Het huzarenstuk - Media Groep Limburg

Donderdag 17 juli 2014
www.limburger.nl
WERKLOOSHEID
NIEUWE TYPES
BELANG
Juliana opent Daf-fabriek
Totale productie naar Born
Daf vindt partner in Volvo
Daf in Eindhoven heeft in 1967 behoefte aan nieuwe productiecapaciteit. Het bedrijf krijgt een grote subsidie voor een nieuwe
fabriek in Limburg, waar de werkloosheid als gevolg van de
mijnsluitingen groot is. Op 27 juni 1968 opent koningin Juliana
de Daf Autofabriek in Born.
Aanvankelijk zouden in Born alleen de nieuwe types, de Daf 44
en Daf 55, gebouwd gaan worden. Al snel wordt echter
besloten om de complete autoproductie vanuit Eindhoven naar
Born te verplaatsen.
Aangezien Daf te klein is om zelfstandig nieuwe modellen te
ontwikkelen, wordt een partner gezocht. Dit wordt Volvo.
In 1975 verwerft Volvo een meerderheidsbelang en gaat de
autofabriek verder als Volvo Car BV.
C3
GO-C02R
Het huzarenstuk van VDL
Als 19-jarige neemt werktuigbouwkunde-student Wim op 1 november 1966 het roer van de zaak over
als zijn vader overspannen wordt.
VDL staat er slecht voor. Wim kan
goed calculeren en legt snel bloot
waar het fout zit. Met zijn jeugdig
elan sleept hij VDL weg bij de afgrond. „Ik moest elke week bij de
DAF en Philips langs om een voorschot te halen. Anders kon ik mijn
medewerkers niet betalen.”
Twee jaar later wordt weer winst
gemaakt en in 1972 koopt Wim
het bedrijf van zijn vader voor
45.000 gulden. Vanaf 1977 begint
Wim het personeel uit te leggen
hoe het ervoor staat. Jaarlijks licht
hij de cijfers toe aan zijn medewerkers. Na 38 jaar rondt hij alsnog
zijn HTS-studie af.
Jan Mooren (57 jaar)
Lid hoofddirectie VDL Groep.
Verantwoordelijk voor Nedcar
Opleiding: TU Eindhoven
Komt bij VDL nadat de Eindhovenaren in 1989 kinderwagenwieltjesfabriek Caja Kerkrade kopen.
Mooren is daar directeur. In 1995
wil hij weg, maar Van der Leegte
haalt hem over bij de directie van
VDL te komen. De eerste jaren
houdt Mooren de vinger aan de
pols bij nieuwe bedrijven die VDL
koopt. Daar zit nu ook Nedcar bij.
„Het is handig, want ik woon dichtbij en spreek ik Limburgs, haha.”
Weinig mensen weten dat Mooren
zijn carrière in 1975 begon bij de
autofabriek. Als vakantiewerker
schroefde hij frontjes op de Volvo
340: „Samen met mijn maatje Mohammed. Snap je het nu? Ik heb
gewoon wat met die fabriek.”
gen bemiddeld”, zegt Van der Leegte. „Die hakte dat bedrag gewoon
doormidden, en het was geregeld.”
„Toen we daarna met de Japanse delegatie van Mitsubishi bij een advocatenkantoor in Amsterdam aan
het onderhandelen waren, werd
het nog spannend”, zegt Mooren.
Hij voerde de onderhandelingen
voor VDL met zijn collega Rini Vermeulen. „Op een moment in die
onderhandelingen heb ik Wim gebeld omdat ik wilde weten hoe ver
ik kon gaan. Ik heb Wim vanaf het
balkon op de man af gevraagd:
Wim hoe graag wil je het hebben?”
„En toen heb ik gezegd wat ik altijd
zeg”, vult Van der Leegte aan,
„Zorg maar dat je verstandig doet.”
