven en het
exploitatieplan verder uitgewerkt. De Ruïne is een prioritair object voor een eventuele
giftenactie of sponsoring.
Conform de aanbevelingen uit de interne werkgroep in het kader van het veranderingstraject
oprichten van een compacte gezamenlijke werkorganisatie bestaande uit medewerkers van
de drie organisaties. In de basis zou dit 1 medewerker per organisatie (2 dagen per week)
kunnen zijn met, afhankelijk van de aard van de opdrachten, tijdelijke aanvulling met
specialisten uit de organisaties.
Productontwikkeling zoals groene (bedrijfs)uitjes en arrangementen voor publiek zoals
bushcraft en kanotochten. Uitbreiden van kampeermogelijkheden binnen onze
natuurterreinen. Verhogen van de opbrengsten uit de terreinen. Voor deze
productontwikkeling geldt dat eerst een haalbaarheidsscan wordt gedaan.
Hoe meten we de resultaten?
De resultaten zullen worden vergeleken met de uitgangspunten van de nieuwe koers ZHL
2.0 en de gezamenlijke ambitie van de samenwerking, zoals verwoord in “Binden, Bewaren,
Bezielen en Betalen”
30
Begroting Ontwikkeling (x € 1.000,=)
Personeel
Werk Derden
Afschrijvingen
Energie
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
RESULTAAT incl. omslagen
Begroot 2014
-94
-40
Begroot 2013
-135
-5
-3
-2
-139
-139
-24
-163
-5
Uitkomst 2012
-116
-8
-1
-1
-1
-127
-127
-40
-167
-145
-145
-26
-171
31
4. Communicatie
Wat willen we bereiken?
 Burgers moeten en willen verleid worden om hun tijd, aandacht en geld in te (blijven)
zetten voor het maatschappelijke doel. Het belangrijkste werkwoord is verbinden.
 Betrokkenheid bij natuur is veel veelvormiger geworden, veel incidenteler en
bovendien slecht voorspelbaar. Wat wel duidelijk is dat die burgerbetrokkenheid bij
natuur en landschap momenteel op drie pijlers rust: betrokkenheid bij natuurterreinen
en landschap dichtbij huis (gebruikersmotief), verbondenheid met de eigen streek en
regio (regiomotief) en betrokkenheid bij maatschappelijke actie(s) rond natuur en
landschap verder weg.
 Concreet inspelen op beleving en het gevoel van diverse groepen burgers.
 De betrokkenheid van onze eigen achterban vergroten door hen actief te betrekken
zoals bij lokale belangenbehartiging, inzet vrijwilligers en ambassadeurs van het
landschap. Beschermers kunnen prima onze boodschap uitdragen.
 De band met de jeugd versterken door het onderzoeken van de haalbaarheid van
een jeugdboswachter en door ons actief te verbinden aan het Greenkidsprogramma
 Door middel van projectmatige of gebiedsgebonden communicatieprogramma’s
(zoals in de Van Dixhoorndriehoek en Buijtenland van Rhoon) verbindingen leggen
met mensen, bedrijven en andere organisaties. Het doel van deze verbindingen is om
samen te werken aan een mooie en gezonde leefomgeving en het draagvlak voor de
doelstellingen van ZHL te versterken en vergroten
Wat gaan we daarvoor doen?
Het Zuid-Hollands Landschap schuift steeds meer van ‘dicht bij de overheid’ richting burgers
en betrokken natuur- en landschapliefhebbers. De overheid neemt afstand, dat blijkt onder
meer uit het verder dichtdraaien van de subsidiekraan. Daardoor heeft ZHL de nieuwe koers
ZHL 2.0 ingezet waarbij in de communicatie de nadruk ligt op in gezamenlijkheid werken aan
een mooie en gezonde leefomgeving. Doelgroepen worden steeds nauwer betrokken bij het
beheer en benutten van gebieden van Zuid-Hollands Landschap waarbij wij meer een lokale
regisseursrol krijgen.
