Convenant medicatieoverdracht voor de regio

programma van Stichting Drechtzorg
Convenant medicatieoverdracht voor de regio Waardenland
2 juni 2014 (definitieve versie)
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
(
Pagina(|(1((
Colofon
2 juni 2014
Dit convenant is tot stand gekomen met medewerking van:
Annemarie Bernard
beleidsmedewerker Swinhove Groep
Klaas den Besten
huisarts Lindenzoom
Cobie van Beuzekom
verpleegkundig specialist ASVZ
Rini Bom
apotheker Devel Service Apotheek
Sasja van Bommel
apotheker poliklinische apotheek ASz
Ewout-Jan van den Bos
cardioloog ASz
Anne-Marie Doppen
ziekenhuisapotheker RIVAS Zorggroep
Esther van Gulik
office manager huisartsenpost Drechtsteden
Hanneke van der Haar
programmamanager WeMOve
Leo Jetten
programmamanager WeMOve
Mirjam Lieve
procesanalist ASz
Anne-Marie Noorthoek
manager Thuiszorg RST zorgverleners
Marleen Rijneveld
projectmanager Yulius (voorzitter werkgroep)
Martine de Vos
ziekenhuisapotheker RIVAS Zorggroep
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(2((
Inhoudsopgave
1. Inleiding .............................................................................................................................................. 3!
2. Toelichting op het convenant ......................................................................................................... 4!
2.1 Doel ............................................................................................................................................... 4!
2.2 Doelgroep ..................................................................................................................................... 4!
2.3 Kaders voor het convenant ....................................................................................................... 4!
2.4 Overdrachtsmedium: Landelijk Schakelpunt (LSP) ............................................................... 5!
3. Afspraken medicatieoverdracht ..................................................................................................... 7!
3.1 Algemene verantwoordelijkheden bij de overdracht van medicatiegegevens ................ 7!
3.2 Afspraken medicatieoverdracht ............................................................................................... 8!
3.2.1 Welke overdrachtsmomenten vallen binnen het convenant? ...................................... 8!
3.2.1.1 Overdrachtsmoment 1: Thuis wonen met thuiszorg of wonend in een
verzorgingshuis ........................................................................................................................... 9!
3.2.1.2 Overdrachtsmoment 2: Consult in de eerste lijn ................................................. 11!
3.2.1.3 Overdrachtsmoment 3: Opname in een zorginstelling t.b.v. behandeling
(inclusief dagbehandeling) ..................................................................................................... 13!
3.2.1.4 Overdrachtsmoment 4: Ontslag uit instelling naar huis of naar volgende
instelling .................................................................................................................................... 14!
3.2.1.5 Overdrachtsmoment 5: Consult in de tweede lijn............................................... 16!
3.2.1.6 Overdrachtsmoment 6: Verstrekking door apotheek .......................................... 18!
3.2.2 Afspraken samengevat ..................................................................................................... 19!
3.2.2.1 Patiënt ......................................................................................................................... 19!
3.2.2.2 Zorgverlener: voorschrijver ..................................................................................... 20!
3.2.2.3 Zorgverlener: toediener ........................................................................................... 21!
3.2.2.4 Apotheker .................................................................................................................... 22!
4. Voortgangsindicatoren medicatieoverdracht ............................................................................. 23!
Begrippenlijst ....................................................................................................................................... 24!
Bronnen ................................................................................................................................................. 26!
Bijlage 1: Momentopname Roadmap LSP fase 1 en 2.................................................................... 27!
Bijlage 2: Deelnemende zorgorganisaties Stichting Drechtzorg ................................................. 29
Bijlage 3: Globaal overzicht deelnemende zorgsectoren ………………………………………32
Bijlage 4: Advies dossierhouderschap .............................................................................................. 32!
Bijlage 5: Aanzet tot voortgangsindicatoren .................................................................................. 34!
Bijlage 6: Model format AMO (versie 2.0) ....................................................................................... 37!
Bijlage 7: Informatie over samenwerkingsafspraken medicatieveiligheid tussen
voorschrijvers, apothekers en zorginstellingen die hulp bieden bij geneesmiddelengebruik
................................................................................................................................................................ 38!
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(2((
1. Inleiding
Vanaf 2011 geldt de landelijke richtlijn ‘Overdracht van medicatiegegevens in de keten’
voor alle zorgaanbieders in Nederland. Sinds 1 januari 2011 is het verplicht dat er :
1. bij elk contact met een voorschrijver altijd een actueel medicatieoverzicht (AMO1)
beschikbaar is waarop het medisch handelen wordt gebaseerd.
2. bij een spoedopname zo snel mogelijk, maar zeker binnen 24 uur na opname, een
actueel medicatieoverzicht beschikbaar is.
3. bij overdracht naar de volgende schakel zo snel als nodig is voor verantwoorde
zorg, maar zeker binnen 24 uur na consult, het actuele medicatieoverzicht
beschikbaar is.
De landelijke richtlijn richt zich op het optimaliseren van de overdracht van
medicatiegegevens met als doel het (tijdig) beschikbaar hebben van alle relevante en
juiste medicatiegegevens. Deze doelstelling kan enkel gerealiseerd worden door
samenwerking tussen zorgaanbieders in de keten.
De zorginstellingen in de regio Waardenland zijn verenigd in de stichting Drechtzorg. In
deze stichting werken de deelnemende zorginstellingen samen om de zorg voor de patiënt
nader op elkaar af te stemmen. Om medicatieoverdracht in de regio beter te kunnen
organiseren, heeft de deelnemersraad van stichting Drechtzorg ingestemd met het
programma ‘elektronische medicatieoverdracht in Waardenland’. Onderdeel van dit
programma is een regionaal convenant, voor en door samenwerkende zorgaanbieders. Een
werkgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van apothekers, huisartsen, medisch
specialisten en overige relevante zorgaanbieders heeft invulling gegeven aan dit regionale
convenant. Vervolgens is het convenant in een toetsingsronde aangeboden aan de
betrokken zorgaanbieders.
Dit regionale convenant beschrijft de (wettelijke) kaders en de afspraken waaraan
regionale zorgaanbieders gehouden zijn bij het realiseren van een optimale overdracht van
medicatiegegevens. De diverse zorgaanbieders nemen dit convenant als uitgangspunt bij
het inrichten van hun diensten voor elektronische uitwisseling van medicatiegegevens en
bevestigen met elkaar de intentie om het LSP als overdrachtsmedium in te zetten.
1
(Zie(bijlage(6(voor(het(AMO(format((versie(2.0).(Voor(een(overzicht(van(de(uit(te(wisselen(medicatiegegevens(wordt(
verwezen(naar(de(landelijke(richtlijn(‘Overdracht(van(medicatiegegevens(in(de(keten’.(
2
(Zelfstandig(gevestigde(verloskundigen,(psychologen,(fysiotherapeuten(en(tandartsen(vallen((voorlopig)(buiten(scope(van(
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(3((
2. Toelichting op het convenant
2.1 Doel
Het convenant biedt toepasbare concrete afspraken t.b.v. het uitwisselen van
medicatiegegevens voor alle betrokken zorgverleners en apothekers in de regio
Waardenland. Het doel is om fouten in de medicatieoverdracht te voorkomen en de
patiëntveiligheid te vergroten, door bij zorgverlening of verstrekking van geneesmiddelen
altijd te beschikken over een actueel medicatieoverzicht.
Onder uitwisseling van medicatiegegevens wordt verstaan: het actueel houden van het
volledige medicatiedossier, het (zo snel mogelijk, doch uiterlijk binnen 24 uur na opname
of consult) kunnen opvragen en overdragen van het medicatiedossier in de vorm van een
medicatieoverzicht (MO) en het uitwisselen van waarneemgegevens tussen huisartsenpost
en huisarts. Het medicatiedossier bevat naast medicatiegegevens (en stop-start gegevens)
ook intoleranties, comorbiditeit, allergieën (ICA) en laboratoriumwaarden, alsmede de
mogelijkheid voor receptenverkeer.
2.2 Doelgroep
Het convenant geldt voor onderstaande zorgpartijen2 in de regio Waardenland. In het
convenant wordt onderscheid gemaakt tussen de begrippen zorgverlener en apotheker.
Voor een compleet overzicht van de deelnemers van stichting Drechtzorg en betrokken
zorgpartijen, zie bijlage 2 en 3.
O Huisarts(enpost)
O Apotheek3
O Ziekenhuis
O Ouderenzorg
O Revalidatie
O Thuiszorg
O Gehandicaptenzorg
O GGZ
O Maatschappelijke opvang
O Dienst gezondheid en jeugd
O Medisch laboratorium
O Trombosedienst
2.3 Kaders voor het convenant
1. De set afspraken in dit convenant betreft het proces van overdracht van de ene naar de
andere zorginstelling4. De afspraken zijn niet van toepassing op de wijze waarop een
zorginstelling binnen de muren van de eigen praktijk werkt en overdracht binnen
afdelingen regelt. Op de eigen, interne werkwijze blijven de individuele
instellingsprotocollen van toepassing.
2. Het regionaal convenant is van toepassing op elke situatie waarin medicatie wordt
voorgeschreven, gewijzigd of gestopt, ter hand wordt gesteld of door zorgverleners
wordt toegediend en vervolgens wordt overgedragen naar de volgende schakel in de
zorgketen.
3. De afspraken zijn conform de landelijke richtlijn Medicatieoverdracht en het geldende
landelijke format Medicatieoverzicht en ontslagrecept.
2
(Zelfstandig(gevestigde(verloskundigen,(psychologen,(fysiotherapeuten(en(tandartsen(vallen((voorlopig)(buiten(scope(van(
het(convenant.(
3
(Zie(begrippenlijst(voor(een(nadere(onderverdeling(van(‘Apotheek’.(
4
(Met(zorginstelling(wordt(bedoeld:(individuele(zorgaanbieders(en(zorginstellingen.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(4((
4. De afspraken zijn conform vigerende wetgeving inzake de geneeskundige
behandelingsovereenkomst en bescherming persoonsgegevens en sluiten zoveel
mogelijk aan bij normen voor informatieoverdracht die door veldpartijen in de zorg
worden gepropageerd.
5. De afspraken zijn uitvoerbaar en implementeerbaar. Het kan zijn dat bepaalde gestelde
randvoorwaarden of faciliteiten tijdelijk ontbreken bij een zorginstelling. Er wordt dan
door de zorginstelling een fasering aangebracht met de intentie tot volledige
ondersteuning van het convenant te komen voor de afgesproken datum (zie ook
paragraaf 2.4).
