Troubled by fuel separation? Veel te veel schepen werken met slecht afgestelde zware brandstofolie-separatoren en veroorzaken daardoor onnodige pro blemen voor de bem anning en schade aan kostbare motoren. Voor de w erktuigkun dige betekent dit vaak het ene alarm na het andere. N u echter, bestaat er een eenvoudi ge oplossing van Alfa-Laval, waarmee een slecht aangepaste separator voorgoed tot het verleden behoort. H et is een uniek separatiesysteem ’Alcap’ genaamd. De Alcap heeft geen soortelijk gewichtringen. Deze zijn vervangen door een enkele ’flow control’ ring (boven afgebeeld) welke nooit hoeft te worden vervangen. Toegepaste elektronica, in de vorm van een m icropro cessor en een uiterst accurate ’water trans ducer’, zorgen ervoor dat de Alcap separa tor continu een optimale reiniging hand haaft. Deze technische doorbraak betekent dat voor het eerst zware brandstoffen met een dichtheid van maximaal 1010 kg/m 3 bij Here's the simple solution. 15°C efficiënt kunnen worden gereinigd. U kunt hiervan dus profiteren door een goedkopere, zwaardere brandstof te bun keren met minder door brandstof veroor zaakte problemen en besparingen op kost bare manuren. M inder slijtage aan de mo tor kan het aantal op voorraad benodigde reservedelen verm inderen, zodat het hier voor benodigde kapitaal kan worden geher investeerd in plaats van renteloos aan boord van een schip te liggen. Bovendien, door dat Alcap een geheel geautomatiseerd pro ces is, is toezicht volledig overbodig, en behoeven goed opgeleide bemanningsle den geen tijd meer te verspillen met het maken van aanpassingen voor de dicht heid, viscositeit en andere factoren van de zware brandstofolie. Door de veranderen de kwaliteit van brandstofolie is Alcap niet alleen voor nieuwe schepen van vitaal be lang, ook op bestaande schepen is vervan ging door Alcap het overwegen meer dan waard. o c A LFA -LA V A L Hoofdkantoor Alfa-Laval N.V. Stroombaan 4 1181 VX Amstelveen 020-43 55 55 Service Alfa-Laval N.V. 4e Industriestaat 45 3133 EK Vlaardingen 010-34 90 66 W ij v e rte g e n w o o rd ig e n in N e d e rla n d en België o n d e rs ta a n d e w e re ld b e k e n d e N oorse en D u its e fa b rik a te n : <3> HYDRAULIK BRATTVAAG la g e d ru k h y d ra u lis c h e d e k w e rk tu ig e n en d e kkra n e n van A /S H YD R AU LIK B R A TTV AAG , Brattvaag si / FR Y D EN B 0 h y d ra u lis c h e d ra a ivle u g e ! s tu u r m a c h in e s van A / S FR YD EN BO M EK. VERKSTED, Bergen T evens co m p le te in b o u w k la re ro e rse ctie s. HEINZ J. HINZE flaproeren naar ontwerp van Dipl.-lng. Heinz J. Hinze, Hamburg, door ons in licentie vervaardigd. SOUNDFAST p n e u m a tis c h e a fs ta n d p e ilin g van PEILO TEKNIKK A / S , Longva, c o n tin u - en m o m e n tp e ilin g vo or a lle s o o rte n ta n k s van schepen. ULSTEIN é ( ( V L S T E IN J v e rs te lb a re sch ro eve n m et re d u c tie k a s t voor v e rm o g e n s van 2 0 0 -8 5 0 0 pk. vaste en v e rste lb a re d w a rs s c h e e p s e m a n o e u v re e rs c h ro e v e n vo o r ve rm o g e n s to t 1 5 0 0 pk. van ULSTEIN TR AD IN G Ltd a /s , U ls te in v ik VRAAGT GEHEEL VRIJBLIJVEND NADERE INFORMATIE EIGEN SERVICE-STATIO N EN TECHNISC HE DIENST REKAB-GRONINGEN b.v. H O F S T E D E DE G R O O T K A D E 38, 9718 KC G R O N IN G E N - /S T ü U K D O O R C t B A K B O O R D --- B IN N 6 N B 0 0 R P k ^ ü F JS S S 1 A L LB S G V & N p o e a x e rp e N P / TE LE FO O N 050 -1 20 44 1 * T ELEX 53042 Met ingebouwde injektor • druk- en wateropbrengst regelbaar d.m.v. Servo Press • tot 30° C warm water zonder meerprijs • 160 -tOOOLtr/u, 10-180 bar • bestand tegen zoutwater • de ideale afmetingen zelfs voor de kleinste tussengangen • reinigen, ontvetten en desinfecteren. KARCHER CENTRUM AMSTERDAM KARCHER CENTRUM HOOGEVEEN TEL. 02968-7666 / 3206 TEL. 06280-75577 KARCHER CENTRUM ARNHEM KARCHER CENTRUM SCHIEDAM TEL. 088804232 TEL. 01D371022 Schip en W erf - Officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging van Technici op Scheepvaartgebied De scheepsbouwindustrie in Zweden de Centrale Bond van Scheepsbouwmeesters in Nederland CEBOSINE het Maritiem MARIN. Research Instituut Nederland Verschijnt vrijdags om de 14 dagen Redactie Ir. J. N. Joustra, P. A. Luikenaar en Dr. ir. K. J. Saurwalt Redactie-adres Heemraadssingel 193, 3023 CB Rotterdam telefoon 010-762333 Voor advertenties, abonnementen en losse num m ers Uitgevers Wyt & Zonen b.v. Pieter de Hoochweg 111 3024 BG Rotterdam Postbus 268 3000 AG Rotterdam tel. 010-762566“ , aangesloten op telecopier telex 21403 postgiro 58458 Abonnementen Jaarabonnement 1984 buiten Nederland losse nummers (alle prijzen incl. BTW) ƒ 70,40 ƒ 113,60 ƒ 5,00 Bij correspondentie inzake abonnementen s.v.p. het 8-cijferige abonnementsnummer ver melden. (Zie adreswikkel). Vorm geving en druk Drukkerij Wyt & Zonen b.v. Reprorecht Overname van artikelen is toegestaan met bronvermelding en na overleg met de uitgever. Voor het kopiëren van artikelen uit dit blad is reprorecht verschuldigd aan de uitgever. Voor nadere inlichtingen wende men zich tot de Stichting Reprorecht. Joop Eijlstraat 11, 1063 EM Amsterdam. ISSN 0036 - 6099 Hoewel de Zweedse scheepsbouwin dustrie tot aan de grote crisis een zeer voorname roi speelde, tweede op de we reldranglijst, had deze industrie (en heeft dat trouwens nog) te maken met een aantal factoren waardoor de concurrentiepositie bemoeilijkt wordt. Het klimaat in de winter brengt met zich mee dat de werktijd be perkt blijft tot die periodes waarin het fysiek mogelijk is om buiten te werken. De sociale wetgeving regelt het overwerk dat slechts in beperkte mate wordt toegestaan, terwijl in Zweden zeer hoge lonen worden be taald. Alsof de industrie het hierdoor al niet moei lijk genoeg had, slechts door hoge spe cialisatie en kwaliteit kon men zich op die tweede plaats handhaven, kwam de crisis in de scheepsbouwindustrie. Ook voor Zweden kwam de klap hard aan en van de tweede plaats tuimelde deze industrietak naar beneden en het valt nog niet te bezien op welke plaats de scheepsbouw terecht zal komen. Van de 5 grotere werven zijn alleen de werven van Kockums en Uddevalla overgebleven en van de 10 middel grote en kleinere werven wisten zich slechts 5 te handhaven. Niet alleen qua productie-omvang doch ook voor de personele bezetting op de werven kwam de klap hard aan. In januari 1983 waren er ongeveer 15.700 man aan het werk doch in 1975 was dat nog het dubbele. Ten aanzien van de scheepsnieuwbouwsector is het verlies aan ar beidsplaatsen nog groter, namelijk 60%. De oplossing die de Zweedse regering ter hand heeft genomen om de scheepsbouw te helpen (± 1977) was het nationaliseren van bijna alle werven, die nu gebundeld onder de naam Swedyards verder gaan, zij het dan in sterk gereduceerde omvang terwijl sommige werven of hun activiteiten hebben gestaakt of hun activiteiten naar een ander terrein hebben verlegd. In 1981 omvatte deze nieuwe combinatie ongeveer 90% van de totale capaciteit. In de zomer van 1980 werd tot een ver nieuwing van het herstructureringsplan besloten. Het plan is geldig voor de jaren 1980-84. De subsidie voor het plaatsen van scheepsbouworders werd omgezet in een subsidie aan de scheepswerven, Ver der voorziet het plan in een verdere terug gang van de capaciteit. Zo zijn er voorstel len gedaan om de twee grote werven, Kockums en Uddevallawerf, te sluiten. Dat beide werven hiermee niet gelukkig zijn ligt voor de hand en zij hebben dan ook tegen voorstellen gedaan; Hoe is de situatie nu? De werven Lindholmen en Eriksberg bij Göteborg bestaan niet meer. De werf Oresund in Karlskrona is voor nieuwbouw gesloten en gaat zich richten op scheepsreparatie, onder het management van de Gotaverken City Yard. De werven Hunneboverken, Oscarshamm en Lodose, deel uitmakende van de Johansen Group die buiten Swed yards was gebleven, zijn voor een deel niet meer in de scheepsbouw aanwezig. De werf in Oscarshamm is in andere handen overgegaan en is na een faillisement bezig met een herstart in de scheepsbouw met 270 van de oorspronkelijke 620 man. De Finnboda werf verricht geen nieuwbouw meer doch alleen reparatie. De Gotaver ken City Yard verricht geen nieuwbouw meer doch doet voornamelijk scheepsconversie en reparatie, zelfs in die mate dat men bezig is de capaciteit te vergroten. De Gotaverken Arendal werf heeft zich volledig op de offshore industrie gericht en maakt momenteel naam met de bouw van Inhoud van dit nummer De scheepsbouwindustrie in Zweden.............................. 223 Offshore: De betekenis voor de Nederlandse staalverwerkende industrie.......... 225 Computer ondersteund opleiden................................. 228 The Anchorhandling Tug 'Smit Singapore'................... 231 Doelstelling en werkwijze van contralas......................... 237 Nieuwsberichten................... 239 semi-submersibles; met de bouw van de 'Treasure Sage', GVA 4000, heeft deze werf zich geplaatst in de rijen der corifeeën van offshore werven; wel zal deze werf om zich, ondanks de successen, te kunnen handhaven ongeveer 1000 man moeten ontslaan in de loop van 1984, Afgezien van de eerder genoemde sluitingsplannen gaat het redelijk goed met de twee overgebleven grote werven. De werf in Uddevalla kent een toenemende productiviteit en de resultaten tot dusver zijn beter dan men verwacht had. De spe cialiteit van de werf in het ontwerp van 'buoy loading' schepen heeft hier zeker mee te maken. De Kockums werf komt langzaam aan uit de problemen door het verkrijgen van nieuwbouw orders en gaat zich daarnaast tevens toeleggen op de re paratie sector; het laatste overigens onder het management van de Gotaverken City Yard. Tevens besteedt men aandacht aan de marinebouw, daarbij geholpen door de marinewerf in Karlskrona, die draait als nimmer te voren. Behalve genoemde werven zijn er nog 3 minder grote werven die zich nog met nieuwbouw bezig houden. Ingvar Tragen, Göran Herslow en Rolf Bergstrand die sa menwerkt met Gotaverken Arendal. Deze werven zullen door onderlinge samen werking hun kansen trachten te bevorde ren. Sinds 1979 is de productie vrij stabiel ge bleven en de orderportefeuille voor 1983 was zo gevuld dat de mensen wel aan het werk konden blijven. Voor de jaren 1984 en 1985 is er echter een gebrek aan orders, overigens niet voor alle werven. Ongeveer 60% van de bestaande orders is voor nietZweedse rekening. De scheepsbouwindustrie heeft in 1982 een financiële krachttoer verricht van zo danige aard dat een aantal werven winsten wisten te boeken. Kockums ongeveer $ 10 miljoen, Gotaverken Arendal ongeveer $ 3 5 miljoen, Uddevalla werf ongeveer $ 1 8 miljoen, terwijl de Gotaverken City Yard eveneens niet achterbleef. Op grond van bovenstaande cijfers als wel onder in vloed van reeds ontvangen orders hebben Kockums en de Uddevalla werf, via hun organisatie Swedyards, tegenvoorstellen gedaan om niet te hoeven sluiten, zoals in de bedoeling lag. De voorstellen van beide werven werden door de Zweedse regering overgenomen en op 25 maart 1983 aan de Riksdag (het parlement) aangeboden. Eind mei 1983 werd bij wet een subsidie geregeld van 200 miljoen Kronen per jaar voor de jaren tot en met 1985. Wel zouden er bij beide werven ongeveer 1300 man moeten afvloeien (900 man bij Kockums en 430 bij Uddevalla). Na 1985 moeten de wen/en op eigen be nen kunnen staan. Wordt dat streven niet gehaald dan lopen zij kans dat zij dicht moeten. Deze maatregel geldt overigens voor alle gesubsidieerde werven in Zwe den. Het is wellicht door deze maatregel dat Kockums heeft aangekondigd nog eens 500 man te zullen laten afvloeien, wil men niet het risico lopen in de rode cijfers terug te zakken. Welke andere steunmaatregelen kent de scheepsbouwindustrie in Zweden: De scheepswerven ontvangen een subsi die die gebaseerd is op het aantal productie-uren per individuele werf. In 1981 werd een productie-bonus van SKr 55 per man uur betaald (wat overeenkomt met 15% van de totale productiekosten), in 1982 werd er 40 SKr betaald en in 1983 zijn er 25 SKr betaald. Vanaf 1984 moeten de werven het zonder subsidie kunnen redden. Aan Zweedse scheepseigenaren wordt een subsidie verleend gebaseerd op de belasting die door de zeelieden wordt be taald, waarbij de hoogte afhankelijk is van het type schip. De Zweedse regering heeft de OECD re gelingen met betrekking tot de exportkre dieten mede ondertekend. Leningen wor den verstrekt tegen 80% van de aankoop som met een looptijd van 8 V2 jaar tegen een rente van 8 %. In de offshore industrie gelden dezelfde maatregelen doch het rentepercentage is 12%. Materialen inge voerd voor de scheepsbouwindustrie zijn vrij van invoerbelasting. De regering heeft tevens bekend gemaakt dat zij bereid is om Zweedse werven te steunen in hun strijd in de concurrentie met buitenlandse werven als blijkt dat deze werven van hun regering(en) hoge subsi dies ontvangen. Overigens zal deze Zweedse regeringssteun wel moeten ko men uit de reeds toegezegde 200 miljoen Kronen voor Swedyards. Dat de enorme subsidies die de Zweedse regering aan de scheepsbouw verleent niet door iedereen in dank worden afgenomen mag blijken uit het feit dat de Deense rege ring een aanklacht wegens concurrentie vervalsing heeft ingediend bij de GATT (General Agreement for Trade and Tariffs). De Zweedse regering heeft verder aange kondigd om de aan Swedyards verbonden rederij Zenit van deze werfcombinatie los te maken. De Zenit rederij, die in 1982 zul ke verliezen leed dat Swedyards ondanks de winsten van sommige werven toch nog een verlies leed van 120 miljoen Kronen, was opgezet om die schepen over te ne men die de werven niet konden plaatsen, enerzijds doordat hun speculatieve bouw misliep of anderzijds doordat kopers finan cieel in gebreke bleven. Zenit moest dan maar zien deze schepen alsnog kwijt te raken, met een tot dusver negatief resul taat. Om Zenit uit de directe zorgen te ha len werd een steun van 3000 miljoen Kro nen toegezegd, terwijl een subsidie ver leend werd van 1.500 miljoen om de finan ciële basis van de maatschappij te verste vigen. Samenvattend kan geconcludeerd worden dat de Zweedse scheepsnieuwbouw zich, zij het in gereduceerde vorm en zwaar ge subsidieerd, wel kan handhaven; dat de teneur meer en meer op reparatie is gericht en dat specialisatie en kwaliteit de enige mogelijkheden zijn voor overleving van de nieuwbouw. G. S. Kok Maritiem Informatie Centrum CMO DE CATERPILLAR3400DISERIE BESPAART U10%OPUW BRANDSTOFREKENING. Caterpillar heeft haar scheepsmotoren uit de complete 3400-serie nu uitgerust met een uniek Direct Ingespoten (Dl) brandstofsysteem. Weten schappelijke tests bewezen dat hiermee een brandstofbesparing van zelfs 10% kan worden bereikt, uiteraard met behoud van vermogen en betrouwbaarheid. DUURZAAM EN ZUINIG. De robuuste 3400 Dl-serie (6 typen variërend in vermogen van 186 kW/254 pk tot 465 kW/ 632 pk) is de zuinigste in zijn klasse. Wat u een besparing van 10% op uw brandstofrekening kan opleveren. De spreekwoordelijke degelijkheid van Caterpillar zorgt ervoor dat u lang profijt van uw aanschaf heeft. En ook dat levert u Caterpillar, Cat en [B zijn handelsduur een be merken van Caterpillar Tractor Co. sparing op. 81 SC82 GEVEKE’S PLUSPAKKET. Geveke, al sinds 1926 Caterpillar dealer voor Nederland, adviseert u bij de keuze van de juiste motor, bij nieuwbouw, ombouw en vervanging. Zélf noemen we dat: het Geveke Plus-Pakket. Samen met de service né levering is dat een pakket zekerheid bij aanschaf van een Caterpillar. De Caterpillar 3400 Dl-serie type continu vermogen vlgs. DIN 6271 omw/ min cyi. inhoud in liters brandstof verbruik bij cont. verm. !./uur 1200 1800 1800 1800 1800 1800 27 27 27 18 14,6 14,6 78,6 116,2 100,0 75,5 61,3 48,2 kW/(pk) 3412 Dl TA 3412 DI-TA 3412 DIT 3408 DI-TA 3406 DI-TA 3406 Dl-T 317/425 465/632 375/510 300/408 240/326 186/254 Geveke Motoren en Grondverzet B.V., Sector Motoren, Afdeling Service en Verkoop Scheepvaart, Ketelweg 20, Postbus 61, aeveke 3350 AB Papendrecht. * , Tel.078-15 05 55.Telex 2 9 4 0 1 . ^ ^ m O TO ren CATERPILLAR EN HET GEVEKE PLUS PAKKET. ZEKERHEID DIE KOSTEN SPAART. Bespaar tijd en geld, repareer en coat met RESCOFLAKE® Chemische bestandigheid Hoge slijtvastheid Hoge aanhechting Goede electrolitische bescherming Hoge hardheid Tegen cavitatie zoals: - scheepsroeren en schroeven - stabilisatoren - boegschroefkokers - pompen - impellers - filterkasten - condensor deksels - straalbuizen - etc., etc. resistant coatings bv Thurledeweg 115 Wij coaten ook ter plaatse Tel. 010 - 15 18 77 3044 ER Rotterdam Telex 25099 nl THE WORLD OF DREDGING THE WORLD OF BOLNES Een Bolnes dieselmotor heeft unieke eigenschappen. • Moet U om de 1000 - 2000 uur Uw carter-smeerolie verversen? Bij een Bolnes dieselmotor is een standtijd van 15.000 uur geen uit zondering, terwijl een smeerolieseparator overbodig is!! • Is Uw huidige motor ook in staat om bij lage toerentallen grote prestaties te leveren, wat bij zandpompaandrijving nogal eens gevraagd wordt? Met een Bolnes dieselmotor kunt U constant 110% koppel bij 70% van het toerental draaien! • Ooit met Uw machinekamerpersoneel aan Uw motor gesleuteld? Dit kan een hele klus zijn! De toegankelijkheid en eenvou dige constructie maken van de Bolnes motor een zeer onderhoudsvriendelijke motor! Deze eigenschappen maakten The World of Dredging tot The World of Bolnes. BOLNES BOLNES MOTORENFABRIEK BV Postbus 2003. 