IYENGAR YOGA Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 NIEUWSBRIEF najaar 2014 Uitgegeven door de Iyengar Yoga Vereniging Nederland 1 2 Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 COLOFON Bestuur: Voorzitter Fons Diepenmaat Secretaris Irma Peters [email protected] Penningmeester Rita Vaisanen [email protected] Algemeen bestuurslid Els de Win Redactie Nieuwsbrief Communicatie Commissie Eindredactie: hele bestuur www.iyengaryoga.nl Aanleveren kopij Wij ontvangen graag je hulp en eigen bijdrage voor de volgende Iyengar Yoga Nieuwsbrief. De volgende Nieuwsbrief komt voorjaar 2015 uit. Graag vóór 1 mei 2015 je bijdrage mailen. Aanleveren per mail, bij voorkeur als Word document zonder opmaak, tabellen of foto’s. Maak kop, inleiding en tussenkopjes vet. Asana’s graag met hoofdletters. Vermeld auteur en fotograaf. Foto’s als aparte bijlage in hoge resolutie. Vormgeving M Goossens Ontwerp, Amsterdam Mailen naar: [email protected] Commissies Etische en certificaten commissie Kristien Van Reusel Examen en opleiding commissie interim voorzitter: Hiske van der Meulen Evenementen commissie Deborah Pepper Communicatie Commissie Saskia Hugers Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Van het bestuur... Deze Nieuwsbrief wijden we speciaal aan onze op 20 augustus jl. overleden Guruji. Zondagmiddag 31 augustus, na de workshop van Lois Steinberg, had het bestuur een herdenkingsbijeenkomst in Amsterdam georganiseerd. Er waren ruim honderd mensen aanwezig. Er was prachtige muziek van Mozart door het Stolz Quartet, er werden verhalen en spontane herinneringen gedeeld, mooi beeldmateriaal vertoond en tot slot werd er buiten een Puja uitgevoerd. Zo ontstond er een waardig warme sfeer en een gevoel van saamhorigheid. De foto’s en teksten op de volgende pagina’s geven een impressie van de bijeenkomst. Op de website van de vereniging is een mooi filmpje te zien van de Puja. Veel dank voor de ingezonden foto’s van altaartjes gemaakt kort na het overlijden, de gedichten, warme herinneringen, dierbare anekdotes, beeldmateriaal van de beginperiode van Guruji in Nederland en 3 India. Een teken van hoe Nederland Guruji herdenkt. Ik hoop dat jullie troost en warmte halen uit deze gedeelde ervaringen, gevoelens en herinneringen. Voor mij geldt dat zeker, het deed me goed om zo vlak na het overlijden de herdenkingsbijeenkomst bij te wonen en om voor deze Nieuwsbrief zoveel input van collega’s te ontvangen. Zelf ging ik voor het eerst naar Poona in 2000 en keek er met spanning naar uit Mr. Iyengar voor het eerst in levende lijve te zien. In het instituut zag ik hem omringd door Indiërs die uit eerbied zijn voeten aanraakten, in de yogaruimte zag ik hem oefenen, in de bibliotheek zat hij te schrijven en te lezen, hij was altijd aanwezig en bezig. Maar soms, wanneer ik na de les van het instituut wegliep, zag ik Guruji gewoon televisie kijken op de bank, dat gaf me dan ook weer een warm gevoel. We zullen hem missen! Saskia Hugers Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 B.K.S. Iyengar en Nederland “Yoga was evolved centuries ago; it is an ancient and perfect art, science and philosophy which takes one towards the innermost truth. (…) I sowed the seeds of Yoga when I was introduced to the West by Yehudi Menuhin (one of the most famous violin players) in 1954 and today I am proud to say that these seeds have grown into a gigantic tree. “ (B.K.S. Iyengar in het blad “Yoga Rahasya” 1997) Het is 60 jaar geleden dat Mr. Iyengar naar Europa kwam. De allereerste yogademonstratie die hij in Europa gaf, vond plaats in Lausanne (Zwitserland) tijdens de “Landesaustellung”. Men dacht toen in die jaren 50, dat hij “a miracle man” was, een man die glas kon eten, gif kon drinken en door vuur kon lopen. Hoeveel is er sindsdien veranderd! Iedere westerse stad heeft inmiddels yogascholen en veel mensen kunnen zich een leven zonder yoga niet goed meer voorstellen. Wanneer kwam B.K.S. Iyengar naar Nederland en hoe ging het in Nederland? In 1964 ontmoette de Nederlandse Donna Holleman B.K.S. Iyengar in Gstaad in Zwitserland. Mr. Iyengar was toen uitgenodigd door Jiddu Krishnamurti (1895 – 1986). Deze bekende Indiase spreker en schrijver over filosofische en spirituele onderwerpen was vaak in Gstaad en had veel aanhangers. Mr. Iyengar onderwees Krishnamurti in Yoga. Donna Holleman gaf, terug in Nederland, yoga les aan een groep mensen in Breda. In 1970 ging zij samen met enkele van haar leerlingen, waaronder Agnes Mineur, naar Londen. Daar volgden zij de “teacher training” bij Mr. Iyengar, die daar elk jaar 4 weken achtereen plaatsvond. In 1971 ging Agnes Mineur voor het eerst naar India en studeerde ze bij Guruji thuis in de huiskamer met 4 of 5 andere mensen. Donna verhuisde naar Italië en in Breda droeg Donna haar lessen over aan haar leerling Victor van Kooten en zijn toenmalige vrouw Annemieke van Kooten-Post. Margriet Post en Maria Floris-Post en later ook John Floris behoorden tot hun leerlingen. Margriet ging naar Amsterdam, waar Clé Souren en Nanda Peek les van haar namen. Victor leidde de lerarenweekenden in Ulvenhout (Breda). Er was een grote groep van enthousiaste beoefenaars in Brabant, maar ook de mensen uit Amsterdam kwamen bij Victor. Mr. Iyengar bezocht Nederland voor het eerst in 4 1976. Hij gaf een yoga demonstratie in Tilburg aan 500 mensen. Hij gaf ook 3 dagen lang les in de Gymzaal in Ulvenhout. Zijn tweede bezoek aan Nederland bracht Mr. Iyengar in 1984, toen hij door Clé en Nanda naar Amsterdam uitgenodigd was en les gaf in het toen beroemde spirituele centrum “de Kosmos”. Hij gaf een yoga demonstratie in de Koepelzaal van het Sonesta Hotel. Zo werden ook in het Westen van Nederland de mensen enthousiast. De lerarenopleiding in Amsterdam In de herfst van 1987, toen Guruji 69 jaar oud was, openden Clé Souren en Nanda Peek de Iyengar Yoga lerarenopleiding in “de Kosmos”. Guruji zelf had het lerarenteam samengesteld: John Floris, Annemieke en Margriet Post, Clé Souren en Nanda Peek. Ter ere van die opening gaf B.K.S. Iyengar zelf een workshop. Eigen ervaringen Ik volgde die workshop. Het was de eerste keer, dat ik deze yogameester meemaakte. De mooie Japanse bovenzaal in de Kosmos was vol met mensen. We werden gevraagd, om in Supta Virasana te gaan liggen, om Mr. Iyengar, als hij binnen zou komen, te verassen. Het duurde langer dan verwacht, mijn benen begonnen te steken en te tintelen. Op een gegeven moment voelde ik mijn benen helemaal niet meer. Toen kwam de grote meester eindelijk binnen. Hij kreeg een prachtige bloemenkrans van het ontvangstcomité omgehangen. B.K.S. Iyengar groette met zijn handen in “Namaskar” en lachte innemend. Meteen daarna deed hij die mooie krans weer af. Mijn allereerste les bij hem begon. Ik vond hem streng en zijn Engels moeilijk verstaanbaar. Bij het vraag en antwoord gedeelte (Q+A) van het programma bevrijdde Mr. Iyengar mensen in no-time van hun klachten. Bijvoorbeeld bij een yoga leerling, die last had van een constant oorsuizen, stopte hij zijn kleine vingers op zo een manier in haar oren - terwijl zij in de kopstand stond - dat haar oorsuizen stopte. Ik was verbijsterd. Een vrouw direct naast mij kreeg klapjes tegen haar neusvleugels, die ze (onnodig) opblies. Ze werkte namelijk te gespannen. Toen Mr. Iyengar zijn rug naar ons keerde, vroeg ik haar of het ging. Ik zat verkeerd, zij voelde zich beter. Alleen ikzelf was geschrokken van de aanpak. Enkele dagen later heb ik me ingeschreven voor de Iyengar yoga lerarenopleiding. We hadden als gastdocenten ook Donna Holleman en Victor van Kooten en zijn nieuwe partner Angela Farmer. In het eerste jaar van de leraren opleiding Amsterdam kregen we van bijna alle pioniers van Nederland yogalessen. Dat was heel bijzonder. Mega-events Later toen Guruji zelf geen les en ook geen Intensives Attainment is when the body has been conquered and not forgotten. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 meer gaf, vonden er wel nog “mega-events” plaats, waar hij les gaf: In 1993 in Cristal Palace in London, de eerste Europese Conventie, waar duizend mensen deelnamen aan zijn Masterclasses In 1997 de tweede Europese Conventie in Parijs. Zijn 70ste , 75ste, 80ste, 85ste , 90ste, 95ste verjaardag vierde Guruji door les te geven. Leerlingen uit vele werelddelen volgden de lessen. Daar deden ook veel Nederlandse beoefenaars aan mee. Ik herinner me in het bijzonder Gurujis 80ste verjaardag, dat in het resort “Ambrosia” plaatsvond, iets buiten Pune. Op de dag, dat Guruji jarig werd en de lessen en festiviteiten begonnen, overleed in Nederland John Floris, een van Guruji’s meest toegewijde leerlingen, een yogaleraar bekend in Nederland en ver daarbuiten. Alle aanwezigen waren aangeslagen. Guruji, die zeer op John gesteld was, zei: “John florishes now.” Op zijn 90ste verjaardag in 2008 mochten alle yogaleerlingen met Guruji mee naar zijn geboortedorp Bellur, Zuidindia, vlakbij Bangalore en daarna na Mysore. Dit was de stad, waar hij bij zijn zwager Krishnamacharya, de yogameester aan het hof van de Maharadja (de keizer) van Mysore, met yoga in aanraking was gekomen. We waren met 7 bussen vol leerlingen van internationale afkomst, waaronder ook een tiental Nederlanders, onderweg en werden ook ondergedompeld in de rijke cultuur van Zuid India. We bezochten onder andere mooie tempels, genoten van heerlijk eten en uitbundige muziek. Overal waar wij aankwamen met de bussen dook Guruji op. Ik weet nog dat hij klaagde dat hij zo veel uren op ons had gewacht eer we aankwamen en hoe langzaam we wel niet waren. Het waren traktaties van ongekende gulheid. Guruji was een familieman. Als je zo met hem samen was, hield je van hem en hij hield van zijn “children in yoga”. In 2010, toen hij 92 jaar oud was, gaf hij Masterclasses 5 aan honderden Russen. Enkele Nederlandse senior leraren onder wie ook Charles Hond en hun leerlingen gingen naar de conventie in Moskou. Dit was ook een kans voor wie nog nooit van Iyengar persoonlijk les had gehad. In 2011 werd Mr. Iyengar door een enthousiaste menigte onthaald in Beijing. Yoga leraren uit de hele wereld mochten meedoen bij de Chinese conventie. Er werd in China bij die gelegenheid zelfs een postzegel aan Guruji gewijd. “My ending should be your beginning” (B.K.S. Iyengar) Guruji is op 20 augustus 2014 vredig heengegaan na een kort ziekbed met tot op het laatste moment een heldere geest. Het zaadje van de Yoga dat Guruji ooit geplant heeft, is inderdaad een gigantische boom geworden. Duizenden mensen van over de hele wereld, die direct onder Guruji les hebben gehad, vinden hem een genie. Zijn constante toewijding aan Yoga, zijn erfenis van maar liefst 80 jaar dagelijkse yoga beoefening en het toegankelijk maken van deze oude kunst voor iedereen over de hele wereld, betekent een revolutie voor de Yoga. In Nederland hebben we een hele groep yogaleraren die getuige heeft mogen zijn van hoe Guruji Yoga, deze “ancient and perfect art, science and philosophy” een sprankelend leven heeft ingeblazen. Wat ik voel is grote dankbaarheid en verantwoordelijkheid om toegewijd te oefenen en helder les te geven in wat ik begrijp van zijn lessen in deze kunst. Berber Schönholzer Mantra voor een veilig heengaan van de ziel: Om gate, gate, paramgate, Paramsamgate, bodhi svaha Gegaan, gegaan, voorbij gegaan. Ontwaakte geest, Succes Gone, gone, completely gone, Enlightenment, Success To be dull is easy, to be active requiers tremendous work. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 6 ‘ Wat moeten we doen als Guruji er niet meer is?’ Lois Steinberg vertelde tijdens de herdenkingsdienst in Amsterdam voor het eerst in het openbaar, openhartig en humorvol over haar bijzondere ontmoeting met Guruji in juni 2013. Joelle Sie Man Tang maakte een samenvatting van de toespraak. In december 2012, toen de verjaardag van Guruji groot gevierd werd, kreeg Lois van Guruji te horen dat hij zijn 95e verjaardag kon garanderen, maar zijn 96e, dat kon hij niet beloven. Lois vroeg zich al langer af hoe het verder moest met het instituut en alles daarom heen als Guruji er niet meer zou zijn. Guruji is immers als geen ander. Met één blik kan hij zien wat er gaande is met je asana en met een enkele correctie kan hij het probleem meteen oplossen. Elke dag is hij in het instituut aanwezig om zelf asana’s te beoefenen. Ook sinds hij gestopt is met lesgeven, haalt hij nog het beste uit de leerlingen en leraren naar boven. Zelfs buiten het instituut, als hij een drankje drinkt met Lois en andere studenten, houdt hij zich met yoga bezig. Hij observeert voorbijgangers en geeft feilloos aan waar zich een probleem voordoet in hun lichaam. Wat moesten ze zonder Guruji? Niemand zou zijn passie en oog voor detail voor yoga kunnen vervangen. Lois had zich al eerder voorgenomen om het onderwerp ter sprake te brengen maar schoof het steeds voor zich uit. Nu Guruji zelf had aangegeven dat hij misschien niet lang meer te leven had, besloot Lois snel een volgende reis te plannen en dan haar grote vraag aan hem voor te leggen: Wat moeten we doen als Guruji er niet meer is? Samen met Patricia Walden, met wie ze al jaren lang goed bevriend is, nam ze zich voor om in juni 2013 een week af te reizen naar Pune. Een verblijf van een week is natuurlijk extreem kort als je je realiseert hoe lang de reis vanuit de Verenigde Staten naar India duurt, maar omdat ze niet meer tijd hadden en omdat ze vanwege de hoge leeftijd van Iyengar niet te lang wilden wachten, deden ze het toch. Na een lange reis vanuit de Verenigde Staten en amper vier uur rust stond Lois de eerstvolgende ochtend al weer klaar om deel te nemen aan de ochtendles aan het Ramamani Iyengar Memorial Yoga Institute. Iedereen om haar heen raadde haar aan om eerst goed uit te rusten, maar ze voelde zich fit genoeg om de les te volgen. Guruji snapte niet wat ze, met al haar kennis en ervaring, nog wilde leren. Maar het ging Lois dit keer ook niet om iets te leren. Ze kwam voor Guruji, het was puur een verblijf voor Guruji. Een dag later kwam Patricia aan in Pune en samen volgden ze in de resterende week de lessen. Iedereen in het Instituut was verbaasd dat ze zoveel geld en moeite over hadden voor een verblijf van slechts één week maar ze kregen hierdoor wel extra veel aandacht tijdens de lessen. Naast de reguliere lessen hadden Lois en Patricia een privé bijeenkomst geregeld met Guruji om hun grote vraag aan hem voor te leggen. Na twee keer verzetten werd de ontmoeting gepland op een zondag, de laatste dag en tijdstip vlak voor hun vertrek huiswaarts. Toen de dag en tijd aanbrak, liepen Lois en Patricia door de hal naar de ruimte waar ze Guruji zouden ontmoeten. Door iedereen die ze tegenkwamen werd een opmerking gemaakt over het The brain should be completely quiet, and the body active. