Download CVC infoboekje

informatieboekje
+
voor vsbo-tkl -leerlingen
maart 2014
CENTRALE VERWIJZINGSCOMMISSIE (CVC)
dr. Albert Schweitzer College havo - vwo
Kolegio Alejandro Paula
Maria Immaculata Lyceum
Radulphus College
www.vpco.org/ashv
www.kap-psc.an
www.mil-online.net
www.radulphuscollege.org
Secretariaat:
Radulphus College, Cas Coraweg 57
Tel. 737-6008 / 737-6044
e-mail: [email protected]
Beste vsbo-leerling,
Over een paar maanden doe je eindexamen. Waarschijnlijk heb je gedurende het laatste jaar
nagedacht over je toekomstplannen en heb je daarvoor met de decaan van jouw school de
mogelijkheden bekeken.
Een aantal van jullie zal gaan werken, een aantal zal doorstromen naar het sbo en een deel zal
door willen studeren op het havo.
Als je kiest voor deze laatste mogelijkheid, is het belangrijk om je zo snel mogelijk via jouw decaan
aan te melden bij de Centrale VerwijzingsCommissie (CVC) die als centraal aanmeldpunt fungeert
voor de tkl+-leerlingen van het vsbo.
De CVC is een commissie, waarin de vier scholen voor havo & vwo samenwerken. Alleen deze
commissie coördineert de aanmeldingen vanuit het vsbo.
Als je nog niet zeker bent over je toekomstplannen, is het toch verstandig je aan te melden voor het
havo. Je kunt altijd op een later tijdstip de aanmelding intrekken als je besluit naar het sbo te gaan
(of wanneer je op het sbo bent aangenomen). Geef dan wel aan dat het havo je tweede keuze is!
In dit informatieboekje vind je een overzicht van het profielenonderwijs op het havo en de
toelatingsnormen voor de verschillende profielen in havo 4. Ook is er uitleg opgenomen over een
aantal vakken dat je misschien nog niet kent.
Daarnaast wordt de aanmeldingsprocedure uitgelegd. Als je nog vragen hebt na het lezen van deze
brochure, neem dan contact op met de decaan van jouw eigen school. Jouw eigen decaan heeft de
aanmeldingsformulieren ontvangen die je nodig hebt. De decaan stuurt de aanmeldingsgegevens
vervolgens digitaal naar het secretariaat van het CVC.
Leerlingen die niet toegelaten kunnen worden tot een van deze dagscholen en toch havo willen
doen, kunnen voor informatie en inschrijving contact opnemen met het Curaçaos Avond Lyceum.
De lessen worden daar in de avonduren gegeven in het gebouw van het Kolegio Alejandro Paula. Je
kunt voor meer informatie kijken op www.avondlyceum.com .
Veel succes met je examen en tot ziens op het:




dr. Albert Schweitzer College havo – vwo;
Kolegio Alejandro Paula;
Maria Immaculata Lyceum;
Radulphus College.
De Centrale VerwijzingsCommissie / CVC
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 1
INHOUDSOPGAVE
Inhoud
1. Algemene informatie
2. Het profielenonderwijs
3. Keuzemogelijkheden per school
Albert Schweitzer College H/V
Kolegio Alejandro Paula
Maria Immaculata Lyceum
Radulphus College
4. De aanmeldingsprocedure
5. Toelatingsnorm
6. Informatie over de vakken
Algemene Natuurwetenschappen (ANW)
Algemene Sociale Wetenschappen (ASW)
Culturele en Artistieke Vorming (CAV)
Economie (EC)
Informatica (IF)
Kunstvak (KV)
Management en Organisatie (M&O)
Wiskunde A, B (WA, WB)
7. Aanmelding & inschrijving op het ASHV, KAP, MIL en RC
3
4
5
6
7
9
10
11
13
18
Tip!
Op de websites van de scholen vind je belangrijke informatie over de scholen.
ASHV
KAP
MIL
RC
www.vpco.org/ashv
www.kap-psc.an
www.mil-online.net
www.radulphuscollege.org
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 2
1. ALGEMENE INFORMATIE
Welke leerling maakt een goede kans op het havo?
De eisen die het havo stelt, hebben te maken met de juiste studiehouding en studiemotivatie. Een
ander belangrijk aspect wordt gevormd door je capaciteiten.
De betere tkl+-leerling is geschikt voor het havo. Er wordt van je verwacht dat je zelfstandig
studeert (vaak met behulp van een studiewijzer), je studie goed bijhoudt, je boeken leest en je
verslagen maakt. Er worden meer vakken aangeboden dan op het vsbo, terwijl het totaal aantal
lesuren in de week op het havo gelijk is gebleven: er moet dus veel harder gewerkt worden! Je
moet je ook voorbereiden op toetsen en toetsweken. Natuurlijk word je begeleid door je
docenten, maar we werken wel toe naar grotere zelfstandigheid. Je moet leren zelf
verantwoordelijk te zijn voor het werk dat je op school doet.