6. In deze afspraken worden uitsluitend de processen beschreven die betrekking hebben
op het onderwerp Medicatieoverdracht. Op overige taken zijn deze afspraken niet van
toepassing.
7. Het regionale convenant is onder beheer bij Stichting Drechtzorg. Het document wordt
jaarlijks bekeken op actualiteit en werkbaarheid. Indien er wijzigingen zijn, dan
worden deze vastgesteld door de beheergroep medicatieoverdracht (onder supervisie
van Stichting Drechtzorg) en vervolgens verspreid naar alle aangesloten
zorginstellingen.
8. Stichting Drechtzorg hanteert het regionale convenant als kader, waaraan zij lokale
initiatieven op het gebied van medicatieoverdracht kan toetsen.
9. Daar waar het woord ‘patiënt” wordt gebruikt, wordt steeds bedoeld: de patiënt
(cliënt) en/of diens vertegenwoordiger.
10. Nadere informatie en advies rondom het dossierhouderschap (brondossier) staan
beschreven in bijlage 4.
11. De zorgdossiers moeten adequaat en gestructureerd zijn en indien nodig opgeschoond
worden, zodat de gegevens die uitgewisseld worden zo volledig en correct mogelijk
zijn.
12. De deelnemer organisaties van stichting Drechtzorg zijn zelf verantwoordelijk voor de
implementatie van de afspraken uit het convenant en de uitrol van het LSP binnen de
eigen zorginstelling. Zij regelen ook eventuele koppelingen met het eigen informatieof voorschrijfsysteem.
2.4 Overdrachtsmedium: Landelijk Schakelpunt (LSP)
Alle deelnemende zorginstellingen conformeren zich aan het LSP als regionaal
overdrachtsmedium en zetten zich in om zo spoedig mogelijk hierop aan te sluiten. Zolang
een zorginstelling nog niet is aangesloten op het LSP voor de overdracht van
medicatiegegevens, wordt er gebruik gemaakt van andere media of papier. De afspraken
in het convenant, t.a.v. volledige en tijdige medicatieoverdracht, zijn op andere wijzen
van overdracht (buiten het LSP) onverkort van toepassing.
Het LSP is een netwerk om elektronisch medische gegevens te delen met andere
zorgverleners in de regio. Onder de uitwisseling van medische gegevens valt o.a. het
overzicht van de (voorgeschreven en verstrekte) medicatie, alsmede intoleranties, contraindicaties en allergieën. Waarnemend huisartsen op de huisartsenpost kunnen een
samenvatting van het dossier bij de huisarts inzien. Hiernaast is het mogelijk om via het
LSP 1 op 1 berichten te versturen zoals een waarneembericht of (vooraankondiging)
medicatievoorschrift.
De werkgroep heeft er voor gekozen om het convenant zo op te stellen alsof bepaalde
functionaliteiten van het LSP en de verschillende automatiseringssystemen al beschikbaar
zijn; bijvoorbeeld het versturen van recepten of het raadplegen van
laboratoriumuitslagen.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(5((
De roadmap LSP fase 1 en 2 (bijlage 1; opgesteld door de werkgroep Systemen en
Infrastructuur) is als voorbeeld toegevoegd . De roadmap is een dynamisch document en
wordt regelmatig geactualiseerd en beschikbaar gesteld via de website van Drechtzorg. De
leden van Stichting Drechtzorg beschikken hiermee over een overzicht van beschikbare en
toekomstige functionaliteiten van het LSP, de verschillende automatiseringssystemen en
de stand van zaken bij deelnemers van Drechtzorg.
Zolang functionaliteiten binnen het LSP of automatiseringssystemen niet beschikbaar zijn,
gelden de afspraken uit de kolom ‘Overgangsfase/geen toestemming LSP’.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(6((
3. Afspraken medicatieoverdracht
3.1 Algemene verantwoordelijkheden bij de overdracht van medicatiegegevens
Hieronder zijn de verantwoordelijkheden van de verschillende betrokkenen (zorgverleners,
apothekers en patiënten) bij de overdracht van medicatiegegevens beschreven5.
Verantwoordelijk zijn betekent dat de genoemde betrokkene zelf voldoet aan het
gestelde, of het zorgverleningsproces zodanig organiseert dat voldaan wordt aan het
gestelde. De patiënt is hier ook vermeld, omdat deze continu betrokken is en mede
verantwoordelijkheid draagt.
De patiënt heeft recht op inzage in en recht op een kopie van zijn volledige dossier en
gegevens en heeft als enige het recht om anderen toestemming te geven tot inzage in,
opvragen, gebruik en bijwerken van zijn dossier. De patiënt is verantwoordelijk om alle
informatie over zijn gezondheidstoestand te geven die relevant is voor de zorgverlening.
Hij geeft actief informatie over daadwerkelijk gebruik van alcohol, drugs,
zelfzorgmiddelen, additionele voedingsmiddelen en voorgeschreven geneesmiddelen. De
patiënt kan een wettelijke vertegenwoordiger hebben die in diens plaats treedt indien hij
niet aanspreekbaar is en/of niet in staat is zijn eigen belangen te behartigen. Ook kan de
patiënt een zorgverlener machtigen om het beheer en de toediening van medicatie over te
nemen. Het is van belang dat de patiënt aangeeft welke apotheker als dossierhouder
optreedt en zijn medicatiedossier beheert.
De zorgverlener is verantwoordelijk voor het leveren van verantwoorde zorg. In het
kwaliteitssysteem van de zorginstelling moet vastliggen op welke wijze (hoe, waar,
wanneer en door wie) gegevens met betrekking tot voorschrijven, ter hand stellen,
bewaken en/of toedienen van geneesmiddelen worden vastgelegd en overgedragen.
Wanneer de zorginstelling een geïndiceerde taak heeft in het beheer, het toezicht op of de
toediening van de medicatie, kunnen taken die tot de verantwoordelijkheid van de patiënt
worden gerekend, onder de verantwoordelijkheid van de zorginstelling komen te vallen.
Hierover dient duidelijk te worden gecommuniceerd6 met alle betrokkenen. De
voorschrijver is verantwoordelijk zich ervan te vergewissen dat hij tijdens het contact
met de patiënt het meest actuele medicatieoverzicht heeft. Het gesprek met de patiënt is
essentieel voor een goede medicatieverificatie. De voorschrijver is tevens
verantwoordelijk voor het (doen) registreren en overdragen van alle door hem geïnitieerde
wijzigingen in de medicatiegegevens en contra-indicaties, allergieën en intoleranties. De
toediener (regie geheel of gedeeltelijk overgedragen aan zorgverlener) moet belangrijke
aspecten signaleren over het medicatiegebruik en zo nodig bespreken met voorschrijver of
apotheker. Deze signalen (zoals mogelijke bijwerkingen of gewenste toedieningsvorm)
kunnen van belang zijn voor zowel de voorschrijver als de apotheker bij het opstellen van
een actueel medicatieoverzicht. Voor het toedienen van de juiste medicatie dient men te
beschikken over een toedienlijst en AMO.
De apotheker is verantwoordelijk voor het veilig ter hand stellen en bewaken van de aan
de patiënt voorgeschreven medicatie. Hij organiseert de processen zodanig dat het
overzicht van de door deze apotheker afgeleverde medicatie (maar ook wat in het kader
van de behandeling van de patiënt en diens medicatie verder nog van belang is) actueel is
bij elk overdrachtsmoment naar de volgende zorgschakel. Hij draagt er zorg voor dat
andere zorgverleners hier kennis van kunnen nemen en informeert de huisarts en
(bron)apotheker.
5
(Voor(informatie(over(de(samenwerkingsafspraken(tussen(voorschrijvers,(apotheken(en(zorginstellingen:(zie(bijlage(7.(
(Dit(kan(zowel(schriftelijk(als(via(beveiligde(eOmail.((
6
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(7((
Voor een uitgebreid overzicht van de verantwoordelijkheden (en rechten en plichten) van iedere betrokkene
bij medicatieoverdracht wordt verwezen naar het document ‘Juridisch kader overdracht medicatiegegevens
voor zorgverleners, behorende bij de richtlijn ‘overdracht van medicatiegegevens in de keten’7
3.2 Afspraken medicatieoverdracht
In deze paragraaf worden de concrete verantwoordelijkheden in medicatieoverdracht
beschreven bij de verschillende overdrachtssituaties. Het begrip zorgverlener is daar waar
nodig gespecificeerd in voorschrijver en toediener. In paragraaf 3.2.2 worden de afspraken
samengevat per patiënt, zorgverlener en apotheker.
Er zal tijdelijk sprake zijn van een overgangssituatie van papier naar volledige aansluiting
op het LSP van alle betrokken zorginstellingen (zie ook 2.4). Bij elke overdrachtssituatie is
aangegeven wat de werkwijze is bij gebruik van het LSP en wat de werkwijze is in geval
een zorginstelling nog niet is aangesloten op het LSP. Indien de patiënt geen toestemming
heeft gegeven voor het delen van de medicatiegegevens via het LSP, dan worden de
medicatiegegevens op papier meegegeven aan de patiënt (en daar waar nodig verstuurd
naar een zorginstelling), zodat deze de gegevens zelf door kan geven aan de volgende
zorgverlener of apotheker. De patiënt is er verantwoordelijk voor dat iedere zorgverlener
die zorg levert aan de patiënt op de hoogte wordt gebracht van zijn gezondheidstoestand
die relevant is voor de zorgverlening (zie paragraaf 3.1). De zorgverlener en apotheker
moeten de patiënt hierop attenderen, alsmede op de gevaren en risico’s.
Voor de afspraken omtrent medicatieregistratie en medicatieoverdracht binnen
zorginstellingen wordt verwezen naar de interne individuele instellingsprotocollen.
3.2.1 Welke overdrachtsmomenten vallen binnen het convenant?
Het convenant geeft afspraken voor de volgende overdrachtsmomenten/momenten van
onderling zorgcontact:
1. Thuis wonen, met thuiszorg, of wonend in een verzorgingshuis – indien de patiënt de
regie over zijn medicatiegebruik geheel of gedeeltelijk heeft overgedragen aan de
thuiszorg, het verzorgingshuis of het transmuraal team (ziekenhuis).