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 feit dat ze hadden gehoord dat beiden een bijeenkomst zouden hebben met Guruji. Uiteindelijk kwamen ze op de plek van bestemming aan en gingen ze aan een tafel zitten tegenover Guruji. Guruji straalde en zag er heel goed uit. Hij droeg een mooi kleed en was nieuwsgierig naar de reden van hun korte bezoek. Lois en Patricia vroegen of ze hem wat vragen mochten voorleggen. Vol spanning stelden ze om beurten een vraag aan Guruji. Toen er gevraagd werd naar ‘de toekomst’, omdat ze de grote vraag niet op een directe manier durfden te stellen, begon Guruji over zijn verleden te praten. Hij was blij daarover te kunnen vertellen en dat met hen delen. Na anderhalf uur praten was Guruji aanbeland in het jaar 1968. Patricia en Lois keken elkaar aan in het besef dat Guruji’s verhaal nooit zou leiden naar het antwoord op hun echte vraag. Lois raapte uiteindelijk al haar moed bijeen, stond op, pakte de vragenlijst en las hardop: “Guruji, wat moeten we doen als u er niet meer bent?” Guruji antwoordde en refereerde aan Sri Aubindo 7 en Krishnamurti. Beiden hadden veel volgers in het begin, maar na enige tijd bleven er geen meer over. Iyengar Yoga zal een poos voortbestaan, maar zal na verloop van tijd ook verdwijnen. Aansluitend hierop vroeg Guruji Lois en Patricia de handstand te doen. Patricia wisselde een blik met Lois. Ze had haar onderarm overbelast door het dragen van de bagage en was bang dat ze niet goed in staat was om handstand te doen. Maar tegenover Guruji zeg je geen ‘nee’. In de houding gekomen viel Lois’ shirt naar beneden richting haar gezicht. Uiteindelijk kwamen ze uit de pose en Patricia wees op haar pijnlijke onderarm. Guruji vroeg haar haar hand op de tafel te leggen en zei dat ze naar de huid van haar vingers moest kijken. Met een aanraking was haar pijn verholpen. Hierna liep Guruji weg. Vlak voordat hij de ruimte verliet, draaide hij zich om naar Lois en Patricia keek hen aan en zei: “I love you.” Joelle Sie Man Tang Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 March Past Hem herken je meteen de vogel, neergestreken opgaat in de stroom van zijde zilvermaan, kuifoog, spreidvoet. vloeibaar als honing, wol doorschijnender dan zijde, bloemen Jezelf terug vinden door geen neus geschonden in het dringen van de schare om zijn nek gegleden en duurt langer, zolang je direct weer afgelegd When the pose is correct, there is a lightness, a freedom. When it is heavy it is wrong. 8 Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 9 vraag je nog niet wie is de meester of is er slechts dit buigen en dit reiken wie de volgeling het heilige verlangen om te vliegen laat staan of en de oproep tot de eerste vleugelslag. los van strijd en pijn en hoop er hoe dan ook wel iemand is ©Karina van Lieshout Space brings precision, precision brings freedom, freedom brings truth (satya), truth is God. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 10 ‘He is doing nothing!’ Tijdens de memorial op 31 augustus in Amsterdam vertelde Marc Brandon deze anekdote en schreef hem vervolgens uit voor onze nieuwsbrief. Ik heb B.K.S. Iyengar tweemaal ontmoet; beide ervaringen waren onverwacht en in meerdere opzichten indrukwekkend. De eerste keer was in december 2006. Mijn vrouw Ria, die het Iyengar Yogacentrum Den Haag leidt, was voor een training in Poona en ik besloot haar tijdens de Kerstvakantie gezelschap te houden. Onze leraar en vriend Charles Hond raadde me aan een verzoek in te dienen om wat medische lessen te krijgen in die korte periode. Ik stuurde mijn verzoek, vergezeld van een beschrijving en foto’s van mijn torsoafwijkingen, naar het secretariaat in Poona, kreeg weliswaar geen antwoord maar ging toch, en meldde me bij Pandu, die me een schema voor dagelijkse lessen gedurende twee weken gaf. Bij de eerste les - ik deed een trikonasana bij het paard - kwam Iyengar binnen; hij bezag mijn pogingen, vroeg wat mij mankeerde, corrigeerde direct de instructies en vroeg me toen hoe lang ik zou blijven. “Twee weken”, antwoordde ik, waarop hij in woede ontstak: “Hoe denk je dat je dit in zo’n korte tijd kunt verbeteren!!?” Ik vertelde hem van mijn gedocumenteerde verzoek, waarop hij nog steeds zeer geërgerd antwoordde: “Het is niet jouw fout, maar die van de man die je heeft toegelaten!” Om vervolgens gedurende de gehele les speciale asana’s voor mij te ontwerpen en ook in de lessen daarna mij een aantal keren “krachtig” te begeleiden. De tweede ontmoeting was in januari van dit jaar, toen Ria en ik beiden een maand lang les kregen ik weer medisch, onder andere van Lois Steinberg. Mijn oefeningen waren voorgeschreven door Geeta Iyengar - op zich al een hele eer - en behelsden o.a. een ardha chandrasana tegen de wand; voor mij geen sinecure vanwege de kromming van mijn rug. Weer kwam Iyengar onverwacht binnen; mijn beide instructeurs werden kennelijk nerveus en gaven mij tegenstrijdige instructies, waardoor ook ik nerveus werd. Guruji zag mijn gestuntel: “He is doing nothing! He is a beginner!!” en tegelijk gaf hij me twee ferme tikken tegen mijn hoofd. Boosheid welde in mij op, maar bijtijds realiseerde ik me dat hier een 95-jarige, hoogst respectabele man voor mij stond die zich niet tegen me keerde maar geëmotioneerd was om mij, uit betrokkenheid! “Who is your teacher!!?” wilde hij weten, en geïntimideerd gaf ik hem haar naam - die van mijn vrouw. En wéér wijdde Guruji een hele les aan het ontwerpen van speciale oefeningen voor mij - waarvoor ik me natuurlijk volledig moest inzetten, en mijn begeleiders niet minder. Wàt een toewijding, wàt een verantwoordelijkheidsbesef, en ook: wàt een bron van inspiratie om door te zetten! Ik ben ten diepste dankbaar dat ik B.K.S. Iyengar, kort voor zijn dood, nog zo intensief heb mogen meemaken; zijn klappen waren de nuttigste die ik in mijn leven gehad heb. Marc Brandon Hard work and humility are essential for spiritual Sadhana. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Guruji, Een leraar, Een leider, Een wetenschapper, Een kunstenaar, Met als hoofddoel “liefde in yoga” is overgegaan. Niemand zal hem kunnen vergeten. Hij, die zoveel kennis en duidelijkheid heeft doorgegeven, beoefende yoga met zijn onuitputtelijke energie, levenswijsheid en humor. Het geluk, dat ik zo dicht bij mijn Guru en zijn familie thuis heb mogen studeren in de jaren 70, is bijzonder waardevol geweest in mijn leven. Ik ben altijd dankbaar en gelukkig gebleven voor wat er in Pune is geweest met hem als mijn leraar in onvergetelijke, waardevolle, leerzame maanden daar en ook in Lon- 11 den en Gstaad jarenlang. Het was ook een harde tijd, want er was veel dat hij mij moest leren. Guruji gaf je les met een stevige aanraking. Dat was altijd op de juiste plek. En je wist dat je dan op die plaats heel veel actie en aandacht moest geven. Zijn ogen waren van vuur vervuld. Zijn geest snel als de bliksem. Met die enorme inzet vergat je de tijd. Wij zijn altijd verwonderd gebleven door wat hij steeds aan verrijking in yoga bracht. Geduld, liefde, wilskracht, uithoudingsvermogen, doorzettingsvermogen, inleving in wat een asana was, bracht hij mij bij. Hij streefde naar steeds weer verbetering, verdieping en verrijking van yoga. Het was in Gstaad tijdens de zomervakanties, dat hij ons leerde kijken naar mensen en , voor zover mogelijk, te zien, wat er eventueel aan lichamelijke problemen waren. Dit inzicht is waardevol in mijn lessen. Ik hoop in zijn voorbeeld yoga te mogen blijven beoefenen. Ik heb diep respect en dankbaarheid voor Guruji, die mij leerde vergevingsgezind te zijn in het leven en yoga. Agnes Mineur-Hillen A minute This photo with Guruji few years ago where I was speaking with him about his influence on my life, my new Iyengar Yogashala in Amsterdam and the way I bring his teaching into mine. In his infinite kindness he was open to give me a minute although he was suffering with his lungs those days. Asaf Hacmon Dankbaarheid In 1988 was ik in Poona voor General Classes en Mr. B.K.S.Iyengar's 70e verjaardag. Ik was nog onschuldig en onwetend wat de yogabeoefening betrof. Terug in Nederland heb ik me gewijd aan de opvoeding van onze kinderen en yoga. Nu bijna 25 jaar later met het heengaan van onze Guruji zegt me deze ene foto en het eenmalige bezoek aan Poona me zoveel meer. De afgelopen weken ervaar ik grote dankbaarheid en een diepere verbinding met mezelf en anderen. Dankbaar ben ik voor iedereen van wie ik kan leren. Marga Rotink Training of mind and body leads to awareness of the soul. Licht op Yoga We danken vanuit het diepst van ons Hart onze leraar en voorbeeld, B.K.S. Iyengar. Het droevige nieuws van het overlijden van Guruji bereikte ons vroeg in de ochtend van woensdag 20 augustus. Ik (Pascal) was in Duitsland, bij Rita Keller, voor een vierdaagse bijscholing met een aantal collega’s. Het was een bijscholing voor senior leraren en de deelnemers kenden Guruji persoonlijk. We hebben 10 minuten de Patanjali invocatie gedaan en daarna kregen we wat tijd voor ons zelf. Er was behoefte om het thuisfront te spreken. Ook voor mij reden om te bellen. Irma wist het al van andere collega’s in Nederland. Facebook was meteen een stroom van berichten. In dat eerste half uur dat ik het wist, tijdens de invocatie, kreeg ik het beeld van Krishna die de pijl van Arjuna naar het doel begeleidt. Guruji als pijl en het Licht als het doel. Verder hebben we wel les gekregen, aangepast, geheel in de geest van B.K.S. Iyengar. Het was heilzaam om zo de dag te kunnen doormaken met gelijkgestemden en de kracht te vinden om het verdriet te transformeren tot een besef van Vrede. Hij reist ongetwijfeld naar het Licht. Uiteindelijk heeft hij dit leven losgelaten en onthechting is volledig. Aum shanti. Onze gedachten is ook bij de familie van Guruji. Wat Rita ook vertelde, was een mooie gedachte van Guruji zelf in een gesprek over de toekomst van Iyengar Yoga. Hij wilde dat we na zijn heengaan zijn werk voort zouden zetten. Hij stimuleerde steeds weer om verder te zoeken, te oefenen en te proberen, door hard te werken. Tegen zijn kleindochter zei hij dat zijn werk nu eindigde, dat zij alles wat hij haar had geleerd nu moest uitwerken in zichzelf en verder moest onderwijzen. Hij spoorde al zijn leerlingen aan het proces van Yoga verder te verinnerlijken, op weg naar de eigen kern. B.K.S. Iyengar gaf de mensheid een zeer gedegen systeem van Yoga beoefening. Yoga kwam binnen bereik van velen. Over de hele wereld zijn ontelbaar veel mensen door hem geïnspireerd. We zullen hem allemaal missen. Your body is your child, look after it. Het was een voorrecht hem persoonlijk gekend te hebben en ik koester de vele momenten aan zijn bureau, op de veranda of in de yogazaal met hem. Hij was een keerpunt in mijn leven en heeft het een diepere betekenis gegeven. Het is in geen woorden uit te drukken wat hij heeft betekend. Mijn allereerste ontmoeting met Iyengar was in 1987 in de Kosmos in Amsterdam. In 1984 was ik al bij Annemieke yoga aan het volgen in Chaam, omdat mijn moeder les kreeg van Victor van Kooten en zeer geïnspireerd was door hem en Annemieke. De Nederlandse intensive in Pune was één van de hoogte punten sinds ik Iyengar zevenentwintig jaar geleden voor het eerst ontmoette. De verschillende festivals in Europa en India waar hij zelf lesgaf zijn natuurlijk allemaal onvergetelijk. In het kielzog van Pascal werd Irma door Iyengar geïnspireerd, zij ging vanaf 1993 les volgen bij Pascal en Annemieke. In 1996 was haar eerste ontmoeting met Iyengar. Helaas had hij zich van het lesgeven teruggetrokken, maar Irma heeft nog wel intermezzo’s mee kunnen maken tijdens General Classes in 2000 en tijdens de 5-daagse conventie “Sadhana” n.a.v. Geetaji’s 60 ste verjaardag in december 2004 in Pune, waar zowel Geeta als Iyengar gezamenlijk lesgaven. Zo was er ook, toen Iyengar 90 jaar werd, een fantastisch georganiseerd feest in Pune en in Bellur. We waren er een maand eerder voor General Classes met vijf mensen uit ons yogacentrum, waaronder mijn moeder. Ook voor haar was het ontroerend, ook nu, met zijn heengaan. Het is fijn om dan zoveel goede herinneringen te hebben als troost. Geetaji heeft mooie woorden gesproken op de crematie. Guruji liet tijdens zijn leven zien hoe we kunnen omgaan met het onvermijdelijke einde in het stoffelijk lichaam. Hij bleef heel rustig bij het overlijden van zijn vrouw, zeker van zijn geloof en in groot vertrouwen, met verdriet, maar ook Vrede in zijn hart. Guruji gaf onvoorwaardelijke liefde aan zijn gezin, familie, de mensen om hem heen, en aan de gehele mensheid. Onvermoeibaar tot aan zijn dood bleef hij inspireren, lesgeven, lezingen geven in India en over de hele wereld. Laten we proberen in zijn Geest verder te leren, te leven en te schijnen, zoals de ruwe diamanten die we volgens hem waren. Er is een grote ziel heengegaan, wij zullen zijn Licht op Yoga blijven uitdragen. Guruji, uit het diepst van onze harten, oneindige dankbaarheid. With respect and love, Pascal Poell en Irma Menssink Sacrum awareness In 2013 I went to Pune to have the honor to meet our amazing Guru Mr. Iyengar. I was very emotional to have met him. This was the best what happened to me in Pune. I could not believe it, that, with almost 140 people in the room, he has put his eye on me. But the funny thing is: I have heard so many times from all the teachers that I have to lift my buttocks, so some how, I was a little afraid that Mr. Iyengar was going to see my Sirsasana. But yes, he did. He was doing his own practice, and called Ryan to assist me. I remember he said: ‘Help her! She thinks she can do it good!’ I thought: ‘Oh God, I hope is not me’, but yes, it was me. He told Ryan to bring me to the metal closet where all the props were. With the sacrum against the edge of the closet, I heard he said that I had to lift my legs. Honestly He was the only one who has developed this immense Awareness on my sacrum. Thanks so much to his method. Margarita Gomez Peace in the body gives poise in the mind. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 14 Ter nagedachtenis Met bijdragen van: Marja Berntssen, Rob Birza, Maria Floris, Asaf Hacmon, Frans Helwig, Monica Kops, Irma Mensink, Carel Pampus, Ada Plinck (voorpagina), Pascal Poell, Berber Schönholzer Yogacharya B.K.S. Iyengar 14 december 1918 - 20 augustus 2014 “Het is mijn diepe verlangen dat mijn einde jouw begin kan zijn” (Light on Life p. 11) Yoga is like music. The rythm of the body, the melody of the mind, and the harmony of the soul, create the symphony of life. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Corrigeren uit liefde Na jaren gezocht te hebben naar een yogaleraar die klopte met mijn voorstelling van een goede leraar, kwam ik bij Charles Hond. Toen nog aan de Gouvernestraat in Rotterdam, tegenover het ook nog relatief onbekende Lantaarn/Venster Theater. Niet zo’n fijne accommodatie maar ik was blij met de kwaliteit van de lessen en kon het goed vinden met Charles. Nog niet zo lang op les vertelde hij me dat Mr. B.K.S. Iyengar naar Nederland zou komen en dat het een uitgelezen kans was op hoog niveau les te krijgen. Dat wilde ik uiteraard wel en ik schreef me in. Verder zei het me niet zoveel. Toen kwam ik in Amsterdam waar een, in mijn ogen grote, groep mensen wachtte op een Grote Meester. Beetje verbaasd, opgegroeid in een familie van vrijdenkers was ik nog nooit mensen tegen gekomen die me het gevoel gaven anderen op een voetstuk te plaatsen. Respectvol, maar ook “doe maar gewoon dan doe je gek genoeg”. Mr. Iyengar kwam binnen, klein van stuk, maar groot in aanwezigheid. Het was 15 een heerlijke les. Tijdens die hele les heb ik me geen enkele keer niet op mijn plaats gevoeld, ondanks dat ik toch vast wel duidelijk zichtbaar een prille beginner geweest moet zijn. Een paar keer gecorrigeerd, maar op een bijzonder prettige, haast onopvallende manier. Wel hoorde ik een paar keer een correctie die op wat minder aardige toon werd gegeven. Omdat ik mezelf ook al had gestoord aan het gevoel dat iemand niet luisterde kwam het op mij niet vervelend of onterecht over. Later heb ik mezelf wel eens afgevraagd of het niet anders zou kunnen, en ben dat zelf ook anders gaan doen (maar ik ben geen Iyengar). Desondanks ben ik het nog steeds wel eens met hetgeen Geeta daarover eens zei: “Als ik iemand corrigeer dan doe ik dat als een moeder die haar kind corrigeert, namelijk uit liefde. Dat betekent soms dat ik erg streng en duidelijk moet zijn.” Een prachtige opmerking, typerend voor de Iyengars. Erg dankbaar ben ik voor die eerste les, die deed verlangen naar volgende lessen. Nu zijn er geen volgende lessen meer van deze Grote Meester, d.w.z. geen lessen meer waarbij hij lijfelijk aanwezig zal zijn. Gelukkig zijn er nog heel veel lessen die steeds weer in diverse vorm aan mijn oppervlakte kunnen komen. Blij met de rijkdom geïnspireerd te zijn. Ina van Marle Physical firmness, emotional stability and intellectual clarity are the keys to meditation. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 How to teach beginners? Interview met Mr. B.K.S. Iyengar door Maarten-Rijk Toussaint Parijs, november 1997 “Can you teach beginners?”, Mr. Iyengar asks my teacher Clé Souren, who has more than twenty years active teaching experience. “It is difficult”, he answers. “You see”, Mr. Iyengar says, “that is the reason why we took the question: How to teach beginners as a point of departure for the convention.” November 1997, Paris. In a beautiful and well situated accommodation in the woods of Vincennes three hundred Iyengar Yoga Teachers were together to be taught by Mr. B.K.S. Iyengar about this question. Maarten-Rijk Toussaint got the opportunity to interview the now 79 years old teacher from India, in between the busy schedule of lessons and festivities (both the anniversary of Mr. Iyengar and the 108th birthday of Mr. Iyengar’s teacher T.K.V. Khrishnamacharya were being celebrated). With the theme of the convention in mind Maarten asked Mr. Iyengar to give his vision on How to teach beginners and the way Mr. Iyengar had learned teaching himself. “So that was the basic question of the convention. For all the teachers to learn how to teach beginners without allowing mistakes or overloading them with words that are confusing them. What is known as intellectual bombardments. That was the goal of this convention, that the teachers get the base of teaching beginners. Without jumping into higher levels, but to teach on the intellectual and physical level at which the beginners are. Can we make 16 them to consolidate in their positions so that we can attract them to practice a little more later on so that we can support them at a higher level. The teaching should begin from the students, not from me to say do this or that. But it is difficult to turn teachers into beginners again.” To visualize his ideas for all the teachers present Mr. Iyengar had started the convention with a lesson for a group of more or less beginners. In this way he made crystal clear how he would like his teachers to teach. Mr. Iyengar started by arranging the group in a well-organized way after which he patiently explained with an engaging smile what he expected them to do. After that he asked a group of senior teachers to present the Asanas on a stage. That way the beginners got a clear view of the Asanas and the actions they had to perform. Tadasana and Trikonasana to start with. With short and clear instructions (mostly on the movements of the arms and the legs) Mr. Iyengar managed to quickly bring line and rhythm to the group. In the same way more standing poses were performed: a presentation of the Asana by the senior teachers and sometimes also by Mr. Iyengar and after that the beginners should try their best. All the time Mr. Iyengar took his time to explain the crowd of watching teachers why he was doing things as he was and giving the instructions he gave. And, more