2930 AA Krimpen a/d Lek. Tel. 01807- 14900, telex 22439 bmf. Offshore: De betekenis voor de Nederlandse staalverwerkende industrie* door: Prof. Ir. S. Hengst** Inleiding Aan het eind van de veertiger jaren, ging het zoeken naar olie en gas, aan de kusten van de Golf van Mexico, van het land het water op. Op „swamp barges" werden de eerste exploratie en exploitatie met behulp van Jandrigs” uitgevoerd en de term ,.offshore” werd geïntroduceerd. Ontwerpers en scheepswerven werden gekonfronteerd met nieuwe begrippen als submersibles, semi-submersibles, sit-onbottom, jack-up, supply-vessels. Naar mate de exploratieaktiviteiten zich naar dieper water verplaatsten kwam een ge heel nieuwe markt met nieuwe produkten tot ontwikkeling. Aangezien alle zeegaan de en verplaatsbare eenheden onder klas dienden te worden gebouwd, werden de voorschriften van de bouw van schepen gehanteerd. De bouwer nam de verant woordelijkheid voor het draagvermogen. De prestatieverplichting ten aanzien van de operationele vaardigheden van het produkt was echter de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever, die zelf ook de ge specialiseerde inrichtingen zoals de vol ledige boorinstallatie leverde en installeer de, zoals dit 'onshore' gebruikelijk was. Ontwerpbureaux (naval architects) en bouwers specialiseerden zich in het ont werp en de bouw van de platforms, de dra gers van de boorinstallaties en andere speciale werktuigen. De bouw van de produktieplatforms, een stukje vaste land op zee, werd, evenals de 'topsides' hoofdza kelijk opgepakt door de staalkonstruktiebedrijven. De ontwerpen daarvan kwamen tot stand met behulp van civiele ingenieursbureaus. De verantwoordelijk heden worden echter anders verdeeld dan bij de drijvende installaties. Samenwerkingsvormen tussen de oliemaatschappijen, de toenemende om vang van de projekten, de onzekerheden ten aanzien van de definitieve specifikaties van de installaties tijdens de ontwerpfase, de noodzaak van een beheersbare projektbehandeling vanaf het ontwerp tot en met installatie op zee, de spreiding van risiko’s tijdens het bouwen en kwaliteitsbe heersing worden de aanleiding tot een komplexe managementstruktuur, waarbij de bouwer van jackets en modules uit sluitend manuren levert. Staal en equip- ment worden met de konstruktietekeningen toegeleverd. De bouwer mag. waar nodig, de tekeningen produktierijp maken. De opdrachtgevers vragen een projektgerichte organisatie. De organisatie van een scheepswerf, gericht op totale produktverantwoordelijkheid vanaf het ont werp en de daarbij behorende pres tatieverplichting, sluit niet goed aan op deze filosofie. Konstruktie- en montagebedrijven blijken qua organisatie en mentaliteit beter inge steld te zijn op dit deel van de offshoremarkt. * Inleiding gehouden op het symposium van de Werkgroep Offshore Technologie op 28 mei '84 bij de TH Delft. ** Hoogleraar bij de afd. der Maritieme Tech niek T H. Delft. 3. Crane - barges product-range : 250 TS- 3.000 TS hef capaciteit Markt aandeel : ca.20% van wereld totaal Het Nederlandse aandeel in de markt Aan het eind van de vijftiger jaren en het begin van de zestiger jaren vestigde 'Shell' de aandacht van de Nederlandse scheepsbouwindustrie op de mogelijkhe den van de offshore. Exploratie-aktiviteiten in o.a. Borneo, Venezuela en Nigeria vroe- gen om nieuw equipment en de Neder landse werven werden er 'aan de haren' bij gesleept. Deze stimulans van de thuismarkt was de oorzaak, dat een aantal Nederlandse bedrijven in een korte tijd er varing konden opbouwen, De aanvang van offshore-aktiviteiten op de Noordzee was daarbij de tweede stimulans. Nederlandse werven waren goede leve ranciers: - de kwaliteit en het vakmanschap waren uitstekend - de prijzen waren konkurrerend in de wereldmarkt - levertijden waren kort en werden aan gehouden. De bouw van drijvende offshoreprodukten werd in het begin van de jaren zestig opge nomen door Gusto in Schiedam en de Rotterdamse Droogdok Maatschappij. Een overzicht van het door deze bedrijven ge- Tabel 1 Markt aandeel van in Nederland gebouwd, zeegaand offshore equipment. Periode 1960-1980 1. Drilling - rigs producten : - z e l f heffende eilanden (3,4,5-poots) -submersibles ( s i t - o n - b o t t o m ) - semi-submersibles (column-stabilized ) - boorschepen ( verankerd&dynamisch gepositioneerd) Markt aandeel : ca. 5 % van wereld to ta a l 2. Pipe-lay and - bury equipment producten : - conventionele barges - s h i p - s h a p e barges - semi - submersible barges Markt aandeel : ca. 1 5 % van wereld to ta a l bouwde equipment en het Nederlandse marktaandeel is gegeven in tabel I, waaruit blijkt dat de Nederlandse bedrijven een niet onaanzienlijke bijdrage leverden. Het aandeel van Nederlandse werven op de wereldmarkt bedroeg tot 1980: - booreilanden ca. 5% van het wereldtotaal - pijpenleggers en -begravers ca. 15% van het wereldtotaal - kraanschepen ca. 20% van het wereld totaal. Het belang van een thuismarkt blijkt uit het grote Nederlandse aandeel in de kraan schepen wat voor een belangrijk deel mo gelijk was doordat Nederlandse contractors (Heerema en N.O.C.) hun vloot in Nederland lieten bouwen respektievelijk verbouwen. De komst van de Amerikaanse contractors naar de Noordzee gat de eerste aanzet tot de bouw of verbouwing van kraanbakken, vaak eveneens uitgerust voor het leggen van pijpen. De te installe ren kranen waren meestal van Amerikaan se makelij en alleen Gusto (een werf) ont wierp en bouwde zware kranen voor off shore werkzaamheden. Met het reduceren van de kapaciteiten in de scheepsbouw is weinig aandacht geschonken aan de mo gelijkheden die de offshore bood en nog steeds biedt. De gespecialiseerde werven werden gesloten of de aktiviteiten werden noodgedwongen gestopt. Wat overbleef was een aantal gespecialiseerde ingenieursbureaux. Deze door werven opge richte of uit werven voortkomende ingenieursbureaux zijn nog immer aktief en le veren voortreffelijke prestaties. De in Ne derland opgebouwde kennis wordt geëxporteerd, de spin-off voor Nederland se bedrijven is beperkt. Dat de offshore voor de werven nog immer mogelijkheden biedt, bewijzen de werven die supply-, anchor-handling en multi-pur- jaren Fig. 1 pose support vessels bouwen. De markt voor semi-submersibles, hefeilanden en boorschepen is overgenomen door Zwe den en Finland. Landen die volgens een onderzoek van het Nederlands Econo misch Instituut, uitgevoerd in 1983, qua produktiviteit en arbeidskosten op eenzelf de niveau liggen als N e de rlan d. H e t b e tre ft produkten waaraan hoge kwaliteitseisen worden gesteld en bovendien is de toege voegde waarde van de werf laag ten op zichte van de materiaal- en equipmentkosten. Nederlandse bedrijven hebben derhalve ten opzichte van de West-Europese konkurrentie een goede positie. Japan, Korea en Singapore zullen voorlopig echter de prijsbepalers in de markt blijven. Dat er desondanks voor specialisten goede mo gelijkheden zijn, bewijzen de Amerikaanse De Noordzee vertegenwoordigde in 1982 ca. 25% van de totale omzet offshore, echter voor de topsides en jackets was dit 42%, terwijl het aantal platforms slechts 6%bedroeg van het wereldtotaal (tabel II). Uit het feit dat de gemiddelde kosten per platform het zevenvoudige bedroegen ten opzichte van de 'rest van de wereld’, blijkt Tabel 3 Tabel 2 Offshore industrie in 1982 bouwers van hefeilanden, die ondanks felle internationale konkurrentie meer dan 50% van de wereldmarkt beheersen. De positie van de konstruktiebedrijven die participeren in de bouw van de vaste plat forms is geheel verschillend. De aktiviteiten van de Nederlandse bedrij ven zijn gericht op de Noordzee, een lokale markt die de afgelopen jaren een onstuimi ge groei heeft doorgemaakt (fig. 1). werelc noordzee l o t aal 110,0 20,0 (±25%) 17,5 7,4 (±42%) 331 20 (± 6%) omzet offshore (Hflx 10^) waarvan , topsides 8- jackets (Hflx 10^1 aantal prod, platforms aebouwd in 1902(inclusief wellheads) gemiddelde kosten per platform ( Hflx10ö) ±53 ±370 Tabel 4 Geschatte verdeling van de omzet van de Nederlandse constructie bedrijven :(35.000-50.000 T S /jaar) ± 7 5 % t.b.v. engelse p la t ± 15 % t.b.v. noorse plat i 10% t.b.v. nederlandse p la t Noordzee to t 1982 Groot Brittannië Noorwegen Nederland Denemarken 1 verdeling bewezen voorrade 1 olie 3 ,0% 16,0% gas 7,0 % 12,0% 27 22 vaste platforms,geplaatst [14,0%! (17,0%) 55 45 constructed weight (est.) (3 ,0 % ! (3,5% ) (excl.concrete,TSx 1000) gem. gew.per platform in TS ±2.000 ±2.000 (excl. concrete) 10-50 10-50 waterdiepte (mtr.) prognose investeringsmarkt 3,0 % 4,0 % in 1985 61,0% 34,0 % 53,0 % 29,0 % 84 28 (17,0%) (52,0 % 1.0 00 450 (29,0 % ) (64,5% ±16000 ±12.000 50-300 26,0 % 20-20 0 6 7,0 % N ieuw bouw ? Reparatie? Renovatie? Lagersm it zorgt voor het com plete pakket tussen m otor en sch ro ef Assen, druklagers, schroetaskokers met lagerbussen en afd ich tingen. E en volledig assortiment. In alle maten. Voor vele toepassingen. Lagersm it is onderdeel van de IH C Holland Groep. Beschikt over m eer dan een eeuw ervaring bij het ontwikkelen en fabriceren van afd ich tingen en lagersystemen. Uitstekende kwaliteit. En volgens alle internationale specifikaties. Lagersm it levert u af dichtingen en lagerbussen voor schroeft askokers, verbindingslagers, hoofdlagers, steunlagers enz. Snelle oplossing van problem en is onze specialiteit. E n ... service gedurende 24 uur per dag. M eer weten over onze Pro dukten en diensten? O f wilt u ons tijd schrift’’Ports and D redging” ontvangen? Schrijft o f belt u dan even met Lagersmit, Postbus 1,2960 A A K in d er dijk, Holland. Telefoon (oio) 1176 00. T elex 28085. ALS DE PIJPEN VOORAFAL GEBOGEN ZUN, SCHEELT DAT HEEL WAT LASWERK. Laswerk - dat weten we allemaal - is tijdrovend. Dus kostbaar. Maar wat misschien nog belangrijker is: hoe minder lassen, hoe beter de kwaliteit van de pijpleidingen. Seton buigt de pijp machinaal. Niet op 't werk. Dat is onmogelijk. i/laar in de fabriek zelf. Van te voren gebogen pijpen leiden regelrecht naar een hogere kwaliteit eneenlagereprijs.Overigens:Seton fabriceert enkel en alleen pijpleidingen. Volgens ’t Prefab-systeem. Dus omvat onze know-how ook de vele soorten pijpverbindingen en pakkingen, de appendages en de beugeling. Deze sp e cialisatie is onze kracht. Konstant ’n perfekt produkt afleveren. Of het nu om een pneumatiek leidinkje van 6 mm of een uitlaat van 600mmgaat.Elke pijp is van voor tot achter door en door gekontroleerd. Informatie en offertes: Want wat waard is gedaan te worden, Ketelweg 30,3356 LE Papendrecht. is waard goed gedaan te worden. Telefoon (078) 152011. SETON PIJPLEIDINGEN • D w arsh ellin g en tot 130 m eter voo r binn en vaartschep en , rijnschep en , sleep b oten, c o asters en d u w bakken • R eparaties, v erlen g in g en , verb o u w in g w o o n ru im te in -e n uitb ou w en , classificeren • M o to ren rep araties, in clu sief g ro te s ch ee p sd ie s elm o to re n • A lle soorten staalb o u w en co n s tru c tiew erk • A lle soo rten m ach in ale b ew erkin g en g ro o t en klein o.a. kotteren, carro u ssellen , frezen, boren, d raaien , slijp en enz. de geweldige inzet van de oliemaat schappijen in de Noordzee. De omgevingskondities behoren tot de ruwste ter wereld en dit betekent dat aan be trouwbaarheid en kwaliteit hoge eisen worden gesteld. De waterdieptes waar produktieplatforms worden geplaatst wor den steeds groter en bij de produktie van jackets en topsides worden steeds hogere eisen gesteld aan kwaliteitsbeheersing en -kontrole en het daarbij behorende projektmanagement. Komplicerende faktoren zijn daarbij voor de bouwer dat materiaal en equipmentleveringen toeleveringen zijn, die de bouwer niet in de hand heeft, de toegeleverde te keningen moeten 'bouwrijp' gemaakt wor den, terwijl het bouwproces beheersbaar moet blijven en de levertijden binnen de toegezegde termijnen moeten worden gerealiseerd. Dit maakt de 'kwalifikatiedrempel' voor nieuwe bedrijven die in deze markt willen hoog en betekent eveneens dat het voor een bedrijf dat ’uit de boot’ gevallen is, erg moeilijk wordt om het ver loren terrein te herwinnen. Uit de verdeling van de bewezen voorra den olie en gas, de tot nu toe geplaatste vaste platforms en het totaal geïnstalleerd tonnage (tabel III) blijkt dat de Nederlandse konstruktiebedrijven zich voornamelijk zullen moeten blijven richten op het ’Engel se’ en ’Noorse’ deel van de Noordzee. Uitgaande van de in dezelfde tabel gege ven prognose voor 1985 en het tot nu toe geïnstalleerde tonnage, is de markt voor het Engelse plat ca. 100.000 t/jr, het Noor se plat ca. 45.000 t/jr, en het Nederlandse plat ca. 6.500 t/jr. Het Nederlandse deel is in het Noordzeegebeuren niet bepalend en de Nederland se bedrijven hebben zich ondanks de protektionistische maatregelen van Engeland en Noorwegen een goede positie verwor ven gebaseerd op export (tabel IV). Protektionistische maatregelen vanuit Ne derland zouden de positie van de Neder landse bedrijven op de internationale markt geen goed doen en op langere termijn zeer schadelijk kunnen zijn. Bovendien is bescherming van de Neder landse markt ten behoeve van Nederland se bedrijven uit konkurrentieoverwegingen nauwelijks noodzakelijk, gezien konkurrentiekracht die de Nederlandse bedrij ven op de internationale markt tonen. Dat de Nederlandse konstruktiebedrijven en ingenieursbureaus een uitzondering vor men, blijkt uit het aandeel dat de Neder landse industrie heeft in de leveringen voor materiaal en equipment, ten behoeve van het Nederlandse plat. Waar de kon struktiebedrijven en ingenieursbureaus 80% -90% van de Nederlandse markt be heersen (tabel V) is het marktaandeel van de bedrijven die materialen en equipment op het gebied van life saving, elektrici- Aandeel Nederlandse industrie op Nederlandse p la t t.b.v. vaste platforms nederiandse deel projectkosten leveringen ontwerp, management 15% 80% constructie 33% 90% materialen en equipment 25% 30% waarvan : communicatie , instrumentatie 40% : live-saving,electriciteits voorziening 20% : kranen , proces apparatuur 20% B ro n : IR0 Tabel 5 Export enkele Nederlandse industrieën Bron : C.B.S. 3e kw artaal 1983 om zet(H flxlO ^) % totaal export 119 37% 322 transportwerktuigen industrie 34% 102 297 krachtwerktuigen industrie 180 119 66% pompen, compressoren, hydrauliek 6 3% 59 37 appendages 63% 4549 2885 electrotechnische industrie 24 46% 52 m eet-en regelapparatuur Tabel 6 Underwater Manifold Centre teitsvoorziening, kranen en procesap paratuur beperkt tot 20%. Het aandeel in de totale Noordzeemarkt is verwaarloos baar. Kennelijk heeft deze Nederlandse industrie de boot gemist. Dit is des te opvallender omdat de positie van deze Nederlandse industrie in de traditionele maritieme markten redelijk was, en in het algemeen wat betreft de export redelijk tot goed is gezien het exportdeel van de totale omzet dat 35% -65% bedraagt (tabel VI) De Marktontwikkeling in de toekomst De drempels die genomen moeten worden om in de otfshoremarkt te kunnen pene treren worden steeds hoger. De volgende voorbeelden illustreren dit: 1) Het voor het Cormorantveld in Neder land gebouwde Underwater Manifold Center (U.M.C.) bevat grotendeels equipment dat door ondernemingen uit de Verenigde Staten is ontwikkeld en geleverd. Voor een belangrijk deel is daarbij 'Space technology’ gebruikt. Het T.F.L. (through flowline) instru mentarium dat gebruikt werd voor de grootste T.F. L. operatie tot nu toe op het Cormorantveld, waar Shell de operator is, bestond uit Amerikaans equipment. De gehele operatie werd uitgevoerd vanaf het South Cormorant platform dat meer dan 7 km verwijderd is van het U.M.C. Deze ontwikkelingen kunnen een omwen teling in de bouw van produktieplatforms betekenen, met name waar het dieper wa ter betreft en bijvoorbeeld de afstand tot de kust niet te groot is. Joint ventures met Amerikaanse bedrijven, vormen wellicht een van de weinige mogelijkheden tot par ticipatie in deze markt. Voor geheel Ne derlandse ontwikkelingen lijkt de achter stand erg groot. Wèl is het U.M.C. bij een Nederlands bedrijf gebouwd en beproefd. 