Wat zijn je mogelijkheden met een havo-diploma?
Na het behalen van het havo-diploma heb je een aantal mogelijkheden:
a) Je kunt gaan werken: je kansen liggen hoger, bijvoorbeeld in de administratieve sector en de
handel, bij banken en bedrijven.
b) Je kunt verder studeren in het:
 Secundair BeroepsOnderwijs (sbo) / Middelbaar BeroepsOnderwijs (mbo).
Als je het juiste havo-profiel hebt, is het vaak mogelijk om in het tweede jaar geplaatst te
worden.
 Hoger BeroepsOnderwijs (hbo).
c) Je kunt naar het vwo. Voor de zeer goede havo-student is dit een reële mogelijkheid. Met een
vwo-diploma kun je aan een universitaire studie beginnen.
Belangrijk: Leerlingen die het havo-profiel Cultuur & Maatschappij kiezen, kunnen alleen
naar het vwo als zij het vak wiskunde in hun vakkenpakket opnemen. Om die
reden is het aan te raden om wiskunde op te nemen in het profiel C&M. Bij
veel vervolgstudies is wiskunde een voorwaarde om aangenomen te worden.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 3
2. HET PROFIELENONDERWIJS
Een profiel is een samenhangend onderwijsprogramma dat voorbereidt op een groep
aansluitende opleidingen van het Hoger BeroepsOnderwijs (hbo). Deze opzet is te vergelijken met
de ‘sectoren’ van het vsbo.
De vsbo-leerling stroomt binnen in het 4e leerjaar van het havo. In het 4e en 5e leerjaar havo wordt
het profielenonderwijs aangeboden. Het profielenonderwijs wordt verdeeld in drie delen:
1. Het gemeenschappelijk deel is verplicht voor alle leerlingen en draagt bij tot de algemene
vorming. De vakken van dit deel zijn: Papiamentu, Nederlands, Engels, algemene
natuurwetenschappen (alleen in de profielen C&M en E&M), algemene sociale
wetenschappen, culturele & artistieke vorming en lichamelijke opvoeding.
2. Het profieldeel wordt gevormd door drie vakken die voorbereiden op de vervolgopleiding.
De vakken bieden een samenhangend onderwijsprogramma aan.
3. Het vrije deel wordt gevormd door tenminste één extra examenvak en het profielwerkstuk.
Daarnaast kunnen scholen nog andere vakken aanbieden zoals begeleidingsles, godsdienst en
oriëntatie op studie en beroep (loopbaan, oriëntatie en beroep / lob). De mogelijke keuzes
kunnen per havo-school verschillend zijn (zie pagina 5 tot en met 9).
We kennen vier profielen:
Cultuur & Maatschappij
/ CM
□ geschiedenis
□ één moderne
vreemde taal
Economie &
Maatschappij / EM
□ economie
□ wiskunde (A of B)
□ een keuze uit 1 vak
(de keuze uit vakken
verschilt per school)
□ een keuze uit 1 vak
(de keuze uit vakken
verschilt per school)
Natuur en Gezondheid /
NG
□ wiskunde (A of B)
□ biologie
□ scheikunde
Natuur en Techniek /
NT
□ wiskunde B
□ natuurkunde
□ scheikunde
Wat betreft het profieldeel zijn er keuzemogelijkheden. De verschillende keuzes zijn afhankelijk
van de mogelijkheden die de havo-school biedt.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 4
3. KEUZEMOGELIJKHEIDEN PER HAVO-SCHOOL
3A. Keuzemogelijkheden op dr. Albert Schweitzer College havo - vwo
□
Gemeenschappelijk deel
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
Profieldeel
□
□
□
Vrije deel
□
□
□
Cultuur en
Maatschappij
□
Economie en
Maatschappij
□
Natuur en
Gezondheid
□
Natuur en
Techniek
Nederlands
Engels
Papiamentu
Culturele en artistieke
vorming
Lichamelijke
opvoeding
Godsdienst
Profielwerkstuk
Algemene sociale
wetenschappen
Algemene
natuurwetenschappen
400 ■ Nederlands
360 ■ Engels
240 ■ Papiamentu
Culturele en artistieke
120 ■
vorming
Lichamelijke
120 ■
opvoeding
80 ■ Godsdienst
80 ■ Profielwerkstuk
Algemene sociale
