YOGA NIEUWSBRIEF - Iyengar Yoga Vereniging Nederland

IYENGAR
YOGA
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 NIEUWSBRIEF
najaar 2014
Uitgegeven door de Iyengar Yoga Vereniging Nederland
1
2
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 COLOFON
Bestuur:
Voorzitter
Fons Diepenmaat
Secretaris
Irma Peters
[email protected]
Penningmeester
Rita Vaisanen
[email protected]
Algemeen bestuurslid
Els de Win
Redactie Nieuwsbrief
Communicatie Commissie
Eindredactie: hele bestuur
www.iyengaryoga.nl
Aanleveren kopij
Wij ontvangen graag je hulp en eigen
bijdrage voor de volgende Iyengar
Yoga Nieuwsbrief.
De volgende Nieuwsbrief komt voorjaar 2015 uit.
Graag vóór 1 mei 2015
je bijdrage mailen.
Aanleveren per mail, bij voorkeur
als Word document zonder opmaak,
tabellen of foto’s.
Maak kop, inleiding en tussenkopjes
vet. Asana’s graag met hoofdletters.
Vermeld auteur en fotograaf.
Foto’s als aparte bijlage in hoge
resolutie.
Vormgeving
M Goossens Ontwerp, Amsterdam
Mailen naar:
[email protected]
Commissies
Etische en certificaten commissie
Kristien Van Reusel
Examen en opleiding commissie
interim voorzitter:
Hiske van der Meulen
Evenementen commissie
Deborah Pepper
Communicatie Commissie
Saskia Hugers
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Van het bestuur...
Deze Nieuwsbrief wijden we speciaal aan onze op
20 augustus jl. overleden Guruji.
Zondagmiddag 31 augustus, na de workshop van Lois
Steinberg, had het bestuur een herdenkingsbijeenkomst in Amsterdam georganiseerd. Er waren ruim
honderd mensen aanwezig. Er was prachtige muziek van Mozart door het Stolz Quartet, er werden
verhalen en spontane herinneringen gedeeld, mooi
beeldmateriaal vertoond en tot slot werd er buiten
een Puja uitgevoerd. Zo ontstond er een waardig
warme sfeer en een gevoel van saamhorigheid.
De foto’s en teksten op de volgende pagina’s geven een
impressie van de bijeenkomst. Op de website van de
vereniging is een mooi filmpje te zien van de Puja.
Veel dank voor de ingezonden foto’s van altaartjes
gemaakt kort na het overlijden, de gedichten, warme herinneringen, dierbare anekdotes, beeldmateriaal van de beginperiode van Guruji in Nederland en
3
India. Een teken van hoe Nederland Guruji herdenkt.
Ik hoop dat jullie troost en warmte halen uit deze
gedeelde ervaringen, gevoelens en herinneringen.
Voor mij geldt dat zeker, het deed me goed om zo
vlak na het overlijden de herdenkingsbijeenkomst bij
te wonen en om voor deze Nieuwsbrief zoveel input
van collega’s te ontvangen.
Zelf ging ik voor het eerst naar Poona in 2000 en
keek er met spanning naar uit Mr. Iyengar voor het
eerst in levende lijve te zien. In het instituut zag ik
hem omringd door Indiërs die uit eerbied zijn voeten
aanraakten, in de yogaruimte zag ik hem oefenen, in
de bibliotheek zat hij te schrijven en te lezen, hij was
altijd aanwezig en bezig. Maar soms, wanneer ik na
de les van het instituut wegliep, zag ik Guruji gewoon
televisie kijken op de bank, dat gaf me dan ook weer
een warm gevoel.
We zullen hem missen!
Saskia Hugers
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014
B.K.S. Iyengar en
Nederland
“Yoga was evolved centuries ago; it is an ancient and perfect art, science and philosophy
which takes one towards the innermost truth.
(…) I sowed the seeds of Yoga when I was introduced to the West by Yehudi Menuhin (one
of the most famous violin players) in 1954 and
today I am proud to say that these seeds have
grown into a gigantic tree. “ (B.K.S. Iyengar in
het blad “Yoga Rahasya” 1997)
Het is 60 jaar geleden dat Mr. Iyengar naar Europa
kwam. De allereerste yogademonstratie die hij in Europa gaf, vond plaats in Lausanne (Zwitserland) tijdens de “Landesaustellung”. Men dacht toen in die
jaren 50, dat hij “a miracle man” was, een man die glas
kon eten, gif kon drinken en door vuur kon lopen.
Hoeveel is er sindsdien veranderd! Iedere westerse stad heeft inmiddels yogascholen en veel mensen
kunnen zich een leven zonder yoga niet goed meer
voorstellen.
Wanneer kwam B.K.S. Iyengar naar Nederland en hoe ging het in Nederland?
In 1964 ontmoette de Nederlandse Donna Holleman
B.K.S. Iyengar in Gstaad in Zwitserland. Mr. Iyengar
was toen uitgenodigd door Jiddu Krishnamurti (1895
– 1986). Deze bekende Indiase spreker en schrijver
over filosofische en spirituele onderwerpen was vaak
in Gstaad en had veel aanhangers. Mr. Iyengar onderwees Krishnamurti in Yoga.
Donna Holleman gaf, terug in Nederland, yoga les aan
een groep mensen in Breda. In 1970 ging zij samen
met enkele van haar leerlingen, waaronder Agnes Mineur, naar Londen. Daar volgden zij de “teacher training” bij Mr. Iyengar, die daar elk jaar 4 weken achtereen plaatsvond. In 1971 ging Agnes Mineur voor het
eerst naar India en studeerde ze bij Guruji thuis in de
huiskamer met 4 of 5 andere mensen.
Donna verhuisde naar Italië en in Breda droeg
Donna haar lessen over aan haar leerling Victor van
Kooten en zijn toenmalige vrouw Annemieke van
Kooten-Post. Margriet Post en Maria Floris-Post en
later ook John Floris behoorden tot hun leerlingen.
Margriet ging naar Amsterdam, waar Clé Souren en
Nanda Peek les van haar namen.
Victor leidde de lerarenweekenden in Ulvenhout
(Breda). Er was een grote groep van enthousiaste beoefenaars in Brabant, maar ook de mensen uit Amsterdam kwamen bij Victor.
Mr. Iyengar bezocht Nederland voor het eerst in
4
1976. Hij gaf een yoga demonstratie in Tilburg aan
500 mensen. Hij gaf ook 3 dagen lang les in de Gymzaal in Ulvenhout.
Zijn tweede bezoek aan Nederland bracht Mr. Iyengar in 1984, toen hij door Clé en Nanda naar Amsterdam uitgenodigd was en les gaf in het toen beroemde
spirituele centrum “de Kosmos”. Hij gaf een yoga demonstratie in de Koepelzaal van het Sonesta Hotel.
Zo werden ook in het Westen van Nederland de mensen enthousiast.
De lerarenopleiding in Amsterdam
In de herfst van 1987, toen Guruji 69 jaar oud was,
openden Clé Souren en Nanda Peek de Iyengar Yoga
lerarenopleiding in “de Kosmos”. Guruji zelf had het
lerarenteam samengesteld: John Floris, Annemieke
en Margriet Post, Clé Souren en Nanda Peek. Ter ere
van die opening gaf B.K.S. Iyengar zelf een workshop.
Eigen ervaringen
Ik volgde die workshop. Het was de eerste keer, dat
ik deze yogameester meemaakte. De mooie Japanse bovenzaal in de Kosmos was vol met mensen.
