Hockey World Cup
2014
The Hague
Een échte Haagse krant
‘Kruize
Dynastie’
maakte ons
hockey
groot
7
mei/juni 2014
Gehaktballen
voor de
goede sfeer
11
De wereld op
bezoek bij HCKZ
2/3
‘Mohamed of Aisha
bij hockeyclub gaat
wel even duren’
19
Gezelligheid en topsport
gevaarlijke combinatie
in de hockeycultuur
12/13
Trommelen
met sticks op
het Haags Hockey
Plein
17
City hosts doen
alles voor het
wauw-gevoel
21
2
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
The Hague
wereldhockeystad
INTERNATIONAAL HEEFT Den Haag
een sterke positie verworven als
Stad van Vrede en Recht, maar
wereldhockeystad zijn we allang.
Er waren zelfs jaren dat nergens
beter hockey werd gespeeld dan in
Den Haag, denk daarbij aan Haagse
sterren als de gebroeders Steens, Ties
Kruize, Stephan Veen, Wouter Leefers
en Roderik Bouwman, terwijl bij de
dames Naomi van As nog steeds de
wereld aan haar voeten weet.
ALS HET OM kampioenschappen van
Haagse clubs gaat, hebben we wel
eens betere tijden gehad, maar wie
denkt dat het slecht gaat met het
Haagse hockey heeft het mis. Grote
clubs als HDM, HGC en Craeyenhout
hebben bloeiende jeugdafdelingen
met aanstormend talent waarmee
onze hockeyers opnieuw naar de top
kunnen reiken.
VOOR WIE SINDS die Haagse
gloriejaren het zicht op hockey
is kwijtgeraakt, is het WK 2014 in
Den Haag van 31 mei tot en met 15
juni een fantastische mogelijkheid
om zelf te mee te maken hoe zeer
de sport is veranderd: sneller,
attractiever en spectaculairder.
Hockey doet, mede dankzij
recente spelregelwijzigingen, als
kijkevenement niet meer onder voor
voetbal.
BOVENDIEN IS DE Rabobank
Hockey Worldcup 2014 een uniek
spektakel, want in Den Haag wordt
het wereldtoernooi voor mannen en
vrouwen tegelijk gespeeld. Omdat
het er niet naar uitziet dat dit in de
toekomst wordt herhaald, is dat
alleen al reden om naar het Kyocera
Stadion (15.000 plaatsen) of het
Greenfields Stadion (5000 plaatsen)
af te reizen. Maar wie er in een van
de twee stadions echt zelf bij wil
zijn heeft geen tijd te verliezen: er
worden ruim 200.000 toeschouwers
verwacht en bijna alle tickets zijn al
verkocht.
GEEN KAARTJES EN toch van het
WK genieten, dat kan bij een aantal
grote Haagse clubs als KleinZwitserland, Craeyenhout, HDM
en HGC (zie elders op deze pagina)
waar de landenteams zich tijdens het
toernooi voorbereiden, de trainingen
kunnen door belangstellenden
worden bezocht. Een andere
mogelijkheid om de hockeysfeer te
proeven, en mee te spelen, is ons
eigen Plein in de binnenstad, dat
tijdens het WK is omgedoopt tot
Haags Hockey Plein. Dus voor iedere
Hagenaar geldt: het WK Hockey 2014,
je kunt erbij zijn!
Meer weten?
CASPER POSTMAA
Hoofdredacteur
Den Haag Centraal
Website
www.rabobankhockeyworldcup2014.nl
www.rabobankhockeyworldcup2014.com
(Engels)
Facebook
www.facebook.com/CelebrateHockey
Twitter
www. twitter.com/RHWC2014 Hashtag#
celebratehockey#rhwc2014
Door Klaas-Jan Droppert
D
e mannen en vrouwen van
Duitsland, de beide selecties van
Australië en de hockeyende heren van India zijn allemaal te gast
bij HCKZ. Daar waar de meeste
andere hockeyverenigingen hooguit twee
teams over de vloer krijgen, zijn dat er aan de
Klatteweg vijf. Al deze selecties maken gebruik van de twee velden, die gelijk zijn aan die
van het WK, om de basis voor een goed toernooi te leggen. “Vijf teams is niet niks”, zegt
Stephan Swinkels, ambassadeur namens
HCKZ en secretaris van de vereniging. “We
hebben nog wel even bij de bond nagevraagd of
dat wel klopte”.
Het heeft verdacht veel weg van een compensatie door de hockeybond, want HCKZ had
haar pijlen eigenlijk op een andere ploeg gericht. En wel de meest prestigieuze: het Nederlands dameshockeyteam. “Hun coach Max
Caldas was enorm gecharmeerd van HCKZ”,
zegt Jaap Derk Buma, voormalig hockeyinternational, bestuurslid tophockey en eveneens
WK-ambassadeur van HCKZ. “Vooral vanwege
de ligging. Op dit complex kunnen ook beslo-
ten trainingen worden gegeven, maar de
hoofdsponsor van de bond is daar voor gaan liggen. Dat is Rabobank, de naamgever van het
WK. Wij zijn een ABN AMRO-club, die sponsort onze jeugdafdeling. Daarom ging het niet
door. Oranje speelt nu bij HDM”.
Er werd bij HCKZ even stevig gebaald, maar
niet voor lang. De club kreeg mooie alternatieven. “Via Caldas, die het enorm vervelend voor
ons vond maar daar zelf niets aan kon veranderen, hadden we al contact met Duitsland gelegd”, zegt Swinkels. “En via de bond kwamen
Australië en India daarbij. Fantastisch, want
‘onze’ ploegen zijn de favoriet voor de wereldtitel. Het zou zo maar kunnen, en dan vooral bij
de mannen, dat Duitsland en Australië gaan
uitmaken wie wereldkampioen wordt”.
Epicentrum
Vanaf 21 mei verwachten Swinkels en Buma dat
de verschillende teams binnendruppelen. De
contacten zijn al gelegd en de eerste voorbereidingen zijn getroffen. Het betekent dat er veel
georganiseerd moet worden. Swinkels: “Natuurlijk willen we voorkomen dat, als Duitsland
de kleedkamerdeur open doet, ze India zien verkleden. Daarom is het eerste wat we gedaan
hebben om het schema voor de beschikbaarheid
van het veld te regelen. Alle eventuele hindernissen daarvoor zijn al weggenomen. Dat schema rolt zich dus vanzelf uit”.
Die strakke organisatie is nodig, want het complex van HCKZ is een van de epicentra van het
WK Hockey. “Na het Kyocera Stadion en misschien het Haags Hockey Plein is de meeste bedrijvigheid bij HCKZ. Niet alleen vijf teams komen trainen, maar we organiseren in die periode ook het WK voor veteranen met zeventig
teams en we zijn samen met Craeyenhout
gastheer van de ambassadeurs. Krijgen we
1200 man extra op ons complex. Dat loopt
straks door elkaar heen, maar de WK-teams
krijgen natuurlijk voorrang”.
Met India krijgt HCKZ een exotisch team op
bezoek. Een ploeg die bestaat uit hindoes,
sikhs en moslims. Toch hebben ze geen speciale eisen. “Dat valt heel erg mee”, zegt Buma.
“We hebben geen verzoek gehad om een bidruimte te reserveren. Ook geen ingewikkelde
eisen met eten. Net als wij vroeger nemen ze
hun eigen kok mee. Glutenvrij moest het alleen zijn. Maar weet je, eigenlijk is het voor het
hotel waarin ze verblijven veel ingewikkelder.
Bij ons komen ze met de bus aan, gaan trainen
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
The Hague
HCKZ gastheer van maar liefst vijf teams
‘We verdienen hier
geen euro mee’
Hockeyclub Klein Zwitserland (HCKZ) is de grootste gastheer onder de
hockeyverenigingen. Liefst vijf nationale selecties bereiden zich voor en
trainen tijdens het WK Hockey aan de Klatteweg. Een hele organisatie, maar
bij de Steenbokken zien ze het als de gewoonste zaak van de wereld.
Wie traint waar?
Wie geen kaartje voor het
Kyocera Stadion heeft,
maar tophockeyers wel van
dichtbij in actie wil zien, kan
de trainingen van de teams
bekijken.
In Den Haag trainen ZuidAfrika (mannen en vrouwen) en China (vrouwen)
bij Craeyenhout. Oranje
heeft zijn tenten bij HDM
opgeslagen en HGC is gastheer van Nieuw-Zeeland
(mannen en vrouwen)
en Engeland (mannen en
vrouwen). Bij Cartouche
in Voorburg trainen België
(mannen en vrouwen) en
Maleisië (mannen).
Liefhebbers van het Argentijnse hockey moeten naar
het Westland, want de ZuidAmerikanen bivakkeren bij
Naaldwijk. Bij HV Westland
schaven de Spaanse mannen hun techniek bij, terwijl
in Delft bij Hudito Zuid-Korea (mannen en vrouwen)
zich voorbereiden en bij
Ring Pass de Japanse en
Amerikaanse vrouwen de
puntjes op de i zetten.
India is een van de teams die bij HCKZ zich voorbereiden op het WK. Foto: PR
en vertrekken weer naar het hotel. De meeste
tijd brengen ze daar”.
Spits Buma speelde twee WK’s, waaronder het
evenement in 1998 toen Oranje in Utrecht de
wereldtitel greep. “Er is sinds die tijd niet zo
heel veel veranderd. Ze kijken nu films op hun
laptop in plaats van op de dvd-recorder, zoals
wij deden. Ik was toen ook helemaal niet bezig
met die organisatie. Het was bus in, trainen en
terug. En je moet niet vergeten dat het hier om
topsport gaat. Daar bestaan eigen wetten voor
en die gaan door cultuurverschillen heen. De
kennis over topsport wordt steeds groter en
universeler. Ploegen willen progressie boeken,
nemen dingen van elkaar over. Ook al omdat de
wereld steeds kleiner wordt, lijkt de organisatie rond de ploegen steeds meer op elkaar”.
Buma onderhoudt het contact met de verschillende teammanagers en dat verloopt soepel.
“Het is een klein wereldje, we kennen elkaar
allemaal. Roelant Oltmans was mijn trainer bij
Oranje, nu is hij director of high performance
bij de Indiase bond. Dat praat natuurlijk makkelijk, zorgt voor korte lijnen”.
Swinkels: “Jaap Derk praat daar wel makkelijk
over, maar voor HCKZ is het wel fijn dat hij iedereen kent en weet wat voor topspelers be-
langrijk is. De teams weten heel goed bij wie ze
moeten zijn als iets geregeld moet worden.
Niet dat ze het hele complex moeten afgaan om
te zoeken naar de sleutel van de kleedkamer of
waar het ijsbad staat. Eigenlijk had België, dat
door Marc Lammers wordt getraind, nog de
meeste eisen. Die ploeg speelde bij ons een oefenwedstrijd en wilde zeventig liter ijswater
voor hun opblaasbare bad. Dat betekende voor
de bezoekers even geen ijs in de gintonic”.
Liaisons
Buma en Swinkels doen het niet alleen bij de
club, die zeventienhonderd leden telt. “Vanuit
het bestuur zijn er vorig jaar drie mensen aangewezen”, zegt Swinkels. “En daarnaast fungeren verschillende leden als liaisons. Ze zijn de
eerste aanspreekpunten als er iets is. Die rol
wordt vooral vervuld door eerste elftalspelers,
want die vinden het maar wat mooi om hierbij
betrokken te zijn”.
Niet alleen de selectiespelers volgen de verrichtingen met bovenmatige interesse, dat gebeurt in de hele club. Buma: “Het is toch fantastisch om de beste hockeyers ter wereld bij je
eigen club aan het werk te zien? Voor al onze
trainers zou het verplichte kost moeten zijn
om bijvoorbeeld naar de strafcorner van Duitsland te komen kijken. Bij de oefenwedstrijd
België-Duitsland zag je al jeugdspelers met
open mond naar de sterren kijken”.
En betrokkenheid binnen de club is precies de
achterliggende gedachte van HCKZ om een
rol op het WK Hockey te spelen. “We verdienen hier nul euro mee”, rekent Swinkels voor.
Misschien dat we wat extra’s aan baromzet
hebben, maar dat is in de begroting niet opgenomen. Voor ons gaat het veel meer om de exposure. Om de binding die het onder de leden
geeft en om de mooie plaatjes die straks op
ons complex geschoten worden. Misschien
dat vanwege de Nederlandse teams de aandacht in eerste instantie vooral bij HDM ligt,
maar gaandeweg het toernooi zullen televisieploegen en andere pers steeds vaker naar
HCKZ komen. Ook de buitenlandse, omdat
Duitsland en Australië lang in het toernooi
blijven. En dan is het toch prachtig om te laten
zien dat ons complex er fantastisch uitziet?
Dat je meteen weet: als je in Den Haag wil
hockeyen, dat je bij HCKZ moet zijn! Die visie
vind ik veel belangrijker dan geld, want uiteindelijk heeft de club op de lange termijn
daar het meeste aan”.
3
Scoren bij
keukens
THE RIVERDALE KITCHEN
GREEPLOOS | LAN DELIJK | MODERN | DESIGN | HANDGEMAAKT
GRATIS
QUOOKER
Nu 4.998,-*
Nu 7.990,-
*
Incl. alle apparatuur
Zoetermeer | Wattstraat 12-14 Zoetermeer | Tel 079 - 33 00 900
Den Haag | Theresiastraat 168 - 178 | Tel 070 - 38 35 010
[email protected] | www.wimvanderham.nl
bij aankoop
van een keuken
t.w.v. € 6900,-*
** Vraag naar de actievoorwaarden. Aanbiedingen
zijn geldig tot 2 weken na verspreiding, gelden alleen
op volledige keukens, niet voor lopende orders en
niet in combinatie met andere aanbiedingen.
Eén naam voor de grote
merken in elektronica
en witgoed.
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
5
The Hague
Bedenker WK Hockey in Den Haag Bart de Liefde:
‘Ik kreeg het idee door de akoestiek van het stadion’
Het voetbalstadion
van ADO is
omgebouwd tot
hockeytempel, en de
beste hockeylanden uit
de wereld zijn inmiddels
in Den Haag
neergestreken. De stad
maakt zich op voor het
WK Hockey. Het
groengeel is even
ingeruild voor de
hockeystick. Het was
een raadslid dat ooit
met het idee kwam.
Bart de Liefde is de
naam.
Door Marc Konijn
Het gaat helemaal niet om Bart de Liefde. Het gaat erom dat er straks een fantastisch evenement is in de stad, waar
tienduizenden toeschouwers plezier
aan beleven”.
H
et moet ergens in de zomer van 2008 zijn geweest. Hij zat wat op teletekst te kijken, op
zoek naar het laatste
nieuws. En daar stond dan het bericht:
‘Hockeybond wil bid uitbrengen op
WK.’ Bart de Liefde staarde even naar
het scherm. Dat was goed nieuws. Altijd mooi, de strijd om de wereldcup, in
Nederland. Maar toen kreeg Bart de
Liefde een ingeving. “Dat WK hockey,
dat moeten we in Den Haag gaan
doen”.
De Liefde zag het meteen voor zich.
Het toen gloednieuwe stadion van
ADO Den Haag zou een prachtige plek
zijn. “Ik ging vaak naar ADO toe. De
club stond er toen nog niet zo best
voor. Het stadion was vaak half leeg,
maar als toeschouwer had je dat gevoel
niet. Dat komt door de akoestiek van
het stadion, die heel bijzonder is. Ik
dacht: hoe mooi zou het zijn om hier
tophockey te spelen. Als het stadion
vol zit, dan moet de sfeer overweldigend zijn”.