120 ■
wetenschappen
Algemene
120 ■
natuurwetenschappen
400 ■ Nederlands
360 ■ Engels
240 ■ Papiamentu
Culturele en
120 ■
artistieke vorming
Lichamelijke
120 ■
opvoeding
80 ■ Godsdienst
80 ■ Profielwerkstuk
Algemene sociale
120 ■
wetenschappen
Spaans
Geschiedenis
Kies 1 vak uit:
Kunstvak
Aardrijkskunde
Informatica
400 ■ Economie
320 ■ Wiskunde A
Kies 1 vak uit:
360 □ Geschiedenis
320 □ Aardrijkskunde
320 □ Informatica
Management en
□
organisatie
□ Spaans
400 ■ Biologie
360 ■ Scheikunde
Kies 1 vak uit:
320 □ Wiskunde A
320 □ Wiskunde B
320
Kies 1 vak uit:
360 □ Geschiedenis
320 □ Aardrijkskunde
360 □ Informatica
Management en
□
organisatie
□ Spaans
Kies 1 vak uit:
320 □ Informatica
320 □ Aardrijkskunde
320 □ Natuurkunde*
Kies 1 vak uit:
320 □ Informatica
320 □ Aardrijkskunde
400 □ Biologie
320
320
400
320 □ Economie
400 □ Economie
400
400 □ Geschiedenis
320 □ Kunstvak
360
Kies 1 vak uit:
Kunstvak
Aardrijkskunde
Wiskunde A
□ Kunstvak
400 ■ Nederlands
360 ■ Engels
240 ■ Papiamentu
Culturele en
120 ■
artistieke vorming
Lichamelijke
120 ■
opvoeding
80 ■ Godsdienst
80 ■ Profielwerkstuk
Algemene sociale
120 ■
wetenschappen
400
360
240
400 ■ Wiskunde B
320 ■ Natuurkunde
■ Scheikunde
360
360
360
400
320
120
120
80
80
120
120
320
400
360
*Alleen in combinatie met wiskunde B.
De getallen in de tabel zijn de nominale studielasturen. Dat is het totaal aantal uren in de
bovenbouw dat een leerling aan het betreffende vak zal besteden.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 5
3B. Keuzemogelijkheden op het Kolegio Alejandro Paula
havo profielkeuzeformulier KAP – 2014
Gemeenschappelijk deel
Nederlands, Engels, Papiamentu, algemene sociale wetenschappen, lichamelijke opvoeding, cCulturele en
artistieke vorming, aAlgemene natuurwetenschappen (niet bij profiel NG/NT)
Kies profiel
□ Cultuur en
□ Economie en
□ Natuur en
□ Natuur en
Maatschappij
Maatschappij
Gezondheid
Techniek
Verplichte
geschiedenis (gs)
economie (ec)
biologie (bi)
wiskunde B (wb)
profielvakken
wiskunde A (wa)
scheikunde (sk)
natuurkunde (na)
Kies (1x) uit:
Kies (1x) uit:
scheikunde (sk)
□ Spaans (sp)
wiskunde
□ Frans (fr)
□ A (wa)
□ Duits (du)
□ B (wb)
profielkeuzevak Kies (1x) uit:
□ Spaans (sp)
□ Frans (fr)
□ Duits (du)
□ aardrijkskunde (ak)
□ kunstvak (kv)
□ management &
organisatie (mo)
□ economie (ec)*
□ informatica (in)*
Kies (1x) uit:
□ Spaans (sp)
□ Frans (fr)
□ Duits (du)
□ aardrijkskunde
(ak)
□ geschiedenis (gs)
□ management &
organisatie (mo)
□ informatica (in)
Vak in het vrije
deel:
Kies (1x) uit:
□ Spaans (sp)
□ Frans (fr)
□ Duits (du)
□ aardrijkskunde
(ak)
□ kunstvak (kv)
□ management &
organisatie (mo)
□ informatica (in)
□ geschiedenis (gs)
□ biologie (bi)
Kies (1x) uit:
□ Spaans (sp)
□ Frans (fr)
□ Duits (du)
□ aardrijkskunde (ak)
□ kunstvak (kv)
□ management &
organisatie (mo)
□ wiskunde A (wa)
Kies (1x) uit:
□ Spaans (sp)
□ Frans (fr)
□ Duits (du)
□ aardrijkskunde
(ak)
□ kunstvak (kv)
□ management &
organisatie (mo)
□ informatica (in)
□ geschiedenis (gs)
□ economie (ec)
□ natuurkunde (na)
Kies (1x) uit:
□ Spaans (sp)
□ Frans (fr)
□ Duits (du)
□ aardrijkskunde
(ak)
□ kunstvak (kv)
□ management &
organisatie (mo)
□ informatica (in)
□ geschiedenis (gs)
□ economie (ec)
□ biologie (bi)
*alleen mogelijk in combinatie met wiskunde A
Ik heb gekozen: profiel
met de vakken:
Naam:………..………………………………………………………..…………… datum:……………………..
naam vsbo-school: …………………….……………
sector en vakken vsbo-school:………………………………………………………………………
handtekening ouder/ verzorger: ………………………………..………………………………..
