INLEIDING - Mobile Learning Initiative

BACHELOR 2
Groei & Ontwikkeling 2014/15
INLEIDING
Cursuscoördinator: A.F. Nagelkerke
Mobile Learning Initiative VUmc Amsterdam
GROEI &
ONTWIKKELING
29 oktober t/m 1 december 2014
Beste studenten,
In de cursus Groei en ontwikkeling wordt een
pasgeborene gevolgd in de ontwikkeling tot
(bijna) volwassene. Deze levensfase wordt
gekenmerkt door groei, door ontwikkeling van
functies en orgaansystemen en door aanpassing
aan de buitenwereld met al zijn kansen en
bedreigingen.
Er gebeurt veel in deze fase en het is dan ook niet verwonderlijk dat er veel mis kan gaan. Eigenlijk is het
verrassend hoe vaak het goed gaat. In de cursus komen vele facetten van die groei en ontwikkeling aan de orde,
waarbij aandacht wordt besteed aan wat als normaal kan worden beschouwd (met alle variatie die daarin mogelijk
is) en aan wat als abnormaal (pathologisch) moet worden gezien. Daarbij zal blijken dat veel van onze kennis over
wat normaal is (de fysiologie en de psychologie) is verkregen en verdiept door bestudering van het abnormale (de
pathologie). Het contact met de fysieke buitenwereld vol van micro-organismen, en de reactie daarop van het
lichaam (afweer, waaronder het immuunsysteem) heeft een prominente plaats in de cursus, evenals de
psychosociale en motorische ontwikkeling.
Ook de preventieve geneeskunde (vroegtijdig herkennen van en reageren op abnormale groei en ontwikkeling,
vaccinaties, bevorderen van hygiëne) krijgt
veel aandacht. Elk van de vijf weken richt zich
op een fase in de ontwikkeling van het kind:
zuigeling, peuter, kleuter, schoolkind en puber.
In elk van de weken worden thema’s
behandeld op het terrein van de psychosociale
en motorische ontwikkeling, het
immuunsysteem, de microbiologie en de
kindergeneeskunde/jeugdgezondheidszorg.
De thema’s sluiten op elkaar aan in de loop van
de vijf weken, zodat je steeds meer kennis
vergaart op elk van deze terreinen. In de
openingscolleges wordt de studiestof
toegelicht, en wordt aandacht besteed aan
belangrijke, belangwekkende en lastige
onderdelen daarvan.
2
In de studieopdrachten worden opdrachten
gegeven die erop gericht zijn om je samen met
jouw studiegroep door de studiestof te leiden.
Bij de presentatie in de tweede studiegroep kan
aan de hand van oefen-CAT vragen een indruk
gekregen worden over de aard van de CATvragen. In de slotcolleges komen specifieke
onderdelen van de week aan de orde. Het
laatste slotcollege is onderdeel van de cyclus
Klinisch redeneren, maar sluit ook aan bij de
stof in de rest van de week.
Cursuscoördinator!
Dhr. drs. A.F. Nagelkerke
Afdeling: Kindergeneeskunde
E: [email protected]
Vice-cursuscoördinator
Mw. prof. dr. C.D. Dijkstra
Afdeling: Moleculaire Celbiologie en immunologie E: [email protected]
Semestercoördinator
Mw. prof. dr. C.D. Dijkstra
Afdeling: Moleculaire celbiologie en immunologie
3
Betrokken docenten en afdelingen in de cursus
Dhr. dr. C.W. Ang"
"
"
Dhr. prof. dr. J.G. Becher"
"
Dhr. dr. G. van den Berg"
"
Dhr. dr. A. Bökenkamp"
"
Dhr. dr. J. Bretschneider"
"
Mw. dr. A. Buizer"
"
"
Mw. dr. A.M.W. Bulk-Bunschoten "
Mw. prof. dr. M.C. Cornel"
"
Mw. drs. E.M. van Dijk-Lokkart"
Mw. prof. dr. C.D. Dijkstra" "
Dhr. prof. dr. Th.A.H. Doreleijers"
Dhr. drs. R.E. Dreissen"
"
Mw. prof. dr. A.M. van Furth" "
Dhr. prof. dr. R.J.B.J. Gemke""
Dhr. prof. dr. J.B. van Goudoever"
Mw. drs. T.A.M. Hekker"
"
Mw. dr. L. Henneman""
"
Dhr. prof. dr. R.A. HiraSing" "
Dhr. dr. J. Huisman" "
"
Dhr. dr. C.M.F. Kneepkens " "
Dhr. prof. dr. G. Kraal""
"
Dhr. prof. dr. H.N. Lafeber" "
Mw. prof. dr. R.E. Mebius" "