Mooren: „Daar hebben we toen de
deal gemaakt dat het eigen vermogen van Nedcar op 180 miljoen euro zou blijven. Cruciaal om een solide basis te hebben voor Nedcar.”
door Rob Cox
V
anuit zijn kantoor op
de vijfde verdieping
heeft Wim van der
Leegte president-directeur van de VDL
Groep een panoramauitzicht over
de A2 en stukken Veldhoven. Af en
toe landt er een vliegtuig aan de horizon om even later weer op te stijgen van Eindhoven Airport. Voor
het gebouw raast het verkeer over
de A2.
De tegenhanger van dit kosmopolitisch uitzicht ligt op de vensterbank achter de bureaustoel van de
grote baas. Het is een aluminiumfolie-pakketje. „Met twee boterhammen met oude kaas”, zegt Van der
Leegte. „Mijn vrouw legt ‘s ochtends altijd vier sneden klaar en
die smeer ik dan. Twee eet ik meteen op en de andere twee neem ik
mee naar mijn werk. Maar ja, vandaag krijgen we broodjes en dan
blijven ze liggen. Niets zeggen tegen mijn vrouw hé...” En hij doet
er een knipoogje bij.
CHARME
Wim van der Leegte is 66 jaar. Het
is bijna 48 jaar geleden dat hij op
19-jarige leeftijd de leiding over het
zieltogend bedrijf van zijn vader
overnam. Nu is hij volgens Quote
de op een na rijkste Brabander. In
de landelijke lijst staat hij bij de eerste veertig, met een geschat vermogen van rond de 750 miljoen. En elke dag smeert hij zijn eigen lunchpakketje.
Dat is de charme van de Eindhovenaar. Hij is een icoon geworden in
de Nederlandse maakindustrie,
winnaar van de prestigieuze Koning Willem I-prijs voor beste onderneming van het land. Maar hij
spreekt ook, zoals hij het zegt: „De
taal van de vloer”. Wie hem kent,
weet dat Van der Leegte in zijn stellingen af en toe wat hoekig is, maar
altijd recht voor zijn raap en recht
door zee.
Daar kwamen de BMW-managers
ook achter toen ze voor het eerst
met de VDL-directeur aan tafel zaten om te onderhandelen over de
Mini-productie bij autofabriek Ned-
De weg naar de productiestart van Mini bij VDL Nedcaris afgelegd. Jan Mooren (l) en Wim van der Leegte staan
car in Born. Van der Leegte: „Begin
april gingen we ons presenteren in
München. Vooraf had ik wat berekeningen gemaakt op mijn computer thuis. Dat doe ik altijd voor een
grote order.”
VERHAALTJE
Hij staat op en haalt een mapje
met een paar A4-tjes van zijn bureau. De blaadjes staan vol kolommen met cijfertjes. „Nou, zo had ik
dus berekend hoe het er toen voor
stond en hoe het in de toekomst eruit zou zien met Nedcar. Verliesen winstrekening, calculatie van de
auto’s, de cashpositie, de balans en
het personeelsbestand. Maar die
Duitsers waren helemaal verbaasd.
Die hadden een dik rapport verwacht met veel tekst erin. ‘Dit kunnen we toch niet aanbieden bij onze raad van bestuur?’, zeiden de
BMW-managers. Ik zei: ‘Als jullie
er een verhaaltje bij willen, dan
laat ik wel een dikker rapport maken. Maar dit zijn de cijfers waar
het om gaat’.” Uiteindelijk werd
het gesprek met BMW een uitstekende kennismaking. „Tijdens het
gesprek voelden we al dat het klikte. We wisten meteen dat het goed
zou komen.”
VDL was voor BMW een geschenk
uit de hemel. Voordat Mitsubishi
aankondigde te stoppen met Nedcar, waren de Duitsers met ‘Born’
in overleg over productie. Ze wilden er graag Mini’s bouwen, maar
zonder de fabriek te kopen. „Dat
moest iemand anders doen”, zegt
Van der Leegte. „Ze hadden een
paar eisen. De nieuwe eigenaar
moest stabiel zijn, geen Aziaat en
geen durfinvesteerder. In dat plaatje pasten we wel als familiebedrijf.
Later hebben ze ons gevraagd of
we ook voor andere merken wilden bouwen. ‘Uiteraard, anders
zijn we veel te afhankelijk van jullie’, heb ik geantwoord. Dat vonden ze een goed antwoord.”