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 6
3C. Keuzemogelijkheden op het Maria Immaculata Lyceum
PROFIELKEUZEFORMULIER VSBO 4 > HAVO4
LYCEUM
MARIA IMMACULATA
Schooljaar 2014 – 2015
1.
2.
3.
4.
Kies eerst het profiel dat je in Havo 4 zou willen hebben
Kies dan het gewenste profielkeuzevak
Kies daarna het gewenste vak in het vrije deel
Vul het formulier in met de juiste afkortingen
- Je kunt elk vak maar één keer kiezen!
- Omcirkel bij het vak Kunstvak of je tekenen of muziek wilt als specialisatie!
GEMEENSCHAPPELIJK DEEL
Nederlands (ne)
Engels (en)
Papiamentu (pa)
Algemene Sociale Wetenschappen (ASW) (alleen Havo 4)
Lichamelijke Opvoeding (lo)
Culturele en Artistieke Vorming (cav)
Algemene Natuurwetenschappen (ANW) (alleen Havo 5 C&M en
E&M)
PROFIEL
VERPLICHTE
PROFIELVAKKEN
PROFIELKEUZEV
AK
BENODIGDHEDEN
(Doopbewijs)

Recente pasfoto

Kopie ID leerling

Kopie ID vader/moeder/voogd

(Voorlopige) cijferlijst

 Cultuur en
Maatschappij
(C&M)
 Economie en
Maatschappij
(E&M)
 Natuur en
Gezondheid (N&G)
 Natuur en
Techniek (N&T)
Geschiedenis (gs)
MVT (sp)
Economie (ec)
Wiskunde A
(wa)
Scheikunde (sk)
Biologie (bi)
Kies 1x uit:
 Wiskunde A
(wa)
 Wiskunde B
(wb)
Scheikunde (sk)
Natuurkunde (na)
Wiskunde B (wb)
Kies 1x uit:
 Spaans (sp)
Aardrijkskunde(a
k)
 Kunstvak
(kvt of
kvm)
Kies 1x uit:
 Spaans (sp)
 Geschiedenis
Kies 1x uit:
VAK IN HET VRIJE  Spaans (sp)
DEEL
Aardrijkskunde(a
k)
 Kunstvak
(kvt of
kvm)
 Wiskunde A
(wa)
Informatieboekje CVC maart 2014
Geen
keuze
Geen
keuze
(gs)
 Management
en Organisatie
(m&o)
Kies 1x uit:
 Spaans (sp)
Aardrijkskun
de
(ak)
 Kunstvak
(kvt of
kvm)
 Management
Kies 1x uit:
Aardrijkskunde(a
k)
 Kunstvak
(kvt of
kvm)
 Informatica (if)
 Natuurkunde
(na)
Kies 1x uit:
Aardrijkskunde(a
k)
 Kunstvak
(kvt of
kvm)
 Informatica (if)
 Biologie (bi)
pag 7
en Organisatie
(m&o)
 Geschiedenis
(gs)
 Informatica
(if)
Vul de afkortingen van je keuzes in:
PROFIEL:
PROFIELVAKKEN:
PROFIELKEUZEVAK:
NAAM LEERLING: __________________
_________________
SCHOOL: ______________
VRIJ DEEL VAK:
DATUM:
NAAM EN HANDTEKENING OUDER / VERZORGER: __________________
_____________________
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 8
3D. Keuzemogelijkheden op het Radulphus College
Zie meegestuurde bestand
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 9
4. DE AANMELDINGSPROCEDURE
Jouw decaan ontvangt de informatieboekjes en de aanmeldingsformulieren voor de tkl+leerlingen. De (gedeeltelijk door jouw decaan) ingevulde formulieren worden via je decaan naar
de CVC gestuurd. De CVC verzamelt alle aanmeldingsformulieren en verdeelt deze onder de vier
havo-scholen. Het is dus heel belangrijk dat je precies aangeeft naar welke van de vier scholen je
voorkeur uitgaat. Je bent wel verplicht om ook een tweede keuze aan te geven, omdat de scholen
een beperkt aantal plaatsen hebben: niet alle leerlingen kunnen geplaatst worden in bepaalde
profielen.
