Anders Ja D66 Provinciale Staten Utrecht: Verkiezingsprogramma 2011 – 2015 Colofon Dit verkiezingsprogramma is tot stand gekomen onder auspiciën van de Programmacommissie van D66 Provincie Utrecht, bestaande uit: Cor Wijn – voorzitter Marcel Engering Vivien Geen Jos Hendriks Wilma Hendriks Frits Maclean Jasper Mekkes Roelef van Netten Gerard Smakman Peter Snoeren Bram van Vliet en Henk-Jan Witteveen Review: Ralph de Vries Jacqueline Versteeg Niels Hoefnagels Ronnie Weijers Eindredactie Mark Westbeek Vormgeving: Nermina Kundic D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Provincie Utrecht Anders Daarom D66 D66 Verkiezingsprogramma 2011 – 2015 Provinciale Staten van Utrecht D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P3 Inhoud Colofon..............................................................................................................2 Inhoud................................................................................................................4 Voorwoord........................................................................................................5 Sociaal-liberale richtingwijzers.......................................................................6 Een beter Utrecht.............................................................................................8 Meer regie op ruimte......................................................................................11 Duurzame mobiliteit.......................................................................................17 Kiezen voor het klimaat.................................................................................21 Kenniseconomie als speerpunt....................................................................24 Welzijn, cultuur en sport: focus op de kern.................................................27 Jeugdzorg Anders..........................................................................................31 Provincie doelbewust en doelmatig.............................................................34 Digitale provincie...........................................................................................37 Utrecht in Europa...........................................................................................39 Financieel kader – gepaste soberheid..........................................................41 D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Voorwoord Wij zijn blij dat u dit verkiezingsprogramma leest. Dat u de tijd en moeite neemt om u te verdiepen in de ambities, plannen en ideeën van D66. Graag delen we onze prioriteiten met u. In dit verkiezingsprogramma leest u waar wij de komende vier jaar onze energie op richten. D66 kiest voor vernieuwing omdat het nodig is. Nederland is een mooi en welvarend land. Maar ook een land dat heeft stilgestaan, terwijl de wereld veranderde. Een land dat belangrijke beslissingen te lang voor zich uitgeschoven heeft. Een land dat vraagt om verandering. Om een nieuw perspectief, een stip aan de horizon. Niet angstig voor de toekomst, maar optimistisch. Vernieuwingsagenda D66 heeft een ambitieuze vernieuwingsagenda om Nederland een baanbreker in de 21e eeuw te maken. Deze agenda is toegespitst op vijf terreinen: wonen, werken, kennis, duurzaamheid en kwaliteit van de overheid. Met een overheid die alle ruimte en kansen biedt aan zoveel mogelijk mensen. Een overheid die niemand uitsluit. Een overheid die bescheiden, krachtig en slagvaardig is. Herzien bestuurslagen D66 pleit voor een grondige herziening van de omvang en de taken van bestuurslagen als provincie en gemeente. Wat lokaal kan, doen we lokaal. De gemeente is het eerste gezicht van de overheid. Wat regionaal moet, voeren we regionaal uit. Alleen kerntaken Provincies moeten zich concentreren op een beperkt aantal taken. De nadruk komt te liggen op de verdeling van de ruimte, het de verbetering van de regionale infrastructuur, het versterken van de natuur en de leefbaarheid, het scheppen van voorwaarden voor duurzame economische ontwikkeling en het bevorderen van de regionale spreiding van culturele voorzieningen. In alle provincies moeten op deze thema’s de komende jaren knopen worden doorgehakt, terwijl de provincie zich terugtrekt van andere terreinen. Hoe D66 deze provinciale agenda in Utrecht vorm geeft, leest u in dit programma. Ook in Utrecht staan enthousiaste en deskundige D66-kandidaten klaar om de verandering te realiseren. Eerste Kamer De verkiezingen voor Provinciale Staten hebben ook grote nationale gevolgen. Indirect bepalen zij de samenstelling van de Eerste Kamer en daarmee de mogelijkheid van het nieuwe kabinet om haar beleid uit te voeren. Uw stem in maart is daarmee een kans om het nieuwe kabinet op zijn beleid te beoordelen. Op 2 maart is uw stem op D66 daarom dubbel zoveel waard! D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P5 Sociaal-liberale richtingwijzers D66 benadert de mens en maatschappij op een positieve manier. Wij vertrouwen erop dat mensen veel van de problemen die ze tegenkomen zelf kunnen oplossen. Maar reiken de helpende hand als dat eens niet lukt. Wij hebben en tonen respect voor onze medemens en uit zorg voor komende generaties stáán we voor duurzaamheid. We zijn niet bang om verder te kijken dan onze eigen gemeente. Ook zijn we bereid om lastige keuzes te maken. En dat is hard nodig. Het zijn in veel opzichten zware tijden. Dan is voor velen de verleiding groot om hun heil te zoeken in oude patronen van schijnveiligheden en in schijnoplossingen. In dit verkiezingsprogramma tonen onze standpunten welke problemen, uitdagingen en oplossingen wij in uw directe omgeving zien. De wereld staat de komende vier jaar niet stil. Ook ná de verkiezingen zullen er ongetwijfeld onderwerpen op de provinciale agenda komen die we nu nog niet kunnen voorzien. Om u te laten beoordelen hoe onze D66 fractie hierop zal reageren willen we kort uitleggen hoe wij naar de mens en de maatschappij kijken. Wij hanteren een vijftal richtingwijzers waarin elke D66-er zich herkent en waarmee de manier waarop we in het leven en de politiek staan beknopt is samengevat. Elk van de richtingwijzers afzonderlijk is zeker niet uniek voor het D66 gedachtegoed, maar het is de combinatie van juist déze vijf denkrichtingen die de mens en maatschappijvisie van D66 definiëren. Deze vijf richtingwijzers maken ook dat onze standpuntbepaling voor u als inwoner voorspelbaar is: onze standpunten komen voort uit één of meerdere van onze richtingwijzers. De vijf sociaal-liberale richtingwijzers Vertrouw op de eigen kracht van mensen Wij vertrouwen op de eigen kracht en ontwikkeling van mensen. Daarom zien we de toekomst met optimisme tegemoet. Mensen zijn zo creatief dat ze steeds opnieuw zelf oplossingen vinden. Wij willen dat de overheid deze kracht, vindingrijkheid en creativiteit van mensen ondersteunt en ruimte geeft. De sleutel voor verandering ligt bij mensen zelf en wij willen dat de overheid daarbij aansluit. Wat mensen voor zichzelf en anderen kunnen doen is veel belangrijker en effectiever dan wat de overheid kan doen. Denk en handel internationaal Samenlevingen zijn op steeds meer verschillende manieren met elkaar verbonden. Wij staan open voor de gehele wereld en sluiten niemand uit. Bij alles wat we doen, vragen we ons steeds af welke effecten dat heeft op anderen in deze wereld. Wij onderkennen dat Europa steeds meer ons binnenland wordt. Internationale samenwerking en economische vooruitgang zijn de sleutels naar een wereld met minder oorlog en conflicten. Daarbij handelen wij steeds pragmatisch, nuchter en op basis van feiten. D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Beloon prestatie en deel de welvaart Mensen zijn niet gelijk, wél gelijkwaardig. Mensen zijn verschillend en wij willen dat de overheid ruimte laat voor die verschillen. Wij streven naar economische zelfstandigheid voor zoveel mogelijk mensen en vinden dat mensen die uitmuntend presteren daarvoor een beloning verdienen. Wij willen een dynamische, open samenleving waarin iedereen de ruimte krijgt om zijn eigen beslissingen te nemen en iedereen zich op zijn eigen manier kan ontwikkelen. Wij vinden het vanzelfsprekend om welvaart met elkaar te delen. We willen dat zoveel mogelijk mensen meedoen in het maatschappelijk en economisch proces, want daar worden we allemaal beter van. Voor mensen die zichzelf niet kunnen redden dragen we een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Streef naar een duurzame en harmonieuze samenleving Wij willen de wereld om ons heen tegemoet treden met respect en mededogen. Dat geldt voor de mensen om ons heen en voor onze omgeving. De aarde is niet van ons en dus