We werden gevraagd, om in Supta Virasana te gaan
liggen, om Mr. Iyengar, als hij binnen zou komen,
te verassen. Het duurde langer dan verwacht, mijn
benen begonnen te steken en te tintelen. Op een gegeven moment voelde ik mijn benen helemaal niet
meer. Toen kwam de grote meester eindelijk binnen.
Hij kreeg een prachtige bloemenkrans van het ontvangstcomité omgehangen. B.K.S. Iyengar groette
met zijn handen in “Namaskar” en lachte innemend.
Meteen daarna deed hij die mooie krans weer af. Mijn
allereerste les bij hem begon. Ik vond hem streng en
zijn Engels moeilijk verstaanbaar. Bij het vraag en antwoord gedeelte (Q+A) van het programma bevrijdde
Mr. Iyengar mensen in no-time van hun klachten. Bijvoorbeeld bij een yoga leerling, die last had van een
constant oorsuizen, stopte hij zijn kleine vingers op
zo een manier in haar oren - terwijl zij in de kopstand
stond - dat haar oorsuizen stopte. Ik was verbijsterd.
Een vrouw direct naast mij kreeg klapjes tegen haar
neusvleugels, die ze (onnodig) opblies. Ze werkte namelijk te gespannen. Toen Mr. Iyengar zijn rug naar
ons keerde, vroeg ik haar of het ging. Ik zat verkeerd,
zij voelde zich beter. Alleen ikzelf was geschrokken
van de aanpak. Enkele dagen later heb ik me ingeschreven voor de Iyengar yoga lerarenopleiding.
We hadden als gastdocenten ook Donna Holleman en Victor van Kooten en zijn nieuwe partner
Angela Farmer. In het eerste jaar van de leraren opleiding Amsterdam kregen we van bijna alle pioniers
van Nederland yogalessen. Dat was heel bijzonder.
Mega-events
Later toen Guruji zelf geen les en ook geen Intensives
Attainment is when the body has been conquered and not forgotten.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 meer gaf, vonden er wel nog “mega-events” plaats,
waar hij les gaf:
In 1993 in Cristal Palace in London, de eerste Europese Conventie, waar duizend mensen deelnamen aan
zijn Masterclasses
In 1997 de tweede Europese Conventie in Parijs.
Zijn 70ste , 75ste, 80ste, 85ste , 90ste, 95ste verjaardag vierde Guruji door les te geven. Leerlingen uit
vele werelddelen volgden de lessen.
Daar deden ook veel Nederlandse beoefenaars aan
mee. Ik herinner me in het bijzonder Gurujis 80ste
verjaardag, dat in het resort “Ambrosia” plaatsvond,
iets buiten Pune. Op de dag, dat Guruji jarig werd en
de lessen en festiviteiten begonnen, overleed in Nederland John Floris, een van Guruji’s meest toegewijde leerlingen, een yogaleraar bekend in Nederland en
ver daarbuiten. Alle aanwezigen waren aangeslagen.
Guruji, die zeer op John gesteld was, zei: “John florishes now.”
Op zijn 90ste verjaardag in 2008 mochten alle yogaleerlingen met Guruji mee naar zijn geboortedorp
Bellur, Zuidindia, vlakbij Bangalore en daarna na
Mysore. Dit was de stad, waar hij bij zijn zwager
Krishnamacharya, de yogameester aan het hof van
de Maharadja (de keizer) van Mysore, met yoga in
aanraking was gekomen. We waren met 7 bussen vol
leerlingen van internationale afkomst, waaronder ook
een tiental Nederlanders, onderweg en werden ook
ondergedompeld in de rijke cultuur van Zuid India.
We bezochten onder andere mooie tempels, genoten van heerlijk eten en uitbundige muziek. Overal
waar wij aankwamen met de bussen dook Guruji op.
Ik weet nog dat hij klaagde dat hij zo veel uren op ons
had gewacht eer we aankwamen en hoe langzaam we
wel niet waren. Het waren traktaties van ongekende
gulheid. Guruji was een familieman. Als je zo met
hem samen was, hield je van hem en hij hield van zijn
“children in yoga”.
In 2010, toen hij 92 jaar oud was, gaf hij Masterclasses
5
aan honderden Russen.
Enkele Nederlandse senior leraren onder wie
ook Charles Hond en
hun leerlingen gingen
naar de conventie in
Moskou. Dit was ook
een kans voor wie nog
nooit van Iyengar persoonlijk les had gehad.
In 2011 werd Mr. Iyengar door een enthousiaste menigte onthaald
in Beijing. Yoga leraren uit de hele wereld
mochten meedoen bij
de Chinese conventie.
Er werd in China bij die gelegenheid zelfs een postzegel aan Guruji gewijd.
“My ending should be your beginning”
(B.K.S. Iyengar)
Guruji is op 20 augustus 2014 vredig heengegaan na
een kort ziekbed met tot op het laatste moment een
heldere geest. Het zaadje van de Yoga dat Guruji ooit
geplant heeft, is inderdaad een gigantische boom geworden.
Duizenden mensen van over de hele wereld, die direct onder Guruji les hebben gehad, vinden hem een
genie. Zijn constante toewijding aan Yoga, zijn erfenis van maar liefst 80 jaar dagelijkse yoga beoefening
en het toegankelijk maken van deze oude kunst voor
iedereen over de hele wereld, betekent een revolutie
voor de Yoga.
In Nederland hebben we een hele groep yogaleraren
die getuige heeft mogen zijn van hoe Guruji Yoga,
deze “ancient and perfect art, science and philosophy” een sprankelend leven heeft ingeblazen.
Wat ik voel is grote dankbaarheid en verantwoordelijkheid om toegewijd te oefenen en helder les te geven in wat ik begrijp van zijn lessen in deze kunst.
Berber Schönholzer
Mantra voor een veilig heengaan van de
ziel:
Om gate, gate, paramgate,
Paramsamgate, bodhi svaha
Gegaan, gegaan, voorbij gegaan.
Ontwaakte geest,
Succes
Gone, gone, completely gone,
Enlightenment,
Success
To be dull is easy, to be active requiers tremendous work.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 6
‘ Wat moeten we doen als
Guruji er niet meer is?’
Lois Steinberg vertelde tijdens de herdenkingsdienst in Amsterdam voor het eerst in het
openbaar, openhartig en humorvol over haar
bijzondere ontmoeting met Guruji in juni
2013. Joelle Sie Man Tang maakte een samenvatting van de toespraak.
In december 2012, toen de verjaardag van Guruji
groot gevierd werd, kreeg Lois van Guruji te horen
dat hij zijn 95e verjaardag kon garanderen, maar zijn
96e, dat kon hij niet beloven.
Lois vroeg zich al langer af hoe het verder moest met
het instituut en alles daarom heen als Guruji er niet
meer zou zijn. Guruji is immers als geen ander. Met
één blik kan hij zien wat er gaande is met je asana en
met een enkele correctie kan hij het probleem meteen oplossen. Elke dag is hij in het instituut aanwezig
om zelf asana’s te beoefenen. Ook sinds hij gestopt is
met lesgeven, haalt hij nog het beste uit de leerlingen
en leraren naar boven. Zelfs buiten het instituut, als
hij een drankje drinkt met Lois en andere studenten,
houdt hij zich met yoga bezig. Hij observeert voorbijgangers en geeft feilloos aan waar zich een probleem
voordoet in hun lichaam. Wat moesten ze zonder
Guruji? Niemand zou zijn passie en oog voor detail
voor yoga kunnen vervangen.