2. Consult in de eerste lijn
3. Opname in een zorginstelling t.b.v. behandeling (inclusief dagbehandeling)
4. Ontslag uit zorginstelling naar huis of naar volgende zorginstelling
5. Consult in de tweede lijn
6. Verstrekking door openbare apotheek
7. Medicatieoverdracht overige sectoren (zie paragraaf 3.2.3)
7
(ActiZ,(GGZ(Nederland,(IGZ,(KNMG,(KNMP,(LEVV,(LHV,(NFU,(NHG,(NICTIZ,(NPCF,(NVVA,(NVZ,(NVZA,(Orde,(V&VN,(VWS(en(
ZN.(De(IGZ(en(VWS(zijn(de(initiatiefnemers(en(aanjagers(van(de(richtlijn.(
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(8((
3.2.1.1 Overdrachtsmoment 1: Thuis wonen met thuiszorg of wonend in een verzorgingshuis
(indien de patiënt de regie over zijn medicatiegebruik geheel of gedeeltelijk heeft overgedragen aan een zorgverlener)
Deelnemende partijen: thuiszorg, verzorgingshuis, apotheker, voorschrijver, transmuraal team.
Wanneer is er een actueel
medicatieoverzicht nodig?
Hoe komt het actueel
medicatieoverzicht
beschikbaar bij de
toedienende zorginstelling?
Hoe komt de toedienlijst
beschikbaar bij de
toedienende zorginstelling?
Afspraken met LSP
Bij elk moment van toedienen.
Overgangsfase / geen toestemming LSP
De apotheker
! verwerkt alle verstrekkingen en wijzigingen in
medicatiegegevens en ICA in het eigen (op het LSP
aangesloten) informatiesysteem.
De apotheker vraagt de patiënt
toestemming voor het overdragen van
medicatiegegevens, meldt het dossier
eenmalig aan bij het LSP en geeft het
actueel medicatieoverzicht op papier
mee aan de patiënt en/of stuurt dit op
naar de toedienende zorginstelling
(binnen 24 uur na consult).
Zie afspraken met LSP.
De apotheker geeft elke patiënt een toedienlijst8 mee als er
iets gewijzigd is in het medicijngebruik of stelt de toedienlijst
beschikbaar aan de toedienende zorginstelling (op papier).
De toedienlijst is gebaseerd op het AMO.
Wat zijn relevante afspraken De toedienende zorginstelling
t.a.v. medicatie(gegevens)
! tekent de toedienlijst af (toedienregistratie)
tijdens het contact met de
patiënt?
De toedienende zorginstelling raadpleegt
het papieren AMO en archiveert het AMO
in het eigen dossier. Het voorgaande AMO
wordt vernietigd.
Hoe worden wijzigingen
rondom het toedienen
overgedragen?
De toedienende zorginstelling overlegt mogelijke relevante
(klinische) medicatiesignalen met de voorschrijver of
apotheker.
Bij wijzigingen in de medicatiegegevens (zoals ander
geneesmiddel of toedieningsvorm):
! De voorschrijver maakt zo nodig een nieuw recept aan via
het (bij het LSP aangesloten) elektronisch
voorschrijfsysteem.
! De apotheker verwerkt alle wijzigingen in
medicatiegegevens en ICA in het eigen (op het LSP
aangesloten) informatiesysteem (zie paragraaf 3.2.1.6).
! Eventuele nieuwe allergieën worden bij voorkeur door de
voorschrijver geverifieerd en door de voorschrijver (of
apotheker) verwerkt in het eigen (bij het LSP aangesloten)
informatiesysteem.
! De apotheker past de toedienlijst aan en geeft de
aangepaste versie mee aan de patiënt en/of stuurt deze
naar de zorginstelling.
Hoe snel vindt de overdracht
plaats?
De voorschrijver geeft indien nodig een
nieuw recept mee of verstuurt deze naar
de apotheker. Indien de voorschrijver
medicatie stopt, dan wordt er een
stoprecept meegegeven / verstuurd t.b.v.
de apotheker.
De apotheker geeft de patiënt een nieuw
AMO mee en stuurt het AMO zo nodig naar
de zorginstelling.
Eventuele nieuwe (geverifieerde)
allergieën worden vastgelegd in het eigen
dossier / systeem en doorgegeven aan de
apotheker en toedienende zorginstelling.
Zo snel als nodig is voor de te leveren zorg, doch binnen 24 uur na consult.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(10((
3.2.1.2 Overdrachtsmoment 2: Consult in de eerste lijn
Deelnemende partijen: voorschrijver, apotheker, dienst gezondheid en jeugd (GGD)
Wanneer is er een actueel
medicatieoverzicht nodig?
Hoe komt het actueel
medicatieoverzicht
beschikbaar bij de
voorschrijver in de eerste
lijn?
Afspraken met LSP
Overgangsfase / geen toestemming LSP
Bij elk moment van voorschrijven (of wijzigen medicatiegegevens) door de voorschrijver in de eerste lijn.
De verstrekkende apotheek en voorschrijvende zorginstelling
!
verwerken alle mutaties in medicatiegegevens en ICA in
het eigen (bij het LSP aangesloten) informatiesysteem,
alsmede eventuele nieuwe laboratoriumgegevens (ook via
medische laboratoria).
!
geven zo nodig de (op het AMO gebaseerde) toedienlijst
op papier mee aan de patiënt (voor eigen gebruik).
De toedienende zorginstelling
!
geeft de toedienlijst op papier mee aan de patiënt (indien
van toepassing).
De apotheek of voorschrijvende
zorginstelling geeft het AMO op papier
mee aan de patiënt.
Wat zijn relevante afspraken De voorschrijver in de eerste lijn
t.a.v. medicatie(gegevens)
! vraagt de medicatiegegevens, ICA en eventueel
tijdens het contact met de
laboratoriumgegevens en professionele samenvatting op via
patiënt?
het LSP.
! neemt het medicatieoverzicht door met de patiënt /
verifieert de medicatiegegevens / ICA (bij wijzigingen) en
eventueel het gebruik van alcohol en drugs.
De voorschrijver in de eerste lijn
verifieert de medicatie (gerelateerde)
gegevens met de patiënt (bij
wijzigingen).
Hoe worden de
medicatiegegevens
overgedragen naar de
volgende zorginstelling?
De voorschrijver in de eerste lijn vraagt
de patiënt toestemming voor het delen
van de medicatiegegevens via het LSP en
meldt het dossier van de patiënt eenmalig
aan bij het LSP.
De voorschrijver in de eerste lijn
! registreert alle door hem geïnitieerde wijzigingen in
medicatiegegevens en ICA in het eigen (bij het LSP
aangesloten) informatiesysteem
! verstuurt het recept via het LSP naar de apotheker
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(11((
De voorschrijver in de eerste lijn vraagt,
indien nodig en met toestemming van de
patiënt, het AMO op bij de apotheker.
!
!
stelt een professionele samenvatting van het medisch
dossier beschikbaar (voor waarnemend huisartsen, indien
van toepassing)
geeft de patiënt eventueel een (op een AMO gebaseerd)
toedienlijst mee op papier (voor eigen gebruik)
De verstrekkende apotheek: zie paragraaf 3.2.1.6.
De voorschrijver in de eerste lijn maakt
de recepten digitaal aan en geeft deze
mee aan de patiënt of verstuurt het
recept digitaal naar de apotheker. Indien
de voorschrijver medicatie stopt, dan
wordt er een stoprecept meegegeven /
verstuurd t.b.v. de apotheker.
De voorschrijver in eerste lijn geeft het
AMO op papier mee aan de patiënt en
stuurt het AMO zo nodig op naar de
volgende zorgverlener.
Hoe vindt
medicatieoverdracht plaats
bij waarneming?
De waarnemend huisarts
! vraagt medicatiegegevens, ICA, de professionele
(huisartsen)samenvatting en eventueel
laboratoriumgegevens op via het LSP
! registreert alle door hem geïnitieerde wijzigingen in
medicatiegegevens en ICA in het eigen (op het LSP
aangesloten) informatiesysteem, alsmede overige relevante
medische waarneemgegevens
! verstuurt het recept via het LSP naar de apotheker
De waarnemend huisarts verstuurt een
waarneembericht naar de huisarts van de
patiënt.
De professionele samenvatting bevat de volledige episodelijst,
de journaallijst van de laatste 5 consulten, het
medicijngebruik en de actuele overdrachtsgegevens.
Hoe snel vindt de overdracht
plaats?
Zo snel als nodig is voor de te leveren zorg, doch binnen 24 uur na consult.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(12((
3.2.1.3 Overdrachtsmoment 3: Opname in een zorginstelling t.b.v. behandeling (inclusief dagbehandeling)
Deelnemende partijen: ziekenhuis, verpleeghuis, GGZ, gehandicaptenzorg, revalidatiecentrum
Wanneer is er een actueel
medicatieoverzicht nodig?
Hoe komt het actueel
medicatieoverzicht
beschikbaar bij de (opname)
zorginstelling?
Afspraken met LSP
Overgangsfase / geen toestemming LSP
Bij elke patiënt die opgenomen wordt (bij aanvang behandeling).
De verstrekkende apotheek en zorginstellingen
!
verwerken alle mutaties in medicatiegegevens en ICA in
het eigen (bij het LSP aangesloten) informatiesysteem,
alsmede eventuele nieuwe laboratoriumgegevens (ook via
medische laboratoria).
!
geven zo nodig de (op het AMO gebaseerde) toedienlijst
op papier mee aan de patiënt (voor eigen gebruik).
De openbare apotheek of voorgaande
zorginstelling geeft het AMO op papier
mee aan de patiënt.
De zorginstelling vraagt, indien nodig en
met toestemming van de patiënt, het
AMO op bij de apotheek.
De toedienende zorginstelling (of apotheek)
!
geeft de (op het AMO gebaseerde) toedienlijst op papier
mee aan de patiënt (indien van toepassing).
Wat zijn relevante afspraken
t.a.v. medicatie(gegevens)
tijdens het contact met de
patiënt?
De zorginstelling
!
vraagt de medicatiegegevens, ICA en
laboratoriumgegevens op via het LSP.
De voorschrijver verifieert de medicatie
(gerelateerde) gegevens met de patiënt
(bij wijzigingen).
De voorschrijver
! vergewist zich ervan dat het actuele overzicht beschikbaar
is bij aanvang van de behandeling
! neemt het medicatieoverzicht door met de patiënt /
verifieert de medicatiegegevens, eventuele
zelfzorgmiddelen, ICA en indien nodig voor verantwoorde
zorg, welke drugs en alcohol daadwerkelijk door de patiënt
worden gebruikt
! is verantwoordelijk voor het registreren van elke wijziging
in medicatiegegevens of ICA in het eigen (bij het LSP
aangesloten) registratiesysteem
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(13((
Hoe snel vindt de overdracht
plaats?
Zo snel als nodig is voor de te leveren zorg, doch binnen 24 uur na opname.