geen gebruiksartikel. We willen stoppen met het uitputten en vervuilen van onze leefomgeving. We willen naar een situatie waarin natuurbehoud vanzelfsprekend is en aantasting altijd moet worden beargumenteerd. Koester de grondrechten en gedeelde waarden De fundamentele waarden van onze samenleving zijn vrijheid voor en gelijkwaardigheid van ieder mens, ongeacht opvattingen, geloof, seksuele geaardheid, gerichtheid of herkomst. Lichamelijke integriteit, geweldloze oplossing van belangen en conflicten en een respectvol gehanteerde vrijheid van meningsvorming en uiting, inclusief respect voor onze democratische rechtsstaat, zijn voor ons centrale waarden. Die waarden zijn universeel en zonder meer bovengeschikt. Wij beschermen de grondrechten van onszelf en anderen. D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P7 Een beter Utrecht Waarom D66? Utrecht is een fijne provincie om in te wonen en te werken. Maar het kan beter, het kan anders. Daarom maakt D66 heldere en scherpe keuzes. Spaar het landschap, bouw binnenstedelijk In tegenstelling tot het kabinet Rutte blijven wij staan voor behoud van de natuur en ontwikkeling van nieuwe natuur. Geen aantasting van het landschap door grootschalige woningbouw of nieuwe bedrijventerreinen (in bijvoorbeeld het Groene Hart). Nieuwe woningen moeten gebouwd worden binnen de bestaande bebouwing van steden en dorpen. Zo blijven natuur en landschap gespaard van verdere verstening. D66 kiest voor het groene kapitaal. Investeer in bereikbaarheid, leefbaarheid en openbaar vervoer D66 is alleen voor verbreding van wegen, zoals de A27 en A28, indien de leefbaarheid in dorpen en wijken langs deze wegen verbetert. Om geluidshinder en luchtvervuiling tegen te gaan moet er meer gebeuren dan wat de wet minimaal voorschrijft. Ook moet er geld gestoken worden in het openbaar vervoer (Randstadspoor en tramnetwerk rond Utrecht) en een provinciaal netwerk van fietspaden. Utrecht als meest innovatieve en creatieve regio Utrecht moet de meest innovatieve en creatieve regio van Nederland en Europa worden. D66 geeft ruimte aan vernieuwende bedrijven op het gebied van life sciences, gaming en klimaat. Andere ingrediënten voor succes: een toonaangevend onderwijs- en onderzoeksklimaat, een cultureel spraakmakend klimaat (Vrede van Utrecht 2013 en Utrecht, Europese hoofdstad in 2018) en een goed leefklimaat. Stimuleer duurzame energie D66 wil een provinciale stimuleringsmaatschappij voor duurzame energie opzetten. Deze stimuleert lokale vormen van duurzame energieopwekking en -voorziening, zoals warmtenetten en bodemenergie. Samen met gemeenten en particuliere investeerders. Lage lasten en focus op kerntaken D66 wil geen lastenverzwaring, maar zo mogelijk lastenverlichting voor de inwoners. De provincie Utrecht moet opgaan in een Randstadprovincie, die een krachtig beleid kan voeren op de kerntaken ruimtelijke ordening, economie en natuur. De samenwerking met andere overheden moet rond deze kerntaken vorm krijgen. Wij hebben respect voor mens en natuur, zijn tolerant waar het kan maar pakken door waar dat moet, hebben idealen en zijn toch redelijk en praktisch. D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Dankzij D66 D66 heeft in de afgelopen statenperiode niet stil gezeten. Op alle belangrijke dossiers heeft D66 op een positief kritische wijze bijgedragen aan de democratische besluitvorming in Provinciale Staten. Een tiental 'wapenfeiten' illustreert onze inzet. 1. Dankzij D66 heeft de zorg voor zwerfjongeren een duidelijke plaats binnen de jeugdzorg gekregen. De D66 visie op de Jeugdzorg is breed aanvaard: herinrichting jeugdzorg en gemeenten als primair verantwoordelijk. 2. Dankzij D66 heeft de Randstedelijke Rekenkamer de wachtlijsten in de jeugdzorg onderzocht en dit heeft tot de nodige aanpassingen geleid. 3. Dankzij D66 is het aantal te restaureren objecten via het provinciale Parelfonds voor cultuurhistorisch erfgoed verruimd. 4. Dankzij D66 is maatwerk bij het instellen van een maximaal 60 km/u regime op provinciale wegen mogelijk geworden. 5. Dankzij D66 worden de bestuurskwaliteiten van sportverenigingen in provincie Utrecht versterkt, waardoor verenigingen beter kunnen functioneren. 6. Dankzij D66 is de ‘oude’ route van buslijn 120 van Breukelen naar station Maarssen hersteld. 7. Dankzij D66 worden regels in de Verordening Natuur en Landschap, onder andere met betrekking tot woonschepen, vereenvoudigd of geschrapt. 8. Dankzij D66 zet de provincie via een speciale ontwikkelingsmaatschappij in op herstructurering en revitalisering van bestaande bedrijventerreinen. 9. Dankzij D66 is de ontwikkeling van helihavens in de nabijheid van woongebieden in de provincie Utrecht voorkomen. 10. Dankzij D66 bestaat er extra aandacht voor de landschappelijk waarden van het Groene Hart in de fusiegemeenten Utrechtse Vecht en De Ronde Venen/Abcoude. Daarom D66! D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P9 D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Meer regie op ruimte Ruimtelijke ordening is de belangrijkste taak van de provincie. D66 wil dat de provincie Utrecht de rol van regionale ruimtelijke regisseur ten volle benut. Ze moet gebruik maken van alle mogelijkheden die de Wet Ruimtelijke Ordening biedt. De provincie is bij uitstek de overheid die een samenhangend ruimtelijk beleid voor de langere termijn kan vormgeven. Uitgangspunten zijn duurzaamheid, kwaliteit en innovatie. D66 kiest voor een groene provincie Utrecht en voor binnenstedelijk bouwen. De nadruk ligt op behoud en bescherming van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), de nationale en provinciale landschappen én het Groene Hart. D66 wil: • Duurzaamheid, kwaliteit en innovatie • Binnenstedelijk bouwen • Niet uitbreiden in het groen • Behoud van het groene kapitaal • Duurzaam agrarisch natuurbeheer • Geen nieuwe bedrijventerreinen • Hoogwaardig en klimaatbestendig bouwen Steden en dorpen In sommige provincies krimpt de bevolking. Het inwoneraantal van Utrecht blijft naar verwachting tot 2040 groeien. De druk op de woningmarkt blijft daarom groot. Niet alleen vanwege de toename van het aantal mensen, maar ook doordat er steeds meer kleinere –éénpersoons- huishoudens ontstaan. De bestaande bouwopgave moet opnieuw gedefinieerd worden. Bestaande bouwlocaties moeten voltooid worden, maar tegelijkertijd moet gezocht worden naar slimmere manieren van bouwen: binnenstedelijk,kwalitatief hoogwaardig, levensloopbestendig en meer toegespitst op kleinere huishoudens en kleinschalige bedrijven-aan-huis. D66 wil meer ruimte voor experimenten in plaats van het standaard Vinex-bouwen. Slim betekent: bouwen nabij goede OVverbindingen en belangrijke bestemmingen. Ook het combineren van functies kan tot innovaties leiden. Denk aan waterwoningen in combinatie met waterberging. D66 is tegen nieuwe zoeklocaties voor woningbouw in het landelijke gebied. Hiermee wordt de druk op de binnenstedelijke bouwopgave weggenomen, verdwijnt schaarse groene ruimte en wordt een nieuwe stroom woonwerkverkeer gecreëerd. De provincie stimuleert via het eigen aanjaagteam duurzame, kwalitatieve en innovatieve ´inbreidingsprojecten´ binnen de bestaande steden en dorpen. Dit vergt een langjarige inzet van en gedegen afstemming tussen provincie, gemeenten, het Rijk en ontwikkelaars. Het vereenvoudigen van wet- en regelgeving en vergunningverlening is hiervoor onmisbaar. A12-zone (Utrecht, Houten, Nieuwegein) Ten zuiden van de stad Utrecht vormt het gebied rond de A12 momenteel een rommelige zone tussen de gemeenten Utrecht, Houten en Nieuwegein. Toch ziet D66 in deze zone veel potentie: ze kan regionaal en zelfs nationaal betekenis hebben. Nationaal omdat de zone zich op het kruispunt van de drukke nationale snelwegen A2 en A12 bevindt. Regionaal vanwege de binnenstedelijke woningbouwopgave. Lokaal omdat Utrecht, Houten en Nieuwegein nu feitelijk met de rug naar elkaar toe staan. D66 wil dat de provincie Utrecht in samenwerking met de betrokken gemeenten, D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P11 het Rijk en de grondbezitters langs de A12 een serie scenario’s ontwikkelt. Te denken valt aan ruimte voor verplaatsing van de Jaarbeurs, een science park Uithof II, de ambities rond de Olympische Spelen of schuifruimte om binnenstedelijke nieuwbouw te kunnen realiseren. De A12-zone kan zo op termijn uitgroeien tot het nieuwe centrum van het stadsgewest Utrecht. Door de A12-zone inventief te bebouwen kan het waardevolle landschap elders gespaard blijven. Tegelijkertijd kan het openbaar vervoer in de regio en de fietsverbindingen tussen de gemeenten worden verbeterd,. Ons doel is om in de toekomst een omslag tot stand te brengen