De communicatie wordt steeds meer regionaal en streekgebonden waarbij Zuid-Hollands
landschap zich duidelijk positioneert en die bekendheid uiteindelijk kan inzetten om
beschermers, vrijwilligers en donateurs te werven. De uitvoering van de communicatie zal
ook steeds meer in de regio’s komen te liggen, gefaciliteerd vanuit de afdeling
Bedrijfsvoering.
Uiteraard wordt de regiocommunicatie ook ondersteund met de website, tijdschrift en andere
ZHL-brede middelen. Per regio zullen de speerpunten vanuit ZHL 2.0 gericht worden
bepaald om de beperkte middelen en capaciteit gericht in te zetten.
Binnen het samenwerkingsverband Landschap & Erfgoed Zuid-Holland wordt de
gemeenschappelijke ambitie van Erfgoedhuis Zuid-Holland, Landschapsbeheer Zuid-Holland
en het Zuid-Hollands Landschap uitgedragen: beter behoud en meer beleving van natuur,
erfgoed en landschap in Zuid-Holland.
Social media wordt met name ingezet om burgers te verleiden de organisatie te steunen,
geld of expertise te doneren en het netwerk te versterken. De in 2013 reeds ingezette
zoekmachineoptimalisatie (SEO) en online adverteermogelijkheden (Google Grants) zullen in
2014 geoptimaliseerd zijn. Ook de samenwerking met online platforms zal verder uitgewerkt
worden. In 2014 zal ook de mogelijkheden worden onderzocht m.b.t. communicatie op
locatie zoals bijvoorbeeld speciale interactieve apps met informatie over onze terreinen. Ook
het toegankelijk maken van de website voor smartphones en andere mobiele apparaten.
Deze ontwikkeling sluit aan bij de ZHL 2.0 ambitie om te vernieuwen en veranderen en de
communicatie te moderniseren. In dit kader wordt in het tweede kwartaal van 2014 de
32
uitbesteding van het tijdschrift geëvalueerd en bekeken of een gezamenlijk tijdschrift zoals
geambieerd in de samenwerkingsvisie rendabel en haalbaar is.
Er zal verder worden gegaan met de ontwikkeling van excursies, arrangementen en
programma’s die goed aansluiten bij ZHL 2.0 en de behoeften van de klanten. Een goed
middel om deze activiteiten te ontwikkelen, is het gebruik van de leefstijlatlas en de door de
eigen organisatie ontwikkelde bezoekersenquête.
De focus zal in 2014 gericht zijn op jonge gezinnen en jeugd. Het is de bedoeling om in 2014
jeugdboswachters in te voeren op het Eiland van Brienenoord en eventueel
jeugdmolenaarsknechten voor de Molen achter Haastrecht. Deze activiteiten zijn
ondergebracht in het provinciale programma ‘Groen doet Goed’ dat door het IVN wordt
getrokken. Gestart wordt met een haalbaarheidsonderzoek waarin de financiering, inzet en
draagvlak bepaalt wordt.
In 2014 bestaat de organisatie 80 jaar. Het lustrum zal op bescheiden wijze gevierd worden
via de bestaande kanalen. Mogelijk wordt er projectmatig een sponsorloop georganiseerd
waarbij de terreinen verbonden worden.
Hoe meten we de resultaten?
 Social media statistieken (Twitter, Facebook, Google scores, bezoekersaantallen
website)
 Opbrengsten van excursies en arrangementen
 Bijdragen aan de publieksactiviteit van het samenwerkingsverband
Begroting Communicatie (x € 1.000,=)
Begroot 2014
Bijdragen Derden
Inkomsten terreinen
Beschermersinkomsten
Overige baten
TOTAAL BATEN
Personeel
Vrijwilligersvergoeding
Werk Derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energie
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
RESULTAAT incl. omslagen
10
10
-148
-1
-201
-2
-80
-432
-422
-75
-497
Begroot 2013
0
0
0
0
0
Uitkomst 2012
4
-135
-2
-219
0
0
0
0
-4
-86
-446
-446
-79
-525
-134
-1
-179
-2
-5
-1
-3
-1
-62
-388
-371
-124
-495
13
17
33
4A. Bezoekerscentrum
Wat willen we bereiken?
