Download hier de Beiaardbrochure 2014 - Provincie West

Beiaard
concerten
2014
in West-Vlaanderen en Frans-Vlaanderen
Inleiding
In uw handen houdt u een nieuwe editie van de West-Vlaamse beiaardbrochure, een initiatief waarmee de Provincie West-Vlaanderen de rijke beiaardcultuur in West-Vlaanderen wil
stimuleren en onder de aandacht brengen. West-Vlaanderen is rijk aan beiaarden: historische en meer recente instrumenten opgehangen in belforten en kerktorens. Deze beiaarden
vormen een stuk muzikaal erfgoed dat gekoesterd moet worden. Een aantal instrumenten
zijn beschermd en regelmatig worden restauratiewerken uitgevoerd. Maar al deze inspanningen zouden tevergeefs zijn, indien ze niet regelmatig bespeeld zouden worden. Het is
pas dan dat ze ten volle tot hun recht komen.
2014 is een bijzonder jaar voor de (West-)Vlaamse beiaardcultuur. Dit jaar gaat het 18e wereldcongres van de Beiaard Wereldfederatie door in ons land. Daarbij staan onder meer de
beiaarden van Brugge en Ieper op het programma. Naar aanleiding van dit wereldcongres
stelde de Provincie in samenwerking met de werkgroep beiaard een partiturenbundel samen. Bovendien werd in samenwerking met het Ieperse In Flanders Fields Museum bij deze
bundel een brochure over ‘vredesbeiaarden’ uitgegeven. Na de Eerste Wereldoorlog kregen
beiaarden een boeiende rol in herdenking van dit conflict. De integratie van de beiaard van
Ieper in het parcours van het In Flanders Fields Museum is dan ook geen toevallige keuze.
In deze brochure laten we twee beiaardiers – waaronder de Ieperse beiaardier – aan het
woord over hun passie voor hun instrument. Enthousiaste vrijwilligers en gepassioneerde
beiaardiers zijn trouwens onmisbaar om de beiaardcultuur in West-Vlaanderen levendig
te houden. Ze organiseren concerten en bespelingen waardoor zowel concertgangers als
toevallige passanten van de beiaard kunnen genieten. De provinciale werkgroep beiaard
houdt de vinger aan de pols en is een onmisbare partner bij de coördinatie van de jaarlijkse beiaardbrochure. Ik wens dan ook iedereen die een bijdrage aan deze brochure leverde
uitdrukkelijk te bedanken.
Deze brochure geeft een overzicht van de vele beiaardconcerten en -bespelingen die in
West-Vlaanderen in 2014 georganiseerd worden. De gegevens zijn alfabetisch geordend op
naam van de gemeente. Van elke beiaard wordt een korte historiek gegeven, de naam van
de beiaardier, alle praktische gegevens en uiteraard ook de concertkalender. Een chronologische kalender van alle concerten is achteraan in de brochure opgenomen.
Hopelijk vinden honderden muziekliefhebbers samen met u de weg naar een van de talrijke
beiaardconcerten. Ik wens u alvast veel luisterplezier.
Myriam Vanlerberghe
Gedeputeerde voor Cultuur
2
3
Introduction
Vous avez sous les yeux la nouvelle édition de la brochure du carillon de Flandre occidentale, une initiative de la Province visant à promouvoir et susciter l’intérêt pour la riche
culture du carillon. La Flandre occidentale possède de nombreux carillons: des instruments
historiques et plus récents suspendus aux beffrois et clochers d’église. Ces carillons font
partie du patrimoine musical à préserver. Plusieurs d’entre eux sont classés et font régulièrement l’objet de travaux de restauration. Mais à quoi bon faire autant d’efforts si les
carillons ne sont pas régulièrement joués? Un instrument doit être joué pour être apprécié à
sa juste valeur.
2014 est une année spéciale pour la culture du carillon de Flandre (occidentale). En effet,
notre pays accueille cette année le 18e congrès international de la Fédération mondiale
du carillon. Les carillons de Bruges et d’Ypres seront entre autres au programme. Pour
ce congrès international, la Province a rédigé en collaboration avec le groupe de travail
Beiaard un cahier de partitions. Pour accompagner ce recueil, une brochure sur les ‘carillons de la paix’ a été réalisée en collaboration avec le musée In FlandersFields d’Ypres.
Après la Première Guerre mondiale, les carillons ont joué un rôle passionnant dans la
commémoration de ce conflit. L’insertion du carillon d’Ypres dans le parcours du Musée In
Flanders Fields n’est donc pas le fruit du hasard.
Dans cette brochure, nous interrogeons deux carillonneurs – dont le carillonneur d’Ypres
– sur la passion qu’ils vouent à leur instrument. Des bénévoles enthousiastes et des carillonneurs passionnés sont d’ailleurs indispensables pour faire vivre la culture du carillon
en Flandre occidentale. Ils organisent des concerts et des auditions, si bien que le public et
les passants peuvent apprécier le carillon. Le groupe de travail provincial Beiaard suit les
évolutions et est un partenaire incontournable pour la réalisation de la brochure du carillon
annuelle. Je tiens d’ailleurs à remercier vivement toutes les personnes qui ont contribué à
cette brochure.