van een verrommelde snelwegzone naar een hoogwaardig en modern stedelijk gebied. D66 wil: • Voldoende gelegenheid voor buitensporten • Betere toeristische promotie • Duurzame waterhuishouding en waterzuivering • Geen megastallen in Utrecht • Stadslandbouw, waarin stad en platteland elkaar ontmoeten • Energie uit het landschap voor lokale warmtevoorziening • Vasthouden aan rode contouren • Provinciaal grondbedrijf D66 Landschappen en landelijk gebied D66 wil de verschillende landschappen van de provincie Utrecht behouden en versterken. Ze vormen het groene provinciale kapitaal. D66 wil specifieke provinciale landschappen aanwijzen naast de bestaande nationale landschappen (Groene Hart, Arkemheen-Eemland, de Nieuwe Hollandse Waterlinie, het Rivierengebied, en nationaal park de Utrechtse Heuvelrug). Dit vergt een maximale inzet op natuurontwikkeling en behoud van landschappelijke waarden. En, het trekken van een harde groene contour rond bijvoorbeeld het Groene Hart. De voltooiing van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) houdt prioriteit en vergt ook een langetermijn-inzet. Natuurgebieden zijn van belang voor het herstel van de biodiversiteit, de verscheidenheid aan dieren en planten. Voorrang moet gegeven worden aan grote natuurgebieden en ontbrekende schakels, in en tussen de Venen en de Vechtstreek en de Gelderse Vallei. Ook het benutten van ruilgronden voorkomt het stilvallen van de Ecologische Hoofdstructuur. Bovendien streeft D66 naar langjarige afspraken over natuurbeheer met natuurbeheerders, particulieren en boeren. Het mes snijdt dan aan twee kanten. De natuurbeheerder, particulier of boer weet voor een langere periode wat hij ontvangt voor natuurbeheer en de provincie is verzekerd van de beoogde natuurontwikkeling. Ruimtelijk economisch beleid Ruimtelijk economisch beleid gaat over het spanningsveld tussen ruimtelijke inrichting van de provincie en de ontwikkeling van een gezonde economie. Het is één van de onderwerpen waarop de provincie zich de komende jaren moet concentreren. Het spanningsveld komt rechtstreeks tot uitdrukking in provinciale taken op het gebied van bedrijventerreinen, landbouw en recreatie. Hoogwaardige natuur en landschap vormen mede een voorwaarde voor een aantrekkelijk economisch vestigingsklimaat. In een overvolle provincie als Utrecht wordt in bepaalde gevallen een duidelijke scheiding aangebracht tussen bedrijvigheid en natuur en landschap. In andere situaties moeten er juist slimme combinaties gezocht worden in het gebruik van de ruimte. Denk aan het combineren van natuur met andere doelstellingen, zoals waterberging en toerisme. D66 pleit voor nieuwe economische dragers in het landelijke gebied, waar mogelijk gekoppeld aan de provinciale klimaatopgave. In de provincie Utrecht ziet D66 mogelijkheden voor combinaties van zonne-energie op boerderijdaken, D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht waterberging, verbetering van de waterkwaliteit, aanlevering van schoner grondwater, vervening, duurzame recreatie en nieuwe natuur. Kantoren- en bedrijventerreinen Gemeenten concurreren bij het aantrekken van bedrijven. Dat leidt te gemakkelijk tot de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen en het slecht benutten van de beschikbare ruimte. D66 wil een moratorium op het aanleggen van nieuwe bedrijventerreinen en kantorenparken in de provincie Utrecht. Alleen op deze manier kan herstructurering van bestaande bedrijventerreinen succesvol worden. Daarnaast moet de provincie samen met gemeenten werk maken van het regionaliseren van bedrijventerreinen. De provincie moet hier daadkrachtig optreden en een sterke ruimtelijke regierol vervullen. Daarom kiest D66 voor de oprichting van een Ontwikkelingsmaatschappij Bedrijventerreinen, die zowel het ontwikkelen van regionale bedrijventerreinen als het herstructureren van bestaande terreinen in samenwerking met gemeenten, ondernemers en ontwikkelaars oppakt. Leegstand van (verouderde) kantoren werkt verloedering in de hand. Nieuwe kantoorpanden bouwen mag alleen nog maar als kan worden aangetoond dat er geen alternatieven zijn binnen bestaande kantorenparken. Herstructurering van kantoorlocaties kan plaatsvinden door middel van hergebruik, transformatie, of sloop en nieuwbouw. Toekomstvaste inrichting Inrichten van de ruimte en bebouwen van terreinen doe je voor de lange termijn. Daarom kiest D66 voor wijken, bedrijventerreinen en gebouwen van hoge kwaliteit. Hoogwaardige bouw, levensloopbestendige woningen, duurzaam materiaalgebruik, energiezuinige en klimaatbestendige inrichting (investeringen in ruimte, infrastructuur en stedelijke ontwikkeling moeten klimaatbestendig zijn). . Flexibel bouwen moet het mogelijk maken gebouwen (bijvoorbeeld kantoorpanden) tijdens hun levensduur een andere bestemming te geven. De provincie bevordert CO2- en energieneutraal bouwen: in subsidieregelingen, in afspraken met gemeenten, binnen het IPO en in overleggen met bewoners en projectontwikkelaars. Recreatie en toerisme Door de kwaliteit van ons landschap vormt recreatie de tweede economische sector in Utrecht. Voor de inwoners van de provincie Utrecht zijn wandelen en fietsen, vooral dicht bij huis, belangrijk. De provincie heeft hieraan de laatste jaren een belangrijke impuls gegeven. Toch zijn er nog vele “witte vlekken” in de provincie, vooral voor de recreatieve wandelaar. D66 wil het wandelen een extra impuls geven door de “witte vlekken” in de wandelinfrastructuur in de provincie verder in te vullen. D66 streeft er naar dat de bestemmingsgebieden binnen de provincie (zoals het ‘Groene hart’ en de ‘Utrechtse Heuvelrug’, maar ook ‘Utrecht stad’) zelf verantwoordelijk worden voor hun toeristische marketing en promotie. De provincie kan deze gebieden ondersteunen op basis van een planmatige aanpak met heldere doelen en voorwaarden. Verder verzorgt de provincie de afstemming met recreatieschappen, landelijke campagnes en evenementen op een bovenregionale schaal. D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P13 D66 wil stimuleren dat voldoende recreatiemogelijkheden worden aangelegd in de groene openbare ruimte. Hiermee krijgt ook de individuele sporter de aandacht die hij verdient. Verbindende fiets-, skate en ruiterpaden worden aangelegd. D66 steunt de aanleg van meer groene recreatiegebieden rondom steden (en dorpen). Met de herinrichtingsplannen rond vliegbasis Soesterberg, het Noorderpark, Haarzuilens en het Heiligenbergerbeekdal timmert de provincie stevig aan de weg in samenwerking met gemeenten en natuurbeheerders. Aandacht blijft geboden bij de concrete uitvoering van deze plannen. Landbouw Het platteland is ook landbouwgebied. In een landbouwnota wil D66 de belangen van landbouw en natuurontwikkeling tegen elkaar afwegen in de verschillende regio’s van de provincie. Utrecht moet ruimte blijven bieden aan boeren. Maar waar mogelijk en wenselijk moet agrarisch gebied omgevormd worden tot aaneengesloten natuur- en/of cultuurhistorische gebieden. D66 wil innovatie van agribusiness de ruimte geven, maar stelt grenzen aan ontwikkelingen die ten koste gaan van volksgezondheid, dierenwelzijn, natuur en landschap. Biologische landbouw moet actief gestimuleerd worden, in en om de stad en in het agrarisch buitengebied. Stadslandbouw is het produceren van voedsel en groen in, om en voor de stad. Dit biedt kansen voor een doelmatiger ruimtegebruik en het verkleinen van de fysieke en psychologische afstand tussen consument en voedselproductie. Dierenwelzijn Voor D66 is in de provincie Utrecht alleen toekomst voor duurzame, diervriendelijke voedselproductie. Dat kan variëren van kleinschalige biologische bedrijven tot high-tech agroparken waar verschillende agrarische bedrijven op een innovatieve, duurzame en diervriendelijke wijze gecombineerd worden. Milieuwinst ontstaat bijvoorbeeld door gebruik te maken van elkaars afvalstromen. D66 staat in principe niet negatief tegenover agroparken op bedrijventerreinen. D66 is tegen de plaatsing van megastallen in de provincie Utrecht vanwege het landschappelijke effect en het gevaar van dierziekten (denk aan Q-koorts, BSE en varkenspest). D66 vindt het onzinnig om natuurontwikkeling te stimuleren en de gevolgen daarvan weer te moeten bestrijden. Het afschieten van vossen, reeën en kleinere diersoorten moet tot een minimum beperkt blijven. Muskusratten en ganzen die voor overlast zorgen moeten op een diervriendelijke manier worden bestreden. De provincie Utrecht moet in samenhang met buurprovincies en natuurbeheerders alternatieve en innovatieve verjagings- en bestrijdingsprojecten opzetten en stimuleren. Bodem en water Een duurzaam bodemgebruik staat letterlijk en figuurlijk