Lois had zich al eerder voorgenomen om het onderwerp ter sprake te brengen maar schoof het steeds
voor zich uit. Nu Guruji zelf had aangegeven dat hij
misschien niet lang meer te leven had, besloot Lois
snel een volgende reis te plannen en dan haar grote
vraag aan hem voor te leggen: Wat moeten we doen
als Guruji er niet meer is?
Samen met Patricia Walden, met wie ze al jaren lang
goed bevriend is, nam ze zich voor om in juni 2013
een week af te reizen naar Pune. Een verblijf van een
week is natuurlijk extreem kort als je je realiseert hoe
lang de reis vanuit de Verenigde Staten naar India
duurt, maar omdat ze niet meer tijd hadden en omdat
ze vanwege de hoge leeftijd van Iyengar niet te lang
wilden wachten, deden ze het toch.
Na een lange reis vanuit de Verenigde Staten en amper vier uur rust stond Lois de eerstvolgende ochtend
al weer klaar om deel te nemen aan de ochtendles
aan het Ramamani Iyengar Memorial Yoga Institute.
Iedereen om haar heen raadde haar aan om eerst
goed uit te rusten, maar ze voelde zich fit genoeg om
de les te volgen. Guruji snapte niet wat ze, met al haar
kennis en ervaring, nog wilde leren. Maar het ging
Lois dit keer ook niet om iets te leren. Ze kwam voor
Guruji, het was puur een verblijf voor Guruji.
Een dag later kwam Patricia aan in Pune en samen
volgden ze in de resterende week de lessen. Iedereen
in het Instituut was verbaasd dat ze zoveel geld en
moeite over hadden voor een verblijf van slechts één
week maar ze kregen hierdoor wel extra veel aandacht
tijdens de lessen.
Naast de reguliere lessen hadden Lois en Patricia een
privé bijeenkomst geregeld met Guruji om hun grote
vraag aan hem voor te leggen.
Na twee keer verzetten werd de ontmoeting gepland
op een zondag, de laatste dag en tijdstip vlak voor hun
vertrek huiswaarts. Toen de dag en tijd aanbrak, liepen Lois en Patricia door de hal naar de ruimte waar
ze Guruji zouden ontmoeten. Door iedereen die ze
tegenkwamen werd een opmerking gemaakt over het
The brain should be completely quiet, and the body active.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 feit dat ze hadden gehoord dat beiden een bijeenkomst zouden hebben met Guruji. Uiteindelijk kwamen ze op de plek van bestemming aan en gingen ze
aan een tafel zitten tegenover Guruji.
Guruji straalde en zag er heel goed uit. Hij droeg
een mooi kleed en was nieuwsgierig naar de reden
van hun korte bezoek. Lois en Patricia vroegen of ze
hem wat vragen mochten voorleggen. Vol spanning
stelden ze om beurten een vraag aan Guruji. Toen er
gevraagd werd naar ‘de toekomst’, omdat ze de grote
vraag niet op een directe manier durfden te stellen,
begon Guruji over zijn verleden te praten. Hij was blij
daarover te kunnen vertellen en dat met hen delen.
Na anderhalf uur praten was Guruji aanbeland in het
jaar 1968. Patricia en Lois keken elkaar aan in het besef dat Guruji’s verhaal nooit zou leiden naar het antwoord op hun echte vraag. Lois raapte uiteindelijk al
haar moed bijeen, stond op, pakte de vragenlijst en
las hardop: “Guruji, wat moeten we doen als u er niet
meer bent?”
Guruji antwoordde en refereerde aan Sri Aubindo
7
en Krishnamurti. Beiden hadden veel volgers in het
begin, maar na enige tijd bleven er geen meer over.
Iyengar Yoga zal een poos voortbestaan, maar zal na
verloop van tijd ook verdwijnen.
Aansluitend hierop vroeg Guruji Lois en Patricia de
handstand te doen. Patricia wisselde een blik met
Lois. Ze had haar onderarm overbelast door het dragen van de bagage en was bang dat ze niet goed in
staat was om handstand te doen. Maar tegenover
Guruji zeg je geen ‘nee’. In de houding gekomen viel
Lois’ shirt naar beneden richting haar gezicht. Uiteindelijk kwamen ze uit de pose en Patricia wees op haar
pijnlijke onderarm. Guruji vroeg haar haar hand op
de tafel te leggen en zei dat ze naar de huid van haar
vingers moest kijken. Met een aanraking was haar
pijn verholpen.
Hierna liep Guruji weg. Vlak voordat hij de ruimte
verliet, draaide hij zich om naar Lois en Patricia keek
hen aan en zei: “I love you.”
Joelle Sie Man Tang
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 March Past
Hem herken je meteen
de vogel, neergestreken
opgaat in de stroom van zijde
zilvermaan, kuifoog, spreidvoet.
vloeibaar als honing, wol
doorschijnender dan zijde, bloemen
Jezelf terug vinden
door geen neus geschonden
in het dringen van de schare
om zijn nek gegleden en
duurt langer, zolang je
direct weer afgelegd
When the pose is correct, there is a lightness, a freedom.
When it is heavy it is wrong.
8
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 9
vraag je nog niet
wie is de meester
of is er slechts dit buigen en dit reiken
wie de volgeling
het heilige verlangen om te vliegen
laat staan of
en de oproep tot de eerste vleugelslag.
los van strijd en pijn en hoop
er hoe dan ook wel iemand is
©Karina van Lieshout
Space brings precision, precision brings freedom, freedom brings truth
(satya), truth is God.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 10
‘He is doing nothing!’
Tijdens de memorial op 31 augustus in
Amsterdam vertelde Marc Brandon deze
anekdote en schreef hem vervolgens uit voor
onze nieuwsbrief.
Ik heb B.K.S. Iyengar tweemaal ontmoet; beide ervaringen waren onverwacht en in meerdere opzichten
indrukwekkend.
De eerste keer was in december 2006. Mijn vrouw
Ria, die het Iyengar Yogacentrum Den Haag leidt, was
voor een training in Poona en ik besloot haar tijdens
de Kerstvakantie gezelschap te houden. Onze leraar
en vriend Charles Hond raadde me aan een verzoek
in te dienen om wat medische lessen te krijgen in die
korte periode. Ik stuurde mijn verzoek, vergezeld van
een beschrijving en foto’s van mijn torsoafwijkingen,
naar het secretariaat in Poona, kreeg weliswaar geen
antwoord maar ging toch, en meldde me bij Pandu,
die me een schema voor dagelijkse lessen gedurende
twee weken gaf. Bij de eerste les - ik deed een trikonasana bij het paard - kwam Iyengar binnen; hij bezag
mijn pogingen, vroeg wat mij mankeerde, corrigeerde
direct de instructies en vroeg me toen hoe lang ik zou
blijven. “Twee weken”, antwoordde ik, waarop hij in
woede ontstak: “Hoe denk je dat je dit in zo’n korte
tijd kunt verbeteren!!?” Ik vertelde hem van mijn gedocumenteerde verzoek, waarop hij nog steeds zeer
geërgerd antwoordde: “Het is niet jouw fout, maar die
van de man die je heeft toegelaten!” Om vervolgens
gedurende de gehele les speciale asana’s voor mij te
ontwerpen en ook in de lessen daarna mij een aantal
keren “krachtig” te begeleiden. De tweede ontmoeting was in januari van dit jaar,
toen Ria en ik beiden een maand lang les kregen ik weer medisch, onder andere van Lois Steinberg.