2) In vervolg op het Deep Sea Drilling Project, uitgevoerd van 1966-1983, wordt in de Verenigde Staten een Ocean Drilling Program opgestart om het onderzoek van de oceaanbodems en sedimenten daarop voort te zetten. Het dynamisch gepositioneerde boorschip wordt uitgerust om in waterdiep ten van 9 tot 10 km te kunnen werken. De uitvoering is toevertrouwd aan de Joint Océanographie Institutions, een internationaal samenwerkingsverband van tien oceanografische instituten. De offshore-industrie staat niet stil, maar het verkrijgen en behouden van de aan sluiting bij de nieuwe ontwikkelingen heeft steeds hogere drempels. Starink was één van de mensen die 25 jaar geleden de Nederlandse industrie er aan de haren' bijtrok, hij heeft de T.H.D. een duidelijke weg gewezen en er zorg voor gedragen dat de 'offshore boot’ niet werd gemist. Aan zijn opvolgers en nog aktief blijvende kollega’s, thans de taak niet 'uit de boot’ te vallen en er voor te zorgen dat zij geen 'achterblijvers' worden. Computer ondersteund opleiden Door Control Data werd met als ondertitel 'De toekomst onder handbereik' op 3 mei j.l. een symposium gehouden over de practijk van het Computer Ondersteund Opleiden. De cursisten van een dergelijke opleiding maken gebruik van een een voudige bureaucomputer, waarin de cur sus in de vorm van een z.g.n. floppydisk, een schijf waarop een computerprogram ma staat, is vast gelegd. De cursist kan achter de computer gezeten cursusdeel na cursusdeel oproepen, de op het beeld scherm verschijnende teksten bestuderen en de gestelde vragen met behulp van het toetsenbord en door delen van het beeld scherm aan te wijzen beantwoorden. Wanneer men de vragen goed beant woordt gaat de computer met de stof ver der, maakt men fouten, dan moet men een deel opnieuw doornemen. In 1972 is Control Data als eerste met de ontwikkeling van dit onderwijssysteem in Amerika begonnen. Pas in 1982 is dit sys teem, dat onder de naam PLATO aange boden wordt, bij een groot aantal bedrijven in gebruik genomen en is de daarvoor sla pende, latente toestand overgegaan in een snelle voortgaande technische ontwikke ling en een groeiend aantal toepas singsgebieden. Naast vele Amerikaanse bedrijven wordt het systeem nu dan ook bij de Nederlandse Spoorwegen, bij het Ne derlandse bankwezen en bij het Neder landse verzekeringswezen toegepast. Het systeem dat in de practijk wel wat duurder blijkt te zijn, dan men aanvankelijk inschatte, vindt zowel bij cursusleiders als bij cursisten waardering. Geen wonder, de computer reageert uitermate correct, be leefd en met engelengeduld. Hoeveel fou ten men maakt, hoeveel moeite het de cur sist kost om zich door de stof heen te wer ken komt niemand van de andere cursisten te weten. Er ontwikkelt zich in de loop van de tijd haast een persoonlijke band met het apparaat, dat naast de aanvankelijke kal merende en geruststellende invloed later ook een stimulerend effect heeft. De com puter prijst tijdens en aan het eind van de cursus de cursist voor zijn inspanning en geeft hem informatie over de waardering die 'hij' heeft voor het behaalde studiere sultaat. Daar de programmatuur in staat is, aan de hand van de gegeven antwoorden, de snelheid van leren en het kennisniveau van de cursist te bepalen, kunnen afhankelijk van de resultaten tijdens de cursus, zonder dat de cursist dat merkt, waar nodig extra cursusdelen toegevoegd worden, waar door men wel wat langer bezig is, maar waardoor de cursist die een bepaalde la cune in zijn kennis heeft zonder ernstige problemen de cursus tot een goed einde kan brengen. Dat daardoor de ene cursist veel sneller een cursus kan doornemen dan een andere cursist, is in het geheel geen bezwaar bij deze strikt individuele aanpak. Een groot voordeel van deze vorm van onderwijs ten opzichte van klassikaal onderricht is het feit dat de cursist steeds zelf wat moet doen en daardoor veel beter de stof in zich opneemt dan veelal slechts luisterende het geval is. De opstelling van een dergelijke cursus vergt veel tijd, maar kan na een opleiding door bekwame cursusleiders zelf gedaan worden. Men moet er echter van het begin aan rekening mee houden dat men voor één computercursusuur ongeveer 50 è 250 voorbereidingsuren nodig heeft. Een der gelijke ontwikkeling heeft vooral zin wan neer men een groot aantal personen een zelfde cursus wil laten volgen. Daarbij wordt gedacht aan minstens 150 cursisten per jaar, een aantal dat in de toekomst zeker lager zal worden door de te ver wachten prijsdaling van hard- en software. Het zwaartepunt van de toepassingen ligt nu hoofdzakelijk op het gebied van de be diening en kennis van apparatuur en sys temen, feitenkennis op het gebied van wetgeving, interne concernregelingen en afspraken en kennis op het niveau van het lager en middelbaar onderwijs. Maar het onderzoek naar de aard van het leerproces en de manieren waarop verschillende mensen leren gaat snel door en ook deze systemen worden door voortdurende aan passingen steeds op een breder gebied bruikbaar. Juist in deze computerbrance is men er van overtuigd dat 'Even when you are on the right track, you will be run over, when you stand still.' Vandaar dat deze vorm van on derwijs, die nu nog voor een groot aantal instellingen en bedrijven te duur is, in de toekomst onder handbereik zal komen en ingevoerd zal moeten worden, omdat vol gens de directeur produktontwikkeling W. G. Benz van Control Data de kwaliteit van het onderwijs van heden, de produktiviteit van de bedrijven in de toekomst bepaalt. Dr. Ir. K. J. Saurwalt The Anchorhandling Tug SMIT SINGAPORE’ The Smit Singapore' is the third 22.000 IHP tug in the fleet of Smit Tak International Towage and Salvage Company in Rot terdam. When modernising their fleet of ocean going tugs, Smit Tak decided to order an oceangoing tug in addition to 'Smit Rotter dam’ and Smit London'. The newbuilding tug replaces also the Zwarte Zee' and Wit te Zee'. The tug named Smit Singapore’ was built bij N.iestern Sander b.v., Delfzijl member of the netherlands ConoshipGroup. The basic design of ’Smit Singapore’ is similar to Smit Rotterdam’ or Smit London’ but to meet more modern requirements, a number of modifications were carried out. The modifications in the design and the hydrostatic calculations have been made by the Conoship design staff. The most significent modification is the lay out of the aft ship. To meet the require ments of modem offshore activities, the tug can be used for anchor-handling duties. But towage- and salvage jobs may also be undertaken. The principal dimensions are: Length o.a. 75 m Length b.p.p. 65 m Breadth extr. 15,70 m Breadth mid 15,30 m Depth mid 7,60 m Draught max 6,79 m. For operations in Northern waters the tug is equipped with strengthened shellplating forward, for navigation in ice. Construction The hull construction has been redesigned by the CENTRAALSTAAL constructors according to the latest and modern require ments. The whole structure has been brought into the Databank of Numeriek Centrum, a subsidiary of Centraalstaal. From that Databank all steel parts have been produced at Centraalstaal's work shop on computerized machines. The Smit Singapore’ was delivered to her owners, on the 27th april 1984. Towing gear and Deck machinery The ’Smit Singapore’ is equipped with tow ing gear of Machinefabriek IJmuiden de sign and make. Desing took place in close cooperation with the owners. (Fig. 1) The big towing winch consists of two wire drums, driven by one 250 KW ’Indar’ D.C. motor. Each drum can store 1500 m of 9" steelwire. Pull force is 80 tons, stall 150 tons. The spooling gear of each drum is adjustable by means of an air motor. The starboard drum contains the 9" main towing wire, 1300 m. Long brake holding power is 70 tons. The wire is led along a set of grooved friction drums. When towing, the brakes of the friction drums are engaged, max. brake force is 390 tons. So the pullforce is not taken by the towing wire drum. The towing wire can not jam between the turns of lower layers, when the wire is par tially paid out. The portside drum contains the 9" spare towing wire, also 1300 m long. Brake hol ding power is adjustable to 390 tons. At portside no friction drums are fitted. The friction drums are fitted with tension- and length leasuring equipment. For paying out of towing wire, an electric/hydraulic auxili ary drive is fitted. Behind the towing gear a so called nylon winch’ is located. The drum is equipped for a 21" nylon hawser, 55 m long or an anchor handling wire. Pull force high gear: 50 tons; low gear: 100 tons. The winch is driven by a 125 KW Indar’ D.C. motor. Between motor and gearbox a 2speed shifting gear is fitted. For anchorhandling purposes a ’Wichita brake The harbour/emergency set consists of a ’Scania’ DSI-14 dieselengine and a 312 KVA/440 V 'Indar' generator. All auxiliary engines are running on gasoil. Heating of heavy oil bunker-, settling, and daytanks is provided by the means of ther mal oil, circulating through heating coils. Thermal oil is heated at sea in two exhaust gas boilers, mounted in the exhaust lines of the main engines. An oil fired boiler is used when in port. In the exhaust line of the harbour generator set, a heat recovery system is integrated, especially for heating of water for domestic use. Fig. 1. The towing winch and pneumatic control equipment. and a hydraulic spooling gear are fitted. The entire towing gear is watched from the wheelhouse by means of a closed TV cir cuit. Controlling of towing gear can take place in the wheelhouse or in the winchroom. The nylon winch is controlled from a separate winch control room on the boatdeck. All brakes and clutches are pneumatically operated. The direct current for winchmotors is generated by ’Indar' rotating converters. On the maindeck aft, two gogrope winches are installed. They can also be used for moving heavy loads over the wood-cladded working deck, just like the two capstans aft. In the aftship a spacious storehold is provided for spare wires, pennants, shack les, etc. Two storage winches are installed here, each with two drums. The spare wires can be led to the towing winches by means of a system of rollers and hatches. A system of towing pins, a sternroller and a pair of Karmoij’ anchorhandling tongs completes the towing- and anchorhandling equipment. In the foreship stores for sal vage equipment and Bosun’s stores are arranged. In the upper salvage store, the windlass drive is located. The windlass drive is of vertical type. With warping heads above the chain. Lifters for anchor chains of 54 mm dia. Storage winches, capstans and windlass are also made by Machinefabriek IJmuiden' and driven by ’Indar’ D.C. motors. For handling workboats and equipment, three hydraulic deckcranes are fitted; two with a working load of 3 tons and the for ward one with a s.w.l. of 2 tons. Propulsion plant and auxiliaries The 'Smit Singapore’ is propelled by two ’Lips' controllable pitch propellers, dia meter 4 m. The propellers are turning in 'Modi' nozzles. Each propeller is driven by one Stork Werkspoor 9 TM 410 non reversi ble diesel engine, and a ’Van Tol’ reduction gearbox between main engine and gear box. A ’Lohmann & Stolterfoht' type KAC 340 pneumatically operated clutch is mounted. The main engines are suitable for heavy fuel up to 1500 sec Redwood. Each gear box is provided with a p.t.o. shaft, driving a 100 KVA ’Indar' shaftgenerator. The portside p.t.o. is also driving the firefighting pump. Electricity is also generated by two auxiliary generatorsets and a harbour/emergency set. The auxiliary sets consist each of a 'Stork Werkspoor’ DRO-218 K dieselengine, driving an ’Indar’ 740 KVA/440 VAC generator at 900 r.p.m. For salvage duties oneof these setscan supply 380 V a t 50 HZ. In the foreship an 800 HP bowthruster is fitted. The ’Lips’ controllable pitch propeller is driven by an ’Indar’ AC-motor, fed by one of the shaftgenerators. The engines are remote controlled from an Engine Control Room. (Fig. 2). Salvage and firefighting equipment The 'Smit Singapore’ carries also a large quantity of salvage gear, consisting of a transportable generator, compressor, tackles, wires, winches, motorpumps, etc. Fueloil can be supplied by means of four deck-discharge connections. Two deck connections are available for filling or discharching fresh water. Electric current of 440 V or 380 V can be supplied to disabled ships. Further a number of salvage anchors are on board. An inflatable boat with a 25 HPoutboardengine and two MOB-working motorboats with 30 HP inboard diesel are carried. All boats can be launched by the deck cranes. For firefighting operations, two water/foam Fig. 2. The engine control desk in the Engine Control Room. Fig. 3. The wheelhouse with front desk. monitors are installed on wheelhouse top, capacitiy 500 m3/h at 16 Bar. There are also two manifolds with six hose couplings each. The firefighting pump in the engineroom is driven from the portside p.t.o. shaft. All fire hoses, firemen outfits, nozzles are delivered by ’Ajax de Boer'. Wheelhouse equipment In the front desk are fitted next to the CPP and bowthruster controls, the switches for navigation lighting, and general alarm etc. An Arma Brown' autopilot and a 'Racal Decca' radar display are also fitted in the front desk. (Fig. 3). The two portable desks can also be used in the sheltered outside bridge wings. Te aft desk houses also the controls for towing and gogrope winches and the fric tion roller set, and controls for closed TV system. The second VHF set is located in the chart table front. Here also a ’JRC’ Satellite navi gator a Decca' yachtnavigator, the gyro main compass, the second radar display, chronometer, echosounder, log, display, etc. Wireless equipment The radio room of the Smit Singapore’ contains a lot of apparatus. The most impressive is the 'Sailor' main- and emergency transmitting station. A ’JRC’ satcom installation is also installed here, complete with teleprinter, telemike, etc. T elex over radio is also fitted .just like a third Sailor’ VHF set. The navigation instruments here, are a Koden’ direction finder and a facsimile weatherchart receiver. Accommodation The crew is accommodated in single- or double berth cabins, each of which with its own sanitary facilities, except a number of Fig. 4. The crew's messroom. single berth cabins are equipped with a folding berth. The well equipped galley is situated on boatdeck, between the crew’sand officers mess. Each messroom is a combined dining and day/TV room (Fig. 4). The officers can also use the conference room. On the tweendeck are the cold and freezing stores, food- and bonden slores. A recrea tion room and a compartment for 8 runners are also situated there. HODI en PROMAC, b eid en ondernem ingen v a n de VAN VOORDEN GROEP uit Zaltbommel, lev e rd en essen tiële kom ponenten vo o r de SMIT SINGAPORE: De HODI-straalbuizen en de PROMAC-Seffle hydraulische stuuraiachine. Op 1 juni 1983 w erd d e 1000 en 1001ste HODI-straalbuis afgeleverd voor d e d.s. sleepboot SMIT SINGAPORE van Smit Internationale Zeesleep- en Bergings bedrijf b.v. te Rotterdam. Deze bijzondere gebeurtenis w erd met enig cerem onieel vertoon en een toe spraak van de President Direkteur van de Smit Internationale Groep, dhr. Scheffer, kracht bijgezet, waarbij hij m e m oreerde dat e r in d e loop d er jaren in totaal 138 stuks HODI-straalbuizen aan bevoorradingsschepen en sleepboten van Smit Internationale zijn geleverd, voorradingsschepen, sleepboten, vis sersvaartuigen, baggervaartuigen, bin nenvaartschepen en duwboten, W aar bij wat betreft d e binnenvaart opge merkt moet worden, dat de specifieke eigenschappen óók in deze tak van bedrijfsvaart opmerkelijke voordelen op leveren; denkt U maar eens aan de zwa re stroom passages en het stroomop waarts varen. HODI levert ook straalbuisroeren. Voor schepen waaraan hoge eisen wor den gesteld op het geb ied van manoeu vreren, levert HODI straalbuisroeren (draaibare straalbuizen). De voordelen v aneen dergelijke installatie komen het best tot uiting op bijvoorbeeld haven sleepboten. HODI: reed s m éér dan 25 jaar een b e grip voor topkwaliteit op het geb ied van straalbuizen. voor schroefdiam eters variërend van 2 tot 4 meter. Deze nieuwe zeesleper heeft evenals haar zusterschepen, d e 'Smit Rotterdam' en d e 'Smit London', een verm ogen van 22,000 pk, Eén zo’n straalbuis heeft een binnendiam eter van 4032 mm en w eegt ruim 20 ton. Waarom een HODI-straalbuis? Straalbuizen dienen ter verhoging van de trekkracht w aardoor brandstofbesparing (25-30%) kan w orden bereikt. M ede daarom heeft d e straalbuis na d e energie-krisis steed s m eer terrein g e wonnen. Reden waarom d e HODI-straalbuis veelvuldig wordt toegepast op o.a. be- De PROMAC-Seffle stuurmachine. Om veilig en nauwkeurig te kunnen m a noeuvreren, ook onder de zwaarste om standigheden, is evenals op de Smit Lloyd bevoorradingsschepen gekozen voor een PROMAC-Seffle stuurma chine. Deze hydraulische stuurinstallatie b e staat uit twee stuurmachmeroermotoren, elk met e en roermoment van 25 ton/meter bij een werkoliedruk van 155 b ar en geschikt voor een roerhoek van 2 x 45 graden. Voor het synchroon b e w e gen van d e b eid e roeren zijn d e stuurm achme-roermotoren onderling g e koppeld. Elke roermotor bestaat uit tw ee dubbelw erkende hydraulische cilinders. Aan Een voorsprong in kwaliteit en techniek. H odi Z a ltb o m m e l b.v. en P rom ac n edarland b .v. m aken deel uit van de V a n V o o rd en G roep, w aarin teven s zijn o pg en o m en . V a n V o ord en Z a ltb o m m e l b.v. en d e V an V o o rd en P ropeller R eparatieb ed rijven b .v. de stuurmachine-roermotor zijn voor zieningen aangebracht, w aarm ede het mogelijk is één der hydraulische cilin ders van het hydraulische systeem af te sluiten waardoor, in geval van storingen, op één cilinder doorgevaren kan worden. Voor de hydraulische bekrachtiging is het systeern uitgerust met een elektri sche hydraulische aggregaat bestaan de uit tw ee elektromotoren elk met een vermogen van 40 k W/440 V/60 Hz welke twee oliepompen aandrijven en twee elektrische stuurschuiven 24 V.DC, Het systeem is zodanig uitgelegd dat of één pom p of tw ee pom pen d e beide stuurmachine-roermotoren gelij ktijdig zullen bekrachtigen, m et halvering van de manoeuvreertijd. De hydrauliekset is tevens voorzien van speciale mamfolds w elke het mogelijk maken in d e toekomst d e b eid e roeren a-synchroon (onafhankelijk) te laten stu ren. E.e.a. in verband met het aansluiten op een Dynamic Positioning-system, PROMAC-Nederland b.v. leverde te vens het elektronische roerbesturingssysteem, in d e uitvoeringen; wegafhankelijk en tijdafhankelijk, beiden gekombineerd in één 'master stuurhandel' in de hoofdbruglessenaar en é én 'slave' handel op d e achterbruglessenaar. Tevens is het elektronische roerbesturingssyteem, (waarin ook het gehele af regel- en besturingssysteem is onder gebracht) een interface aangebracht waarop twee automatische pilootsyste men zijn aangesloten. Op de brugvleugels zijn nog 2 extra stuurhandels aangebracht voor een tijdafhankelijke besturing. Voor d e roerhoekindicator zijn 1 pano ramische- en 3 enkelzijdige afleesbare roerhoekindikators aangebracht. PROMAC-Nederland b.v, levert stuurmachines tot ee n roermoment van ca. 123 ton/meter, met een maximale w erk druk tot 200 b ar en maximale roerkoning diam eter tot 500 mm. in d e stuurmachine voor normale standaard roerhoeken. Tevens bestaat de mogelijkheid voor levering van stuurmachines voor roer hoeken tot maximum 2 x 90 graden. — L- LASTECHNIEK 1 L ev erin g sp ro g ram m a: * Las- en sn ija p p a ra tu u r, zow ël e le k tris c h als autogeen. * A lle soorten lasdraden, toevoegm etalen, la se le ktro d e n , la sp o e d e rs en accessoires. * H u lp a p p a ra tu u r als m is te llin g e n , m a n ip u la to re n enz. * G assen en g a sm e n g se ls voor in d u s trië le en m edische d o e le in d e n . * L e ve rin a en aanleg van gas- en z u u rs to fle id in g e n . * E igen reparatie- en ve rvo e rs d ie n ste n , w a a rd o o r o p tim a le s e rv ic e en sn e lle le ve rtijd e n g e g a ra n d e e rd zijn. * W ij im p o rte re n en v e rte g e n w o o rd ig e n alleen b e ke n d e en h o o g g e n o te e rd sta a n d e fa b rika te n . * M et d o o r ons g e le ve rd e a p p a ra tu u r en to e b e h o re n w o rd t bew ust geko ze n vo o r k w a lite it en b e d rijfsze ke rh e id . * D o or de bij ons a a n w e zig e ke n n is kunnen w ij een g oe de v o o rlic h tin g geven en de ju is te o ffe rte s u itbren gen. O ok o p le id in g s m o g e lijk h e d e n v o o r M.I.G. en T.I.G. lassen zijijn bij ons aanw ezig. NIJVERHEIDSWEG 11 9601 LX HOOGEZAND POSTBUS 153 9600 