jaarverslag 2013 - Zwolse Gehandicaptenraad

Allemaal meedoen!
Jaarverslag Zwolse Gehandicaptenraad 2013
Voorwoord
DE RICHTING IS DUIDELIJK,
DE UITWERKING NOG NIET
Ik hoop dat de verhalen van de
geïnterviewden u niet alleen een
inkijkje geven in hun persoonlijke
Begin en einde van de Nederlandse
Tussen visie dat het anders moet,
omstandigheden, maar ook in wat de
verzorgingsstaat vallen min of meer
neergelegd in een aantal wetsvoor-
ZGR voor hen tezamen heeft betekend
samen met het verhaal van de gas-
stellen, en daad, uit te voeren door
in het afgelopen jaar.
winning op Nederlands gebied. En
gemeentebesturen, bevinden wij ons
dat is niet toevallig. Het geld voor
op dit moment. De richting is duidelijk,
het ene project werd voor een groot
maar nog niet de uitwerking.
deel gevonden in de baten van het
Als Zwolse Gehandicaptenraad zijn
Jaap Breugem, voorzitter
andere. Bejaarden, chronisch zieken en
wij er de afgelopen jaren op veel
Zwolle, april 2014
mensen met een beperking konden met
plaatsen en momenten bij geweest
staatsgeld verzorgd worden. Kerken en
om het Zwolse college, raadsleden en
liefdadigheids-instellingen konden zich
ambtenaren duidelijk te maken wat
op andere doelgroepen richten. En dat
bepaalde lokale voornemens zullen
gebeurde ook. In Afrika, Azië, Roemenië
betekenen voor personen en gezinnen.
enz. Nederland had zijn zaakjes goed
En vooral om te laten zien wat de
voor elkaar.
stapeling van effecten in sommige
Veel leesplezier!
gevallen teweeg kan brengen. Intussen
HET ROER MOET OM
zijn er verkiezingen geweest en is
er een nieuwe raad gekozen. Het
JAAP BREUGEM
| 2 |
In beide projecten manifesteerden zich
wordt nu allemaal echt. Om te peilen
tien jaar geleden de eerste scheurtjes.
hoe mensen die dicht bij de Zwolse
In Groningen werden de scheurtjes al
Gehandicaptenraad staan zich op
gauw scheuren en in Den Haag barstte
dit moment voelen hebben we hen
de begroting uit zijn voegen. Het roer
geïnterviewd. In dit jaarverslag vertellen
moest om. Zo kon het niet langer. Niet
zij u dat. Oordeelt u zelf hoe zij tegen
in Groningen en niet in Den Haag.
de huidige situatie aankijken.
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 3 |
LEVENSMOTTO
MIJN
: EEN DAG NIET
GELACHEN IS EEN DAG NIET GELEEFD!
Haar grootste wens was een baan in
deel voort met een electrische rolstoel.
wijkbeheerders die open staan voor
de verpleging. Verpleegster, OK assis-
Toch blijft haar levensmotto: een dag
suggesties voor de openbare ruimte,
tente of misschien wel werken in een
niet gelachen is een dag niet geleefd!
ambtenaren die de ZGR weten te
ontwikkelingsland. Helaas, vanwege de
Dat alles neemt niet weg dat ze actief
vinden voor een toegankelijke website,
rug is het er niet van gekomen. Nu komt blijft. “Op een gegeven moment las ik
stembureaus e.d.”
ze nog wel in het ziekenhuis, maar dan
een oproep voor de Wvg cliëntenraad.
als patiënt.
Daar heb ik toen in gezeten. Later ben
Tot slot: voor de toekomst doet Inge nog
ik toegetreden tot het bestuur van de
een mooie uitspraak: “Voor de vorming
“Mijn hart ligt nog steeds in de
ZGR waar ik me speciaal bezighoud met van jonge mensen is het goed dat ze
verpleging, in de medische wereld.”,
uitgankelijkheidstrainingen.” Kijk op de
leren om te gaan met iemand met een
vertelt Inge Mennenga. “Nadat er een
inspanningen van de gemeente Zwolle
handicap. Daarmee voorkom je in de
verborgen spinabi-cula was ontdekt
om mensen met een beperking zoveel
toekomst onbegrip en vooroordelen.”
heb ik nog wel gewerkt als secretaresse, de kans te geven om te participeren
maar uiteindelijk heb ik dat ook moeten kan haar dus niet ontzegd worden. “De
opgeven. Zeker toen ik last kreeg van
gemeente Zwolle spant zich best wel
reumatische aandoeningen en mijn
in om gehandicapten zoveel mogelijk
gezichtsvermogen afnam tot 15%.”
tegemoet te komen. Dat vind ik wel
Nu beweegt Inge zich voor een groot
de winst van de laatste jaren. Zoals
INGE MENNENGA
| 4 |
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 5 |
PROBEER UIT JE
LEVEN TE HALEN WAT ERIN ZIT
Martijn van Dijk is geboren met
de rest van de week intern in Arnhem.
eerste plek staat sport. En dan met
een spasme, een bewegingsstoornis
Nu werkt hij als administratief mede-
name G-voetbal waarin ik al vele
van de hersenen, (ofwel cerebrale
werker bij de WEZO in Zwolle.
jaren actief in ben. Eerst als speler en
parese). Letterlijk vertaald betekent
teambegeleider. Nu ook als bestuurslid
dat hersenverlamming. Het geeft
Gevraagd naar zijn belangrijkste
en stel ik de scheidsrechters aan .