„Ook vroegen ze bij BMW wat ik
ging doen als ik de fabriek eenmaal
zou hebben. Ja, auto’s bouwen natuurlijk, zei ik. En daarna zeker de
fabriek weer verkopen, vroegen ze.
Ik zeg: Hoezo? Ik heb nog nooit
een fabriek verkocht. Daar stonden
ze ook wel van te kijken, haha.”
TRANSPARANT
Het vertrouwen tussen VDL en
BMW groeit. Om de lijnen in de fabriek aan te passen, krijgt Van der
Leegte in 2012 een voorschot van
70 miljoen euro van BMW. Hij
biedt aan een bankgarantie te geven. ‘Goed idee’, zeggen de Duitsers eerst. Maar even later zeggen
ze dat het niet nodig is. Ze geloven
Van der Leegte op zijn woord.
Kenmerk in de gesprekken tussen
VDL en BMW is het onderling begrip. „Ze begrijpen dat wij er ook
iets aan moeten verdienen. Ik zei tegen hen: Als jullie ons alleen maar
nodig hebben om ons uit te knijpen, dan werkt het niet. Wij zijn
ook volledig transparant naar hen
toe, ze weten precies wat we eraan
vandaag vol in de schijnwerpers.
verdienen. Die transparantie hebben we met alle grote klanten.”
De eerste resultaten heeft VDL Nedcar geleverd. BMW volgde het proces op de voet. Jan Mooren, die als
lid van de hoofd-directie van de
VDL-groep, Nedcar in zijn pakket
heeft, neemt het woord. „Andreas
Wendt, directeur van de BMW-fabriek in Regensburg, was heel erg
tevreden. Hij zei: er zijn twee manieren om te starten: goed of perfect. En wat jullie gedaan hebben, is
perfect. Dat is een heel mooi compliment van iemand die er verstand van heeft”.
ENTHOUSIASME
De Duitsers zijn zó positief over
VDL Nedcar dat ze er in 2016 ook
de Mini Countryman willen bouwen naast de Hatchback en de Cabrio. Daarmee ligt Nedcar tot 2021
vol. De plannen voor de Countryman-productie lekten uit toen een
BMW-directeur zich recent versprak tegen een journalist. Hele-
foto Roger Dohmen
maal in het begin versprak Wim
van der Leegte zich ook wel eens
over de modellen en de aantallen
die Nedcar zou bouwen. BMW wil
communicatie liever in eigen hand
houden. Voor VDL is dat wennen,
omdat het bedrijf graag open communiceert. Van der Leegte heeft inmiddels geleerd op zijn woorden te
letten als het over Mini’s gaat.
„Tsja”, mompelt hij, „enthousiast
ergens over zijn en je mond houden, gaan niet goed samen.”
In Born valt alles nu op zijn plaats.
Na de heropening, vandaag, van de
fabriek komt het op de mensen van
VDL Nedcar neer. De weg ernaartoe is een mooie geweest, vinden
beide topmannen. Op een bepaald
moment leek de aankoop van Nedcar nog spaak te lopen omdat er
een gat zat van 30 miljoen in de onderhandelingen met verkoper Mitsubishi. Mooren: „Op zo’n moment
wordt het stil. Iedereen weet: wie
als eerste belt, is 30 miljoen kwijt.”
„Uiteindelijk heeft minister Verha-
FAMILIE
Na de koop van Nedcar is veel veranderd voor VDL. Het conglomeraat is al groot, zal in 2014 een jaaromzet van bijna 2,5 miljard euro behalen. „Maar sinds de koop van
Nedcar hoef ik nergens meer uit te
leggen wie VDL is”, zegt Mooren.
Vanaf vandaag, na de officiële start
van de productie, zal Nedcar steeds
meer deel uitmaken van de VDL-familie. Mooren: „We wilden de
doorstart niet maken over de ruggen van de bestaande Nedcar-mensen. We hebben hen niet gevraagd
salaris in te leveren. Maar voor nieuwe mensen bij Nedcar gelden de
VDL-richtlijnen. Want we zijn allemaal lid van de VDL-familie en
dan moet je niet in de ene fabriek
andere regels hebben dan in de andere. Een paar dingetjes blijven
voorlopig nog bestaan. Zo vergadert de ondernemingsraad van Nedcar in werktijd. Bij VDL vergaderen
we buiten werktijd. Dat proberen
we op termijn te veranderen.”