Bart de Liefde was direct enthousiast.
Een tweede locatie had het VVD-raadslid toen ook al in gedachten. Het Malieveld: “Dat had natuurlijk als nadeel dat
je alles moet opbouwen en dan gaat de
financiële teller meteen lopen. Maar
de plek kan bijna niet mooier. Je speelt
wedstrijden in een prachtige ambiance, op historische grond, in het centrum van de stad. Dat geeft mooie
plaatjes en je bent heel erg zichtbaar”.
Het idee was geboren, en De Liefde
ging aan de slag om er een plan van te
maken. “Toen wist ik uiteraard ook al:
dit plan is niet gratis. De eerste stap die
ik moest zetten was: hoe ga ik mijn eigen fractie overtuigen?” Dat kostte
niet heel veel moeite. De omstandigheden waren dan ook gunstig. Het college had de ambitie om internationale
topsportevenementen binnen te slepen. Daar kwam bij dat hockey eerder
al was aangewezen als één van de zeven speerpuntsporten.
Middenstand
De Liefde: “Iedereen zou beter worden
van dit WK: niet alleen de hockeysport, maar ook de stad. Al die toeschouwers die even Den Haag ingaan.
Dat kan de middenstand wel gebrui-
Foto: Jurriaan Brobbel
ken. In dit geval was één plus één dus
drie”.Iets meer moeite kostte het om
de PvdA mee te krijgen. De socialisten
hebben niet veel op met de hockeysport. Maar toen De Liefde kwam uitleggen dat hij het WK wilde laten doorklinken in de hele stad – onder meer
door straathockey in alle wijken in de
stad – ging ook de PvdA om. De Liefde
kon met een gerust hart zijn voorstel
indienen. Op 4 november 2008 besloot een ruime meerderheid van de
Haagse gemeenteraad om het stadsbestuur de opdracht te geven om het WK
Hockey naar Den Haag te halen.
Het echte werk kon nu van start gaan.
Den Haag moest de strijd aangaan met
Amsterdam en Rotterdam, steden die
al een rijke traditie hebben als het gaat
om het organiseren van internationale hockeytoernooien als de Champions Trophy en het Europees Kampioenschap. Maar volgens De Liefde
werd al snel duidelijk dat Den Haag de
beste kaarten had. “De bond was zeer
gecharmeerd van het idee om in het
voetbalstadion van ADO te spelen. In
een groot hockeystadion kun je hooguit achtduizend mensen kwijt. Bij
ADO Den Haag is dat het dubbele. En
daar heb je dan ook nog alle voorzieningen bij als kleedkamers, restaurants en parkeerterreinen”.
Inmiddels wordt het stadion van ADO
getransformeerd tot hockeytempel.
Op het parkeerterrein is een tweede
stadion opgebouwd, waar de vrouwen
komen te spelen. Nee, het Malieveld is
het niet geworden, erkent De Liefde.
“En ik had ook nog het idee geopperd
om de stadions nog even een weekje te
laten staan, voor een WK Hockey voor
scholenteams. Dat heeft het niet gered. Dat was waarschijnlijk te duur.
Maar dat maakt ook allemaal niet uit.
Trots
De Liefde is niet bij de uitvoering van
de plannen betrokken geweest, ook al
omdat hij het stadhuis in 2010 voor de
Tweede Kamer verruilde. Maar de organisatie is de man van het idee niet
vergeten. Hij mocht onlangs even een
kijkje nemen in het tijdelijke stadion.
“De bouwvakkers liepen er rond, maar
ik mocht bij hoge uitzondering toch
even het veld op. Dat was heel gaaf, om
daar te staan. Dan besef je ineens heel
sterk: dat idee uit 2008 heeft heel veel
mensen in beweging gezet. Dat idee is
dan ineens werkelijkheid geworden.
Dat geeft toch een gevoel van trots”.
Het WK in Den Haag gaat een nieuwe
boost geven aan de sport, sluit het Kamerlid zijn verhaal af. “Sinds 1998 is
het aantal leden gegroeid van 120.000
naar 240.000. Voetbal laat juist een dalende lijn zien. De hockeyclubs in de
Haagse regio kunnen de toeloop niet
aan. Ik zou de Haagse gemeenteraad
dan ook willen oproepen: investeer in
een of twee extra hockeyverenigingen. Daar is toch ook enorme behoefte
aan? Hockey zet kinderen in beweging
en op hockey wordt kinderen geleerd
hoe je met elkaar om moet gaan”.
De eerste week zal hij niet op zijn ‘eigen’ WK te zien zijn. De Liefde doet
mee met Alpe d’HuZes en fietst voor
het goede doel heel hard een berg op.
“Daar baal ik op zich enorm van. Maar
dit is iets persoonlijks, dat móet ik
doen. Maar ik kom snel terug naar Den
Haag en hoop nog een paar hele mooie
wedstrijden te zien”.
Geen speler maar arbiter
Het leven van Barthold Charles de Liefde is doordrenkt van de hockey. Als klein jochie dat opgroeide in Boxtel, koos hij al voor de hockeystick.
Talentloos bleek hij niet, maar de absolute top werd het niet, ook al omdat zijn sportieve carrière plotseling een andere wending kreeg. “Het notariskantoor van mijn oom wilde wel eens wedstrijden spelen en dan vroegen ze mij als scheidsrechter. Dat vond ik eigenlijk wel leuk om te
doen. Bovendien kreeg ik daar vijftien, twintig gulden voor. Op die manier heb ik als jongen leuk bijverdiend, zeker toen de seniorenteams mij
ook inhuurden om onder hun verplichte scheidsrechterbeurt uit te komen. Dat scheelde me weer een krantenwijkje”.
Het fluiten ging De Liefde zo goed af, dat hij op een gegeven moment de keuze moest maken tussen de hockeystick en de fluit. Inmiddels fluit
De Liefde al ruim tien jaar in de hoofdklasse en is hij soms ook op internationale toernooien te zien. Op het WK zal hij niet fluiten, omdat hij
daarvoor nog niet gekwalificeerd is. “Er zijn altijd mensen die zeggen dat je gek bent om te gaan fluiten. Maar ik heb het altijd leuk gevonden
om ervoor te zorgen dat mensen een goede en leuke wedstrijd kunnen spelen”.
Werft u een
nieuwe jaarabonnee
voor Den Haag Centraal?
Dan ontvangt u beiden een
Restaurantcheque van € 35,óf een Kunstbon van
Kunstuitleen Heden
t.w.v. € 100,Ga naar www.denhaagcentraal.net of bel onze abonneeservice: 0172 – 476085
*vermeld in het vakje opmerkingen de actiecode AWA
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
7
The Hague
Hans, (links) en Ties Kruize (rechts) maakten deel uit van een team van
het Nederlands Lyceum tegen het Nederlands elftal ter gelegenheid van
het 75-jarig jubileum van de school in 1984. Foto: Milan Konvalinka
De wereldkampioenen in 1973 met
herinneringsmedaille.
Collectie Theo Bollerman
De ‘Kruize Dynastie’ en het WK
Door Theo Bollerman
Eerste WK
Op de Olympische Spelen van 1928 behaalde het
Nederlands hockey-elftal in Amsterdam een fraaie
finaleplaats. Nederland had zich in één klap in de
eredivisie van hockeylanden genesteld. Fraaie
bronzen medailles volgden op de Spelen van 1936
en 1948. In 1952 werd zelfs een tweede plaats behaald. Maar daarna droogde de medaillereeks op. En
de wereldkampioenschappen dan, leverden die
geen ereplaatsen op? Strikvraag. Het eerste WK
hockey werd pas gehouden in 1971. Pakistan had
daartoe het initiatief genomen, ondersteund door
India. De Pakistani hadden er blijkbaar behoefte
aan om de eigen hegemonie vaker in prijzen uitgedrukt te zien. Dat land zou dan ook voor dat toernooi gastheer zijn. Maar, wat is nieuw, politieke instabiliteit maakte het te riskant om daar te spelen.
Goede raad was duur. Tenslotte kwam Spanje met
het royale aanbod het eerste WK te organiseren.
Het Spaanse elftal behoorde ook tot de kanshebbers
en thuis spelen leverde nu eenmaal altijd al een
voordeel op. Het gastland zou zelfs alle verblijfskosten voor zijn rekening nemen. Zo’n gul gebaar kon
niet genegeerd worden. Bovendien behoorden de
Spaanse hockeyers tot de zeer welgestelden. De
luxe van hun clubs was ongeëvenaard.
Vader en zoon Kruize
Bondscoach Ab van Grimbergen verheugde zich op
dit toernooi. Hij had al eerder een besluit genomen.
De 18-jarige Ties Kruize moest gaan debuteren. Hij
had in de competitie een erg goed seizoen achter de
rug. Hij speelde al drie jaar hoofdklasse bij HHIJC.
Het was nu hoog tijd, dat hij in zijn vaders voetsporen zou treden. Deze had als aanvaller van het nationale elftal een ongekend record gevestigd.
Jan Hendrik Kruize, die altijd werd aangesproken
met Roepie, had in 56 interlands het verbijsterend
aantal van 69 goals gemaakt. Hoe was hij toch aan
die aparte roepnaam gekomen? Ties Kruize:
“Hij had twee oudere zusters Els en Sieke, die hem
voornamelijk als ‘broertje’ aanspraken en dat werd
verbasterd tot Roepie!” Zijn twee zussen kwamen
trouwens ook voor en na de oorlog uit voor het Nederlands hockey elftal. Ties over zijn oom: “Zijn oudere broer Ekkie emigreerde in 1956 naar de USA,
waar hij al snel captain werd van het Amerikaanse
hockey elftal en wel meedeed met de Olympische
Spelen, terwijl het Nederlandse elftal thuisbleef
vanwege de communistische machtsgreep in
Hongarije. Ik bel nog geregeld met mijn ruim
90-jarige tante!”
Met een familie van internationals is het niet
vreemd dat je een tik van de stick meekrijgt.
Roepie invloedrijk
Al op zijn 14de speelde Roepie Kruize in het eerste
team van Laren. Na de oorlog kwam hij naar Den
Haag en maakte deel uit van de bronzen en zilveren hockeyploeg. Zijn invloed op het Nederlandse
hockey is hors-categorie gebleken. Vanaf 1947 ging
hij met het Haagse HHIJC de stijl en de strategie
van de Indiase hockeyers imiteren. Met kort gegroepeerd spel afgewisseld met een dieptepass
werd de tegenstander aangepakt. Met HHIJC werd
Kruize vier maal kampioen van Nederland. Hij was
zo goed, dat in Amsterdam zelfs een straat naar
hem genoemd is.
In 1969 kon Kruize zijn ideeën over hockey vorm
geven als bondscoach. Maar daarbij liet hij het niet.
Hij moest de prille dynastie voortzetten. Zijn zoons
hielden alle drie al van hockey en leken voldoende
talent te hebben, maar was dat voldoende?
De juiste benadering
Het creëren van een dynastie is een buitengewoon
lastig karwei. Natuurlijk, de kinderen krijgen een
goede genetische erfenis mee. Toch kent de wereld
vele kinderen van balvaardige ouders, die verkrampen als ze een bal aangeworpen krijgen. Het genetisch toeval speelt een rol. Stel dat die factor op orde
is, dan zijn er nog veel potentiële valkuilen. Kinderen kunnen in opstand komen tegen de ouderlijke
dwang. Of ze kunnen bezwijken onder de stille
druk of de uitgesproken verwachtingen. Of ze
moeten ook nog eens uitmuntend viool leren spelen en raken in de war waar het nu echt om gaat. Of
ze krijgen groeistuipen en raken geblesseerd. Het is
vooral de attitude van de ouders, die veel kapot kan
maken. Veel jeugdcoaches klagen over het eeuwige
gezeur van de ouders langs de kant. Niet voor niets
dat de Bolletieri Academy de ouders van talentvolle tenniskinderen contractueel bindt aan gedragsregels. Voldoe je daar als ouder niet aan, dan wordt
de opleiding gestopt. Welke strategie zou Roepie
Kruize toepassen?
De methode Roepie
Kruize sr. was al een jaar voor de selectie van Ties
door coach Van Grimbergen gevraagd of hij akkoord
was, dat Ties ging meetrainen met het Nederlands
elftal. Het leek hem echter beter, dat Ties zich concentreerde op het halen van zijn eindexamen; hij
hield het verzoek van de bondscoach geheim voor
zijn zoon. Maar nadat Ties het begeerde diploma
had behaald, kon zijn internationale carrière eerst
echt aanvangen.
De journalisten wisten Ties toen snel te vinden.
Het is verbazingwekkend, hoe wijs hij voor zijn jaren was. Hij reageerde erg nuchter op de hooggespannen verwachtingen van de journalisten. In
één van die interviews beantwoordde Ties de vraag,
wat hij aan zijn vader heeft gehad.
“Iedere wedstrijd analyseren we na afloop. Mijn vader kankert nooit op me, hij geeft alleen veel opbouwende kritiek. Elke keer als dat nodig was wees
hij mij rustig op mijn fouten”.
Iedere ouder van een talentvol kind wordt geadviseerd deze regels een paar keer rustig door te nemen
en de strekking daarvan te internaliseren. Deze
vormt niet alleen de verklaring voor het voortzetten van de hockeydynastie Kruize, maar het zou
ook het eerste gebod moeten zijn voor elke sportouder. Ties is nog altijd dankbaar voor de benadering
van zijn vader: “Ik kon ook goed tennissen, maar ik
moest op mijn 15de kiezen. Mijn vader heeft toen
geen enkele druk op me uitgeoefend. Tennis was
ook goed geweest”.
ters hebben omgekocht, zodat Duitsland met 1-0
mocht winnen. Tijdens de prijsuitreiking werden
de zilveren medailles minachtend in broekzakken
gestoken en sommige spelers keerden de vlagceremonie de rug toe. Dit gedrag kon niet getolereerd
worden en Pakistan werd levenslang verbannen
uit de internationale wedstrijdsport. Toen Pakistan twee jaar later excuses aanbood, werd de straf
teruggedraaid. Pakistan zou daarna nog maar één
maal de gouden medaille winnen in 1984 tegen …
Duitsland.
Nederland wereldkampioen
In 1973 was het de beurt aan Nederland om voor de
eerste maal de wereldkampioenschappen te organiseren. Ties stak in topvorm. Mede dankzij zijn negen goals werd het Nederlands elftal wereldkampioen. Het Wagener stadion in Amstelveen ontplofte. India werd met 2-1 verslagen. Pakistan verloor de
strijd om de derde plaats weer van Duitsland. De
carrière van Ties leek één grote zegereeks te worden. Een dramatisch auto ongeluk in 1975 kostte
hem echter anderhalf jaar revalidatie. De artsen
dachten dat hij misschien nooit meer zou kunnen
rennen. Maar zij hadden zich vergist in zijn wilskracht. Met Klein Zwitserland, dat in 1974 was
voortgekomen uit de fusie van HHIJC en TOGO
werd hij acht keer landskampioen. In totaal kwam
hij op 202 interlands.
Eén van de 150 kaartjes die verzameld konden
worden in het SPARK Sportparade Album (De
Goede Winkelier), SPARK-Van den Eyndestraat
19, ’s-Gravenhage. Collectie Theo Bollerman
Pakistan wankelt
Op de eerste wereldkampioenschappen hockey
behaalde het Nederlands elftal een zesde plaats.