aan de basis van een duurzaam ruimtegebruik. De provinciale bodemvisie, waarin het gebruik van de bodem is vastgelegd, moet voortvarend uitgevoerd en gehandhaafd worden. Zo moet de provincie binnen de ruimtelijke planvorming aanwezige archeologische bodemschatten waarborgen. De bodemvisie vormt daarnaast de grondslag voor D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht bijvoorbeeld de aanleg van kabels en leidingen, waterpeilbesluiten, en de provinciale waterhuishouding. aardwarmteprojecten, D66 wil de provinciale waterhuishouding voortvarend op een duurzame manier inrichten. Onder andere door het grootschaliger afkoppelen van regenwater, meer innovatieve riool- en waterzuivering en snellere herinrichting van watergangen in het landelijke en stedelijke gebied. D66 wil daarbij dat de provincie zich concentreert op het duurzaam uitvoeren van bestaande plannen in samenwerking met de waterschappen en gemeenten. Bescherming van de provincie Utrecht tegen de gevolgen van de klimaatverandering is en blijft in de komende decennia belangrijk. D66 steunt de huidige verbetermaatregelen, zoals het hoogwater- beschermingsprogramma en het programma ´Ruimte voor de rivier´. Wel wil D66 de planning voor deze programma’s flexibeler maken tot na 2015. Zo worden de kosten beter gespreid en krijgen mogelijkheden voor maatschappelijke meerwaarde en besparende innovaties meer kans. D66 vindt de huidige oplossing voor polder Groot Mijdrecht-Noord onvoldoende. Na 2012 ontkomen gemeente en provincie niet aan een toekomstvaste oplossing. Het probleem van het zoute kwelwater en de bodemdaling moet aangepakt worden. Dit vereist een langjarige ontwikkelingsvisie. Naast de de bestaande plannen moeten in de toekomst aanvullende maatregelen genomen worden. Instrumenten van ruimtelijk beleid De gereedschapskist van de Wet Ruimtelijke Ordening biedt de provincie ruime mogelijkheden sturend en beschermend op te treden wanneer provinciaal ruimtelijke belangen in het geding zijn. De eerstverantwoordelijken voor een verantwoord ruimtelijk beleid zijn de gemeenten via de gemeentelijke structuurvisie. Afstemming van ruimtelijke bestemmingen en ontwikkelingen vindt echter plaats in de provinciale structuurvisie. In de provinciale structuurvisie en bijbehorende verordening moet de provincie die mogelijkheden maximaal benutten. Rode contouren beteugelen een ongebreidelde groei van steden en dorpen. Via beeldkwaliteitplannen kan de provincie samen met gemeenten toetsen of bepaalde ruimtelijke ontwikkelingen wenselijk en haalbaar zijn. Het huidige grondbeleid werkt vertragend en heeft tot gevolg dat winsten op plaatsen komen waar ze niet horen. De herstructurering, verdichting, maar ook de vergroening die nodig is om steden dynamisch en aantrekkelijk te houden verlangen grote investeringen. Hervorming van de grondpolitiek is daarom onontkoombaar. Met een provinciaal grondbedrijf kan de provincie actief op de onroerendgoedmarkt opereren en zo nodig zelf strategische grondaankopen doen om gewenste ontwikkelingen te stimuleren. D66 is voorstander van oprichting van zo’n grondbedrijf. Dit kan in actie komen als er een provinciaal belang is, de gemeente het laat afweten en het financieel risico aanvaardbaar is. Voor dit laatste aspect moeten heldere criteria worden geformuleerd. De Dienst Landelijk Gebied (die nu nog onder het ministerie van LNV valt) kan onderdeel zijn van zo´n provinciaal grondbedrijf. D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P15 D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Duurzame mobiliteit D66 vindt het van belang dat Utrecht een aantrekkelijk provincie blijft voor wonen, werken en recreëren. Door de centrale ligging van Utrecht rijdt er veel nationaal en internationaal verkeer door onze provincie. Het samengaan met lokaal en regionaal verkeer belemmert de bereikbaarheid van belangrijke werk-, onderwijsen recreatielocaties. D66 vindt hierom dat de doorstroming van het verkeer in de provincie op hoog niveau gebracht moet worden. Om tegelijkertijd onze leefomgeving zo min mogelijk aan te tasten, kiest D66 voor duurzame mobiliteit. De provincie Utrecht kenmerkt zich door een dicht netwerk van steden en dorpen en verplaatsingen op korte afstand. Duurzame mobiliteit betekent dat deze verplaatsingen zoveel mogelijk duurzaam moeten worden uitgevoerd: op de fiets, met het openbaar vervoer of met de elektrische auto. D66 vindt dat beloftevolle initiatieven op dit gebied een (financiële) ondersteuning van de provincie verdienen. D66 is voorstander van aantrekkelijke transferia aan de randen van de steden. Een combinatie van parkeren, openbaar vervoer, OV-fiets en eventueel kleine winkels op deze locaties leidt tot een goede sociale veiligheid. D66 wil op deze transferia oplaadpunten voor elektrische auto’s, zoals we ook meer oplaadpunten voor E-fietsen willen in de provincie. D66 wil: • Een uitbreiding van het tramnetwerk in en rond Utrecht • Een treinverbinding Almere - Utrecht Breda • Goede fietsverbindingen • Meer gebruik van binnenhavens voor goederenvervoer Openbaar vervoer Voor een duurzame samenleving is goed openbaar vervoer onontbeerlijk. Het openbaar vervoer vormt de ruggengraat van het regionale mobiliteitssysteem. Woon-, werk- en onderwijslocaties moeten met elkaar zijn verbonden met een fijnmazig openbaar-vervoernetwerk. De reistijden met de auto, het openbaar vervoer en de fiets moeten op de korte afstand concurrerend aan elkaar zijn. Het is belangrijk dat bussen en haltes voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk zijn. Trein, (snel-)tram, bus en (OV-)fiets moeten samen zorgen voor een aantrekkelijk snel, hoogfrequent en eenvoudig toegankelijk transportnetwerk. Goed openbaar vervoer is meer dan een verzameling lijnen, het is een systeem. Het moet veel meer dan nu in samenhang worden bekeken. De provincie moet pro-actief zijn op het gebied van openbaar vervoer. Denk aan de aanleg van de treinverbinding Almere-Utrecht-Breda en het verbeteren van de spoorverbinding naar Leiden. Mede dankzij D66 komt er (meer) Randstadspoor: sprintertreinen met hoge frequentie tussen Utrecht, Amersfoort en de daaromheen liggende forenzengebieden. D66 wil de frequenties in de spits tot 6 per uur opschroeven. Aanvullend op dit hoogwaardige vervoerssysteem handhaaft de provincie een fijnmazig busnetwerk. D66 neemt het initiatief voor meer tramlijnen, naast de bestaande sneltramlijn in Utrecht. Deze tramlijnen verzorgen het vervoer tussen de stadsdelen en vormen een goede schakel tussen woon- en werklocaties in de stad Utrecht en de omliggende gemeenten. Utrecht Centraal vormt niet per definitie het middelpunt. De ‘spinnenwebstructuur’ zoals geschetst in De Kracht van Utrecht (het D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P17 visiedocument van de Vrienden van Amelisweerd en de Natuur- en Milieufederatie) vormt hiervoor een prima uitgangspunt. De fiets moet buiten de spits mee kunnen in de sneltram. De fiets Door de opkomst van de elektrische fiets wordt de fiets een steeds belangrijker onderdeel van het woon-werkverkeer. Afstanden tot 15 km zijn zonder veel moeite met de fiets af te leggen. Om die reden wil D66 zich inzetten voor meer directe fietsverbindingen van snelwegkwaliteit tussen woon-, werk-, onderwijsen centrumlocaties. Snelwegkwaliteit betekent meer voorrang, grotere prioriteit bij verkeerslichten, breed, verlicht en voorzien van uitstekende verharding. Waar mogelijk, moeten langs provinciale wegen fietspaden zo worden ingericht om zowel langzaam als snel fietsverkeer veilig te kunnen afwikkelen. Het grote succes van de combinatie van trein en fiets moet worden uitgebreid naar het regionaal openbaar vervoer: betere fietsenstallingen en OVfietsvoorzieningen bij haltes van bus en tram. Daar waar logische fietsverbindingen ontbreken, zet D66 zich erin deze te realiseren. Voorbeelden daarvoor zijn Breukelen – Utrecht, Zeist – De Uithof, Soest – Soesterberg, Hoevelaken – Amersfoort en Den Dolder - Amersfoort. Mobiliteitsmanagement Een andere belangrijke manier om de filedruk in de spits te verminderen is slimmer om te gaan met woon-werk verkeer. Het ‘nieuwe werken’, met flexibele werktijden, thuiswerkfaciliteiten, autodelen, bevordering van fietsgebruik en combi’s met OV, moet versneld en binnen het bereik van grotere groepen mensen gebracht worden. De provincie kan een stimulerende rol spelen richting bedrijven en instellingen. Het resultaat is dat meer bedrijven een milieu- en verkeersvriendelijk mobiliteitsbeleid voeren. Leefbaarheid als voorwaarde Het verbreden van wegen is voor D66 alleen acceptabel als dit gepaard gaat met verbetering van de leefbaarheid voor de omwonenden, vermindering