aan dat een deel van de hersenen
beperkingen antwoordt Martijn: “Dat is
Ook binnen onze vereniging houdt
door een beschadiging niet of anders
toch mijn spraak. Mensen kunnen me
men rekening met mijn beperking.
functioneert dan normaal. In de praktijk
moeilijk verstaan en daardoor loop ik
Men vindt het daar ook belangrijk dat
uit zich dat in ongecontroleerde
het gevaar om verkeerd begrepen te
mensen met ervaring deel uit maken
bewegingen en de spraak. “Natuurlijk
worden.” De leden van de werkgroep
van het bestuur.
heb ik daar in mijn jeugd problemen
BTB (Bereikbaarheid, Toegankelijkheid
Ondanks mijn beperking ga ik nieuwe
mee gehad. Ik had het er vooral moeilijk en Bruikbaarheid), waar Martijn al sinds
uitdagingen niet uit de weg. Steeds
mee om vriendschappen te sluiten.”
jaar en dag deel van uitmaakt kunnen
weer zoek ik nieuwe dingen op om ze
Martijn werd geboren in een klein
daar best mee omgaan. “Daardoor ben
uit te proberen. Zo af en toe krijg ik een
dorpje aan de IJssel. In 1974 verhuisden
ik toch in staat om mee te denken
tip of zie ik wat op internet en dan kijk
zijn ouders naar Zwolle, voornamelijk
en mee te praten over het beleid
ik of het wat voor mij is. Geldt ook voor
vanwege het onderwijs. Hier volgde
van de ZGR. Ik hoop dat toekomstige
de vakanties. Zo ben ik vorig jaar met
Martijn het speciaal onderwijs. Eerst
generaties, die met dezelfde beperking
een groep de Alp d´Huez opgegaan en
de mytylschool (een aangepaste school
zijn geboren als ik zich niet laten
die tocht uitgereden. En dat met een
voor kinderen met een beperking),
weerhouden om ook actief te
driewieler!”
gevolgd door de LEAO in Arnhem. Dat
participeren in dit soort zaken.”
betekende in het weekend naar huis en
“Daarnaast of liever gezegd op de
| 6 |
M A R T I J N VA N D I J K
‘Een heer van stand’, staat er op een
heel wat partijen ons te vinden. MIjn
groot bord aangegeven bij de deur van
ervaring is dat ambtenaren, winkeliers
Pieter Jan de Wit. Een toepasselijke
en uitvoerders best wel gewillig zijn,
benaming voor de onderwijzer-in-ruste. maar heel veel gebeurt gewoon uit
onwetendheid. En dan krijg je zo’n
Nog niet zo lang geleden zwaaide
reactie als ‘Stom, dat we daar niet aan
Pieter Jan af als directeur in het
gedacht hebben.’ “
basisonderwijs. “In die tijd heb ik
PIETER JAN DE WIT
| 8 |
IN
ZWOLLE
IS
WEL
IETS
VAN
EEN
MENTALE
KANTELING
MERKBAAR
gelukkig altijd staand en lopend m’n
Geen wonder dat wijkbeheerders direct
werk kunnen doen, weliswaar duidelijk
contact opnemen met Pieter Jan. “Het
zichtbaar slecht lopend, maar toch …
had de gemeente Zwolle vrachten
Sommige kinderen vroegen dan ook
geld kunnen besparen als de inbreng
wel eens: ‘Waarom loop jij zo gek?’
van de gehandicapten eerder bij de
En als je het dan uitlegde waarom,
voorbereidingen was meegenomen.”
dan waren ze tevreden en vonden ze
Hij hoopt dan ook dat de enige jaren
het verder geen enkel probleem.” Op
geleden door de gemeente Zwolle
negenjarige leeftijd kreeg Pieter Jan
ondertekende Agenda22 op alle
polio. Van inentingen was in die tijd
terreinen wordt toegepast. Maar wel
in deze regio nog geen sprake. “Tja,
met een zekere flexibiliteit. “Zwolle
als…, dan had het leven er voor mij
hoeft echt niet te worden verbouwd,
heel anders uit gezien.” Neemt niet
maar met wat geven en nemen van
weg dat hij zich al jaren als secretaris
weerskanten moeten we toch een eind
van de werkgroep BTB inspant om
kunnen komen.”
het leven in Zwolle toegankelijker
te maken. “Als ik zo terugkijk op de
laatste jaren dan zie ik wel iets van een
‘mentale kanteling’. Werden we vroeger
weggezet als notoire zeurpieten, (‘heb
je die gehandicapten weer’), nu weten
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 9 |
VAN ZORG
BIEDEN
NAAR ZORG
ONTVANGEN
IRENE BARGEMAN
Tien jaar geleden werd Irene Bargeman,
Irene neemt ook vaak het initiatief om
werkzaam in de gehandicaptenzorg
mensen die verantwoordelijk zijn voor
getroffen door een CVA (cerebro
bouw of inrichting van de openbare
vasculair, een beroerte dus). Vanaf
ruimte mee te nemen in een rolstoel.
dat moment kwam haar leven en dat
“Dat zijn ervaringen die mensen niet
van haar directe omgeving volledig
licht vergeten,” vertelt ze. Volgens haar
op de kop te staan. Een periode van
is er sprake van een zekere kanteling
intense revalidatie volgde. “Een zware
in de wijze waarop de gemeente en
tijd, zowel voor mij als de mensen
andere partijen met mensen met een
om mij heen.” vertelt ze. “Opeens was
beperking omgaan. “Er is meer overleg,
ik van zorgbiedende zorgontvanger
er wordt meer naar je geluisterd en
geworden.” Waren haar gedachten in
wat niet onbelangrijk is: vaak ligt het
die periode voornamelijk gericht op
initiatief bij de gemeente. En dat is wel
wat ze niet meer kon, later maakte
eens anders geweest. Op deze manier
dat plaats voor wat ze nog wèl kon.
heb je toch het idee dat je er helemaal
“En dat is nog best heel wat. Eerst
bij hoort. En dat is mede te danken aan
deed ik vrijwilligerswerk voor de CVA
de inspanningen van de ZGR.”
