5 juli 2014 - WordPress.com

14
DE VOLKSKRANT VONK
ZATERDAG 5 JULI 2014
Ik? Ik hoor
er niet bij
Gehaat door de ‘buitenwereld’ en wie er woont, wil
er niet toe gerekend worden. Wat is er toch aan de
hand met de eens zo trotse grachtengordel?
Door de Betrouwbare Mannetjes
oensdagochtend. Het is rustig
op straat, maar het is dan ook
nog vroeg. Niet dat we dat erg
vinden. Zo hebben we nog even
om onze ogen uit te kijken. Er
vaart een bootje langs, er wordt
een terras buiten gezet, en kijk,
daar kuiert Wim Brands. En op die
fiets, da’s Henk Spaan. Jeetje. Is er iets
mooiers dan de grachtengordel?
Toen de Betrouwbare Mannetjes nog
Betrouwbare Jongetjes waren, keken we
er al met ontzag naar, en als onze opinieliefhebberij ergens een oorsprong vindt,
dan is het wel bij de culturele en politieke
elite die zich in de laatste decennia van
de vorige eeuw in het centrum van de
hoofdstad manifesteerde. In onze jongenskamers fantaseerden wij over bruine
kroegen waar Carmiggelt kronkelde en
Hans van Mierlo Connie Palmen onder de
tafel dronk. Het was een magische plek.
Het Land van Melk en Honing voor de betere mening.
Toch is de grachtengordel voor velen
al jaren niet meer dan een hypocriet
zootje linkse BN’ers dat bij elkaar klit en
met dedain neerkijkt op het volk. Neer-
kijken mét dedain, zo erg is het. Regelmatig steekt de haat de kop op. Laatst nog
kreeg Yvonne Kroonenberg de rurale gierwagen over zich heen nadat ze in een
interview met HP/De Tijd provincialen had
lijken te vergelijken met dieren, wezens
die taal niet als eerste vervoermiddel hadden om zich te uiten. Nee, ons kompas van
weleer is nu de bokszak van het gepeupel.
Wat is er toch met de eens zo trotse gordel
aan de hand?
We slaan de Utrechtsestraat in en nemen plaats op het terras van café Krom als
onze afspraak aan komt wandelen. ‘Ik
hoop dat ik jullie kan helpen, jongens.’ Wij
denken van wel. Hadassah de Boer, programmamaakster/presentatrice (1971) is
een generatiegenote en kind van de grachtengordel. Als dochter van Hedy d’Ancona
en psychiater Guus de Boer groeide zij op
tussen de mensen die wij boven onze bedden hadden hangen. En ze is nooit uit het
centrum van onze hoofdstad vertrokken.
Nee, als er één Betrouwbaar Vrouwtje is,
is het Hadassah wel.
Terwijl Louis Andriessen bij de pinautomaat tegenover het café staat en we
Henk Spaan een belendende patissier zien
induiken, hangen wij aan haar lippen. Ze
veegt haar rijke bos krullen over haar
schouder en vertelt over haar stiefvader
Berend Boudewijn die directeur van de
Staddschouwburg was en over hoe het gebouw haar speeltuin was. Ze vertelt over
Chez Nelly, het naar Nelly Frijda vernoemde café van Gert Jan Dröge, waar Jan
Lenferink achter de bar stond.
‘Ach, ik zag dat toen allemaal niet als
iets bijzonders. Ik zat op het Barlaeus in
de klas met Vincent Carmiggelt en Anna
Mulisch, maar ik had niet het idee dat het
heel verdacht was. Terwijl er best opmerkelijke dingen gebeurden. Zo hadden Walter Kous en Hans Roduin ergens in Italië
een spookdorp ontdekt. Zij kochten daar
huizen en daar kwamen steeds meer mensen bij. Acteurs, politici, dansers. Maar
niet iedereen kwam ertussen. Er was geloof ik zelfs een ballotagecommissie. Tekenaar Waldemar Post wilde er graag wat
kopen, maar die kreeg door toedoen van
Kous geen voet aan de grond. Peter Brusse
zat er, Sylvia de Leur, Ed van Thijn en mijn
ouders. Ramses Shaffy logeerde vaak bij
Sylvia en de familie Krabbé. Ik weet nog
goed dat mijn moeder op een dag opeens
met Ien Dales de berg op kwam sjokken.’
Klinkt als een schitterende droom.
‘Het was een groep bijzondere mensen,
en heus niet alleen BN’ers. Gert Jan Dröge
en Jan Lenferink waren toen nog helemaal
niet bekend. En je had hier kapper Mario,
waar iedereen langsging en waar wel wat
meer dan alleen een wijntje werd genuttigd. Later, toen ik op het Montessori Lyceum zat, schaamde ik me wel een beetje
dat mijn moeder bekend was, Toen was ik
blij dat ik niet haar achternaam had. Maar
de grachtengordel was toen zeker nog
geen besmet begrip.’
Hij roept nu nogal heftige emoties
op, die grachtengordel van jullie.
‘Iedereen heeft het er altijd over, maar volgens mij bedoelt iedereen er iets anders
mee. Ik weet zelfs niet of ik er wel toe behoor.’ Ze lacht en groet de voorbij wandelende Waldemar Torenstra.
‘Ach, het is wel zonde. Dat gesloten bolwerk was misschien benauwend, het had
ook iets moois. De Kring, het Boekenbal,
het was allemaal heel ondoorzichtig,
spannend. En het kind is ook wel met het
badwater weggegooid. Natuurlijk is het
niet goed als mensen elkaar steeds de
hand boven het hoofd houden, maar het
genoegen waarmee de laatste jaren kunstsubsidies worden afgeschaft, zit me ook
niet lekker.’
Een Range Rover parkeert schuin op de
stoep en Glenn Helder stapt in joggingpak
naar buiten om te pinnen. Een Hummer
en een scooter ontwijken elkaar ternauwernood.
‘Ik weet niet of de grachtengordelelite
nog steeds bestaat, maar zoiets zou je hier
vroeger nooit hebben gezien. Ach ja, misschien romantiseer ik het wel en was het
ook niet zo gezond allemaal. En er wonen
er nog genoeg hier. Frans Weisz, Halina
Reijn, Mariëlle Tweebeke iets verderop.
Twan Huys trouwens ook. Maar Femke
Halsema, Teun van de Keuken, Frank Lammers en Viggo, die wonen bijvoorbeeld allemaal in de Watergraafsmeer.’
Hadassah verexcuseert zich. Ze moet
naar het schoolplein. Terwijl we het gesprek nog even op ons laten inwerken,
looptVjezeFureenwinkeluitenstaptConnie voorheen Breukhoven een Porsche Panamerain.Ditisinderdaadnietwatweons
hadden voorgesteld. Is er dan helemaal
niets over van die hele grachtengordel?
Net op het moment dat ons de moed in