van brandstofverbruik en uitstoot en een toename van de kwaliteit van groenvoorzieningen in de directe omgeving. D66 is en blijft tegen nieuwe snelwegen door Leidsche Rijn, langs Amelisweerd en ten westen van Amersfoort. Het scheiden van lokaal en regionaal verkeer van (inter)nationaal verkeer op autosnelwegen verbetert zowel doorstroming als verkeersveiligheid en is daarmee voor D66 uitgangspunt. Voor de verkeersveiligheid kijkt D66 niet alleen naar de kille statistische cijfers, maar ook naar de veiligheidsbeleving van de inwoners. Zo heeft D66 zich samen met de inwoners sterk gemaakt voor oplossingen bij Leersum (N226) en Hollandsche Rading (N417). Ook in de toekomst blijft D66 vanzelfsprekend goed naar de inwoners luisteren om in overleg verbeteringen op (provinciale) wegen te realiseren. D66 kiest daarbij voor afwaardering en herinrichting van wegen met aangepaste snelheidslimieten. Meer goederenvervoer over water Dankzij D66 heeft de binnenvaart meer aandacht bij de provincie gekregen. D66 wil investeren in het goederenvervoer over water. Op de vaarwegen is nog D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht voldoende capaciteit, waardoor de binnenvaart de verwachte goederengroei goed kan opvangen. Nederland is een waterland: bijna alle plaatsen zijn via het water bereikbaar. Zo is Lage Weide de grootste binnenhaven van Nederland. In de provincie Utrecht wil D66 meer binnenvaarthavens, onder meer bij Nieuwegein Het Klooster. D66 wil dat de provincie initiatieven ontwikkelt om tot uitbreiding van het vervoer over water te komen. Luchtverkeer De provincie is sinds kort verantwoordelijk voor een deel van het luchtverkeer, onder andere bij het aanleggen van helihavens. D66 is van mening dat helikopterverkeer geen oplossing is voor het mobiliteitsprobleem in de regio Utrecht, maar dat het zorgt voor een verdere afname van de leefbaarheid. D66 is en blijft tegen het aanleggen van helihavens (anders dan voor hulpdiensten) in een provincie die al zo overbelast wordt door alle vormen van verkeer. D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P19 D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Kiezen voor het klimaat Nederland gaat de Europese klimaatdoelen waarschijnlijk niet halen als er geen drastische maatregelen worden genomen. De provincie Utrecht moet forse keuzes maken, om een eigen evenredige bijdrage aan deze doelstellingen te leveren. De komende jaren zal hoe dan ook fors geïnvesteerd moeten worden in energiebesparing en duurzame energie. Utrecht 2040 De provincie heeft de laatste jaren initiatieven genomen die vooral gericht zijn op verduurzaming op de lange termijn. D66 juicht deze initiatieven toe, maar vraagt ook aandacht voor gerichte actie op korte termijn, waarbij de provincie nadrukkelijk haar nek uitsteekt om doorbraken te realiseren. Stimuleringsbedrijf voor duurzame energie D66 wil een lokale en regionale vormen van duurzame energievoorziening stimuleren en ondersteunen. Daartoe moet op korte termijn een provinciaal stimuleringsbedrijf voor duurzame energie opgericht worden. Met gemeenten, investeerders en commerciële energiebedrijven kan de provincie via dit stimuleringsbedrijf participeren in kansrijke en innovatieve energieprojecten. De provincie treedt daarbij op als risicodragend investeerder. Doel hiervan is op korte termijn projecten van de grond te tillen die blijven liggen omdat ze slechts beperkt vanuit de markt gefinancierd kunnen worden. De nadruk ligt op investeringen met een lange terugverdientijd, zoals bijvoorbeeld warmtenetten, omdat deze moeilijk vanuit de markt opgepakt worden. De inkomsten uit deze projecten vloeien terug naar het regionaal stimuleringsbedrijf en vormen een bron voor nieuwe duurzame initiatieven. D66 ziet kansen om het stimuleringsbedrijf voor duurzame energie ook op het niveau van de Randstad vorm te geven. D66 wil: • Fors investeren in duurzame energie • Stimuleringsbedrijf voor duurzame energie • Onderzoek windparken op bedrijventerreinen Duurzame energie en energiebesparing De toepassing van windenergie in de provincie kent beperkingen, met name vanwege de landschappelijke inpassing. Locaties waar volgens D66 wél windturbines geplaatst kunnen worden zijn plekken ten zuiden van de stad Utrecht en op grootschalige bedrijventerreinen zoals bijvoorbeeld Lage Weide. Deze opties moeten nader bekeken worden. Daarmee wordt de provinciale bijdrage aan duurzame energie niet gehaald. Er zal sterk ingezet moeten worden op duurzame warmtevoorziening, o.a. door de lokale benutting van snoeihout dat vrijkomt bij onderhoud van singels, houtwallen en bossen en de benutting van diepe aardwarmte voor de verwarming van grootschalige kassencomplexen. Vooral de gemeente Utrecht kent een lange traditie van stadsverwarming. Collectieve warmtevoorziening, gebaseerd op het benutten van restwarmte moet in de binnenstedelijke nieuwbouw en in nieuwe woonwijken voorrang krijgen boven individuele verwarming van woningen en kantoren. De provincie moet hierover afspraken maken met de gemeenten. • Stadsverwarming voor nieuwe woonwijken D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P21 De provincie geeft het goede voorbeeld De provincie kan de opwekking van duurzame energie stimuleren door zelf duurzame elektriciteit en warmte te benutten en te bevorderen dat de daken van overheidsgebouwen worden gebruikt voor het opwekken van duurzame energie. Dit vormt onderdeel van een duurzaam inkoopbeleid, waarin ook onderwerpen als energiezuinige huisvesting en energiezuinig woon-werkverkeer worden meegenomen. D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P23 Kenniseconomie als speerpunt Utrecht kent een hoogwaardige kennis- en diensteneconomie en wil zich daar verder in ontwikkelen. Het opleidingsniveau van de inwoners is hoog en er is veel innovatiekracht in bedrijven en kennisinstituten. Utrecht beschikt over de grootste universiteit van Nederland en heeft bovendien veel HBO- en andere onderwijsinstellingen. Samenwerking tussen Utrechtse bedrijven en kennisinstellingen is van onschatbare waarde voor de kenniseconomie en moet leiden tot stevige bedrijfsclusters rond sterke en kansrijke kennisgebieden van internationale allure. Volgens D66 gaat het daarbij om de innovatieve kennisgebieden life sciences, zorgexpertise, klimaat en duurzaamheid, en gaming. Dit zijn voor ons speerpunten in het regionaal economisch beleid. Life sciences Life sciences, in goed Nederlands bio- en levenswetenschappen, vormen een speerpunt van de Universiteit van Utrecht (UMC) en zorgt voor spin-off bedrijven op De Uithof. Met de toekomstige vestiging van het RIVM ontstaat een internationaal centrum rond thema’s als virologie. De aangekondigde vestiging van een belangrijke onderzoeks- en ontwikkelingsafdeling van een vooraanstaande voedingsmiddelenmultinational op De Uithof betekent een belangrijke stimulans in deze tak van werkgelegenheid. D66 wil: • Accent op: - life sciences - klimaat - gaming - zorgexpertise • Goed vestigingsklimaat voor kennisbedrijven • Nadruk op de Uithof als science-park D66 Zorgexpertise In de provincie zijn vele landelijke en internationale organisaties gevestigd die betrokken zijn bij beleid rond gezondheid, zorg en welzijn. Veel verenigingen van cliënten, patiënten en ouderen hebben hier hun hoofdkwartier; evenals veel professionele verenigingen en vaktijdschriften. In combinatie met de kennis en innovatie die de vele hier gevestigde medische opleidingen, kennisinstellingen en commerciële advies- en onderzoeksbureaus gegenereerd worden, beschikt Utrecht over een concentratie van expertise en netwerken die meerwaarde hebben en een innovatieve omgeving vormen. Een echt verzamelpunt van zorgkennis. Daarnaast draagt deze concentratie bij tot een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Klimaat en duurzaamheid In de provincie bevinden zich vermaarde instituten als het KNMI en het Planbureau voor de Leefomgeving die een belangrijke rol vervullen in de internationale studie naar klimaatverandering. Verder speelt de Universiteit van Utrecht een coördinerende rol in een groot Europees klimaatplatform (Climate KIC). Bovendien is in de provincie een aantal grote ingenieursbureaus gevestigd, die expertise hebben opgebouwd met maatregelen om de gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan of te voorkomen. Door bij te dragen aan een goede interactie tussen wetenschap en praktijktoepassing zijn er mogelijkheden om Utrecht op de kaart te zetten als koploper op het gebied van klimaatadaptatie (“Climate Valley”). D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Gaming In het hart van de stad Utrecht is de Stichting Dutch Game Garden gevestigd, die