Achterin dit informatieboekje staan de data van inschrijving die op de verschillende scholen zal
plaatsvinden (natuurlijk is dit pas na de uitslag van het eerste tijdvak). Ook lees je daar wat je
precies moet meenemen voor je inschrijving, bijvoorbeeld een (voorlopige) cijferlijst, je sedula,
een uittreksel van het bevolkingsregister en eventuele kosten.
Tijdens je aanmelding op de havo-school zal een kort gesprek worden gehouden met de decaan of
andere docenten in verband met je profielkeuze: het definitieve profiel wordt nu gekozen en het
bijpassende extra examenvak in het vrije deel. Ook krijg je informatie over het schooluniform.
Ook na de uitslag van het tweede tijdvak (de herkansing) zal er een tweede datum zijn waarop de
dan geslaagde tkl+-leerlingen zich kunnen aanmelden bij de verschillende scholen. Dit geldt ook
voor de leerlingen die na een herexamen wel een voldoende hebben gescoord voor hun 7de
examenvak.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 10
TOELATINGSNORMEN
Om te worden toegelaten moet je voldoen aan ALLE onderstaande eisen voldoen!
De instroom met een vsbo tkl+-diploma in havo 3 of 4 heeft een rechtsgeldigheid van één jaar. Een
leerling die slaagt voor het vsbo in schooljaar 2013-2014 moet zich dus voor het schooljaar 20142015 aanmelden op de havo. Na het schooljaar 2014-2015 kan geen aanspraak meer worden
gemaakt op het recht om tot het havo toegelaten te worden.
A. EEN VSBO-LEERLING WORDT TOEGELATEN TOT HAVO 4, INDIEN:
1)
2)
3)
de leerling geslaagd is voor het vsbo-tkl+-examen;
het 7de examenvak afgesloten is met een voldoende;
alle cijfers op de cijferlijst minimaal een 4,0 zijn.
Voldoe je niet aan alle drie punten, dan ben je NIET toelaatbaar !
B. EISEN VOOR DE PROFIELKEUZE HAVO
Het totale tkl+-vakkenpakket, sector en extra vak, moet OOK aansluiten op één van de vier
profielen van het havo. Daarom gelden na toelating (zie punt A.) ook de volgende regels voor het
kiezen van een havo-profiel. In je examenpakket is verplicht voor:
Cultuur & Maatschappij (C&M):
Spaans EN economie
OF Spaans EN MM2
Economie & Maatschappij (E&M):
wiskunde EN
economie.
Natuurwetenschappen (N&G en N&T)
wiskunde EN
nask 1 èn nask 2
Als er geen aansluiting is tussen het tkl+-vakkenpakket en één van de
profielen van het havo, dan ben je NIET toelaatbaar!
C. EISEN CIJFERS CENTRAAL EXAMEN EN SCHOOLEXAMEN
Om in te stromen in havo 4 moet je OOK voldoen aan de minimumeisen voor de CE-cijfers, de
cijfers van het Centraal Examen. In sommige gevallen gelden minimumeisen voor de SE-cijfers,
de cijfers van het SchoolExamen.
Voor alle profielen geldt:
Voor het profiel E&M geldt:
Voor de profielen N&G en N&T geldt:
Nederlands en Engels samen CE-cijfer > 11,0 EN geen van
beide CE-cijfers < 5,0
wiskunde CE-cijfer > 6,0 en economie CE-cijfer > 6,0
Let op: als wiskunde B in havo 4 wordt gekozen: wiskunde
zowel SE-cijfer als CE-cijfer > 7,0 .
wiskunde A; voor wiskunde CE-cijfer > 6,0 OF
wiskunde B; voor wiskunde SE-cijfer EN CE-cijfer > 7,0
EN
nask1 CE-cijfer > 6,0 en nask2 CE-cijfer > 6,0
Zijn je CE-cijfers en/of je SE-cijfers lager dan wat staat hierboven staat
aangegeven, dan ben je NIET toelaatbaar.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 11
Toelating tot havo 3
LET OP: Leerlingen met een tkl+-diploma van een vsbo-school die voor 1 augustus 2014 nog geen
17 jaar zijn, kunnen instromen in havo 3. Deze leerlingen dienen aan het reguliere programma
voor havo 3 deel te nemen. Voor het vak Frans krijgen deze leerlingen een dispensatie. Echter,
deze leerlingen mogen niet blijven zitten in havo 3. Deze leerlingen kunnen geen aanspraak meer
maken om tot havo 4 toegelaten te worden. Zij worden naar een andere opleiding verwezen.
We willen je er ten slotte op wijzen dat het verstandig is in een bepaald
vak herexamen te doen, ook al ben je na het eerste tijdvak al geslaagd.