Daar staat tegenover dat de communicatie naar het Nedcar-personeel
opener wordt. Van der Leegte: „Ik
heb geleerd dat je mensen moet uitleggen hoe de zaak ervoor staat. Als
we een order hebben die verlies oplevert, kunnen we twee dingen
doen. We tegen de klant zeggen dat
we een hogere prijs willen, of we
kunnen de kosten omlaag brengen.
Omdat ik geen klanten wil verliezen, kijk ik altijd eerst naar de tweede mogelijkheid. Als je het personeel kunt uitleggen dat je verlies
maakt op een order, gaan de mensen nadenken hoe het goedkoper
kan. Ze moeten een hekel hebben
aan verliesorders. De oplossing
komt dan van de werkvloer.”
Van der Leegte sluit af. Hij is nodig
bij de wekelijkse directiebijeenkomst. „In dit project zit heel veel
‘effort’ van ons, maar nog veel
meer van de mensen van Nedcar.
Zij kunnen zo veel wat wij niet kunnen en andersom. We gaan nog
veel van elkaar leren.”
Liefde beklonken
M
ijn eerste Mini kreeg ik eind jaren zestig
van de vorige eeuw als verjaardagscadeau van mijn vader. Een rode met wit
dak, van Corgi Toys, schaal 1:43. Een mini-Mini in
de uitvoering Cooper, sportief en opgevoerd. Toen
ik een jaar later in de film The Italian Job zag hoe
drie Coopers een woeste rit door Napels maakten,
wist ik het zeker: later wil ík er ook zo een! Met
schaamte moet ik nu bekennen dat mijn eerste echte auto een gebruikte Opel Kadett B uit 1972 was.
Mijn vader reed al jaren zo’n degelijke, vormeloze
burgerbak en die had nooit mankementen. Het verstand zegevierde.Tot bij een handelaar een rijtje Mini’s stond uitgestald en mijn verstand op nul ging
naast een zilvergrijze Special 1100 met zwart vinyl
dak, getinte ruiten, stoffen bekleding en weinig kilometers. Een uur later reed ik er met vlinderende buik
in weg. Mijn Mini en ik hebben even aan elkaar moeten wennen, maar daarna is de liefde definitief beklonken.
Maarten Brorens, Heerlen
Mijn Mini & ik
Wim van der Leegte (66 jaar)
Directeur VDL Groep
Opleiding: HTS
(afgerond na 38 jaar)
In 2012 kocht VDL
Groep uit Eindhoven de autofabriek
Nedcar in Born.
Wie zijn de mannen
achter de overname en hoe is die
verlopen?
Alles op schaal
T
oen BMW eind jaren negentig van de vorige
eeuw British Rover overnam was ik not amused, al gebeurde er weinig met de Engelse nalatenschap. Tot in 2001 een nieuwe Mini kwam. Om
te huilen; een Mini uit München. Het retro model
vond ik niet geslaagd. BMW zelf kennelijk ook niet,
want de volgende nieuwe uitvoeringen leken weinig
op die eerste. De nieuwste Mini rijdt goed, heb ik gemerkt bij een proefritje. Wel had ik moeite met de
concentratie, mijn gedachten dwaalden steeds af
naar m’n eerste Mini. Een uitvoering in Harvest Gold
met hydrolastic vering voor een zeer apart rijgedrag.
Driemaal heb ik een andere gekocht en vele banden
en blikken smeerolie verder heb ik er een van Corgi
uit elkaar gehaald en Harvest Gold gespoten. Zo is
mijn verzameling begonnen. Van elke uitvoering
zocht ik een model, als het even kon in verschillende
schalen. De kleinste 1:500, de grootse 1:20. Alleen
van de Moke vond ik weinig modellen, dus heb ik er
zelf maar één gemaakt, schaal 1:24.
Rein Reuter, Weert

Download Report