3.2.1.4 Overdrachtsmoment 4: Ontslag uit instelling naar huis of naar volgende instelling9
Deelnemende partijen: ziekenhuis, verpleeghuis, GGZ, gehandicaptenzorg, revalidatiecentrum, apotheek, thuiszorg.
Afspraken met LSP
Overgangsfase / geen toestemming LSP
Wanneer is er een actueel
Bij elke patiënt die ontslagen wordt en waarbij er medicatie gewijzigd/toegediend is tijdens de opname.
medicatieoverzicht nodig?
Wat zijn relevante afspraken De voorschrijver
Zie afspraken met LSP.
t.a.v. medicatie(gegevens)
! is eind verantwoordelijk voor de resubstitutie naar
tijdens het contact met de
thuismedicatie bij ontslag
patiënt?
! is eindverantwoordelijk voor de verificatie van de
ontslagmedicatie
! verzorgt binnen 24 uur na ontslag de (voorlopige)
ontslagbrief aan verwijzer / huisarts met daarin de
medicatiegegevens en reden van wijziging van medicatie
Hoe komt het actueel
9
De voorschrijver
De voorschrijver vraagt de patiënt
(Zie(ook(‘Aanbevolen(werkwijze(bij(het(gebruik(van(het(medicatieoverzicht(en(recept(bij(ontslag’((KNMP).(
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(14((
medicatieoverzicht
beschikbaar bij de volgende
zorginstelling?
!
!
registreert (vóór ontslag) alle door hem geïnitieerde
medicatiewijzigingen en ICA in het eigen (bij het LSP
aangesloten) elektronisch voorschrijfsysteem
verstuurt het recept via het LSP naar de apotheker
De verstrekkende apotheek: zie paragraaf 3.2.1.6.
toestemming (opt-in) voor beschikbaar
stellen van de medicatiegegevens via het
LSP en meldt het dossier van de patiënt
eenmalig aan bij het LSP (mogelijk
gedelegeerd naar een andere
discipline/afdeling binnen de
zorginstelling).
De voorschrijver maakt het recept
digitaal aan en geeft het recept op papier
mee aan de patiënt (of verstuurt het
recept digitaal naar de apotheker),
alsmede een print-out van het AMO.
Indien de voorschrijver medicatie stopt,
dan wordt er een stoprecept meegegeven
/ verstuurd t.b.v. de apotheker.
Bij overdracht naar een andere
zorginstelling wordt het AMO desgewenst
verzonden naar desbetreffende
zorginstelling.
Hoe snel vindt de overdracht
plaats?
Zo snel als nodig is voor de te leveren zorg, doch binnen 24 uur na ontslag.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(15((
3.2.1.5 Overdrachtsmoment 5: Consult in de tweede lijn
Deelnemende partijen: ziekenhuis, GGZ, apotheek
Wanneer is er een actueel
medicatieoverzicht nodig?
Hoe komt het actueel
medicatieoverzicht
beschikbaar bij de
zorginstelling?
Afspraken met LSP
Overgangsfase / geen toestemming LSP
Bij elk moment van voorschrijven (of wijzigen medicatiegegevens) door de poliklinisch voorschrijver in de
tweede lijn.
Bij elk moment van toedienen van medicatie.
De verstrekkende apotheker en zorginstellingen
!
verwerken alle mutaties in medicatiegegevens en ICA in
het eigen (bij het LSP aangesloten) informatiesysteem,
alsmede eventuele nieuwe laboratoriumgegevens (ook via
medische laboratoria).
!
geven zo nodig de (op AMO gebaseerde) toedienlijst op
papier mee aan de patiënt (voor eigen gebruik).
De toedienende zorginstelling (of apotheek)
!
geeft de (op het AMO gebaseerde) toedienlijst op papier
mee aan de patiënt (indien van toepassing).
Wat zijn relevante afspraken De voorschrijver
t.a.v. medicatie(gegevens)
! neemt het medicatieoverzicht door met de patiënt /
tijdens het contact met de
verifieert de medicatiegegevens en ICA (bij wijzigingen)
patiënt?
! stelt bij relevante wijzigingen in de medicatiegegevens een
brief op met medicatie en reden van wijziging.
! geeft de patiënt zo nodig een actueel medicatieoverzicht
mee op papier (voor eigen gebruik)
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(16((
De apotheker, huisarts of zorginstelling
(bij verwijzing) geeft het AMO op papier
mee aan de patiënt.
Indien het een controlegesprek betreft,
benadrukt de voorschrijver dat de patiënt
volgende keer weer AMO ophaalt bij de
apotheker waar hij doorgaans komt en
meeneemt (bij tussentijdse wijzigingen).
De zorginstelling vraagt, indien nodig en
met toestemming van de patiënt, het
AMO op bij de apotheek.
De voorschrijver vraagt de patiënt
toestemming (opt-in) voor beschikbaar
stellen van de medicatiegegevens via het
LSP en meldt het dossier van de patiënt
eenmalig aan bij het LSP (mogelijk
gedelegeerd naar een andere
discipline/afdeling binnen de
zorginstelling)
Hoe komt het actueel
medicatieoverzicht
beschikbaar bij de volgende
zorginstelling?
De voorschrijver
! registreert alle door hem geïnitieerde medicatiewijzigingen
en ICA in het eigen (bij het LSP aangesloten) elektronisch
voorschrijfsysteem
! verstuurt het recept via het LSP naar de apotheker
De verstrekkende apotheek: zie paragraaf 3.2.1.6.
De voorschrijver maakt het recept
digitaal aan en geeft het recept op papier
mee aan de patiënt (of verstuurt het
recept digitaal naar de apotheker),
alsmede een nieuwe print-out van het
AMO (of aanpassingen op het papieren
overzicht).
Indien de voorschrijver medicatie stopt,
dan wordt er een stoprecept meegegeven
/ verstuurd t.b.v. de apotheker.
Bij overdracht naar een andere
zorginstelling wordt het AMO verzonden
naar desbetreffende zorginstelling.
Hoe snel vindt de overdracht
plaats?
Zo snel als nodig is voor de te leveren zorg, doch binnen 24 uur na consult.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(17((
3.2.1.6 Overdrachtsmoment 6: Verstrekking door apotheek10
Deelnemende partijen: apotheker en voorschrijvende zorginstelling.
Afspraken met LSP
Wanneer is er een actueel
Bij elk moment van verstrekken van medicatie.
medicatieoverzicht nodig?
Hoe komt het actueel
De voorschrijvende instelling
medicatieoverzicht
!
verwerkt alle mutaties in medicatiegegevens en ICA in het
beschikbaar bij de
eigen (bij het LSP aangesloten) informatiesysteem,
apotheek?
alsmede eventuele nieuwe laboratoriumgegevens (ook via
medische laboratoria).
Wat zijn relevante afspraken De apotheker
t.a.v. medicatie(gegevens)
! haalt alle mutaties in medicatiegegevens / ICA en de
tijdens het contact met de
recepten op via het LSP en raadpleegt eventueel
patiënt?
laboratoriumuitslagen
! neemt het medicatieoverzicht door met de patiënt /
verifieert de medicatiegegevens en ICA
! werkt indien van toepassing de toedienlijst (op papier) bij
! verstrekt de voorgeschreven medicatie
Hoe komt het actueel
medicatieoverzicht
beschikbaar bij de volgende
zorginstelling?
Overgangsfase / geen toestemming LSP
De voorschrijvende instelling maakt het
recept digitaal aan en print het recept
(indien digitale verzending niet mogelijk
is) en AMO om mee te geven aan de
patiënt t.b.v. de apotheek.
De apotheker vraagt de patiënt
toestemming (opt-in) voor beschikbaar
stellen van de medicatiegegevens via het
LSP en meldt het dossier van de patiënt
eenmalig aan bij het LSP.
De apotheker
De apotheker geeft een papieren AMO
! registreert alle door hem geïnitieerde wijzigingen in
mee en/of verstuurt deze naar de
medicatiegegevens en ICA in het eigen (bij het LSP
zorginstelling.
aangesloten) informatiesysteem / dossier
De verstrekkende apotheek (indien niet
! geeft zo nodig de aangepaste (op het AMO gebaseerde)
de bronapotheek) stuurt het AMO naar de
toedienlijst op papier mee aan de patiënt en/of stuurt
apotheek waar men doorgaans komt.
deze naar de zorginstelling.
Hoe snel vindt de overdracht Zo snel als nodig is voor de te leveren zorg, doch binnen 24 uur na verstrekking.
plaats?
10
(Inclusief(verstrekking(van(overgehevelde(medicatie(aan(de(patiënt((door(poliklinische(apotheek(of(ziekenhuisapotheek)(
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(18((
3.2.2 Afspraken samengevat
In dit hoofdstuk worden de verantwoordelijkheden in medicatieoverdracht beschreven van
de patiënt, zorgverlener en de apotheker. De zorgverlener is zo nodig gespecificeerd in
voorschrijver en toediener.
3.2.2.1 Patiënt
Situatie:
bezoek aan/van zorgverlener en bezoek aan apotheker
Speler:
patiënt
Gebruik van LSP
!
Overgangssituatie of geen toestemming
LSP
! Verlenen toestemming aan zorgverlener
voor het opvragen van
medicatiegegevens bij apotheker
! Opvragen medicatieoverzicht bij
apotheker
! Meenemen medicatieoverzicht naar
zorgverlener of apotheker
! Direct afleveren recept aan apotheker
! Direct afleveren van het actueel
medicatieoverzicht aan apotheker of
volgende zorgverlener
Verlenen toestemming (opt-in) aan
zorgverleners en apothekers via de
website www.ikgeeftoestemming.nl,
mondeling of op papier
Altijd
! Meenemen doseringsschema trombosedienst / toedienlijst (indien van toepassing)
! Melden van / volledig zijn over (huidig/nieuw/gewijzigd) medicijngebruik (inname)
! Melden gebruik van zelfzorgmiddelen, additionele voedingsmiddelen en middelen
verkregen via internetapotheken of buitenlandse apotheken
! Melden van reacties / allergieën
! Melden van alcohol- en drugsgebruik
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(19((
3.2.2.2 Zorgverlener: voorschrijver
Situatie:
poliklinisch consult of opname (t.b.v. onderzoek en/of behandeling)
Spelers:
(waarnemend) huisarts, huisartsenpost, ziekenhuis, GGZ instelling,
verpleeghuis, instelling gehandicaptenzorg en revalidatie (afhankelijk van
instelling), dienst gezondheid en jeugd (GGD)
Gebruik van LSP
!
!
!
!
!
!