Dit heeft te maken met de toelatingseisen die worden gesteld aan de
vakken in de verschillende profielen en de adviezen die worden gegeven
voor de profielkeuze.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 12
5. INFORMATIE OVER DE VAKKEN
Hieronder staat over een aantal vakken wat korte informatie betreffende leerstof, werkwijze etc.
algemene natuurwetenschappen / ANW
Het vak algemene natuurwetenschappen, kortweg ANW genoemd, zit in het gemeenschappelijke
deel van de tweede fase van het havo voor de EM & CM).
Het vak wordt afgesloten met een schoolexamen en kent geen centraal examen. Daarnaast
moeten praktische opdrachten gedaan worden. Dat betekent dat er –veelal in groepen- een
onderzoek gedaan moet worden dat te maken heeft met de natuurwetenschappen in combinatie
met techniek en/of maatschappij. Hiervan wordt een presentatie gegeven.
In het vak ANW komen de drie natuurwetenschappelijke vakken scheikunde, natuurkunde en
biologie aan de orde. Je krijgt geen scheikundige reacties, geen natuurkundige formules, geen
ingewikkelde biologische verschijnselen en bijna geen rekenwerk.
Je leert wèl omgaan met tabellen en grafieken. Het gaat er bij ANW meer om dat je een beetje
begrijpt hoe er in deze vergelijkbare vakken gewerkt wordt, hoe de mens steeds meer kennis krijgt
van scheikundige, natuurkundige en biologische processen, hoe die kennis gebruikt wordt door de
mens, welke rol de techniek daarbij speelt en hoe dat weer invloed heeft op de maatschappij en
ook op de natuur. Het boek bevat leerstof die zelfstandig door de leerling doorgenomen wordt.
Er zijn vier thema’s: leven en gezondheid, biosfeer, materie in beweging, het heelal. Bij al die
onderwerpen hoort een stukje geschiedenis waardoor je de ontwikkeling in het verleden kunt
volgen. Bij al die onderwerpen kun je ook kijken of de ontwikkelingen van tegenwoordig de goede
kant uitgaan en hierover een heleboel vragen stellen, informatie opzoeken en discussiëren.
algemene sociale wetenschappen / ASW
Bij algemene sociale wetenschappen (ASW) gaat het erom dat leerlingen:
- algehele kennis en inzicht krijgen in hun positie binnen de gemeenschap, het eiland, de
Caribische regio en de rest van de wereld.
- intellectuele en sociale vaardigheden bijgebracht worden die zij op school en in de toekomst
kunnen gebruiken (presenteren, informatie verzamelen en analyseren, discussiëren,
samenwerken e.d.).
- leren hun vermogen te ontwikkelen (aanscherpen) tot kritische reflectie over waardenstelsels
en het op grond daarvan bepalen van een standpunt ten aanzien van maatschappelijke,
ruimtelijke, historische en bestuurlijk-politieke verschijnselen, ontwikkelingen en vraagstukken,
daarbij rekening houdend met eigen tijd en plaats (met de huidige context).
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 13
culturele en artistieke vorming / CAV
Culturele en artistieke vorming (CAV) bestaat uit:
- Culturele activiteiten
Deze activiteiten bestaan uit het bezoeken van een theater, galerie, museum of een
kunstenaar. Hieronder vallen bijvoorbeeld ook het volgen van workshops van kunstenaars.
Workshops komen voor bij de verschillende kunstdisciplines zoals beeldende vorming, dans,
drama en muziek.
- Kennis van kunst en cultuur
Het gaat hier om achtergrondinformatie die handig is als je een culturele activiteit
onderneemt of bijwoont.
- Praktische activiteiten
Je neemt, individueel of samen met andere leerlingen, actief deel aan praktische activiteiten
op het gebied van verschillende kunstvormen; deze activiteiten zijn erop gericht om binnen
één of meer kunstdisciplines een werkstuk of productie te maken.
- Reflectie en kunstdossier
Je ervaring als bezoeker, toeschouwer, luisteraar of deelnemer aan een workshopactiviteit
moet je vastleggen in een kunstdossier. Dit kan in de vorm van woord, beeld en/of geluid.
Economie / ec
De meeste mensen denken dat het vak economie alleen met geld te maken heeft. Maar dat is niet
helemaal waar: het heeft inderdaad met geld te maken, maar niet alleen maar met geld. Het vak
economie geeft antwoord op vragen als:
 Waarom draait de economie soms goed en soms slecht?
 Waarom raken sommige mensen hun baan kwijt en wat kan de overheid doen om nieuwe
banen te creëren?
 Moeten er per se mensen naar huis gestuurd worden wanneer de bedrijven gaan
automatiseren?
 Zijn hoge salarissen goed voor de economie?
 Wanneer is een arbeider ‘duur’?
 Waarom stijgen de prijzen?
 Waarom kan de overheid niet zomaar extra geld maken?
