%0: 6HUYLFH7UDLQLQJ ( 3DVVLHYHYHLOLJKHLGVV\VWHPHQ 6HPLQDU&XUVXVPDWHULDDO OPMERKING De informatie in de cursusbrochure is uitsluitend bestemd voor de deelnemers aan deze cursus van BMW Service Training. Zie voor wijzigingen/aanvullingen op de technische gegevens de respectievelijke informatie van de "Technische Dienst". © 2001 BMW AG München, Germany. Nadruk, ook uittrekselgewijs, alleen met schriftelijke toestemming van BMW AG, München VS-42 MFP-HGK-BRK-E65_1000 Inhoud Pagina CD 1 Inleiding Beknopte beschrijving van de werking 1 4 CD 2 Opbouw van het systeem 6 CD 3 Beschrijving van de componenten - Veiligheids Informatie Moduul (SIM) - Airbags algemeen - Satellieten algemeen - Satelliet A-stijl links / rechts (SASL / SASR) - Advanced ITS - Passagiersairbag - Knie-airbag (alleen US) - Satelliet bestuurdersstoel / passagiersstoel (SSFA / SSBF) - Stoelbezettingsherkenning (SBE-sensormat) - Gordelslotschakelaar - Veiligheidsgordel - Gordelspanner - Geleiding voor veiligheidsgordel - Actieve hoofdsteun - Satelliet B-Stijl Links (SBSL) - Gordelkrachtbegrenzer - Satelliet B-Stijl Rechts - Veiligheidsaccupoolklem - Satelliet achterbank (SSH) - Gordelspanner - Satelliet voorportier links / rechts (STVL / R) - Thoraxairbag (zij-airbag) - Satelliet autocentrum (SFZ) - Schakelcentrum stuurkolom - Bestuurdersairbag - Centrale Gateway Moduul (ZGM) 9 9 11 11 12 14 16 16 17 19 20 21 22 23 24 29 30 31 33 34 37 41 42 43 44 47 48 CD 4 CD 5 Beschrijving van de werking - ISIS-noodsignaalfunctie Zelfdiagnose - Zelfdiagnose van het ISIS - Zelfdiagnose van de SIM - Zelfdiagnose van de ontstekingscircuits - Zelfdiagnose tijdens de normale werking - Storingsgeheugen - Airbagwaarschuwingslamp-(AWL-) en Check-Control-meldingen 50 53 56 56 56 56 57 58 Glossarium 62 59 E65 Passieve veiligheidssystemen Inleiding De verkeersdichtheid is de afgelopen 10-15 jaar sterk toegenomen. Ze neemt steeds verder toe, en daarmee natuurlijk ook het gevaar voor ongevallen. Het is een voortdurende uitdaging voor BMW om met steeds effectievere innovaties de actieve en passieve veiligheid te behouden en te verbeteren. Sinds 1991 gebeurt dit in het kader van het veiligheidsconcept F.I.R.S.T. Onder dit concept worden voortdurend nieuwe veiligheidssystemen ontwikkeld, zoals b.v. de thoraxairbag en de hoofdairbag (ITS), om de passieve veiligheid te verbeteren. Afb. 1: E38 Maximale uitrusting met airbags -1- KT-2004 E65 Passieve veiligheidssystemen Met de introductie van de E65 wordt een volledig nieuw passief veiligheidssysteem, het ISIS = Intelligent Safety Integration System (Intelligent Veiligheids Integratiesysteem), gerealiseerd. Het op dit moment gemonteerde MRS-systeem (Multiple Restraint System) bestaat uit een centrale regeleenheid met een piëzo-elektrische vertragingssensor en twee afzonderlijke satellieten voor het herkennen van aanrijdingen van opzij. De centralisering en de hiermee gepaard gaande sequentiële verwerking van verschillende signalen via conventionele draadbundels leidt tot hoge belasting van de computer, tijdverlies en een hoge storingsgevoeligheid. Een uitbreiding van het systeem met andere noodzakelijke sensoren en ontstekingscircuits voor de pyrotechnische actuatoren is niet mogelijk in verband met de beperkte rekencapaciteit van de microprocessor en de interfaces. KT-6773 Afb. 2: Ontwikkeling van de eisen aan het ontstekingscircuit sinds 1990 -2- E65 Passieve veiligheidssystemen Om de veiligheid van de inzittenden bij een ongeval nog verder te verbeteren, is het ISIS anders opgebouwd dan het MRS. Het beschikt over een groter aantal sensoren en ontstekingscircuits. Het systeem moet een aanmerkelijk grotere hoeveelheid gegevens verwerken, die via een conventioneel bussysteem niet in extreem korte tijd kunnen worden verstuurd. Alle elektronische componenten van het ISIS zijn daarom met het gegevensbussysteem byteflight verbonden. Deze gegevensbus is een systeem dat is gebaseerd op glasvezeltechniek. Met de verbeteringen worden de volgende doelstellingen bereikt: - een nog exactere registratie van de botsing een snellere registratie en verwerking van de informatie een gedifferentieerde activeringsstrategie een grotere betrouwbaarheid een betere bescherming van de inzittenden indien nodig een snellere activering van de airbags Positieve kenmerken - optimale systeemzekerheid kortere activeringstijd hogere overbrengingssnelheid mechanische veiligheidsschakelaar is niet nodig geen elektromagnetische storingen geen elektrische verbinding tussen zend- en ontvangstmoduul eenvoudige systeemuitbreiding software-update via bus online diagnosemogelijkeid glasvezelkabel heeft een lager gewicht dan koperdraad redundante sensorinformatie -3- E65 Passieve veiligheidssystemen Beknopte beschrijving van de werking Het ISIS heeft een stervormige structuur. Het bestaat uit een hoofdregeleenheid (SIM), de veiligheids-informatiemoduul, een aantal satellieten, diverse sensoren voor het herkennen van een botsing en van de aanwezigheid van inzittenden in de auto alsmede pyrotechnische actuatoren voor het activeren van de veiligheidsgordel- en airbagfuncties. De satellieten zijn strategisch in de auto aangebracht. Ze bevatten ten dele de crash-herkenningssensoren en zorgen voor het ontsteken van de pyrotechnische gasgeneratoren. Bij het inschakelen van de KLR voeren de elektronische componenten een zelftest uit. Dit herkent de bestuurder aan het branden van de airbagwaarschuwingslamp (AWL). Deze gaat ca. 5 seconden branden. Als bij de zelftest geen storing in het systeem wordt herkend, dooft de AWL en is het ISIS klaar voor gebruik. Bij een ongeval worden de actuatoren van de diverse veiligheidssystemen overeenkomstig een vastgelegde strategie geactiveerd. Voor een snellere gegevensoverdracht zijn de SIM en de satellieten d.m.v. een glasvezelkabel, "de byteflight", met elkaar verbonden. De byteflight maakt deel uit van het totale boordnet van de E65. Hij is met de K-CAN S, PT-CAN en de diagnose-bus via de Zentrale Gateway Modul ZGM (Centrale Gateway Moduul) verbonden. -4- E65 Passieve veiligheidssystemen Diagnose KT-7785 Afb. 3: Systeemoverzicht van de byteflight De hoge en voor de eerste maal zo toegepaste technische inspanningen bij de ISIS dienen uitsluitend voor de veiligheid. -5- E65 Passieve veiligheidssystemen Opbouw van het systeem Het Intelligente Veiligheids Integratiesysteem (ISIS) bestaat uit: - SIM (Veiligheids Informatie Moduul) satellieten sensoren airbags gordelsystemen actieve hoofdsteunen bij de comfortstoel LWL byteflight Diagnose A I T S A I T S A I T S A I T S KT-8135 Afb. 4: ISIS-systeemoverzicht (grijs afgebeelde vlakken zijn speciale uitvoeringen) -6- E65 Passieve veiligheidssystemen BUSSEN byteflight Veiligheidsbus K-CAN Carrosseriebus PT-CAN Aandrijfbus DIAGNOSE Diagnosebus MODULEN ZGM Centrale Gateway Moduul SIM Veiligheids Informatie Moduul SATELLIETEN SASL Satelliet A-stijl links activeert de knie-airbag (US) en de Advanced ITS I / Advanced ITS II aan bestuurderszijde SASR Satelliet A-stijl rechts activeert de passagiersairbag, de knieairbag (US) en de Advanced ITS I / Advanced ITS II aan passagierszijde SZL Schakelcentrum stuurkolom activeert de bestuurdersairbag SSFA