Tegen de uiteindelijke wereldkampioen Pakistan
werd het beste spel vertoond. Een 3-3 gelijkspel
was het verdiende resultaat. Dat de Pakistani professioneler waren dan de Nederlanders blijkt uit
het feit, dat ‘de ongrijpbare aanvalsleider Ties Kruize’ door een grove actie van de Pakistaanse linksback Akhtar’ Ul Islam met een gapende wond aan
zijn linkerbeen uit het toernooi werd geslagen. In
1960 had het Pakistaanse team de gouden medaille op de Olympische Spelen gewonnen. Sinds die
tijd waren de superieure technici zo goed als onverslaanbaar. Als zij verloren, dan was het een keertje
tegen India. Maar sneller dan gedacht zou er wisseling van de wacht zijn.
Een jaar later verliep de hockeyfinale van de Olympische Spelen van 1972 in München ongunstig
voor de Pakistani, die daarmee grote moeite hadden. Spelers en officials bevroedden een samenzwering. De westerse wereld zou de scheidsrech-
Dynastie wordt vervolgd
Toen Ties zich in de wereldtop gesetteld had, was
de ‘missie’ van Roepie Kruize echter nog niet voltooid. Het begon er al meer op te lijken, toen Ties’
twee jaar jongere broer Hans geselecteerd werd
voor het Nederlands elftal en daar een vaste waarde werd. Met een totaal van 99 interlands nam hij
afscheid van het internationale hockey. Kruize sr.
kon pas echt voldaan achterover leunen, toen de
jongste zoon Jan Hidde in 1982 debuteerde. Hij zou
95 maal voor Nederland uitkomen. Zijn drie zonen
samen in één elftal, beter kan je het als vader niet
hebben. Met een totaal van 454 interlands vestigde de dynastie Kruize een duizelingwekkend wereldrecord.
Op de Nederlandse hockeyvelden lopen nog steeds
vele Kruizes rond. Ties’ dochter Kiki stapte weliswaar vorig jaar uit het eerste team van KZ, maar ze
blijft natuurlijk wel hockeyen. Zoon Hidde heeft
twee maal in het Nederlands elftal gespeeld; hij
speelt nu voor het financieel geplaagde Laren. Hoe
heeft Ties zijn kinderen begeleid? “Op dezelfde manier als mijn vader dat met mij heeft gedaan”.
Alle neven en nichten hockeyen op hoog niveau.
De kinderen van Ties’ broers Hidde spelen in de
hoogste teams van Breda, die van Hans in het midden van het land. Zijn zus Bauke is voorzitter van
hockeyclub Rapid in Gorinchem. Ook haar kinderen slaan een fikse bal. Wordt vervolgd. De dynastie
is nog niet af.
Theo Bollerman is sporthistoricus
Korte Vijverberg 7 Den Haag
START
VERHUUR
IN JUNI!
ING
OPLEVER
4
EIND 201 VEARLK7O0%
CHT
Nederland
Golft!
31 mei –
12 oktober
2014
LUXE APPARTEMENTEN EN PENTHOUSES
Ontwikkeling:
WWW.AMADEUSDENHAAG.NL
Verhuur- en verkoopinformatie:
Frisia Makelaars (070) 342 01 01
IN HET HART VAN DEN HAAG
Over de geschiedenis van golf
www.haagshistorischmuseum.nl
SUCCESS
IS WORTH
WORKING
FOR.
Spaces wenst het Nederlandse
hockeyteam veel succes!
ZONNEGLAZEN
OP STERKTE
CADEAU
Zonneglazen zijn standaard inclusief UV-filter.
Meerprijs multifocale zonneglazen € 120,Vraag naar de voorwaarden.
www.brilservice.nl
Offices. Workspaces. Meetingrooms.
www.spaces.nl
Lange Poten 35, 2511 CM Den Haag
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
9
The Hague
Ontwikkeling hockeymateriaal door de jaren heen:
‘Functioneel, comfortabel, veilig en het oog wil ook wat’ Mocht u tijdens het WK Hockey de indruk krijgen dat u naar een vooruitstrevende
sport kijkt, dan komt dat omdat dit ook zo is. Het materiaal is daar een mooi
voorbeeld van. Dat maakte in de loop der jaren een fascinerende ontwikkeling
door. En het einde ervan is nog lang niet in zicht.
Door Martin van Zaanen
oor een hoorcollege steken we ons licht op in Delft.
Om precies te zijn Tanthof-West, een wijkje aan de
rand van de stad. Daar zit aan de Sadatweg het bedrijf Prime Sportsgear, sinds 1987 onder meer de
Nederlandse importeur van Grays. Dat merk, met
de al van grote afstand herkenbare oranje flash, is te beschouwen als de big bang van de hockeymaterialen. Gesticht in Cambridge door H. J. Gray, wereldkampioen raquets (een vorm van
squash), houdt het zich er sinds 1855 mee bezig. Op gebied van
hockey, squash en cricket geniet het merk een wereldwijde reputatie. Wat er een extra dimensie aan geeft: het bedrijf is al die
tijd in familiehanden gebleven en wordt nu alweer door de vijfde generatie gerund.
We worden deze ochtend ontvangen door Jan-Peter van Vonderen en Michiel Bosch, en…ho wacht even waar kennen we die
namen ook alweer van? Precies; van de tijd dat Michiel Bosch
teammanager bij HCKZ heren was en ze naar Hoofdklasse promoveerden. J.P. van Vonderen was tegelijkertijd teammanager
van HDM heren; de enige ploeg waar KZ dat seizoen van verloor. Zelfs Hockey Magazine besteedde aandacht aan deze opmerkelijke strijd. Mooie tijden. Maar die waren toen en dit is nu.
We bevinden ons in een sportieve, tegelijkertijd stijlvolle werkomgeving. Aan de muren hangen klassieke sportfoto’s. Niet alleen hockey, maar ook van de gerenommeerde rugbymerken
Gilberts en Canterbury. En de legendarische tennisser Fred Perry. De eerste speler die alle grand slams won en na zijn loopbaan
als merk nog beroemder werd dan hij als sporter al was.
De krant treft beide ondernemers in een drukke periode. Aan de
vooravond van het grootste sportevenement ooit in Den Haag
valt een hoop te doen, een boel te regelen en een berg kort te
sluiten. Grays kleedt alle medewerkers, vrijwilligers en scheidsrechters bij het WK en ze verzorgen alles op gebied van de merchandising. Ze zijn sponsor van zowel de Nederlandse Hockeybond KNHB als de internationale hockeyfederatie FIH. Uniek:
voorafgaand aan het toernooi verrijst er een winkel van hen
naast Herberg ’t Goude Hooft aan de Dagelijkse Groenmarkt.
Voor alle hockeyverenigingen, vooral die uit de regio. Maar uiteraard zijn ook overige geïnteresseerden van harte welkom. Mede met het oog op Grays’ komende 160-jarige jubileum
willen ze breed uitpakken.
J.P. van Vonderen legt een rij houten hockeysticks op de glazen
tafel en pakt er eentje uit. “Kijk”, zegt hij, “dit is de Grays Karachi King. De klassieker onder de klassiekers. Ja ja, houd maar
even vast. Hier hebben alle groten van de generatie Paul LitjensTies Kruize mee gespeeld. Moerbeihout. Aanvankelijk in Engeland gefabriceerd. Met hout dat vanuit Pakistan werd geïmporteerd. Vervolgens besloot Grays, de fabriek in de jaren zestig
naar Pakistan te verhuizen. Vanuit Engeland werd er veel tijd
in verdere ontwikkeling en research gestopt”.
V
Impact
“Pak nu deze eens vast”. Hij reikt een hypermodern exemplaar
aan. “Heet nog steeds de Grays Karachi King, maar wat een
verschil, hè?! Wat je nu in handen hebt is de retrovariant
van de klassieker van zojuist, maar dan met de technologie van 2014. Superstijf high tech carbon. Er
is onder andere gebruik gemaakt van een ‘energy reduction handle’. Ontwikkeld om
de impact richting handen, polsen
en onderarmen te verminderen
en zo het risico op het oplopen
van een ‘hockeyarm’ te verminderen. Je hebt sticks in
een enorme variëteit van
lengte, gewicht en –
ook belangrijk
want ieder
mens is
anders gebouwd – de verdeling van dat gewicht”.
Nee, over sticks raak je niet snel uitgepraat. Ze zijn het resultaat
van decennialange research om alle mogelijke voordelen zo
goed mogelijk uit te buiten. Waarbij er wel restricties zijn, want
met welk model een fabrikant ook op de proppen komt, hij
moet wel door een ring met een binnendiameter van 5,10 centimeter kunnen. De maximaal toegestane kromming (afwijking in de lengterichting) die het ‘slepen’ vergemakkelijkt, is 25
millimeter. De haak is in de loop der tijd veranderd van een (afgeronde) L-vorm, naar een kwart cirkel, toen naar een halve cirkel en benadert tegenwoordig de U-vorm. De omhoog komende poot van de U mag, gemeten vanaf de ondergrond, niet meer
dan 10 centimeter zijn.
Nu ontstaan ontwikkelingen van producten niet uit zichzelf,
maar zijn het vaak de omstandigheden die daar invloed op uitoefenen. Michiel Bosch knikt: “Begin jaren tachtig werden de
grasvelden ingeruild voor kunstgrasvelden en dat had niet alleen voor de snelheid van het spel maar ook voor de materialen grote gevolgen. Zo had je, omdat de bal niet meer opstuiterde, om hem te controleren niet meer zo’n grote haak nodig. In
navolging van tennis waar de rackets al een enorme ontwikkeling richting kunststof aan het doormaken waren, werden ook
de hockeysticks van kunststof. Tenminste; toen dat eindelijk officieel van de bond mocht”.
Maar met kunststof in plaats van hout was je er nog niet, want
kunstgrasvelden; daar kreeg je ook weer variaties in”, haakt Van
Vonderen in. “Je hebt watervelden. Je hebt je met zand ingestrooide velden. En semi-watervelden. Daarop kun je ook je materiaal weer aanpassen”. Tot zo ver de sticks.
Vormgeving
Stappen we over naar de kleding. Van Vonderen: “Bij de kleding
zag je in grote lijnen de verschuiving van wijde katoenen shirts
tot de strakke outfits voor hockeybabes en de stoere atleten zoals ze zich vandaag de dag presenteren. Wanneer het warm
is, zijn de kledingstukken vochtregulerend, wanneer het
koud is warmteregulerend”.
Veiligheid; ook een belangrijk aspect. Bosch: “Protectiematerialen zijn in de loop der jaren alleen maar
essentiëler geworden, puur omdat er steeds
harder wordt geslagen. Kniebeschermers.
Elleboogbeschermers. Scheenbeschermers. Mondbeschermers (aanbevolen maar niet verplicht); ook daarbij wordt tegenwoordig veel
aandacht aan de vormgeving besteed; er
zijn er zelfs met
haaientanden
erop!’’
En zo zijn we aanbeland bij de vaststelling in algemene zin over
hockeymateriaal anno 2014: Het oog wil ook wat. Van Vonderen: “Naast functioneel, comfortabel en veilig zijn sportmaterialen ook een modeartikel. Met een flashy vormgeving geïnspireerd op auto’s en ski’s. Ook is alles veel kleurrijker geworden.
Logisch, want er kijken steeds meer mensen naar de sport, zowel langs de lijn als op televisie. Sticks, tassen en ballen in de
meest flitsende en oogverblindende designs, kleuren en combinaties. Draagt allemaal bij aan de aantrekkingskracht van het
hockey”.
Bosch: “Het meest duidelijk zie je de ontwikkeling van het hockeymateriaal aan de doelman in zijn volledige uitrusting. De
keeper was vroeger zo zwaar gepakt en bezakt dat wanneer hij
naar de grond ging, je een takelwagen nodig had om hem weer
overeind te krijgen. Tegenwoordig, met het lichtere, soepeler en
toch steviger materiaal, is-ie na een redding zo weer op de been.
Moet ook wel, want door alle ontwikkelingen, van het materiaal, op trainingsgebied en qua spelregels, is hockey ongelooflijk
snel geworden. Er is in het veld amper nog tijd om adem te halen. Dat vergroot het spektakel en het aantal verrassende wendingen. Die enorme snelheid is één van de belangrijke redenen
dat het zo populair is geworden. En dat de tribunes straks bij het
WK zo uitpuilen”.
“What shall
be our sport
then?”
- As you like it, William Shakespeare
Boek nu voor de beste plaatsen
Design for living
Genesis
Tasso
As you like it
Drie zusters
De theatermaker
Polleke
Elektra
Vrijdag
van Noël Coward regie Johan Doesburg
met Matteo van der Grijn, Vincent Linthorst,
Anniek Pheifer, Betty Schuurman en
Jeroen Spitzenberger
van William Shakespeare regie Theu Boermans
met Jappe Claes, Hannah Hoekstra,
Antoinette Jelgersma, Mark Rietman,
Reinout Scholten van Aschat, Joris Smit e.a.
(familievoorstelling het Nationale Toneel/NTjong)
naar de boeken van Guus Kuijer regie Noël Fischer
met Sallie Harmsen, Jaap Spijkers,
Pieter van der Sman e.a.
(exclusief in het NT Gebouw, Den Haag)
bewerking Sophie Kassies
regie Johan Doesburg
(exclusief in de Koninklijke Schouwburg, Den Haag)
van Anton Tsjechov regie Theu Boermans
met Katja Herbers, Anniek Pheifer,
Ariane Schluter e.a.
(coproductie NTGent)
van Sofokles
regie Julie Van den Berghe
van Johann Wolfgang Goethe regie Theu Boermans
met Sallie Harmsen, Hannah Hoekstra, Joris Smit,
Bram Suijker e.a.
van Thomas Bernhard regie Theu Boermans
met Vincent Linthorst, Anniek Pheifer,
Mark Rietman en Betty Schuurman
van Hugo Claus regie Casper Vandeputte
met Sallie Harmsen, Ariane Schluter,
Vincent van der Valk en Stefan de Walle
Seizoen
2014-2015
nationaletoneel.nl/seizoen1415
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
11
The Hague
Wat eten de Haagse sporters?
Gehaktballen
zorgen voor een
goede sfeer
Tijdens een drukke zondag gaan de ‘schalen vet’ bij groen-geel als warme broodjes over de toonbank Foto:Jurriaan Brobbel
Onze Nederlandse voetballers zijn nog nooit wereldkampioen geworden.
Hockeyers, zowel de mannen als de vrouwen, winnen WK na WK en behalen kilo’s
goud tijdens de Olympische Spelen. Waarom zijn onze hockeyers zoveel succesvoller
dan onze voetballers? Zou dit aan het eetpatroon van de sporters kunnen liggen?
De culinaire redactie van Den Haag Centraal zocht het uit en bezocht twee Haagse
clubs, hockeyclub Groen-Geel en de naastgelegen voetbalclub Graaf Willem II-VAC,
en nam de proef op de som.