AD HOOGEZAND TELEFOON (05980) 9 88 44 TELEX 53782 ALLE TYPEN REDDINGBOTEN Open/gesloten/gedeeltelijk gesloten • cruisetenders ■RESCUE’BOTEN De 'Koningin Beatrix' van de KZHMRS Wij leverden aan de ’Smit Singapore' de Man-Overboord-Boot/Werkboot. Afm. 6 .5 3 x 2 .1 5 x 0 .8 5 m. r > 7 ^ ) MULDER & RIJKE BV [ \ A V I f \ I \ \ X P .O B o x 4 8 • 1970 AA IJm uiden •H o lla n d P hone (02550) 19129 • Telex 41365-Mulry De zeeslepers van Smit varen er mee De nieuwste zelfs met vn dubbele Sm it en O bservator hebben er sam en hard aan gew erkt. Resultaat: een autom atisch b esturingssysteem dat S m it's ze eslep ers een unieke voorsprong in b esturingszekerheid en -com fort geeft. Met als voordelen: - altijd aanwijzing van het m agnetisch kom pas onafhankelijk van de autopilot. - onafhankelijk off co urse' alarm m et instelling van te bew aken koers. - uiterm ate stabiel stuurgedrag bij zeer eenvoudige bediening dankzij een 'g e ava n ceerd sch e e p sm o d e l’ m et 7 e e n m alige afstellingen vo or scheepsontw erp en -gedrag. - om schakelbaar van 'g yro ' - in dit geval een Arm a Brown MK 10 naar 'm agnetisch' vice versa. - één koersreferentie vo or beide piloten via de koersinstelrepeater zow el vo or ’g y ro ’ als 'm a g n e tis c h ’ sturen. - eenvoudige bekabeling. - gem akkelijk in onderhoud d oo r direct uitw isselbare m odulen. optioneel uit te breiden m et ’fo llo w -u p ' e n /o f 'tiller ste e rin g ’, w aarvoor de voorzieningen al zijn ingebouw d. De nieuw e 'S m it S in ga po re ’ beschikt zelfs over de eerste d ub be l-u itge voe rd e unit. O bservator verzorgde tevens de m eetsystem en voor tankinhoud, lierkabellengte en trekkracht, alsm ede de nautische inventaris. OBSERVATOR instrument engineers OBSERVATOR B.V., Divisies Marine Engineering en Nautical Products, Postbus 7155, 3000 HD Rotterdam. Tel. 010-382122, Tlx. 28775, Divisie Charts & Marine Supplies, Vasteland 18-26, 3011 BL Rotterdam, Tel. 010-130060. Tlx. 26545. Therm ische olie-installatie aan boord van de ’Smit S ingapore’ Door de toepassing van zware olie als brandstof voor de hoofdmotor, is tevens een intensievere brandstofbehandeling noodzakelijk. Om deze brandstofbehandeling mogelijk te maken is ver warming van de zware olie een essentieel onderdeel van het machinekamergebeuren geworden. De bunkers dienen verwarmd te worden om de zware olie verpompbaar te maken. Settlingtank, separatorenheaters en dagtank moeten op de juiste temperatuur gehouden worden om de behandeling van de brandstof mogelijk te maken. Tenslotte moet de nodige warmte in de boosterheater aan de brandstof worden toegevoegd om de juiste inspuitviscositeit te bereiken. Aan boord van de ’Smit Singapore’ bestaat het warmtesysteem uit een Saarloos thermisch oliesysteem. Het systeem bestaat uit een oliegestookte thermische vloeistofverhitter en twee afvoergassenketels. De capaciteiten van deze componenten zijn dusdanig uitgelegd dat gedurende zeebedrijf de totale warmtebehoefte aan boord door de twee afvoergassenketels geproduceerd kan worden. De afvoergassenketels bestaan uit meerdere concentrisch gewikkelde pijpen, welke in een gasdichte mantel tezamengebouwd zijn. De oliegestookte brander met een capaciteit van 600.000 kcal/h heeft een capaciteit welke de warmtebehoefte tijdens havenbedrijf dekt en welke het mogelijk maakt om in korte tijd over te kunnen schakelen op zware olie. De ketel is voorzien van een lichte oliebrander, De regeling van de gestookte ketel is dusdanig volautoma tisch dat bij het teruglopen van de capaciteit van de afgas ketels de gestookte ketel in twee trappen ingeschakeld wordt Om kraken van de thermische olie te voorkomen, is het be langrijk voldoende stroming over de warmteproducenten te behouden. De minimale stroming mag derhalve niet minder dan 90% van de nominale stroming bedragen. Zou een dergelijke si tuatie toch voorkomen, dan wordt de brander uitgeschakeld en volgt een alarmering. Bij de afvoergassenketels volgt eveneens een alarmering. Om te vermijden dat door afschakelen van warmteverbruikers de installatie in storing valt. is tussen aanvoer- en retourleiding een minimale doorstroomregeling gemonteerd. Om de storingsgevoeligheid ten gevolge van de minimale doorstroming van de ketels tot een minimum te reduceren, Iedere pijp wordt afzonderlijk naar buiten de mantel ge voerd, alwaar deze in een verzamelstuk tezamen komen. Iedere strang is voorzien van de mogelijkheid om de uittredetemperatuur te kunnen aflezen. De afstand tussen de verschillende coils is dusdanig geko zen dat een hoge snelheid van de rookgassen bereikt wordt, waardoor een goede warmte-overdrachtswaarde ver kregen wordt over een groot gebied van de variërende motorbelasting. Door een juiste keuze van de spleetafstand tussen de coils wordt tevens bereikt dat de vervuiling van de afvoergassen ketels tot een minimum beperkt blijft. De ronde constructie van de afvoergassenketels maakt de ze bijzonder geschikt voor montage in een pulserende gasstroom. Tevens is de constructie dusdanig gekozen dat spanningen als gevolg van temperatuurexpansie vermeden worden. De afvoergassenketels met elk een capaciteit van 450.000 kcal/h zijn in het midden voorzien van een by-pass kanaal, welke door middel van een rookgasklep wordt afgesloten. De rookgasklep is handbediend en wordt alleen geopend in geval van calamiteiten of indien aan boord alleen M.D.O. aanwezig is (zie foto). Verder is voor de capaciteitsregeling van beide afvoergas senketels een dumpcooler gemonteerd, waarbij het koelend medium zeewater is. is de keuze van regelaar en regeiklep van essentieel belang. Buiten de normale warmteverbruikers zoals bunkertanks, separatorenheaters, e.d., is een door Saarloos ontwikkeld warmwatercircuit voor sanitaire doeleinden geïnstalleerd (zie foto). Hierbij wordt gebruik gemaakt van een platenwisselaar waarbij het sanitair water door middel van een extra tussenmedium van het thermisch oliecircuit gescheiden wordt. Op deze wijze wordt vermeden dat bij een eventuele lekkage thermische olie het sanitair-circuit verontreinigt. SAARLOOS WARMTETECHNIEK B V. VLAARDINGWEG 1 7 -1 9 - 3044 CJ ROTTERDAM TELEFOON 010-37 61 11 - TELEX 26424 Samenwerking in de scheepsbouw Door hel sa m enw erkingsverband van w erven en o nd er nem ingen, m et gecentra lise erde know -how , is C onoship in staat tientallen schepen per ja a r op te leveren. O ok voor de Sm it S ingapore w erden alle sch ee psb ou w kundige berekeningen d oo r C onoship uitgevoerd. X lin o S h iP P.O. Box 6029 9702 HA Groningen telephone 050-183242 telex 53122 Cono nl De w erf die sam enw erkend m et haar opdrachtgevers, ontw erpers en to ele veran ciers hoog g especialiseerde schepen bouw t zoals de sleepboot Sm it Singapore. Niestern Sander bv kantooradres: Eemskanaal NZ 8 Delfzijl Postbus 108 9930 AC Delfzijl Nederland Telefoon 05960-17979 Telex 53932 nisan-nl Specialist in machinekamerinstallaties voor de scheepsbouw Door W olfard & W e sse ls bv is in nauw e sam enw erking m et rederij en bou w w e rl N iestern S ander de volledige m achinekam erinstallatie van de Sm it S ingapore o ntw o r pen en uitgevoerd. TTA / 7 W V 7 _____ u u | ü n W olfand & W essels bv duinkerkenstraat 40. 9723 bt groningen tel. 050-184420, telex 53650 Simplex-Compact - afdichtingen ook voor m.v. ‘Smit Singapore’ Simplex-Compact - afdichting Simplex-Compact - stabilisatie vinnen Simplex-Compact - stuurmachines Simplex - draag- en looplagen V e rte g e n w o o rd ig e r* van H ow atdtsw erkeD eu tsch e W e rft A.O ., H a m b u rg u n d K ie l J.D. T hetle G m b H & Co. KG ., S ch w e rte -R u hr • Anker-, hijs- en transportkettingen • Simplex achterstevens en balansroeren e Simplex M e ga tor P um ps A C om pressors Lid., Lon d e n stuwdruklagers met-en zonder stuwdrukmeter • Pompen • Hydrophoonnstallaties (o a Compak. • Simplex looplagers, draaglagers en llensdraagHypak en Tnpak) • Megator-Ocean ontluchtmgsla'gers • Simplex Compacl afdichtingen • Simplex kappen • Oppervlaktewaterreinigers roerkonmgatdichtingen • Mechanische (olieverontremiging) afdichtingen, systeem Huhn • Roerkoningen en Frank A y le * & Associates Ltd.. Londen roerdraaglagers e Schroefaskokers en schroelas• Dispersant sproei-installaties kokerloopbussen • Asleidingen met en zonder • Olie opveegsystemen en skimmers schroef • Turbulo olieafscheiders T h e Fife Forge Co. Ltd.. K irkca ld y • Uitlaalgaskefels, hoofd- en hulpkefels • VoorSmeedstukken verwarmers, koelers en stoomomvormers • Offshore • Koolstolstaal tot 20 ion stukgewicht constructies en tankbouw • Scheepsautomatisermgssystemen • Stabilisatoren SimplexLef B ish o p Ltd., G lasgow Compacl type FK en SK • Simpac wand- en • Kombuisinrichtingen en cateringsinstallaties meubelsystemen • Zoek- en Suez Lichten. Stahlwerke-Peine-Salzgltter A.G.. Paine R aum a-R epola O y „ Raum a • Gietstukken lo t circa 100 ton • Unex scheepsketels • Unex bio sewage installaties • Gietijzer, nodulair gietijzer, gietstaal en verbrandingsovens (incinerators) Salzgitter K oekt GmbH., Bremen T a n ksyste m A.S.. O slo • Dekwerktuiaen • Dekkranen 3 tot 200 ton • Systematic 2000 voor Crude Oil Washing (COW) • Systematic 3000 voor Product/Chemical tankers Schoenrock Hydraulik GmbH., Hamburg • Boeg- en hekdeuren • Waterdichte schuifdeuren en • Hi-Point hoog niveau alarm • Hermetic UTI Ullage, temperatuur en Interface detector huiddeuren • Trailerliften en autodekken. R obert Prinz G m b H & C o. H am b u rg • Schroef-, centrifugaal- en tandwielpompen D o d w e ll A C o. Ltd.. T o k y o • Brandstotblenders • Viscositeitsmeters B.V. Technisch Bureau i- . I UITTEIM BOG AART Bierstraat 15b, 3011 XA Rotterdam. Teleloon 010 - 11 46 14. Telex 25120 tbu nl. V o o r de zeesleper 'S m it Singapore' lever de de firm a Bakker Sliedrecht b.v.: 2 Indar boordnet generatoren 740 kV A + I X 312,5 kV A 2 Indar schroefas generatoren 1000 kV A I Boegschroef aandrijving Indar s.k.a m o to r 590 kW I Tow ing- and storage winch aandrijving 260 kW , com pleet m et één roterende W .L. om vorm erset, verder schakel- en regelapparatuur 1 Nylon/genera! duty winch aandrijving 125 kW . com pleet m et één roterende W .L. om vorm erset, verder schakel- en regelapparatuur 2 Gog- o r snubbing winch aandrijvingen 46 kW , com pleet m et één roterende W .L om vorm erset, verder schakel- en regelapparatuur, waarvan de b B. aandrijving m et clcctronische veldregcllng t.b.v, constant tenslon 1 Windlass aandrijving 65 kW , com pleet m et één roterende W .L. om vorm erset, verder schakel en regelapparatuur 2 Capstand aandrijvingen 26 kW , com pleet m et 2 statische regelingen met de omschakelingsmogelijkheid naar: 2 Storage w inch aandrijvingen 26 kW . een 'roteren de' o m ze tte r v o o r regelbare gelijk stroom aandrijving (W ard Leonard), echter 'sta tische’ energie om zetters (m utatoren) m et thyristoren nemen in vele gevallen de plaats in van de roterende energie om zetters. O p de 'Smit Singa p o re' is gekozen vo o r beide systemen. D oordat in de laatste jaren de machines en w e rk vereist, dat w il zeggen dat he t be drijf in alle vier kwadranten van de kop peltoerenkrom m e plaats moet kunnen vinden. H e t om keren van de m otordraairichting kan plaats vinden d o o r het om ke ren van de ankerspanning o f van de veldspanning V o o r het om keren van de ankerspanning zijn antiparaliel geschakelde thyristorvoedingen nodig Z o ’n schakeling w o rd t vereist bi| zeer snelle regelingen, inclusief het snel om keren van de draairichting. Aangezien d it v o o r een lier vaak niet nodig is. w erd gekozen vo o r het systeem van veldomkering, waarbij niet de ankerspanning maar het m o torve ld w o rd t om gekeerd bij het veranderen van de koppel/draairichting. Tevens w o rd t bij 'Smit Singapore' uit één thyris to r aandrijving 2 soorten bedrijfsvoering ge pleegd, nl.: 1. als storage winch regeling in I e en 4e kwadrant 2. als capstan w inch regeling in I e en 3e kwadrant, constant vermogen in 2e en 4e kwadrant. V o o r de gog- en snubbing winch w erd gekozen v o o r de roterende uitvoering (W ard Leonard systeem), voorzien van constant tension regeling. De regeling/sturing van zowel het vermogensgedeelte als het m otorveldgedeelte van de statische BO W THRUSTER 590 k W M ) = / T O W IN G / S TO R AG E WINCH 260 kW NYLON/ G EN DUTY W IN C H 125 k W 10 0 0 kVA GOG 0 R S N U B B IN G W IN C H 46 kW 1 740 k VA © m a gog P i ) " 1 S N U B B IN G W IN C H 26 kW or M l « 7 W IN D L A S S 65 k W M « C AP S TA N 26 kW ------! 312,5 kV A r-© K D 740 kVA 1000 KVA © l 7 M l - 7 S TORAGE W INCH 2 6 kW M A CAPSTAN 26kW M STO R AG E W IN C H 26 k W - 7 3» 4 4 0 V -6 0 H I De electronica w e rd geheel naar de wens van de rederij en service-vriendelijk uitgevoerd, d.w.z. aangepast aan de bedrijfsomstandigheden en de wensen van het bedienend personeel. A lle machines w erden uitgevoerd, hetzij v o o r dekopstelling in storm zee-w aterdichte uitvoe ring. hetzij voo ropstelling beneden dek, gesloten to t ashoogte en voorzien van brandbestendige luchtfilters. Toegepaste systemen: Reeds in de beginjaren van de electrotechniek w erd gebruik gemaakt van gelijkstroom m o to ren, wanneer de snelheid van he t aangedreven w erktuig moest kunnen w ord en gevarieerd. T al rijke aandrijfproblemen kan men oplossen m et l mm) tuigen meer en m eer moeten kunnen worden uitgenut, w orden e r hoge eisen gesteld aan de nauwkeurigheid en responsies van de grootheden spanning, stroom , koppel, vermogen, toerental e.d. Tevens m oeten de voedingsspanningsvariaties en de belastingsveranderingen e r uitgeregeld en de overgangsverschijnselen beheerst w orden. By thyristorgevoede aandrijvingen w o rd t het an ker van de ge iijkstro o m m o to r via een th yristo rbrug aan he t draaistroom net verbonden T h yristo r regelingen zijn v o o r lierregelingen een relatief nieuw concept. W isselstroom energie w o rd t omgezet in een regelbare gelijkstroom energie en omgekeerd. Bij een lierregeling w o rd t versnellen, regelen, vertragen van de lie r in beide draairichtingen en roterende uitvoering is opgebouwd m et be hulp van verschillende printkaarten (Eurokaart formaat) in een 19" printcassette. A lle instellingen van de diverse grootheden zijn op het fro n t bereikbaar, evenals de belangrijkste 'm eetpunten. V erd er is voorzien in een foutzoekpaneel m et de diverse m eetpunten en led-displays, w aardoor eenvoudig testen en servicen m ogelijk gemaakt w o rd t. jj 8RKKER SUEDRECHT Leeghwaterstraat 59. Postbus 25. 3360 A A Sliedrecht, Tel. 01840-16600 T elex 23772. 100 jaar bestaan is 100 jaar ervaring 1 januari 1867 starten Louis Becht en Corneiis Dyserinck ene vennootschap onder de firma 'Becht & Dyserinck, uitsluitend tot het drijven van eene Fabriek ter vervaardiging van metaalwaren'. In 1884 kwam voor het eerst de naam Bronswerk in de aktes voor met het maken van onder meer verwarmingsinstallaties. Het is daarom dat we nu eerst het 100-jarig bestaan vermelden van Bronswerk. Bronswerk groeide uit tot een bedrijf dat zich toelegde op pijpwerk, centrale verwarming en het vervaardigen van ketels. Na de tweede wereldoorlog kwam de eerste poging om airconditioning te introduceren in Europa. Inmiddels heeft Bronswerk meer dan 3000 schepen en booreilanden voorzien van airconditioning. Maar niet alleen schepen, ook ’landinstailaties', zoals luchthavens, ziekenhuizen, kantoorgebouwen, etc. Smit Singapore Ook voor de offshore industrie levert Bronswerk installaties. De extreme weersomstandigheden hebben grote invloed op het funktioneren van de airconditioning. Systemen en apparaten worden dan ook gefabriceerd volgens zeer strenge specifikaties en procedures, Tot nu toe heeft Bronswerk geleverd aan meer dan 200 platforms, sleepboten, lifting-platforms en boorschepen, enzovoort. Hr. Ms. Cailenburg Speciaal voor de marine zijn door Bronswerk installaties en apparaten ontwikkeld en getest onder de meest extreme omstandigheden. De warmte-afgifte door de apparatuur en installaties aan boord van oorlogsschepen is aanzienlijk groter dan bij normale schepen. Het is daarom dat de eisen die worden gesteld aan de airconditioninginstallatie hoog zijn. 22 oorlogsbodems zijn geïnstalleerd door Bronswerk. waaronder de Van Speykklasse, Geleide-Wapen fregatten, Standaard fregatten en Luchtverdedigings fregatten. Bronswerk verzorgde eveneens de filterinstallaties voor het varen in close down condition. Ook de ventilatie-systemen voor machinekamers leverde Bronswerk. b r d n s u j e r k Eén van de meest recent uitgevoerde opdrachten door Bronswerk was de 'Smit Singapore . De levering van Bronswerk omvat de duoduct luchtbehandelingsinstallatie voor de accommodatie, mechanische ventilatie, montage en levering van apparatuur voor dienstruimten, kombuis, motorkamer, stores enz. Het gehele schip is tevens voorzien van een C.V. installatie. Behalve scheepsairconditioning heeft Bronswerk de beschikking over een afdeling Special Engineering die speciale luchtbehandelingsinstallaties aan lucht- en landmacht levert. Bronswerk heeft eveneens uitgebreide trainingsfaciliteiten voor het personeel van de opdrachtgevers, terwijl haar service over de hele wereld gaat. BRONSWERK Airconditioning Special Systems afdeling Marine/Koopvaardij Postbus 28, 3800 HC Amersfoort Tel. 033-63 99 11 H E R M A N G. EEKELS B.V. ELECTROTECHNISCH INSTALLATIE- EN HANDELSBUREAU Voor alle zekerheid!!.. MONTAGEHAL TE HOOGEZAND - 1933 Voor de zeesleper ’S m it S in g a p o re ' verzorgden wij voor werf en rederij: • Ontwerp en uitvoering van de gehele electrische installatie met een totaal geïnstalleerd generatorvermogen van ± 3000 kW. • Ontwerp en uitvoering van de machinekamer, alarminstallatie, alsmede de bouw van de benodigde panelen zoals hoofdschakelbord, bruglessenaars, controlekamerlessenaars etc. EEKELS - AUTOMATISCH VOOR ALLE ZEKERHEID IN: • • • • • • • • • • • Scheepsinstallaties Industrie installaties Proces-automatisering Meet- en Regeltechniek Vermogens-Elektronika Frequentie-omzetters Panelen- en apparatenbouw Alarm- en Bewakingsinst. Reparatie- en onderhoud Ontwerp-advies-calculaties