 Goed onderhouden en goed lopend bezoekerscentrum
 Het werven van beschermers onder de bezoekers
 Het organiseren van 1 jaarlijks vriendenevenement voor sponsoren
 Verder verbeteren gebruik polyvalente ruimte
 Verhogen inkomsten door middel van diverse arrangementen om wegvallen van de
provinciale subsidie per 2014 op te vangen
 Invoer betaald parkeren parkeerplaats voor het bezoekerscentrum “Tenellaplas”
Wat gaan we daarvoor doen?
Het bezoekerscentrum Tenellaplas op Voorne is dé uitvalsbasis voor het 1.000 ha grote
duin- en kustgebied van Voorne. Ook de bezoekers van de terreinen die niet in beheer zijn
van het Zuid-Hollands Landschap gebruiken het bezoekerscentrum als start- of eindpunt.
De baliemedewerkers en gidsen verbonden aan het bezoekerscentrum zijn het eerste
contact met deze potentiële beschermers en hebben een belangrijke rol in het creëren van
draagvlak en mogelijke werving. De vrijwilligers volgen om die reden dezelfde
gastheerschapcursus als de medewerkers en krijgen de beschikking over fondsenwervende
materialen.
Het bezoekerscentrum is in 2012 gestart met het inzetten van social media met de nadruk op
Facebook rondom het bezoekerscentrum en de Duinen van Oostvoorne. Het doel hiervan is
mensen te verbinden met het bezoekerscentrum en de activiteiten makkelijker en sneller te
delen om zo de respons te verhogen en zichtbaarheid te vergroten. Door mensen te laten
inchecken en berichten te plaatsen, kunnen deze mensen als ambassadeur ingezet worden.
Voor 2014 is de ambitie om de heemtuin beter voor het voetlicht te krijgen.
Om meer inkomsten te genereren moet de bezettingsgraad van de multifunctionele ruimte
omhoog. Gedacht wordt aan meer culturele activiteiten aan het bezoekerscentrum te binden
zoals nu al gebeurt met het Kunstrondje Voorne. Daarnaast wordt samen met IVN en KNNV
het assortiment korte kennismakingscursussen vanuit het bezoekerscentrum uitgebreid.
Onderzocht moet worden of het mogelijk is wandelroutefolders vanuit verblijfslocaties als
Hotel van Marion en camping Ketjil te maken.
Het bezoekerscentrum ontkomt niet aan bezuinigingen, daarom is het vrijwilligerskorps
gevraagd gedeeltelijk bij te dragen aan de schoonmaak van het bezoekerscentrum. Dit ter
aanvulling van professioneel onderhoud van het sanitair.
Daarnaast zal in 2013 een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd worden naar het invoeren
van betaald parkeren. Er van uitgaande dat dit tot een kasrijke optie is, zal in 2014 betaald
parkeren bij het bezoekerscentrum worden ingevoerd.
Hoe meten we de resultaten? (prestatie-indicatoren noemen)

Openstelling bezoekerscentrum Tenellaplas minimaal 200 dagen

Aantal bezoekers minimaal 50.000 per jaar.

Verbinding maken met de bezoekers door middel van beschermerwerving,
donateurwerving en het verbinden via social media (0,8% respons = 400
beschermers/donateurs/online donateurs/likes per jaar)

Winkelomzet van ca. € 10.000,
Minimaal € 20.000,= genereren aan de hand van betaald parkeren.
34
Begroting Bezoekerscentrum (x € 1.000,=)
Begroot 2014
Subsidie Provincie Zuid-Holland
Inkomsten terreinen
Opbrengst verkopen winkel
Overige baten
TOTAAL BATEN
Personeel
Vrijwilligersvergoeding
Werk Derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energie
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
Omslag beheeradministratie
RESULTAAT incl. omslagen
Begroot 2013
70
Uitkomst 2012
69
10
5
85
8
8
85
-37
-2
-11
-4
-0
-0
-4
-2
-6
-65
-30
-11
-37
-4
-8
-1
-6
0
-10
-67
18
-12
-33
-4
-11
-3
-3
-1
-5
-2
-5
-67
18
-21
-42
6
-2
20
7
8
35
35
5. Projecten
Wat willen we bereiken?