Dhr. prof. dr. W.J. Mooi"
"
Dhr. drs. A.F. Nagelkerke"
"
Mw. dr. L.M.C. Nauta-Jansen"
Mw. dr. L.A. van de Pol"
"
Dhr. drs. R.N.P.M. Rinkel"
"
Dhr. dr. J. Rotteveel" "
"
Dhr. dr. T. Rustemeyer"
"
Dhr. dr. J.A. van der Sluijs" "
Dhr. dr. M. Soethout" "
"
Dhr. dr. E. Verhagen" "
"
Dhr. dr. R.J. Vermeulen"
"
Mw. drs. H. Vermeulen-Schakel"
Dhr. prof. dr. H. de Vries"
"
Mw. dr. J.A.E. van Wijk"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
"
Inleiding
Medische microbiologie en
In infectiepreventie
deze cursus wordt aandacht besteed aan de opbouw
Kinderrevalidatie
van de huid en de functie die de huid en de cellen in de
Kindergeneeskunde
huid uitoefenen. Een belangrijke functie van de huid is
Kindernefrologie
de afweer. De student krijgt een overzicht van de
KNO, Hoofd-Halschirurgie
opbouw van het weefsel, de opbouw van een cel en de
Kinderrevalidatie
Sociale geneeskunde overdracht van informatie die vastligt in het DNA naar
Klinische genetica
functie/fenotype.
Medische psychologie
De
volgende vragen worden behandeld:
Moleculaire celbiologie en
immunologie
Kinderpsychiatrie
•"
Hoe complex is de cellulaire opbouw van de
Huisartsgeneeskunde en ouderengeneeskunde
huid?
Kindergeneeskunde, infectieziekten
Kindergeneeskunde
•"
Hoe is de cel opgebouwd?
Kindergeneeskunde, neonatologie
Medische microbiologie en
•" infectiepreventie
Hoe vindt overdracht van informatie van het DNA
Klinische genetica
naar functie en fenotype van de cel plaats?
Sociale geneeskunde
Hoe reageren cellen en weefsels op invloeden
Medische psychologie •"
Kindergastro-enterologievan buitenaf (bv. zonlicht, toxische stoffen, microMoleculaire celbiologie en
immunologie
organismen)?
Kindergeneeskunde, neonatologie
•" immunologie
Hoe worden (patho)fysiologische veranderingen
Moleculaire celbiologie en
in de huid herkend?
Pathologie
Kinderlongziekten
•"
Hoe werken cellen samen?
Kinderpsychiatrie
Kinderneurologie
Tevens wordt er elke week aandacht besteed aan een
KNO
verstoring van de homeostase (fysiologie) en de
Kindergeneeskunde, endocrinologie
biochemie.
Dermatologie
Orthopedie
In week 1 komen de huid en huidreactie aan de orde. In
Sociale geneeskunde week 2 huidletsel en herstel. Tot slot worden in de
Sociale geneeskunde
Inleiding
Kinderneurologie
Sociale geneeskunde, jeugdarts
Huisartsgeneeskunde en ouderengeneeskunde
Kindernefrologie
DOCENTENO
VERZICHT
4
LEERDOELEN EN STUDIESTOF
WEEKTHEMA'S,
LEERDOELEN,
De cursus is opgebouwd aan de hand van leerdoelen.
Het loont de moeite deze goed te bestuderen, en ze te
gebruiken bij een kritische zelfevaluatie tijdens de
cursus en in de aanloop naar het tentamen. Om het je
gemakkelijker te maken is aan de leerdoelen studiestof
gekoppeld. Deze bestaat bijna uitsluitend uit
hoofdstukken uit boeken die in de kernboekenlijst zijn
opgenomen. Alleen waar noodzakelijk, wordt studiestof
aangeboden uit andere bronnen.
DE REFERATEN
WEEKTHEMA’S
WEEK 1: DE ZUIGLING
WEEK 2: VAN BABY TOT PEUTER
WEEK 3: DE KLEUTER
WEEK 4: HET SCHOOLKIND
In de eerste vier weken is steeds een referaat
opgenomen, passend bij een van de studieopdrachten.
In de twee vorige cursussen stond het referaat naast
drie studieopdrachten. In deze cursus zijn er echter vier
studieopdrachten. Het is de bedoeling dat één persoon
het referaat doet, en dat één van de andere leden van
het groepje de studieopdracht presenteert. In de
studiegroepbijeenkomst wordt het referaat als eerste
besproken, daarna komen de vier studieopdrachten. De
voorzitter houdt er in de bijeenkomst rekening mee dat
er vijf presentaties zijn in plaats van vier.
