Kindermishandeling - Als Normaal Anders Is

Huiselijk Geweld &
Kindermishandeling
• Daniëlle Kerkhof
• &
• José Huis in ‘t Veld
Inhoud
•
•
•
•
•
•
1. Wat is kindermishandeling; Quiz
2. De meldcode; 5 stappen
3. AMK werkwijze
4. Signaleren in het basisonderwijs
5. Oefening signaleren Caruso
6. Gesprekken met ouders
Wat is kindermishandeling?
Een quiz om je kennis te testen
• Kindermishandeling komt in hogere sociale klassen
minder vaak voor.
• Slachtoffers van seksueel misbruik blijven loyaal aan
de dader binnen het gezin.
• Kinderen die heel erg gewenst zijn (IVF/adoptie) lopen
een grotere kans om slachtoffer te worden van
kindermishandeling.
• Er worden per jaar rond de 2200 onderzoeken gedaan
binnen BJZNH.
• Bij huiselijk geweld krijgt de dader altijd een
huisverbod.
• Ongeboren kinderen kunnen ook slachtoffer worden
van kindermishandeling.
• Eetproblemen kunnen een signaal zijn van
kindermishandeling.
Definitie Kindermishandeling
(Artikel 1 sub m, Wet op de Jeugdzorg, 2005)
• Elke vorm van voor een minderjarige bedreigende
of gewelddadige interactie van fysieke,
psychische of seksuele aard die de ouders of
andere personen ten opzichte van wie de
minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of
van onvrijheid staat, actief of passief opdringen
waardoor ernstige schade wordt berokkend of
dreigt te worden berokkend aan de minderjarige
in de vorm van fysiek of psychisch letsel
Vormen van kindermishandeling
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Lichamelijke mishandeling
Lichamelijke verwaarlozing
Psychische mishandeling
Psychische verwaarlozing
Getuige Huiselijk Geweld
Seksueel misbruik
Exploitatie
Schending Zelfbeschikkingsrecht
Munchausen by Proxy
Lichamelijke mishandeling
Lichamelijke verwaarlozing
Psychische mishandeling
Psychische verwaarlozing
12-01-14
Getuige van huiselijk geweld
16
Seksueel misbruik
12-01-14
Exploitatie
18
12-01-14
Schending zelfbeschikkingsrecht
19
12-01-14
Munchhausen by Proxy
20
Waarom een meldcode?
• 119.00 kinderen zijn per jaar slachtoffer van
kindermishandeling.
• Het duurt gemiddeld 7 jaar voordat er een melding
komt.
• Naar schatting overlijden er 60 a 80 kinderen per jaar
aan de gevolgen van kindermishandeling
Meldcode: 5 stappen
en/of jongere
Bron: Friese Meldcode 2011
Stap 1
In kaart brengen van signalen
• Verbind signalen aan reeds beschikbare informatie
• Gebruik het overlegformulier uit het Noord Hollands Protocol
KM
• Breng signalen nader in kaart
• Observatieperiode afspreken
• Signalen bij collega’s checken
• Betrekken van de aandachtsfunctionaris
Kindermishandeling/Huiselijk Geweld
Stap 2 Consultatie
• Casus inbrengen (anoniem) binnen het zorgoverleg van uw
school
• Consult AMK/ASHG Bespreek uw vermoedens met het AMK en
stel een plan op. Mogelijkheden: Stappen die nog te nemen zijn
alvorens over te gaan tot melden (bespreken inzet
hulpverlening) of al overgaan tot het doen van een melding
• Consultatie is verplicht bij twijfel wel/niet melden
Stap 3
Gesprek leerling en/of ouder(s)
• Afwegen van veiligheid: wel/niet stap 3
• aandachtsfunctionaris kan leerkracht/mentor steunen bij
gesprek
• Denk aan: Concrete signalen bespreken en informatie
uitwisselen
• Evt. toestemming vragen voor open bespreking in ZAT
Stap 4
Wegen geweld/kindermishandeling
Doorloopt in alle stappen
• Weging aard en ernst signalen
• Weging risico op geweld of km
Stap 5 Beslissen
Hulp organiseren of melden
• Organiseer (vanuit ZAT) noodzakelijke hulp
• Overweeg (vanuit ZAT) melding AMK
• Directeur en/of aandacht functionaris bespreekt met de ouders
en leerling de uitkomst van de bespreking in het ZAT
Stap 6 Verwijsindex
• Instrument ontwikkelt door de overheid
• Doel; hulpverlening, andere instanties, scholen etc. beter laten
samenwerken rondom een gezin
• Preventief
• Jeugdige 0-23 jaar
• Plaatsen van een jeugdige bij vermoeden dat deze risico loopt
in zijn lichamelijk, psychische, sociale of cognitieve ontwikkeling
naar volwassenheid wordt belemmerd
Beleid en implementatie
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Meldcode passend in zorgstructuur
Aandachtsfunctionaris vaststellen
Taak- en verantwoordelijkheidsverdeling vaststellen
Aandacht voor privacy, dossiervorming en
verslaglegging
Structureel scholingsplan alle medewerkers
Bekendheid geven binnen de school
Evaluatie
Intervisie binnen zorgteam/kenniskring
12-01-14
Werkwijze AMK
30
•
•
•
•
•
•
Gezinsklimaat
Sociaal economische omstandigheden
Gezinssamenstelling
Sociaal-culturele omstandigheden
Problemen en persoonlijkheid van de ouder
Kenmerken die het kind extra kwetsbaar maken
12-01-14
Oorzaken kindermishandeling
31
• Advies- en/of Consultfunctie
• Aannemen van nieuwe (JHV) zaken of AMK meldingen
12-01-14
Toegang BJZNH
Bureaudienst JHV/AMK
Taken:
• Bepalen van aard, ernst en urgentie van problemen
• Risico-analyse en checken veiligheid van het kind
• Stellen van hypotheses t.a.v. de problematiek
• Inzetten van crisisinterventie
32
• Adviseren (Bureaudienst)
• Doel: Advies gegeven over de door de
adviesvrager te nemen stappen bij een
vermoeden van kindermishandeling.