Overgangssituatie of geen toestemming
LSP
! Vragen toestemming / opt-in voor
beschikbaar stellen van
medicatiegegevens/ aanmelden dossier
! Vragen toestemming voor opvragen van
medicatiegegevens bij apotheker
! Opvragen medicatieoverzicht bij
apotheker of patiënt
! Vragen doseringsschema trombose
! Opstellen / bijwerken
medicatieoverzicht inclusief ICA
! Meegeven recept aan patiënt of digitaal
/ per fax versturen recept aan
apotheker inclusief naam en specialisme
voorschrijver, beoogde behandelduur en
indicatie
! Meegeven/versturen stoprecept t.b.v.
apotheker (indien gestopte medicatie)
! Meegeven van het actueel
medicatieoverzicht aan patiënt inclusief
ICA
! Benadrukken medicatieoverzicht
overdragen aan volgende zorgverlener /
apotheker
! Indien geïndiceerde zorg voor
medicatie: doorgeven wijzigingen in
medicatiegegevens (aan o.a. thuiszorg
of verzorgingshuis)
! Actief aan apotheker doorgeven van
wijzigingen in medicatiegegevens
middels een mutatiebericht zonder
recept (inclusief reden)
! Ontvangen en verwerken van recept
retourinformatie van apotheker (indien
zorgverlener = huisarts)
Opvragen medicatiegegevens en ICA
Opvragen samenvatting
huisartsendossier (indien waarnemend
huisarts / huisartsenpost)
Raadplegen laboratoriumuitslagen
Elektronische registratie in eigen (op
het LSP aangesloten)
voorschrijfsysteem van alle door de
voorschrijver geïnitieerde
medicatiewijzigingen (nieuw/gewijzigd
/gestopt) en geverifieerde gewijzigde
ICA
Versturen waarneembericht naar eigen
huisarts (indien waarnemend huisarts /
huisartsenpost)
Verzenden recept naar apotheker
Altijd
! Zich ervan vergewissen dat er een actueel medicatieoverzicht is bij aanvang van het
consult / opname.
! Doornemen medicatieoverzicht met patiënt / Verifiëren van medicatiegegevens en
ICA.
! Registratie in / bijwerken van zorgsysteem of dossier bij wijzigingen in
medicatiegegevens en ICA.
! Opstellen en direct meegeven van de (op het AMO gebaseerde) toedienlijst (papier)
t.b.v. patiënt (zo nodig).
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(20((
!
Verzorgen (voorlopige) brief met medicatie en reden van wijziging aan verwijzer /
huisarts (indien er sprake is van een relevante wijziging in medicatie).
3.2.2.3 Zorgverlener: toediener
Situatie:
toedienen van medicatie aan patiënt
Spelers:
thuiszorg, verpleeghuis, verzorgingshuis, gehandicaptenzorg, GGZ instelling,
ziekenhuis, revalidatiecentrum.
Gebruik van LSP
!
!
Overgangssituatie of geen toestemming
LSP
! Vragen toestemming voor opvragen van
medicatiegegevens bij apotheker
! Opvragen medicatieoverzicht /
toedienlijst bij apotheker
! Archiveren van actueel
medicatieoverzicht in dossier (en
vernietigen van oude
medicatieoverzichten)
Raadplegen medicatiegegevens en ICA
Raadplegen laboratoriumuitslagen
Altijd
! Geven van uitleg aan patiënt over toe te dienen geneesmiddel(en) en
toedieningsvorm.
! Bijhouden toedieningsregistratie.
! Meegeven toedienlijst aan patiënt (bij consult, opname of bij overdracht van patiënt
naar andere zorginstelling).
! Benadrukken dat toedienlijst overdragen wordt aan volgende zorgverlener /
apotheker.
! Relevante klinische symptomen gerelateerd aan medicatie worden overlegd met de
voorschrijver (voorkeur) of apotheker.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(21((
3.2.2.4 Apotheker
Situatie:
verstrekken van geneesmiddelen
Spelers:
openbare apotheek (waaronder poliklinische apotheek), apotheekhoudende
huisarts
Gebruik van LSP
!
!
!
!
Overgangssituatie of geen toestemming
LSP
! Vragen toestemming / opt-in voor
beschikbaar stellen van
medicatiegegevens/ aanmelden dossier.
! Aanleveren medicatieoverzicht en
toedienlijst aan zorgverlener (op
verzoek en met toestemming patiënt)
! Vragen doseringsschema trombose
! Indien geïndiceerde zorg voor
medicatie: doorgeven wijzigingen in
medicatiegegevens aan o.a. thuiszorg of
verzorgingshuis
! Meegeven/versturen, indien van
toepassing, van toedienlijst
! Meegeven actueel medicatieoverzicht
aan patiënt t.b.v. volgende zorgverlener
! Benadrukken medicatieoverzicht
overdragen aan volgende zorgverlener /
apotheker
! Verstrekken retourinformatie aan
huisarts.
! Doorgeven van relevante informatie aan
de trombosedienst
Opvragen medicatiegegevens en ICA
Opvragen van recepten en
mutatieberichten
Raadplegen laboratoriumuitslagen
Bijwerken (op het LSP aangesloten)
informatiesysteem bij wijzigingen
medicatiegegevens of ICA
Altijd
! Doornemen medicatieoverzicht met patiënt / Verifiëren van medicatiegegevens en ICA
! Registratie in / bijwerken van zorgsysteem / dossier bij wijzigingen in
medicatiegegevens en ICA
! Opstellen en direct meegeven van de (op AMO gebaseerde) toedienlijst (papier) t.b.v.
patiënt (zo nodig)
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(22((
3.2.3 Overige sectoren
Medisch laboratorium
Het is de wens om aangesloten medische laboratoria nieuwe laboratoriumuitslagen (een
vastgestelde beperkte selectie) aan te laten melden via het LSP.
Ten tijde van het opstellen van dit convenant was het echter nog niet duidelijk hoe deze
functionaliteit wordt ingericht en is het nog niet mogelijk regionale afspraken over
uitwisseling op te stellen. Zodra dit het geval is wordt het convenant hierop aangepast.
Trombosedienst
Idem
4. Voortgangsindicatoren medicatieoverdracht
Alle deelnemende zorginstellingen bieden transparantie in de door hun geleverde kwaliteit
van de zorg via aangeleverde voortgangsindicatoren (zie bijlage 5). Instellingen krijgen
hierdoor de mogelijkheid om de kwaliteit van hun geleverde zorg te tonen. Het levert hen
ook direct inzicht in welke verbeteringen er (intern en regionaal) gemaakt kunnen worden.
Bij het opstellen van deze indicatoren is rekening gehouden met het bewaken van de
kwaliteit en volledigheid van de gegevens (monitoring van kwaliteit en voortgang) die
worden uitgewisseld.
Stichting Drechtzorg zal een beheergroep aanstellen die jaarlijks aan de hand van de
voortgangsindicatoren zal evalueren en monitoren in hoeverre het regionale convenant, de
interne protocollen en onderlinge processen op het gebied van medicatieoverdracht
worden nageleefd door alle deelnemende instellingen. De beheergroep zal na evaluatie
aan alle deelnemers rapporteren waarbij de scores worden weergegeven en
aanbevelingen/voorstellen ter verbetering zijn opgenomen.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(23((
Begrippenlijst
LSP
Landelijk Schakelpunt: elektronische uitwisseling van
medicatiegegevens.
Medicatiedossier
Compleet en actueel overzicht van de medicatie (inclusief mutaties)
die aan een patiënt is voorgeschreven, alsmede allergieën,
intoleranties, contra-indicaties, bloeduitslagen en het versturen van
recepten.
MO
Medicatieoverzicht: de actuele registratie per patiënt van alle
geneesmiddelen (al dan niet op recept) en relevante gegevens over
het gebruik daarvan in een periode van tenminste drie maanden
voorafgaand aan het moment van aanmaak en gebruik van dat
medicatieoverzicht of zolang als nodig is voor verantwoorde zorg.
Inclusief de reden van voorschrijven en inclusief allergieën,
intoleranties en contra-indicaties.
AMO
Actueel medicatieoverzicht: het medicatieoverzicht dat geverifieerd
is met de patiënt.
Medicatieverificatie Het vaststellen van de daadwerkelijk gebruikte medicatie om
zodoende tot een actueel en waarheidsgetrouw medicatieoverzicht te
komen.
Toediening
Van “toedienen van medicijnen” is sprake als de patiënt niet zelf de
verantwoordelijkheid kan dragen voor inname, aanbrengen of
inbrengen ervan volgens voorschrift.
Toedienlijst
Een overzicht van de te gebruiken medicatie met aanvullende ruimte
om elke inname, toediening of reden van niet-inname af te tekenen.
Het bevat dus de mogelijkheid om tijd, toediener en paraaf te
noteren en ook eventuele bijzonderheden.
ICA
Intoleranties, contra-indicaties en allergieën.
Voorschrijver
Zorgverlener die volgens de wet bevoegd is tot het voorschrijven van
geneesmiddelen: artsen, verpleegkundig specialisten, physician
assistants, tandartsen en verloskundigen (beperkte bevoegdheid:
alleen op hun gebied van deskundigheid).
Apotheek
Een organisatie waar medicijnen op recept en zelfzorgmiddelen
worden verkocht / verstrekt. Er bestaan verschillende soorten
apotheken:
Stadsapotheek:
openbare apotheek; daar waar de
patiënt doorgaans zijn medicatie ophaalt
openbare apotheek die gevestigd is
in/nabij een ziekenhuis en
geneesmiddelen aflevert aan nietgehospitaliseerde patiënten
Poliklinische apotheek:
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(24((
Dienstapotheek:
samenwerkingsverband van openbare
apothekers (en ev. apotheekhoudende
huisartsen); in de avond, nacht en het
weekend geopend voor het afhalen van
spoedeisende geneesmiddelen
Apotheekhoudende huisarts:een zelfstandig gevestigde huisarts met
apotheekvergunning
Ziekenhuisapotheek:
een apotheek gevestigd in het
ziekenhuis; zorgt voor bereiding en
aflevering van geneesmiddelen aan
gehospitaliseerde patiënten
Internetapotheek:
een apotheek waar patiënten online
geneesmiddelen kunnen bestellen
Opt-in
Het geven van toestemming door een patiënt aan een zorgverlener
voor het elektronisch delen van medische gegevens met andere
zorgverleners.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(25((
Bronnen
?
Plan van aanpak programma regionale medicatieoverdracht, 23 september 2013.
(Stichting Drechtzorg)
? Landelijke richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten, 25 april 2008.