Door Daphne Browne
Het is zaterdagmiddag, het zonnetje schijnt en het is gezellig
druk bij Graaf Willem II-VAC, een familievoetbalclub – met
prestatiedrang – gelegen op de Roggewoning, een sportcomplex
op het randje van Wassenaar. In de keuken van de knusse kantine vinden we Gerard Houwaard, al ruim 15 jaar betrokken bij
deze club als onder andere technisch jeugdcoördinator, verenigingsmanager en – nu – operationeel manager. Gerard gaat over
alle horecazaken van de club. “Patat, kroketten, frikandellen en
broodjes bal zijn toch wel de items die hier het meest besteld
worden”, legt Gerard uit. “Wij werken hier in de keuken en achter de bar voornamelijk met vrijwilligers, dan moet alles wat je
bereidt gewoon snel en makkelijk zijn”. Op de vraag wat de specialiteit op ‘het menu’ is, antwoordt Gerard steevast ‘ons broodje bal’. “Een broodje bal is gewoon erg Haags, erg des voetbals.
Onze ballen komen gewoon van de groothandel, maar wij voegen zelf aan de jus nog elementen toe waardoor deze toch een
bijzondere, eigen smaak krijgen”. En dit lijkt zijn vruchten af te
werpen. Zo bestelde een team uit Sassenheim in één keer voor
iedereen broodjes bal, omdat het had vernomen dat de broodjes
van Graaf Willem zo goed zouden zijn. En ik moet toegeven, de
ballen van Graaf Willem smaken niet verkeerd, het is geen gehaktbal à la slagerij Dungelmann, maar de smaak is goed en ik
proef dat de jus op smaak is gebracht met ketjap en sambal. Het
broodje doet het uitstekend met een koud biertje en ik kan me
voorstellen dat je als voetballer na 90 minuten bloed, zweet en
modder niks anders wenst”.
In een druk weekend, waarbij er zowel op zaterdag als op zondag wordt gespeeld, verkoopt Gerard vaak zo’n 250 broodjes en
Groen-Geel met Bea ten Hagen (50),
al ruim 26 jaar betrokken bij de club
Hardlopers: Bea’s appeltaart, saté,
diverse soorten tosti’s & salade Groen-Geel
Specialiteit: broodje omelet (vanaf € 3,–)
Prijs voor een biertje: € 2,–
Bardienst door vrijwilligers: nee
al snel 30 kilo patat. Toch merk je dat de vraag naar gezondere
producten ook hier steeds groter wordt. Bij de voetbalclub kun
je tegenwoordig al fairtrade-thee bestellen en de jeugd krijgt na
de wedstrijd limonade zonder suiker en kleurstoffen. Maar veel
meer ‘gezonds’ komen we in de kantine verder niet tegen; in de
koeling is geen blaadje sla, geen tomaat, zelfs geen appel te vinden. “Jaren geleden hebben we appels toegevoegd aan ons aanbod, maar zodra je èn appels èn chips verkoopt, kiezen de mensen toch voor chips”, aldus Gerard. “Het beheren van de horeca
blijft altijd een gevecht, je wilt de prijzen toch sportkantinewaardig houden en het mag allemaal niet te veel kosten, en dan
kom je toch snel uit bij hetgeen wat wij nu verkopen”.
‘Schalen vet’
“Een beetje ongezond eten, dat hoort er eigenlijk toch ook een
beetje bij”, meent Bea ten Hagen van hockeyclub Groen-Geel.
Tijdens een drukke zondag gaan de ‘schalen vet’ hier als warme
broodjes over de toonbank. Op Groen-Geel bestaat zo’n schaal
vet uit een aluminium schaal met een flinke portie bitterballen,
minifrikandelletjes, bamischijven, kaasflips en gehaktballetjes, alles uit de frituur en geserveerd met gezellige bakjes mosterd en mayo. Sommige hongerige teams bestellen hierbij ook
friet, dan krijg je alles gewoon samen, op een wegwerpschaal.
Maar het keukenteam onder leiding van Bea kan meer, veel
meer. Het grote krijtbord bij de bar staat bomvol met broodjes
variërend van ei, jonge kaas, oude kaas en brie tot spinata romana, ossenworst, filet-ei-ui en huisgemaakte tonijnsalade. Een
specialiteit die niet op de kaart staat maar door vaste leden wel
vaak besteld wordt, is de ‘tosti Karel’, een exemplaar met ham,
kaas en sambal, afgetopt met een gebakken ei. Deze creatie is
bedacht door Karel, een van de vaste medewerkers achter de
bar. Groen-Geel werkt met vast horecapersoneel; dit is fijn,
want je kunt als club meer bieden, maar je ziet het ook terug in
de prijzen. Zo betaal je bij de hockeyclub € 2,– voor een tosti
ham-kaas terwijl je 100 meter verderop bij de voetbalclub
slechts € 1,50 betaalt. Maar goed, het verschil in kwaliteit en
aanbod is wel duidelijk aanwezig. Naast mij bestelt een naar
zweet ruikende jongeman een tosti en hij krijgt de vraag ‘bruin
of wit?’, gevolgd door ‘jonge of oude kaas?’, afgesloten met
‘beetje tomaat ertussen?’ De leden van Groen-Geel blijken alle-
Graaf Willem II-VAC met Gerard Houwaard (55),
al ruim 15 jaar betrokken bij de club
Hardlopers: patat, broodje kroket en broodje frikandel
Specialiteit: broodje bal (€ 2,–)
Prijs voor een biertje: € 1,75
Bardienst door vrijwilligers: ja
maal erg goed te zijn in het zelf samenstellen van hun eigen favorieten. Zo bakt Bea omeletten met alle mogelijke ingrediënten die ze in de koeling heeft liggen. “Op een hockeydag zijn de
broodjes omelet niet aan te slepen en mensen vragen zelfs of ik
allerlei extra’s toe wil voegen, denk aan kaas, spek, tomaat en
champignons”. Ik bestel zelf ook maar zo’n broodje omelet met
oude kaas en tomaat (€ 2,50). Binnen 10 minuten geniet ik buiten in de zon van een vers broodje met een malse omelet die
zelfs voorzien is van wat verse peterselie. Je kunt ook uitstekend dineren op Groen-Geel met onder andere saté, schnitzel,
ribeye en zelfs tournedos. Alles geserveerd met sla en frites. Ook
staan er salades op het menu en kun je er – hier is namelijk veel
vraag naar – een halve portie salade combineren met een halve
portie friet. Het beste van twee werelden volgens de leden van
Groen-Geel. En dat Bea kan koken, blijkt wel: de leden van de
club staan in de rij voor háár appeltaart, háár rijsttafel en háár
befaamde barbecues. “Desserts hebben we niet, wel ijsjes en appeltaart, maar onze leden bedenken hun eigen favorieten. Zo is
er een groepje golfers die bij de koffie wel eens drie Kitkats en
een kopje slagroom bestellen, en dan zitten ze met z’n allen te
dippen”.
Koud biertje
De verschillen op de clubs zijn qua aanbod vrij groot, maar als je
op een drukke hockeydag of voetbaldag om je heen kijkt, is alles wat uit de sportkeukens tevoorschijn komt eigenlijk niet
heel gezond te noemen. De meeste Haagse sporters genieten na
een potje ballen toch het liefst van een vette hap, om deze vervolgens weg te spoelen met een koud biertje. Culinaire verschillen tussen hockey en voetbal zijn aanwezig, maar op het gebied
van sfeer en saamhorigheid winnen beide clubs zeker een gouden medaille.
12
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
The Hague
De hockeyclub en de spagaat
De sportwereld is de
afgelopen decennia
sterk veranderd, ook die
van het hockey.
Verenigingen raakten
hun jeugd kwijt,
of juist de senioren.
De een koos voor
tophockey, en staat nu
met de lege handen, de
ander koestert zich aan
de gezelligheid rond de
tap, maar laat al lang
niet meer het beste
hockey zien. Over de
hockeycultuur waarin
gezelligheid en
topsport gevaarlijke
tegenpolen zijn.
Tussen prestatie en p
Door Casper Postmaa
W
at is de cultuur van de
hockeyclub? Als je op
zoek gaat blijven de
antwoorden vaak in
het vage. Sommigen hullen zich in
stilzwijgen, bang dat de onderzoeker
voor de zoveelste maal het beeld zal
bevestigen van een kakmilieu, met
verenigingen die een beschermd wereldje hebben gecreëerd voor ons
soort mensen. En inderdaad bij HC
Klein-Zwitserland zijn de truitjes
duurder, en de langharige meisjes
met goudgerande Ray-Bans talrijker
dan bij ADO, Esdo, Gona of één van
die andere Haagse volkse voetbalclubs, maar so what? Zo lang niemand
er last van heeft. Is dat niet juist de belangrijkste pijler van het clubgevoel,
dat je onder gelijkgestemden bent.
Sterker nog, misschien is anders zijn
wel de enige manier om te overleven.
Want identiteit, daar gaat het om in
de 21ste eeuw.
In elk geval is de stemming in de
duinpan tussen Klatteweg en Van
Alkemadelaan, waar HCKZ eens het
beste hockey van Europa speelde,
vriendelijk. Ook hier gaan ze gewoon uit hun dak na een doelpunt
van het eerste, en als mindere goden
een wedstrijdje hebben gespeeld,
drinken ze na afloop een biertje.
Buiten uit een kan van een liter, mét
de tegenstander. Kom daar maar
eens om in de voetballerij.
Dat de culturen van hockey en voetbal anders zijn, daar hoef je in beide
kampen niemand van te overtuigen, maar het duiden van die verschillen is minder eenvoudig. Misschien omdat beide werelden elkaar
nauwelijks kennen. De Haagsche
Countryclub Groen-Geel hockeyt
Countryclub Groen-Geel. Foto: Jurriaan Brobbel
aan de Landscheidingsweg al een
eeuwigheid naast de voetballers
van Graaf Willem II/VAC, ze delen
zelfs hun afkomst, het Haagse Aloysius College, maar waren al lang geleden op elkaar uitgekeken. “Voetballers en hockeyers gaan nu eenmaal niet bij elkaar op bezoek”, stelt
Peter Smulders, algemeen voorzitter van Groen-Geel (dat ook golft en
cricket) vast.
Een ander opmerkelijk verschil zijn
de leden van buitenlandse afkomst,
bij het voetbal kennen we ze als allochtonen, als ze bij HGC, KZ of
Groen-Geel een balletje slaan zijn
het expats. Werknemers van multinationals en internationale organisaties weten de weg naar de hockeyvelden wel te vinden, allochtonen
niet of nauwelijks. Edwin van der
Heide, bestuurslid van HDM uit het
Benoordenhout, denkt dat je Hagenaars uit verre culturen op een andere manier moet interesseren. “Iedereen is vrij om hier te komen hockeyen, maar je moet je wel thuis
voelen. Tijdens het WK wordt hockey op het Plein heel breed gepresenteerd. Ik zit in het bestuur van
het Haags Hockey Plein. Alle aspecten van de sport belichten we, en er
kan ook worden gespeeld. Ik denk
dat je buitenstaanders zo beter met
de sport kunt laten kennismaken”.
Het beeld van de hockeyer die een
verleden als lullo bij het corps heeft
en liefst met een verschoten broek
tot op de knie speelt, mag dan een
karikatuur zijn, dat hockeyers zich
onderscheiden van leden van een
doorsnee voetbalclub is onbetwist.
Maar ook de onderlinge verschillen
zijn minstens even groot. “Men
vindt ons een wat gewonere hockeyclub”, stelt Edwin van der Heide
met enige tevredenheid vast,
“HDM, hockey door middenstanders, zeggen ze. Misschien past dat
wel bij ons. Ik zeg altijd: HDM moet
je met kleine letters schrijven. Wij
zijn een bescheiden club, bij ons kan
ook de slager lid worden, een gewone club waar alles kan als het maar
met plezier en respect voor elkaar
gebeurt. En op sportief gebied staan
wij er in Den Haag het beste voor”.
Clubgevoel
Van der Heide wijst bij herhaling op
het belang van de clubcultuur. “Tophockey kan ten koste van die cultuur gaan. Wij zijn een echte familieclub, waar het voorkomt dat leden van vader op zoon in het eerste
spelen. Maar als je in de top wilt
meedoen, moet je spelers halen en
kan die zoon niet meer op het hoogste niveau mee. Vijf jaar geleden
hebben we besloten om voor tophockey te gaan, sportief gaat het
goed, nu is het tijd om te kijken of
het ook met onze eigen jeugd lukt.
Tien jaar geleden hadden we nog
duizend leden, nu 1800, want tophockey trekt ook nieuwe leden aan,
maar daardoor raak je het clubgevoel kwijt. Ik sta wel eens met oudere leden langs de lijn, die me vragen
of ik iedereen in de club nog wel
ken. Bij een vereniging als de onze is
het de kunst om de spagaat tussen
het tophockey en de rest van de vereniging zo klein mogelijk te houden. Dat vergt enorm veel energie”.
HDM heeft als één van de weinige
clubs bewust, met weloverwogen
beleid de clubcultuur richting gegeven. “Toen ons eerste herenteam in
2002 uit de hoofdklasse degradeerde, hebben we besloten om de jeugd
op een andere manier op de kaart te
zetten. Louk Burgers kwam met het
idee voor een Youth Academy. Een
maatschappelijk initiatief om de jongeren uit te zenden naar ontwikkelingslanden als Nepal, Ghana, Brazilië en de Filipijnen. Ze doen daar in
samenwerking met SOS-kinderdorpen klussen en projecten die op
weeskinderen zijn gericht. Het leeft
enorm, want we krijgen meer aanvragen dan we kunnen plaatsen. Er
zijn zelfs jongeren van andere hockeyclubs die zich bij ons aanmelden”.
Daarnaast heeft HDM van de gemeente Den Haag het predicaat ge-
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
13
The Hague
plezier
leuker voor Groen-Geel om tegen
HGC of KZ te spelen dan tegen een
club buiten Den Haag. Net zo goed als
Graaf Willen II/VAC het geweldig
vindt om tegen HVV te spelen”.
kregen ‘Buurthuis van de toekomst’.
“Dus alles wat er in de buurt gebeurt
op het gebied van bewegen kun je bij
ons doen”, legt Van der Heide uit.
“We zijn bezig met het bouwen van
een nieuwe sporthal, die we daarvoor gaan gebruiken. Denk aan gymnastiek voor ouderen en projecten
voor kinderen met overgewicht”.
Praktijk
Groen-Geel heeft net als HDM bewust aangestuurd op een eigen
clubcultuur, deels uit overtuiging,
maar ook gedwongen door de omstandigheden.
“Hockey is in de loop der jaren harder geworden en meer prestatiegericht, we hebben in 1973, toen de
hoofdklasse werd opgericht, besloten daar niet aan mee te doen. HGC
en Klein Zwitserland gingen er
voor, wìj kozen een andere koers”,
vertelt Groen-Geel voorzitter Smulders. “Gezelligheid staat voorop,
maar iedereen moet de kans krijgen
om serieus te hockeyen. Dus ook als
je in Dames 25 speelt, krijg je een
goede training. Zowel de dames als
de heren spelen in de eerste klasse,
dat is de laagste klasse waar nog
goed wordt gehockeyd. Als je voor
tophockey kiest en je komt in de
hoofdklasse terecht dan bestaat je
eerste team uit spelers met nul clubbinding. Van Groen-Geel word je lid
omdat je het een leuke vereniging
vindt, niet omdat je heel hoog wilt
hockeyen. Onze dames hebben in de
overgangsklasse gespeeld, daar kwamen nieuwe spelers op af, maar toen
er een trainersconflict was, waren
we meteen zes spelers kwijt. Dat is
de praktijk van het tophockey”.