Installatiematerialen Reparatie - Delfzijl Seendweg 2/9936 GA Farmsum Telefoon: 05960-12046 Bedrijf: Postbus 4 - 9600 AA Hoogezand Mag. adres: Hoofdstraat 97 Telefoon 05980-95888* Telex 53156 Telegramadres: Eekels Hoogezand Handelsregister 9166 Veendam fpfirR A A I XTAAL O geavanceerde technieken Centraalstaal richt sinds 1972 in hoofdzaak haar aktiviteiten op de scheepsnieuwbouw en wel op het gebied tussen de ontwerpfase en de samenbouw van het scheepskasko. In dit gebied is het bedrijf toeleverancier van staalpakketten van kaskoonderdelen voor vele scheepswerven in binnen- en buitenland. Echter ook buiten dit gebied worden in toenemende mate halfprodukten in staal, roestvrijstaal en aluminium geleverd aan de grotere jachtenbouw, konstruktiebedrijven en machinefabrieken. Het proces kent een sterke integratie van werkvoorbereiding met toepassing van de computertechniek ten behoeve van N.C.brandsnijden (autogeen zowel als plasmaonderwater) en de diverse vervormingstechnieken. Centraalstaal beschikt eveneens over een scheepskonstruktietekenkamer waar scheepsbouwkundig tekenwerk voor alle voorkomende scheepstypen wordt verricht. Dit gebeurde ook voor de Smit Singapore. De hoofdafmetingen en de vorm van dit imposant schip waren dezelfde als die van de Smit Rotterdam en de Smit London. Inrichting en uitrusting dienden echter in een relatief korte tijd geheel opnieuw te worden uitgewerkt. Uiteraard geschiedde dit in nauwe samenwerking met de reder, Smit Internationale, en de bouwwerf Niestern Sander. Om de Smit Singapore geschikt te maken voor het slepen en behandelen van offshorekonstrukties werd het achterschip nogal gewijzigd. Zowel de vorm van het achterschip, de aangebrachte hekrol en de aanvullende voorzieningen maken dit schip mede uitermate geschikt voor offshore doeleinden, Naast genoemd scheepsbouwkundig tekenwerk behoorde ook het voorbewerkte staal voor zowel het kasko als de opbouw tot de levering van Centraalstaal. Centraalstaal bv Euvelgunnerweg 25 Postbus 204, 9700 AE GRONINGEN, HOLLAND Telefoon 050-183210, Telex 53796 CESTA NL Hollande welvaren Waar niets aan het toeval wordt overgelaten, kiest men voor Allweiler Houttuinpompen ALLWEILER « m » [P@Rfl[P@Kl I ■ I Postbus 76, 3500 AR Utrecht,Telefoon (030) 441644,Telex 47280 Jelefax (030) 436114 1 5 LOHMANN + STOLTERFOHT De problemen bij hel overbrengen van vermogens zijn tn de moderne technologie even veelzi|dig als de technologie zelf. Slechts weinig fabrikanten hebben een leveringsprogramma van een dusdanige om vang en veelzijdigheid, dat aan a)le eisen verantwoord kan worden voldaan LOHMANN + STOLTERFOHT GmbH, gevestigd in D-5810 Witten, heeft zo'n programmal Het volgende overzicht is het beste bewijs. Aandrijftechniek voor de scheepsbouw NAVILUS ■ Tandwielreductiekasten voor de voortstuwing, voor één-, twee- of meermotorenbedrijf, voor vermogens van 370 tot 75 000 kW. - Omkeertandwielreductiekasten voor de voortstuwing, voor één- of tweemotorenbedrijf, voor vermogens van 110 tot 37 000 kW. - Planetaire tandwielkasten. - Snijkop en bonkelaaraandrijvmgen voor baggerschepen - Verdeelkasten, generator- en zandpompaandrijvingen. - Speciale tandwielkasten in serie en op maat voor talloze toepassingen. - Scheepslieraandri|vingen. RADILUS - Scheepsasdraaglagers tot 850 mm asdiameter AXILUS - Druklagers tot 850 mm asdiameter, ASKOPPELINGEN - Zie onder het hoofdje 'Koppelingstechniek' Aandrijftechniek voor de industrie REDULUS - Compacte planetaire tandwielkasten met assen in lijn, dan wel asversprongen of haaks door extra eerste trap. Talrijke variaties in montage en aandrijving zijn standaard leverbaar, waaronder geïntegreerde hydromotor. Draaimomenten tot 1.000.000 Nm en overbrengingen tot i = 2.500. MOTILUS - Rechte en haakse tandwielkasten voor draaimomenten van 600 tot 1.000.000 Nm en overbrengingen tot i - 400 TURBOTRANS - Turbineaandrijvingen als rechte tandwielkast tol 150 m/s tandwielomtreksnelheid en in planeetwieluitvoeong. NON STANDAARD - tandwielkasten in speciale constructie voor: • de algemene en zware machinebouw • de staalindustrie en walserijen • de milieutechniek en de kunststofverwerking • de installatiebouw en de transporttechniek • de mijnbouw • de dagmijnbouw (rijd-, zwenk- en graafwielaandnjving), KO M P LEET IN A A N D R IJFTE C H N IE K Cl Precisietandwielkasten, waarbij aan de nauwkeurigheid van de overbrenging de hoogste eisen worden gesteld Spelingvrij, lichtlopend, gering tn massa, torsiestijf Toepassing bi| de omzetting van signalen in precieze bewe gingen, zoals bi|voorbeeid bij positionerings- en uitricht systemen in vele takken van de techniek - Eigen ontwikkeling, fabricage en beproeving - Fabricage volgens tekeningen van de cliënt • Produktie van enkele stuks en in serie - Bijzondere systemen bewaken het constante kwaliteits niveau Fabricage voorbeeld (eigen ontwikkeling) Precisietandwielkast voor de volgstunng van zonnespiegels in het azimut- en het elevatievlak Azimut Elevatie Overbrenging 205 186 102 593 Gemeten omkeermarge 0,4 0,94' Tandwieltechniek Hardingstechniek TANDWIELTECHNIEK Fabricage van rechte tandwielen met gefreesde, geharde en geslepen vertandmg voor de machinebouw, de tandwielkastemndustrie en ten behoeve van derden. Inzetharding votgens gedefinieerde specificatie Tandflanken geslepen overeenkomstig hoge kwaliteitsnormen Grote tandwielen in gelaste uitvoering, eveneens mzetgehard en geslepen Maximum afmetingen: Gefreesd volgens afwikkelsysteem tof m 30: wieldiameter 5 200 mm tandbreedte 1 200 mm Tandflanken geslepen tot m 36: wieldiameter 2.700 mm tandbreedte 800 mm Levering van planetaire tandwielstelsels, klaar om ingebouwd te worden, volgens tekeningen van de klant of volgens eigen constructie. HARDINGSTECHNIEK Inzetharden van tandwielen en andere componenten voor de tandwielkastenindustrie en de moderne installatiebouw ten behoeve van derden Opkolen in de gasstroom bi| exacte temperatuur- en computer gestuurde C-potentiaalregeling Opkolmgsgraad overeen komstig de staalkwaliteit Harden in het warmtebad Continu werkende meet- en regelsystemen, volmaakte con troletechniek, hoge kwaliteitsgarantie door optimalisering van alle produktietrappen Afmetingen - assen tot wielen tot 900 mm diameter 3.300 mm lengte 6 000 kg massa Aandrijftechniek voor mobiele werktuigen MOBILEX - Rijdwerkaandrijvingen voor rupsvoertuigen. Overbrengingen van i = 7 tot 750 Draaimomenten van 5,000 tot 3.250.000 Nm - Zwenkaandrijvingen voor graafmachines en kranen Overbrengingen van i = 10 tot 480 Draaimomenten van 3 200 tot 650 000 Nm - Lier- en vrije vallieraandrijvingen Draaimomenten van 3.500 tot 3.250 000 Nm Reeptrek van 26 tot 1.000 kN ■ Pompenverdeelkasten voor enkelvoudige aandrijvingen van meerdere hydraulische pompen. In verschillende uitvoe ringsvormen leverbaar - Astapaandrijvingen met ingebouwde hydromotor tot 45 kW vermogen (27 kW nominaal) MINITRAC ROTATRAC - wielnaafmotoren in compacte bouwvorm met geïntegreerde hydromotor en rem voor wielbelastingen van 2,5-17 t dynamisch 5 -50 t statisch Draaimomenten van 2 000 tot 130.000 Nm UNILUS - universele tandwielkasten voor overbrengingen van i= 16 tot 22 en draaimomenten tot 4 000 Nm. Aandrijftechniek voor precisiewerktuigen 2.700 mm diameter 1.600 mm hoog 11 000 kg massa Koppelingstechniek SPIROFLEX superelastische askoppelingen voor, draai momenten tot 1 390 kNm PNEUMAFLEX superelastische schakelbare askoppelingen voor draaimomenten tot 1 390 kNm PNEUMASTAR torsiestijve schakelbare askoppelingen voor draaimomenten tot 1 390 kNm KARDOSTAR dubbelcardamsche askoppelingen voor draai momenten tot 3.500 kNm SEPAREX schakelkoppelingen voor draaimomenten tot 3 500 kNm LuS TURBOKUPPLUNGEN vloeistofkoppelingen met constante vulling voor vermogens van 0,11 tot 950 kW en regelbaar voor vermogens van 2 tot 20 000 kW Tandkoppelingen en lamellenkoppelingen. Pneumatische afstandsbedieningen, elektronische meet systemen b BRUINHOF B.V. E E N fc I M A N N E S M A N N O N D E R N E M IN G BOTERDIEP 37, 3 0 7 7 A W ROTTERDAM TELEFOON 0 1 0 -8 3 44 0 0 * — TELEX 2 8 904 scheepvaart- en agentuurmij b.v. Van Uden, Postbus 1123,3000 BC Rotterdam Voor de 'SMIT SINGAPORE ' leverde A. DE JONG T.H.' B. V. SVANEH0J machinekamerpompen. De zout- en zoetkoelwaterpompen zijn ve rti cale enkeltraps pompen u it de bekende ’S VANEH 0 J ' 'in-line' serie. Voor de brandblus - algemene dienst - en de drinkw ater afgifte pompen zijn verticale meertraps pompen geleverd in een zelfaanzuigende uitvoering. A lle zeekoelwaterpompen zijn in Ni-resist en de zoetkoelwaterpompen in de standaard gietijzeren uitvoering m et bronzen waaier en roestvrijstalen as. Ook de 'SOFRANCE' lenswaterreiniger, welke een capaciteit heeft van 3 m 3/h is door 'A. DEJONG T.H.' B.V. geleverd evenals 'PRES-VAC' ontluchtingskappen voor alle tanks. Behalve voor machinekamerpompen welke in een g ro o t aantal materiaal uitvoeringen leverbaar zijn is 'SVANEH0J' een van de leidende fabrikanten voor 'Deep-W ell’-Iadingpompen voor Chemicaliën- en/ ofProduktentankers en tankers voor vloeibaar gas. In de Benelux hebben w ij o.a. deze pompen gele verd voor tankers van Nedlloyd, Gebr. Broere, Anthony Veder, Exmaren verder voor vele buiten landse rederijen, welke op werven in de Benelux hebben laten bouwen. Behalve 'SVANEH0J' vertegenwoordigd 'A. DE JONG T.H. 'B.V. ook 'B O R N E M A N N ’pompen uit Duitsland. 'B O R N EM AN N ' maakt 2- en 3-spindelige wormpompen, alsmede een grote range ex centrische wormpompen. In de m arkt voor 2spindelige wormpompen, welke gebruikt worden als ladingpompen op binnenvaarttankers neemt 'BO R N EM AN N ' een zeer vooraanstaande plaats in. Tientallen pompen zijn d oo r ons de afgelopen telefoon 010-154066* telex 22318 maanden geleverd in verschillende materiaal u it voeringen en capaciteit to t 1000 m 3/h. Traditioneel is 'A. DE JO N G T.H .' B. V. bekend als de vertegenwoordiger voor 'BLACKSTONE' en MIRRLEES' voortstuwingsmotoren, welke gele verd kunnen worden bij toerentallen van 600-1500 to t vermogens van l84-8800kW . (270-12.000pk). Genoemd zijn reeds de lenswaterreinigers van ’S OFRANCE’, welke geheel voldoen aan de voor schriften van de Nederlandse Scheepvaartinspectie en welke leverbaar zijn voor capaciteiten van I t/m 10 m 3/h, alsmede de ontluchtingskleppen van 'PRES-VAC', welke fabriek ook een gro te serie overdruk-onderdrukkleppen in haar programma heeft. Deze overdruk-onderdrukkleppen zijn door ons eveneens reeds voor een g ro o t aantal tank schepen geleverd. Voor tankreiniging heeft 'A. DE JO N G T.H. 'B.V. in haar programma portable en vast op te stellen tankwasmachines van 'TOFTE & JORGENSEN'. O ok voor reparatie en onderhoud hiervan is een speciale afdeling beschikbaar. Voor alle pompen en voor de dieselmotoren hou den wij gro te voorraden aan. 'VAN PUTTEN INSTRUMENTS', een dochterbe d rijf dat gespecialiseerd is in instrumentatie, levert en repareert alle mogelijke instrumenten van ma nometers to t roerstandaanwijzers, welke in de scheepvaart worden toegepast. 'A. DE JO N G T.H.' B.V. meer dan 60 jaar een betrouwbare partner. afstandsbedieningen voldoen aan de meest kritische eisen WABCO pneumatische systemen betekenen een kant en klare afstands bediening. Onze kleppen, cilinders en regelcilinders bedienen motoren, lieren, kranen, etc. Over de gehele wereld. WABCO kombineert ook de snelheid en kompaktheid van elektronika met de kracht en betrouwbaarheid van pneumatiek. Met onze E-P (elektro pneumatische afstandsbedieningen. En ook voor een kompleet elektrisch systeem is WABCO de juiste beslis sing. toepassingen o.a. • • • • i i i i A motoren • koppelingen • verstelbare schroeven lieren • afsluiters • blauwe vlag • deuren pompen • masten • stuurmachines • alarmering signalering • terugmelding p r n w A B co Westinghouse B.V. Postbus 26 - Mient 12-16 2900 AA Capelle a /d IJssel - Tel. 010-504966 Machinefabriek A. Th. van Tol B.V. levert opnieuw aan Smit Internationale Na de levering van de 6 voortstuwingstandwielkasten voor de 2 x 1000 pk havensleepboten, zijn nu ook de voortstuwingstandwielkasten voor de Smit Singapore geleverd. De ’Kuypers Gears’ tandwiel-reductiekasten, type 37900 zijn elk geschikt voor een vermogen van 6900 pk bij 600 omw/min, met een reductie van 4.08:1. Tevens zijn er PTO’s toegepast, elk goed voor 800 KW/1800 omw/min. De stuwdruk van ca. 1000 KN wordt opgevangen door een ’Michell’ stuwblok. m achinefabriek A. Th. van Tol B.V. P an n erd en straa t 3-9 W aalhaven, P ier 2 3087 CH Rotterdam , p o stbus 5420, 3008 AK R otterdam Telefoon (010) 299822, b.g.g. (010) 299649, T elex 28183 SWDIESEL AND THE ANCHOR-HANDLING TUG ’SMIT SINGAPORE’ Stork-Werkspoor Diesel B.V., known as SWDiesel, having its head-office in Amsterdam, is the leading diesel engine manu facturer in The Netherlands, with a production programme, covering an output range from 300 up to 16,200 kW. This programme consists of five engine types of four-stroke cycle, medium-speed, heavy duty diesel engines, all capable of ope rating on heavy fuel. Applications are main propulsion of ocean going ships, such as ferries, container vessels, naval vessels, fishing vessels, dredgers, as well as auxiliary power supply on board inland craft and for land-based power generation. For example, over 600 engines of the well-known four-stroke cycle medium-speed TM410 engine type are in service all over the world and in many applications. Smit International, Rotterdam, being one of the world's leading companies in towing and salvage, to which the very first TM410 engines have been delivered in the sixties for their tugs 'Rode Zee', 'Poolzee' and the 'Noordzee', having in total an impressive number of approx. 200,000 running hours, is a company operating more than 300 ships, ranging from harbour and seagoing tugs to barges and lifting vessels. To these are fitted over 320 SWDiesel engines of different types. The latest addition to this fleet is the ocean going tug 'Smit Singapore, a sistership of the 'Smit London' and the 'Smit Rotterdam', each equipped with two TM410 diesel engines as propulsion units, and SWDiesel's DR210 auxiliary sets. No wonder that also for the Smit Singapore’ SWDiesel engines were chosen, based on the long existing relationship between both companies over the years, and the experience gained during these years of close cooperation. Two compa nies with an extended know-how of the services they offer to their customers, The Smit Singapore’ is almost identical to the ’Smit London' and the Smit Rotterdam’, but externally there are some notable differences. A flush after deck combined with an open stern with a heavy-duty roller and a Kemfork pennant makes the tug suitable for anchor-handling. Furthermore, the Smit Singapore’ is equipped with a Satellite Communication System enabling the tug to report her position automatically when required. The Smit Singapore' is designed to tow very heavy objects over long distances, to operate as a salvage tug and to carry out anchor handling operations, also under severe conditions within the Arctic Circle. For this duty she is fully equipped with the most advanced technology available to-day. Put to sea early May this year, in the meantime the ship has completed successfully a number of towing operations, under which the tow of the heavy drilling platform Stadfjord C' from Stavanger (Norway) to its location in the Norwegian part of the Continental Shelf in the North Sea. SWDiesel is proud to be able to contribute in the tasks to be performed by ship and crew, sometimes under severe conditi ons and circumstances. SWDiesel wishes ship and crew the best of luck in the years to come during which, no doubt, ship and crew have to figt the elements and still completing success fully the job to be done. I ! "Ç i « -i d I The Smit Singapore ' is the latest addition to the Sm it fleet, equipped with a propulsion installation with two tour-stroke cycle, medium-speed single acting TM410 diesel engines, each driving a four-blade variable pitch propellor turning in a fixed nozzle Auxiliary power is supplied by SWDiesel DR210 diesel generator sets S W D IiSIL SWDIESEL SWDi Amsterdam Works Czaar Peterstraat 213 P.O. Box 4196 1009 AD Amsterdam Tel. 020-5203 911 Telex 11513/14321 Zwolle Works Assendorperlure 5 P.O. Box 608 8000 AP Zwolle Tel. 038-971717 Telex 42116 Stork-Werkspoor Diesel bv Headoffice Oostenburgervoorstraat P.O. Box 4196 1018 MS Amsterdam Tel. 020-5203 911 Telex 14395 Voor de ’’SMIT SINGAPORE” leverde INGENIEURSBUREAU DE ROOS • 2 SPERRE luch tg e ko e ld e s ta rtlu c h tk o m p re s s o re n , type HL2/160, ka p a c ite it elk 114 m 3/uur bij 1175 om w ./m in. • 2 KARM0Y (Karm -Fork) ketting- dra ad sto pp e rs voor max. 4” ke ttin g en 102 mm staaldraad. Verdere vertegenw oordigingen: SPERRE MEK. VERKSTEO A/S: V ertegenw oordiging en service van: DORMAN: water/luchtgekoelde diesel- en gasmotoren in lijn en V-vorm, vermogens 22-850 kW bij 1000-2500 omw./min. KELVIN: watergekoelde dieselmotoren in lijn, vermogens 9-540 kW bij 1000-2900 omw./min. PAXMAN: watergekoelde dieselmotoren in lijn en V-vorm, vermogens 220-3360 kW bij 1000-2100 omw./min. RUSTON: watergekoelde diesel/dual fuel en gasmotoren in lijn en V-vorm, vermogens 370-5200 kW bij 600-1000 omw./min. luchtgekoelde dieselmotoren in lijn, vermogens 4,4-80 kW bij 1000-2000 omw./min luchtkompressoren, kapaciteit 6-492 m3 /uur met een werkdruk van 7-35 kg/cm2 . koelers met een koelend oppervlak van 0,2-161 m2 BRUNVOLL A/S: boeg- en hekschroeven met vaste en verstelbare bladen -azimuth thrusters KARM0Y WINCH A/S: hydraulische dekwerktuigen Karm-Fork kabel/kettingstoppers ING. PER GJERDRUM A/S: systemen voor "liquid mud” installaties, cargo pompen, circulatie pompen, roerwerken, peil- en alarmsystemen MATHER + PLATT: "high technology” hogedruk centrifugaalpompen voor speciale toepassingen in o.a.: olie-industrie; off-shore; pijpleiding-systemen en chemische industrie CATHELCO: apparatuur speciaal ontwikkeld ter voorkoming van aangroei in zeewater-systemen en ter bestrijding van korrosie NEWBURY: afstandsbedieningssystemen DIE! JOHN