Satelliet bestuurdersstoel activeert de actieve hoofdsteun en de gordelspanner SSBF Satelliet passagiersstoel activeert de actieve hoofdsteun en de gordelspanner STVL Satelliet linker voorportier activeert de thoraxairbag in het linker voorportier STVR Satelliet rechter voorportier activeert de thoraxairbag in het rechter voorportier SBSL Satelliet B-stijl, links, activeert de gordelkrachtbegrenzer, links SBSR Satelliet B-stijl rechts activeert de gordelkrachtbegrenzer, rechts, de veiligheidsaccupoolklem en regelt de elektrische brandstofpomp SFZ Satelliet Autocentrum SSH Satelliet achterbank activeert de thoraxairbags van de achterpassagiers en de gordelspanner, links-/rechtsachter. De verstelling van de hoofdsteunen, achter, is eveneens geïntegreerd. AIRBAGS FA Tweetraps bestuurdersairbag BFA Tweetraps passagiersairbag KA Knie-airbag alleen bij US-modellen TA Thoraxairbag (zij-airbag) voor en achter AITS I Advanced ITS I voor voorpassagiers (hoofdairbag) AITS II Advanced ITS II voor voor- en achterpassagiers (hoofdairbag) -7- E65 Passieve veiligheidssystemen ACTUATOREN AKS Actieve hoofdsteunen GS Gordelspanners GKB Gordelkrachtbegrenzer EBS Gordelspanner SBK Veiligheidsaccuklem EKP Elektrische brandstofpomp SENSOREN SBE Mat voor stoelbezettingsherkenning GSS Gordelslotschakelaar Vertragingssensor voor X- en Y-richting KT-8382 Vertragingssensor voor Y-richting KT-8383 Druksensor KT-8384 -8- E65 Passieve veiligheidssystemen Beschrijving van de componenten - Veiligheids Informatie Moduul (SIM) De Veiligheids Informatie Moduul SIM dient als centrale eenheid voor de satellieten. Hij heeft 6 belangrijke taken: - de spanningsvoorziening voor de satellieten - het beschikbaar stellen van de energiereserve bij het uitvallen van de stroomvoorziening tijdens een ongeval - de werking van de intelligente sterkoppeling bij het bussysteem byteflight - de activering van een automatisch noodsignaal via de telefoon - bus-masterfunctie - storingsgeheugen Elke satelliet stuurt continu informatie naar de SIM. Deze informatie wordt vervolgens naar alle andere satellieten verstuurd. Hierdoor beschikken alle satellieten over dezelfde informatie en zijn ze over de momentele toestand van de auto geïnformeerd. -9- E65 Passieve veiligheidssystemen KT-8392 Afb. 5: Blokschema SIM Index Verklaring 1 Lineaire regelaar 2 Lineaire regelaar 3 byteflight-bus-master 4 Sterkoppelaar 5 Zekering-/relaiskast met zekeringen 6 Condensator 7 Schakelregelaar 8 Schakelregelaar 9 Schakelaar SHDN Shut Down S/E Zend-/ ontvangstmoduul S1-Sx Satellieten ZGM Centrale Gateway Moduul - 10 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Airbags algemeen Bij de E65 worden airbags van de nieuwste generatie gemonteerd. Er worden tweetraps airbags voor bestuurder en voorpassagier toegepast. Een noviteit is de knie-airbag bij de US-modellen. De zeer beproefde hoofdairbag ITS is nogmaals verbeterd en extra vergroot, voor een nog betere beschermende werking. Bovendien is een verlengde uitvoering leverbaar, voor de bescherming van de achterpassagiers. In de portieren zijn de thoraxairbags geïntegreerd, voor standaard en achter als optie. De afmetingen van de airbags zijn aangepast en ze hebben de volgende inhoud: Airbag Inhoud Trappen Toepassing Bestuurder ca. 62 l 2 ECE / US Voorpassagier ca. 135 l 2 ECE / US Knie ca. 16 l 1 US Thorax, voor ca. 12 l 1 ECE / US Thorax, achter ca. 12 l 1 ECE / US AITS I ca. 12 l 1 ECE / US AITS II ca. 24 l 1 ECE / US - Satellieten algemeen Alle satellieten zijn via de byteflight met de SIM verbonden. De spanningsvoorziening is eveneens van deze regeleenheid afkomstig. In de Sleep-Mode van de byteflight wordt de spanningsvoorziening uitgeschakeld. Een aantal satellieten bevatten de schoksensoren en met uitzondering van de satelliet "Autocentrum" (STZ) bevat elke satelliet meerdere ontstekingseindtrappen voor het activeren van de diverse veiligheidsfuncties. - 11 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Satelliet A-stijl links / rechts (SASL / SASR) De satellieten in de "A-stijl links" / "rechts" zijn nagenoeg identiek; daarom is er slechts één afgebeeld. Eventuele verschillen worden vermeld. De satellieten bevinden zich links en rechts onder de A-stijlbekleding, bij de beenruimte. De SASL / R regelt en controleert de ontstekingselementen voor de knie-airbag (US) alsmede voor de Advanced ITS (AITS I) hoofdairbag aan bestuurders- en passagierszijde. Als de SA 261 zij-airbags voor de achterpassagiers gemonteerd zijn, dan wordt de AITS II hoofdairbag aan de betreffende zijde gecontroleerd en aangestuurd. De SASR zorgt bovendien voor de regeling en controle van de 1e en 2e trap van de passagiersairbag. Bovendien bevinden zich in beide satellieten een langs- en een dwarsversnellingssensor voor het herkennen van een botsing. - 12 - E65 Passieve veiligheidssystemen KT-7738 Afb. 6: Blokschema SASL / SASR Index VS Verklaring Voedingsspanning van de satelliet door de SIM LWL byteflight S/E Zend- / ontvangstmoduul SASR Satelliet A-stijl rechts 1 Spanningsregelaar 2 Ontstekingseindtrap voor AITS I / AITS II en knie-airbag 3 Ontstekingselement AITS I / AITS II (optie) 4 Ontstekingselement knie-airbag (US) 5 Ontstekingseindtrap passagiersairbag (alleen bij SASR) 6 Ontstekingselement 1e trap voor passagiersairbag (alleen bij SASR) 7 Ontstekingselement 2e trap voor passagiersairbag (alleen bij SASR) 8 Sensor langsversnelling 9 Sensor dwarsversnelling 10 Zend-/ ontvangstmoduul 11 Microprocessor - 13 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Advanced ITS Alleen de E65 is uitgerust met de Advanced ITS (AITS), de uitgebreide hoofdairbag. De van de E38/E39 bekende ITS Inflatable Tubular Structure (hoofdairbag) is vergroot. De AITS is er in twee uitvoeringen. KT-8181 Afb. 7: Advanced ITS I voor voorste inzittenden De Advanced ITS I hoofdairbag voor de bestuurder en voorpassagier (standaard). Hij reikt van de A-stijl tot achter de B-stijl, zoals tot nu toe. De inhoud bedraagt ca. 12 l. KT-8182 Afb. 8: Advanced ITS II voor voorste en achterste inzittenden - 14 - E65 Passieve veiligheidssystemen Als optie is er de Advanced ITS II hoofdairbag voor en achter in combinatie met het veiligheidspakket voor het achtercompartiment of de comfortstoel. De AITS II reikt van de A-stijl tot aan de C-stijl en dekt de volledige zijkant af. De inhoud bedraagt ca. 24 l. In combinatie met de thoraxairbags in de voor- resp. achterportieren biedt hij een optimale bescherming voor alle inzittenden. Door de Advanced ITS wordt het opzij slingeren van het hoofd en andere lichaamsdelen van de inzittenden voorkomen. Dit heeft een geringere belasting van de halswervels en minder ernstige hoofdverwondingen tot gevolg. Positieve kenmerken van het systeem: - afdekking van een groter oppervlak van de zijruiten, voor en achter - betere bescherming tegen glassplinters en binnendringende voorwerpen - betere bescherming ook voor zeer grote inzittenden KT-8097 Afb. 9: Vergelijking van de afmetingen van de gasgeneratoren voor de AITS I en AITS II Index Verklaring 1 Gasgenerator AITS II voor en achter 2 Gasgenerator AITS I voor - 15 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Passagiersairbag De passagiersairbag