Een fusie met buurman HGC, dat wel
de top nastreeft, zit er dan ook niet
in. Smulders: “In 1975 is daar een onderzoek naar geweest. De uitkomst
was dat het niet wenselijk was op
grond van cultuurverschillen. Wij
hebben een katholieke achtergrond,
zij halen veel van hun leden uit Wassenaar, bij ons staat gezelligheid
voorop, bij HGC prestatie-hockey.
Dat gaat dus moeilijk samen. Voor
ons is er bij een fusie niets te winnen,
want we zijn een kerngezonde vereniging. We hebben de afgelopen ja-
Studenten
In één opzicht is de clubcultuur van
Groen-Geel uniek; het heeft alleen
een seniorenafdeling, geen jeugd.
Tot de instelling van de hoofdklasse
in 1973 was er eigenlijk niets aan de
hand, het concept van de katholieke
familieclub waar presteren op hoog
niveau geen doelstelling was, maakte van Groen-Geel de grootste hockeyvereniging van Nederland. Maar
in de jaren zeventig kwam er plotseling de klad in die succesformule.
“Dat had meer dan één oorzaak”,
legt Smulders uit, “jongeren fietsten vroeger uit alle delen van de stad
naar ons toe, maar met het drukke
‘We hadden ook nog te maken
met de aantrekkingskracht die de
hoofdklasse op de jeugd had. Je wilde
bij Ties Kruize spelen, of bij de club
van Roderik Bouwman’
ren wel afgesproken om de faciliteiten zo goed mogelijk te delen. Er
wordt nu weer gesproken over een
fusie tussen HGC en Klein Zwitserland, maar de gedachte daar achter is
tophockey. Eigenlijk is zo’n fusie
jammer, er blijven steeds minder
verenigingen over. Het is toch veel
verkeer van tegenwoordig willen
ouders dat niet meer. Daarnaast
speelde de ontzuiling een rol, het
simpele feit dat we een katholieke
club waren, had zijn betekenis verloren. We hadden ook nog te maken
met de aantrekkingskracht die de
hoofdklasse op de jeugd had. Je wil-
de bij Ties Kruize spelen, of bij de
club van Roderik Bouwman”.
Als reactie besloot Groen-Geel de
bakens te verzetten. “De vereniging
was al uitgebreid met een golfafdeling en ging zich doelbewust richten op studenten”, vertelt Smulders. “De jaarlijkse ‘Haagse Hockey
Open’ op Hemelvaartsdag werd
daarvoor als middel gebruikt. Bewust vroegen wij studententeams
uit alle delen van het land: Groningen, Wageningen, Utrecht. Want de
kans was groot dat een aantal van
hen in de Randstad terecht zou komen, dan wisten ze dat het bij ons
gezellig hockeyen was. Dat heeft gewerkt. Op een gegeven moment
hebben we ook toegestaan dat hele
elftallen lid werden. Zo hebben we
menig studententeam uit Leiden
binnengehaald. Ze mochten dan drie
jaar bij elkaar blijven, daarna moesten ze opgaan in de vereniging. Het
gevolg van die strategie was wel dat
de jeugdafdeling ophield te bestaan”.
Die consequentie heeft Smulders
voorzichtig gemaakt. “Ze zeggen wel
eens, joh je moet de cricketafdeling
opheffen, die is veel te klein’. Ik ben
daar niet voor. Je weet niet wat er
over twintig jaar gebeurt: misschien
wil iedereen dan cricketen. Bovendien, we hockeyen niet meer op echt
gras, we moeten die velden toch ergens voor gebruiken”.
Peter Smulders wijst vanaf het
Groen-Geel terras op de oceaan van
gemillimeterd groen, die zich in de
verte tegen de duinen van ondernemer Joop Caldenborgh aanvlijt. “Wij
hebben het mooiste terras van Den
Haag. We gaan wel eens bij andere
verenigingen op bezoek, maar HDM
en HGC komen liever naar ons. Hier
is het gezellig”.
© 2014 EYGM Limited. All Rights Reserved.
WIE SPONSORT
DE COACHES
VAN HET
NEDERLANDSE
HOCKEY?
Ontdek de wereld
Werken
aan vrede
Give peace
a chance
tm 2 nov 2014
museon.nl
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
15
The Hague
’s Werelds grootste hockeyverzamelaar
Door Theo Bollerman
C
hristie’s en Sotheby’s hebben het lange tijd gedaan. Mullock Madeley doet
het nu in Engeland en in Frankrijk
het huis Kahn-Dumousset. Dit zijn
de grote huizen, die veilingen organiseren gespecialiseerd in sport-antiquiteiten. Daar
kunnen grote bedragen in omgaan. Een golfballetje uit 1820 kan vele tienduizenden euro’s opbrengen, net zoals een tennisracket uit 1790. Ja inderdaad, met tennisrackets wordt gespeeld vanaf
het begin van de 16de eeuw, maar uit die periode is
er helaas geen één meer bewaard gebleven. Verzamelaars van hockey-antiquiteiten en memorabilia kunnen echter opgelucht adem halen. De sport
is nog niet zo oud en er zijn voldoende zolders,
waar nog een mooie oude stick met een grote haak
te vinden is. De mensen, die van hun spullen af
willen kunnen dat ook gemakkelijk doen door
marktplaats of ebay. Het opbouwen van zo’n collectie kost dan ook niet de hoofdprijs, een enkel
topstuk daargelaten. Eén van ’s werelds grootste
hockey collectioneurs is oud-Hagenaar NicoHans Leeftink. Momenteel is hij woonachtig in de
omgeving van Brussel. Het aanstaande WK is een
mooie aanleiding om hem een bezoek te brengen
en hem te bevragen over zijn collectie.
Oerdrift
Leeftink is 58 jaar oud. Toen hij in Groningen studeerde, was hij een geduchte verdediger in het
eerste team van de Groningse Studenten, die in de
hoofdklasse goed meedraaiden. Hij was niet een
type, dat elk knipseltje over het elftal of zijn prestaties verzamelde. Aan die drift gaf hij pas zo’n
vijftien jaar geleden ruimte, toen het actieve hockeyen verwaterde door zijn drukke werkzaamheden. Zoals bij zovelen verving de golfclub uiteindelijk de hockeystick. Maar de liefde voor de hockeysport bleef. Daarbij kwam dat het verzamelen
tegemoet komt aan een andere oerdrift, die van de
jacht. Het verschaft extra doelstellingen aan reizen die je doet. Je bezoekt in den vreemde antiekwinkeltjes en antiquariaten, waardoor je buiten
de gebaande toeristische paden terecht komt. Het
geeft een zekere spanning. Zal je iets ontdekken,
dat van toegevoegde waarde is op wat je al bezit?
De collectie van Leeftink is dan ook veelomvattend. In de vele mappen, die hij uit diverse kasten
tevoorschijn kan trekken, bevinden zich medailles en munten, postzegels en prentbriefkaarten,
eerstedag enveloppen en andere ephemera, prenten en knipsels, tot zelfs speldjes aan toe. Aan de
wanden hangen de oudste prenten, fraai ingelijst.
Dit zijn vaak houtsneden, twee tijdschriftpagi-
na’s breed, uit de tijd, dat de fotografie nog in de
kinderschoenen stond. Elders treffen we een serie
oude posters aan, afgewisseld door een enkel
schilderij. Wat opvalt is de zorg, die hij besteed
heeft aan de uitstalling van zijn grote verzameling. Het is nog net niet zo, dat je het gevoel krijgt
een museum binnen te stappen. De grote living
oogt strak. Hier zouden mensen kunnen wonen,
die normaal zijn. Bijna alle andere kamers bevatten echter fraaie doorkijkjes in zijn collectie. De
boekenkast bevat elk denkbaar boek, dat over
hockey verschenen is. Dat zijn er momenteel zo’n
450. De vitrinekasten bevatten zo’n 60 beeldjes,
van klein tot groot.
Kijkdoos
Voor de liefhebber van de antieke materialen is
een afgebakende ruimte in de kelder het walhalla. Daar bevinden zich zo’n tweehonderd hockeysticks uit alle tijdperken, hockeyschoenen en hockeyballen. De geschiedenis van de hockeysport is
daardoor in één oogopslag zichtbaar, als met een
kijkdoos van mensgroot formaat. Hockey begon
als shinty, een sport met gebogen stokken en een
bal, dat de Schotten speelden. Op Engelse kostscholen werd vanwege het kostenaspect vaak ook
gekozen voor dit type stick. Natuurlijk heeft Leeftinck die ook.
Persoonlijke verhalen
Het leukste blijft natuurlijk om hockeyspullen te
krijgen waar een verhaal aan vastzit, en natuurlijk
is het dan nog het mooiste als je het van de persoon zelf hoort. Hij vind het fantastisch dat mensen stukken aan mijn verzameling willen toevoegen, ook omdat ze weten dat het in goede handen
is en niet verdwijnt. Hij vertelt: “De anekdotes en
verhalen bij de hockey items die ik gekregen heb
van bijvoorbeeld Bob Davidzon, voormalig internationaal topscheidsrechter en bestuurder van de
FIH zijn uniek. Ook kreeg ik items van Sophie Molendijk Duinker, de eerste Nederlandse vrouwelijke scheidsrechter die een Olympische finale
floot, in 1980 te Moskou; ze is helaas in februari
overleden. Gerrit de Ruiter, keeper voor Nederland bij de Olympische Spelen van 1960 in Rome
gaf vijf fantastische gedetailleerde plakboeken”.
Bewaking erfgoed
De geschiedenis is vluchtig. Nabestaanden gooien
hele verzamelingen weg. Dankzij verzamelaars
als Leeftink blijft het erfgoed bewaard. Sporthistorici zoeken zich vaak suf om voorwerpen uit de
vroegste tijd van het sporten voor ogen te krijgen.
Voor de hockeysport is dat probleem opgelost
door Leeftink en zijn collega’s.
Nico-Hans Leeftink gefotografeerd in de originele hockeykleding, zoals gedragen in 1907
door een Yorkshire-county hockeyer, F. W. Robson. De outfit bestond standaard uit een
cap, waarop de jaren stonden dat je in het team speelde, een flanel shirt (met vaak 2
kleurvakken) , een flanel broek, een zijden sjaaltje, een jasje, scheenbeschermers, en hoge
schoenen met harde neuzen. En natuurlijk een stick, voor onze huidige begrippen zeer
zwaar en met een enorme haak.> Foto's: Theo Bollerman
De bandystick is de stok waarmee men in Nederland tot
1926 hockeyde. Hij heeft een platte haak, waardoor je er aan
twee kanten mee kon slaan in tegenstelling tot een Engelse stick, die een bolle kant heeft. Hij is dan ook wat lichter.
Vermoedelijk is dit een stick, waarmee de dames speelden.
Vroeger pakten de strafcornerspecialisten zoals Ties Kruize
en Paul Litjens een superzware stick met een extra dikke
haak om er zo hard mogelijk mee te kunnen slaan. Als de
keeper hem zou stoppen, werd die zowat met bal en al het
goal in gejaagd. Dat werd te gevaarlijk. Daarom is vervolgens een ring ontworpen voor het meten van de toelaatbare haakdikte.
D
it is de beroemde ‘sinasappel’, de grote zachtere bal
waarmee men in Nederland hockeyde tot 1926. Hij bestond
uit een oranje met touw omwikkelde prop kapok en zeildoek.
Aangezien het gras op de meeste hockeyvelden er net zo bijlag
als in deze tuin, kan je goed zien dat het niet eens zo onverstandig was met een grotere bal te spelen. In Engeland waren de
hockeyvelden nu eenmaal altijd onberispelijk vlak geschoren,
maar in Nederland waren het vaak knollenvelden. Door het spelen met deze bal en het hanteren van nog meer afwijkende spelregels deed Nederland internationaal gesproken niet mee. Pas
voor de Olympische Spelen van 1928 veranderde dat. Van dit
type bal zijn er nog maar vier bewaard gebleven!
De verzameling beslaat zo’n 200 sticks uit alle perioden en
afkomstig uit Amerika, India, Pakistan, Engeland, Schotland en Nederland. Natuurlijk horen daarbij de ballen uit
alle tijdsperioden, en de schoenen met enkelbescherming
en grote noppen.
I
n 1930 werd in Engeland de IFWHA opgericht, wat staat
voor de International Federation of Women’s Hockey
Associations. De IFWHA organiseerde om de vier jaar een
groot toernooi, dat vervolgens ‘wereldkampioenschappen’
genoemd werd. Deze werden echter niet erkend door de FIH.
Dit is de Féderation Internationale de Hockey, dat in 1924 in
Parijs was opgericht om mee te kunnen doen met de Olympische
Spelen. Pas in 1971 vonden de eerste ‘echte’ wereldkampioenschappen plaats. De Nederlandse dames hebben die tot nu toe 6
maal weten te winnen en zijn daarmee het beste team ooit.
Met ingang van 1 september gaat voor internationale
wedstrijden de wedstrijdduur naar 4 maal 15 minuten in
plaats van 2 maal 35 minuten. Men heeft daartoe besloten
om de sport nog attractiever te maken. Of heeft het met
extra mogelijkheden voor televisiereclame te maken? Het
geeft de hockeylanden en teams met een minder brede selectie weer meer mogelijkheden hun beste spelers voortdurend te kunnen laten spelen. Tijdens het WK van dit jaar
wordt dus mogelijk voor de laatste keer met de helften van
35 minuten gespeeld.
M
et deze vijf ballen laten de ontwikkeling van de hockeybal mooi
laten zien. De meest linkse is de klassieke cricketbal, waarmee
men in Engeland vanaf het begin speelde. De bal daarnaast is gemaakt
van kurk en werd vroeger altijd wit gekalkt. Dan de moderne ballen.
Deze zijn alle gebruikt op de respectievelijke wereldkampioenschappen. De meest rechtse bal lijkt op een hele grote golfbal met putjes.
Dat beek het beste model te zijn voor het spelen op kunstgras.
Zo scoort u meer business
Word certificaathouder van Businessbox En Un Momento d’ADO
en beleef de voordelen van zakelijk netwerken op een indrukwekkende locatie.
En Un Momento d’ADO werd in 2013 genomineerd voor de Beste Skybox van Nederland.
Ga voor meer informatie naar www.u n momentodado.nl.
Heel juni zorgen wij voor muziek en gezelligheid op het Plein
tijdens het Haags Hockey Plein en Festival Classique
Zien we je daar?
www.festivalclassique.nl
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
17
The Hague
ROC Mondriaan nauw betrokken bij WK hockey
‘We zijn gewend om onder een vergrootglas te liggen’
Het WK hockey als één
grote praktijkles.
Vanuit dat oogpunt is
ROC Mondriaan
nadrukkelijk bij het
grootste
sportevenement van
Den Haag betrokken.
En met meer
opleidingen dan ooit.
Door Klaas-Jan Droppert
H
et is inmiddels gemeengoed
geworden. Bij elk groot evenement in Den Haag wordt
ROC Mondriaan betrokken. Of het
nu een thuiswedstrijd van ADO Den
Haag, het Ondernemersontbijt of de
CPC-Loop is, de onderwijsreus heeft
een belangrijke rol in het welslagen
van het evenement. Vandaar dat het
niet verwonderlijk is dat de gemeente en de Koninklijke Nederlandse
Hockey Bond twee jaar geleden bij
Mondriaan aanklopten voor ondersteuning bij het WK Hockey.
En die ondersteuning is groter dan
bij welk voorgaand evenement ook.