De Beleidsvisie Groen is het provinciale beleidskader voor de thema’s natuur, recreatie,
landbouw en landschap. Naast de Beleidsvisie Groen stelt de provincie het
Uitvoeringsprogramma Groen op, dat jaarlijks kan worden bijgesteld. In het
Uitvoeringsprogramma staat de programmering van de projecten. Het Uitvoeringsprogramma
Groen 2012-2015 geeft voor deze collegeperiode aan waarin de provincie daadwerkelijk in
de groene ruimte gaat investeren voor de verschillende thema’s.
In de Beleidsvisie Cultureel Erfgoed 2013 - 2016 staan 7 erfgoedlijnen centraal, geografische
structuren die meerdere monumentale stippen met 1 gemeenschappelijk historisch verhaal
verbinden tot een lijn op de kaart. Erfgoedlijnen zijn samenstellingen van erfgoed, landschap
en water, die kwaliteit verschaffen aan de ruimte en beschikken over groot recreatief en
toeristisch potentieel. De beleidsvisie is verder uitgewerkt in het Uitvoeringsprogramma
Erfgoedlijnen.
Het Zuid-Hollands Landschap wil graag bijdragen aan deze beleidskaders door projecten
aan te dragen en te helpen realiseren in samenwerking met anderen.
Wat gaan we daarvoor doen?
Het Zuid-Hollands Landschap is met haar samenwerkingspartners Landschapsbeheer ZuidHolland en Erfgoedhuis Zuid-Holland reeds gestart met een aantal projecten die aansluiten
bij de bovengenoemde beleidsvisies en uitvoeringsprogramma’s, namelijk Herstel
Koeneschans, Herstel allure Nieuw Leeuwenhorst, Vrijwilligers Landgoederen en Huys te
Warmond. In 2014 wordt een vervolg gegeven aan deze projecten.
Hoe meten we de resultaten?
De resultaten worden gemeten aan de hand van het aantal afgeronde projecten of
tussenproducten daarvan.
Begroting Projecten (x € 1.000,=)
Bijdragen Derden
Giften en legaten
TOTAAL BATEN
Personeel
Werk Derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energie
Zakelijke Lasten
Aankoop natuurgebieden
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
RESULTAAT incl. omslagen
Begroot 2014
320
320
Begroot 2013
329
0
329
Uitkomst 2012
3.625
71
3.696
-215
-20
-221
-20
-235
86
-86
-0
-242
87
-89
-1
-390
-2.996
-87
-8
-2
-5
-21
-117
-18
-3.644
52
-31
21
36
6. Bedrijfsvoering
Wat willen we bereiken?
 Bijdrage aan de gezamenlijke werkorganisatie samenwerkingsverband
 Ambassadeurschap / bereikbaarheid
 Rapportages beschermersadministratie optimaliseren (Exsion)
 De kwaliteit van de ICT thuiswerk omgeving verhogen (CITRIX)
 Op orde hebben van de G:Schijf / Intranet
 Verbeteren bedrijfsautomatisering en programmatuur
 Overhead beperken. Er naar streven om het percentage beheer en administratie
omlaag te brengen naar 20%
 Uitvoeren personeelsbeleid conform personeelshandboek
 Uitwerken vrijwilligersbeleid.
Wat gaan we daarvoor doen?
Het doel van de samenwerking is om synergie-effecten te creëren: kostenbesparing,
kwaliteit, continuïteit, kennis, etc. Dit zal leiden tot integratie van bedrijfsprocessen die terug
te vinden zijn in de werkorganisatie. Binnen de afdeling bedrijfsvoering zal er ingezet worden
op het ontwikkelen van een werkorganisatie binnen de terreinen beheer middelen/
fasciliteiten, ICT, receptie, financiën en P&O.