Mijn oefeningen waren voorgeschreven door Geeta
Iyengar - op zich al een hele eer - en behelsden o.a.
een ardha chandrasana tegen de wand; voor mij
geen sinecure vanwege de kromming van mijn rug.
Weer kwam Iyengar onverwacht binnen; mijn beide
instructeurs werden kennelijk nerveus en gaven mij
tegenstrijdige instructies, waardoor ook ik nerveus
werd. Guruji zag mijn gestuntel: “He is doing nothing!
He is a beginner!!” en tegelijk gaf hij me twee ferme
tikken tegen mijn hoofd. Boosheid welde in mij op,
maar bijtijds realiseerde ik me dat hier een 95-jarige,
hoogst respectabele man voor mij stond die zich niet
tegen me keerde maar geëmotioneerd was om mij, uit
betrokkenheid! “Who is your teacher!!?” wilde hij weten, en geïntimideerd gaf ik hem haar naam - die van
mijn vrouw.
En wéér wijdde Guruji een hele les aan het ontwerpen van speciale oefeningen voor mij - waarvoor ik
me natuurlijk volledig moest inzetten, en mijn begeleiders niet minder. Wàt een toewijding, wàt een verantwoordelijkheidsbesef, en ook: wàt een bron van
inspiratie om door te zetten! Ik ben ten diepste dankbaar dat ik B.K.S. Iyengar, kort voor zijn dood, nog zo
intensief heb mogen meemaken; zijn klappen waren
de nuttigste die ik in mijn leven gehad heb.
Marc Brandon
Hard work and humility are essential for spiritual Sadhana.
Nieuwsbrief
Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Guruji,
Een leraar, Een leider,
Een wetenschapper,
Een kunstenaar,
Met als hoofddoel “liefde
in yoga” is overgegaan.
Niemand zal hem kunnen vergeten. Hij, die zoveel
kennis en duidelijkheid heeft doorgegeven, beoefende yoga met zijn onuitputtelijke energie, levenswijsheid en humor.
Het geluk, dat ik zo dicht bij mijn Guru en zijn familie thuis heb mogen studeren in de jaren 70, is bijzonder waardevol geweest in mijn leven. Ik ben altijd
dankbaar en gelukkig gebleven voor wat er in Pune
is geweest met hem als mijn leraar in onvergetelijke,
waardevolle, leerzame maanden daar en ook in Lon-
11
den en Gstaad jarenlang. Het was ook een harde tijd,
want er was veel dat hij mij moest leren. Guruji gaf
je les met een stevige aanraking. Dat was altijd op
de juiste plek. En je wist dat je dan op die plaats heel
veel actie en aandacht moest geven. Zijn ogen waren
van vuur vervuld. Zijn geest snel als de bliksem. Met
die enorme inzet vergat je de tijd. Wij zijn altijd verwonderd gebleven door wat hij steeds aan verrijking
in yoga bracht. Geduld, liefde, wilskracht, uithoudingsvermogen, doorzettingsvermogen, inleving in
wat een asana was, bracht hij mij bij. Hij streefde naar
steeds weer verbetering, verdieping en verrijking van
yoga. Het was in Gstaad tijdens de zomervakanties,
dat hij ons leerde kijken naar mensen en , voor zover
mogelijk, te zien, wat er eventueel aan lichamelijke
problemen waren. Dit inzicht is waardevol in mijn
lessen. Ik hoop in zijn voorbeeld yoga te mogen blijven beoefenen.
Ik heb diep respect en dankbaarheid voor Guruji, die
mij leerde vergevingsgezind te zijn in het leven en
yoga.
Agnes Mineur-Hillen
A minute
This photo with Guruji few years ago where I was
speaking with him about his influence on my life, my
new Iyengar Yogashala in Amsterdam and the way I
bring his teaching into mine.
In his infinite kindness he was open to give me a minute although he was suffering with his lungs those
days.
Asaf Hacmon
Dankbaarheid
In 1988 was ik in Poona voor General Classes en Mr.
B.K.S.Iyengar's 70e verjaardag. Ik was nog onschuldig
en onwetend wat de yogabeoefening betrof.
Terug in Nederland heb ik me gewijd aan de opvoeding van onze kinderen en yoga.
Nu bijna 25 jaar later met het heengaan van onze
Guruji zegt me deze ene foto en het eenmalige bezoek aan Poona me zoveel meer. De afgelopen weken
ervaar ik grote dankbaarheid en een diepere verbinding met mezelf en anderen. Dankbaar ben ik voor
iedereen van wie ik kan leren.
Marga Rotink
Training of mind and body leads to awareness of the soul.
Licht op Yoga
We danken vanuit het diepst van ons Hart
onze leraar en voorbeeld, B.K.S. Iyengar.
Het droevige nieuws van het overlijden van Guruji
bereikte ons vroeg in de ochtend van woensdag 20
augustus. Ik (Pascal) was in Duitsland, bij Rita Keller,
voor een vierdaagse bijscholing met een aantal collega’s. Het was een bijscholing voor senior leraren en de
deelnemers kenden Guruji persoonlijk. We hebben
10 minuten de Patanjali invocatie gedaan en daarna
kregen we wat tijd voor ons zelf. Er was behoefte om
het thuisfront te spreken. Ook voor mij reden om te
bellen. Irma wist het al van andere collega’s in Nederland. Facebook was meteen een stroom van berichten.
In dat eerste half uur dat ik het wist, tijdens de invocatie, kreeg ik het beeld van Krishna die de pijl van
Arjuna naar het doel begeleidt. Guruji als pijl en het
Licht als het doel.
Verder hebben we wel les gekregen, aangepast, geheel
in de geest van B.K.S. Iyengar. Het was heilzaam om
zo de dag te kunnen doormaken met gelijkgestemden
en de kracht te vinden om het verdriet te transformeren tot een besef van Vrede. Hij reist ongetwijfeld
naar het Licht. Uiteindelijk heeft hij dit leven losgelaten en onthechting is volledig. Aum shanti. Onze
gedachten is ook bij de familie van Guruji.
Wat Rita ook vertelde, was een mooie gedachte van
Guruji zelf in een gesprek over de toekomst van Iyengar Yoga. Hij wilde dat we na zijn heengaan zijn
werk voort zouden zetten. Hij stimuleerde steeds
weer om verder te zoeken, te oefenen en te proberen,
door hard te werken. Tegen zijn kleindochter zei hij
dat zijn werk nu eindigde, dat zij alles wat hij haar
had geleerd nu moest uitwerken in zichzelf en verder
moest onderwijzen. Hij spoorde al zijn leerlingen aan
het proces van Yoga verder te verinnerlijken, op weg
naar de eigen kern.
B.K.S. Iyengar gaf de mensheid een zeer gedegen systeem van Yoga beoefening. Yoga kwam binnen bereik
van velen. Over de hele wereld zijn ontelbaar veel
mensen door hem geïnspireerd. We zullen hem allemaal missen.
Your body is your child, look after it.
Het was een voorrecht hem persoonlijk gekend te hebben en ik koester de
vele momenten aan zijn bureau, op de
veranda of in de yogazaal met hem.
Hij was een keerpunt in mijn leven
en heeft het een diepere betekenis gegeven. Het is in geen woorden uit te
drukken wat hij heeft betekend.
Mijn allereerste ontmoeting met Iyengar was in 1987
in de Kosmos in Amsterdam.
In 1984 was ik al bij Annemieke yoga aan het volgen
in Chaam, omdat mijn moeder les kreeg van Victor
van Kooten en zeer geïnspireerd was door hem en
Annemieke.