is een tweetraps SMART-airbag met een inhoud van ca. 135 l. Hij is met hybridetechniek uitgevoerd. De gasgenerator bestaat uit een combinatie van vaste brandstof en gas. De passagiers-airbageenheid bestaat uit de gasgenerator, de luchtzak en het huis. Hij is onder het dashboard boven het dashboardkastje en achter de CD-wisselaar aangebracht. Het dashboard is zodanig vormgegeven, dat het bij een botsing gedefinieerd openscheurt en de airbag naar boven kan ontsnappen. Er is geen afzonderlijke afdekking voor de airbag. - Knie-airbag (alleen US) Voor de exportuitvoering USA is de E65 uitgerust met een wereldpremière, de knie-airbag, voor de bestuurder en de voorpassagier. De knie-airbag zorgt bij een botsing, vooral als de bestuurder of de voorpassagier geen veiligheidsgordel draagt, voor een ondersteuning van de knie. Hierdoor wordt het bovenlichaam gecontroleerd naar voren verplaatst en door de betreffende airbag opgevangen. De knie-airbag aan bestuurderszijde bevindt zich onder de stuurkolom, achter een afdekking. De knie-airbag aan passagierszijde bevindt zich in de klep van het dashboardkastje, achter een afdekking. Aantekeningen: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ - 16 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Satelliet bestuurdersstoel / passagiersstoel (SSFA / SSBF) De satellieten aan bestuurders- en passagierszijde zijn identiek; daarom is er slechts één afgebeeld. De satelliet bevindt zich onder het stoelframe tussen de stoelrails. Hij is samen met de stoelmoduul onder een afdekking in een kunststof bak aangebracht. De satellieten SSFA / SSBF regelen en controleren de ontstekingscircuits van de gordelspanner en de actieve hoofdsteunen. Bovendien worden de gordelsloten door Hallsensoren bewaakt. De Hallsensoren zijn identiek aan die van de E38 sinds 3/97. De stoelbezettingsherkenning wordt via een interface door satellieten bewaakt. Aantekeningen: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ - 17 - E65 Passieve veiligheidssystemen KT-7045 Afb. 10: Blokschema SSFA / SSBF Index Verklaring KL 30 Spanningsvoorziening klem 30 KL 31 Massaverzorging + SBE Voedingsspanning van de stoelbezettingsherkenning DATA-SBE Signaal van de stoelbezettingsherkenning - SBE Massa van de stoelbezettingsherkenning VS 9 V Voedingsspanning van de satellieten door de SIM LWL byteflight S/E Zend-/ ontvangstmoduul 1 Spanningsregelaar 2 Ontstekingseindtrap gordelspanner en actieve hoofdsteun 3 Ontstekingselement gordelspanner 4 Ontstekingselement actieve hoofdsteun 5 Interface voor gordelslotschakelaar 6 Gordelslotschakelaar 7 Zend- / ontvangstmoduul 8 Microprocessor - 18 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Stoelbezettingsherkenning (SBE-sensormat) In de E65 is in de bestuurders- en passagiersstoel en bij de SA 261 links en rechts in de achterbank een mat voor de stoelbezettingsherkenning in de zitting aangebracht. De sensormat is technisch identiek aan de tot nu toe bij de MRS-systemen toegepaste matten. De mat is voorzien van druksensoren, die via verwerkingselektronica herkennen hoe de stoel belast is. Vanaf een gewicht van ca. 12 kg wordt de stoel als bezet herkend. De verwerkingselektronica van de stoelbezettingsmatten is op de betreffende satellieten aangesloten. De stoelbezetting is nodig voor de aansturing van de volgende actuatoren: - airbag-activering - activering van de ontstekingselementen voor de gordelspanner - activeren van de actieve hoofdsteunen - uitschuiven van de hoofdsteunen, achter KT-8064 KT-8067 Afb. 11: Stoelbezettingsmatten, voor en achter, met verwerkingselektronica - 19 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Gordelslotschakelaar De gordelslotschakelaar is een hallschakelaar met twee draden, zoals reeds sinds 3/97 in verschillende modellen is gemonteerd. Vanaf E65 worden de gordelslotschakelaars bij alle modellen toegepast. De gordelslotschakelaar bevindt zich in het gordelslot van de bestuurders- en passagiersstoel. Hij dient om te herkennen of de gordel is omgegespt. De herkenning wordt als een signaal naar de betreffende satelliet gestuurd. Hij dient voor het activeren van de pyrotechnische actuatoren bij een botsing, bijv. gordelspanner, airbags. In de landenuitvoeringen Japan/Golfstaten dient de gordelslotschakelaar bovendien ter waarschuwing, als de motor wordt gestart terwijl de veiligheidsgordel niet is omgegespt. - 20 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Veiligheidsgordel De veiligheidsgordel is wereldwijd erkent als een effectief beveiligingssysteem voor inzittenden van voertuigen bij verkeersongevallen. Het draagpercentage en daarmee de acceptatie van veiligheidsgordels wordt hoofdzakelijk bepaald door het comfort van de oprolautomaat en de geometrie van het gordelverloop. Het doel van de verdere ontwikkeling van het veiligheidsgordelsysteem is het optimaliseren van het draagcomfort om het draagpercentage te vergroten alsmede een verbetering van de beschermende werking, bijv. in combinatie met een gordelkrachtbegrenzing. Beschrijving van de werking Bij een botsing wordt de auto door de schok vertraagd. De veiligheidsgordel verbindt de inzittenden met de auto, zodat de inzittenden aan de vertraging van de auto deelnemen. Vertragingspieken worden hierbij door de elasticiteit van de gordel gedempt en er wordt in hoge mate voorkomen dat lichaamsdelen het stuurwiel, dashboard enz. raken. Bij de E65 bestaat het gordelsysteem aan bestuurders- en passagierszijde uit de volgende componenten: - pyrotechnische gordelspanner met gordelslotherkenning - oprolautomaat met tweetraps gordelkrachtbegrenzing - geleiding voor veiligheidsgordel - 21 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Gordelspanner Bij de E65 is een pyrotechnische gordelspanner voor de bestuurders- en passagiersstoel ingebouwd. Hij komt in principe overeen met de uitvoering die in de E38/E39 wordt toegepast. De gordelspanner vormt een geheel met het gordelslot. Hij bestaat uit een ontstekingselement, generator, zuiger en kabel. In het gordelslot is zoals beschreven de gordelslotschakelaar geïntegreerd. Bij de E65 zijn de volgende technische wijzigingen uitgevoerd. De aansluiting voor het ontstekingselement is niet meer rechtstreeks op de gasgenerator aangesloten, maar wordt door een kabel samen met de gordelslotschakelaar kabel naar buiten gevoerd en onder de stoel aangesloten. KT-8075 Afb. 12: Gordelspanner voorstoel Aantekeningen: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ - 22 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Geleiding voor veiligheidsgordel Met behulp van nieuwe simulatiemethoden voor de montage en ergonomie is vastgesteld, dat er voor alle inzittenden een optimale montageplaats voor de bevestiging van de gordelgeleidingen is. De gordelgeleiding is nu voorzien van een rol. Door de geringe wrijving van de gordel is het draagcomfort toegenomen. KT-8079 Afb. 13: Gordelgeleider met rol Aantekeningen: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ - 23 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Actieve hoofdsteun Een andere innovatie is de actieve hoofdsteun voor bestuurder en voorpassagier met multifunctionele stoel. Bij de basisstoel is