Vereniging, later kwam de Zwolse
Gehandicaptenraad op mijn pad. Daar
Wat de toekomst betreft kijkt Irene
houd ik me voornamelijk bezig met
uit naar de ratificering van Agenda22,
bereikbaarheid, toegankelijkheid en
uitgangspunten die weliswaar al door
bruikbaarheid van gebouwen en de
het college van Zwolle zijn ondertekend,
openbare ruimte. “ Als je rondkijkt in
maar nog niet door het parlement. “Met
Zwolle dan is er niet direct reden om
die richtlijnen sta je over het algemeen
te mopperen. “Er zijn de afgelopen
sterker.”
jaren best wat zaken gerealiseerd, zoals
voldoende invalidenparkeerplaatsen,
de toegankelijkheid van wijkcentra,
op- en afritjes van trottoirs. Geweldig!”
| 10 |
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 11 |
Als Zwolse Gehandicaptenraad
nauwelijks zichtbaar maar voor Aukje
onzichtbare beperking zouden eigenlijk
behartigen we niet alleen de belangen
daarentegen zijn ze wel degelijk altijd alert moeten zijn op hun
van mensen met een fysieke of
merkbaar: gebrek aan energie, even-
omgeving. Ik probeer dan ook zoveel
verstandelijke beperking maar ook
wichtstoornis bij het lopen en niet
mogelijk in de vrije ruimte te lopen.
van Zwollenaren met een chronische
aangeboren hersenletsel (waardoor
Maar tegelijkertijd wil ik ook graag
ziekte. Aukje Schonewille behoort
het korte termijngeheugen slechter is
deelnemer zijn in het menselijk verkeer.
tot deze categorie. Negentien jaar
geworden en snelheid van denken en
Want ik geniet ook van de gezelligheid
geleden werd bij haar een hersentumor
doen en het doen van meerdere dingen
en drukte. Dat is dus dubbel en
(een medulloblastoom) ontdekt. Een
tegelijk (multitasken) ook moeizamer
gevoelsmatig spitsroeden lopen. Maar
zeldzaam verschijnsel op haar leeftijd. gaan). Daar zijn vier jaar geleden ook
ik laat me niet door angst beperken
Na een zware behandeling met
nog gehoorproblemen bij gekomen.
en door de ervaringen op straat weet
operatie, bestraling en chemotherapie
“Gevolg van die evenwichtsstoornis
ik ook steeds beter hoe ik er mee om
ging zij op zoek naar werk. Betaald
is bijvoorbeeld dat ik schuin ga lopen
moet gaan.
werk was, door forse beperkingen
als het trottoir ook schuin loopt. Ook
opgelopen door de behandeling en een
de energiehuishouding is ontregeld.
Misschien kan de ZGR meedenken
gebrek aan werkervaring niet direct
Ondanks dat ze gebruik kan maken
aan het opstarten van een ‘bewust-
mogelijk, maar dat belette Aukje niet
van een rolstoel probeert ze zoveel
wordingscampagne dat er mensen
om op arbeidtherapeutische basis
mogelijk te lopen. En ook daardoor is
zijn met een onzichtbare beperking
werkervaring op te doen bij diverse
haar beperking nauwelijks zichtbaar.
in Zwolle’?
bedrijven. Later ging ze aan de slag als
“Je moet toch altijd alert blijven op je
consulente bij MEE. De ervaringen die
omgeving. Het lijkt misschien niets,
ze in de jaren ervoor had opgedaan
maar als je evenwichtstoornis hebt ben
kwamen goed van pas: ze wist wat er bij je enorm gebaat bij trapleuningen. Of
haar cliënten omging. De gevolgen van
bij duidelijke markeringen op trappen.
de ingreep zijn voor buitenstaanders
Mensen met een voor buitenstaanders
HET ONZICHTBARE ZICHTBAAR MAKEN
| 12 |
AUKJE SCHONEW ILLE
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 13 |
Anno 2013 zijn er niet veel patiënten-
Zwan werkte als typograaf) en kantoren zelfde situatie ontstaan, hopelijk gaat
verenigingen meer die met succes
allemaal rookvrij gemaakt. “Geen over-
men daar wat aan doen.”
voorlichtingsbijeenkomsten uitschrijven. bodige luxe voor mij. De strijd voor
Een uitzondering daarop vormt het
een rookvrije wereld is helaas nog niet
Bewegen is een van de belangrijkste
Longfonds (het voormalige Astma
gestreden. We hebben 3 jaar geleden
remedies voor astma/COPD-patiënten.