De afdeling bedrijfsvoering is voor de beschermers veelal het eerste punt waar men binnen
komt. Als het gaat om de binding met de beschermers is het daarom belangrijk te beseffen
dat de medewerkers ambassadeur zijn van Het Zuid-Hollands Landschap. Voor 2014 zal er
binnen het samenwerkingsverband ingezet worden op een volledige bereikbaarheid door
een constante bezetting van de receptie.
De ambitie is om in 2014 de rapportage mogelijkheden van de beschermersadministratie te
optimaliseren en meer gebruik te maken van de exportfaciliteiten ( MS office en Exsion).
Zaken als beschermersdifferentiatie (leefstijlen) en alle mogelijke tools om goed te kunnen
communiceren moeten geïntegreerd zijn. Maar ook zorgen dat de verwerking van gegevens
goed “up to date” is. In het contact met de beschermer is dit van essentieel belang. Dit
draagt bij aan de binding van beschermers en draagvlakversterking. Om dit te bereiken is het
belangrijk om het algemene secretariaat op sterkte te houden.
In 2013 is het computernetwerk gemigreerd naar Windows 8 en MS office 2013. Ook zijn de
computerservers centraal geplaatst bij de ICT beheerder. Voor 2014 wordt ook speciaal
gekeken naar het uitbreiden van werkplekken in de regio’s en het verbeteren van de kwaliteit
van de verbindingen.
In 2014 zal de manier waarop wij met onze medewerkers omgaan op schrift worden
weergegeven in een personeelshandboek. Procedures en personeelsbeleid zijn daarmee
inzichtelijk en transparant voor alle medewerkers. De werkwijze zal zover mogelijk zoveel
mogelijk gelijk worden getrokken met de samenwerkende organisaties. Ook de
personeelsfiles gaan integraal worden bijgewerkt. Het Zuid-Hollands Landschap streeft er
bovendien naar om het functiegebouw te harmoniseren in 2014.
Met behulp van het plan “vinden en binden” zal het vrijwilligersbeleid verder binnen de
organisatie worden geprofessionaliseerd. Met name de communicatie met vrijwilligers
verdient meer aandacht. Er zal worden gewerkt met de verschillende overlegstructuren die
zijn voorgesteld vanuit het veranderingstraject (cultuuromslag) zoals in 2013 is ingezet Ook
het transparant maken van de totale kosten en opbrengsten van vrijwilligers in alle facetten
(financiële rapportages).
37
Hoe meten we de resultaten?
 Norm Ziekteverzuim o.b.v. afgelopen 5 jaar 2%.
 Percentage overhead; dit vertaalt zich in het percentage beheer & administratie dat
onderdeel is van de CBF-keur rapportage.
Begroting Bedrijfsvoering (x € 1.000,=)
Resultaat effectenportefeuille
Overige baten (rente)
TOTAAL BATEN
Begroot 2014
50
13
63
Begroot 2013
50
13
63
Uitkomst 2012
162
Personeel
Vrijwilligersvergoeding
Werk Derden
Materialen
Afschrijvingen
Verzekeringen
Energie
Zakelijke Lasten
Algemene Kosten
TOTAAL LASTEN
RESULTAAT excl. omslagen
Omslag bedrijfsvoering