De Nederlandse intensive in Pune was één van de
hoogte punten sinds ik Iyengar zevenentwintig jaar
geleden voor het eerst ontmoette. De verschillende
festivals in Europa en India waar hij zelf lesgaf zijn
natuurlijk allemaal onvergetelijk.
In het kielzog van Pascal werd Irma door Iyengar geïnspireerd, zij ging vanaf 1993 les volgen bij Pascal en
Annemieke. In 1996 was haar eerste ontmoeting met
Iyengar. Helaas had hij zich van het lesgeven teruggetrokken, maar Irma heeft nog wel intermezzo’s mee
kunnen maken tijdens General Classes in 2000 en tijdens de 5-daagse conventie “Sadhana” n.a.v. Geetaji’s
60 ste verjaardag in december 2004 in Pune, waar zowel Geeta als Iyengar gezamenlijk lesgaven.
Zo was er ook, toen Iyengar 90 jaar werd, een fantastisch georganiseerd feest in Pune en in Bellur. We
waren er een maand eerder voor General Classes met
vijf mensen uit ons yogacentrum, waaronder mijn
moeder. Ook voor haar was het ontroerend, ook nu,
met zijn heengaan. Het is fijn om dan zoveel goede
herinneringen te hebben als troost.
Geetaji heeft mooie woorden gesproken op de crematie. Guruji liet tijdens zijn leven zien hoe we kunnen
omgaan met het onvermijdelijke einde in het stoffelijk lichaam. Hij bleef heel rustig bij het overlijden van
zijn vrouw, zeker van zijn geloof en in groot vertrouwen, met verdriet, maar ook Vrede in zijn hart.
Guruji gaf onvoorwaardelijke liefde aan zijn gezin,
familie, de mensen om hem heen, en aan de gehele
mensheid. Onvermoeibaar tot aan zijn dood bleef hij
inspireren, lesgeven, lezingen geven in India en over
de hele wereld.
Laten we proberen in zijn Geest verder te leren, te leven en te schijnen, zoals de ruwe diamanten die we
volgens hem waren. Er is een grote ziel heengegaan,
wij zullen zijn Licht op Yoga blijven uitdragen.
Guruji, uit het diepst van onze harten, oneindige
dankbaarheid.
With respect and love,
Pascal Poell en Irma Menssink
Sacrum awareness
In 2013 I went to Pune to have the honor to meet
our amazing Guru Mr. Iyengar.
I was very emotional to have met him. This was
the best what happened to me in Pune. I could
not believe it, that, with almost 140 people in the
room, he has put his eye on me. But the funny
thing is: I have heard so many times from all the
teachers that I have to lift my buttocks, so some
how, I was a little afraid that Mr. Iyengar was
going to see my Sirsasana.
But yes, he did. He was doing his own practice, and called Ryan to assist me. I remember he
said: ‘Help her! She thinks she can do it good!’ I
thought: ‘Oh God, I hope is not me’, but yes, it
was me. He told Ryan to bring me to the metal
closet where all the props were. With the sacrum
against the edge of the closet, I heard he said that
I had to lift my legs. Honestly He was the only
one who has developed this immense Awareness
on my sacrum.
Thanks so much to his method.
Margarita Gomez Peace in the body gives poise in the mind.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 14
Ter nagedachtenis
Met bijdragen van: Marja Berntssen,
Rob Birza, Maria Floris, Asaf Hacmon,
Frans Helwig, Monica Kops, Irma
Mensink, Carel Pampus, Ada Plinck
(voorpagina), Pascal Poell, Berber
Schönholzer
Yogacharya B.K.S. Iyengar
14 december 1918
-
20 augustus 2014
“Het is mijn diepe verlangen dat mijn einde
jouw begin kan zijn”
(Light on Life p. 11)
Yoga is like music. The rythm of the body, the melody of the mind, and the
harmony of the soul, create the symphony of life.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Corrigeren uit liefde
Na jaren gezocht te hebben naar een yogaleraar die klopte met mijn voorstelling van een
goede leraar, kwam ik bij Charles Hond. Toen
nog aan de Gouvernestraat in Rotterdam,
tegenover het ook nog relatief onbekende
Lantaarn/Venster Theater. Niet zo’n fijne
accommodatie maar ik was blij met de kwaliteit van de lessen en kon het goed vinden met
Charles.
Nog niet zo lang op les vertelde hij me dat Mr. B.K.S.
Iyengar naar Nederland zou komen en dat het een
uitgelezen kans was op hoog niveau les te krijgen. Dat
wilde ik uiteraard wel en ik schreef me in. Verder zei
het me niet zoveel.
Toen kwam ik in Amsterdam waar een, in mijn ogen
grote, groep mensen wachtte op een Grote Meester.
Beetje verbaasd, opgegroeid in een familie van vrijdenkers was ik nog nooit mensen tegen gekomen
die me het gevoel gaven anderen op een voetstuk te
plaatsen. Respectvol, maar ook “doe maar gewoon
dan doe je gek genoeg”. Mr. Iyengar kwam binnen,
klein van stuk, maar groot in aanwezigheid. Het was
15
een heerlijke les. Tijdens die hele les heb ik me geen
enkele keer niet op mijn plaats gevoeld, ondanks dat
ik toch vast wel duidelijk zichtbaar een prille beginner
geweest moet zijn. Een paar keer gecorrigeerd, maar
op een bijzonder prettige, haast onopvallende manier.
Wel hoorde ik een paar keer een correctie die op wat
minder aardige toon werd gegeven. Omdat ik mezelf
ook al had gestoord aan het gevoel dat iemand niet
luisterde kwam het op mij niet vervelend of onterecht
over. Later heb ik mezelf wel eens afgevraagd of het
niet anders zou kunnen, en ben dat zelf ook anders
gaan doen (maar ik ben geen Iyengar). Desondanks
ben ik het nog steeds wel eens met hetgeen Geeta
daarover eens zei: “Als ik iemand corrigeer dan doe ik
dat als een moeder die haar kind corrigeert, namelijk
uit liefde. Dat betekent soms dat ik erg streng en duidelijk moet zijn.” Een prachtige opmerking, typerend
voor de Iyengars.
Erg dankbaar ben ik voor die eerste les, die deed verlangen naar volgende lessen. Nu zijn er geen volgende lessen meer van deze Grote Meester, d.w.z. geen
lessen meer waarbij hij lijfelijk aanwezig zal zijn. Gelukkig zijn er nog heel veel lessen die steeds weer in
diverse vorm aan mijn oppervlakte kunnen komen.
Blij met de rijkdom geïnspireerd te zijn.
Ina van Marle
Physical firmness, emotional stability and intellectual clarity are the keys to
meditation.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 How to teach beginners?
Interview met Mr. B.K.S. Iyengar
door Maarten-Rijk Toussaint
Parijs, november 1997
“Can you teach beginners?”, Mr. Iyengar asks
my teacher Clé Souren, who has more than
twenty years active teaching experience. “It
is difficult”, he answers. “You see”, Mr. Iyengar says, “that is the reason why we took the
question: How to teach beginners as a point of
departure for the convention.”
November 1997, Paris. In a beautiful and well situated accommodation in the woods of Vincennes
three hundred Iyengar Yoga Teachers were together
to be taught by Mr. B.K.S. Iyengar about this question. Maarten-Rijk Toussaint got the opportunity to
interview the now 79 years old teacher from India, in
between the busy schedule of lessons and festivities
(both the anniversary of Mr. Iyengar and the 108th
birthday of Mr. Iyengar’s teacher T.K.V. Khrishnamacharya were being celebrated). With the theme
of the convention in
mind Maarten asked
Mr. Iyengar to give
his vision on How to
teach beginners and
the way Mr. Iyengar
had learned teaching
himself.