Fonds) dat met grote regelmaat
nog actie moeten ondernemen bij de
Zoals bewegen in warmwater, wandelen
een Longpunt uitschrijft voor haar
Isala locatie Weezenlanden.
en fietsen. “Door mijn ervaring met
leden. Een van de organisatoren
Daar waren bij de ingang bankjes
warmwater-bewegen en de ligfiets,
is Wim van der Zwan. Samen met
is mijn conditie sterk verbeterd. Zo
andere bestuursleden organiseert hij
maandelijks deze bijeenkomst, in eerste
instantie bedoeld voor de 620 leden uit
het zorggebied van de Isala, inclusief de
astma/COPD patiënten.
Van der Zwan zelf heeft vanaf 1971
last van astma. Ontstaan door een
verwaarloosde longontsteking. Dat
ontdekten ze in militaire dienst. Dat was
direct merkbaar, want astma heeft grote
invloed op je uithoudingsvermogen.
OP
NAAR
EEN
ROOKVRIJE
WERELD
“In de jaren zeventig kreeg ik daarvoor
W I M VA N D E R Z WA N
| 14 |
hebben we o.a. meegedaan aan een
ligfietsexpeditie in de Spaanse Sierra
Nevada in 2003. Hiervan is een film
gemaakt om aan anderen te laten
zien wat er allemaal mogelijk is met
een beperking.” Van der Zwan was
daarom ook actief bij ReVAS “de
Peperbus” (Regionale vereniging voor
aangepast sporten). Terugkijkend op de
afgelopen jaren kunnen we gelukkig
constateren dat het leven voor astma/
COPD-patiënten een stuk prettiger is
geworden. Restaurants, werkplekken
nog zware medicijnen, zeg maar
neergezet voor rokers. En daar moest je
gewoon drugs, vijf pillen op een dag.”
dus als astmapatiënt wel door een wolk
enz. zijn nu allemaal praktisch rookvrij.
Een ander gevolg van de astma was, dat van rook heen om binnen te komen.
Voor deze en nog vele andere
het voor hem moeilijk was om geschikt
Met als gevolg dat je achter adem was
activiteiten heeft Wim van der Zwan
werk te vinden. In die tijd werd namelijk
als je binnenkwam in het ziekenhuis.
dan ook een koninklijke waardering
overal nog gerookt. Tot op televisie aan
Gelukkig is dat toen veranderd. Maar nu
gekregen in de vorm van “Ridder in de
toe. Later zijn werkplaatsen (Van der
is bij het nieuwe ziekenhuis weer zo’n
Orde van Oranje Nassau”.
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 15 |
MUZIEK
ALS WAPEN TEGEN MS
R E I N D E R VA N R A A LT E
| 16 |
Dat een levensbedreigende ziekte ook
maar voor het eerste, de vermoeidheid
die nog niet gevonden.
strijdbaar kan maken bewijst Reinder
heeft hij wel een (beetje) remedie:
In Kampen hebben we een project
van Raalte. Muzikant, vader van drie
zijn muziek. Als beroepsmuzikant is
‘Op de bres voor MS’, waarvan
kinderen en wonend in een mooi huisje
hij dagelijks met muziek bezig. “Ik
de burgemeester Bort Koelewijn
in de Wipstrik (Zwolle). In 2007 werd er
speel vrijwel alle soorten muziek.
ambassadeur is. En in Zwolle
bij hem MS (Multiple Sclerose) ontdekt,
En daar krijg ik gewoon heel veel
organiseren we regelmatig benefiet-
een ziekte die de hersenen en het
energie van. Misschien is dat wel een
concerten.”
centrale zenuwstelsel aantast. Daar
escape voor mij om in deze situatie
kwam men eigenlijk trouwens bij toeval
op de been te blijven.” Van Raalte
Ondanks deze tegenslagen en de
achter tijdens een onderzoek in het
treedt regelmatig op: hij staat met
vooruitzichten blijft Reinder van Raalte
ziekenhuis.
zijn bands op hardrockfestivals en in
optimistisch. “Ik ben gezegend met veel
De verschijnselen zijn na zes jaar
bejaardentehuizen. Veel optredens
liefdevolle mensen om mij heen. Daar
al wel degelijk merkbaar. Reinder
staan in het teken van sponsoring van
doe ik het voor en daarom houd ik het
is snel moe en heeft vooral moeite
de organisatie MS Research.
ook vol.”
met zijn geheugen en met zijn
“Er vindt heel veel wetenschappelijk
gezichtsvermogen. Tegen het laatste
onderzoek plaats naar medicijnen die
bestaat helaas (nog) geen medicijn,
MS kunnen stoppen, maar helaas zijn
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 17 |
Een halfvol glas
moet je toch altijd
zelf nog aanvullen!
ziekteverloop zal zijn? Ik ben geen
waarzegger.” Het bijzondere is dat hij
tegelijk met zijn fysieke achteruitgang
ook een mentale groei doormaakte.
Schrijven is zijn passie geworden
(www.geertjandenhengst.blogspot.
nl) en ook voor sociale contacten
en theaterbezoek maakt hij tijd vrij.
Vervelen doet hij zich nooit.