RESULTAAT incl. omslagen
-342
-2
-103
-8
-16
-9
-4
-15
-90
-589
-526
589
63
-367
-3
-90
-6
-42
-9
-18
-26
-112
-671
-608
671
63
-1.214
-1
-322
-4
-29
-8
-15
-51
-107
-1.751
-1.589
1.001
-588
162
38
Bijlage 1 Overzicht bezit en beheer
Terrein
Subsidiabele terreinen ASV PZH
ACHTHOVENSE UITERWAARDEN
BERKENWOUDSE BOEZEM
BILWIJK
BLANKE WAAL
BOLSWAARD
BUITENLANDEN AMMERSTOL
BUITENLANDEN BERGAMBACHT
COMMISSARISSENLANDEN
DE BLINK
DE HUIBERT
DE SNAKKERT
DE WAAI
DERRYVLIET
DUINEN VAN OOSTVOORNE
ECOZONE KEUKENHOF OOST
EENDENKOOI BAKKERSWAAL
EENDENKOOI DE ZOUWE
FORT NOORDDIJK
FORT PENSERDIJK
GERIEFBOS WAARDER
GRASWEGGEBIED
GROENE STRAND
GROTE ZAAG (terrein valt admin. onder Kleine Zaag)
HAARLEMMER TREKVAART
HILLENHOEK
HOENDERWIEL
HOLLE MARE
HOOGE BOEZEM ACHTER HAASTRECHT
HUYS TE WARMONT
KADIJK OOST
KADIJK WEST
KASTEELGAARDE RHOON
KATTENDIJKSBLOKBOEZEM
KEDICHEM
KERSBERGSRAK
KEUKENHOFBOS
KLEIN PROFIJT
KLEINE BEER
KLEINE ZAAG
KLEISTEE
KOOLWIJK
KORTE ZAND
LANGEVELD
MIDDELBLOKBOEZEM
MILDENBURG
NESPOLDER
NIEUW LEEUWENHORST
OEVERS HOLLANDSE IJSSEL
OMMELOOP
D'ONLANDEN
OOSTPUNTGRIEND
ORANJEPLASSEN
OUDELAND
Eigendom
Erfpacht
Beheer
31-12-2012
Totaal
10,0050
35,9111
84,5154
5,5030
8,3290
10,9537
4,7578
10,3629
34,0900
48,2515
0,0000
22,3125
2,6080
259,6040
0,5580
22,5786
12,5500
0,0000
0,0000
0,4115
0,0000
169,1720
0,0000
3,5490
10,4355
2,6820
24,6382
39,6905
22,8845
2,1137
66,0614
13,4718
10,9745
29,0510
11,0493
33,1841
73,5959
0,0000
17,3640
1,5169
7,5097
0,2360
32,2831
6,3986
39,9542
60,9474
37,7908
12,0743
1,1970
5,6465
1,7320
0,0000
62,4101
10,8520
0,0000
0,0960
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
8,0218
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
4,5510
3,0630
0,0000
7,5759
24,9910
20,3500
0,0000
0,0000
0,0000
2,5062
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
11,1190
0,0000
7,7691
0,0000
8,1196
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
37,0285
0,0000
0,2383
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
10,1583
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
21,0953
35,9111
84,6114
5,5030
8,3290
10,9537
4,7578
10,3629
34,0900
48,2515
8,0218
22,3125
2,6080
259,6040
0,5580
22,5786
12,5500
4,5510
3,0630
0,4115
7,5759
194,1630
20,3500
3,5490
10,4355
2,6820
27,1444
39,6905
22,8845
2,1137
66,0614
13,4718
10,9745
29,0510
11,0493
33,1841
73,5959
11,1190
17,3640
9,2860
7,5097
8,3556
42,4414
6,3986
39,9542
60,9474
37,7908
12,0743
1,1970
5,6465
1,7320
37,0285
62,4101
39
Terrein
OUDELANDSE ZEEDIJK
OUDE TRAMBAAN
OVER-BOEICOP
OVERBOSCH
OVER-HEICOP
PITWEIJE
POLDER ACHTERBROEK
POLDER ACHTHOVEN
POLDER BERKENWOUDE
POLDER DE NESSE
POLDER DEN HOEK
POLDER HET BEIJERSCHE
POLDER KATTENDIJKSBLOK
POLDER LAKERVELD
POLDER LEXMOND
POLDER MIDDELBLOK
POLDER VEERSTALBLOK
POLDER VEERSTALBLOK (veenweidepark Gouda)
POLDERSPOELGEEST
PREEKHILPOLDER GD.