Ruim zeshonderd leerlingen en circa
honderd docenten zijn betrokken bij
het WK Hockey. “En meer opleidingen dan ooit doen mee”, zegt Harry
de Bruijn, lid van het College van Bestuur en bestuurslid Stichting Haags
Hockey Plein. “Studenten van de
School voor Bouw en Infra vervangen de kuipstoeltjes in het Kyocera
Stadion. De opleiding Veiligheid en
Vakmanschap gaat Defensie helpen
met het aanleggen van de parkeer-
De intentieverklaring is getekend: de opleiding Veiligheid en Vakmanschap gaat Defensie helpen met het
aanleggen van de parkeerplaatsen en de toegangswegen. Foto: PR
plaatsen en de toegangswegen. Studenten van Lifestyle, Sport en Bewegen zijn ballenmanagers tijdens
het toernooi en geven streethockey
en gymles. Studenten van de School
voor Toerisme en Recreatie worden
opgeleid tot perfecte hostessen bij
het ambassadeursproject. En op het
Haags Hockey Plein zijn we ruim
vertegenwoordigd bij de hospitality,
de horeca en de sportactiviteiten”.
De studenten zijn dus alom aanwezig bij het evenement. Maar het gaat
volgens coördinator Angelique Konincks nog verder. “De studenten
van de School voor Orde en Veiligheid verplaatsen hun klaslokaal naar
het WK-terrein. Ook de docenten
zijn erbij, maar de bezoekers zullen
er niets nadeligs van merken. Het
mooie van een evenement als dit is
dat de leerlingen het geleerde direct
in de praktijk kunnen brengen”.
Niet ongeïnteresseerd
Het WK hockey leeft inmiddels op
ROC Mondriaan. “Bij de een iets
meer dan bij de ander”, zegt De
Bruijn. “Sommigen hebben er heel
veel voor over om ballenmanager of
beveiliger te worden. Anderen zien
het gewoon als een manier om hun
vak uit te oefenen. Het beeld dat jongeren ongeïnteresseerd of lui zijn,
klopt niet. Wij merken bij ieder evenement of activiteit voor een goed
doel dat ze wel degelijk betrokken
zijn. Waarom dat beeld dan toch be-
staat? De mensen zien het gewoon
niet”.
Het grootste sportevenement ooit
in Den Haag betekent dat het oog
van de hele wereld op de stad is gericht. Dus ook op de leerlingen van
ROC Mondriaan. Een incident wordt
in zulke gevallen vaak uitvergroot.
De Bruijn: “Daar gaan we heel relaxed mee om. Natuurlijk is het een
heel groot evenement, maar de leerlingen zien dat anders. Ze zien het
als een kans om ervaring op te doen
en gaan daarom hun stinkende best
doen. Voor hen is de impact niet groter dan bij een ander evenement”.
Konincks: “Wij zijn gewend om onder het vergrootglas te liggen. Of het
nu de onderwijsinspectie, een maat-
schappelijk thema of een groot evenement is, we weten hoe we ermee
moeten omgaan”.
De Bruijn hoopt dat het WK hockey
voor de nodige impulsen zorgt. “Allereerst dat hiermee de stad Den
Haag weer op de kaart wordt gezet.
En dat het voor onze leerlingen, of
ze nu een dag of twee weken meewerken, een goede les voor de toekomst is. Ook hoop ik dat docenten
die nu in de praktijk werken hun ervaringen naar de les meenemen. En
hopelijk levert het WK hockey ook
nog stageplekken op. Die zijn er nog
wel, maar worden steeds moeilijker
te krijgen. Onbekend maakt nu eenmaal onbemind en tijdens het WK
hockey kan iedereen zien waartoe
we in staat zijn. Want daarop ben ik
nog het meeste trots. Dit is niet een
project dat je op een dag bedenkt en
gaat uitvoeren. Nee, het WK hockey
hebben we dit jaar in het vaste programma gestopt. En als je ziet dat
leerlingen en collega’s deze klus aankunnen en dat er bijna sprake is van
een vanzelfsprekendheid dat we dit
doen, dan is dat absoluut iets om
trots op te zijn”.
‘Trommelen met hockeysticks’
Plein, tweede WK-arena
Het Haags Hockey Plein wordt het kloppend hart van het
zestien dagen durende stadsfeest rond het WK. Het
Residentie Orkest, Kern Koppen en Tim Akkerman treden
onder anderen op, Haagse hockeyclubs geven demonstraties
en alle wedstrijden worden live op groot scherm uitgezonden.
Door Annerieke Simeone
O
m zoveel mogelijk Hagenaars
te betrekken bij het WK Hockey is er naast het Kyocerastadion nog een tweede plek waar
van alles wordt georganiseerd: het
Haags Hockey Plein. Dit plein bestaat uit een paviljoen, ‘een Haagse
huiskamer’ waar je wedstrijden live
kunt volgen, een miniatuurhockeyveld, waar scholen, ambassades, ondernemers en politici het tegen elkaar opnemen, en een buitenpodium. Voor dat laatste onderdeel is
Annemarie Goedvolk, artistiek directeur van Festival Classique, verantwoordelijk. Doordat ze inmiddels
de nodige ervaring heeft opgedaan
met programmeren op het Plein
werd ze hoogstpersoonlijk door de
voorzitter van het WK Hockey, Ties
Kruize, gevraagd iets moois neer te
zetten. Goedvolk ging in gesprek
met Haagse culturele partners en
had binnen no time zestien dagen
vol gepland. Naast optredens van
Tim Akkerman, soulband Bombilate
en Slagwerk Den Haag, die met hockeysticks gaan trommelen, verzorgen Haagse festivals zoals Tong Tong
Fair, Veteranendag en The Hague African Festival een aantal avonden.
Ook Paard van Troje zorgt voor vertier op het podium met Puur Gelul en
optredens van Dret & Krulle en iET.
Zelf kijkt Goedvolk uit naar het optreden van het Residentie Orkest.
“Een hele club blazers deelt het podium met hiphopformatie Kern Koppen. Dat kan een spannende avond
opleveren”. Zelf heeft ze ook een tip:
“Een Haagse muzikant die ik zelf nog
niet kende, is Jon Tarifa. Hij treedt 7
juni op en is echt een aanrader!” Voor
kinderen zijn er speciale ‘kidsdays’.
Zo kunnen kinderen zelf ijsjes maken met behulp van een fiets en meedoen aan een circuswerkplaats of
een sportmusical. Lekkerbekken
kunnen zich aanmelden voor een gezonde, culinaire workshop van de
Haagse Kok, Pierre Wind.
In een choreografie van het Haagse
dansgezelschap De Dutch Don’t
Dance Division nemen Haagse hockeyclubs deel aan spectaculaire opening waarmee op vrijdag 30 mei het
Haag Hockey Plein officieel wordt
geopend.
Het Haags Hockey Plein, van zaterdag 31 mei tot en met zondag 15
juni van 9.00 tot 0.00 uur. De officiële opening is op vrijdag 30 mei.
www.haagshockeyplein.nl
Rapformatie Kern Koppen treedt op met het Residentie Orkest.Foto: PR
Rabobank Hockey World Cup 2014
Omroep West kleurt oranje
Vanaf 31 mei doet Omroep West uitgebreid verslag van het WK hockey. Twee weken lang, tot en met 15 juni, volg je
alles via TV West, 89.3 Radio West, Omroepwest.nl, via de West app en de social media kanalen van Omroep West.
ALLE 76 HOCKEYWEDSTRIJDEN
LIVE OP TV WEST
RADIO WEST: 14 DAGEN LIVE
VANAF HET HAAGS HOCKEYPLEIN
Omroep West app
Alle wedstrijden LIVE
Op speeldagen worden alle
wedstrijden LIVE uitgezonden op TV West. De uitzending start dan om 10.00 uur
’s ochtends met een voorbeschouwing op de wedstrijden
van die dag, rechtstreeks
vanuit de studio in het Kyocera Stadion. Iedere dag is
om 22.00 uur het programma
TV West WK Hockey te zien
op TV West, waarin Menno
Tamming, Herman Nanninga
en Bart Nolles samen met
gasten aan tafel de gespeelde wedstrijden analyseren en
nabeschouwen.
TV West Nieuws
Naast het hockeynieuws is
er natuurlijk ook nog ander
nieuws uit de regio. TV West
Nieuws is daarom tussen de
verschillende wedstrijden door
gewoon te zien.
Rustdagen
Op 4 en 11 juni hebben de
spelers een rustdag en worden er dus geen wedstrijden
gespeeld. Op die dagen is
vanaf 12.00 uur het laatste TV
West Nieuws te zien, gevolgd
door TV West WK Hockey met
daarin een terugblik op het
hockeynieuws van de afgelopen dagen.
Haags Hockey Plein
Van 2 juni tot en met 13 juni
komt 89.3 Radio West op
werkdagen LIVE vanaf het
Plein in Den Haag. Op het
Plein, dat door de gemeente
Den Haag tijdelijk is omgedoopt tot Haags Hockey
Plein, worden allerlei activiteiten
georganiseerd
waarvan Radio West verslag
doet. Ook zijn er natuurlijk
mooie prijzen te winnen,
dus kom een kijkje nemen
bij de studio op het Haags
Hockey Plein!
Download de gratis Omroep
West app voor Android of
iOS en blijf overal en altijd
op de hoogte van het laatste (hockey)nieuws, kijk live
naar TV West (en dus naar de
wedstrijden!), luister live naar
89.3 Radio West en deel heel
makkelijk je eigen nieuws
met Omroep West.
Radio West op het Haags Hockey Plein
10.00 uur
13.00 uur
16.00 uur
Debby en haar Mannen
met Debby Roukens, dagelijks bijgestaan door
een andere Haagse man zoals Pierre Wind,
Stephan Evenblij, Sjaak Bral, Frits Huffnagel
of Fred Zuiderwijk.
Patrick in de Middag
met Patrick van Houten
Studio Haagse Bluf
met Nicolette Krul en Tjeerd Spoor
Download de app via:
Omroepwest.nl/apps
AL HET HOCKEYNIEUWS ONLINE
www.omroepwest.nl/hockey
Website
Speciaal voor het WK hockey is binnen de bestaande
website Omroepwest.nl een
speciale hockeywebsite gebouwd. Hier vind je alles wat
je maar wilt weten over het
WK hockey in Den Haag. Van
speelschema´s tot nieuws en
van het terugkijken van gemiste uitzendingen tot en
met lokale evenementen bij
verenigingen in de regio.
Laatste nieuws
Elke dag gebeurt er natuurlijk erg veel rondom de Rabobank Hockey World Cup,
er zijn tal van side events,
er worden in de poule fase
zes wedstrijden per dag gespeeld en daarnaast is er ook
nog het Haags Hockey Plein
Op de hockeywebsite van
Omroep West zie je in één
oogopslag wat er allemaal
gebeurt die dag.
Live Blog
Tijdens het WK hockey racen
twee razende reporters de regio door om verslag te doen
van de activiteiten rondom
het WK hockey. Dus even niet
de techniek achter de strafcorner maar gewoon de sfeer
en de cultuur die hockey met
zich mee brengt. Wat voor
gekke tradities kent de sport
en zijn echt alle hockeyers
kakkers? Volg het via het Live
Blog en via de social media
updates op de website.
Social Media
Via Omroep West op Facebook en @OmroepWest op
Twitter wordt je ook op de
hoogte gehouden en kun
je bovendien mooie prijzen
winnen zoals toegangskaar-
ten voor het WK hockey.
Al het nieuws rondom het
WK hockey volg je op Twitter met #RHWC2014.
Regioclubs
Alle landen die mee doen aan
de Rabobank Hockey World
Cup moeten natuurlijk ook ergens slapen en trainen. Daarvoor zijn door de KNHB acht
zogenaamde host-clubs aangewezen die de teams opvangen en accommodatie bieden.
Daarnaast organiseren alle
clubs in de regio leuke activiteiten rondom het WK hockey. Onder het kopje ‘Clubs’
op de website kun je kennismaken met de verschillende
verenigingen uit de regio en
zie je precies wanneer er iets
te doen is bij een vereniging.
Programmering
Alles wat Omroep West uitzendt op radio en tv rondom
de Rabobank Hockey World
Cup 2014 is terug te vinden op
Omroepwest.nl/hockey onder
het subkopje ‘radio/tv’.
Zo kun je last minute nog
even je hockeykennis bijspijkeren door het programma
Warmlopen terug te kijken,
is er een live stream vanaf
het Haags Hockey Plein en
het Kyocera Stadion en vind
je hier alle informatie over TV
West WK Hockey.
Activiteiten
Deze twee weken is Den
Haag hét mondiale hockeymekka, maar wanneer is er
nou wat te doen en voor wie
en waar? Bij ‘Activiteiten’ zie
je precies wat je elke dag
kunt gaan doen. Wil je alleen
weten wat er op één bepaalde dag te doen is? Dat kan
door deze dag rechts bovenin te selecteren.
Speel je zelf hockey?
Doe dan mee met één van
de club-winacties:
•
•
Welk hockeyteam kan de
Règâhs het best imiteren
met het lied ‘Hackey’?
Maak met jouw team de
besten of gekste imitatie
win een spetterend optreden van de Règâhs op
jouw club!
Nomineer jouw coach
voor de titel ‘Leukste
coach van regio’ en wie
weet gaan jullie met het
hele team naar de wedstrijd Nederland – ZuidAfrika op 8 juni!
Kijk op:
Omroepwest.nl/hockey
Onder het kopje ‘Winacties’
vind je meer informatie.
31 mei t/m 15 juni
WK HOCKEY UITGEBREID BIJ OMROEP WEST
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
19
The Hague
ADO Den Haag Stadion
omgebouwd tot hockeytempel:
‘Een eer dat
zo’n evenement
bij ons wordt
gehouden’
Foto: Koen Suyk
Door Martin van Zaanen
N
a de spectaculaire eindsprint wilde alles
wat ADO Den Haag een warm hart toedraagt niets liever dan dat het seizoen
2013-2014 eeuwig zou doorgaan. Maar aan alles
komt een eind. Al hield dat in dit geval meteen
een nieuw begin in. Alleen: er mogen in het Kyocera Stadion nu 76 wedstrijden op het programma staan, van de geliefde ADO-mascotte Storky
is al een tijdje niets meer vernomen. De plaats
van de olijke ooievaar is ingenomen door Stockey, de mascotte van het WK hockey.
Die twee hebben veel van elkaar weg. Met als
grootste verschil dat Stockey een op een hockeystick lijkende krul in zijn snavel draagt. Dat
ze zo op elkaar lijken, komt doordat Stockey
het neefje is van Storky, dus blijft de functie
wel in de familie. In plaats van ‘ADO zet in uw
krachten’ schalt in het stadion momenteel het
minstens zo aanstekelijke ‘Ik hou van hockey’
van het populaire flamenco-ensemble De
Reigâhs door de speakers. Daarbij is bijna alles
dat in het stadion groen en geel was, nu in
stemmig grijs overgeverfd.
ADO Den Haag-Speler Van Het Jaar Aaron
Meijers: “Ik ga straks zeker een dagje kijken.
Als ik mijn oor zo bij de rest van de selectie te
luisteren leg, ben ik niet de enige”.
Meijers is geen voetballer die zich alleen maar
op zijn eigen sport richt: “Ik volg het Nederlandse hockeyteam van de mannen en vrouwen bij grote evenementen als de Olympische
Spelen. En natuurlijk het WK. Als je dat ‘live’ in
Den Haag kan meemaken, is dat een buitenkans”, aldus de onvermoeibare linksback.