geen actieve hoofdsteun gemonteerd, omdat het hoofd zich door de vaste montage van de rugleuning en hoofdsteun altijd dicht bij de hoofdsteun bevindt. Bij de multifunctionele stoel kan door het verstellen van de schoudersteun de afstand tussen de hoofdsteun en het hoofd worden vergroot. Bij een botsing kan de grotere afstand tot een grotere belasting van de halswervels leiden. Om deze reden is de actieve hoofdsteun ontwikkeld, die bij een botsing de afstand tussen de hoofdsteun en het hoofd verkleind en daarmee de kans op beschadigingen van de halswervels vermindert. KT-8071 Afb. 14: Schoudersteun met actieve hoofdsteun Index Verklaring 1 Bevestiging van de actieve hoofdsteunen 2 Aansluiting ontstekingselement 3 Gasgenerator 4 Bevestigingsbuis 5 Draaipunt 6 Hoogteverstelling hoofdsteun - 24 - E65 Passieve veiligheidssystemen Bij de multifunctionele stoel bevindt het systeem "actieve hoofdsteun" zich in de schoudersteun. Het bestaat uit een bevestigingsbuis, die zijdelings en beweegbaar op de schoudersteun is bevestigd. Via de bevestigingsplaat is het systeem vast met de schoudersteun verbonden. De bevestigingsbuis dient voor de bevestiging van de hoofdsteun, het verstelmechanisme van de actieve hoofdsteun en de hoogteverstelling van de hoofdsteun. Het verstelmechanisme bestaat uit een bevestigingsplaat en een schuifstuk. Het schuifstuk is beweegbaar verbonden met het frame, dat zich op de bevestigingsbuis bevindt. De bevestigingsplaat is vast met de schoudersteun verbonden. Tussen de bevestigingsplaat en het schuifstuk bevindt zich de generator. De generator is via bevestigingsveren met de bevestigingsplaat en het schuifstuk verbonden. Bij een botsing wordt het ontstekingselement geactiveerd; het hierbij ontstane gas drukt op de zuiger. De zuigerstang schuift naar buiten en verplaatst hierbij het schuifstuk. Via de schuingeplaatste sleufgaten in de bevestigingsbuis, waarin het schuifstuk aangrijpt, wordt de bevestigingsbuis naar voren bewogen. Hierdoor wordt eveneens de op de bevestigingsbuis bevestigde hoofdsteun in rijrichting bewogen. Het verstelbereik van de hoofdsteun bedraagt ca. 9 graden. Afhankelijk van de verticale afstelling van de hoofdsteun zijn er verschillende verstelwegen. De verstelling van de hoofdsteun, gemeten bij de bekleding, bedraagt bij een ingeschoven hoofdsteun ca. 40 mm. Bij een volledig uitgeschoven hoofdsteun bedraagt de verstelling ca. 60 mm. - 25 - E65 Passieve veiligheidssystemen KT-7858 Afb. 15: Verstelbereik van de actieve hoofdsteun Opmerking: Als de actieve hoofdsteun bij een botsing is geactiveerd, dan hoeft alleen de generator te worden vervangen om het systeem weer volledig gebruiksklaar te maken. Aantekeningen: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ - 26 - E65 Passieve veiligheidssystemen Achteraanzicht en bovenaanzicht van de actieve hoofdsteun KT-7855 Afb. 16: Actieve hoofdsteun bedrijfsklaar Index Verklaring Index Verklaring 1 Hoofdsteun 6 Generator 2 Hoogteverstelling hoofdsteun 7 Ontstekingselement met aansluiting 3 Bevestigingsbuis 8 Bevestigingspunten 4 Bevestigingsplaat 9 Schuifstuk 5 Zuigerstang 10 Draaipunt - 27 - E65 Passieve veiligheidssystemen Actieve hoofdsteun in geactiveerde toestand KT-7856 Afb. 17: Actieve hoofdsteun in geactiveerde toestand - 28 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Satelliet B-Stijl Links (SBSL) De satelliet van de linker B-stijl bevindt zich in de B-stijl, boven de gordelautomaat. De SBSL regelt en controleert het ontstekingselement voor de gordelkrachtbegrenzer van de veiligheidsgordel aan bestuurderszijde. In de beide componenten SBSL / SBSR bevindt zich een sensor dwarsversnelling voor het herkennen van een aanrijding van opzij. KT-6878 Afb. 18: Blokschema SBSL Index VS Verklaring Voedingsspanning van de satelliet door de SIM LWL byteflight S/E Zend-/ ontvangstmoduul 1 Spanningsregelaar 2 Ontstekingseindtrap gordelkrachtbegrenzer 3 Ontstekingselement gordelkrachtbegrenzer 4 Sensor dwarsversnelling 5 Zend-/ ontvangstmoduul 6 Microprocessor - 29 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Gordelkrachtbegrenzer De gordelkrachtbegrenzers voor de veiligheidsgordel aan bestuurders- en passagierszijde zijn oprolautomaten met adaptieve krachtbegrenzing. Met behulp van een gasgenerator wordt van een hoog krachtsniveau naar een laag krachtsniveau omgeschakeld. Dit moet ook tijdens een ongeval mogelijk zijn, om een degressieve afname van de kracht mogelijk te maken. De krachtbegrenzing wordt via een pyrotechnische gasgenerator geactiveerd. Het voordeel van de adaptieve gordelkrachtbegrenzer is de aanzienlijke vermindering van de belasting van de borst bij een botsing. Bij een optimale afstemming met de airbag wordt de kinetische energie van de inzittenden gedurende de botsing geleidelijk afgebouwd, waardoor de inzitbenden relatief gering worden belast. KT-8060 Afb. 19: Oprolautomaat met pyrotechnisch gordelkrachtbegrenzing Index 1 Verklaring Aansluiting voor het ontstekingselement van de gordelkrachtbegrenzer - 30 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Satelliet B-Stijl Rechts De satelliet van de rechter B-stijl bevindt zich in de B-stijl, boven de gordelautomaat. De SBSR regelt en controleert het ontstekingselement voor de gordelkrachtbegrenzer van de veiligheidsgordel aan passagierszijde alsmede de veiligheidsaccupoolklem. Bovendien dient hij voor het regelen van de elektrische brandstofpomp (EKP). Elektronische brandstofpompregeling De SBSR van het ISIS systeem zorgt voor de regeling van de brandstoftoevoer bij draaiende motor en de onderbreken van de brandstoftoevoer bij een botsing. KT-7872 Afb. 20: Signaalverloop van het verzoek om brandstoftoevoer De SBSR ontvangt het verzoek om brandstoftoevoer van de DME, via de PT-CAN en de byteflight. Als het verzoek om brandstoftoevoer van de DME uitvalt of bij een storing van het bussysteem wordt de brandstofpomp via het inlezen van klem 15 met het maximale toerental aangedreven. Aantekeningen: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ - 31 - E65 Passieve veiligheidssystemen KT-6879 Afb. 21: Blokschema SBSR Index VS Verklaring 9 V Voedingsspanning van de satellieten door de SIM LWL byteflight S/E Zend-/ ontvangstmoduul 1 Spanningsregelaar 2 Ontstekingseindtrap gordelkrachtbegrenzer en veiligheidsaccupoolklem 3 Ontstekingselement gordelkrachtbegrenzer 4 Ontstekingselement veiligheidsaccupoolklem 5 Eindtrap voor brandstofpompregeling 6 Elektrische brandstofpomp 7 Sensor dwarsversnelling 8 Zend-/ ontvangstmoduul 9 Microprocessor - 32 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Veiligheidsaccupoolklem De veiligheidsaccupoolklem (SBK) is technisch identiek aan die van het MRS-systeem. Als door het ISIS-systeem een botsing met voldoende kracht wordt herkend, dan wordt via de satelliet in de B-stijl rechts (SBSR) het ontstekingselement van de veiligheidsaccupoolklem geactiveerd. Door een geringe hoeveelheid brandstof worden de startmotor- en de dynamokabel van de pluspool van de accu losgemaakt. Hiermee wordt voorkomen dat kortsluiting optreedt. Door een afzonderlijke boordnetaansluiting wordt gewaarborgd dat het resterende boordnet bij activering van de SBK normaal