(Inspectie voor de Gezondheidszorg)
? Juridisch kader overdracht medicatiegegevens voor zorgverleners, behorende bij de
richtlijn overdracht van medicatiegegevens in de keten, oktober 2010.(Landelijke
Juridische Expertgroep)
? Regionaal protocol medicatieoverdracht voor de kernregio, 4 maart 2013.(Zorg en
Zekerheid)
? Regionaal protocol overdracht medicatiegegevens, mei 2011. (IZO Twente)
? Handreikingen voor zes overdrachtssituaties, 3 november 2010.
? Afspraken medicatieoverdracht Oss Veghel Uden, januari 2012. (werkgroepen Oss,
Uden, Veghel)
? Begrippenlijst Overdracht van medicatiegegevens in de keten, oktober 2008.
(www.medicatieoverdracht.nl)
? Actieplan werkgroep processen en protocollen, november 2013.(Stichting Drechtzorg)
? User requirements specification Medicatieoverzicht 2.0, 26 februari 2013. (ORIA)
? LESA Actueel medicatieoverzicht in de eerste lijn, augustus 2010.(KNMP en LHV e.a.)
? Aanbevolen werkwijze bij het gebruik van het medicatieoverzicht en recept bij ontslag
26 februari 2013. (KNMP),
Website:
? http://www.drechtzorg.nl/projecten/transmurale_medicatieoverdracht (Stichting
Drechtzorg)
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(26((
Bijlage 1: Momentopname Roadmap LSP fase 1 en 2
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(27((
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(28((
Bijlage 2: Deelnemende zorgorganisaties Stichting Drechtzorg
Gehandicaptenzorg (regio Waardenland)
ASVZ
Gemiva-SVG
Philadelphia
Syndion
GGZ/Maatschappelijke opvang
Leger des Heils (ZWN)
De Hoop GGZ
Yulius
Huisartsen
Alle (apotheekhoudende) huisartsen in regio
Waardenland
Huisartsenpost Gorinchem
Huisartsenpost Dordrecht
Verpleging, Verzorging en Thuiszorg (VVT)
AV Zorggroep
Cedrah
Zorggroep Crabbehoff
Huis ter Leede
De Merwelanden
Riederborgh
Het Spectrum
Waardeburgh
Zorgwaard
Aafje
Internos, Stichting Katholieke Thuiszorg
RST Zorgverleners
De Blije Borgh
Stichting Protestantse
De Lange Wei
Leger des Heils ZWN
Stichting Het Parkhuis
Rivas Zorggroep
Swinhove Groep
De Wielborgh
Van den Dool Zorg & Begeleiding
Agathos Thuiszorg
Rivas Thuiszorg
Dienst Gezondheid en Jeugd
Dienst Gezondheid en Jeugd Zuid-Holland
Zuid
Apotheken
Apotheek Almkerk
Kringapotheek Dok
Mediq Apotheek Merwede
Mediq Apotheek Wantij
Mediq Apotheek Stadspolders
Admiraal Kring Apotheek
Apotheek Sterrenburg
Apotheek De Jagerweg
Centraal Apotheek Zwijndrecht BV
Devel Apotheek
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
Kringapotheek de Alblas
Planeten Apotheek
Mediq Apotheek Helleman
Escura Apotheek De Vijzel
Mediq Apotheek Amazone
Service Apotheek Crabbehof
Lloyds Apotheek Dubbeldam
Apotheek Galilea-Zuid
Veer Apotheek Walburg BV
Mediq Apotheek Nederhoven
(
Pagina(|(29((
Mediq Apotheek Merel
Apotheek Nilling BV
Mediq Apotheek Westpolder
Escura Apotheek De Vrijheid
Apotheek Hoogland BV
Dienstapotheek Drechtsteden
Apotheek het Eiland
Dienstapotheek Gorinchem en Omstreken
Mediq Apotheek Gorinchem
Apotheek de Kruijf BV
Poliklinische apotheek Dordrecht
Apotheek De Volgerlanden
Mediq Apotheek Crezée
Escura Apotheek Centrum
Apotheek Wilgendonk
Thorbecke Apotheek BV
Leerdamse Apotheek
Stadsapotheek Poels
Piazza Apotheek de Colvenier
Apotheek Laag Dalem
Kring apotheek HaGi
Poliklinische apotheek Zwijndrecht
Revalidatie
Rijndam Revalidatiecentrum
Ziekenhuis
Albert Schweitzer Ziekenhuis
Beatrix Ziekenhuis
MEE Drechtsteden
MEE Drechtsteden
Zorgverzekeraars (adviserend lid)
VGZ
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
CZ
(
Pagina(|(30((
Bijlage 3: Globaal overzicht van de verschillende zorgsectoren
Bijlage 4: Advies dossierhouderschap
Advies m.b.t. Brondossier medicatie in de eerste lijn.
De LESA Medicatieoverdracht is het leidende beleidsstuk in deze.
Het Huisarts Informatie Systeem (HIS )is het systeem waarin het beheer van alle medische
informatie in de eerste lijn wordt verzorgd.
De huisarts is wettelijk verantwoordelijk gemaakt om het gehele patiënten dossier,
inclusief medicatiedossier, te beheren en onderhouden binnen het HIS.
Het Apotheek Informatie Systeem (AIS) is het systeem waarin het beheer van de bron van
alle farmaceutische informatie in de eerste lijn wordt verzorgd. De apotheker is ook
wettelijk verantwoordelijk voor het medicatiedossier van patiënten.
Binnen het brondossier moet bekend zijn welke huisarts en apotheker zijn aangewezen als
brondossierhouder door de patiënt.
Alle inspanningen dienen dan ook gericht te zijn het gezamenlijk medicatiebronsysteem
van goede en volledige informatie te voorzien en discrepanties tussen beide systemen
softwarematig te detecteren en op te lossen.
De ICT mogelijkheden zullen de keuze voor de manier van gegevensoverdracht mede
bepalen.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Het brondossier bevindt zich in de eerste lijn.
Het brondossier wordt digitaal gevoed vanuit de verschillende disciplines met in- en
uitspoelbare datasets volgens vigerende standaarden.
De voorschrijver is verplicht deze set digitaal verwerkbaar aan te leveren.
De verstrekker is verplicht deze sets digitaal verwerkbaar aan te leveren.
Het brondossier is een onlosmakelijk deel van het HIS en AIS.
Apotheker en huisarts zijn verantwoordelijk voor de inhoud van het eigen dossier.
De apotheker en de huisarts maken aanvullende afspraken m.b.t. tot het eenduidig
en up- to date houden van dit brondossier.
De voorschrijvers en de apothekers zullen noodzakelijkerwijs een manier moeten
ontwikkelen om informatie aan elkaars systeem aan te bieden c.q. op te vragen.
De werkgroep adviseert de eerste lijn hier in samen op te trekken en deze
voorwaarden hiervoor verder vorm te geven.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(32((
De LESA medicatieoverdracht zegt het volgende :
Huisarts en apotheker maken met elkaar afspraken over het onderling uitwisselen van
gegevens met betrekking tot:
• relevante reden van voorschrijven:
• het beschikbaar stellen van een actueel (= geverifieerd) medicatieoverzicht
voorafgaande aan een poliklinische behandeling, geplande opname in het ziekenhuis of
reis (naar het buitenland); dit actuele medicatieoverzicht kan worden verkregen door een
gestructureerde medicatieanamnese bij of voor opname. Dit opnamemedicatiegesprek kan
plaatsvinden in de openbare apotheek;
• het beschikbaar stellen van een medicatieoverzicht voorzien van de datum van de
laatste actualisering, bij een ongeplande opname;
• de verstrekking van een schriftelijk medicatieoverzicht en innameschema aan de patiënt
bij een nieuw voorschrift, bij de aflevering van medicatie, of als de patiënt bezwaar heeft
gemaakt tegen (elektronische) uitwisseling van (bepaalde) informatie tussen
zorgverleners.
Patiënt
De patiënt kiest een vaste apotheker als dossierbeheerder voor de medicatiegegevens in
het AIS, inclusief de uitwisseling daarvan met de huisarts, en de medicatie gerelateerde
patiëntgegevens in het AIS; en heeft zijn huisarts (of specialist ouderengeneeskunde) als
dossierbeheerder voor de medicatie gerelateerde gegevens in het HIS, inclusief de
uitwisseling daarvan met de apotheker, en de medicatiegegevens in het HIS.
De huisarts en apotheker beheren ieder een patiëntdossier in het HIS resp. AIS. Hieruit
kunnen ze een schriftelijk medicatieoverzicht produceren.
Een actueel (= geverifieerd) medicatieoverzicht kan worden gemaakt na een gesprek met
de patiënt of diens ondersteuner.
De huisarts is als dossierbeheerder verantwoordelijk voor de medicatie gerelateerde
patiëntgegevens in het eigen HIS en de uitwisseling daarvan met de apotheker en is
daarnaast verantwoordelijk voor het tijdig verwerken van de medicatiegegevens in het
eigen HIS.
De apotheker is als dossierbeheerder verantwoordelijk voor de medicatiegegevens in het
eigen AIS en de uitwisseling daarvan met de huisarts en is daarnaast verantwoordelijk
voor het tijdig verwerken van de medicatie gerelateerde patiëntgegevens in het eigen AIS.
Huisarts en apotheker maken afspraken over het onderling uitwisselen van informatie.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(33((
Bijlage 5: Aanzet tot voortgangsindicatoren11
Overzicht voortgangsindicatoren
• Algemene status: Wat is de status van de aansluiting van de deelnemers. Is er
voldoende dekking?
• Status per onderdeel: Wat is de status van de aansluiting van alle deelnemers per
onderdeel van de roadmap?
• Interne processen en protocollen: Aangeven in hoeverre de interne processen en
protocollen van deelnemers aansluiten bij de richtlijnen uit het convenant.
• Uitwisseling informatie: Geleverde informatie via het LSP is binnen 24 uur na
consult, ontslag, opname of verstrekking beschikbaar en is valide en betrouwbaar.
• Storingen: Hoe vaak hadden de instellingen storingen? Wat was de oorzaak
daarvan? Overkoepelende problemen signaleren en in overleg oplossen.
• Evaluatie algemeen: Tegen welke algemene problemen zijn de organisaties
aangelopen? Welke regionale afspraken dienen aangepast te worden?
• LSP gebruik: Opvragen bij VZVZ. Hoeveel huisartsen, apotheken en instellingen zijn
aangesloten? Hoeveel patiënten hebben zich aangemeld en hoeveel dossiers zijn er
opgevraagd/uitgewisseld?