important: why he was not saying a lot of other things. “That is too difficult for them now, I will give it to them when they come to me for six months”. Mr. Iyengar concluded the series of standing poses by doing all the poses one more time quickly after each other and after that Prasarita Padottanasana to let the students relax a little. It was remarkable that a minimum of instructions had a maximum effect on the poses of the beginners. Also you could notice that instructions that were particularly meant for one student unconsciously were being practiced by the others. As a result of which in a short period of time the level of the whole group improved. ”This is the base of the pose”, Mr. Iyengar repeatedly said, “More you don’t have to tell a beginner.” Also when the teachers were being taught themselves, Mr. Iyengar would restrict himself to teaching the very basic instructions in the asanas. And not only in the asanas, also during the Pranayama-lesson, Mr. Iyengar emphasized the necessity to start at the very first beginning: the correct alignment of the body. With a crystal-clear precision he made clear what was there to improve in the lying posture, Savasana. That much, that we could better focus on opening in that posture the body and more important the chest part to the maximum than to rush in difficult Pranayamas in dif- Use each experience as a stepping stone. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 ficult sitting postures as Padmasana. De persuasion and the refinement with which Mr. Iyengar was teaching, makes one curious about the way he learned how to teach himself. Although he himself said not to have had a lot of instructions on yoga from his teacher, let alone in how to teach yoga, the base for his way of teaching was laid in the period Mr. Iyengar was with his teacher Sri T. Krishnamacharya. Although the period was relatively short (from his 14th until his 16th anniversary) the influence must have been considerable. Time after time he referred to the influence Krishnamacharya had on his practice. He also explicitly placed himself in the old lineage (that goes back to yogi’s in the Himalayas to his teacher Ramamohan Brahmacari) of which Shri Khrishnamacharya was member. “Look in the book that the son of Krishnamacharya recently published (* The Heart of Yoga). See the poses of my Guruji and see my poses in Yoga Dipika and than you will understand that identical practices were there. But from comparing those pictures you can also see the difference between our practices. Then you will also understand how I have developed the matter in comparison to him. What he does and what I do is identical, but the presentation of my poses improved.” On the fundaments he received from Krishnamacharya, he built on. The progress Mr. Iyengar made he attributes to the many students that came to him 17 through the years, problems (and injuries) that he encountered on his yoga path and especially by practice, a lot of practice. “That is how I became a good teacher, I accepted all injuries and just trying to get out of it. And when I would not have got out of it, you would not even have been taught by me. That is what I have been working for.” And that progression had also to do with the people that came to you as students? “Yes, my students were more my teacher’s than my teacher was my teacher.” “I came into contact with lots of people, and I learned what their weaknesses where. Whether it was structural whether they had temporary injuries or if they had problems that were arising from their way of living. That way I had to work, to find out, in which way to go if I teach yoga they get the benefit of yoga. And that was why I had to work for all those people in different ways.” And the development of your teaching is also because of your practice? “My practice has not stopped. Unless I practice and interpenetrate how can I teach, how can I understand all problems of the way my students are walking, talking or seeing. I have to make those gimmicks on myself to understand why those problems come into them and what are their antidotes. I practiced a lot, I The eyes are the windows of the brain, the ears are the windows of the mind. used to practice ten hours a day. My practice was very strong from childhood. Because I was not knowing anything, I had to practice so long.” Even today I practice four hours a day. And for my age of eighty, four hours is not a joke.” Did the way you practiced for yourself change? “At that time, because yoga was unknown, I had to give a lot of public demonstrations, although no doubt my mind owned the quality of sight. So I had to practice everything like an artist, that I had to be on the tip to show immediately. Because of that I had to practice everything every day, so that at the time the demonstration would be called, I would be ready. I even forced myself to get demonstrations, so I had to practice. Today I practice more in order to the Yoga Sutras were it says that a man should be comfortable if he stays in a pose for twenty or thirty minutes, that I try now. So I do three or four postures in two hours, that is the change in my practice.” And in that way you increase the depth of your asanas? “Naturally, if I stay longer in the pose, the depth increases. Previously I was not staying, but I was examining all the anatomical movements and physiological actions. Now I work more on the psychic and the intellectual level because they are teaching me more and more.” “As I said this morning during the classes I rediscovered the undiscovered yoga. I have internally penetrated and externally penetrated, I internally penetrated from the skin towards the Self, and from the Self towards the skin. That is why my method can give a lot of information that others can not give. That is a characteristic, the quality and the beauty of my practise.” It is known that Mr. Iyengar is not very fond of the name Iyengar Yoga. Also during the convention he emphasized this. “It has got nothing to do with Iyengar Yoga. My yoga is as old as civilization. There is no special subject that is called Iyengar Yoga, it is what people call the yoga that is practised by me. To call it Iyengar Yoga is wrong. What my Guruji gave me is what I teach today, Krishnamacharya yoga would be a better name. Although I refined and distilled the asanas and have been teaching according to that I did as a service to my Guruji.” In the Tree of Yoga Mr. Iyengar described in detail which qualities a teacher should have: The teacher should be clear, clever, confident, challenging, caring, cautious, constructive, courageous, comprehending, creative, completely devoted and dedicated to knowing the subject, considerate, conscientious, critical, committed, cheerful, chaste and calm. A lot of qualities. What does he emphasizes when he teaches his teachers to teach? “I try to avoid all the mistakes I have made. To explain the as Asana’s