als doel heeft de Nederlandse gaming-industrie te laten floreren. Het fungeert als broedplaats voor talent maar is ook een verzamel- en stimuleringsplaats voor (nieuwe) bedrijvigheid. Het is een vestigingsplek voor Nederlandse en buitenlandse bedrijven en vormt een verbindingsschakel in de gaming-industrie. De stichting biedt toegang tot andere interessante bedrijven, research instellingen van wereldklasse, universiteiten en hoge scholen. De provincie Utrecht als regisseur D66 vindt het belangrijk om zoveel mogelijk hoogwaardige werkgelegenheid in Utrecht te realiseren. De provincie kan dit, samen met de centrumgemeenten ondersteunen door het opzetten van thematische kennisclusters. Uitvoeringsorganisaties als de Taskforce Innovatie en het Utrecht Science Park kunnen hier een belangrijke functie vervullen. Verder kan de provincie steun geven aan een actief concentratie- en vestigingsbeleid rond de genoemde thema’s, met de nadruk op de Uithof als voorkeurslocatie. De provincie moet haar best doen om hiervoor nationale en internationale topbedrijven te werven, onder andere via evenementen en symposia. Netwerkeconomie De groei van het aandeel zelfstandig ondernemers zonder personeel, de zzp-ers, op de arbeidsmarkt biedt kansen en mogelijkheden in het licht van de Utrechtse netwerkeconomie. De provincie moet deze vernieuwende arbeidsmarkt ondersteunen en stimuleren op het gebied van woningbouw, en de herontwikkeling van bedrijventerreinen en kantoorlocaties. D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P25 D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Welzijn, cultuur en sport: focus op de kern Welzijn: focus uitsluitend op de wettelijk taak De gemeente is het eerste gezicht van de overheid en staat daarmee het dichtst bij de burger. D66 is daarom van mening dat op het terrein van zorg en welzijn primair een rol voor de gemeente is weggelegd. De provincie heeft een wettelijke taak in de ondersteuning van gemeenten bij de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO). In de praktijk biedt de provincie vooral innovatie- en deskundigheidsbevordering. D66 is van mening dat deze taak geleidelijk geminimaliseerd moet worden en indien mogelijk moet worden overgedragen aan gemeenten, kennisinstituten en maatschappelijke organisaties. Zolang deze taak nog wel door de provincie wordt uitgevoerd, moet hij zijn gericht op zaken waarvan het efficiënt is om ze vanwege schaalvoordelen bovenlokaal aan te pakken. Het stimuleren en ondersteunen van mensen bij het zélf aanpakken van hun problemen moet als vanzelfsprekend voorop staan. D66 wil: • Taken rond welzijn, sport en cultuur terugbrengen tot de essentie • Schaalvoordelen benutten • Actief beleid op cultuur in relatie tot het landschap • Utrecht als Europese culturele hoofdstad in 2018 • Benutten van het Olympisch plan Cultuur Cultuur, in de betekenis van cultuurhistorisch erfgoed, heeft raakvlakken met ruimtelijke ordening, landschap en ruimtelijke kwaliteit. Het vormt in die zin onderdeel van het integrale omgevingsbeleid. D66 koestert het cultuurhistorisch erfgoed van Utrecht. Niet alleen kerken en molens, maar ook industrieel erfgoed en historische cultuurlandschappen. De provincie heeft een wettelijke zorgplicht voor de regionale omroepen. RTV Utrecht dient daardoor onafhankelijke regionale informatie te leveren en als calamiteitenzender te fungeren. D66 steunt deze taken, maar is tegen het subsidiëren van allerhande programma’s, zoals een regionale soapserie, wanneer de provinciale meerwaarde hiervan niet vaststaat. De provincie moet zich verder beperken tot het ondersteunen van voorzieningen die duidelijk bovenlokaal zijn. Dat geldt bijvoorbeeld voor de cultuureducatie en het jeugdtheater, waarmee in de hele provincie kinderen en jongeren op en na school worden bereikt. Daarnaast kiest D66 voor een provinciebreed bibliotheeksysteem waarin de Utrechtse bibliotheken fuseren zodat zij op een slagvaardige manier toekomstige innovaties in informatie-overdracht aan burgers beschikbaar kunnen stellen. Cultuur verbonden met natuur Als regionale overheid is de provincie bij uitstek geschikt om de regie uit te oefenen over cultuurhistorische landschappen die zich over meerdere gemeenten uitstrekken. Denk aan de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stichtse Lustwarande, maar ook aan de kastelen, buitenplaatsen en groenmonumenten. De provincie stimuleert de samenwerking van Het Utrechts Landschap, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, het Recreatieschap, particuliere landgoedeigenaren en boeren. Daarin moeten de belangen van monumentale D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P27 landschappen, natuur en cultuurhistorie, wandelaars en fietsers, en bedrijfsvoering op een goede manier worden afgewogen. D66 wil de rol van Het Utrechts Landschap met betrekking tot onze cultuurmonumenten versterken en beter onder de aandacht van het grote publiek brengen. De toekomst van paleis Soestdijk heeft de speciale aandacht van D66. D66 wil een publieke functie voor het paleis en het omliggende domein, het liefst in combinatie met de vestiging van het Nationaal Historisch Museum. Het gebied rond het paleis kan dan als recreatieve toegangspoort op de Heuvelrug functioneren. De rol van de provincie is het creëren van de ruimtelijke mogelijkheden en randvoorwaarden hiervoor. Inspirerende evenementen Ook evenementen die van internationale betekenis zijn en een brede uitstraling hebben, verdienen steun als voorbeeld of inspiratiebron. D66 steunt het streven van de stad Utrecht om in 2013 de viering van de Vrede van Utrecht met een cultureel programma luister bij te zetten. D66 steunt deze viering als opmaat voor een succesvolle kandidatuur van Utrecht als culturele hoofdstad van Europa in 2018. De lobby voor Europese culturele hoofdstad moet doortastend en doelgericht worden opgepakt. Het provinciebestuur dient hierin een actieve rol te spelen. Sport: focus op harde sportinfrastructuur Sport is maatschappelijk goud: het verbindt en heeft veel positieve maatschappelijke effecten, waaronder de economische ontwikkeling van onze regio. De provincie draagt vanuit haar ruimtelijk economisch beleid zorg voor een regionaal aanbod van kwalitatief goede sport- en beweegvoorzieningen; de (harde) sportinfrastructuur. Bovenlokale afstemming en samenwerking is hierbij van belang. Bij het verwezenlijken van deze ambities is Sport Service Midden Nederland (SMN) een belangrijke partner voor de provincie Utrecht. Het Olympisch plan 2028 Op nationaal niveau is in 2009 een Olympisch Plan 2028 geformuleerd, er op gericht om Nederland richting 2016 op Olympisch niveau te brengen. In dat jaar wil Nederland een succesvol bod doen op de organisatie van de Olympische Spelen 2028. Het Olympisch Plan is een aaneenschakeling van samenhangende deelprojecten op economisch, infrastructureel, sociaal-maatschappelijk en sportief vlak. Ongeacht het binnenhalen van de Olympische Spelen 2028 wil D66 het Olympisch Plan inzetten om in aanmerking te kunnen komen voor rijksinvesteringen, bijvoorbeeld op het gebied van infrastructuur die voor onze provincie van nut zijn. D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P29 D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Jeugdzorg Anders D66 wil de jeugdzorg anders organiseren om kinderen tijdig en effectief te kunnen helpen zonder wachtlijsten, waarbij voorwaarden zijn geschapen voor de professional om sneller en beter te kunnen handelen. Doelstelling is om – als dat nodig is – kinderen tot 23 jaar (met een uitloop naar 27 jaar) te begeleiden bij het opgroeien tot volwassenen die zelfstandig kunnen deelnemen aan de samenleving. Vertrouwen op eigen kracht kind en ouder(s) Voor D66 is het uitgangspunt vertrouwen in - en dus versterken van - de eigen kracht van kind en ouder(s). Geef mensen (zoveel als mogelijk) zelf de regie over hun leven. Maak ze mede verantwoordelijk, niet alleen voor hun eigen leven maar ook voor de publieke zaak. Veiligheid is daarbij een randvoorwaarde. Meer aandacht voor preventie en nazorg D66 wil veel meer aandacht voor preventie en een laagdrempelig zorgaanbod. Noodzakelijke zwaardere (geïndiceerde) zorg moet altijd passend zijn. Daarbij moet er oog zijn voor nazorg om een draaideureffect te voorkomen. De financiële middelen moeten ingezet worden op samenwerking en op het behalen van resultaten. Een integraal indicatiebesluit moet sterk vereenvoudigd worden en worden afgestemd met het speciaal onderwijs. D66 wil: • Jeugdzorgtaken naar de gemeenten • Vertrouwen in de eigen kracht van kind en ouders • Focus op kwaliteit en effectiviteit van zorg Regie jeugdzorg op termijn naar gemeenten De