 Waarom gaat de Amerikaanse dollar de ene keer omhoog en de andere keer omlaag? Wat zijn
daarvan de gevolgen voor Curaçao?
Op al deze vragen en nog veel meer leer je het antwoord te geven. Maar het vak economie kun je
niet leren door alleen maar stof uit je hoofd te leren. Ongeveer:
- 25% van de stof is leerwerk;
- 25% van de stof is doewerk; je leert bepaalde berekeningen te maken, grafieken af te
lezen, tekeningen te maken e.d.;
- 50% van de stof is denkwerk. En economisch denken moet je ook leren!
Het vak economie geeft je inzicht in de economische ontwikkeling van je land en andere landen.
Bij veel vervolgstudies (accountancy, hotelmanagement, toerisme, journalistiek, techniek en
dergelijke) is het handig wanneer je het vak al gehad hebt, want je krijgt in je vervolgstudie ermee
te maken.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 14
Informatica / if
Overal om je heen zie je computers of geautomatiseerde systemen. Ook zien we steeds meer
apparaten waar ‘embedded software’ inzit. Waar je nu of later ook werkt of studeert: je hebt altijd
te maken met computers en informatica. Ben je geïnteresseerd in hoe de computer werkt, hoe ze
samenwerken in een netwerk of hoe een informatiesysteem opgezet kan worden en hoe je zelf
een programma maakt? Ben je geïnteresseerd in de technologie maar ook in de mens die ermee
werkt en kun je goed samenwerken aan het oplossen van vraagstukken? Dan is informatica
wellicht een goede keuze. Bedenk wel dat het een vak is waar je ook een theoretisch gedeelte
hebt en waar je ook logisch bij moet nadenken. Het vak informatica is geen uitgebreide cursus
tekstverwerken e.d. Op Curaçao wordt het vak afgesloten met een centraal schriftelijk examen.
Kunstvak / kv
Dit bestaat uit een theoretisch en een praktisch gedeelte. Het theoretische gedeelte legt de
nadruk op het maatschappelijk functioneren van kunst in een cultuur-historische context. Het gaat
om de functie van kunst binnen een maatschappij en om reflectie op hedendaagse cultuur en
kunst. We onderscheiden:
- Vaardigheden en benaderingswijzen
Het gaat om die vaardigheden die nodig zijn om kunstvormen te kunnen beschouwen. Het
leggen van verbanden tussen kunst en cultuur, de belangrijkste begrippen kunnen hanteren
uit de kunstdisciplines beeldende vorming, dans, drama en muziek.
- Invalshoeken voor reflectie
Deze invalshoeken voor reflectie worden gebruikt om een onderwerp te onderzoeken.
Voorbeelden hiervan zijn:
 Kunst en religie / levensbeschouwing
 Kunst en sociaal politieke en economische macht
 Kunst en multiculturele samenleving.
Twee belangrijke onderwerpen die aan de orde komen zijn:
- het cultureel-nationaal gevoel aan het einde van de 19e eeuw en de eerste helft van de 20e
eeuw;
- de culturele bewustwording in de tweede helft van de 20 e eeuw.
Wat betreft het praktisch vakspecifieke gedeelte werkt de leerling aan een of meerdere
opdrachten die aan het eind gepresenteerd, tentoongesteld of opgevoerd moet(en) worden. Het
bestaat uit vaktheorie, praktijk en oriëntatie op studie en beroep. Het gaat hier voornamelijk om
één van de kunstdisciplines drama, dans, muziek of beeldende vorming.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 15
Management en Organisatie / M&O
Het vak Management en Organisatie (M&O) is een nieuw vak op het havo. De leerling leert o.a.
kostprijzen berekenen en een balans/resultatenrekening analyseren.
Enkele andere kenmerken van het vak zijn:
- De leerling moet bij M&O een grote verscheidenheid aan vaardigheden ontwikkelen. Er wordt
veel gewerkt met praktijkgevallen waarbij de leerling het geleerde moet toepassen.
- Daarnaast sluit het vak M&O vaak aan bij de actualiteit; er wordt dus een groot beroep gedaan
op de algemene ontwikkeling van de leerling.
- De stof van het vak M&O kent een groot deel theorie, met name de onderdelen interne
organisatie en personeelsbeleid.
- Onderdelen als marketingbeleid, financieel beleid en externe financiële verslaggeving worden
als nieuwe onderwerpen behandeld.
- Het onderdeel recht komt uitgebreid aan de orde.
- Er moeten veel berekeningen gemaakt worden.
- Er wordt gebruik gemaakt van ICT.
wiskunde A en B
Het vak wiskunde A is een profielvak in de profielen E&M en N&G. In beide profielen mogen de
leerlingen in plaats van wiskunde A ook wiskunde B als profielvak kiezen. Dit verschilt per school.