BROWN ENGINEERING LTD.: gasturbines met vermogens van 10-100 mW Th e G e n e ra l E le c tric C o m p a n y , p I c o f E n g la n d w a a rto e b e h o re n D O R M A N - KELVIN ■ P A X M A N - R U S TO N e n B A U D O U IN Postbus 158 - 2220 AD Katwijk (ZH> Am bachtsw eg 20 - 2222 AL Katwijk (ZH) Telefoon 01718-25101* - Telex 31215 ’Smit Singapore’ Alfa-Laval Marine & Power Engineering gevestigd in Amstelveen heeft, in samenwerking met de nieuwbouw afdeling van Smit Internationale Sleepdiensten, syste men ontworpen voor het reinigen van brandstofolie, smeerolie en dieselolie, centraal koelsystemen en zoetwaterbereiding Voor het reinigen van de zware brandstofolie met een viscositeit van 180 cSt bij 50°C werd gekozen voor twee Alfa-Laval/Alfax separatoren type WHPX 407 TGD 24 met een capaciteit van elk 2.800 liter per uur. Beide separatoren zijn zo opgesteld dat purifier/clarifier moge lijk is, waarbij er rekening mee is gehouden dat elke separator reserve staat voor de andere. De toevoer naar de separatoren wordt verzorgd door twee IMO schroefspindelpompen type ACE 32-2 en de benodigde warmte wordt verkregen door Alfa-Laval pla tenwarmtewisselaars type P22. Optimale werking van de HFO purifier wordt verkregen door het installeren van een MAIC 'interface control’. De Alfax separator, bekend door de lage olie verliezen, wordt uitermate geschikt geacht voor de reiniging van smeerolie van de beide hoofdmotoren. Hiervoor werden ook twee separatoren van het type WHPX 407 TGD geselecteerd, zodat er voor vier separatoren maar één pakket reservedelen aan boord dient te zijn. De optimale capaciteit voor het smeerolie reinigingssyteem is tweemaal 1.950 l/h. Ook deze separatoren worden gevoed door separaat opgestelde toevoerpompen van het fabrikaat IMO. Deze partieel schietende separatoren worden bediend en bewaakt door electronische controlepanelen type IPC 231C waarmee niet alleen hoge en lage drukken worden gecontroleerd maar de IRC 231C treedt ook in werking wanneer de separator niet reageert op de signalen om te reinigen. Voor de reiniging van dieselolie voor het hulpbedrijf werd een MAB 104 nietzelfreinigende separator geïnstalleerd met een optimale capaciteit van 1.500 l/h. De gehele separatorinstallatie werd compleet op een gezamenlijke basisplaat, met daaronder de sludgetank, samengebouwd met al het verbindend leidingwerk. Installatiekosten werden gereduceerd door tevens de gehele installatie electrisch te bekabelen en starterpanelen vormen daar een onderdeel van. Door gebruik te maken van het optimaliserings computerprogramma van Alfa-Laval Marine & Power Engineering werd het centrale koelwatersysteem ontworpen. Daarin werd gebruik gemaakt van een gecombineerde hoog en laag temperatuur koeler type A15-FM en A15-BFM en daarmee werd veel ruimte gewonnen. Door het toepassen van hoogwaardig titanium plaatmateriaal zijn de problemen met zeewater corrosie en erosie tot een minimum beperkt. In dit centrale koelsysteem wordt een groot deel van de warmte afgevoerd via de zeewater verdamper. Door gebruik te maken van een Nirex JWP 36 C80 kan daarmee 12 m3 destillaat per 24 uur geproduceerd worden. In het Nirex concept wordt de totale hoeveelheid voeding- en koelwater voor het condensorgedeelte geleverd door een gecombineerde ejector-koelwaterpomp. Stroom baan 4, 1181 VX A M S T E L V E E N Postbus 341, 1180 AH A M S T E L V E E N Tel. 020-43 55 55 Sigma Coatings beschermt Smit-Tak’s zeesleper ’Smit Singapore’ Op weinig schepen is er zoveel aandacht besteed aan de anti-corrosieve beschermende maatregelen als op de zee sleper ’Smit Singapore'. Dit schip is aangepast aan het vervoer van extra grote zeeankers en speciaal toegerust voor werkzaamheden dicht bij de poolgebieden. Ook aan de verfsystemen worden hoge eisen gesteld, waarbij vooral gemak bij onderhoud en lange levensduur voorop staan. Zeer speciale aandacht is gegeven aan de behandeling van de zoet/drinkwater tanks welke behandeld zijn met het meest moderne op dit gebied, Sigma Coatings' Colturiet TCP CSF. Deze speciale oplosmiddel vrije coating, getest en gekeurd bij de KI WA en andere voedsel en gezondheidsinstituten, heeft reeds in de praktijk bewezen uitzonderlijke kwaliteiten te bezitten. Zend mij uw documentatie betreffende: □ Colturiet TCP CSF □ Tankcoatings Naam .................... ... Functie................................................... ... F irm a ........................................................ A d res ........................................... Voor verdere informatie of documentatie: Sigma Coatings Marine Parmentierplein 13 3088 GN Rotterdam S IG M A COATINGS Doelstelling en werkwijze van contrôlas* door: Ir. D. E. D. Romijn** Algemeen Na de 2e wereldoorlog werd omstreeks 1951 het in Nederland bij industriële on dernemingen en overheidsinstellingen, welke gelaste constructies vervaardigden, en ook bij die instanties welke belast waren met het ontwerpen en/of keuren van ge laste constructies reeds duidelijk dat af zonderlijke keuringen van laselektroden ieder op hun eigen wijze tot een on houdbare situatie zou leiden. Het werd voor de elektroden-fabrikanten een prak tisch ondoenlijke zaak om aan ieders wen sen te voldoen, afgezien nog van de hoge kosten die met een dergelijke werkwijze waren gemoeid. De wens om in Nederland tot een centrale elektrodenkeuring te ko men leek te worden vervuld met de pu blicatie in 1957 van het normblad NEN 1062 III: 'eisen voor een beproeving van elektroden', opgesteld door commissie 36 voor de normalisatie op lasgebied. Deze poging slaagde in eerste instantie niet, daar niet alle betrokken partijen een cen trale keuring aanvaardden. Op 9 januari 1958 kwam een oriënterende vergadering tot stand gepousseerd door de Vereniging van Metaalindustrieën VMF o.l.v. ir. H. C. Wesseling, in het KIVI-gebouw te Den Haag. Een maand later op 3 februari 1958 stelde ir. J. J. P. Cattel, di recteur van de Dienst voor het Stoomwe zen, voor, te komen tot de oprichting van een vereniging voor kwaliteitscontrole van laselektroden om aldus een einde te ma ken aan een veelvoud van nagenoeg ge lijkwaardige keuringen, waar één enkele controle voor gemeenschappelijke reke ning voldoende zou zijn. CONTROLAS zou in deze toestand orde kunnen scheppen. De oprichting Een en ander heeft er toe geleid dat op 22 december 1958 in het KlVI-gebouw te Den Haag een vergadering - bijeengeroepen door een aantal gebruikers, opdracht gevers en toezichthoudende instanties werd gehouden ter oprichting van de ver eniging CONTROLAS. In februari 1959 werd reeds de eerste le denvergadering gehouden ter aanvaarding van de ontwerpstatuten: Twee artikelen geven het karakter van de vereniging weer, nl. * Toespraak gehouden t.g.v. het 25 jarig jubi leum van Contrôlas ” Voorzitter Contrôlas artikel 3 luidende: 1. De vereniging heeft ten doel het doen keuren van elektroden en andere lasbenodigdheden, alsmede het vermeer deren van de kennis van deze produkten. 2. De vereniging streeft dit doel na langs wettige weg en wel voorzover mogelijk en gewenst door: a. het bevorderen van overleg en sa menwerking tussen de leden. b. het verzamelen van gegevens welke voor de toepassing van elektroden en andere lasbenodigdheden van belang zijn. c. het geven van voorlichting aan de leden. d. alle haar ten dienste staande andere wettige middelen die voor het doel der vereniging bevorderlijk kunnen zijn. en artikel 4 luidende: 1. Als leden van de vereniging kunnen uit sluitend worden toegelaten natuurlijke personen, rechtspersonen, vennoot schappen onder firma, commanditaire vennootschappen en overheidsinstel lingen, welke gelaste constructies of produkten vervaardigen of doen ver vaardigen, alsmede instanties en an dere lichamen die zich al dan niet in opdracht belasten met het ontwerpen en/of keuren van gelaste constructies op produkten. 2. Natuurlijke personen, rechtspersonen, vennootschappen onder firma en com manditaire vennootschappen, die elek troden en/of andere lasbenodigdheden vervaardigen of verhandelen, kunnen niet tot het lidmaatschap worden toe gelaten, Onder leiding van de eerste voorzitter, ir. J. J. P. Cattel werden achtereenvolgens twee commissies opgericht, te weten: - De commissie van deskundigen voor lastoevoegmaterialen (CDT) in 1959 o.l.v. ir. K. de Munter, van de Directie Materieel van de Koninklijke Marine. - De werkgroep voor lastoestellen (Wg.L.) in 1971 o.l.v. ir. Th. A. C. van Tongeren van Interwelcon. De geldmiddelen ter bestrijding van de kosten van de vereniging worden onder meer verkregen uit een jaarlijkse contribu tie van de leden. De contributie, overigens sedert 1959 niet veranderd, gaat uit van een grondbedrag van ƒ 125,- per jaar en varieert naar bedrijfsgrootte en karakter in veelvouden van dit bedrag tot ƒ 1.000,- per jaar. De eerste secretaris-penningmeester werd de heer J. W. Ahrends, medio 1960 opgevolgd door ing. P. J. Ras, Hoofd van het Laboratorium van de Dienst voor het Stoomwezen. Ten eerste verleende de CDT opdrachten tot keuring aan een onafhankelijke keuringsinstantie: het toenmalige Centrum voor Lastechniek, thans NIL (van door de leden geselecteerde elektroden). De kosten verbonden aan dergelijke keu ringen werden bestreden uit de verenigingsmiddelen. Ten tweede beoordeelde de CDT keurin gen, in opdracht van de elektroden-fa brikanten, uitgevoerd door het Centrum voor Lastechniek. Voor de keuring van elektroden voor het lassen van ongelegeerd en zwak gele geerd staal werd het normblad NEN 1062 III gehanteerd, terwijl voor het keuren van elektroden, waarvoor nog geen keurings eisen bestonden, de CDT haar eigen keuringseisen en procedures opstelde. Vermeldenswaard is hier dat de scheeps bouw met uitzondering van de Koninklijke Marine in dit stadium niet aan de vereniging kon deelnemen, doordat er op dat moment grote verschillen bestonden in de eisen van de classificatie-maatschappijen voor de keuring van laselektroden, Eind 1964 bijvoorbeeld had de vereniging reeds drie-maandelijkse lijsten voor de le den gepubliceerd, waarbij de gegevens werden verstrekt van 60 elektroden ge keurd voor rekening van CONTROLAS en 63 elektroden gekeurd voor rekening van de fabrikanten. Een keuring bij het Cen trum voor Lastechniek kostte toen ƒ 850,-. Normalisatie Het bleek de CDT echter na verloop van tijd dat het normblad NEN 1062 III niet meer geheel voldeed en dat naar aanleiding van in de praktijk opgedane ervaringen be paalde wijzigingen noodzakelijk werden. In verband hiermede begon NEN Commissie 36 met de herziening van deze norm en publiceerde in september 1964 een ont werp, dat echter als norm niet het licht heeft gezien. Intussen hadden nl. de classificatie-bureaus besloten tot het accepteren van een uniforme keuring en het opstellen van keuringseisen daarvoor. Eind juni 1965 kreeg dat zijn beslag. De keuringen zouden jaarlijks bij en voor rekening van de elektroden-fabrikanten plaatsvinden. Behalve de classificatie bureaus zou ook CONTROLAS worden uitgenodigd de keuring bij te wonen. CON TROLAS besteedde haar vertegenwoordi ging uit aan RTD-keuringen. Dit was voor de Nederlandse industrie van voldoende betekenis om zich bij deze ontwikkeling aan te sluiten. Medio 1966 kwam CONTROLAS met de Vereniging van Fabrikanten van Elektro den een centrale keuring overeen op basis van de ’Unified Rules’. Dit werd in de alge mene ledenvergadering van CONTROLAS in 1967 bekrachtigd. De samenwerking met het Centrum voor Lastechniek NIL be treffende keuringen werd beëindigd. Hiermede was een eind gekomen aan een neutrale keuring op neutraal terrein. Inmiddels had de NEN Commissie 8 (elektrisch booglassen) in 1966 deze ’Uni fied Rules’ overgenomen. De CDT ging verder met haar studie op die gebieden die de ’Unified Rules’ niet bestreken: nl. die van de ketel- en apparatenbouw. De situa tie van CONTROLAS in Nederland is uniek en nergens in de westelijke geïndustriali seerde wereld bestaat een dergelijke si tuatie op het gebied van elektrodenkeu ring. Pogingen tot verdere internationali sering zijn tot dusverre nog niet geslaagd. Medio 1967 toen het systeem van keurin gen feilloos werkte trad ir. K. de Munter af als voorzitter van de CDT en werd opge volgd door ing. P. J. Ras, die deze functie tot op heden bekleedt. In 1969 zette de CDT zich aan het werk aan een tweetalig (Engels-Nederlands) boekwerk ’Regels voor de keuring van lastoevoegmateriaal' dat twee jaar later gereed kwam. In april 1974 vond de definitieve verschijning plaats van de tweetalige versie van de 'Re gels voor de keuring van lastoevoegmateriaal' die aanzienlijk uitgebreider was dan de oorspronkelijke ’Unified Rules'. Tot secretaris-penningmeester van de vereni ging werd in 1967 benoemd ing. J. S. Haarmans van de Directie Materieel Ko ninklijke Landmacht. Ir. J. J. P. Cattel trad na ruim 10 jaar af als voorzitter (7 jaar na zijn pensionering) en werd in mei 1969 opgevolgd door ir. K. de Munter, Directie Materieel van de Konink lijke Marine. Contact werd gezocht met prof. W. Soete van de Rijks Universiteit te Gent in 1970. Twee jaren later leidde dit tot een gesprek in Brussel met het Belgisch Instituut voor Lastechniek B.I.L. hetgeen in 1974 her haald werd. Een en ander leidde op 5 juni 1978 tot de definitieve overeenkomst tot samenwerking met de technologische adviseerdienst van het onderzoekcentrum van het B.J.L. In mei 1972 trad ir. K. de Munter als voor zitter af wegens het bereiken van de pensioen-gerechtigde leeftijd en werd opge volgd doorir. D. E. D. Romijn eveneens van de Directie Materieel van de Koninklijke Marine, voorzitter van de vereniging tot he den. Samenwerking Kort daarvoor was reeds naar een samen werking gezocht met het NIL en op 9 mei 1973 konden de leden van CONTROLAS akkoord gaan met een bestuursvoorstel terzake. Op 20 mei 1974 werd een over eenkomst betreffende de samenwerking van CONTROLAS met het NIL officieel be krachtigd. De voorzitter van CONTROLAS werd hierdoor tevens lid van de Raad van Bestuur van het NIL en de directeur van het NIL nam plaats in het bestuur van CON TROLAS. Door deze samenwerking van CON TROLAS met het NIL sluiten de activiteiten van beide op lastechnisch gebied op elkaar aan. CONTROLAS sluit het lidmaatschap van de laselektroden-fabrikanten uit, terwijl deze juist de grote sponsors van het NIL zijn. Het NIL doet aan opleiding in de las techniek en aan informatieverstrekking middels het blad 'Lastechniek' en organi seert vele symposia en lasdagen, terwijl CONTROLAS de keuringen van lastoe.voegmaterialen doet. Opk de samenwerking met het Metaalinstituut TNO kwam in mei 1978 tot stand door de opname van ing. D. van der Torre, Hoofd van de afdeling Lastechniek van het Metaalinstituut TNO, in het bestuur van CONTROLAS. Een belangrijke gebeurtenis was de of ficiële opname per 1 januari 1979 van de lijsten van goedgekeurde elektroden in de 'Regels voor toestellen onder druk’, uitge geven door de Staatsuitgeverij t.b.v. de Dienst voor het Stoomwezen. Hierbij zij aangetekend dat reeds eind 60-er jaren diverse instanties waaronder: het Ministerie van Defensie, Shell, N.S. en Hoogovens CONTROLAS-gekeurde elektroden voor haar opdrachten officieel in haar bestekken voorschreef. De keuring van lastoevoegmaterialen van nationale en internationale herkomst groeide voortdurend. In 1975 werden 435 keuringen verricht; in 1980 754 en in 1982 793. Ook de zogenaamde identieke las toevoegmaterialen nemen nog steeds in aantal toe. Een sterke groei in de draad- poeder com binaties is tevens opvallend. De bij de fabrikanten in rekening gebrachte kosten waren inmiddels tot 1/4 gedaald. Waarbij zij aangetekend, dat voor de leden van CONTROLAS de kosten bijna tot nihil waren teruggebracht. In 1981 ontstond een interessant gesprek met de Vereniging van Booglastechnieken ’VBT’ inzake de kwaliteitscontrole bij de fabrikanten met als mogelijk doel een ver eenvoudiging van de keuringsprocedures en verdere verlaging van de kosten voor de eiektrodenfabrikanten. De invoering van de zogenaamde kwaliteitsborging zal nog wel een groot aantal jaren duren en zal tevens gepaard moeten gaan met nieuwe keuringsvoorschriften en methodieken. Tenslotte zij vermeld dat na jaren lange studie van de Werkgroep van Lastoestellen o.l.v. ing. P. C. Oorbeek van de Directie Materieel van de Koninklijke Marine inzake de aanschaffings-criteria van lastransformatoren, lastoestellen en omvormers d.m.v. een door M l. TNO uitgevoerde bedrijfsenquete zal leiden tot algemeen aan vaarde eisen, die gehanteerd kunnen wor den bij de aankoop van dergelijke appara ten. Verwacht mag worden dat de Vereniging voor Controle op lasgebied ’CONTROLAS’ de komende 25 jaar haar bestaansrecht in de Nederlandse industriële samenleving zal blijven waarmaken en zal voortgaan een belangrijke taak te vervullen in de las techniek. QdJl m etaalbescherm ings- en W . H I L L E R S ’ onderhoudsbedrijven b.v. 0) o 6 c c CQ 'u c CD Q> E C *o CD E co 0) .ti S .K L ; (Schwermaschinenbau "Karl-Liebknecht) heeft jaarlijkse Oieselmotorenproduktie van meer dan 1.000.000 pk. H el hieronder afgebeelde lype komt uit de V D 4 0/4 2 AL serie. o 13 c CD (O d> o *> Q) co co o o 0) co co' ko co c Ô _Q 0) ■O È c CD o 0) o re «*In -*-• o CO ü ) 13 c “O c c CD T3 0) C O CD CD 0) O k. O .C E CO 0) .c 3= o E o co >* co CD c slu d g e rem ova l ta nk c le a n in g gas fre e in g slop a nd b u n k e r oil re c e p tio n o o o o o r, high p re s s u re h osing a b ra s iv e b la s tin g tank lining seating a nd p a in tin g co Ui cle a n in g h o ld s, etc. co' 0) ö CO u CD o U) c CD Q) -C -C o k. X Q> CD _ re o b o ile r c le a n in g fu rn a ce b ric k w o rk re re £ CD .c flo a tin g and m o b ile air-, b la s tin g -, v a c u u m - and p u m p fa c ilitie s s e a -g o in g m ain te n a n ce se rvice round the c lo c k w orking c a p a c ity 3087AG ROTTERDAM Sluisjesdijk 141 - Telefoon 29 28 33 ^ 12 VD 48/42 A L-2 5,296 k W {7,200p k ) bij 500 omw./min. Moderne enkelwerkende direkl-omkeerbare middensnellopende 4-slag dieselmotoren van de derde generatie. De SKL motoren hebben een hoog rendement c.q. laag specifiek brandstofgebruik. Compacte