financiering, zorgcoördinatie, doorzettingsmacht en eindverantwoordelijkheid is nu versnipperd over meerdere bestuurslagen. Het ontbreekt aan voldoende en passende preventie en laagdrempelige zorg. De financiële consequentie daarvan wordt doorgeschoven van de ene overheidslaag (gemeente) naar de andere (provincie). Daarom vindt D66 dat op termijn geen jeugdzorgtaak meer voor de provincie is weggelegd. Inmiddels staat in het nieuwe regeerakoord dat er een jeugdzorgstelselwijziging gaat komen, waarbij de jeugdzorg die nu nog onder de provinciale verantwoordelijkheid valt naar gemeenten gaat. D66 wil eveneens dat de geïndiceerde (zwaardere) jeugdzorg, evenals de financiering daarvan, onder verantwoordelijkheid van de gemeenten komt. Dit omdat de gemeente de bestuurslaag is die het dichtst bij het kind en ouder(s) staat. Wat D66 betreft zou voorwaarde hiertoe wél moeten zijn dat gemeenten over voldoende bestuurlijke kracht beschikken en goede afspraken maken over bovenlokale voorzieningen. Jeugdzorg toekomstbestendig De transitie van de jeugdzorg van provincie naar gemeenten betekent dat de provincie tegelijkertijd moet gaan inzetten op een (kennis)overdracht van jeugdzorgtaken op termijn naar gemeenten en daarnaast zorg te dragen voor een tijdig, voldoende, effectief en efficiënt jeugdzorgaanbod dat aansluit bij de vraag van de cliënt. Inzet blijft daarbij een verder doorgevoerde samenwerking tussen gemeenten en provincie voor een meer integrale, effectieve toekomstbestendige jeugdzorg. Oftewel: verbouwen terwijl de winkel klantgericht open blijft. D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P31 D66 vindt hierbij de volgende punten belangrijk: • Gemeenten moeten financieel gedeeltelijk gecompenseerd worden bij een lagere instroom naar de zwaardere jeugdzorg en het realiseren van een effectieve nazorg; • Er moet een vernieuwend, laagdrempelig zorgaanbod worden ontwikkeld; • Er moeten methodieken worden ingezet die het natuurlijke netwerk van het kind versterken, gericht op versterken eigen kracht; • Er moet worden ingezet op bewezen effectief hulpaanbod: focus op kwaliteit en effectiviteit van zorg. D66 wil dat de provincie daarbij stuurt op resultaten en effecten van afgeronde behandelingstrajecten. Landelijke prestatienormen zijn daarbij maatgevend. D66 benadrukt het belang van cliëntenraden en vertrouwenspersonen. D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P33 Provincie doelbewust en doelmatig D66 is opgericht om de Nederlandse politiek en het openbaar bestuur, ook de provincie, transparanter, efficiënter en democratischer te maken. Dat benadert D66 vanuit vier uitgangspunten: 1. Democratisch De democratische verankering van het openbaar bestuur is belangrijk voor D66. Een middenbestuur zonder democratische opzet mist legitimiteit. Er is een toenemende zorg over de gebrekkige democratische controle in Nederland. De inzet van D66: gemeenten herindelen en opschalen en tegelijkertijd het wegsnijden van intergemeentelijke hulpstructuren zoals het Bestuur Regio Utrecht. Hiermee beoogt D66 krachtige gemeenten die nu en in de toekomst een optimale dienstverlening aan burgers en bedrijven kunnen leveren en waarbij de gemeenteraad grip houdt op de democratische controle. 2. Doelmatig D66 wil de bestuursdrukte op regionaal niveau verminderen. Daar zijn veel overheidspartijen actief: gedeconcentreerde rijksdiensten, provincies, waterschappen, veiligheids- en politieregio’s, het Bestuur Regio Utrecht (het BRU) en andere intergemeentelijke samenwerkingsverbanden. D66 wil deze bestuursdrukte beperken om doelmatigheid en bestuurskracht te vergroten. 3. Pragmatisch Het verbeteren van het middenbestuur kan al snel verzanden in een politieke en juridische loopgravendiscussie. D66 kiest een pragmatische, maar ook doelgerichte benadering. Wij zoeken naar snelle resultaten en willen niet vastlopen in complexe discussies die – als ze al tot iets leiden - vaak pas op langere termijn iets opleveren. D66 wil: • Bestuurskrachtige gemeenten • Minder bestuurlijke drukte • Minder provinciale taken beter uitvoeren • Randstadbestuur D66 4. Herkenbaar D66 vind de democratische legitimiteit van de provincie van grote waarde. Alle reden om het functioneren van de provincie te verbeteren. De kritische geluiden over de uitstraling en herkenbaarheid van de provincies gaan veelal over het gebrek aan daadkracht en besluitvaardigheid, de interne focus en de bureaucratische rompslomp. Om duidelijkheid te creëren moet de profilering van de provincie strakker zijn: wat doet ze wel en wat niet? Randstadprovincie D66 kiest voor een middenbestuur met kerntaken op het gebied van ruimte, natuur, economie en mobiliteit. De provincie moet zich presenteren en profileren als een effectieve en efficiënte bestuurslaag tussen sterke gemeenten en een betrouwbare en decentraliserende rijksoverheid. De vorming van een Randstadprovincie lijkt met het nieuwe regeerakkoord in een stroomversnelling geraakt. Voor D66 gelden de volgende randvoorwaarden: D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht • • • • • • Een Randstadprovincie mag niet tot uitholling van de democratische controle leiden. De totstandkoming van een Randstadprovincie staat en valt met de opschaling van alle provincies, omdat Nederland anders bestuurlijk in onbalans geraakt. Fasering in tijd moet evenwel mogelijk zijn. Opschaling van gemeenten is noodzakelijk met het oog op de voortgaande decentralisatie van taken (bijvoorbeeld jeugdzorg), de efficiency-kortingen en de daling van het Gemeentefonds. Functionaliteit, effectiviteit en op te lossen problematiek dienen leidend te zijn. De Randstadprovincie is geen simpele optelsom van de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht en Flevoland. Het tegelijkertijd opschalen van gemeenten en het afbreken en voorkomen van bestuurlijke hulpstructuren zoals een Bestuur Regio Utrecht (WGR+gebied) of een Randstad Infrastructuurautoriteit. Echte keuzes: minder taken beter uitvoeren De provincie Utrecht heeft in de afgelopen periode nog geen stappen gezet om zich te beperken tot haar hoofdtaken. D66 wil een provincie die zich concentreert op thema’s waar zij ook echt wat tot stand kan brengen, zoals ruimtelijke ordening en mobiliteit. Eerste uitgangspunt voor alle beleidsterreinen: een activiteit van de provincie moet toegevoegde waarde hebben. Zo niet, dan wordt de taak geschrapt. De provincie heeft op een aantal terreinen vrijwel uitsluitend de functie van een subsidieloket voor andere overheden. Zo houden overheden elkaar en zichzelf aan het werk. Als het verstrekken van subsidie of het creëren van een platformfunctie de enige toegevoegde waarde is, moet de provincie er als schakel tussenuit. Tweede uitgangspunt: er mogen niet meer dan twee overheidslagen bij een beleidsopgave betrokken zijn (liefst één kaderstellende en één uitvoerende). Dit vermindert bureaucratie en versnippering. Met deze uitgangspunten moeten onder andere de activiteiten in het sociale domein en taken op het gebied van cultuur worden afgebouwd. De provincie moet zich beperken tot het ondersteunen van culturele voorzieningen, die duidelijk bovenlokaal zijn, en cultuurhistorische erfgoed als onderdeel van integraal omgevingsbeleid. D66 vindt dat op het terrein van zorg en welzijn primair een rol voor de gemeente is weggelegd. De gemeente staat immers het dichtst bij de burger. Veel taken vereisen bestuurskracht van gemeenten en provincies. Herindeling van gemeenten, en provincies, is nodig voor bestuurskrachtige gemeenten en provincies of landsdelen. Zo ontstaat een goed evenwicht tussen omvang en taken van beide bestuurslagen. Dit sluit aan bij de visie van D66 op de bestuurlijke herinrichting van Nederland tot een democratisch, efficiënt en effectief systeem. D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P35 D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Digitale provincie D66 vindt dat de provinciale dienstverlening verregaand gedigitaliseerd moet worden. De verwachtingen van burgers en bedrijven veranderen: de dienstverlening moet sneller, transparanter en toegankelijker. De provincie moet zich ontwikkelen naar een klantgerichte organisatie die vanuit het perspectief van de burger werkt, niet vanuit de regelgeving. De provincie blijft werk maken van het Nationaal Uitvoeringsprogramma dienstverlening en e-overheid (NUP). Dit richt zich met name op die dienstverlening waar meer dan één overheidsorganisatie bij is betrokken. D66 steunt van harte een goed gebruik en een onderlinge afstemming van ICT, maar wil vooral vermindering van administratieve lasten voor burgers en bedrijven. D66 ziet voordeel in de Klant Contactcentra en het digitale