“Ook op een andere wijze ging er een
nieuwe wereld voor mij open. Ik was
niet alleen gehandicapt geworden,
ik wilde mij ook gaan inzetten voor
lotgenoten. Ik raakte betrokken bij
de werkgroep BTB en ook bij City
Unlimited, een onderdeel van de
“Ik was 29 jaar toen MS werd
beginnen ging hij op zichzelf wonen
ZGR dat de toegankelijkheid van
geconstateerd. Dat kwam niet zo
in een deels aangepast appartement.
winkels beoordeelt. Zwolle vind ik een
handig uit”, vond Geert Jan den Hengst, De lichamelijke beperkingen en een
geweldige stad om te wonen en ik kan
want hij stond nog volop in het leven:
echtscheiding maakten dit noodzakelijk. mijn draai er prima vinden. Uiteraard
zijn vrouw was hoogzwanger van
Geert Jan realiseerde zich dat hij echt
kunnen de voorzieningen voor mensen
de eerste van twee kinderen en zelf
zelf iets van zijn leven zou moeten
met een beperking altijd beter, maar
werkte hij in het voortgezet speciaal
maken. En gelukkig wist hij daarvoor
daarnaast is een goede persoonlijke
onderwijs. Totaal onverwacht was de
de juiste, positieve instelling te vinden.
instelling van belang. Blijf in jezelf
diagnose overigens niet, want al enige
Anno nu woont hij in een Fokuswoning
investeren, want het geluk komt niet
jaren daarvoor waren er lichamelijke
in de Zwolse wijk Stadshagen en is
alleen op jou af. Zelf moet je er ook aan
klachten.
volledig rolstoel-met-kinbesturing
blijven werken!”
Zeven jaar geleden begon er een
afhankelijk. “Over de toekomst durf
nieuwe fase in zijn leven. Om te
ik mij niet uit te spreken. Hoe het
| 18 |
GEERT JAN DEN HENGST
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 19 |
Jarenlang was ze, zowel plaatselijk
EEN LEVEN ZONDER
BRAILLE KAN IK ME NIET
VOORSTELLEN
als landelijk een hartstochtelijk
pleitbezorger voor de belangen van
blinden en slechtzienden.En meer
dan dertig jaar was ze, als telefoniste
bij de gemeente ‘ the voice of
Zwolle’. Sportief was en is ze ook
nog: wandelen, fietsen, zwemmen,
langlaufen. We hebben het hier over
Hennie Halfwerk, blind maar midden
in het leven staand. Ze werd geboren
met een oogafwijking en heeft dus nog
wel kunnen lezen en schrijven, maar op
haar 14e werd ze blind. Toen begon een
HENNIE HALFWERK
| 20 |
periode van trainen: lezen van braille,
geheel genomen is ze goed te spreken
toch weten wat er in je stad gebeurt
lopen met de witte stok. “Dat was
over Zwolle als toegankelijke stad voor
en dan mis je bijvoorbeeld de huis-
een ingrijpende periode, want op zo’n
blinden en slechtzienden. “Er liggen
aan-huis kranten. Of de informatie op
leeftijd wil je als puber-meisje vooral
goed te volgen geleidelijnen en alle
websites, die niet zijn aangepast voor
niet opvallen.” Ze volgde de MULO en
voetgangerslichten zijn voorzien van
blinden en slechtzienden. Jammer dat
werkte als secretaresse bij de Wavin
rateltikkers.” Dat is mede te danken
dingen je dan ontgaan. Gelukkig hoeven
en later als telefoniste bij de gemeente
aan de voorganger van de ZGR, de
we de informatie over de Wmo in
Zwolle. Ze trouwde met de eveneens
VOGOZ waar Henk en Hennie een
Zwolle niet te missen, want die krijgen
blinde Henk Halfwerk en woont al
actieve rol in speelden. Over haar
we digitaal tegenwoordig.”
meer dan veertig jaar in de Zwolse
beperking: “Ik heb er geen enkele
Ook een kritische noot richting de
wijk Assendorp. “Assendorp is geen
moeite mee om mensen te vragen me
ZGR. “Die zou wel eens wat vaker de
gemakkelijke wijk voor blinden door
te helpen. Als je maar duidelijk bent. “
achterban kunnen inschakelen of bij
het onoverzichtelijke stratenpatroon.
En: “Een leven zonder braille kan ik me
elkaar kunnen roepen. Dat gebeurt wat
Veel bochten. Ik ben er meer dan eens
niet voorstellen.” Toch mist ze een hoop. mij betreft nu nog te weinig.”
volstrekt verdwaald.” Maar over het
Aan informatie bijvoorbeeld. “Je wilt
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 21 |
ZOMAAR
VAN DE ENE
OP DE
ANDERE
DAG…
DIT KAN
IEDEREEN
OVERKOMEN
Gerda van ’t Land behoorde in 2000
prima getroffen.” En dat heeft gewoon
tot één van de oprichters van de
ook te maken met de instelling van de
Zwolse Gehandicaptenraad.
Zwolse Gehandicaptenraad. Dat kan
In haar jeugd was ze namelijk betrok-
niet anders, is haar vaste overtuiging.
ken bij een ongeval, waardoor ze van
Als ondernemer weet ze hoe het werkt.
de ene op de andere dag in een rolstoel
“Je maakt afspraken met mensen, niet
belandde. Dat belette haar niet om
met organisaties. En als die ‘klik’ er is,
voluit deel te nemen aan alles wat
als je interesse in elkaar hebt en als de
het leven te bieden heeft. Nu staat
ander zich in jouw situatie kan inleven,
ze aan het hoofd van het reisbureau
dan kun je daar met z’n tweeën aan
Landstede Buitengewoon Reizen
gaan werken.” Natuurlijk, wel alles in
met acht werknemers, gevestigd aan
het redelijke. Zwolle kent nu eenmaal
de Diezerkade in Zwolle. Het bedrijf
een historische binnenstad en die kun
is, hoe kan het ook anders, ook
je niet zomaar op de schop gooien
gespecialiseerd in reizen voor mensen
om alles toegankelijk te maken. “Een
met een beperking. Van maatwerk
kwestie van redelijkheid, want alles
tot zakenreizen tot stedentrips. Sinds
kan natuurlijk altijd beter. Bovendien
kort is ze trouwens ook touroperator.