blijft werken. Hiermee is de werking van alle belangrijke functies zoals verlichting, waarschuwingsknipperlichten, noodoproep per telefoon enz. veiliggesteld. KT-8072 Afb. 22: Veiligheidsaccupoolklem E65 Index Verklaring 1 Startmotorkabel 2 Accupoolklem op pluspool 3 Ontstekingselement 4 Aftakpunt voor de boordnetvoeding - 33 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Satelliet achterbank (SSH) De satelliet achterbank is een optie en in de SA 261 zij-airbags voor achterpassagiers geïntegreerd. Bovendien omvat deze SA de Advanced ITS (AITS) voor achterpassagiers, die echter door de SASL / R geactiveerd worden. De SSH is onder de achterbank aangebracht. Hij regelt en controleert de ontstekingscircuits voor de gordelspanner en de thoraxairbag links-/rechtsachter. De stoelbezettingsherkenning links/rechts wordt gebruikt voor het regelen van de SSH. Bovendien is de hoogteverstelling van de hoofdsteunen geïntegreerd. Bij SA 460 (comfortstoelen) gebeurt de verstelling van de hoofdsteunen via de stoelmoduul. Hoofdsteunen, achter De hoofdsteunen, achter, worden m.b.v. elektromotoren automatisch uitgeschoven als via de stoelbezettingsherkenning "stoel bezet" herkend wordt en klem R geactiveerd is. De hoofdsteunen keren in de rustpositie terug als klem R wordt uitgeschakeld of als de stoel niet meer bezet is. - 34 - SBE-links SBE-rechts E65 Passieve veiligheidssystemen KT-8399 Afb. 23: Blokschema SSH - 35 - E65 Passieve veiligheidssystemen Index + SBE Verklaring Voedingsspanning van de stoelbezettingsherkenning DATA-SBE Signaal van de stoelbezettingsherkenning - SBE Massa van de stoelbezettingsherkenning VS KL 31 Voedingsspanning van de satelliet door de SIM Massaverzorging LWL byteflight S/E Zend-/ ontvangstmoduul KL 30 + voeding voor hoofdsteunen en stoelbezettingsherkenning 1 Spanningsregelaar 2 Ontstekingseindtrap thoraxairbag en gordelkrachtbegrenzer, rechtsachter 3 Ontstekingselement thoraxairbag, rechtsachter 4 Ontstekingselement gordelspanner, rechtsachter 5 Ontstekingseindtrap thoraxairbag en gordelkrachtbegrenzer, linksachter 6 Ontstekingselement thoraxairbag, linksachter 7 Ontstekingselement gordelspanner, linksachter 8 Eindtrap voor hoofdsteunverstelling, rechts 9 Motor voor hoofdsteunverstelling, rechts 10 Eindtrap voor hoofdsteunverstelling, links 11 Motor voor hoofdsteunverstelling, links 12 Schakelaar voor hoofdsteunverstelling 13 Zend-/ ontvangstmoduul 14 Microprocessor Aantekeningen: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ - 36 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Gordelspanner Als de E65 is uitgerust met de SA comfortstoelen of het veiligheidspakket voor het achtercompartiment, dan zijn de buitenste veiligheidsgordels van de achterbank met gordelspanners uitgerust. In het midden bevindt zich een conventionele driepuntsgordel. De basisuitvoering beschikt over 3 automatische driepuntsgordels. Bij de comfortstoelen, achter, bestaat het veiligheidssysteem uit: Constructie KT-8062 Afb. 24: Gordelsysteem, achter (comfortstoel) Index Verklaring 1 Oprolautomaat met ééntraps mechanische krachtbegrenzer 2 Slottong 3 Gordelspanner 4 Meebewegend gordelslot - 37 - E65 Passieve veiligheidssystemen De gordelspanner, achter, heeft dezelfde taak als de gordelspanner, voor. Hij heft bij een botsing de speling op en bereidt de inzittenden op deze wijze in een vroeg stadium voor op de vertraging van de auto. Omdat de gordelspanner in verband met de beschikbare ruimte onder de achterbank niet aan de voorzijde kon worden aangebracht, moest een nieuwe oplossing worden bedacht. Het opheffen van de gordelspeling gebeurt door het aantrekken van de gordel tegen de eindaanslag. De oprolautomaat vormt het bovenste bevestigingspunt en de gordelspanner het onderste. Constructie KT-8116 Afb. 25: Gordelspanner Index Verklaring 1 Spanbuis 2 Gasgenerator 3 Aansluiting ontstekingselement gordel 4 Gordeloprolas 5 Gordel 6 Huis 7 Rollager 8 Kabelrol 9 Kabel - 38 - E65 Passieve veiligheidssystemen De gordelspanners trekken eerst de heupgordel strak en vervolgens de schoudergordel. De mate van straktrekken wordt bepaald door de diameter van de kabelrol en de nuttige zuigerweg. De maximale spanweg bedraagt ca. 150 mm. Meebewegend gordelslot Het meebewegende gordelslot garandeert bij verstelbare achterstoelen altijd de optimale gordelgeometrie voor de inzittenden, omdat de afstand tot het bevestigingspunt bij elke zitpositie altijd hetzelfde blijft. Beschrijving van de werking In een rail, die met steunen op de carrosserie is bevestigd, kan het gordelslot via een glijstuk overeenkomstig de stoelverstelling worden meebewogen. De positie van het gordelslot t.o.v. de stoel wordt via een meenemer op de stoel gewaarborgd. Bij belastingen komt een in het glijstuk aangebrachte blokkeerhefboom naar buiten en vergrendelt het gordelslot via vergrendelnokken op de rail. Hierdoor wordt voorkomen dat het gordelslot onder belasting kan verschuiven. - 39 - E65 Passieve veiligheidssystemen Constructie KT-8117 Afb. 26: Meebewegend gordelslot Index Verklaring 1 Glijstuk met blokkeerhefboom 2 Vergrendelnokken 3 Steunen 4 Bevestigingspunten 5 Rail 6 Gordelslot - 40 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Satelliet voorportier links / rechts (STVL / R) De STVL / R zijn gelijk en samen met de portiermoduul aan de voorzijde van het portier aangebracht. Ze regelen en bewaken de ontstekingselementen voor de thoraxairbags, voor. In de satellieten STVL / STVR bevindt zich een druksensor, voor het nog sneller herkennen van een aanrijding van opzij bij de portieren. KT-6882 Afb. 27: Blokschema STVL / R Index VS Verklaring Voedingsspanning van de satelliet door de SIM LWL byteflight S/E Zend-/ ontvangstmoduul 1 Spanningsregelaar 2 Ontstekingseindtrap thoraxairbag 3 Ontstekingselement thoraxairbag 4 Druksensor 5 Zend-/ ontvangstmoduul 6 Microprocessor - 41 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Thoraxairbag (zij-airbag) Bij de E65 zijn standaard thoraxairbags in de voorportieren en als optie in de achterportieren aangebracht. De thoraxairbags verminderen het risico van verwondingen ter hoogte van het bekken van de inzittenden bij een aanrijding van opzij. De thoraxairbags lopen ten opzichte van de AITS relatief snel leeg met een exact afgestemd dempingsgedrag. In combinatie met de Advanced ITS bieden ze een optimale bescherming aan de zijkanten van de auto. De vorm van de luchtzak is op de verschillende zitposities en posturen afgestemd. Het werkingsprincipe van de thoraxairbags is gelijk aan de uitvoering die tot nu toe is gemonteerd. Nieuw is, dat de airbags één geheel vormen met de portierbekledingen. Hierdoor wordt de werking bij belemmeringen, bijr. een inzittende die tegen de bekleding leunt, duidelijk verbeterd. De luchtzak treedt niet meer naar buiten door het wegslingeren van een afdekking, maar door het openscheuren van de breukpunten die zich in het portier bevinden. Hierdoor worden de werking en de reactiesnelheid van het systeem duidelijk verbeterd. Zoals tot nu toe gebruikelijk wordt een gasgenerator met een groot aandeel koudgas toegepast. Het volume bedraagt ca. 12 l. - 42 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Satelliet