to the smallest detail, that is you could say the light I want to spread. To give all the knowledge that is necessary to teach crystal clear. Each pose has it’s own religiosity, that is the religion of each asana, that is the truth of each asana. Presenting the actual truth as it should be. And that is what I am guiding. That is what I want my students to teach.” And do you think we are ready for that? “Whether you are ready or not I give it, because otherwise what will happen to this art? I am trying to make the people that are not ripe, ripe. In older days they were not giving teachings in yoga at all and that was when lots of things got lost. So if you see an apple on a tree and you want to get the apple by throwing a stone, by one stone the apple may not fall. But by hundreds of stones you may get it. So whether ripe or unripe I am giving it, so out of that may be one day one ripe teacher will get out of it who knows.” Why keep my students in darkness?” My final question. When I come back, I can imagine that people from the teacher training course want to hear what you told on the convention, how you were teaching. Is there something you want to say to them through me? “Consistency, persistency, perseverance, tolerance, accepting the impediments and the difficulties you come in the way and accepting that all, with a constant and consistent practice, than if you continue all impediments and difficulties will appear as a wave.” And the end is worthwhile? “The end is worthwhile for a benevolent happy living and benevolent happy death.” Thank you very much sir. (*)The Heart of Yoga, developing a personal practice, T.K.V. Desikachar, Inner Traditions International, Rochester Vermont, 1995 ISBN 0-89281-533-7. (*) Yoga Dipika, (Dutch translation of Light on Yoga) Karnak - Amsterdam Don’t stop trying just because perfection eludes you. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Denkend aan Guruji… Ik heb het altijd zo bijzonder gevonden dat Guruji, hoewel ik het altijd spannend vond bij hem in de buurt te zijn, ook zo gewoon en vertrouwd in de omgang was. Hij voelde dan als een vader, maar wel een strenge. De eerste keer dat ik Mr. Iyengar (toen was het nog Mr. Iyengar) ontmoette, was in 1976. Voor de eerste keer in Nederland, logeerde hij bij Annemieke Post en Victor van Kooten. Er waren lessen in een gymzaal in Ulvenhout. Hij had nog geen lang haar en was gewoon westers gekleed. Buiten de lessen om, was de sfeer vooral ontspannen. Koken voor Guruji, gezellig samen eten en praten, met de kinderen om ons heen. De tweede keer dat ik Guruji ontmoette was in 1982 toen ik, samen met Annemieke, voor het eerst naar Pune ging voor een “intensive”. Een “intensive” voor hoofdzakelijk Nederlanders en Amerikanen, in totaal een kleine 60 mensen. Guruji ‘s haar was nu lang. Het was een hele ervaring, de eerste keer in India en in het Instituut. We sliepen in ‘Room number 1’, de “English ladies” in de kamers ernaast. Toen kon dat nog. We konden koken op onze kamer en soms gebeurde het dat de Iyengars wat eten over hadden en aan ons gaven. Ook konden we melk bestellen voor de koffie ’s morgens. De sfeer was leuk, gezellig en informeel, ook de ontmoetingen met de familie Iyengar. Dat was heerlijk omdat ik de sfeer in de lessen best heftig vond, zo streng en met weinig geduld. Omdat ik het buiten zijn erg miste, zat ik vaak op 19 het bankje buiten bij de ingang van het instituut te lezen of brieven te schrijven. Dan maakte je al gauw een praatje met de anderen of met de familie of met Guruji. Drie weken les, ‘s morgens en ’s avonds, het tijdstip varieerde, omdat Guruji ook nog de gewone lessen gaf en de Medische lessen leidde. Halverwege de cursus kregen we een heerlijke maaltijd in de hal van het Instituut, grotendeels door de familie zelf bereid en geserveerd. Iedereen was mooi op z’n Indiaas uitgedost. In 1984 gaf Guruji les in Bitche in Noord Frankrijk, aan zo’n 200 Yogabeoefenaren, die geen ervaring hadden met de Iyengar Yoga. Met o.a. Nanda en Clé, Charles, Faeq Biria, Mira Mehta hebben we geassisteerd in de lessen. Tijdens die week gingen we Sylva Mehta van de trein ophalen, zo’n 2 uur rijden, voor onze HY bus 3 uur. Tegen de tijd dat wij aankwamen, waren de anderen al zo ver om weer terug te gaan. Guruji was moe en er werd besloten dat hij lekker even in onze bus kon slapen, met onze 4 kinderen om hem heen. Na ongeveer 3 kwartier kwam hij weer overeind met de woorden: “I had a perfect savasana” en ging toen gezellig kletsend voorin zitten. En wij dachten dat hij gewoon lag te slapen. Guruji hield van de natuur, muziek, kunst en ambachten en was altijd geïnteresseerd wat een mens, plek of plaats te bieden had, soms gebeurde dat naast het lesprogramma. Onvoorstelbaar wat een energie hij had. In 1995 hadden we een bijzondere Yogaweek in Rishikesh, georganiseerd door een plaatselijk reisbureau. Er waren lessen aan de Ganges, gecombineerd met vele culturele, muzikale en religieuze uitstapjes. De week werd afgesloten met een bezoek aan een Nationaal Park, waar we, gezeten op een olifant, op zoek gingen naar tijgers. ’s Avonds luisterden we naar verhalen van Guruji. Het bijzondere van deze reis en ook de excursie ter gelegenheid van Guruji‘s 90ste verjaardag o.a. naar Bellur en Mysore, was de voortdurende geïnteresseerde aanwezigheid van Guruji, ook buiten de lessen. Hij was er voor ons, ‘zijn kinderen’, zoals hij ons noemde tijdens de speech die hij hield op zijn 90ste verjaardag. Hij was er ook voor de artiesten, uit respect en liefde voor hun kunst. Maria Floris Allow your intelligence to penetrate evenly throughout the body to its extremities, like the rays of the sun. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Voor altijd in mijn hart! NAMASTE ! 22 augustus 2014 SEPTEMBER 2014 BKS IYENGAR 14.12.1918-20.08.2014! Guruji BKS Iyengar heeft na een kort ziekbed op woensdag Guruji B.K.S. Iyengar heeft na een kort ziekbed op nacht om 03.15 uur zijn lichaam verlaten. Hij is 95 jaar woensdagnacht om 03.15 uur zijn lichaam verlaten. geworden.! Hij is 95 jaar geworden. LIVE HAPPILY DIE MAJESTICALLY bks iyengar Een week voor zijn heen gaan kreeg ik bericht dat hij ziek was, en na een tijdje thuis behandeld te zijn is hij naar een privé kliniek in Pune overgebracht.! Een week voor zijn heengaan kreeg ik bericht dat hij dochter, „"Only his body has ended. One te zijn is hij ziek Geeta, was.zijnNa eenzeitijdje thuis behandeld person's efforts, from inside out, changed the acceptance of naar yoga eenthroughout privékliniek in Pune overgebracht. the world. Nothing was hidden, from the Geeta, dochter, zei na zijn overlijden: “Only his timezijn he began to practise, to his illness and death. Even last he was telling Abhijata, shown youefforts, all these bodynight has ended. One'I have person’s from inside things, now realise them for yourself.' What he has given out, changed the acceptance of yoga throughout the world. Nothing was hidden, from the time1 he began to practise, to his illness and death. Even last night he was telling Abhijata, ‘I have shown you all these things, now realise them for yourself.’ What he has given cannot be encompassed by words. If a disciple is more developed, then that person will understand. What can be said in words is that he was precious to us.” In 1998, bij zijn 80ste verjaardag, heb ik Mr. Iyengar voor het eerst ontmoet. Het was ook mijn eerste reis naar India. Eindelijk kwam ik thuis. Meer dan 800 mensen deelden in de feestvreugde. De ongelooflijke goede organisatie van het feest lag helemaal bij de familie Iyengar. Deze eerste reis vergeet ik nooit meer. De enorme indruk die Mr. Iyengar maakte en de devotie waarmee hij alle rituelen onderging. 20 De reis in 1998 was ook om een andere reden een hele bijzondere ervaring. Halverwege het verblijf verliet mijn Nederlandse yoga leraar John Floris zijn lichaam. Daar zaten we dan met zoveel Nederlandse yogi’s in India. Mr. Iyengar opende die ochtend het programma met de woorden: „Our beloved John Floris flourished this morning” Ik voel nog steeds de stilte van dat moment. Het was Guruji die ons kwam troosten. In de middag zocht hij de Nederlandse delegatie op en kwam tussen ons in zitten. Hij zei niets maar was er en dat voelden we allemaal. Na die eerste keer ging ik er nog vele malen heen. India noem ik inmiddels mijn “moederland” en Guruji voelde als een vader die mij door mijn yogaland leidde. Met diep respect kon ik op zijn 90ste verjaardag vanuit de diepte van mijn Zijn opeens roepen: “Jai Guruji jai”. Hij lachte zijn brede gulle lach. Persoonlijk heb ik hem nooit streng ervaren, en was ik een van de “youngsters” die mede orde op zaken moest stellen in ons eigen land. Hoe vaak hebben we hem niet geraadpleegd? (Iets wat we zelf nog wel eens voelden als hem lastig vallen.) Hij was er altijd! Als nuchtere Hollandse had ik in het begin moeite om hem op de Indiase manier te begroeten: zelf op de knieën voor hem buigen en zijn voeten aanraken. Ik weet niet meer wanneer precies maar opeens voelde het als zo vanzelfsprekend. Mr. B.K.S. Iyengar heeft zijn lichaam verlaten maar hij laat een enorme schat aan waardevolle kennis achter. Miriam Imming Uitspraken van Mr. B.K.S. Iyengar uit: Light on Life (2006) “We must create a marriage between the awareness of the body and that of the mind. When two parties do not cooperate, there is unhappiness on both sides.” “It is through the alignment of the body that I discovered the alignment of my mind, self, and intelligence,” “Be inspired but not proud.” “The hardness of a diamond is part of its usefulness, but its true value is in the light that shines through it.” “Yoga Is a light, once lit, will never dim. The better you practice, the brighter the flame” Our body is the bow and the asanas are the arrows to hit the target – the soul. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Mandala Dit is de Numeroscoop van Guruji, d.w.z. de geboortedatum, 14-12-1918, uitgedrukt in een mandala. Volgens de numerologie is de hele schepping opgebouwd uit getallen. Getallen zijn exacte, meetbare trillingen, ingestraald door kosmische en planetaire werking. Zo heeft ieder getal in je geboortedatum een bepaalde trilling, kleur en uitwerking. Alle getallen bij elkaar opgeteld geeft je eindtrilling, het z.g. levensgetal. Dit getal doorstraalt en beïnvloedt alle andere getallen. 1-3-5-7-9, de oneven getallen, zijn een stuwende en bewegende kracht. Veel oneven getallen kan onrust geven, chaos. Vooral als ze naast elkaar staan. De even getallen zijn rustig van aard. Vooral als ze naast elkaar staan, versterken ze elkaars werking: geen beweging, passief. De geboortedag is je denkwereld, de geboortemaand je gevoelswereld en je geboortejaar staat voor je aanleg en beroepskeuze. Opvallend zijn de 4 enen bij Guriji: De 1 staat voor de mannelijke energie: individualiteit, leiderschap, kort 21 en bondig, enthousiast, vurig, impulsief en de kleur is rood. Symbool is o.a. de zon. De 4 staat voor aarde: discipline, betrouwbaar, stabiel en de kleur is groen. De 2 staat voor de vrouwelijke energie: samenwerking, vrede, inleven en de kleur is oranje. Ik heb het hart als symbool gebruikt. De 9 is 3 keer 3 en de 3 heeft de energie van een kind. De 9 is een wereldreiziger, kunstenaar, is idealistisch, grensverleggend letterlijk en figuurlijk. De kleur is parelmoer. Ook de 9 is goed aanwezig. De 8 is het getal van gezag, wetgeving, regels, ordening. Geeft vastigheid. De kleur is purper. Het was leuk om deze mandala (een uit de hand gelopen verjaardagskaart voor Guruji’s 93ste verjaardag) te maken. Guruji’s intensiteit, generositeit, speelsheid, rust, de structuur van de Yoga (de 8), de verspreiding over de wereld, diezelfde verspreiding maar dan naar binnen toe gericht, een groeiend bewustzijn. Met als centrum het hart (de 2), de balans en rust van de 4 en dan al die enen, de grote pionier en initiatiefnemer. Bijzonder en kleurrijk, krachtig en stralend, zo was Guruji. Maria Floris A yogi’s brain extends from the bottom of the foot to the top of his head. Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 De kathedraal Een mat is slechts twee meter lang en ruim een halve breed het zwarte vlak is plat en leeg bouwgrond voor hand en voet. Daarbuiten woeden feest en ramp chaos van kleur en vorm een kreet van angst, een smeltend lied verlangen naar de bron. Wie daar vandaan naar binnen treedt ontdekt een oud bestek. Meesters lieten hun sporen na gereedschap voor het werk. Uit botten, vlees, uit zweet en bloed verrijst een fundament pilaren, vensters, ijl gewelf een doorgang naar omhoog. De adem waait, de stilte gonst de geest draagt niets meer aan. Omhulsels worden transparant het hart toont diamant. Bouwgrond de mat, dan open groef, waarin het lichaam rust. En plots vonkt daar het licht en straalt voorbij de laatste grens. ©Karina van Lieshout The aim of yoga is to calm the chaos of conflicting impulses. 22 Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Herbouw de tempel Een mat is slechts twee meter lang en ruim een halve breed het zwarte vlak weer plat en leeg geen spoor van hand of voet. Wie snakt naar stilte, vrede, rust, of graag alleen wil zijn die vindt wellicht hier wel soelaas een pauze in de strijd. Maar daar waar ik vandaan kom heerst de stilte al rondom. Mij wacht verdubbeling van pijn en ongedeelde vrees. Een kloof gaapt bij mijn brosse voet mijn voorhang scheurt uiteen mijn zuilen wijzen schots en scheef mijn bogen storten in. Hoe kan ik wonen in dit huis waar horizon ontbreekt mijn hart gaat uit naar al wat leeft daarbuiten in de zon. Laat mij dan staan, een berg, een boom totdat ik wortels krijg en ik het al bevatten kan het kruis, de ziel, het lijf. ©Karina van Lieshout As leaves move in the wind, your mind moves with your breath. 23 Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 24
© Copyright 2025 ExpyDoc