gaat het ook om differentiaties
Om kort te gaan: Gerda van ’t Land
van beperkingen.” Het is goed als
mag zich een geslaagde zakenvrouw
anderen beseffen dat het ook hen kan
noemen.
overkomen, zomaar van de ene op de
andere dag. “Daarom is het goed dat
Over Zwolle als toegankelijke stad is
de ZGR, de stad Zwolle hier steeds weer
ze ronduit enthousiast. “De stad ligt
van bewust maakt en bij de les houdt!”
er gewoon netjes bij, ik ondervind
nauwelijks obstakels. Ik kan me in
Zwolle onafhankelijk bewegen. Als je
dat afzet tegen plaatsen als Utrecht en
Amsterdam, dan hebben we het hier
| 22 |
G E R DA VA N ‘ T L A N D
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 23 |
HET BEGON AAN ZEE ….
Het begon allemaal zo’n veertig jaar
Riet nu op met Jenneke, haar man en
PhiladelphiaSupport. Ze maakt deel uit
geleden. Het was een turbulente tijd.
gezin. Favoriet is daarbij het fietsen op
van de Mantelzorg Adviesraad waar
We hadden de roaring sixties net
de tandem, nachtjes logeren en een
ze de belangen van de verstandelijk
achter de rug en leefden in een tijd vol
weekje vakantie. Behalve mentor en
gehandicapten en de GGZ behartigt.
veranderingen. Het was de periode dat
bewindvoerder is ze ook haar vriendin.
“De oudervereniging zie je nu
Jenneke Steen als Z-verpleegkundige
JENNEKE STEEN
| 24 |
veranderen van een club waarin
(verpleegkundige in de zwakzinnigen-
Riet woont nu 12 jaar in Zwolle in de
zorg) aan de slag ging bij een grote
Middelhorst en heeft haar dagbesteding centraal stonden tot een die opkomt
instelling in Noordwijk. Een tijd ook
in de Golfslag (FRION). “We betrekken
voor de belangen van verstandelijk
waarin de professionals het voor het
Riet zoveel mogelijk bij alles wat we
gehandicapten en hun netwerk. Dit
zeggen hadden. Zij wisten wel wat
doen. We nemen haar mee op vakantie,
kan gaan over de bejegening in het
goed was voor de cliënt en zijn of haar
we fietsen samen en ze is bij onze
ziekenhuis, over het vervoer, het contact
ouders. “Toen ik me sterk maakte om
familieaangelegenheden betrokken.
met het zorgkantoor over de Pgb, over
ouders bij de verzorging te betrekken
“In Noordwijk en door Riet heb ik
de Wajong en noem maar op. Hierin
leverde mij dit zelfs een berisping op
ervaren hoe uniek mensen met een
zou de ZGR als belangenbehartiger
van de geneesheer-directeur. Nu is
verstandelijke beperking kunnen zijn.
nog meer kunnen samenwerken met
dat anders, maar toen niet: ouders
“Ze zijn eerlijk en ze prikken zo door
de achterban van ouders/verwanten
laten meedenken, meewerken als
jouw masker heen. Wij gebruiken
en mantelzorgers die voor een groot
vrijwilliger samen met andere ouders.”
het woord ‘handicap’ als zou het een
deel het netwerk vormen van de
Het was ook de tijd dat Jenneke Riet
beperking zijn. Maar in feite betekent
gehandicapte.”
leerde kennen. Riet is verstandelijk
het een voorsprong geven.” gehandicapt. Al zo’n veertig jaar trekt
Jenneke is betrokken bij SIEN, voorheen
ontmoeting en lotgenotencontact
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 25 |
Iemand die in twee jaar tijd meer dan
duizend winkels bezoekt zou je rustig
een shopaholic kunnen noemen. Dat
zou dus van toepassing kunnen zijn
ADELE BOUMAN
| 26 |
SHOPAHOLIC
OP VIER
WIELEN
in de stad inmiddels wel afgeschud.
Dat merk je wel als winkeliers je bellen
om te vragen of je de toegankelijkheid
van de winkel wilt komen inspecteren.
op Adele Bouman, geboren in Venlo
Maar ook de gemeente weet ons te
en sinds een aantal jaren bestuurslid
vinden als het gaat om beleidsmatige
van de Zwolse Gehandicaptenraad en
aan het afsterven waren.” Haar
aangelegenheden, de transities. En als
ambassadeur van City Unlimited. Ware
handicap belet haar niet om overal
je de goeie ambtenaar te pakken hebt
het niet dat Adele de middenstand
op af te stappen, excuus rijden. Of
is echt iedereen van goede wil. Dan zijn
niet alleen bezoekt om inkopen te
het nu de vergaderingen zijn van de
sommige belemmeringen zo opgeruimd.
doen, maar ook om na te gaan hoe
gemeenteraad van Zwolle, die van de
Als ik in Den Haag kom bijvoorbeeld,
het staat met de bereikbaarheid en
Wmo adviesraad, waar ze lid van is, de
dan is het een ramp!” Desondanks weet
de toegankelijkheid. Dat gebeurt met
plekken voor Invaliden Parkeerplaatsen
ze ook te relativeren. “Natuurlijk rijd ik
een vastberadenheid en inzet die niet
of… Bij Adele is het alles of niets.