autocentrum (SFZ) De SFZ bevindt zicht op de middentunnel, bij de middenconsole. Hij bevat 2 acceleratiesensoren voor het herkennen van een aanrijding van opzij, aan de achterzijde of de voorzijde. Het is de enige satelliet die geen ontstekingscircuit activeert. KT-6883 Afb. 28: Blokschema SFZ Index VS Verklaring Voedingsspanning van de satelliet door de SIM GND Massaverzorging LWL byteflight S/E Zend-/ ontvangstmoduul 1 Spanningsregelaar 2 Microprocessor 3 Sensor langsversnelling 4 Sensor dwarsversnelling 5 Zend-/ ontvangstmoduul - 43 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Schakelcentrum stuurkolom Tot het schakelcentrum stuurkolom behoren alle componenten in het stuurwiel en op de stuurkolom. Het SZL is onderverdeeld in twee elektronische componenten, één in het stuurwiel en één in de stuurkolom. Beide zijn d.m.v. een spiraalveer met elkaar verbonden. KT-7844 Afb. 29: Schakelcentrum stuurkolom Index Verklaring 1 MFL met functietoetsen 2 Richtingaanwijzer- en dimlichtschakelaar FAS 3 Keuzehendel 4 Wisserschakelaar 5 Schakelaar snelheidsregeling 6 Toets stuurwielverwarming 7 Toets stuurkolomverstelling In het stuurwiel bevinden zich de volgende componenten: - de stuurwielverwarming met temperatuursensor de toets voor de Steptronic de claxondruktoets de multifunctionele toetsenblokken links/rechts de bestuurdersairbag de ontstekingskabels voor de activering van de bestuurdersairbag - de stuurwielelektronica met aansluiting op de spiraalveer - 44 - E65 Passieve veiligheidssystemen Op de stuurkolom bevinden zich de volgende componenten: - de de de de de de de de de de stuurkolomelektronica met aansluiting op de byteflight stuurhoeksensor richtingaanwijzer- en dimlichtschakelaar wisserschakelaar schakelaar voor de automatische snelheidsregeling keuzehendel schakelaar voor de stuurwielverwarming schakelaar voor de stuurkolomvergrendeling schakelaar voor de stuurkolomverstelling spiraalveer De spiraalveer vormt de verbinding tussen de stuurkolom- en de stuurwielelektronica. De spiraalveer dient voor het versturen van gegevens en voor de belastingstroom voor de stuurwielverwarming. De satelliet SZL is in de stuurkolomelektronica LSE geïntegreerd en via de byteflight met de SIM verbonden. De spanningsvoorziening van de satelliet wordt eveneens door de SIM geregeld en wordt door de opslagcondensator opgeslagen. Klem 30 verzorgt niet-veiligheidsrelevante componenten (b.v. stuurwielverwarming). Bovendien is voor alle zekerheid nog klem 15 aangesloten. Daarnaast zijn er in verband met de redundantie nog seriële communicatiedraden voor de adaptieve transmissieregeling AGS en voor het lichtschakelcentrum LSZ. In de Sleep-Mode van de byteflight wordt de spanningsvoorziening van het SZL door de SIM uitgeschakeld. Het SZL regelt en controleert de ontstekingselementen voor de eerste en tweede trap van de bestuurdersairbag. De aansturing gebeurt via de spiraalveer naar het ontstekingselement in de airbag-activeringsunit. - 45 - E65 Passieve veiligheidssystemen KT-8523 Afb. 30: Blokschema SZL Index Verklaring A Satelliet met stuurkolomelektronica B Stuurwielelektronica C Airbageenheid VS Voedingsspanning van de satelliet door de SIM KL.31 Massa SI-BUS byteflight 1 Spanningsregelaar 2 Microprocessor 3 Spiraalveer 4 Ontstekingseindtrap bestuurdersairbag 5 Ontstekingselement bestuurdersairbag 1e trap 6 Ontstekingselement bestuurdersairbag 2e trap - 46 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Bestuurdersairbag Bij de E65 wordt de reeds sinds 3/99 bekende tweetraps bestuurdersairbag, de zogenaamde SMART-airbag, gebruikt. Hij heeft een volume van ca. 62 l en is in een vierspaaks stuurwiel aangebracht. Er is slechts één uitvoering voor alle modellen. Afhankelijk van de ernst van de aanrijding worden de beide ontstekingselementen van de 1e en 2e trap met verschillende tussentijden geactiveerd. Hoe korter de tijd tussen de beide ontstekingen, hoe sneller de airbag wordt gevuld. Er worden altijd twee ontstekingselementen geactiveerd, echter niet tegelijkertijd. Alleen bij de E65 is de kleur van de airbag-eenheid aangepast aan die van het interieur. Er worden airbag-eenheden in de volgende kleuren aangeboden: zwart, beige, grijs en blauw. Aantekeningen: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ - 47 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Centrale Gateway Moduul (ZGM) De Centrale Gateway Moduul is in de zekeringenkast achter het dashboardkastje aangebracht. wekdraad Diagnose Diagnose KT-8396 Afb. 31: Blokschema ZGM Index Verklaring KL.30 Spanningsvoorziening KL.31 Massaverzorging LWL byteflight S/E Zend-/ ontvangstmoduul 1 Spanningsregelaar 2 Microprocessor 3 Condensator 4 Stuureenheid voor diagnosebus 5 Stuureenheid voor carrosserie-CAN 6 Stuureenheid voor aandrijvings-CAN 7 Zend-/ ontvangstmoduul 8 Wake up-logica - 48 - E65 Passieve veiligheidssystemen De ZGM heeft tot taak, de verschillende overdrachtsnelheden van de signalen tussen de bussen te coördineren en gegevens tussen de beide bussen uit te wisselen. Op de ZGM zijn de volgende bussystemen aangesloten: - byteflight K-CAN, carrosserie-CAN PT-CAN, aandrijfregeling-CAN (Power Train) PT-wekdraad diagnosebus Via de betreffende stuureenheden kunnen de gegevens naar de verschillende bussen of de diagnosedraad worden gestuurd. Alle aangesloten bussen en de diagnosedraad kunnen worden gebruikt voor het wekken van de Gateway. Hiertoe is een Wake up-logica voorhanden, die de stroomvoorziening van de moduul regelt. Diagnose PT-wekdraad KT-8136 Afb. 32: Signaalomzetting in ZGM - 49 - E65 Passieve veiligheidssystemen Beschrijving van de werking Met het inschakelen van klem R wordt een zelfdiagnose van het complete systeem uitgevoerd, de zogenaamde Pre-DriveCheck. Gedurende deze controle kan het systeem niet worden geactiveerd. Dit wordt aangegeven door het branden van de airbag-waarschuwingslamp AWL. Een storingsvrije Pre-DriveCheck duurt korter dan vijf seconden. De AWL wordt uitgeschakeld als alle satellieten volle ontstekingscondensatoren melden en geen storing is gevonden. De SIM controleert zichzelf continu tijdens de werking. De inhoud van de ontvangen gegevens van de satellieten wordt m.b.v. een controlelogica, de check-sum, gecontroleerd. Als een storing wordt gevonden, wordt de byteflight-communicatie onderbroken, de spanningsvoorziening van de satellieten door de SIM uitgeschakeld en de AWL-lamp ingeschakeld. Na het uitvoeren van de Pre-Drive-Check vindt een continue gegevensuitwisseling tussen de satellieten onderling plaats. Alle door de verschillende satellieten verstuurde gegevens worden via de byteflight naar de SIM gestuurd. Hij verwerkt de informatie en stelt deze aan alle satellieten beschikbaar, zodat deze allemaal van de momentele toestand op de hoogte zijn. - 50 - E65 Passieve veiligheidssystemen Airbag Airbag Satelliet met sensor Satelliet met sensor Airbag Airbag Satelliet met sensor Satelliet met sensor KT-8390 Afb. 33: Gegevensveld van de sensoren naar de SIM De afbeelding toont, hoe alle door de sensoren geregistreerde gegevens via de byteflight naar de SIM worden gestuurd. - 51 - E65 Passieve veiligheidssystemen Airbag Airbag Satelliet met sensor Satelliet