• Specifieke aandachtspunten: ICA, stoprecept
Voortgangsindicatoren uitgewerkt
Indicator
Doel
Vraag
Score per
deelnemer
Indicator
Doel
Vragen
1 Algemene status aansluiting
100% aansluiting van alle deelnemende instellingen.
Er is voldoende dekking indien 80% van de instellingen in 1e fase
(huisartsen, apotheken, ziekenhuizen) is aangesloten.
1.1
Bent u aangesloten op het LSP en heeft u het LSP in gebruik?
1.2
Indien niet/deels aangesloten: Wat is de reden dat u niet volledig
bent aangesloten?
0 = doel niet behaald, situatie gelijk aan start;
50 = doel deels behaald;
100 = doel behaald.
2 Status aansluiting per onderdeel roadmap
100% aansluiting en gebruik van alle deelnemende instellingen bij in
ieder geval 2.1 / 2.2 / 2.3 / 2.10 / 2.13-14
2.1 Opvragen huisartswaarneemgegevens
2.2 Opvragen EMD+ medicatiegegevens
2.3 Opvragen EMD+ ICA
2.4 EVS verzenden
2.5 EVS ontvangen
2.6 Lab-waarden
2.7 XIS-kwalificatie waarneemgegevens
2.8 XIS-kwalificatie medicatieraadpleger
2.9 ZSP-kwalificatie / aansluiting LSP
2.10 Medicatie raadplegen
2.11 medicatie verstrekken
11
(Kwaliteitsmonitoring(is(een(onderwerp(dat(in(de(fase(na(ondertekening(van(het(convenant(verder(wordt(uitgewerkt.(Deze(bijlage(is(een(
aanzet(hiertoe.(
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(34((
Score per
deelnemer per
onderdeel
Indicator
Doel
Vragen
Score per
deelnemer per
onderdeel
Indicator
Doel
Vragen
Score per
deelnemer per
vraag
Indicator
Doel
Vragen
Score
Indicator
Doel
2.12 printen digitaal medicatievoorschrift
2.13 printen medicatieoverzicht 1.0
2.14 printen medicatieoverzicht 2.0
2.15 printen toedienlijst
0 = niet mogelijk of mogelijk, maar niet gebruikt;
100 = mogelijk.
3 Interne processen en protocollen
Alle deelnemende instellingen hebben hun interne processen en
protocollen aangesloten op de richtlijnen van het convenant.
3.1 Zijn alle interne processen aangesloten op richtlijnen convenant?
3.2 Zijn alle interne protocollen aangesloten op richtlijnen convenant?
0 = doel niet behaald;
50 = doel deels behaald;
100 = doel behaald.
4 Uitwisseling Informatie
100% van alle gedeelde informatie-uitwisseling dient binnen 24 uur en
valide en betrouwbaar.
4.1 Is alle informatie binnen 24 uur beschikbaar?
4.2 Is de geleverde informatie valide en betrouwbaar?
0 = doel niet behaald;
50 = doel deels behaald;
100 = doel behaald.
5 Storingen
Storingen tot een minimum beperken zodat er min. 99% beschikbaarheid
is. Overkoepelende problemen signaleren en oplossen.
5.1 Hoeveel storingen zijn er geweest?
Geef reden aan:
• verbindingsprobleem
• probleem met eigen XIS
• intern problem
• overig, namelijk:…………….
Geef een aantal door.
Score
6 Evaluatie algemeen
Algemene problemen signaleren en oplossen. Eventueel regionale
afspraken hierop aanpassen of bijsturen.
6.1 Tegen welke algemene problemen ben je aangelopen en met welke
afspraak dat eventueel verband houdt?
Geef de problemen door.
Indicator
7 LSP gebruik
Vragen
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(35((
Doel
Vragen
Indicator
Doel
Vragen
Score
7.1 80% van de artsen, apotheken en overige instellingen zijn
aangesloten.
7.2 80% van de patiënten hebben toestemming gegeven. 7.3 Het aantal
uitgewisselde dossiers geeft het gebruik aan.
Bovenstaande vragen door VZVZ laten beantwoorden.
8 Kwaliteit
De risicogebieden monitoren. De risicogebieden zijn: ICA, stoprecept
8.1 Welke problemen zijn er m.b.t. ICA geweest?
8.2 Welke problemen zijn er m.b.t. stoprecepten geweest?
Geef antwoorden op de vragen door.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(36((
Bijlage 6: Model format AMO (versie 2.0)
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(37((
Bijlage 7: Informatie12 over samenwerkingsafspraken medicatieveiligheid tussen
voorschrijvers, apothekers en zorginstellingen die hulp bieden bij
geneesmiddelengebruik13
Veilige geneesmiddelenzorg voor mensen in de thuissituatie en mensen in alle
voorkomende vormen van verzorgingshuizen
Afspraken over samenwerking tussen de apothekers, (apotheekhoudende) huisartsen
en zorgorganisaties.
Apothekers:
••Zorgorganisaties:
••Opmerking
Ten tijde van het definitief opstellen van deze samenwerkingsafspraken
zijn de gesprekken met de afvaardiging van de (apotheekhoudende)
huisartsen gestart. Het is daarom niet mogelijk deze te vermelden in deze
samenwerkingsafspraken.
Inleiding
In landelijke rapportages heeft de IGZ de sector verpleging en verzorging
opgeroepen om met lokale en regionale huisartsen en apothekers schriftelijke
afspraken te maken over het farmaceutische proces. Hiermee onderstreept de
IGZ dat veilige geneesmiddelenzorg afhankelijk is van een bredere keten. Die
keten start met gericht voorschrijven in het kader van een behandelplan, en
berust vervolgens mede op farmaceutische zorg vanuit de apotheek (de rol van
de apotheker als zorgverlener). In het verlengde ervan kan de zorgaanbieder
een rol hebben; vooral als de patiënt/cliënt niet in staat is tot zelfregie over
het geneesmiddelengebruik.
Vanuit verkenningen bij cliënten van zowel eerstelijnszorg als thuiszorg concludeerde de
IGZ tot de wenselijkheid van betere samenwerking; namelijk tussen voorschrijvers,
apothekers en zorgteams die hulp bieden bij geneesmiddelengebruik.
Met ingang van 1 januari 2013 dienen zorgaanbieders, huisartsen en apothekers de
medicatieveiligheid geregeld te hebben volgens de richtlijnen van de inspectie.
Om te voorkomen dat er veel aparte afspraken gemaakt worden met elke aanbieder en
apotheker afzonderlijk heeft de Stuurgroep Drechtzorg voorgesteld een gezamenlijk
document hiervoor te maken.
Deze afspraken zijn gebaseerd op de notitie "Veilige principes in de medicatieketen "
(maart 2012).
In deze samenwerkingsafspraken staat beschreven hoe de geneesmiddelenvoorziening
middels een geneesmiddel distributiesysteem (GDS) voor cliënten in een extramurale
setting of verzorgingshuizen wordt verzorgd. Deze cliënten hebben deels of geheel de
12
(Deze(bijlage(is(een(handreiking(voor(het(maken(van(goede(afspraken(tussen(apothekers(en(zorginstellingen(in(verpleging,(
verzorging(en(thuiszorg.(Het(dient(als(basis(voor(het(maken(van(een(collectieve(overeenkomst(over(wederzijdse(
verantwoordelijkheid(in(de(farmaceutische(zorg.(
13
(Dit((document(is(opgesteld(met(medewerking(van(Rini(Bom((Devel(Apotheek),(AnneLMarie(Noorthoek((RST(zorggroep),(
Theda(Verheij((Rivas(Thuiszorg(Vianen),(Annemarie(Bernard((Swinhove(groep)(en(Ingrid(Piscaer((Rivas).(
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(38((
regie (beheer van de medicatie) overgedragen aan de zorgorganisatie. Deze
samenwerkingsafspraken beschrijven niet de geneesmiddelenvoorziening in de
verpleeghuizen, dit proces moet ieder verpleeghuis individueel regelen.
Deze samenwerkingsafspraken zijn gemaakt bij de huidige geldende wetgeving.
Wanneer de wetgeving verandert, moeten de samenwerkingsafspraken, indien nodig,
geëvalueerd en aangepast worden.
1. Deelnemende organisaties
Onderstaande partijen maken afspraken gericht op samenwerking in het
farmaceutisch proces:
Apothekers: (opsomming deelnemende apothekers)
• • • Zorgaanbieders: ( opsomming thuiszorgorganisaties)
• • • De regionale afspraken in regio Drechtzorg zijn gemaakt tussen (apotheekhoudende)
huisartsen, openbare apothekers en zorgorganisaties. In paragraaf 2 kunt u lezen welke
uitgangspunten de betrokken organisaties hebben geformuleerd. De taken van de
betrokken zorgverleners rond veilige geneesmiddelenzorg staan uitgewerkt in paragraaf
3.
2. Uitgangspunten
Het regionale kader sluit aan op de landelijke richtlijnen. Wat daarin staat voor de
afzonderlijke partijen - huisartsen, apothekers, zorgteams - mogen we als bekend
veronderstellen. Het regionaal kader, als code voor partijen in de keten, kan daarom
sober van opzet zijn. Centraal staan overdracht en samenwerking. Hierbij zijn de
volgende uitgangspunten leidend:
•
De voorschrijvende arts en de apotheker zijn verantwoordelijk voor de juiste
(combinatie van) geneesmiddelen, en zij geven aanwijzingen aan
cliënt/verzorgende voor passend gebruik.
•
De apotheker maakt een actueel medicatieoverzicht (en niet de zorgmedewerker
die in de oude situatie soms zelf een overzicht maakt vanuit de reeks
geneesmiddelen die de cliënt heeft).
•
Waar dat nodig is (zie het volgende punt) verstrekt de apotheker liefst zo
spoedig mogelijk maar uiterlijk binnen 24 uur, op basis van het
medicatieoverzicht een toedienlijst ten behoeve van de betreffende cliënt.
•
In overleg met de cliënt bepaalt de zorgverlener of er sprake is van
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(39((
tekortschietende zelfregie over geneesmiddelengebruik; bijvoorbeeld gebruik
makend van de "BEM'' (Beoordeling Eigen beheer Medicatie).
•
Als blijkt dat de cliënt niet zelf in staat is tot zelfstandig geneesmiddelbeheer,
dan heeft de zorgorganisatie een taak bij geneesmiddelenzorg en ondersteunt de
apotheker die taak met een toedienlijst.
•
Het beheer van de medicatie door de zorgorganisatie bestaat uit het klaarzetten,
aanreiken, toedienen van medicijnen en kan ook het bestellen van medicatie
(niet chronische-, zo nodige medicatie e/o zelfzorg) bevatten.