liever over asfalt dan over kinderkopjes,
iedereen gegeven is. Zeker niet als
Ondertussen weten middenstanders,
maar je kunt nu eenmaal niet alles
je zonder je beide benen door het
ambtenaren, lotgenoten en anderen
hebben.”
leven moet en dus bent aangewezen
haar te vinden. “We hebben het in
op vier wielen. “Die benen hebben
Zwolle echt niet zo slecht getroffen als
ze moeten amputeren, omdat ze
rolstoeler. We hebben het imago van
door posttraumatische dystrofie
mensen, die altijd lopen te zeuren hier
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 27 |
ZGR 2013 in
vogelvlucht
Het bestuur onderging nauwelijks
- Het project City Unlimited (inventa-
- In 2013 werden we betrokken bij
bij de voorbereidingen ten aanzien
een keer. Onderwerpen:
mutaties. Dat bestond in 2013 uit de
risatie van bereikbaarheid en
de verbouwing van www.zwolle.nl.
van toegankelijkheid voor Passend
Aanbesteding WMO en leerling-
dames Nieke van Klaarbergen, Adele
toegankelijkheid van winkels in
We hopen daarmee te bereiken dat
Onderwijs.
envervoer; innovaties, Rollenaer,
Bouman, Inge Mennenga en de heren
Zwolle) beleefde in 2013 naast
deze straks ook door blinden en
- Daarnaast hebben we via onze
veiligheid OV
Arnold Fransen, Piet Hoogstraten en
een dieptepuntje ook een
slechtzienden te lezen is.
vertegenwoordigers de dames
- Steeds vaker stuitten we dit jaar op
Jaap Breugem (voorzitter). Nieke van
hoogtepunt. Om met het eerste
- We namen deel aan de Veiligheids-
Adele Bouman en Inge Mennenga
criteria en uitgangspunten ten
Klaarbergen vertrok eind 2013 uit het
te beginnen: de gemeente Zwolle
dag op 31.08., hadden contacten
onze inbreng gehad in de Wmo
aanzien van bereikbaarheid en
bestuur.
en MEE IJsseloevers trokken zich
met IKEA (nieuwbouw in Zwolle),
adviesraad met name als het gaat
toegankelijkheid, die anno 2013 niet
Secretariële beleidsondersteuning in
terug uit dit project. Het hoogtepunt
Van der Valk hotel (idem), City
om de komende drie decentra-
meer voldoen aan de eisen des tijds.
de persoon van Willem van Halem werd
was ongetwijfeld de keuring van
Centrum,
lisaties (Awbz/Wmo, Jeugdzorg en
We hebben het college er dan ook
verleend door Travers Welzijn, Zwolle.
de 1000ste winkel. Dat vierden we
- De opening en ingebruikname van
Participatiewet).
meer dan eens op gewezen dat zij
Hieronder volgt een korte weergave
In november 2013 herdachten we op
met wethouder Rene de Heer en
de Isala klinieken was voor ons
- In 2013 werd ons steeds meer
in 2012 Agenda22 heeft ondertekend.
van hetgeen in 2013 in, met en rond
een bijzondere wijze het tienjarig
een ZGR quiz voor raadsleden.
niet dat grote feest waarop we
en vaker duidelijk dat de medezeg-
En dat betekent dat alle voorzie-
de Zwolse Gehandicaptenraad is
voorzitterschap van Jaap Breugem.
- In 2013 voerden we een intensieve
hadden gehoopt. Veel (toegezegde)
genschap bij zorgaanbieders niet
ningen adequaat toegankelijk
correspondentie met het RIVM
voorzieningen waren niet of nauwe- overal optimaal is. Voor de porte-
dienen te zijn voor mensen met een
Fysieke toegankelijkheid en
over de toegankelijkheid van
lijks aangebracht.
feuillehouder aanleiding het bestuur fysieke, psychische dan wel
Vergaderingen
bereikbaarheid
mobiele units borstkankeronderzoek
- Als ZGR waren we nauw betrok-
van de ZGR te verzoeken hiernaar
verstandelijke beperking.
Het bestuur kwam in 2013 tien keer
- Als bestuur van de ZGR hebben we
voor rolstoelers. Doordat die niet
ken hij de bouw van het nieuwe
een onderzoekje in te stellen.
- Toen we in 2010 met ons project
bijeen. Daarnaast was er bestuurlijk
ons in het verleden sterk
afdoende is worden cliënten
wijkcentrum het Anker te Westen-
- Alhoewel hier niet direct bij
MEMO (Maak Meedoen Mogelijk)
overleg met de portefeuillehouder
gemaakt voor de aanstelling van
verwezen naar Apeldoorn,
holte (Zwolle).
betrokken volgden we de voorbe-
startten hadden we grote verwach-
(drie keer in 2013), zes vergaderingen
een stadsergonoom. Deze werd
waarbij een 45 minuten reistijd
reidingen op de Participatieraad
tingen. Maar het regelmatige
van de werkgroep BTB en tal van andere in 2012 aangesteld, maar moest
wordt aangehouden. Cliënten
Beleidsmatige aangelegenheden
met meer dan gemiddelde aandacht. contact met c.q. het informeren van
contacten.
om bezuinigingsredenen een jaar
uit het nabijgelegen Kampen echter
- Samen met de Zwolse brandweer
De raad, die op 01.01.2014 operati-
raadsleden werd helaas door over-
later weer afscheid nemen.
kunnen worden geholpen in de Isala
bereidden we een excursie voor ten
oneel zou moeten zijn zal, voor
volle agenda’s al te vaak doorkruist.
voorgevallen.