met sensor Airbag Airbag Satelliet met sensor Satelliet met sensor KT-8391 Afb. 34: Gegevens naar de satellieten Bij een eventuele botsing wordt afhankelijk van de stootrichting en de intensiteit altijd een activeringsstrategie voor de aansturing van de verschillende pyrotechnische actuatoren gekozen, die voor de inzittenden de grootstmogelijke veiligheid biedt. Bovendien waarborgt de gekozen activeringsstrategie, dat alleen veiligheidssystemen worden geactiveerd die op grond van het ongeval en de bezetting van de auto niet noodzakelijk zijn. - 52 - E65 Passieve veiligheidssystemen - ISIS-noodsignaalfunctie Via de telefoon zijn twee verschillende varianten van het noodsignaalsysteem mogelijk. Een automatisch noodsignaal wordt door de SIM geactiveerd als deze een voldoende ernstige botsing heeft herkend. Bovendien is het mogelijk om handmatig een noodsignaal te versturen via de noodsignaaltoets. Om een noodsignaal via de telefoon te versturen, moeten de telefoon en de telefooninterface inclusief het antennesysteem gebruiksklaar zijn en over voldoende energie beschikken. Na het activeren van het noodsignaal wordt een SMS-bericht (Short Message Service) naar de serviceprovider gestuurd en een spraakverbinding tot stand gebracht. Voor beide noodsignaalvarianten zijn telkens twee nummers beschikbaar, die afwisselend kunnen worden gekozen tot een verbinding tot stand is gebracht. Als na 60 seconden nog steeds geen verbinding tot stand is gebracht, kiest de telefoon het alarmnummer volgens de GSM-standaard. (112 in Duitsland) Ter ondersteuning van eventuele bergingsactiviteiten worden via de lichtmoduul de interieurverlichting en de waarschuwingsknipperlichtinstallatie ingeschakeld. Bovendien wordt via het CAS Car Access Systeem de centrale vergrendeling ontgrendeld. Automatisch noodsignaal seriële draad Telefoon Afb. 35: Activering automatisch noodsignaal via seriële gegevensdraad - 53 - KT-8533 E65 Passieve veiligheidssystemen Index Verklaring A Alarmtoets B Telefoonantenne C Satelliet ZGM Centrale Gateway Moduul SIM Veiligheids Informatie Moduul CD Control Display TELEFOON Telefoonmoduul Als de SA "navigatiesysteem" gemonteerd is, bevat het noodsignaal gegevens over de standplaats van de auto. Als het noodsignaal door de serviceprovider ontvangen is, wordt dit op het Control Display getoond. seriële draad Telefoon KT-8528 Afb. 36: Activering automatisch noodsignaal bij gestoorde seriële gegevensdraad - 54 - E65 Passieve veiligheidssystemen Tussen de SIM en de telefoon bestaat een directe verbinding d.m.v. een enkele draad. Als de verbinding gestoord of onderbroken is, wordt het complete bussysteem voor het activeren van het noodsignaal gebruikt. Het signaal gaat dan van de SIM naar de ZGM, via de K-CAN naar de Control Display en via de MOST-bus naar de telefoon. (ECE-versie) Een geactiveerd noodsignaal kan niet ongedaan worden gemaakt. Om te garanderen dat het noodsignaal bij de provider is aangekomen, wordt een terugmelding verstuurt die in het systeem blijft opgeslagen. De serviceprovider brengt een spraakverbinding met de auto tot stand en laat het noodsignaal bevestigen. Als geen spraakverbinding tot stand komt of als de inzittenden niet in staat zijn om te antwoorden, wordt automatisch begonnen met het treffen van de reddingsmaatregelen. Handmatig noodsignaal In noodgevallen kan de bestuurder of voorpassagier op de alarmtoets drukken. Dit wordt aangegeven door het gaan branden van de groene verlichting van de toets. Vervolgens wordt op de boordmonitor de actuele standplaats van de auto aangegeven, samen met het bericht dat het noodsignaal verstuurd is. De serviceprovider brengt een spraakverbinding met de auto tot stand en laat het noodsignaal bevestigen. Als de spraakverbinding met de provider tot stand is gebracht, gaat de groene toets knipperen. Vervolgens worden de reddingsmaatregelen getroffen. Dit wordt op het Control Display aangegeven. seriële draad Telefoon Afb. 37: Noodsignaal handmatig activeren. - 55 - KT-8530 E65 Passieve veiligheidssystemen Zelfdiagnose - Zelfdiagnose van het ISIS De complete zelfdiagnose van het ISIS bestaat uit meerdere onderdelen: - Zelfdiagnose van de SIM Pre-Drive-Check fase 1 Pre-Drive-Check fase 2 Zelfdiagnose tijdens de werking - Zelfdiagnose van de SIM Bij het inschakelen van klem R of bij de Wake-UP wordt eerst een interne zelfdiagnose van de SIM uitgevoerd. Hierbij worden de volgende onderdelen gecontroleerd: - test van de analoog-digitaal-omvormer Flash-test RAM-test EEPROM-test test van de Watchdog-reset - Zelfdiagnose van de ontstekingscircuits Tijdens de Pre-Drive Checks worden de ontstekingscircuits volledig gecontroleerd. Als tijdens de Check geen storingen zijn opgetreden, dan worden de ontstekingscondensatoren geladen en de satellieten zijn klaar voor gebruik. De zelfdiagnose bestaat uit de volgende onderdelen: - controle van de codering van het ontstekingscircuit op aannemelijkheid - controle van het ontstekingscircuit op kortsluiting naar massa of plus - controle van het ontstekingscircuit op onderbreking - controle van de ontstekingscapaciteit en ontstekingsladingen - controle van de weerstand van het ontstekingscircuit - test van de Low-Side-schakelaar - test van de High-Side-schakelaar en het alarmpad - 56 - E65 Passieve veiligheidssystemen De controle van de High- en Low-Side-schakelaars gebeurt bij een ontladen ontstekingscondensator. Als bij een ontstekingscircuit één van de hieronder aangegeven storingen wordt ontdekt, dan wordt of blijft de ontstekingscondensator ontladen. Hierdoor wordt bij het optreden van nog een storing een abusievelijke activering voorkomen. Dit geldt bij de volgende storingen: - kortsluiting naar massa of plus kortsluiting / onderbreking van de Low-Side-transistor kortsluiting / onderbreking van de High-Side-transistor verkeerde codering van een ontstekingscircuit storing in het alarmpad - Zelfdiagnose tijdens de normale werking Tijdens de normale werking vindt continu een controle van de ontstekingscircuits plaats. Er wordt echter pas een foutmelding gegeven als de storingen binnen een vastgestelde tijd zijn bevestigd. Als een kortsluiting naar massa of naar plus wordt vastgesteld, wordt de bijbehorende ontstekingscondensator ontladen. Tijdens de normale werking wordt de zelfdiagnose tot de volgende controles beperkt. - Controle van het ontstekingscircuit op kortsluiting naar massa - Controle van het ontstekingscircuit op kortsluiting naar plus - Controle van het ontstekingscircuit op onderbreking Als tijdens een fase van de zelfdiagnose een storing wordt herkend, dan wordt dit aangegeven door het branden van de AWL, het verschijnen van een pictogram en een Check-Controlmelding. - 57 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Storingsgeheugen De SIM is van een in de EEPROM aangebracht storingsgeheugen voorzien. Storingen opslaan Alle bij de zelfdiagnose herkende storingen worden hier opgeslagen, echter elke storingscode slechts éénmaal. De regeleenheid kan maximaal 20 verschillende storingscodes opslaan. Storingen die hierna optreden worden niet opgeslagen en gaan verloren. Als alle geheugenplaatsen bezet zijn, dan worden mogelijk aanwezige shadow-invoeren