WEEK 5: DE ADOLESCENT
5
HOORCOLLEGES
Week 1
Openingscolleges
1e uur
Opening en overzicht van
cursus; patiënt met ouder(s)
Dhr. drs. A.F.
Nagelkerke
2e uur
Bacteriën
Mw. drs. T.A.M.
Hekker
3e uur
Ontwikkeling van het
immuunsysteem
Mw. prof. dr. R.E.
Mebius
Slotcolleges
1e
uur
Meningitis: achtergrond,
verwekkers (bacterieel,
viraal), kliniek, therapie en
vaccinatie
Mw. prof. dr. A.M. van
Furth en mw. drs.
T.A.M. Hekker
2e uur
Korte en lange termijn
Dhr. prof. dr. J.C. van
gevolgen van type voeding op
Goudoever
de zuigelingenleeftijd
3e uur
Klinisch redeneren: een
Dhr. drs. A.F.
patiënt die niet goed groeit en
Nagelkerke
veel infecties heeft
4e uur
Oefenen tentamenvragen
Dhr. drs. A.F.
Nagelkerke
6
Week 2
Week 3
Openingscolleges
Openingscolleges
De psychosociale
ontwikkeling van het jonge
kind, en de relatie met het
latere leven
Mw. drs. E.M. van
Dijk-Lokkart
2e uur
Virussen en prionen
Dhr. dr. C.W. Ang
3e uur
Immunologisch geheugen, Blymfocyten
Mw. prof. dr. R.E.
Mebius
1e uur
Slotcolleges
Jeugdgezondheidszorg
nog niet bekend
2e uur
Ontwikkelingsvertraging en afwijking
Mw. dr. A. Buizer en
mw.
dr. L.A. van der Pol
uur
4e uur
T-celactivatie; Type-1-allergie: Mw. prof. dr. R.E.
immunologie
Mebius
2e uur
Type-1-allergie, kliniek: de
huid
Dhr. dr. T.
Rustemeyer
3e uur
Type-1-allergie, kliniek: de
luchtwegen
Dhr. drs. A.F.
Nagelkerke
Slotcolleges
1e uur
3e
1e uur
Klinisch redeneren:
Spreekuur van de
consultatiebureau-arts: wat is
normaal, en wat niet;
wanneer accepteren of
afwachten, wanneer ingrijpen
met behandeling of
doorverwijzing?
Mw. dr. A. Buizer en
mw.
dr. L.A. van der Pol
Oefenen tentamenvragen
Dhr. drs. A.F.
Nagelkerke
1e uur
Groei
Dhr. dr. J. Rotteveel
2e uur
De pathologie van
infectieziekten
Dhr. prof. dr. W.J.
Mooi en
Mw. drs. T.A.M.
Hekker
3e
Klinisch redeneren: infecties
in het KNO gebied.
Dhr. dr. J.
Bretschneider en dhr.
drs. A.F. Nagelkerke
Oefenen tentamenvragen
Dhr. drs. A.F.
Nagelkerke
uur
4e uur
7
Week 4
Week 5
Openingscolleges
Openingscolleges
1e uur
Veel voorkomende luchtweginfecties
bij kinderen; ontwikkeling van de
afweer daartegen; wanneer wel, en
wanneer niet ingrijpen; wanneer is het
beloop abnormaal; virus induced
wheezing – onderscheid met astma.
Dhr drs. A.F.
Nagelkerke
en mw. drs.
T.A.M.
Hekker
2e uur
Het immuunsysteem in de afweer
tegen infecties
Mw. prof. dr.
R.E. Mebius
3e uur
Spraak-taalontwikkeling. College over
de ontwikkeling van stem, spraak en
taal
Dhr. drs.
R.P.N.M.
Rinkel
Slotcolleges
1e uur
Hormonale regulatie van de
puberteit
Dhr. dr. J.
Rotteveel
2e uur
Psychosociale ontwikkeling van
adolescent
Dhr. prof. dr.
Th.A.H. Doreleijers
3e uur
Psychosociale ontwikkeling van
adolescent
Dhr. prof. dr.
Th.A.H. Doreleijers
Slotcolleges
1e uur
Ongevallen, vergiftigingen,
armoede
Dhr. prof. dr. R.J.B.J.
Gemke
2e uur
Kinderorthopedie:
heupdysplasie, O-benen etc.