“Prachtig toch, zo’n wereldwijd gevolgd toernooi in deze stad”, haakt de geroutineerde keeper Robert Zwinkels in. “Ik vind het een eer
voor een club als ADO Den Haag dat dit in ons
stadion wordt gehouden”. Ook de altijd jagende spits Mike van Duinen gaf eerder al aan dat
hij er zeker iets van wil meemaken. “Ja, ik ben
van plan een keertje langs te komen en ik denk
Op het eerste gezicht lijkt het een cultuurshock.
Op het tweede gezicht blijkt het Kyocera
Stadion als speellocatie voor het WK hockey juist
de ideale basis voor een unieke Haagse symbiose
op topsportgebied: ‘Ik ga zeker een dagje kijken.’
zeker dat ik een paar teamgenoten meekrijg.
De Nederlandse hockeycompetitie volg ik niet,
maar tijdens een WK of de Olympische Spelen
vind ik het hartstikke leuk”.
Toen ADO haar stadion op zondag 4 mei officieel overdroeg, restte nog een kleine vier weken
tot op zaterdag 31 mei het stickgekletter zou
losbarsten. In die periode werd het stadion
door de gemeente Den Haag in hoog tempo
omgebouwd van voetbalstadion tot WK-hockeytempel. De overdracht gebeurde op een ludieke, door cabaretier Sjaak Bral geleide ceremonie. Hoofdrolspelers: ADO Den Haag-spelers Meijers, Zwinkels en het afgelopen seizoen
doorgebroken talent Danny Bakker plus hockeyinternationals Rogier Hofman, Wouter
Jolie en Klaas Vermeulen.
Uitverkocht
De ceremonie op het veld legde de basis voor
een unieke Haagse symbiose tussen zes topsporters uit twee disciplines toen de jongens
vol overgave demonstreerden hoe bedreven ze
in elkaars tak van sport zijn. Jolie: “We willen
ADO Den Haag bedanken dat we in hun stadion mogen spelen”. Als onderstreping van de
overdracht van de – toen nog – groengele thuishaven ruilden de hockeyers en voetballers gebroederlijk hun shirts.
De ADO-fans kunnen gerust zijn: zodra voetbalseizoen 2014-20115 begint, is hun onderkomen
weer vertrouwd groen en geel en klinkt ‘ADO
zet in uw krachten’ weer door de speakers. Tegen die tijd heeft ongetwijfeld ook Storky zijn
hockeyende neef weer afgelost. Maar tot dan is
het motto ‘Let’s celebrate hockey’.
Wat voor kick een vol stadion geeft, is bekend
van de laatste thuiswedstrijd van ADO Den
Haag tegen AZ toen iedere plaats in het Kyocera
Stadion bezet was. Het overgrote deel van de duels om de Rabobank Hockey World Cup was al
ruim van tevoren uitverkocht. En reken maar
dat er tussen de WK-bezoekers veel groengele
fans met een hart voor topsport zitten.
Streethockey in achterstandswijken
‘Mohamed of Aisha bij een hockeyclub gaat nog wel even duren’
Dat in Transvaal wordt gehockeyd,
is niet nieuw. In de Zuid-Afrikaanse
landstreek is het een bekende
sport. Maar het gebeurt ook in de
gelijknamige Haagse wijk waar de
balsport tot anderhalf jaar geleden
totaal onbekend was.
Door Klaas-Jan Droppert
I
edere dinsdag, van 18.00 tot 19.00 uur,
geeft streetsportleider Tarik Choukoud
streethockey op de playground Spico. Op
het sportveldje achter De Einder, school voor
praktijkonderwijs, leren jongens van Marokkaanse, Turkse, Poolse, Bulgaarse en Roemeense komaf de beginselen van het hockeyspel. “In
het begin zeurden ze wel dat ze liever wilden
voetballen”, herinnert Choukoud zich. “Maar
nu vinden ze het leuk en komen ze iedere dinsdag terug. Voor hen is hockey cool. Ze blijven
niet weg en doen het graag. En sommigen kunnen al heel aardig hockeyen”.
Het veldje aan de Spionkopstraat in hartje
Transvaal is een van de zestien locaties waar in
Den Haag streethockey wordt gegeven. Dat gebeurt voornamelijk in achterstandswijken als
Laakkwartier, Centrum en de Schilderswijk.
“Sinds anderhalf jaar zijn we in de aanloop naar
het WK hockey daarmee bezig”, zegt Robbert
Houdijk, consulent streetsport bij Stichting
Werkgever Sportclubs Den Haag. “Het is onderdeel van het streetsportprogramma. We
zijn begonnen op vijf playgrounds en daarna is
het uitgebreid. Vooral in wijken waar kinderen
niet zo snel lid van een sportclub worden, zijn
we actief. Op die manier kunnen kinderen voldoende bewegen”.
Volgens Houdijk werd de sport aanvankelijk
met enige scepsis door de kinderen bekeken.
“Ze vonden het een rare sport, moesten eerst
niets van die elitesport hebben. Maar kinderen
vinden het leuk om iets nieuws te leren, dus de
eerste twijfels waren snel weg. Nu vinden ze
het allemaal leuk”.
Cultuur
Choukoud, die zelf pas bij zijn opleiding Sport
en Bewegen met hockey in aanraking kwam,
brengt zijn jongens de spelregels bij. “Niet met
de bolle maar met de platte kant slaan. En ik
leer ze slalommen en passen. Deze kinderen
hadden geen voorstelling bij hockey. Het hoort
niet bij hun cultuur. ADO Den Haag kennen ze
allemaal, maar HCKZ zegt hun niets”.
De verschillende culturele achtergrond van de
jongens die nu streethockey spelen, werpt zijn
schaduw vooruit. Hockey blijft een overwegend autochtone sport, want de dag dat Mohamed of Aisha zich bij een Haagse hockeyvereniging zal aansluiten, is nog ver weg. Houdijk:
“Dat gaat nog wel even duren, omdat de hockeyverenigingen veelal een ledenstop hebben.
Een van onze doelstellingen is om de kinderen
in aanraking te laten komen met verschillende
sporten en ze daarna te laten doorstromen naar
een vereniging. Voor hockey wordt dat voorlopig moeilijk”.
Volgens sportleider Choukoud zijn er nog andere oorzaken dat weinig Marokkanen of Turken lid zijn van HCKZ, HDM, HGC, HDS of een
andere club. “Hockeyverenigingen liggen in
Den Haag allemaal aan de rand van de stad. Kinderen vanuit de Schilderswijk of Transvaal
gaan daar niet naartoe, dat is te ver. Het vervoer
is dus een probleem. En een andere reden is dat
hockeyspelers voor hen geen rolmodellen zijn.
Ik heb op verschillende playgrounds jongens
uit de jeugdopleiding van Ajax of Sparta rondlopen. Dat zijn voor hen de voorbeelden en niet
de hockeyers”.
Maar gebrek aan doorstroming of niet, het betekent niet dat hockey na het WK uit het assortiment streetsporten verdwijnt. Houdijk:
“Nee, het zal niet als een nachtkaars uitgaan.
We gaan ermee door, want het past goed in ons
aanbod. Het doel is de kinderen met zo veel
mogelijk sporten te laten kennismaken en hockey is daar een van”.
Ook Choukoud ruimt de stick na het WK niet
op. “Nee hoor, absoluut niet. Ik ga ermee door,
want het is leuk om te doen. En het liefst wil ik
het nog gaan uitbreiden. Bij Spico hebben we
twee veldjes, waarvan er eentje nu gebruikt
wordt. Straks wil ik graag dat allebei de veldjes
vol met streethockeyers staan. Dat kan alleen
maar door het populairder te maken en door
het vaak te doen”.
Foto: Jurriaan Brobbel
20
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
The Hague
Bondscoach Paul van Ass en zoon Seve gaan voor hockeygoud
‘Wij staan er beter voor dan tijdens de Olympische Spelen’
Wijlen opa Herman was een
verdienstelijk hockeyer bij Forescate
uit Voorschoten. Vader Paul leerde
daar de beginselen van het spel, om
bij HGC door te groeien en er later
als coach succesvol te zijn. Zoon
Seve pakte met HGC nationale en
internationale prijzen en is
uitgegroeid tot international.
Tijdens het WK Hockey in Den Haag
gaan de Van Assjes er van alles aan
doen om hun familieportret van een
gouden rand te voorzien.
Door Arnout Verzijl
H
et hengelen naar WK-goud begon eind
april voor de kust van Malaga met een clinic zeevissen. Daar, op de deining van de
Zuid-Spaanse golven, startte bondscoach Paul
van Ass zijn voorbereiding met een vijfdaags trainingskamp. Bedoeld als teambuilding. Hij erkent
dat deze aanpak op het randje is. Maar hij houdt
vast aan zijn filosofie, die mede is gebaseerd op de
‘Roos van Leary’. Dat is een communicatiemodel
dat is voortgekomen uit psychologisch onderzoek naar de werking van gedrag. Van Ass heeft
die kennis aan zijn trainingsmethodiek toegevoegd. Bracht structuur, ritme en creativiteit
aan: “Ieder individu doet een stapje extra wanneer hij het gevoel heeft dat hij met zijn ploeggenoten iets moois kan bereiken”.
Van Ass , voormalig coach van HGC, werd in 2010
aangesteld en leidde Oranje in 2012 naar de olympische zilveren medaille. Vorig jaar werd Nederland derde op het EK in België. Een teleurstellend
resultaat, dat volgens de bondscoach te herleiden
was tot een gebrek aan homogeniteit binnen zijn
ploeg. “We waren een verzameling individuen.
Daarom heb ik bewust voor een andere voorbereiding gekozen”.
De Spaanse feestweek was een succes. “Ik wist
niet dat zeevissen zo leuk kon zijn. Niemand had
er vooraf echt zin in. Totdat we de ene na de andere vis naar boven hengelden”, lacht zoon Seve
(22). “Die paar dagen ontspanning waren nodig
om onze zinnen te verzetten en om naar elkaar
toe te groeien”.
Alles staat in het teken van het goud. Vader Paul
is ervan overtuigd dat het gaat lukken om Oranje
de eerste wereldtitel sinds 1998 te bezorgen. Het
WK vond toen plaats in Utrecht. Extra druk voelt
hij niet. Hij ziet het als een kans om te schitteren
in eigen land. “Dit is het moment waarop we het
moeten laten zien. We zijn een fase verder dan tijdens de Olympische Spelen. We staan er beter
voor dan toen”.
Seve van Ass: “Of ik de bondscoach (53) goed ken?
Ja, ik denk het wel”. Zoon noemt vader ‘niet echt
een doorsneecoach’. Hij praat over een unieke,
aparte man. “Hij weet het team op het juiste moment te raken en kan er het beste uithalen. Dat
zul je zien op dit WK. Soms is hij heel liefdevol.
Soms hard en direct. Waarin ik het meest op hem
lijk? Ik ben ook iemand die een doel voor ogen
moet hebben om daar vol voor te gaan. Wij zijn
niet goed in half werk afleveren. Als we iets willen, dan gaan we er ook voor”.
Het WK begint voor de heren op zondag 1 juni om
16.00 uur. Dan is Argentinië in het uitverkochte
Kyocera Stadion de eerste opponent. Daarna volgen Zuid-Korea, Duitsland, Zuid-Afrika en
Nieuw-Zeeland. Vader en zoon Van Ass realiseren
zich dat hun prestaties onder het vergrootglas
zullen liggen. Haagse hockeylegendes als Ties
Kruize en Lisanne Lejeune verhalen niet voor
niets over hoe schitterend het is om een toernooi
in eigen land mee te maken en nog te winnen
ook. Kruize maakte Nederland in 1973 in Amstelveen wereldkampioen. Lejeune deed dat in 1986
op exact dezelfde locatie met de vrouwen. “Ik
weet dat Lejeune en Kruize zeggen dat een WK
in eigen land het allermooiste is om mee te maken. Ik probeer alles in me op te slaan. Maar ik ben
toch vooral gefocust. Het is gewoon keihard trainen en twee weken lang knallen. Want wij willen wereldkampioen worden. Voor onszelf, voor
de mensen om ons heen, voor ons land. Afgelopen winter in India hebben we gevoeld dat we
een stap dichter bij de wereldtop zijn gekomen.
Nu willen we Australië en Duitsland pakken ook.
Al zal dat niet simpel worden”, zegt Seve tot slot.
Bondscoach Paul van Ass gaat voor niets minder dan de wereldtitel. Foto: Ronald Mooiman
Ingezonden mededeling
Beleef het WK Hockey vanuit
Bestel uw kaarten via www.unmomentodado.nl
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
21
The Hague
Het WK Hockey is het eerste grote
evenement voor de kersverse
Ambassadeurs van de Hofstad. Een
uitgebreid trainingsprogramma stoomde
de ruim 300 vrijwilligers klaar voor hun
verantwoordelijke taak om als ‘city hosts’
het visitekaartje van de stad te zijn. Alles
is in het werk gesteld om de supporters,
officials en pers van over de hele wereld
gastvrij te ontvangen.
Voorbijgangers en terrasbezoekers zijn steevast de pineut tijdens de stadswandeling van Sjors & Co. Foto’s: Ambassade van Den Haag
City hosts tijden het WK Hockey
Alles voor het wauw-gevoel
Door Jasper Gramsma
‘I
k verklaar dat ik als vrijwilliger van
de Ambassade van Den Haag een bijdrage zal leveren aan een gastvrij
Den Haag en me als zodanig zal inzetten voor Haagse evenementen’.
Zo luidt de officiële eed die de trotse Hagenaars
bij hun aanstelling afleggen. Het is dan ook een
uiterst serieuze aangelegenheid. “De wereld is
in Den Haag, maar Den Haag gaat ook de wereld over. Men moet zich welkom voelen. Het
is aan de Ambassadeurs om deze taak namens
alle 510.000 medebewoners gewetensvol te
vervullen”, aldus burgemeester Van Aartsen
die de inhuldiging in het Louwman Museum
voor zijn rekening nam.
Voor de city hosts is de beëdiging de kroon op
een intensief traject. Na het doorlopen van de
online gastvrijheidstest meldden 540 vrijwilligers zich aan voor het Ambassadeurschap.
De daarop volgende selectiebijeenkomsten
stonden in het teken van persoonlijke gesprekken en groepsopdrachten. Met hulp van
Tempo Team – dat de gesprekken begeleidde –
werden 300 mensen geschikt bevonden om
de stad te representeren bij grote evenementen. Jong, oud en van alle nationaliteiten: een
bont gezelschap. Allemaal volgden zij de afgelopen maanden een lectoraat op de Hotelschool The Hague om de fijne kneepjes te leren van hoffelijkheid en gastvrijheid. Het idee
is afgekeken van de Olympische Spelen van
2012 in Londen. Daarbij maakten talloze vrijwilligers de bezoekers wegwijs in de stad en
voorzagen hen van tips voor een onvergetelijk
verblijf.
