Verslag bezoek “Achter de voordeur” d.d. 12 november 2014.

Verslag bezoek “Achter de voordeur” d.d. 12 november 2014.
Werkgroep: Gee de Wilde, Ria en Wim Trinks, Sjef Kemps.
Achter de Voordeur: Frits Veltink, Johan Typen, Nikki, Gerrit Klop.
Frits Veltink en Gerrit Klop zijn beiden medewerkers van Kwintes. Nikki en Johan zijn studenten van
de Christelijk Hogeschool Ede, die een jaar stage lopen bij Achter de Voordeur.
Het project AdV is drie jaar geleden gestart op initiatief van de gemeente Veenendaal en
woningbouwvereniging Patrimonium in het JES-gebied (Jan Roekplantsoen, Engelenburg,
Schrijverspark). Frits Veltink kwam uit het team bemoeizorg van Kwintes in Veenendaal, Gerrit Klop
was als PB-er werkzaam.
De gemeente wilde medewerkers met een GGZ-achtergrond omdat zij een meer generalistische blik
hebben: wanneer er problemen zijn op een leefgebied bijv. financiën, dan is de kans groot dat er op
andere leefgebieden ook problemen zijn of ontstaan.
Zij zijn begonnen in het Schrijverspark met het huis-aan-huis aanbellen in het Schrijverspark.
Standaardvraag bij het binnenkomen en het gesprek is: hoe gaat het? Niet probleemgericht maar
mensgericht (wie ben je? Wat waren je dromen toen je jong was?). In het gesprek kan alles aan de
orde komen: woonsituatie en veiligheid, opgroeien en opvoeden, integratie en inburgering,
arbeidsparticipatie en opleiding, sociale relaties en de financiële situatie. De insteek is dat mensen zelf
actief zijn, wanneer zij met een probleem zitten. In het gesprek komt de eigen verantwoordelijkheid
van de mensen aan de orde. Als er problemen zijn op enig gebied is de insteek van AdV: verheldering
van het probleem en advies hoe het aan te pakken en ermee aan de slag te gaan: dat kan neer
komen op een verwijzing naar familie of andere wijkbewoners of naar een instantie als het eigen
netwerk het niet kan.
Met deze huis-aan-huis bezoeken heeft AdV veel informatie wat mensen kunnen en kan AdV vragen
van buurtbewoners doorverwijzen naar andere buurtbewoners: zo kon een vraag van een moeder van
een leerling die moeite had met wiskunde beantwoord worden met verwijzing naar een
gepensioneerde leraar wiskunde.
Zo draagt verwijzing naar wijkbewoners bij tot meer onderlinge contacten in de buurt en ontwikkelen
buurtbewoners hun netwerk in de buurt.
Ander voorbeeld: een Turkse man ging vroeger naar zijn Nederlandse buurman wanneer hij moeite
had met brieven in het Nederlands gesteld. Tegenwoordig komen Turkse buurtbewoners via AdV bij
hem voor hulp bij brieven.
Een week na het eerste gesprek gaat AdV opnieuw langs om te horen hoe het is gegaan. Als de
mensen geen actie hebben ondernomen of het is niet gelukt en het probleem is niet bedreigend voor
de mensen zelf of voor de buurt, dan wacht AdV af. Is het wel belangrijk dat er iets gebeurt, dan
onderneemt AdV zelf actie en neemt samen met de cliënt contact op met een andere organisatie en
draagt over. Naast advisering heeft AdV dus ook een aantal korte begeleidingen. Maar de lijn is:
eerste eigen netwerk, dan professionals.
Overigens is dit in de lijn van de begeleiding van Kwintes: cliënten hun netwerk activeren. Hoewel
soms er ook in dat netwerk pijnlijke momenten zijn bijv. tussen cliënt en de familie.
AdV komt in de wijk wel GGZ-cliënten tegen bij de huisbezoeken. Deze zijn veelal in begeleiding bij
Kwintes. Bij voorkeur voert AdV het gesprek dan met de cliënt in bijzijn van de PB-er van Kwintes.