bouw, stijve constructie, zeer concurrerende prijzen, onderhoudsarm, goed toegankelijk, geschikt voor zware olie tot 180 cSt (1500 sec. R1) volledig te automatiseren, geschftt voor onbewaakte machinekamer- en brugbediening. Leverbaar met tandwielkasten en red uk bes voor velerlei doeleinden. luchtkanalen rookgasafvoerkanalen be- en ontluchtingskappen ptaatwerkconstructles PSchoorstenen thermische en akoestische isolatie M - * . v e lé *” s d r a ls van N.S.1 en a n d e r » In s p e c t ie » Voortsfuwings en stationaire dieselmotoren met vermogens van 60*5296 kW, bij 500 omw./min. Dieselgeneratorsets van 65-1100 kVA. ^ O p uw verzoek verstrekken wij gaarne uitvoerige documentatie en inlichtingen. Kortom: wal m maar aan p ijp e n / v % kanalen, Kappen ot andere lotfrtapüm nodig *s *oor luchtbehandoling. toevoeren, afw ete n, inbla/en <jn afzutpen, maakt, teven en inita lte e rt van der heide dronrljp bv ü ftvo e rm fle n m p la a ts ta a l, a lu m in iu m , ^ ro e stvrij s ta a l v o lg en s te k en in g ol ■ t o M j e v e n m a te n PJ.BRRf1Db\> S K L -lm p o rte u r v o o r de B e n e lu x Maasstraat 2-8, 3313 CR Dordrecht-Holland Postbus 275, 3300 AG Dordrecht, Tel. 078-148522* Telex: 29375 brand nl, Telegramadres: brandmotoren m ém 1 sanitair, verwarming en aircondition einsteinw e g 19 8912 ap leeuwarden 058 150776 Voor élke toepassing ...zosterk alseenbeer F-KAM Alloy Siccl Iceilingcn zijn alo m een begrip en uw levcruncicr heel Slims, De specialist voor eenvoudig o f/e e r speciaal kettingwerk in veredeld staul. Voor kcUingwcrk mei een langere levensduur cn. ondanks de grotere trekkracht, met een luger gewicht. licn fircen uit ons Icverirms^cn arpduklie |yroj • i anima; • Losse onderdelen voor kettingwerk. • Samengesteld kcU in g w crk in gelaste uitvoering. • Diverse haken in: Alloy Steel volgens eigen ontwerp. • D - en H-sluitingen tol S W L 60 ton. • Komplcte kraanvoorlopen met klcphakcn. • Speciale hijsgcrcedschappen voor abnormale ladingen worden door ons naar eigen ontwerp vervaard • Hijs gereedschap voor containers. Uitvoering: van handbediend lol volautomatisch. • Stuwadoorsgereed schappen. een geschikte dieselmotor Leveringcn met ccrtidkaat Havcnarbcidsinspcktic. S12N/S16N serie C. Slinis K rim pe n BV D orp sstraa t 130. Postbus 5 2930 A A K rim pe n a /d Lek Tel. 01807-14655, ï'clcx 24665 12 o f 16 cH. in V80, afhankelijk van toepassing en toerantal. mak. 2000/1800 rpm 300 1600 pk ’YMUIDEN’ DECKMACHINERY 8 o f 8 cil in lljn.afhankatljk van het toerental en toepassing, 900-1960 pk. max 1200 rpm For: - MARITIME - NAVAL APPLICATIONS S6N/S8N serie 6 of 8 cil. in tïjn, afhankelijk van toerantal en toepassing; 250-700 pk, max. 1800 rpm. - TOWING - DREDGING - OFFSHORE O«»® MHISAM0FADNESE1BV Postbus 20 3840 AA Haidervnfk Telefoon 03410 - I 30 41 Telex 47330 smofa m SERVICE OEAlEftS HMdrtk 1de Aratoctrt ENGINEERING WORKS ’YM U ID EN ’ Padmos b v. Tel 01113-1551 Maaitense & Geluk bv Tel 02550-12161 Rottertaw/C a .4 U. Stettendam Padmos bv. G Oltbof bv Tel 018 7 9-1766 Tel. 010-507955 m ertefgil: YMUIDEN-HOLLAND P.O. Box 28 TEL. 02550-12748 TELEX 41315 Fa GC Koedood Tel. 018 5 8-3127 L W v Baltegooy Tel. 020-326480 Oostende SC A.P Tel 09-3259-322951 Tel 09-32-3-8881091 N ^ N E D E R LA N D S E VER E N IG IN G VAN TE C H N IC I OP S C H E E P V A A R T G E B IE D (N etherlands S ociety of M arine T echn olo gists) PERSONALIA Voorzitter KNRV R. W. Schetter, algemeen directeur van Smit Internationale N V. is op de algemene ledenvergadering gekozen tot voorzitter van de Kon. Ned. Reders Vereniging. Hij volgt daarmee G. Warnderink Vinkeop, die directeur is van de N V. Stoomvaart Maat schappij 'Oostzee'. Tot vice-voorzitter werd gekozen A. L. Rasterhoff, directeur van Shell Tankers B.V. NIEUWSBERICHTEN Nieuwe opdrachten Kon. Mij. De Schelde De Koninklijke Marine heeft aan de werf de Koninklijke Maatschappij De Schelde in Vlissingen opdracht verstrekt voor de bouw van een torpedo-werkschip. Het nieuw te bouwen sch ip moet het nu nog in gebruik zijnde torpedo-werkschip Hr. Ms. Mercuur vervangen. Het is het enige schip van dit type dat de marine tot haar beschikking heeft. De bouw zal ongeveer twee jaar in beslag nemen en circa 300 manjaren werk met zich meebrengen. Met de bouw is een to taalbedrag gemoeid van 46 miljoen gulden. ED. 15-6-84 Tewaterlatingen 'Maasvallei' Op 9 juni 1984 is met goed gevolg te watergelaten het motorschip 'MAASVALLEI', bouwnummer 235 van Ferus Smit B.V. te Foxhol, bestemd voor de Heer A. Peper kamp te Maasbracht. Hoofdafmetingen zijn: lengte 74,90 m, breedte 9,95 m, holte 4,20 m. In dit schip worden geïnstalleerd 1 Caterpil lar hoofdmotor, type 3512 DI-TA met een vermogen van 1055 pk bij 1600 omw/min, 1 Valmet hulpmotor, type 411 met een ver mogen van 59 pk bij 1500 omw/min, 1 Valmet hulpmotor, type 311 met een ver mogen van 391/2 pk bij 1500 omw/min en 1 Valmet hulpmotor, type 310 met een ver mogen van 27 pk bij 1500 omw/min. Het motorschip 'MAASVALLEI' wordt ge bouwd onder toezicht van Bureau Veritas voor de klasse: I 3/3 E 4- Cargoship Deep Sea, Verkochte schepen 'Barendsz' Via bemiddeling van Supervision Shipping & Trading Company te Rotterdam is het m.s. BARENDSZ', eigendom van Ver maas Scheepvaart Bedrijf B.V. te Rotter dam, verkocht aan Ikarian Sky Shipping Co. Ltd. te Cyprus, gebouwd in 1975 door Scheepswerf Bijholt te Foxhol, 3,050 tons draagvermogen, uitgerust met een Smit & Bolnes hoofdmotor van 2.730 P.K., waar mede een snelheid behaald kan worden van 12 mijl. De overdracht heeft inmiddels te Rotter dam plaatsgevonden, waarbij het schip de nieuwe naam 'KYRA ARGYRO' heeft ge kregen. Diversen Taak en Toekomst van de Grote Techno logische Instituten De Grote Technologische Instituten - GTI’s - vertegenwoordigen een unieke concen tratie van kennis en faciliteiten ten dienste van overheid en bedrijfsleven, die mede van betekenis is voor de technische ver nieuwing. In tijden waarin de uitvoering van hun taken in gevaar dreigt te komen is het noodzake lijk de continuïteit in de vervulling van die taken te waarborgen. Dit is in hoge mate de verantwoordelijkheid van de overheid. Dit is één van de conclusies van een rap port dat dezer dagen door de vijf GTI's ECN, het Laboratorium voor Grondmecha nica, MARIN, NLR en het Waterloopkundig Laboratorium - is gepubliceerd onder de titel Taak en toekomst van de Grote Tech nologische Instituten'. Er wordt met nadruk de aandacht op gevestigd dat de behoefte aan middelen voor onderzoek en ontwikke ling op lange termijn niet wordt bepaald door de huidige marktruimte, maar per vak gebied moet worden bepaald door een lan ge termijn beleid van de overheid waar de GTI’s als ter zake kundige instituten een zwaarwegende stem moeten hebben. Het rapport geeft, na een algemene be schouwing over taak en toekomst van de GTI’s ten behoeve van de samenleving van morgen, een vijftal beschouwingen over de specifieke problematiek van elk der vijf in stituten. INA gaat in zee met Skanti en Sait Internationale Navigatie Apparaten BV heeft kort geleden een samenwerkings overeenkomst afgesloten met Skanti en Sait. Beide fabrikanten hebben een grote repu tatie op het gebied van radiokommunikatie in de scheepvaartwereld en passen uitste kend in de bedrijfsfilosofie van INA nl. het optreden als adviseur en leverancier van hooggekwalificeerde navigatie- en kommunikatieapparatuur, Met het aantrekken van Skanti en Sait speelt INA in op de steeds hogere eisen welke aan moderne radio-telefonie op het water gesteld worden. A new giant-platform design The Saga Petroleum oil company has de signed an oil production platform which, according to the company's calculations, can lead to major financial savings when developing oil and gas fields in deep water, Saga believes that the combined concrete and steel platform can be built in Norway, and regard it as an alternative to existing platform types, in connection with the pro jected development of the large oil-field in the 34 area north of Bergen, The special feature of Saga’s platform is that it is based on a concrete gravity base with a steel platform above it. The com bined concrete/steel unit will be able to bear a steel deck with a weight of 40 000 tons during tow-out. It will be possible to produce oil from the platform via about 50 wells, and some of the wells can be drilled before the platform is towed out, says Per Bull Haugsoen of Saga. (Norinform). New welding system reduces costs by 20 % Two Norwegian firms, Myrens Verksted A/S and Ugland Management A/S recently presented a new type of machine for friction welding of pipes which can reduce the costs involved in work of this kind by 20%. The welding together is effected by the ends of the pipes being pressed together, a ring of the same metal is pressed together over the joint and rotated, and the friction heat welds the parts together. Pipes with a diameter of up to 30 centimetres can be welded together in 30 seconds with the new method. The Norwegian partners have cooperated with A/S Norske Shell in the development work, which has gone on for three years and cost around 2.1 million USD. Ugland and Myren, which is a part of the Norwegian industrial concern Kvaerner, have been ab le to draw upon both the Shell concern’s and the British research institute s techno logical expertise, but the two Norwegian companies will be responsible for the com mercial launching of the welding system. Experimental mounting on board ships for pipe-fitting at sea will begin in the course of a year or two. For the moment the goal is welding of smaller pipe dimensions up to 10 inches, but the market for work of this kind is just as important as for the wider dimen sions between installations at sea and on land. The two Norwegian companies believe that the friction welding project wil form the ba sis for a Norwegian pipe-laying company working on the continental shelf. In this event it will be the first of its kind. (Norinform) Matching positions through bulkhead The problem of accurately locating identi cal points on opposite sides of a solid metal bulkhead has been solved by British re searchers who have produced a back-toback position finder. It was originally deve loped to simplify the positioning of strain gauges directly opposite each other on ei ther side of a bulkhead but is also useful in transferring reference marks from one side to another where there are no common features from which measurements can be made. Accuracy of positioning is within 1-2 mm on plates up to 25 mm thick, and better than 3 mm on plates up to 180 mm thick. The instrument comprises an ultrasonic transmitter and receiver which are held magnetically on either side of the bulkhead. An ultrasonic signal is sent through the metal plate and received on the other side. The receiver is moved about until its meter reading reaches its highest point. Four equidistant marks are made on the metal and, when they are joined, the centre of the resulting cross marks the correct position. More information from: British Ship Re search Association, Wallsend Research Station, Wallsend, Tyne and Wear, Eng land NE28 6UY. (LPS) Program cuts lashing costs The expense of rigging a maximum lashing system for containers on board ship when it is not actually necessary can be avoided with a computer program which calculates precisely the minimum safe lashing ar rangement for every load. When a lashing system is designed, the outside values of such factors as cargo weight and stability have to be taken into account. In practice, these vary from voya ge to voyage and are often significantly less than the maximum. The Ocean Master Lashing Work Planner, developed by a British manufacturer of las hing and twistlock equipment, is a program specific to a particular vessel with ship and class data built into it. As cargo is loaded, container details are fed, bay by bay, into the desk top computer on which the system is being run. When cargo operations are nearing completion on any particular bay and all container numbers, weights and positions are known, the ship's anticipated final stability is entered, The computer then calculates the minimum safe lashing arran gement for each stack in the bay. A lashing plan is printed out, with one copy for the shipping company's records and one for the lashing gang to work from. Up to certain limits, lashing can be avoided entirely, with containers being safely secured by twistlocks alone. More information from: Technisch Bureau Leenaers, Postbus 2, 3430 AA Nieuwegein, tel: 03402-31652 (LPS). Requirements for safer ship loading In addition to the present requirements for the provision of loading manuals on clas sed ships, which have been in force for many years, Lloyd's Register of Shipping has now introduced requirements for loa ding instruments to be provided on board a wide range of ships. This is regarded as a major additional con tribution to safety and will enable the Mas ter to verify any loading, ballasting or inter mediate condition to ensure that the ship structure will not be subjected to unacceptably high stresses. The new requirements, which will become effective for new construction from July, 1984, are based on the Unified Require ment approved by the Council of the Inter national Association of Classification So cieties (IACS). LR's Rules have for many years recommended the provision of load ing instruments on board specialised ships. This provision will now become mandatory for all new ships of length greater than 65 metres, with a number of exceptions. The ships mainly affected by the new require ments will be general cargo ships over 150 metres in length, bulk carriers, container ships, oil tankers, chemical and ore or oil carriers. The loading instrument should be able to calculate shear forces, bending moments and when necessary cargo torque in load or ballast conditions, at specified readout points. The calcuted values are to be auto matically displayed and an indication given when the permissible limits are exceeded. 'Black Box’ recorder for ships started sea trials Similar to the accident recorders installed in modern aircraft, a prototype maritime version of the black box' has just started a 12-month trial on board a 1600-ton contai ner ship in an experiment supported by the British Department of Trade and Industry, after a feasibility study by Lloyd's Register of Shipping. The recorder was designed by electronic marine measurements specia lists Valeport Developments, based at Dartmouth, who have just completed installation and commissioning of the sys tem on board the vessel ‘City of Plymouth’. The year-long trials at sea will measure and record a representative sample of the data and alarms necessary to establish why a ship is lost or in trouble, including behaviou ral data from sensors located in key points which will log ship's motions, hull stresses, environmental factors, plus control and na vigation manoeuvres. The radar display will also be monitored, and oral commands from the bridge recorded. Varying types of transducers will be tested during the trials, and different recording methods evaluated. Other information to be gathered will cover sampling rates, sys tem reliability, and methods of containing, releasing and recovering the recorded data in the event of an accident. This will prove invaluable in helping us to design future ship hardware such as a dam age-proof capsule to house the stored in formation. One solution might be to enclose the recording in a buoy which would be re leased automatically if the vessel sinks, with a built-in radio beacon or radar reflec tor to ensure that it is located rapidly. Other organisations including the Internati onal Maritime Organisation are taking a keen interest in the project, as any success ful system which helps solve the causes of marine accidents would have world-wide applications. (LPS) Britse werven krijgen extra regerings steun De Britse regering heeft een extra-bedrag van £ 45 mln, ongeveer 191 mln gulden, bestemd voor steun aan de nationale wer ven. Volgens ramingen die aan het parle ment werden voorgelegd, zijn de extra fondsen bedoeld om de voorzitter van de British Shipbuilders, G. Day, in staat te stellen zijn saneringsplan uit te voeren. Een woordvoerder van de Industry and Trade Department ontkende desge vraagd, dat het geld nodig was om het financiële gat te vullen wat overbleef na de privatisering van de Scott Lithgow werf. Deze werf werd eerder dit jaar aan Trafal gar House verkocht. DS. 18-6-84 Licht herstel orderboek Nederlandse scheepsbouw Het orderboek van de Nederlandse scheepsbouw toont in het eerste kwartaal van dit jaar een zeer licht herstel, na een enorme inzinking aan het einde van vorig jaar. Dit blijkt uit de jongste statistieken van Lloyd's Register of Shipping. Het wereldorderboek bevindt zich sinds het derde kwar- KRANEN doelmatig door eenvoud Voor heet wat toepassingen adviseren wij met een gerust hart kogelkranen. Een afstuiter met aantrekkelijke eigenschappen: een betrouwbare afdichting, ideate inbouwmaten en een te verwaarlozen drukverties. Econosto biedt ruime keus. Kogeikranen van messing, brons, staal en roestvrijstaal. Naar behoefte uitgevoerd met flenzen, iaseinden of draadaansluiting. Dan zijn er nog de typen met volle doorlaat en die in "fire safe” of antistatische uitvoering. En natuurlijk kan er gecombineerd worden met allerlei afstandbedieningen. u kunt dag en nacht bij ons aan de bel trekken voor elektro-service reparaties (on- en offshore) over de gehele wereld, w ikkelen (procédé Ayrodev), toelevering en onderhoud, nieuwbouw. a ^ a de hoop groenpol - elektrische scheepsinstallaties De Hoop Groenpol Rotterdam bv, W illingestraat 8, telefoon (010) 29 52 00, telex 28220 lid van ISES WU HEBBEN DE ENEHGIE VOOR SNELLE SERVICE EEN KLEIN BEDRIJF GROOT IN KOELING rotterdam 010-141500 amsterdam 020-170845 groningen 050-410480 enschede 053-323955 eindhoven 040-435600 maastricht 043-54731 econosT o Koeltechnisch Bureau GEBEKO B.V, Kommiezenlaan 25 3125 AM Schiedam