Het vak wiskunde B is een profielvak in het profiel N&T.
Let op: Je kunt alleen maar één wiskunde opnemen: OF wiskunde A OF wiskunde B.
Onderwerpen wiskunde A:
 tabellen, grafieken, veranderingen
 tellen en kansen
 statistiek
 verbanden
 toegepaste analyse
 kansen en de binomiale verdeling
Onderwerpen wiskunde B:
 grafieken en veranderingen
 toegepaste analyse
- vergelijkingen en ongelijkheden
- differentiëren
- periodieke functies
 ruimtemeetkunde
 toegepaste analyse (vervolg)
Algebraïsche vaardigheden
Afhankelijk van het programma (wiskunde A of B) wordt een verschillend niveau van algebraïsch
inzicht en beheersing van vaardigheden en algebraïsche kennis verwacht. Van leerlingen met
wiskunde B in het pakket verwacht men veel hogere beheersing van algebraïsche technieken dan
leerlingen die wiskunde A volgen.
Meer specifiek wordt van leerlingen die wiskunde A volgen verwacht dat ze berekeningen die
leerlingen met wiskunde B zelf moeten uitvoeren, bijvoorbeeld het oplossen van ongelijkheden,
het oplossen van tweedegraadsvergelijkingen en het rekenen met exponenten, kunnen volgen en
de resultaten kunnen interpreteren. Wat gevraagd wordt aan actief kunnen uitvoeren van
algebraïsche vaardigheden is minimaal: het vermenigvuldigen van breukvormen en het oplossen
van lineaire vergelijkingen.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 16
Vervolg algebraïsche vaardigheden
Algebraïsche vaardigheden komen bij wiskunde A vrijwel alleen voor bij het oplossen van
contextproblemen. De eisen die op dit terrein aan wiskunde A-leerlingen worden gesteld, zijn
duidelijk minder hoog dan de eisen die worden gesteld aan wiskunde B-leerlingen.
In het algemeen geldt dat bij contextproblemen de grafische rekenmachine vaker zal worden
gebruikt om een oplossing te vinden dan bij strikt wiskundige problemen. In een aantal gevallen
echter is een algebraïsche aanpak mogelijk.
Met nadruk moet erop gewezen worden dat wiskunde B geen vervolg is op de
wiskunde van het vsbo en daar ook niet op aansluit! Een leerling die van het vsbo
komt, heeft op bepaalde onderdelen een achterstand, die zal moeten worden
ingelopen. Je moet het ook leuk vinden om zelfstandig met wiskunde aan de gang te
gaan. Iedereen die het profiel N&T/N&G kiest, zal hier terdege rekening mee moeten
houden.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 17
6. INFORMATIE OVER AANMELDING/ INSCHRIJVING BIJ ASHV, MIL, KAP EN RC
SCHOOL
activiteit
datum
tijd
plaats
ASHV
1 inschrijving
maa 16 juni 2014
07.30 – 14.00 uur
Lokaal 22
MIL
1 inschrijving
maa 16 juni 2014
10.00 - 12.00 uur
Lokaal 46-47
KAP
1 inschrijving
maa 16 juni 2014
08.30 - 12.00 uur
Decanaat (lok. 5)
RC
1 inschrijving
maa 16 juni 2014
12.00 – 14.00 uur
Lokaal 37
activiteit
2e inschrijving
2e inschrijving
2e inschrijving
datum
tijd
plaats
don 26 juni 2014
07.30 – 14.00 uur
Lokaal 22
Informatiemiddag
en afronding
inschrijving
don 26 juni 2014
15.00 - 17.00 uur
Lokaal 46-47
vrij 27 juni 2014
08.30 - 12.00 uur
Decanaat (lok. 5)
vrij 27 juni 2014
13.00 – 14.00 uur
conrector
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
Ja
ANG 550
contributie
ANG 50
adm. kosten
Geen
ANG 50
adm. kosten
Bestelling
plaatsen bij
oudercommissie
Bestelling polo
ong. ANG 25;
Gymuniform ong.
ANG 25
Bestelling polo
ong. ANG 25
Polo bestellen bij
Stacey
Embroidery
e
BENODIGHEDEN
2 identieke
pasfoto’s
Kopie ID van
leerling
Kopie ID van de
belastingplichtige
Vader/ moeder/
voogd
Gewaarmerkte
cijferlijst
Kosten
UNIFORM
e
e
e
Let op 1:
Alleen op de aangegeven data kan worden ingeschreven.
Let op 2:
Te zijner tijd zal informatie worden verstrekt over de schoolboeken.
Informatieboekje CVC maart 2014
pag 18