door nieuwe invoeren van het primaire storingsgeheugen overschreven. Aantekeningen: _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ - 58 - E65 Passieve veiligheidssystemen - Airbagwaarschuwingslamp-(AWL-) en Check-Control-meldingen In het instrumentenpaneel van de E65 kunnen op verschillende manieren storingen worden aangegeven die in het ISIS optreden. Namelijk d.m.v. controlelampen, grafische symbolen en Check-Control-meldingen. De controlelampen zijn de airbagwaarschuwingslamp AWL en het gordelsymbool. KT-8118 Afb. 38: Gordelsymbool en airbagwaarschuwingslamp Het gordelsymbool wordt in enkele landen als gordelwaarschuwing gebruikt. De airbagwaarschuwingslamp is tijdens de Pre-Drive-Check geactiveerd en wordt bij de volgende systeemfouten ingeschakeld: - storing bij de zelfdiagnose van de SIM communicatiestoring in de byteflight storing tijdens de Pre-Drive-Check onjuist of ontbrekend chassisnummer De grafische symbolen worden in het infodisplay van het instrumentenpaneel aangegeven. De volgende symbolen zijn mogelijk: KT-8119 Afb. 39: Airbagsymbool in rood of geel en servicemelding Het rode airbagsymbool wordt geactiveerd bij een storing van de bestuurders- of passagiersairbag. - 59 - E65 Passieve veiligheidssystemen Het gele airbagsymbool wordt geactiveerd bij storingen van de zij-airbags, de hoofdairbags alsmede de gordelspanner of gordelkrachtbegrenzer. Het gele servicesymbool wordt geactiveerd bij storingen van de brandstofpomp. Bovendien kunnen nog foutmeldingen in de Check-Controlmoduul worden aangegeven. KT-8108 Afb. 40: Instrumentenpaneel met Info Display en Check-Control-moduul De door de satellieten vastgestelde storingen in de eigen elektronica of de bijbehorende componenten worden als statustelegrammen naar de SIM gestuurd. Deze meldingen worden door de SIM via de byteflight naar de ZGM en via de K-CAN naar de Info Display overgebracht. De aansturing van de airbagwaarschuwingslamp AWL, de grafische symbolen en de CheckControl-meldingen worden door het instrumentenpaneel geactiveerd, op basis van de gegevens die afkomstig zijn van de SIM. Bij een correcte werking van de veiligheidsrelevante functies binnen het complete systeem stuurt de SIM met regelmatige tussenpozen, ca. elke 200 ms, een bericht naar het instrumentenpaneel. Als dit signaal langer dan 2 s uitblijft, dan geeft het Info Display dit als een storing aan door het branden van de airbagwaarschuwingslamp. Binnen het systeem zijn in totaal 32 Check-Control-meldingen mogelijk. Op dit moment kunnen de volgende meldingen worden gegeven: - 60 - E65 Passieve veiligheidssystemen ID Check-Controlmelding Aanvullende aanwijzingen op de CD 77 Aansturing gordelsymbool 92 Storing veiligheidssysteem voorpassagier Bij een ongeval beperkte bescherming. De werking van de gordelspanner en de gordelkrachtbegrenzer is niet gewaarborgd. Gordel desondanks dragen. Onmiddellijk contact opnemen met een BMW dealer. 93 Storing veiligheidssysteem bestuurder Bij een ongeval beperkte bescherming. De werking van de gordelspanner en de gordelkrachtbegrenzer is niet gewaarborgd. Gordel desondanks dragen. Onmiddellijk contact opnemen met een BMW dealer. 94 Storing veiligheidssysteem achtercompartiment, links Bij een ongeval beperkte bescherming. De werking van de gordelspanner en de gordelkrachtbegrenzer is niet gewaarborgd. Gordel desondanks dragen. Onmiddellijk contact opnemen met een BMW dealer. 95 Storing veiligheidssysteem achtercompartiment, rechts Bij een ongeval beperkte bescherming. De werking van de gordelspanner en de gordelkrachtbegrenzer is niet gewaarborgd. Gordel desondanks dragen. Onmiddellijk contact opnemen met een BMW dealer. 97 Storing veiligheidssysteem Bij een ongeval aanzienlijk beperkte bescherming. De werking van de airbags, gordelspanner en gordelkrachtbegrenzer is niet gewaarborgd. Zie de handleiding. Onmiddellijk contact opnemen met een BMW dealer. 106 Storing zij-airbag achtercompartiment, links De werking van de zij-airbag, linksachter, is niet gewaarborgd. Stoel indien mogelijk NIET gebruiken. Onmiddellijk contact opnemen met een BMW dealer. 107 Storing zij-airbag achtercompartiment, rechts De werking van de zij-airbag, rechtsachter, is niet gewaarborgd. Stoel indien mogelijk NIET gebruiken. Onmiddellijk contact opnemen met een BMW dealer. 108 Storing bestuurdersairbag De werking van de bestuurdersairbag is niet gewaarborgd. Onmiddellijk contact opnemen met een BMW dealer. 109 Storing passagiersairbag De werking van de passagiersairbag is niet gewaarborgd. Stoel indien mogelijk NIET gebruiken. Onmiddellijk contact opnemen met een BMW dealer. 216 Storing brandstofpomp Het is mogelijk dat de auto blijft stilstaan. Onmiddellijk contact opnemen met een BMW dealer. - 61 - E65 Passieve veiligheidssystemen Glossarium Afkorting Verklaring AITS I Advanced Inflatable Tubular Structure I Hoofdairbag voor voorste inzittenden AITS II Advanced Inflatable Tubular Structure II Hoofdairbag voor voorste en achterste inzittenden AKS Actieve hoofdsteun Alarmpuls Alarmpuls voor het activeren van de actuatoren AWL Airbagwaarschuwingslamp BFA Passagiersairbag byteflight BMW veiligheidsbussysteem CAS Car Access System / Systeem voor toegang tot de auto CD Control Display CD Compact Disc Gegevensdrager D-BUS Diagnosebus EBS Gordelspanner EEPROM Electrically Erasable Programmable Read Only Memory Opnieuw programmeerbaar geheugen EKP Elektrische brandstofpomp F.I.R.S.T. Fully Integrated Road Saftey Technology BMW veiligheidsconcept FA Bestuurdersairbag GBK Gordelkrachtbegrenzer GS Gordelspanner GSM Global System for Mobile Communications GSS Gordelslotschakelaar IC Integrated Circuit Geïntegreerde schakeling ISIS Intelligent Veiligheids Integratie Systeem Passief veiligheidssysteem bij de E65 ITS Inflatable Tubular Structure Hoofdairbag - 62 - E65 Passieve veiligheidssystemen Afkorting Verklaring KA Knie-airbag alleen bij US-modellen K-CAN S Carosserie Control Area Network Systeem Carosserie-bussysteem LED Light Emitting Diode LED LWL Lichtgeleidende glasvezelkabel medium voor het overbrengen van optische signalen MRS Multiple Restraint System Tot nu toe gebruikt passief veiligheidssysteem PT-CAN Power Train Control Area Network System Aandrijvings-bussysteem PWM Gemoduleerd pulsbreedte signaal RAM Random Access Memory Korte-termijngeheugen S/E Zend-/ ontvangstmoduul Voor het versturen en ontvangen van optische signalen SASL Satelliet A-stijl, links SASR Satelliet A-stijl, rechts SBE Stoelbezettingsherkenning SBK Veiligheidsaccuklem SBSL Satelliet B-stijl, links SBSR Satelliet B-stijl, rechts SFZ Satelliet Autocentrum SHDN Shut Down Signal voor het in- en uitschakelen van regeleenheden SIM Veiligheids Informatie Moduul Centrale regeleenheid voor satellieten SMS Short Message Services korte berichten SSBF Satelliet passagiersstoel SSFA Satelliet bestuurdersstoel SSH Satelliet stoel, achter STVL Satelliet voorportier, links STVR Satelliet voorportier, rechts SZL Schakelcentrum stuurkolom TA Thoraxairbag (zij-airbag) ZAE Centrale activeringseenheid airbagregeleenheid ZGM Centrale Gateway Moduul interface voor alle bussystemen - 63 - E65 Passieve veiligheidssystemen - 64 -
© Copyright 2024 ExpyDoc