“So that was the basic question of the
convention. For all
the teachers to learn
how to teach beginners without allowing
mistakes or overloading them with
words that are confusing them. What
is known as intellectual bombardments.
That was the goal
of this convention,
that the teachers get
the base of teaching
beginners. Without
jumping into higher
levels, but to teach
on the intellectual
and physical level at
which the beginners
are. Can we make
16
them to consolidate in their positions so that we can
attract them to practice a little more later on so that
we can support them at a higher level. The teaching
should begin from the students, not from me to say
do this or that. But it is difficult to turn teachers into
beginners again.”
To visualize his ideas for all the teachers present Mr.
Iyengar had started the convention with a lesson for a
group of more or less beginners. In this way he made
crystal clear how he would like his teachers to teach. Mr. Iyengar started by arranging the group in a
well-organized way after which he patiently explained
with an engaging smile what he expected them to do.
After that he asked a group of senior teachers to present the Asanas on a stage. That way the beginners got
a clear view of the Asanas and the actions they had
to perform. Tadasana and Trikonasana to start with.
With short and clear instructions (mostly on the movements of the arms and the legs) Mr. Iyengar managed to quickly bring line and rhythm to the group. In
the same way more standing poses were performed: a
presentation of the Asana by the senior teachers and
sometimes also by Mr. Iyengar and after that the beginners should try their best. All the time Mr. Iyengar
took his time to explain the crowd of watching teachers why he was doing things as he was and giving
the instructions he gave. And, more important: why
he was not saying a lot of other things. “That is too
difficult for them now, I will give it to them when they
come to me for six months”.
Mr. Iyengar concluded the series of standing poses
by doing all the poses one more time quickly after
each other and after that Prasarita Padottanasana to
let the students relax a little. It was remarkable that
a minimum of instructions had a maximum effect
on the poses of the beginners. Also you could notice
that instructions that were particularly meant for one
student unconsciously were being practiced by the
others. As a result of which in a short period of time
the level of the whole group improved.
”This is the base of the pose”, Mr. Iyengar repeatedly said, “More you don’t have to tell a beginner.” Also
when the teachers were being taught themselves, Mr.
Iyengar would restrict himself to teaching the very
basic instructions in the asanas. And not only in the
asanas, also during the Pranayama-lesson, Mr. Iyengar emphasized the necessity to start at the very first
beginning: the correct alignment of the body. With a
crystal-clear precision he made clear what was there
to improve in the lying posture, Savasana. That much,
that we could better focus on opening in that posture
the body and more important the chest part to the
maximum than to rush in difficult Pranayamas in dif-
Use each experience as a stepping stone.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 ficult sitting postures as Padmasana. De persuasion
and the refinement with which Mr. Iyengar was teaching, makes one curious about the way he learned
how to teach himself.
Although he himself said not to have had a lot of instructions on yoga from his teacher, let alone in how
to teach yoga, the base for his way of teaching was laid
in the period Mr. Iyengar was with his teacher Sri T.
Krishnamacharya. Although the period was relatively
short (from his 14th until his 16th anniversary) the influence must have been considerable. Time after time
he referred to the influence Krishnamacharya had on
his practice. He also explicitly placed himself in the
old lineage (that goes back to yogi’s in the Himalayas
to his teacher Ramamohan Brahmacari) of which Shri
Khrishnamacharya was member.
“Look in the book that the son of Krishnamacharya
recently published (* The Heart of Yoga). See the poses of my Guruji and see my poses in Yoga Dipika and
than you will understand that identical practices were
there. But from comparing those pictures you can
also see the difference between our practices. Then
you will also understand how I have developed the
matter in comparison to him. What he does and what
I do is identical, but the presentation of my poses improved.”
On the fundaments he received from Krishnamacharya, he built on. The progress Mr. Iyengar made
he attributes to the many students that came to him
17
through the years, problems (and injuries) that he encountered on his yoga path and especially by practice,
a lot of practice.
“That is how I became a good teacher, I accepted all
injuries and just trying to get out of it. And when I
would not have got out of it, you would not even have
been taught by me. That is what I have been working
for.”
And that progression had also to do with the people
that came to you as students?
“Yes, my students were more my teacher’s than my
teacher was my teacher.”
“I came into contact with lots of people, and I learned what their weaknesses where. Whether it was
structural whether they had temporary injuries or if
they had problems that were arising from their way of
living. That way I had to work, to find out, in which
way to go if I teach yoga they get the benefit of yoga.
And that was why I had to work for all those people
in different ways.”
And the development of your teaching is also because
of your practice?
“My practice has not stopped. Unless I practice and
interpenetrate how can I teach, how can I understand
all problems of the way my students are walking, talking or seeing. I have to make those gimmicks on
myself to understand why those problems come into
them and what are their antidotes. I practiced a lot, I
The eyes are the windows of the brain, the ears are the windows of the mind.
used to practice ten hours
a day. My
practice was
very strong
from childhood.
Because I was
not knowing
anything, I
had to practice so long.”
Even today I
practice four
hours a day.
And for my
age of eighty,
four hours is
not a joke.”
Did the way you practiced for yourself change?
“At that time, because yoga was unknown, I had to
give a lot of public demonstrations, although no
doubt my mind owned the quality of sight. So I had to
practice everything like an artist, that I had to be on
the tip to show immediately. Because of that I had to
practice everything every day, so that at the time the
demonstration would be called, I would be ready. I
even forced myself to get demonstrations, so I had to
practice. Today I practice more in order to the Yoga
Sutras were it says that a man should be comfortable
if he stays in a pose for twenty or thirty minutes, that
I try now. So I do three or four postures in two hours,
that is the change in my practice.”
And in that way you increase the depth of your asanas?
“Naturally, if I stay longer in the pose, the depth increases. Previously I was not staying, but I was examining all the anatomical movements and physiological actions. Now I work more on the psychic and the
intellectual level because they are teaching me more
and more.”
“As I said this morning during the classes I rediscovered the undiscovered yoga. I have internally penetrated and externally penetrated, I internally penetrated from the skin towards the Self, and from the Self
towards the skin. That is why my method can give a
lot of information that others can not give. That is a
characteristic, the quality and the beauty of my practise.”
It is known that Mr. Iyengar is not very fond of the
name Iyengar Yoga. Also during the convention he
emphasized this.
“It has got nothing to do with Iyengar Yoga. My yoga
is as old as civilization. There is no special subject
that is called Iyengar Yoga, it is what people call the
yoga that is practised by me. To call it Iyengar Yoga is
wrong. What my Guruji gave me is what I teach today, Krishnamacharya yoga would be a better name.
Although I refined and distilled the asanas and have
been teaching according to that I did as a service to
my Guruji.”
In the Tree of Yoga Mr. Iyengar described in detail
which qualities a teacher should have: The teacher
should be clear, clever, confident, challenging, caring,
cautious, constructive, courageous, comprehending,
creative, completely devoted and dedicated to knowing the subject, considerate, conscientious, critical,
committed, cheerful, chaste and calm.
A lot of qualities. What does he emphasizes when he
teaches his teachers to teach?
“I try to avoid all the mistakes I have made. To explain the as Asana’s to the smallest detail, that is you
could say the light I want to spread. To give all the
knowledge that is necessary to teach crystal clear.
Each pose has it’s own religiosity, that is the religion
of each asana, that is the truth of each asana. Presenting the actual truth as it should be. And that is what I
am guiding. That is what I want my students to teach.”