Dhr. dr. J.A. van der
Sluijs
3e uur
Klinisch redeneren in de
kindernefrologie
Dhr. dr. A. Bökenkamp
4e uur
Oefenen tentamenvragen
Dhr. drs. A.F.
Nagelkerke
1e uur
2e uur
Klinisch redeneren:
adolescent en gezin
Dhr. prof. dr. H. de Vries
Vragenuur oefen CAT
Mw. prof. dr. C.D. Dijkstra,
dhr. drs. A.F. Nagelkerke,
mw. drs. T.A.M. Hekker
8
STUDIEOPDRACHTEN,
PRACTICA
het zelf formuleren van vragen, met in het achterhoofd
de leerdoelen en de studiestof. Kies wat het beste bij je
past. Je kunt de te kiezen werkwijze ook variëren:
overweeg per studieopdracht welke vorm je bij deze
opdracht kiest.
DE PRACTICA
Op Blackboard kan je alle informatie over de
practicumregels vinden. Voor vragen over de practica
kan je een e-mail sturen naar [email protected].
De in de practica behandelde stof behoort tot de
studiestof van deze cursus en zal in de CAT worden
getoetst. Daarnaast worden de practica over
microbiologie en over lichamelijk onderzoek getoetst in
de STAT.
STUDIEOPDRACHTEN
De studieopdrachten zijn naar onze mening het
belangrijkste onderdeel van de cursus. Per week
zijn er vier studieopdrachten. De brainstorm en
depresentatiesessie vormen de basis van de
cursus en leiden je door een groot deel van de
studiestof van deze cursus heen. Per groep en
per studieopdracht kan worden besloten over de
manier van aanpak. Wij leveren in deze klapper
een voorgestructureerd format. Maar als groep
kan je ook besluiten tot een eigen format,
bijvoorbeeld het geven van een klinische les of
In de cursus zijn tien practica opgenomen. De vier aan
elkaar gekoppelde practica in de serie ‘van baby tot
jongvolwassene’ gaan over communicatie en observatie
tijdens verschillende leeftijdsfasen. Verder zijn er drie
practica over lichamelijk onderzoek, een
microbiologisch practicum, een immunologisch
microscopiepracticum en een epidemiologisch
practicum (‘rekenen infectieziektenbestrijding’). De
laatste twee practica zijn in digitale vorm.
9
DE CAT EN DE VOORBEREIDING DAAROP
TENTAMINERING
De CAT wordt digitaal afgenomen. Ter voorbereiding
van de CAT wordt een oefen-CAT op Blackboard
geplaatst. Let op: oefen-CAT, CAT en her-CAT gaan alle
over de volledige studiestof. Over alle leerdoelen
worden vragen gesteld, ook over die welke niet op
college of in studieopdrachten worden behandeld. Over
de disciplines die een beperkte bijdrage leveren aan dit
blok, wordt een beperkt aantal vragen gesteld met
uitzondering van twee niet van te voren kenbaar
gemaakte disciplines waarover meerdere vragen
worden gesteld. Dit is bedoeld om je aan te sporen om
ook aan deze disciplines voldoende aandacht te
besteden. Als een onderwerp in de oefen-CAT in het
geheel niet aan de orde komt, betekent dit niet dat dat
in de CAT ook zo zou zijn. Ter ondersteuning van het
studeren hebben wij een wekelijkse bespreking van
meestal oude toetsvragen over de studiestof van die
week ingepland, in aansluiting op het laatste
slotcollege. Wees welkom.
10
TERUGKOPPELING
BEREIKBAARHEID
COÖRDINATOREN
VRAGEN
Voor praktische vragen benader je het
onderwijssecretariaat, in de persoon van Marja
Boots, die verantwoordelijk is voor het tweede
bachelorjaar ([email protected]).
Voor overige vragen aangaande de cursus kan je
de cursuscoördinator bereiken via e-mail
([email protected]), en in persoon
bij de colleges.
Om veiligheidsredenen worden alleen mails
afkomstig van je studenten e-mailadres
beantwoord. Mails vanaf andere e-mailadressen
dreigen ongelezen te worden gewist.
Als cursuscoördinatoren proberen wij elk jaar weer de
cursus te verbeteren. Daarbij zijn de ervaringen en
meningen van studenten en tutoren van grote waarde.
Dat geldt zowel voor praktische zaken als spelfouten of
onduidelijkheden als voor ingrijpender zaken, zoals
bijvoorbeeld de manier waarop het onderwijs is
ingericht of waarop het wordt gegeven (colleges,
practica, studieopdrachten, de structuur van de cursus,
omgaan met blackboard, toetsing, het optreden van de
cursuscoördinatoren, of wat dan ook).