Gaper
Als luchtige afsluiter van de training, gaan de
Ambassadeurs op stap door het centrum van
Den Haag met Fred Zuiderwijk en Rob Andeweg, beter bekend als het komische duo Sjors
& Co. Zij spijkeren, geheel op eigen wijze, de
historische kennis bij van de vrijwilligers. In
dialect en met typisch Haagse humor. Zuiderwijk: “Dan hebben we hier de oudste drogisterij van Nederland: Van der Gaag. Al meer als
tweehonderd jaar oud! En weet je wat zo bijzonder is? Hier werkt al die tijd al hetzelfde
Wat de heren vertellen is historisch niet helemaal juist, maar dat hindert niet.
personeel. Kijk maar”. De nietsvermoedende
drogist, in klassieke witte doktersjas, wordt
door het tweetal naar buiten gesleurd. Sportief neemt hij het applaus van de groep in ontvangst en verdwijnt enigszins ongemakkelijk
weer in de winkel. “Aan de gevel hangt een gaper”, vervolgt Andeweg. “Dat was voor Hagenezen die niet konden lezen en schrijven. Als
ze een kater hadden en deze kop zagen, wisten ze dat ze hier een paracetamolletje konden krijgen. Die kop had ooit zo’n pil op ze
tong, maar die is er in de loop van de jaren afgelikt. Ook het koningshuis haalt bij Van der
Gaag wel eens spulletjes. Willem-Alexander
koopt hier bijvoorbeeld z’n tandenbleek”. Gelach stijgt op uit de groep.
Tijdens de tour fietst toevallig een ‘BH’er’ voorbij: de Scheveningse muzikant Arie Spaans.
“Hé Arie, zing ‘s een strofe uit één van je liedjes”, schreeuwt Zuiderwijk hem toe. “Die kun
je op m’n website vinden”, antwoord Spaans.
“Daar hebben we toch niks aan? Dit zijn allemaal medewerkers van het dolfinarium. Morgen zijn ze het weer vergeten”. En zo gaat het
maar door. In hoog tempo volgen de grappen elkaar op en wat de heren vertellen strookt niet
altijd met de waarheid. Maar dat doet er niet
toe, de stemming is vrolijk. “Jaartallen interesseren ons niet zo, we willen met een knipoog
de stad laten zien”, vertelt Zuiderwijk na afloop. “De boodschap is dat bezoekers terugkomen als je je werk met een glimlach doet. En
wie kunnen de stad nou beter verkopen dan
deze mensen met een echt Haags hart?” Het
komisch duo steekt zelf ook nog wat op tijdens
de stadswandelingen. Lachend zegt Zuiderwijk: “Die Ambassadeurs hebben zich goed ingelezen. Twaalf jaar lang hebben we bij het verkeerde huis van Johan de Witt gestaan met ons
praatje”. Met een hooggeplaatste delegatie maken de twee tijdens het WK Hockey ook nog
een tour. “Dat gaat in steenkolenengels, zoals
Rudi Carell Duits sprak. Binnen een half uur is
geheid het ijs gebroken”, aldus Zuiderwijk.
Assertief
Sommigen kiezen voor een andere aanpak.
Ambassadeur Theo Fischer bijvoorbeeld. Hij
vat zijn rol professioneel op: “Ik woon in New
Babylon – naast het station – en zie dagelijks
dat er behoefte is aan meer informatie. Den
Haag moet bij de bezoekers een verwachtingspatroon waarmaken door ze een wauw-gevoel
te geven. Voor mijn werk ben ik veel in het bui-
tenland. Shanghai en Londen doen het heel
goed op het gebied van gastvrijheid. Den Haag
is de afgelopen jaren gezakt van plaats acht
naar achttien op de Nederlandse ranglijst van
gastvrije steden. Assertief is het sleutelwoord:
vragen waarnaar men zoekt en verschillende
opties bieden. We staan op de beide stations, op
het plein en bij het stadion, de belangrijkste
knooppunten. Met deze Ambassadeurs moeten we uiteindelijk in de top vijf terecht kunnen komen”. De twintigjarige Daniëlle de Wit
is één van de jongere
Ambassadeurs.
Zij heeft zich vooral opgegeven uit liefde voor
de stad. “Ik ben hier geboren en opgegroeid.
Het leek me leuk om
mee te doen omdat ik
geïnteresseerd ben in
de culturele evenementen waar wij als city
hosts voor worden ingezet. Zelf werk ik niet
in deze branche, maar
gelukkig steek ik veel
op tijdens de trainingsdagen”, aldus de Ambassadrice.
De city hosts zijn tijdens het WK Hockey te
herkennen aan een
De polo, het
speciale outfit. Sedi
vest en de trui
Zarringam ontwierp
van de
een polo, een vest en
ambassadeurs
een trui in de huisstijlzijn volgens de
kleuren van de Ambasontwerpster
sade van Den Haag.
gemakkelijk te
“Het zwart staat voor
combineren.
kracht en wijsheid en
het groen voor groei en
jongheid”, licht de ontwerpster toe. Ook na het Wereldkampioenschap zal de kleding nog regelmatig in het
straatbeeld opduiken. De Ambassadeurs krijgen namelijk ook de taak om de stad van haar
meest gastvrije kant te laten zien tijdens de
pitstop van de Volvo Ocean Race en het WK
Beachvolleybal, volgend jaar zomer. Er zijn
zelfs plannen om de vrijwilligers ook op Prinsjesdag in te zetten. Dan komt het resultaat,
zoals de burgemeester dat verwoorde, vanzelf: “Er moet maar één stad zijn waar men
naartoe wil: Den Haag”.
22
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
The Hague
kom langs!
PROGRAMMA HIGHLIGHTS
Tijdens de Rabobank Hockey World Cup 2014 wordt ‘t Plein in het
centrum van Den Haag omgetoverd tot bruisend middelpunt van alle
activiteiten in de stad. Kom langs op het Haags Hockey Plein voor sport,
muziek, cultuur en entertainment van 30 mei tot en met 15 juni!
maandag 2 juni
ThE hAGuE AfRIcAn fEsTIVAL
zaterdag 31 mei
OPEnInG
KIDsDAy
OPTREDEns
15.00 Optredens na afloop van
OPTREDEns
17.00 slagwerk Den haag
officiële opening
Mystery Act
21.00 haagse DJ
nEDERLAnD sPEELT!
19.45 nederland - Japan (D)
dinsdag 3 juni
Woensdag 4 juni
OnDERnEMERsPLEIn
OnDERnEMERsPLEIn
OPTREDEns
OPTREDEns
Tussen 17.30 en 22.00
OPTREDEns
17.00 Tong Tong fair. Balinese Dans
OPTREDEns
17.00 solisten van het Residentie Orkest
18.15 De Kern Koppen
21.00 haagse DJ
nEDERLAnD sPEELT!
16.00 nederland - Argentinie (h)
nEDERLAnD sPEELT!
19.45 nederland - Belgie (D)
nEDERLAnD sPEELT!
19.45 nederland - Korea (h)
donderdag 5 juni
vrijdag 6 juni
zaterdag 7 juni
zondag 8 juni
KIDsDAy
KIDsDAy / 1E PInKsTERDAG
DJ Erick Owuar
Burundi Drums
Wasifu
van Dwi Mekar
De Dutch Don’t Dance Division
Bombilate
nATIOnALE VETERAnEnDAG
14.00 Kyra van Moves! haaglanden
14.30 Rapper Mehdi, winnaar Talent
Event
Rustdag WK hockey
OPTREDEns
17.00 Militair Orkest
18.15 Indorock Tjendol sunrise
21.00 studenten Games
OPTREDEns
17.00 Tango centro
OPTREDEns
17.00 MOVEs! haaglanden
OPTREDEns
17.00 slagwerk Den haag
21.00 haagse DJ
21.00 haagse DJ
21.00 captain Midnight
nEDERLAnD sPEELT!
19.45 nieuw-Zeeland - nederland (D)
nEDERLAnD sPEELT!
19.45 Duitsland - nederland (h)
nEDERLAnD sPEELT!
19.45 Australie - nederland (D)
nEDERLAnD sPEELT!
19.45 Zuid-Afrika - nederland (h)
maandag 9 juni
dinsdag 10 juni
Woensdag 11 juni
donderdag 12 juni
2E PInKsTERDAG
cITyMARKETInG cOnGREs
OPTREDEns
17.00 Bombilate
21.00 haagse DJ
OPTREDEns
17.00 Tim Akkerman en band
18.45 Dansoptreden door Korzo
21.00 DJ Jacob List met live-act
OPTREDEns
17.00 Pro Jazz avond met shirma Rouse
OPTREDEns
17.00 Mystery act
21.00 haagse DJ
nEDERLAnD sPEELT!
16.00 nederland - Korea (D)
nEDERLAnD sPEELT!
19.45 nieuw-Zeeland - nederland (h)
Rustdag WK hockey
vrijdag 13 juni
zaterdag 14 juni
zondag 15 juni
fInALEDAG (D) / KIDsDAy
fInALEDAG (h)
OPTREDEns
17.00 Poppodium Paard van Troje
OPTREDEns
13.30 slagwerk Den haag
17.00 haagse DJ
OPTREDEns
19.30 serious songwriters
16.00 Eerste halve finale (h)
18.00 Tweede halve finale (h)
neighbour neighbour
presenteert.
Drett en Krulle, iET en Puur Gelul.
20.00 haagse DJ
15.15 fInALE DAMEs
Jon Tarifa
Jerôme hol Trio
19.15 haagse DJ
sintiromarus
16.00 Eerste halve finale (D)
19.45 Tweede halve finale (D)
!
kom langs
VOLLEDIG PROGRAMMA OP
15.15 fInALE hEREn
ontwerp
zondag 1 juni
vrijdag 30 mei
een
Wedstrijden live op grote schermen
sportactiviteiten op het hockeyveld
dagelijks live muziek
vier speciale kidsdays
paviljoen ‘haagse huiskamer’
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
23
The Hague
Het Haags Hockey Plein bestaat uit een hockeyveld, een buitenpodium en een paviljoen. Op het hockeyveld van 25 bij 12,5 meter komen
onder anderen politici en kinderen in actie. In het paviljoen, dat vrij toegankelijk is voor publiek, hangen grote schermen waar de
wedstrijden van het WK ‘live’ te volgen zijn. Op het buitenpodium laat de Haagse culturele sector zich van haar beste kant zien, met een
gevarieerd programma van dans tot muziek. Artist’s impression: Gemeente Den Haag
Tijdens de Rabobank Hockey World Cup 2014 wordt het Plein in het centrum
omgetoverd tot het Haags Hockey Plein; het bruisende middelpunt van alle activiteiten
in de stad. Twee weken lang is hier een energiek, internationaal en afwisselend aanbod
te vinden van sport, entertainment, cultuur, educatie. Elke dag van 9.00 tot 00.00 uur
is er voor jong en oud van alles te beleven.
Op het Plein moet je zijn
Goudkoorts
Geen volk is beter in het vieren van de eigen
sportieve successen dan wij, Nederlanders. Polonaise, gekleurde straten, bier en wijn. Ties
Kruize weet het zeker: beide teams gaan voor
goud. Zowel de heren als de dames betreden op
zondag 15 juni het hoogste ereschavot. En als
onze beste hockeyer aller tijden het zegt, dan
moet het wel goed komen. Elke dag van de
week speelt er een Nederlands team op primetime, rechtstreeks uitgezonden op de grote
schermen. Oranje goudkoorts verzekerd.
Haagse entreeprijzen
De gemeente stelde één harde voorwaarde aan
het Haags Hockey Plein: het moet voor iedereen gratis toegankelijk zijn. Een gratis feest
voor alle inwoners van de stad. Topsport gelardeerd met muziek, cultuur, gastronomie, educatie en sportwedstrijden op het speciaal voor
de gelegenheid aangelegde hockeyveldje.
Maestro, muziek
Den Haag is de beste rockstad van Nederland
met Anouk, Kane, de Golden Earring en Direct.
Een muziekpodium kan dus niet ontbreken op
het Haags Hockey Plein. De programmering,
die in samenspraak met de culturele sector tot
stand komt, toont een verrassende diversiteit
in genres, van slagwerk tot rap en natuurlijk
ontbreekt de gitaar niet. Het podium is Haags
en er is ruimte voor aanstormende talenten.
BH’ers spotten
Het Haags Hockey Plein opent haar poorten letterlijk naast het regeringscentrum. Geheid dat
bekende politici na afloop van een lange vergaderdag een afzakkertje komen halen en onder
het genot van een goed glas de sfeer tot zich nemen. Voor wie benieuwd welke Bekende Hagenaars zich nog meer melden, is Het Haags Hockey Plein deze zomer ‘the place to be’.
Unieke locatie
Diversiteit aan uitgaansgelegenheden, eenvoudig te bereiken en al bijna 400 jaar mateloos populair in Den Haag. Het Plein dateert
van 1632, grenst aan het Binnenhof en in het
midden staat het standbeeld van Willem van
Oranje. Prachtige historie, maar anno 2014 is
het op het Plein bovenal oergezellig. Wie een
goed plekje bemachtigt op één van de terrassen, ziet de nieuwe skyline van Den Haag aan
de horizon.
Blonde paardenstaarten
Een goed hockeyfeestje, dat moet je meemaken. Uiteraard is het Haags Hockey Plein ge-
opend voor iedereen. Maar aan die typische
hockeysfeer is niet te ontkomen. Feesten, dat
kunnen ze maar al te goed. En zoals iedereen
weet: hockey en mooie meiden is een winnende combinatie. Het Open Haags kampioenschap blonde paardenstaarten tellen kan beginnen.
Haagse Huiskamer
Er wordt een paviljoen gebouwd dat tijdens
het WK zal fungeren als Haagse Huiskamer.
Het paviljoen verschijnt aan de noordkant van
Het Plein, met de rug naar sociëteit De Witte.
Hier hangen de grote schermen waarop de WKduels te zien zijn. De tap staat open in deze
centrale ontmoetingsplaats. Een beetje Holland Heineken House, maar dan iets kleiner
opgezet.
Sporten is gezond
Op het speciaal voor het WK aangelegde miniatuur hockeyveld van 27,5 bij 30 meter vinden
dagelijks vele activiteiten plaats. Het begint al
‘s ochtends om 09.00 uur met gymlessen van
het primaire onderwijs. Health City biedt dagelijks tussen de middag pauzeprogramma van
een uur. In de middag worden er finalewedstrijden gespeeld uit de streethockeycompetitie van de Haagse wijken. De Haagse hockeyclubs zullen per toerbeurt acte de présence geven voor clinics en partijtjes. Want feesten is
leuk, maar sporten is gezond.
Deze speciale bijlage van
Den Haag Centraal is tot stand
gekomen in samenwerking met de
Gemeente Den Haag.
Hoofdredactie
Casper Postmaa
Redactie
Theo Bollerman
Daphne Browne
Klaas-Jan Droppert
Jasper Gramsma
Marc Konijn
Annerieke Simeone
Martin van Zaanen
Vormgeving
Anneke de Zwaan
Colofon
A
ls je geen kaartje hebt voor het stadion,
kom dan live naar de wedstrijden kijken
op het Haags Hockey Plein om te dansen, eten en feesten. Er zijn redenen te over om
een bezoek te brengen aan het Plein.
Uitgever
René Wagemaker
Advertentieverkoop
Rogier Panis
[email protected]
mobiel: 06 24 62 65 01
Jordy Bode
[email protected]
mobiel: 06 51 87 04 46
Correspondentie
Advertentie
[email protected]
Redactie
[email protected]
Algemeen
[email protected]

Met wie beleef jij het WK Hockey? Deel jouw selfie en win WK

Informatie bij: Adri Uildriks 06-53791646 Geert

Kennismakingstrainingen hockey Iedereen van 5-14

aanmeldingsformulier 2015

Uitnodiging H.V. Abcoude E

Bubbels uitnodiging AB toernooi 2014

Persbericht 22 april: Warmlopen HDM

Folder VersProeverij