Telefoon 010 - 150255 Telex 26258 g b k o IMCO Labels for transportation Dangerous Goods 10 x 10 cm 27 x 27 cm containers 30 x 30 cm tankdorries Printers W yt & Zonen B.V. - Pieter de H oochw eg 111 - 3024 BG R otterdam Telephone 010 - 76 25 66 - Telex 21403 - Postbox 268 - 3000 AG R otterdam taal van 1983 in een dalende lijn. Afgezien van Zuid-Korea, Brazilië en Argentinië no teerden de voornaamste scheepsbouwlanden alle een verlies ten opzichte van het voorgaande kwartaal. In ons land waren eind maart 73 schepen in aanbouw met een totaal van 161.778 brt. Eind december 1983 waren er 61 schepen (135.892 brt) in aanbouw. Dit betekent een stijging van 0,91 pet naar 1,09 pet in het aandeel van wat er wereldwijd in aanbouw is. Er waren bij Nederlandse werven nog 19 schepen (34.225 brt) in portefeuille. Op 31 maart waren er wereldwijd 1567 schepen in aanbouw (14.836.523 brt), wat 23.828 brt minder is dan aan het einde van het voorgaande kwartaal. In portefeuille (dus nog niet in aanbouw) waren 1104 schepen (16.617.723 brt). Dit betekent een teruggang met ruim 1.1 mln brt in vergelij king met het voorgaande kwartaal. Het totale volume van het wereldorderboek nam af met 1.165.131 brt tot 31.454.246 brt. Meer dan 89 pet van het wereldorder boek is bestemd om tot het einde van 1985 te worden opgeleverd, waarvan 50 pet nog dit jaar. In het eerste kwartaal werd 3,3 mln brt aan nieuwe opdrachten geboekt, 1,1 mln brt minder dan in dezelfde periode werd opge leverd. Het wereldorderboek is vergeleken met tien jaar geleden enorm gekelderd. Het eerste kwartaal van 1974 noteerde Lloyd's Register een record van 133,4 mln brt. Nu is het slechts 31,4 mln brt. Een teruggang derhalve van meer dan 100 mln brt. Na 1974 is het snel bergafwaarts gegaan. Een absoluut dieptepunt (25,0 mln brt) werd bereikt in het eerste kwartaal van 1979. Sindsdien blijft het orderboek rond de 30 mln schommelen. Een 'uitschieter' was er in het tweede en derde kwartaal van 1981, toen de grens van 37 mln brt even werd gepasseerd. De kwartaaltotalen in mln brt van 1983 zijn als volgt: 26,6; 29,7; 31,3 en 32,6. Het totale Nederlandse orderboek (in aan bouw plus nog in portefeuille) bedroeg eind maart 92 schepen met een totaal van 196.003 brt. Daarmee handhaven we zon der moeite de twintigste plaats op de we reldranglijst. Japan staat nog steeds eenzaam boven aan, met een totaal orderboek van 13,6 mln brt. De teruggang in Japan, vergeleken met het voorgaande kwartaal bedraagt maar liefst 382.955 brt. Zuid-Korea (op de tweede plaats) groeide met 97.952 naar 4,7 mln brt. Brazilië (der de) zag het orderboek met 116.045 mln brt toenemen tot 1,6 mln brt. Het verdringt daarmee de Volksrepubliek China (inclu sief Taiwan) naar de vierde plaats. Met het voorbehoud dat de Chinese informatie in compleet is, noteert Lloyd's voor China een daling van 181.616 brt naar een totaal van 1,5 mln brt. DS. 8-6-'84 Lay ups decrease for the third month running For the third successive month 'Lloyd s Monthly List of Laid Up Vessels shows a decrease in the number of vessels idle. The Juny 1 figure is 1495 vessels of 74.12m tonnes deadweight compared with 1564 vessels of 76.99 m tonnes last month. The dry cargo sector has decreased from 1165 vessels of 14.3m tonnes to 1109 ves sels of 13.37 m tonnes with bulk and ore carrier figures, included in this figure, de creasing from 233 vessels of 7.12 m tonnes to 208 of 6.38 m tonnes. Tankers reduced by over two million tonnes resulting in 386 vessels of 60.75 m tonnes compared with 399 vessels of 62.69 m tonnes the previous month. Over 80% of this figure is made up of vessels over 200,000 tonnes now standing at 170 ves sels of 49.7m tonnes. Noordelijke scheepsbouw met Indone sië in zee De Cono Industrie Groep N.V. (CIG) uit Groningen verwacht in september van dit jaar met een Indonesische staatsmaatschappij een joint-venture op te richten ten behoeve van de scheepsnieuwbouw in dit ontwikkelingsland. Op dit moment geeft de CIG al technische ondersteuning aan een kleinschalig projekt in Indonesië, waarbij (roestvrij)staal wordt voorbewerkt voor de scheepsbouw. Dit deelde de CIG-direkteur L. Ardon mee tijdens een persgesprek naar aanleiding van het jaarverslag van de Cono Industrie Groep over 1983. De CIG is al een tweetal jaren bezig nieuwe markten in het Verre Oosten aan te boren. Behalve in Indonesië is de industriegroep ook aktief in India. Volgens Ardon zijn de Indonesiërs geïnte resseerd in het Groninger bedrijf ’omdat onze know how heel erg breed is’. Het hele schip kunnen wij vanuit onze organisatie runnen. Vanaf het ontwerp tot en met de laatste proefvaart. We beschikken over een stuk technologie dat op een hoog peil staat dankzij ondermeer het veelvuldige gebruik van de computer. Bovendien be hoeven de Indonesiërs geen angst te heb ben dat wij hen zullen overvleugelen. Daar zijn ze allergisch voor. Vandaar dat zoge naamd heel sterke partners door hen voor dit projekt zijn afgewezen’. De CIG-direktie verwacht nogal wat zaken in deze voormalige Nederlandse kolonie te kunnen verzetten. De Indonesische over heid heeft om de nationale vloot te renove ren een sloopprogramma opgezet, waar aan scheepsnieuwbouw direkt is gekop peld. Daarnaast zullen nieuwe havens wor den aangelegd en de navigatiemiddelen op peil gebracht en verder worden uitgebreid. Volgens Ardon is transporteen bottleneck' in dit land, dat uit meer dan 13 000 eilanden bestaat. M in d er winst Over 1983 heeft de CIG. een holding met zes werkmaatschappijen, een nettowinst geboekt van 2,5 miljoen gulden tegen 3,9 miljoen in 1982. De gezamenlijke CIG-bedrijven (Centraalstaal bv, Tille Scheeps bouw bv, Wolfard & Wessels bv, Alewijnse Noord Elektrotechniek bv, Numeriek Cen trum Groningen bv en Transport Efficiency bv) hebben het vorig jaar een omzet be haald van 93 miljoen tegen 114 miljoen in 1982. De daling van de omzet is hoofdza kelijk op het conto te schrijven van de Frie se werf Tille. Toch leed geen enkele werk maatschappij in 1983 een exploitatiever lies. Ardon is dan ook niet ontevreden over de verschillende bedrijfsresultaten. We heb ben de organisaties gestroomlijnd, zijn ons meer op internationale markten gaan be wegen (Conoship-lnternational), we heb ben het produktiepakket kunnen variëren en we hebben ons tenslotte toegelegd op nieuwe technische ontwikkelingen. We hebben zo langzamerhand vijftien tot twin tig procent van onze omzet gehaald uit zgn. landopdrachten. We zijn al met al wat min der kwetsbaar geworden bij eventuele te genslagen'. Verbetering Voor dit jaar verwacht de CIG-direktie de bedrijfsresultaten in ieder geval te kunnen konsolideren en verder hopelijk te verbete ren. Belangrijke vormen van onderbezet ting bij de werkmaatschappijen zullen zeer waarschijnlijk kunnen worden voorkomen. Als gevolg van de zich gunstig(er) ontwik kelende marktverwachtingen behoefden er niet, zoals begin dit jaar werd bekend gemaakt, 100, maar 65 arbeidsplaatsen te verdwijnen. Bij de Cono Industrie Groep werken nu in totaal iets meer dan 450 mensen. Schuttevaer, 16-6-84 Examens Bedrljfswerktuigkundigen De Examencommissie voor Bedrijfswerktuigkundigen maakt voor belanghebben den bekend, dat tot 15 september 1984 kan worden ingeschreven voor de volgende te houden najaarsexamens, die op 19 en 20 oktober 1984 zullen worden afgenomen. Diploma A en B schriftelijk en mondeling. Stoombedrijt, Motorbedrijf en Koelbedrijf. Zowel de schriftelijke examens als de zittin gen voor de mondelinge examens zullen te Utrecht plaatsvinden. Circa 4 weken na sluitingsdatum ontvangen de kandidaten de oproep met de juiste gegevens met betrekking tot deze examens. Inschrijfformulieren zijn zowel schriftelijk als telefonisch verkrijgbaar bij het secreta riaat van de Commissie: SBC, Postbus 415, 3330 AK ZWIJNDRECHT, tel. (078) 19 40 00. M.A.N.-B&W Diesel A/S M.A.N. Maschinenfabrik Augsburg-Nürn berg Aktien-gesellschaft has already sta ted on several occasions its intention to bring together even closer its Augsburg Diesel Engine Division (UBD) and its 100% M.A.N. subsidiary B&W Diesel A/S {BWD) Copenhagen, in order to coordinate and intensify its activities in the marine and electricity generating Diesel engine sector. Preparations have now been made to the extent that UBD will be disincorporated from M.A.N. on July 1st '84 and incorpora ted in M.A.N.-B&W Diesel GmbH based in Augsburg. At the same date it is intended to rename B&W Diesel A/S as M.A.N.-B&W Diesel A/S Copenhagen. The main objective of this integration of both companies is to strengthen their joint position on the international market. Since it is not possible at present, due to the existing legal situation inside the European community, to integrate the two companies into one, the two national companies will be headed by an Executive Board composed of the same persons. Dipl.-Ing. Gerrit Körte, hitherto President of B&W Diesel A/S will become Chairman of the Executive Board and will be responsi ble for development, sales and licensees network. Cursussen rubber en kunststoffen Bij de Stichting Opleiding Rubber en Kunst stoffen (SORK) verschijnt medio augustus a.s. het opleidingsprogramma voor het sei zoen 1984/1985. Hierin wordt een groot aantal theorie- en praktijkcursussen voor het verwerken en bewerken van kunststoffen en rubbers be schreven die worden gegeven op verschil lende niveaus. Het opleidingsprogramma omvat een 45tal mogelijkheden tot opleiding via cursus sen, praktijktrainingen, vakopleidingen en studiedagen. Het is mogelijk uit het bestaande oplei dingsprogramma een cursus samen te stellen, aangepast aan specifieke wensen van het bedrijfsleven. De cursussen en trainingen zijn niet alleen bestemd voor personeel, dat werkzaam is in de rubber en kunststoffenindustrie, maar ook voor degenen die in andere sectoren rubber en kunststoffen verwerken en toe passen. Desgewenst kan de SORK haar bemidde ling verlenen bij de diverse subsidiemoge lijkheden door de overheid. Het opleidingsprogramma is op aanvraag verkrijgbaar bij: de Stichting Opleiding Rubber en Kunststoffen, Postbus 85806, 2508 CM DEN HAAG, tel. 070 - 46 94 44. Worldwide minicomputer network Overthe next two years, Lloyd's Registerof Shipping is installing a worldwide minicom puter network to improve data communica tion, processing and storage facilities in its offices in more than 50 countries. This network, linked to LRs mainframe computer at its London headquarters, will allow survey and other information to be communicated worldwide between com puters over international telex, telephone and satellite links. When operational, the new system will provide a faster and more efficient method of reporting and control of all survey work. If will also reduce depen dence on mail and to a large extent elimina te the delays resulting from it. Apart from speeding up the recording and processing of classification and other sur vey reports, the computer network will pro vide more up-to-date survey data on all LRclassed ships directly to all overseas regio nal offices, enabling them to respond to the needs of shipowners and managers very much faster than at present, fp 1968, Lloyd’s Register was the first clas sification society to introduce a computeri zed classification survey system, followed by the use of the computer for recording statutory surveys carried out by LR on be half of governments. Today, the introduc tion of the new system is a timely response to the growing volume and complexity of survey requirements not only in the marine field but also in offshore and industrial work. geometrische gegevens van het jacht en de zeilen, een vastgestelde waarde moest hebben, bijvoorbeeld 76 voet voor de zeer grote J-klassers en na 1956: 12 meter. Deze wedstrijdmaat waarborgt een zekere gelijkwaardigheid van uitdager en verdedi ger bij overigens relatief kleine verschillen in vormgeving en zeiloppervlak. Die wedstrijdmaat komt niet overeen met de lengte van het jacht. Alle zes-en-twintig wedstrijden worden in detail besproken en gezeilde en eventueel gecorrigeerde tijden van de uitdager en de verdediger zijn voor elke race gegeven, evenals zeilplannen en de lengten van de jachten. Overigens zijn dat ongeveer de enige tech nische gegevens die in het boek vermeld zijn: alléén van de 'America' is een lijnenplan gegeven. Uitvoerig is aandacht ge schonken aan de mensen bij deze wedstrij den: de eigenaren, de schippers en de bemanningen. Het uithoudingsvermogen van Sir Thomas Lipton, een Ierse thee magnaat die in 1930 met de Shamrock V voor de vijfde maal als uitdager fungeerde wordt beschreven. Hij verloor weer en kreeg een getrouwe copie van de Cup met als opschrift: 'Aan de grootste aller verliezers'. Er is vijf-en-twintig keer verloren van de Amerikanen, maar in 1983 keerde het tij. Uiteraard besteedt het boek veel aandacht aan de laatste race in 1983 die door de 'Australia II' van Alan Bond werd gewon nen. De uitdagers (Australië, Engeland, Frankrijk, Canada en Italië) en de keuzewedstrijden die tussen hen plaatsvonden passeren de revue. Tenslotte zijn alle ze ven races, waarin de Australia II met vier tegen drie won, in detail besproken. De laatste race werd na ruim vier uur zeilen met 41 seconden gewonnen! Aandacht is ook besteed aan de Neder landse hulp bij het ontwerp van de Australia II, waarbij zowel het Nationaal Lucht- en Ruimtevaart Laboratorium als het MARIN assistentie verleenden aan de ontwerper Ben Lexcen vooral ten aanzien van de bijzondere 'vleugelkiel'. De beschrijving van de wedstrijden en de vele verwikkelingen daarom heen is boei end en met de reeds genoemde prachtige illustraties is het boek niet alléén voorzeilliefhebbers aan te bevelen. B oekbespreking AMERICA’S CUP 1851 - 1983 Fabio Ratti en Riccardo Villarosa. Vertaling/bewerking Hans Brood. 200 pag's, vele foto's en tekeningen. De Boer Maritiem/Unieboek BV Weesp. ISBN: 90.228.1867.5. Prijs ƒ 79,50. Het boek America's Cup 1851 - 1983 is door Hans Brood in het Nederlands ver taald en op deskundige wijze door hem bewerkt. Het is fraai uitgevoerd en bevat prachtige afbeeldingen van de jachten die sinds 1851 zes-en-twintig maal streden om de America's Cup, een negen-en-zestig centimeter hoge zilveren bokaal zonder bodem! Het eerste hoofdstuk geeft een technische uiteenzetting van de diverse wedstrijdformules die vanaf 1870 gehanteerd zijn. Bij de eerste race in 1851 rondom het eiland Wight won de schoener 'America', Men voer toen schip tegen schip en de Cup zou niet in de V S. beland zijn als toen voorgift regels gehanteerd waren. In de periode 1870 - 1920 was dat wèl het geval en na 1930 is men overgestapt op de zoge naamde formuleklassen, waarbij de uit komst van een meetformuie, met daarin Prof. ir. J. Gerritsma 10SPECIALISMEN IN ÉÉN HAND ( ----------------- THE WALTER K1DDE CO. LTD. BRANDBLUSINSTALLATIES (H A L O N C O ,) BRANDDETECTIESYSTEM EN G A SD ETECTIEA PPA RA TU U R ANDERSEN à GROOT A/S SM EEROLIE- & BRANDSTOFFILTERS THE INDIKON COMPANY INC. M EETSYSTEMEN VOOR TORSIE. SN ELH EID V ERM O G EN , UITLIJN IN G . TRILLIN G /-------------------- s A/S THOMAS THS. SABROE & CO. l.ADINGKOEI.INSTALLATIES PR O V IA N DKOE LIN ST AL L ATI ES VISRUIM KOEL1NG VISINVRIESINSTALLATIES A/S ATLAS DANMARK ZOETW ATERBEREIDERS W A TERBEHANDELINGSINSTALLATIES SEW AGE INSTALLATIES VERBRANDINGSOVENS N ______________ s / AIRSCREW HOWDEN LTD. O N TGASSINGSVENTILATOREN M ACHINEKAM ER & POM PKAM ERVENTILATOREN COMPAIR REAVELL/BROOMWADE LU CH TCO M PRESSO REN REGAL INTERNATIONAL INC. D EFEND ER SYSTEMEN VOOR O FFSH O RE PLATFORM S i n h a m b .v . dordrecht postbus 399 - 3300 aj dordrecht - tel. 078-14 5400- telex 29298 Bolnes Motorenfabriek produceert middelsnellopende dieselmotoren bestemd voor scheeps- en landtoepassingen met een vermogensgebied van 420 tot 2800 kW. Het bedrijf bevindt zich te Krimpen aan de Lek waar de technologisch op hoog niveau staande taken door ca. 220 medewerkers worden uitgevoerd. Omdat de huidige funktionaris over enige tijd een andere funktie binnen ons bedrijf zal gaan vervullen zoe ken wij op korte termijn een nieuwe medewerker/ster die wil worden opgeleid tot KONSTRUKTEUR PROJEKTVOORBEREIDING (M/V) Na een inwerkperiode van ± 1Va jaar zal deze medewerker/ster zich zelfstandig gaan bezighouden met de technische voorbereiding van offertes voor motoren en motorinstallaties in de meest ruime zin. Hierbij moet o.a. worden gedacht aan het maken van schetsen of gedetailleerde tekeningen aan de hand van door de verkoopafdeling verstrekte gegevens en/of bestekken, het maken van zowel technische- als kostprijsbereke ningen, het verrichten van metingen aan installaties, het aanvragen van offertes bij toeleveranciers, het opstellen van technische specifikaties t.b.v. de offertes etc. Van de kandidaten verwachten wij o.a.: - een ruime kennis op het gebied van dieselmotoren opleiding op HTS-wtb niveau kennis van de Engelse en Duitse taal zo mogelijk ervaring op het gebied van teken- en konstruktiewerkzaamheden t.b.v. scheepsinstallaties - leeftijd tussen 30 en 35 jaar Voor meer informatie over deze funktie kunt u kontakt opnemen met ons Hoofd Personeelszaken, de heer M. v.d. Laan, aan wie u tevens uw (schriftelijke) sollicitaties kunt richten. BOLNES BOLNES MOTORENFABRIEK BV Postadres: Postbus 2003, 2930 AA Krimpen aan de Lek Kantooradres: Zaag 29, Krimpen aan de Lek, telefoon 01807 - 14900 U wilt toch zekerook een bank die alle zeilen bijzet? Juist in deze tijd is een kleine alerte handelsbank als de HBU het alternatief dat u zoekt. De lijnen zijn kort. De kennis van zaken verhelderend. De snelheid van handelen verfrissend. De handelsmentaliteit treffend. Karakter en structuur van de HBU sluiten aan bij uw financieel management. Neem de proef op de som. U belt rechtstreeks met de specialisten. H :U HOLLANDSCHE BANK-UNIE N.V. Herengracht 434-440, 1017 BZ Amsterdam, Telefoon 020 - 29 22 26. Coolsingel 104, 3011 AG Rotterdam, Telefoon 010 -13 90 00. Brochures om aan te vragen: De handelswissel, De cheque, Het onherroepelijk documentair export-accreditief, Incasso en Exportfinanciering.
© Copyright 2024 ExpyDoc