Wat betreft de terugkoppeling door de studenten: voor
een belangrijk deel gaat die via de JVC, met wie wij het
contact altijd zeer waarderen. Maar ook directe
terugkoppeling is welkom.
Wij wensen je een leerzame, inspirerende en plezierige
cursus toe!
Dhr. drs. A.F. Nagelkerke, cursuscoördinator
Mw. prof. dr. C.D. Dijkstra, vice-cursuscoördinator
11
LITERATUUR
STUDIEBOEKEN
De studieboeken die bij deze cursus aan de
orde zijn vind je in de kernboekenlijst. In
deze cursus zijn er dit studiejaar geen
nieuwe studieboeken of nieuwe drukken van
studieboeken.
Studiestof
Week 1
Benner R et al, Medische Immunologie. H6, p.103-131
H7.1-7.3,
3e druk, 2012
p.133-146
Doreleijers Th, Leerboek psychiatrie
kinderen en adolescenten.
2e herziene druk, 2013
Esch, van SCM, Kreeke, van de JJS,
Recepten voor een goed gesprek, deel
2.
3e druk, 2008
Week 2
Week 3
Week 4
Week 5
H15, p.267-277
H9.1 en H9.2, p.
173-187
H7.4, p.146-147
H8.1 en H8.2, p.149-152
H8, p.152-158
(tot Adhesie)
H2, p.29-63
H4.1.1 tot H4.1.4, H3, p.66-83
p.90-94
H15, p.276-285
H10, p.231-256
Jongh, de TOH et al, Diagnostiek van
alledaagse klachten.
3e druk, 2011
p.93-98;
p.100-101
Jongh, de TOH et al, Fysische
diagnostiek; uitvoering en
betekenis van het lichamelijk
onderzoek.
2010
p.87-93
p.97-128
13
Studiestof
Week 1 Week 2
Junqueira LC et al, Functionele
histologie.
11e druk, 2012
KinderRAP, zie practicum
Week 4
Week 5
H2, p.37-40
H15, p.353-385
X
Kumar V et al, Robbins
Basic pathology.
9e druk, 2012
(E-book beschikbaar)
Leerdam, van FJM, HiraSing RA,
Basisboek
Jeugdgezondheidszorg.
2010
Week 3
H8, p.309-326
H8: p.
113-122
H9.1, p.
125-126
H9.5 en
H9.6, p.
130-137
H1, p.17-33
H2, p.35-48
H6, p.89-96; 98-99
H14, p.191-201
H3, p.51-67
H13.2.2,
p.177-178
H7, p.101-112
H10, p.139-150
H21, p.279-288
14
Studiestof
Week 1
Week 2
Lissauer T et al, Illustrated textbook of
paediatrics.
4e druk, 2012
H3 en H4, p.31-66
H14, p.241-257; p.
H12, p.201-212
265-268 (tot aan
H14, p.243-247
immune deficiency,
niet figuur 14.25)
Mackenbach JP, Stronks K, Volksgezondheid
en Gezondheidszorg.
6e druk, 2012
Mims C et al, Medical microbiology.
5e druk, 2013
Probst R et al, Basic Otorhinolaryngology.
2006
Week 3
Week 4
(H3 en H4,
p.31-66)
H11, p.181-193 H7, p.97-106
H12, p.213-218 H16, p.277-288
H15, p.271-276 H18, p.325-336
H26, p.451-455; p.
466-467
Week 5
H11, p.193-199
H14, p.262-265;
p.268-270
H19, p.347-354
H28, p.493-501
H5, p.206-233
(Tabel 5.1)
H1, p.3-6
H3, p.27-36
H2, p.7-26
H6, p.43-47
H23, p.303-310 H7, p.49-51
H24, p.313-317
H4, p.37-38
H5, p.41-42
H8, p.53-63
p.108;
p.238-242;
p.350-356
15
Vervolg studiestof:
• alle practicumhandleidingen
• alle als studiestof vermelde websites voor zover van toepassing op de studiestof
• anatomieboek bij practica Huisartsgeneeskunde
• alle colleges voor zover als PowerPoint- of Wordbestand verschenen op Blackboard
• Meningitis en Lichamelijk onderzoek kind
•
als podcast in iTunes https://itunes.apple.com/nl/itunes-u/vumckindergeneeskunde/id427166376?mt=10
•
als video direct http://vumc.mediacore.tv/media/lichamelijk-onderzoek-van-eenkind
De volledige kernboekenlijst vind je op www.med.vu.nl
16

Download Report