And do you think we are ready for that?
“Whether you are ready or not I give it, because
otherwise what will happen to this art? I am trying to
make the people that are not ripe, ripe. In older days
they were not giving teachings in yoga at all and that
was when lots of things got lost. So if you see an apple
on a tree and you want to get the apple by throwing
a stone, by one stone the apple may not fall. But by
hundreds of stones you may get it. So whether ripe
or unripe I am giving it, so out of that may be one day
one ripe teacher will get out of it who knows.” Why
keep my students in darkness?”
My final question. When I come back, I can imagine
that people from the teacher training course want to
hear what you told on the convention, how you were
teaching. Is there something you want to say to them
through me?
“Consistency, persistency, perseverance, tolerance,
accepting the impediments and the difficulties you
come in the way and accepting that all, with a constant and consistent practice, than if you continue all
impediments and difficulties will appear as a wave.”
And the end is worthwhile?
“The end is worthwhile for a benevolent happy living
and benevolent happy death.”
Thank you very much sir.
(*)The Heart of Yoga, developing a personal practice,
T.K.V. Desikachar, Inner Traditions International, Rochester Vermont, 1995 ISBN 0-89281-533-7.
(*) Yoga Dipika, (Dutch translation of Light on Yoga)
Karnak - Amsterdam
Don’t stop trying just because perfection eludes you.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Denkend aan Guruji…
Ik heb het altijd zo bijzonder gevonden dat
Guruji, hoewel ik het altijd spannend vond
bij hem in de buurt te zijn, ook zo gewoon en
vertrouwd in de omgang was. Hij voelde dan
als een vader, maar wel een strenge.
De eerste keer dat ik Mr. Iyengar (toen was het nog
Mr. Iyengar) ontmoette, was in 1976. Voor de eerste
keer in Nederland, logeerde hij bij Annemieke Post
en Victor van Kooten. Er waren lessen in een gymzaal in Ulvenhout. Hij had nog geen lang haar en was
gewoon westers gekleed. Buiten de lessen om, was de
sfeer vooral ontspannen. Koken voor Guruji, gezellig
samen eten en praten, met de kinderen om ons heen.
De tweede keer dat ik Guruji ontmoette was in 1982
toen ik, samen met Annemieke, voor het eerst naar
Pune ging voor een “intensive”. Een “intensive” voor
hoofdzakelijk Nederlanders en Amerikanen, in totaal
een kleine 60 mensen.
Guruji ‘s haar was nu lang. Het was een hele ervaring,
de eerste keer in India en in het Instituut. We sliepen
in ‘Room number 1’, de “English ladies” in de kamers
ernaast. Toen kon dat nog. We konden koken op onze
kamer en soms gebeurde het dat de Iyengars wat eten
over hadden en aan ons gaven. Ook konden we melk
bestellen voor de koffie ’s morgens. De sfeer was leuk,
gezellig en informeel, ook de ontmoetingen met de
familie Iyengar. Dat was heerlijk omdat ik de sfeer in
de lessen best heftig vond, zo streng en met weinig
geduld.
Omdat ik het buiten zijn erg miste, zat ik vaak op
19
het bankje buiten bij de ingang van het instituut te
lezen of brieven te schrijven. Dan maakte je al gauw
een praatje met de anderen of met de familie of met
Guruji.
Drie weken les, ‘s morgens en ’s avonds, het tijdstip
varieerde, omdat Guruji ook nog de gewone lessen
gaf en de Medische lessen leidde. Halverwege de cursus kregen we een heerlijke maaltijd in de hal van het
Instituut, grotendeels door de familie zelf bereid en
geserveerd. Iedereen was mooi op z’n Indiaas uitgedost.
In 1984 gaf Guruji les in Bitche in Noord Frankrijk,
aan zo’n 200 Yogabeoefenaren, die geen ervaring
hadden met de Iyengar Yoga. Met o.a. Nanda en Clé,
Charles, Faeq Biria, Mira Mehta hebben we geassisteerd in de lessen.
Tijdens die week gingen we Sylva Mehta van de trein
ophalen, zo’n 2 uur rijden, voor onze HY bus 3 uur.
Tegen de tijd dat wij aankwamen, waren de anderen
al zo ver om weer terug te gaan. Guruji was moe en er
werd besloten dat hij lekker even in onze bus kon slapen, met onze 4 kinderen om hem heen. Na ongeveer
3 kwartier kwam hij weer overeind met de woorden:
“I had a perfect savasana” en ging toen gezellig kletsend voorin zitten. En wij dachten dat hij gewoon lag
te slapen.
Guruji hield van de natuur, muziek, kunst en ambachten en was altijd geïnteresseerd wat een mens, plek of
plaats te bieden had, soms gebeurde dat naast het lesprogramma. Onvoorstelbaar wat een energie hij had.
In 1995 hadden we een bijzondere Yogaweek in Rishikesh, georganiseerd door een plaatselijk reisbureau.
Er waren lessen aan de Ganges, gecombineerd met
vele culturele, muzikale en religieuze uitstapjes. De
week werd afgesloten met een bezoek aan een Nationaal Park, waar we, gezeten op een olifant, op zoek
gingen naar tijgers. ’s Avonds luisterden we naar verhalen van Guruji.
Het bijzondere van deze reis en ook de excursie ter
gelegenheid van Guruji‘s 90ste verjaardag o.a. naar
Bellur en Mysore, was de voortdurende geïnteresseerde aanwezigheid van Guruji, ook buiten de lessen. Hij was er voor ons, ‘zijn kinderen’, zoals hij ons
noemde tijdens de speech die hij hield op zijn 90ste
verjaardag. Hij was er ook voor de artiesten, uit respect en liefde voor hun kunst.
Maria Floris
Allow your intelligence to penetrate evenly throughout the body to its
extremities, like the rays of the sun.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Voor altijd in mijn hart!
NAMASTE !
22 augustus 2014
SEPTEMBER
2014
BKS IYENGAR
14.12.1918-20.08.2014!
Guruji
BKS Iyengar
heeft na een
kort ziekbed
op woensdag
Guruji
B.K.S.
Iyengar
heeft
na een
kort ziekbed op
nacht om 03.15 uur zijn lichaam verlaten. Hij is 95 jaar
woensdagnacht
om
03.15
uur
zijn
lichaam
verlaten.
geworden.!
Hij is 95 jaar geworden.
LIVE HAPPILY
DIE MAJESTICALLY
bks iyengar
Een week voor zijn heen gaan kreeg ik bericht dat hij ziek was,
en na een tijdje thuis behandeld te zijn is hij naar een privé
kliniek in Pune overgebracht.!
Een week voor zijn heengaan kreeg ik bericht dat hij
dochter,
„"Only his
body has
ended. One te zijn is hij
ziek Geeta,
was.zijnNa
eenzeitijdje
thuis
behandeld
person's eﬀorts, from inside out, changed the acceptance of
naar yoga
eenthroughout
privékliniek
in Pune overgebracht.
the world. Nothing was hidden, from the
Geeta,
dochter,
zei
na zijn
overlijden:
“Only his
timezijn
he began
to practise, to
his illness
and death. Even last
he was
telling Abhijata,
shown youefforts,
all these
bodynight
has
ended.
One'I have
person’s
from inside
things, now realise them for yourself.' What he has given
out, changed the acceptance of yoga throughout the
world. Nothing was hidden, from the time1 he began
to practise, to his illness and death. Even last night
he was telling Abhijata, ‘I have shown you all these
things, now realise them for yourself.’ What he has
given cannot be encompassed by words. If a disciple
is more developed, then that person will understand.