omgevingsloket waar burgers en bedrijven vergunningen digitaal kunnen verkrijgen. Nieuwe wetgeving verplicht de provincie ook tot digitalisering van informatie, vergunningaanvragen en documenten. Ook de provinciale democratie kan door internet transparanter en toegankelijker worden. D66 is voor uitzending op internet van Staten- en commissievergaderingen. Onmisbaar is een adequaat stateninformatiesysteem en een moderne en interactieve provinciale website. D66 wil: • Transparante, toegankelijke en digitale dienstverlening D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P37 D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Utrecht in Europa D66 wil dat de provincie Utrecht zich in ‘Brussel’ actief profileert als Randstadregio. De provincie moet de invloed van Europa, via wet- en regelgeving en Europese beleidsprogramma’s, in de eigen organisatie verankeren en naar buiten toe aanwenden. Ook werkt de provincie via grensoverschrijdende samenwerking aan de eigen doelstellingen en worden deze in een breder, Europees perspectief geplaatst. Kennis en toepassing van Europese wet- en regelgeving (bijvoorbeeld op het gebied van aanbesteding) voorkomt dat de provincie in juridische en financiële valkuilen valt. D66 wil een permanente sub-commissie Europa om ook op politiek niveau kennis en standpuntbepaling over Europese dossiers te verbeteren. Voorbeelden van Europees beleid waar de provincie bij de uitvoering nauw betrokken is, zijn Natura 2000 en de Kaderrichtlijn Water (KRW). Natura 2000 is een netwerk van beschermde natuurgebieden. De Kaderrichtlijn Water zorgt er voor dat de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater in die gebieden in 2015 op orde is. Dit vereist de nodige afstemming en de provincie speelt daarin een centrale rol. Krachtige lobby D66 vindt dat de provincie moet deelnemen aan een selectief aantal Europese netwerken die aansluiten bij de doelstellingen van klimaat en duurzaamheid, kennis en innovatie, binnenstedelijke ontwikkeling, mobiliteit, en plattelandsontwikkeling. Samenwerking en afstemming met de overige Randstadprovincies maakt Utrecht sterker in Europa. Dit betekent een krachtige lobby in de richting van de beleidsmakers in Brussel én Den Haag. Bijdrage aan en beïnvloeding van nieuw Europees beleid kan alleen succesvol zijn wanneer samenwerking met andere provincies en Europese regio’s wordt gezocht. D66 wil: • Verankering Europa in provinciaal beleid • Krachtige lobby richting Brussel en Den Haag D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P39 D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht Financieel kader – gepaste soberheid De financiële vooruitzichten van de provincie zijn niet rooskleurig. Als gevolg van landelijke bezuinigingen zal de financiële ruimte de komende jaren beperkt zijn. D66 ziet de toekomst toch positief in. Juist de noodzaak om nu te bezuinigen biedt kansen om de gewenste hervormingen binnen de provincie door te voeren. Beter met minder! Geen lastenverzwaring Eén ding staat voor D66 buiten kijf: lastenverzwaringen zijn niet de oplossing voor het begrotingstekort. Een verhoging van de provinciale opcenten op de motorrijtuigenbelasting is dan ook niet aan de orde. Financiële ruimte moet binnen de provinciale begroting worden gevonden en niet worden afgewenteld op de burger. D66 wil: • Minder geld uitgeven • Richten op kerntaken • Geen lastenverzwaring voor burgers • Een inzichtelijke begroting • Geen risico’s nemen met beleggingen • Extra geld voor duurzame energie en strategische gebiedsontwikkeling Inzichtelijke begroting Provinciale Staten moeten kunnen beschikken over een transparante en realistische begroting, zodat het beleid op democratische wijze gestuurd en gecontroleerd kan worden. D66 heeft met succes gepleit voor het toepassen van financiële toekomstscenario’s. D66 wil nog meer verbeteringen. De beleidsruimte van de provincie moet in de begroting zichtbaar worden gemaakt. Keuzemogelijkheden moeten worden gepresenteerd, met de financiële en andere effecten van elke keuze. Ook bij de discussie over het kerntakenpakket van de provincie is inzicht nodig in de financiële gevolgen. Bijvoorbeeld of kosten en opbrengsten eenmalig of structureel zijn. D66 wil realistisch begroten en pleit voor meerjarenbegrotingen met een langere horizon dan 4 jaar om beter inzicht te krijgen in de kansen en bedreigingen in de wat verdere toekomst. D66 wil dat er meer informatie wordt gegeven over de opbouw en het gebruik van voorzieningen en egalisatiereserves. D66 wil de bestemmingsreserves saneren en op basis van heldere beleidsdoelstellingen.in aantal fors beperken .D66 wil het beleid periodiek doorlichten op doelmatigheid en vergelijken met andere provincies en organisaties. Beter financieel beheer De schaarse middelen wil D66 efficiënt en effectief inzetten voor helder geformuleerde taken. Structurele subsidies willen we doorlichten. Er is meer inzicht nodig in de onderbouwing van het financieel weerstandsvermogen. Naast het weerstandsvermogen wil D66 expliciet een beleidsreserve creëren van minimaal 20 miljoen euro. D66 wil dat de provinciale balans van inkomsten en uitgaven bewuster wordt beheerd, zodat er meer en beter van het renteresultaat geprofiteerd kan worden. D66 vindt dat de provincie pro-actiever moet zijn bij het verwerven van doeluitkeringen en subsidies (Europa). D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P41 Voor de overgang naar het nieuwe Provinciehuis en het gebruik en beheer daarvan moet een helder beheersplan worden opgesteld. Daarin dient ook de noodzakelijke communicatie hieromtrent tussen Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten beschreven te worden. D66 wil dat de provincie haar taken goed uitvoert. Voor het beoordelen daarvan wordt zonodig de Randstedelijke Rekenkamer geraadpleegd. Haar gevraagde en ongevraagde adviezen moeten door Provinciale Staten en Gedeputeerde Staten ter harte worden genomen. Zorgvuldig omgaan met reserves D66 maakt zich er hard voor dat de reserves veilig beheerd en belegd worden. Veilig beleggen gaat bij D66 boven rendement. De provincie moet de risico’s analyseren en er zorgvuldig mee omgaan volgens expliciete en duidelijke criteria. Het beleid en de waardering van de beleggingen moet begrijpelijk en inzichtelijk worden toegelicht in de verslaglegging voor Provinciale Staten. Ombuigingen en beter beleid De provincie is voor haar inkomsten in belangrijke mate van de Rijksoverheid afhankelijk. Daarnaast zijn er beleggingen, bijdragen en subsidies van derden. D66 vindt het belangrijk dat, na de komende herverdeling binnen het Provinciefonds, er heldere relaties worden gelegd tussen taken en beschikbare middelen. Concreet wil D66 ombuigingen bij de ambtelijke diensten, de programma’s en de bestemmingsreserves, voor zover er geen bindende verplichtingen zijn aangegaan . Binnen de structurele begroting van de provincie bestaat ook na de te verwachten korting door de Rijksoverheid ruimte om ca. 10% beleidsmatig om te buigen. D66 wil de potjes van de provincie opschonen en daarmee tenminste 10% aan opnieuw besteedbaar incidenteel budget vrijmaken. De programmagelden die door de huidige coalitie worden ingezet kunnen doelmatiger, gerichter en groener worden besteed. D66 zal zich hiervoor hard maken. De middelen uit het Garantiefonds Energie willen wij, samen met een deel van de gelden uit het kader ‘Klimaat op orde’, gericht inzetten voor de D66speerpunten. Zoals ons nieuwe initiatief: de Utrechtse stimuleringsmaatschappij ter bevordering van duurzame lokale en regionale energieprojecten. Ook andere vrijkomende middelen kunnen hiervoor worden ingezet. Het geld voor stedelijke vernieuwing en vernieuwend wonen en bouwen (nu een tijdelijke regeling) wil D66 veel gerichter, ‘groener’ en structureler gaan inzetten. Mogelijk in combinatie met een van onze andere vernieuwende initiatieven: het provinciaal grondbedrijf. Het Olympisch Plan 2028 wil D66 strategisch inzetten als vehikel om gewenste investeringen in de infrastructuur met steun van het rijk versneld gerealiseerd te krijgen. D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht De top 10 van de D66 kieslijst: van links naar rechts: Rob Meyer, Gerard Smakman, Jacqueline Versteeg, Jo Peters, Ralph de Vries, Hans Boerkamp, Ivo Thonon, Koos Verheul, Niels Hoefnagels en Karen Jedema. D66 Verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht P43 Vertrouw op de eigen kracht van mensen Denk en handel internationaal Beloon prestatie en deel de welvaart Streef naar een duurzame en harmonieuze samenleving Koester de grondrechten en gedeelde waarden D66 D66 verkiezingsprogramma 2011-2015 Provincie Utrecht
© Copyright 2024 ExpyDoc