QUAKERNAAK
RECHT VAN TER LEEDE
RIDDERKERKSE GRIEND
RHIJNGEEST
RUIGEPLAATBOSCH
SCHAAYK
SCHARPERSWIJK
SCHOONREWOERDSE WIEL
DE KOUWE GROND
SLIKKEN VAN VOORNE
SONSBRUG
SOPHIAPOLDER
SPIJKERBOORSE KADE
STAELDUINSE BOS
STOLWIJKSE BOEZEM
STORMPOLDERVLOEDBOS
VAN DIXHOORN DRIEHOEK
VEERSTALBLOKBOEZEM
VINETADUIN
VISSCHERSPLAAT
VISSERIJGRIEND
VOOROFSCHE POLDER
WAALHOEK
WASSERGEEST
WESTDUINEN
WEVERWIJK
ZEVEN GATEN
ZOUWEBOEZEM
Niet subsidiabele terreinen
BOERDERIJ SCHAAPJESZIJDE MET WONING
BUITENLANDEN AMMERSTOL
DE ELFENBAAN
DE SCHANS
DE WAAI
SPANJAARDS DUIN (DUINGEBIED
VLUCHTENBURG)
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
2,0000
0,0000
0,0000
0,0000
3,8230
0,0000
0,0000
0,0000
31-12-2012
Totaal
21,2967
0,9070
15,7230
5,4210
23,3840
2,0865
37,6438
122,1670
168,9307
188,2523
112,4146
66,7810
46,2869
8,4385
2,8695
147,3029
77,0167
5,0475
18,0000
6,6780
12,4135
9,3325
11,4330
7,8655
5,2370
78,5290
51,9975
16,2625
2,0390
473,7856
10,5275
27,6830
6,8370
94,6389
4,3950
9,4790
102,9253
6,5160
7,2300
6,8786
2,0000
31,3020
10,3860
71,7049
160,1338
0,8585
4,4521
114,9670
1,2695
0,0000
-0,1636
3,7400
1,6790
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
59,3023
0,0000
0,0000
1,2695
0,0000
59,1387
3,7400
1,6790
0,0000
42,9000
0,0000
42,9000
Eigendom
0,0000
0,9070
15,7230
5,4210
23,3840
2,0865
37,6438
122,1670
168,9307
188,2523
112,4146
66,7810
46,2869
8,4385
2,8695
147,3029
77,0167
5,0475
18,0000
6,6780
12,4135
9,3325
0,0000
7,8655
0,0000
78,5290
51,9975
16,2625
2,0390
4,0000
10,5275
0,0000
6,8370
94,6389
4,3950
9,4790
0,0000
6,5160
7,2300
6,8786
Erfpacht
21,2967
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
11,4330
0,0000
5,2370
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
469,7856
0,0000
27,6830
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
102,9253
0,0000
0,0000
0,0000
31,3020
10,3860
71,7049
156,3108
0,8585
4,4521
114,9670
Beheer
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
40
Terrein
EILAND VAN BRIENENOORD
ELSERKADE
HEEMTUIN KRIMPEN AD IJSSEL
HUIJS TE WARMONT
HYACINTENBOS
KAAPDUIN
KATTENDIJK MOSTERDPOT
KEDICHEM
OCKENBURG
ORANJEBUITENPOLDER
OUDELANDSE ZEEDIJK
PITWEIJE
SCHARPERSWIJK
SCHAAYK
SOPHIAPOLDER
t VOGELHOFF
ZANDMOTOR
Eigendom
0,0000
5,2504
0,0000
0,0890
4,8609
0,0000
0,1940
Erfpacht
0,0000
Beheer
17,0000
0,0000
0,0000
8,2880
0,0000
0,0000
31-12-2012
Totaal
17,0000
5,2504
1,4000
0,0890
13,1489
15,8521
0,1940
5,9275
23,9200
7,0130
3,1000
1,2375
10,2515
19,9806
50,0000
75,8123
130,0000
3947,8130
488,9040
4436,7170
7,0130
0,0000
23,9200
0,0000
0,0000
0,0000
19,9806
0,0000
0,0000
0,0000
10,2515
0,0000
0,0000
0,0000
0,0000
1,4000
0,0000
0,0000
15,8521
0,0000
5,9275
0,0000
0,0000
3,1000
1,2375
0,0000
0,0000
50,0000
75,8123
130,0000
3147,1897
43,9128
3191,1025
784,4037
85,3595
869,7632
16,2196
359,6317
375,8513
TOTALEN
Totaal subsidiabel
Totaal niet-subsidiabel
EINDTOTAAL
41