•
De zorgmedewerker zal in relatie tot het AMO en de eraan gekoppelde
toedienlijst per innamemoment en per medicijn registreren of de
geneesmiddelen zijn klaargezet, aangereikt en toegediend.
•
Indien medicatie door de zorgmedewerker wordt besteld, wordt genoteerd in het
zorgdossier welke medicatie wanneer in overeenstemming met de cliënt is
besteld.
•
De zorgmedewerker heeft geen taak in het transport van medicatie van en naar
de cliënt toe (IGZ-rapport, sept. 2010).
•
De zorgmedewerker signaleert naar de voorschrijver en/of apotheker of er bij de
cliënt problemen zijn met medicatiegebruik of -veiligheid.
3. Ieders taak in de keten
In aansluiting op landelijk beleid – zoals beschreven in Overdracht medicatiegegevens in
de keten - is het belangrijk dat zorgverleners afspraken maken over ieders taken en
verantwoordelijkheden. Hieronder staan kernpunten die zorgorganisaties en
eerstelijnszorg afspreken.
(Apotheekhoudend) huisarts
Hieronder gaat de tekst over de "huisarts”, want dat is de context van deze regionale
afspraken.
De huisarts maakt het behandelplan met de patiënt, verduidelijkt welke medicatie
daarin plaats heeft, is alert op bijwerkingen van voorgeschreven medicijnen, kiest zo
nodig een alternatief geneesmiddel. Samen met de apotheker evalueert hij de actuele
medicatie en bijzonderheden (intake). Ook is landelijk vastgelegd dat de arts de
voorgeschreven geneesmiddelen, en de mutaties daarin, tijdig aanlevert bij de
apotheek, dat wil zeggen binnen 24 uur.
Jaarlijks vindt evaluatie plaats van de actuele medicatie met apotheker.
Specifiek in relatie met cliënten in de thuissituatie of in een verzorgingshuis zijn
bovendien de volgende afspraken van kracht:
•
De huisarts doet aan de zorgorganisatie zo nodig een verzoek tot hulp bij
medicijngebruik bij een patiënt en zal dat doen via een schriftelijke
medicatieopdracht. Dit gebeurt indien de patiënt niet zelfstandig in staat is om
voorgeschreven medicijnen via een GDS te ontvangen, en de huisarts het nodig
vindt dat de zorgorganisatie helpt bij het aanreiken van geneesmiddelen.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(40((
•
De arts is verantwoordelijk voor het tijdig schriftelijk doorgeven van mutaties.
De arts zal de mutaties via recept doorgeven aan de apotheker. Denk hierbij aan
de veel voorkomende situatie dat de huisarts een coördinerende rol heeft voor
ouderen met meerdere aandoeningen. Bij mutaties en bij het starten van een
GDS worden de volgende zaken vermeld: start - en/of stopdatum, gebruik,
wel/niet in GDS opnemen, continu of zo nodig gebruik en toedientijd.
•
De huisarts laat, waar mogelijk, de mutaties ingaan bij de eerstvolgende GDS
uitgave. Bij elke mutatie moet worden aangegeven of deze mutatie per direct of
per ingang van de nieuwe rol moet worden gestart.
•
De huisarts overlegt met de apotheker indien geneesmiddelen in een vorm
moeten worden gegeven die afwijken van de standaardtoediening; bijvoorbeeld
gemalen. Dit gebeurt in een situatie waarin de standaardvorm voor de patiënt
niet geschikt is. De aangepaste toedieningsvorm wordt vermeld op de
toedieningslijst.
•
Het is de verantwoordelijkheid van de arts om tijdig bij de
zorgorganisatie een uitvoeringsverzoek risicovolle of voorbehouden
handelingen in te dienen.
•
Jaarlijks vindt evaluatie van het actuele medicatiedossier plaats met de
apotheker.
Apotheker
De apotheker heeft standaard de volgende taken: intake met cliënt en evaluatie huidige
medicatie met huisarts, doet een check op mogelijk nadelige interacties tussen
geneesmiddelen, verstrekt voorgeschreven medicijnen aan de patiënt, geeft
voorlichting en advies aan de patiënt over medicijngebruik, maakt afspraken met de
patiënt over de wijze van aanleveren van voorgeschreven geneesmiddelen, verstrekt de
patiënt desgevraagd een medicatieoverzicht, verifieert GDS-afleveringen.
Indien de huisarts van de cliënt tevens apotheekhoudend huisarts is gelden voor deze
arts ook onderstaande afspraken.
Specifiek in relatie met cliënten in de thuissituatie of in een verzorgingshuis zijn
bovendien de volgende afspraken van kracht:
•
De apotheker geeft aan de zorgorganisatie -indien de patiënt volgens een
erkende classificatie geen eigen regie over geneesmiddelengebruik heeft - een
actueel overzicht van voorgeschreven medicijnen in de vorm van een toedienlijst
(zo nodig ook als er geen GDS is), liefst zo spoedig mogelijk maar uiterlijk binnen
24 uur, als basis van registratie door de zorgorganisatie).
•
De apotheker is verantwoordelijk voor het leveren van de bijsluiter bij de eerste
uitgifte. Bij chronisch gebruik gaat de apotheker minimaal eenmaal per jaar na
of er behoefte is aan nieuwe bijsluiters.
•
Voor patiënten met meerdere medicijnen naast elkaar, en een stabiel
medicatiepatroon, zal de apotheker de voorgeschreven medicatie bij voorkeur
via een GDS aanleveren. Aan deze leveringsvorm is een gestandaardiseerde
toedienlijst gekoppeld.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(41((
•
De apotheker verifieert de GDS-afleveringen en stuurt de huisarts periodiek een
medicatieoverzicht.
•
De huisarts overlegt met de apotheker indien geneesmiddelen in een vorm
moeten worden gegeven die afwijkt van de standaardtoediening; bijvoorbeeld
gemalen. Dit gebeurt in een situatie waarin de standaardvorm voor de patiënt
niet geschikt is. De aangepaste toedieningsvorm wordt vermeld op de
toedieningslijst.
•
Indien een mutatie inhoudt dat er medicatie bijkomt, dan wordt dit los van het
GDS geleverd door de apotheker. De apotheker maakt dit schriftelijk kenbaar op
de toedienlijst. Indien gewenst wordt het middel zo snel mogelijk in het GDS
opgenomen.
•
Het uitzetten van medicijnen is een farmaceutische handeling. De apotheker
dient er voor te zorgen dat duidelijk en controleerbaar is welke medicijnen in
het GDS zijn uitgezet
•
Stoppen medicatie: De huisarts schrijft een STOP recept uit en stuurt dit naar
de apotheek, waarna de mutatie wordt verwerkt; de cliënt ontvangt een
gewijzigde toedienlijst. Bij een STOP bericht op de toedienlijst, zal dit medicijn
tijdens toediening niet worden aangereikt.
•
Wijzigen medicatie: De huisarts dient een nieuw recept uit te schrijven en dit
naar de apotheek te sturen. De apotheek handelt het recept af volgens
bovenstaande procedure. (Zie: ‘Stoppen medicatie’.)
•
Starten/ stoppen/ wijzigen van medicatie < 24 uur op voorschrift van de
huisarts buiten kantoortijden ('s avonds in weekenden en op feestdagen): De
dienstdoende huisarts geeft recept af aan de dienstdoende apotheek.
Client/familie/mantelzorger neemt het GDS en toedienlijst mee naar de
dienstdoende apotheek. Dienstdoende apotheek zorgt voor nieuwe medicatie en
maakt een duidelijke aantekening van de wijziging op de toedienlijst.
Dienstdoende apotheek licht de eigen apotheek in en de eigen apotheek zal een
nieuwe toedienlijst toesturen aan de cliënt op de eerstvolgende werkdag.
•
De apotheker maakt kenbaar op de toedienlijst wanneer sprake is van
risicovolle medicatie. Volgens de lijst risicovolle medicatie
(www.zorgvoorbeter.nl).
•
Jaarlijks vindt evaluatie van het actuele medicatiedossier plaats met de huisarts.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(42((
Zorg
Veel cliënten kunnen zelf de regie nemen over het geneesmiddelengebruik. Bij een deel
van de cliënten is dat niet het geval; er is dan hulp mogelijk bij het klaarzetten,
aanreiken, toedienen van medicijnen en soms ook bij het bestellen. In relatie tot de
eerstelijn gelden voor de zorgorganisatie de volgende afspraken:
•
Als na zorgvuldige beoordeling door de zorgmedewerker in overleg met de cliënt
blijkt dat de cliënt / patiënt -al dan niet tijdelijk- niet in staat is tot zelfregie
ten aanzien van geneesmiddelengebruik, dan meldt de zorgmedewerker aan de
(vaste) apotheker van de cliënt dat er een noodzaak is tot begeleiding bij
medicatie door de zorgorganisatie.
•
Als het medicijnbeheer bij de zorgorganisatie ligt, dan zorgt de zorgmedewerker
ervoor dat de bijsluiters actueel en compleet zijn.
•
In een situatie waarin de patiënt/cliënt onvoldoende zelfregie heelt, kan de
zorgorganisatie erop rekenen dat de apotheker, liefst zo spoedig mogelijk maar
uiterlijk binnen 24 uur, een actuele toedienlijst aanreikt. De toedienlijst is ook
beschikbaar in een situatie waarin geen GDS wordt toegepast.
•
De zorgmedewerker zal in relatie tot de toedienlijst registreren of de
afgesproken hulp is geboden (klaarzetten, aanreikt, toedienen).
•
De zorgorganisatie zal naar de apotheker en/of huisarts signaleren of bij een
cliënt aanmerkelijke knelpunten bestaan bij het gebruik van de voorgeschreven
geneesmiddelen.
•
De zorgorganisatie is niet verantwoordelijk voor het transport van medicatie van
en naar patiënten.
•
Betreffende receptgeneesmiddelen geven zorgmedewerkers geen mutaties door
aan de apotheker. Dit is een taak van de huisarts.
•
Zorgmedewerkers geven tijdig zelfzorgmedicaties door aan de apotheker van
cliënten die geen zelfregie hebben ten aanzien van geneesmiddelengebruik.
•
Wanneer sprake is van risicovolle medicatie en bij mutaties in de medicatie zal
de zorgmedewerker altijd een dubbele controle moeten uitvoeren.
•
De zorgorganisatie voert voorbehouden en risicovolle behandelingen alleen uit op
basis van een uitvoeringsverzoek door de arts.
Convenant(medicatieoverdracht(Waardenland(d.d.(2(juni(2014(
(
Pagina(|(43((