What can be said in words is that he was precious to
us.”
In 1998, bij zijn 80ste verjaardag, heb ik Mr. Iyengar
voor het eerst ontmoet. Het was ook mijn eerste reis
naar India. Eindelijk kwam ik thuis. Meer dan 800
mensen deelden in de feestvreugde. De ongelooflijke
goede organisatie van het feest lag helemaal bij de familie Iyengar. Deze eerste reis vergeet ik nooit meer.
De enorme indruk die Mr. Iyengar maakte en de devotie waarmee hij alle rituelen onderging.
20
De reis in 1998 was ook om een andere reden een
hele bijzondere ervaring. Halverwege het verblijf verliet mijn Nederlandse yoga leraar John Floris zijn lichaam. Daar zaten we dan met zoveel Nederlandse
yogi’s in India. Mr. Iyengar opende die ochtend het
programma met de woorden: „Our beloved John
Floris flourished this morning” Ik voel nog steeds de
stilte van dat moment. Het was Guruji die ons kwam
troosten. In de middag zocht hij de Nederlandse delegatie op en kwam tussen ons in zitten. Hij zei niets
maar was er en dat voelden we allemaal.
Na die eerste keer ging ik er nog vele malen heen. India noem ik inmiddels mijn “moederland” en Guruji
voelde als een vader die mij door mijn yogaland leidde. Met diep respect kon ik op zijn 90ste verjaardag
vanuit de diepte van mijn Zijn opeens roepen: “Jai
Guruji jai”. Hij lachte zijn brede gulle lach. Persoonlijk
heb ik hem nooit streng ervaren, en was ik een van de
“youngsters” die mede orde op zaken moest stellen in
ons eigen land. Hoe vaak hebben we hem niet geraadpleegd? (Iets wat we zelf nog wel eens voelden als hem
lastig vallen.) Hij was er altijd!
Als nuchtere Hollandse had ik in het begin moeite
om hem op de Indiase manier te begroeten: zelf op de
knieën voor hem buigen en zijn voeten aanraken. Ik
weet niet meer wanneer precies maar opeens voelde
het als zo vanzelfsprekend.
Mr. B.K.S. Iyengar heeft zijn lichaam verlaten maar hij
laat een enorme schat aan waardevolle kennis achter.
Miriam Imming
Uitspraken van Mr. B.K.S. Iyengar uit: Light on Life (2006)
“We must create a marriage between the awareness of the
body and that of the mind. When two parties do not cooperate, there is unhappiness on both sides.”
“It is through the alignment of the body that I discovered
the alignment of my mind, self, and intelligence,”
“Be inspired but not proud.”
“The hardness of a diamond is part of its usefulness, but
its true value is in the light that shines through it.”
“Yoga Is a light, once lit, will never dim.
The better you practice, the brighter the flame”
Our body is the bow and the asanas are the arrows to hit the target
– the soul.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Mandala
Dit is de Numeroscoop van Guruji, d.w.z. de
geboortedatum, 14-12-1918, uitgedrukt in
een mandala.
Volgens de numerologie is de hele schepping opgebouwd uit getallen. Getallen zijn exacte, meetbare
trillingen, ingestraald door kosmische en planetaire
werking. Zo heeft ieder getal in je geboortedatum een
bepaalde trilling, kleur en uitwerking. Alle getallen bij
elkaar opgeteld geeft je eindtrilling, het z.g. levensgetal. Dit getal doorstraalt en beïnvloedt alle andere
getallen.
1-3-5-7-9, de oneven getallen, zijn een stuwende en
bewegende kracht. Veel oneven getallen kan onrust
geven, chaos. Vooral als ze naast elkaar staan.
De even getallen zijn rustig van aard. Vooral als ze
naast elkaar staan, versterken ze elkaars werking:
geen beweging, passief.
De geboortedag is je denkwereld, de geboortemaand
je gevoelswereld en je geboortejaar staat voor je aanleg en beroepskeuze.
Opvallend zijn de 4 enen bij Guriji: De 1 staat voor de
mannelijke energie: individualiteit, leiderschap, kort
21
en bondig, enthousiast, vurig, impulsief en de kleur is
rood. Symbool is o.a. de zon.
De 4 staat voor aarde: discipline, betrouwbaar, stabiel
en de kleur is groen.
De 2 staat voor de vrouwelijke energie: samenwerking, vrede, inleven en de kleur is oranje. Ik heb het
hart als symbool gebruikt.
De 9 is 3 keer 3 en de 3 heeft de energie van een kind.
De 9 is een wereldreiziger, kunstenaar, is idealistisch,
grensverleggend letterlijk en figuurlijk. De kleur is parelmoer. Ook de 9 is goed aanwezig.
De 8 is het getal van gezag, wetgeving, regels, ordening. Geeft vastigheid. De kleur is purper.
Het was leuk om deze mandala (een uit de hand gelopen verjaardagskaart voor Guruji’s 93ste verjaardag)
te maken. Guruji’s intensiteit, generositeit, speelsheid,
rust, de structuur van de Yoga (de 8), de verspreiding
over de wereld, diezelfde verspreiding maar dan naar
binnen toe gericht, een groeiend bewustzijn. Met als
centrum het hart (de 2), de balans en rust van de 4 en
dan al die enen, de grote pionier en initiatiefnemer.
Bijzonder en kleurrijk, krachtig en stralend, zo was
Guruji.
Maria Floris
A yogi’s brain extends from the bottom of the foot to the top of his head.
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 De kathedraal
Een mat is slechts twee meter lang
en ruim een halve breed
het zwarte vlak is plat en leeg
bouwgrond voor hand en voet.
Daarbuiten woeden feest en ramp
chaos van kleur en vorm
een kreet van angst, een smeltend lied
verlangen naar de bron.
Wie daar vandaan naar binnen treedt
ontdekt een oud bestek.
Meesters lieten hun sporen na
gereedschap voor het werk.
Uit botten, vlees, uit zweet en bloed
verrijst een fundament
pilaren, vensters, ijl gewelf
een doorgang naar omhoog.
De adem waait, de stilte gonst
de geest draagt niets meer aan.
Omhulsels worden transparant
het hart toont diamant.
Bouwgrond de mat, dan
open groef,
waarin het lichaam rust.
En plots vonkt daar het licht en
straalt
voorbij de laatste grens.
©Karina van Lieshout
The aim of yoga is to calm the chaos of conflicting impulses.
22
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 Herbouw de tempel
Een mat is slechts twee meter lang
en ruim een halve breed
het zwarte vlak weer plat en leeg
geen spoor van hand of voet.
Wie snakt naar stilte, vrede, rust,
of graag alleen wil zijn
die vindt wellicht hier wel soelaas
een pauze in de strijd.
Maar daar waar ik vandaan kom heerst
de stilte al rondom.
Mij wacht verdubbeling van pijn
en ongedeelde vrees.
Een kloof gaapt bij mijn brosse voet
mijn voorhang scheurt uiteen
mijn zuilen wijzen schots en scheef
mijn bogen storten in.
Hoe kan ik wonen in dit huis
waar horizon ontbreekt
mijn hart gaat uit naar al wat
leeft
daarbuiten in de zon.
Laat mij dan staan, een
berg, een boom
totdat ik wortels krijg
en ik het al bevatten
kan
het kruis, de ziel, het
lijf.
©Karina van
Lieshout
As leaves move in the wind, your mind moves with your breath.
23
Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, najaar 2014 24

Download Report