12-01-14
Twee hoofdtaken AMK
• Onderzoeken
• Doel: Een vermoeden van kindermishandeling
ontkrachten of bevestigen en inzetten van
hulpverlening indien er sprake is van
daadwerkelijke kindermishandeling.
33
• Advies/consultvrager houdt verantwoordelijkheid
• Gezin blijft anoniem – geen registratie
persoonsgegevens kind
• Registratie op naam van advies/consultvrager
12-01-14
Advies of Consult
• AMK denkt mee en/of maakt een plan:
- eenmalig (advies)
- meerdere keren over hetzelfde kind (consult)
34
•
•
•
•
•
AMK krijgt een melding; AMK is verantwoordelijk
AMK start onderzoek (max 13 weken)
- Gesprek met ouders en kinderen >6 jaar
(kinderen <6 jaar worden gezien)
- Contacten met instanties die het kind beroepsmatig
kennen
Indien nodig verwijst AMK naar hulpverlening
Bij levensbedreigende situaties óf ouders willen geen
noodzakelijke hulp, of ouders zijn ondanks hulpverlening niet
in staat de situatie voldoende te veranderen; AMK verzoekt de
Raad voor de Kinderbescherming tot onderzoek
Terugkoppeling naar melder en informanten
12-01-14
AMK onderzoek
35
•
•
•
•
•
Informanten benaderen zonder toestemming van ouders
Verwijzen naar hulpverlening
Controleren of hulpverlening goed verloopt
Verzoeken om Raadsonderzoek
Doen van aangifte
12-01-14
Mogelijkheden AMK
36
• Hulpverlening inzetten zonder toestemming van de
gezaghebbende ouders of voogd
• Beslissingen nemen over omgang en gezag bij
scheidingssituaties
• Waarheidsvinding
12-01-14
Onmogelijkheden v/h AMK
37
Download het meldingsformulier www.bjznh.nl
Feiten en gebeurtenissen & volledig doch beknopt
Wat kunt u zelf nog doen na de AMK melding
Bespreken van de melding met ouders en/of leerling
- reden en doel
- reactie vastleggen in meldingsformulier
• Redenen niet bespreken van de melding
- veiligheid van leerling, uzelf of een ander komt in geding
• Opnieuw contact AMK na onvoldoende verbetering of bij nieuwe
signalen
•
•
•
•
12-01-14
Doen van een melding
38
Signaleren in het basisonderwijs
• Leerproblemen uitgaande van de mogelijkheden gezien het
kind en zijn nivo.
• Plotselinge terugval in school prestaties
• Faalangst
• Veelvuldig schoolverzuim
• Altijd vroeg op school zijn en/of na schooltijd op school
blijven
• Geen of weinig belangstelling van ouders voor bijv.
schoolprestaties
• Angstig bij omkleden (bijv. gymles/zwemles)
• Afwijkend gedrag wanneer de ouders het kind van school
halen
• Het kind wordt onverwacht uitgeschreven van school zonder
afscheid
Het gesprek met ouders
•
•
•
•
•
•
•
•
Goed voorbereiden (agenda, ruimte, tijdstip, wie)
Voer gesprekken met twee mensen
Probeer te komen tot het delen van de zorg
Afspraken maken hoe nu verder (termijn, 2e gesprek)
Feitelijk/concreet de informatie/zorg bespreken
Wat je gezien/gesignaleerd hebt niet interpreteren
Niet beschuldigen
Geef ouders ruimte voor reactie, eigen oplossingen
Handige websites
•
•
•
•
•
www.kindermishandeling.nl
www.amk-nederland.nl
www.meldcode.nl
www.protocolkindermishandeling.nl
www.kindermishandeling.startpagina.nl
www.bjznh.nl
Boeken tips;
1. Kindermishandeling en dan….
• Hoe te signaleren en handelen binnen Primair Onderwijs
door Patricia Ohlsen
2. De kleine gids Kindermishandeling
• Achtergronden, signaleren en de meldcode door Rudy Bonnet