Soms zijn signalen (volle brievenbus, buren) aanleiding voor AdV om in het gesprek met de
betreffende bewoner te adviseren in de richting van de GGZ.
Het is een vorm van presentiebenadering, waarbij het accent ligt op het luisteren naar de cliënt.
Ten aanzien van dwang achter de voordeur: AdV heeft zelf geen dwangmiddelen. Wel kunnen zij
mensen erop attent maken dat andere instanties wel kunnen ingrijpen; bijv. de woningbouwvereniging,
de gemeente etc.
Pagina | 1
Wat betreft komende Rechtelijke Machtiging in de thuissituatie: dit is lastig omdat hiermee het gevoel
van veilig-thuis van de cliënt geweld aangedaan wordt. Anderzijds is het vaak wel noodzakelijk om
opname te voorkomen.
AdV hanteert een digitaal cliëntvolgsysteem waarin de gegevens van de leefgebieden worden
opgeslagen. AdV rapporteerde eerst aan de gemeente en nu aan de manager van Veens-het Nieuwe
Welzijn (samenwerkingsverband van Vitras/CMD, Abrona, Kwintes en Participe).
Op het overzichtsbord op het kantoor wordt met verschillende kleuren aangegeven hoe de stand van
zaken in de kontakten per huishouden is (roze nog niet geweest, blauw is 1 e gesprek geweest, geel is
‘wordt aan gewerkt’, groen is klaar).
De afgelopen drie jaar heeft AdV 1000 huishoudens bezocht. Een kosten-batenanalyse leverde het
volgende op: elke euro die het project AdV kost levert € 1,45 op. Met name het signaleren van
financiële problemen en het tijdig voorkomen van ontruimingen is hierbij belangrijk.
Inmiddels zijn ze verhuisd naar De Palmengrift en werkzaam in de buurt Engelenburg. Ook hier heeft
de woningbouwvereniging een woning in de wijk beschikbaar gesteld van waaruit zij konden werken.
Dit heeft als voordeel dat zij de wijk goed leren kennen en dat de mensen hen leren kennen: “Ha
buurman!”.
AdV werkt nauw samen met Patrimonium (wekelijks overleg), wijkagent. Verder zijner regelmatige
contacten met het sociaal team, wijkcoaches en de verschillende instanties op het terrein van
financiën, zorg, school (huiswerkondersteuning vanuit buurtbewoners), welzijn (taalmaatjes).
Over de manier van werken van AdV wordt vaak door anderen nogal gemakkelijk gesteld dat zij ook
zo werken. Het was wel deze manier van werken van AdV die ertoe stevig heeft bijgedragen dat
Veens door de gemeente Veenendaal gecontracteerd is. Het is toch de generalistische benadering die
in de eerste contacten met mensen belangrijk is. Bijvoobeeld het sociaal team: het risico is aanwezig
dat vanuit verschillende organisaties medewerkers bij elkaar worden gezet die na verloop van tijd
weer die zorg, dienstverlening oid gaan doen die zij voorheen ook deden en zo tot een team van
specialisten ontwikkelt; bijv. alle huiselijk geweldszaken komen bij de medewerker terecht die dat
voorheen ook deed. In het contact met de cliënt ontbreekt het dan aan de brede generalistische blik.
Met de Hogeschool Ede is de trialoog tussen AdV-medewerker (brengt praktijk in en krijgt ook
informatie), student (leert theorie en praktijk) en docent (kan lessen op de praktijk afstemmen).
Het buurthuis Panorama biedt nogal wat activiteiten maar fungeert minder als ontmoetingspunt voor
de wijkbewoners. Bovendien wordt door veel allochtonen bezocht. Er is wel behoefte aan informele
ontmoetingspunten (voorbeeld van Panoramix in Kanaleneiland Utrecht).
--SK
12 november 2014
Pagina | 2