In 2013 moesten we door overlijden
- Veel tijd is gestoken in de totstand-
te Zwolle. Want Apeldoorn is
behoeve van deelnemers aan
zover het er nu naar uitziet pas per
afscheid nemen van twee leden van de
koming van IP’s nabij de Fundatie
meer dan 45 minuten reizen. Een
het VNG congres op 14 en 15 juni in
01.07.2014 van start gaan. Daarbij
Achterban
werkgroep BTB:
(museum) en de Spiegel (theater).
ongerijmdheid die ons als onredelijk
Zwolle. Dit resulteerde helaas niet in zullen de nu nog functionerende
- Voor de contacten met onze
- Arie Hoogers
Eind 2013 was de besluitvorming
voorkomt. Eind 2013 was deze
voldoende deelnemers;
adviesraden worden opgeheven.
achterban gaven we in 2013 vijf keer
- Henk Halfwerk.
nog niet voltooid.
correspondentie nog niet voltooid.
- Als ZGR zijn we betrokken geweest
- De Vervoersraad vergaderde in 2013
een ZGR Nieuwsberichten uit en
| 28 |
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 29 |
We werkgroep Bereikbaarheid,
afd. Zwolle, Fibromyalgie Vereniging
Zwolle;
Toegankelijkheid, Bruikbaarheid
Zwolle, Dit Koningskind afdeling Zwolle,
- Op 31.10 organiseerden we een
- Het uitdragen van Agenda22, dat
bestond op 31.12.2013 uit:
Longfonds rayon Overijssel, Multiple
bijeenkomst rond het Pgb met
inmiddels wel door het college van
- Pieter Jan de Wit
Sclerose (MS) Vereniging Nederland,
als gasten mevrouw Nelleke
B&W, maar nog niet door de Tweede (voorzitter/secretaris)
Parkinson Club Zwolle, Philadelphia
Vedelaar (wethouder) en
Kamer is geratificeerd.
- Jelle ter Burg
Support afdeling Zwolle, Nederlandse
Hans van der Knijf
- Martijn van Dijk
Vereniging van posttraumatische
(vertegenwoordiger van Per Saldo)
En verder:
- Geert Jan den Hengst
dystrofie patiënten, Reuma Patiënten
- Het benadrukken van het
- Gerdien Hijink
Vereniging regio Noord Veluwe, Revas
Plannen 2014. Ook in vogelvlucht
belang en noodzaak van de rol
- Jan Huisman
‘de Peperbus’, Nederlandse vereniging
Ook in 2014 zal het beleid van de
van cliënten- en verwantenraden
- Gerard Mostert
van slechthorenden, Vereniging van
gemeente Zwolle worden gekenmerkt
van zorgaanbieders met het oog
door het uitgangspunt ‘Iedereen
op de drie transities (Awbz/Wmo,
Ondersteuning: Travers Welzijn,
doet mee.’ Alle burgers van Zwolle
jeugdzorg, participatiewet)
beleidsecretaris Willem van Halem
moeten de gelegenheid hebben om te
- Het organiseren, coördineren
participeren in het sociale verkeer.
en uitvoeren van de tweejaarlijkse
Bij de ZGR zijn aangesloten:
In onze opvatting is toegankelijkheid,
Uitgankelijkheidstrainingen met het
Algemene Nederlandse Gehandicapten
bereikbaarheid en bewustwording
regionale korps Brandweer
Organisatie (ANGO), afd.Zwolle,
de sleutel tot participatie van
IJsselland.
hielden we onze website
(www.zgr.nu) up-to-date.
toegankelijkheid van de gemeente
ouders en verwanten van mensen met
Nederlandse Vereniging voor Autisme
burgers met een beperking. Immers,
een verstandelijke handicap (VOGG)
Colofon
regio Zwolle, stichting Bij Elkaar –
zonder bereikbare en toegankelijke
Het bestuur van de stichting Zwolse
Maar Apart, Nederlandse Vereniging
Een uitgave van de Zwolse
Foto’s: MarcelSenz Fotografie
voorzieningen is het moeilijk
Gehandicaptenraad bestond op
van Blinden en Slechtzienden afdeling
Gehandicaptenraad
Teksten: Willem van Halem
participeren. En dan bedoelen we hier
31.12.2013 uit:
West Overijssel, BOSK (Vereniging
Postbus 1064, 8001 BB Zwolle
Vormgeving: BEEEP
zowel het fysieke als psychische aspect. - Jaap Breugem (voorzitter)
van motorisch gehandicapten en
GRAFISCH ONTWERP BNO
- Adele Bouman
hun ouders) regio Zwolle, Crohn of
T. 038-7508300
In 2014 zetten we dan ook in op het
- Arnold Fransen
Colitis Ulcerosa, Patiëntenvereniging
E. [email protected]
volgende:
- Piet Hoogstraten
Cerebrovasculair Accident (CVA), regio
www.zgr.nu
- Het meewerken aan het formu-
- Nieke van Klaarbergen
Overijssel, Diabetes Vereniging Zwolle,
www.nietiedereenisevensnel.nl
- Inge Mennenga
Dwarslaesie Organisatie Nederland,
www.city-unlimited.com
leren van (nieuwe) beleidslijnen | 30 |
Oplage: 500 stuks
ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 31 |

Download Report