Cette brochure donne un aperçu des nombreux concerts et auditions de carillon prévus en
Flandre occidentale en 2014. Les informations sont classées par ordre alphabétique, par
commune. Elle reprend pour chaque carillon une brève explication historique, le nom du
carillonneur, toutes les infos pratiques et bien sûr le calendrier des concerts. Un calendrier
chronologique de tous les concerts se trouve à la fin de la brochure.
J’espère que des centaines de mélomanes et vous-même assisterez aux nombreux concerts
de carillon et vous souhaite d’ores et déjà une agréable écoute.
Myriam Vanlerberghe
Députée en charge de la Culture
4
5
Einleitung
Was Sie hier in der Hand halten, ist die neue Ausgabe der Glockenspielbroschüre Westflanderns, einer Initiative der Provinz Westflandern mit dem Ziel, das Interesse für die reiche
Glockenspielkultur in Westflandern zu wecken und zu fördern. Westflandern besitzt zahlreiche Glockenspiele: historische und moderne Instrumente, die sich in Belfrieden und Kirchtürmen befinden. Diese Glockenspiele gehören zum musikalischen Erbe, das gehütet werden
muss. Einige Instrumente sind in die Liste des Kulturerbes aufgenommen, und regelmäßig
werden Restaurierungsarbeiten ausgeführt. Alle Bemühungen wären jedoch vergeblich,
wenn die Instrumente nicht regelmäßig gespielt würden, denn erst dann kommen sie voll zur
Geltung.
2014 ist ein besonderes Jahr für die (west-)flämische Glockenspielkultur. Dieses Jahr findet ja
der 18. Weltkongress der World Carillon Federation in unserem Land statt. Unter anderem die
Glockenspiele von Brügge und Ypern stehen auf dem Programm. Anlässlich dieses Weltkongresses hat die Provinz in Zusammenarbeit mit der Arbeitsgruppe „Glockenspiel“ eine Partiturensammlung zusammengestellt. Zudem wurde als Ergänzung zu diesem Heft zusammen
mit dem In Flanders Fields Museum von Ypern eine Broschüre über ‘Friedens-Glockenspiele’
entwickelt. Nach dem Ersten Weltkrieg spielten Glockenspiele eine fesselnde Rolle während
Gedenkveranstaltungen zu diesem Konflikt. Es ist denn auch nicht von ungefähr, dass das
Glockenspiel von Ypern in den Rundgang des In Flanders Fields Museums integriert wurde.
In dieser Broschüre erzählen zwei Glockenspieler – unter denen der Glockenspieler von
Ypern – über ihre Leidenschaft für ihr Instrument. Begeisterte Freiwillige und leidenschaftliche Glockenspieler sind übrigens unerlässlich, um die Glockenspielkultur in Westflandern
lebendig zu halten. Sie veranstalten Konzerte und Aufführungen, wodurch sowohl Konzertbesucher wie auch zufällige Passanten das Glockenspiel genießen können. Die Provinzarbeitsgruppe „Glockenspiel“ hat den Finger am Puls der Zeit und ist ein unverzichtbarer
Partner für die Koordinierung der jährlichen Glockenspielbroschüre. Ich möchte denn auch
allen, die zu dieser Broschüre beigetragen haben, ausdrücklich danken. Diese Broschüre gibt
einen Überblick über die zahlreichen Glockenspielkonzerte und -Aufführungen, die 2014 in
Westflandern veranstaltet werden. Die Informationen sind alphabetisch, nach Namen der Gemeinde geordnet. Bei jedem Glockenspiel werden eine kurze historische Erklärung, der Name
des Glockenspielers, alle praktischen Daten und selbstverständlich auch der Konzertkalender
erwähnt. Ich hoffe, dass Sie und Hunderte von Musikfreunden die zahlreichen Glockenspielkonzerte besuchen werden und wünsche Ihnen viel Hörgenuss!
Myriam Vanlerberghe
Für die Kultur verantwortliches Mitglied des ständigen Ausschusses
6
7
Introduction
You are holding the latest edition of the West Flemish carillon brochure, an initiative of the
Province of West Flanders to stimulate and promote the rich West Flemish carillon culture
West Flanders boasts many carillons, both historic and more recent instruments, located
in belfries and church towers. These carillons are part of our musical heritage and deserve
to be cherished. A number of instruments are listed as heritage and restoration works are
carried out on a regular basis. However, all of these efforts would be in vain if the carillons
were not played regularly. Only then do they reach their full potential.
2014 is a special year for the (West) Flemish carillon culture. This year Flanders is hosting
the World Carillon Federation’s 18th World Congress. The programme includes carillon
concerts in Bruges and Ypres. On the occasion of this world congress, the Province assembled a collection of sheet music in collaboration with the carillon working group. Furthermore, an article about ‘peace carillons’ was added to this brochure in cooperation with the
In Flanders Fields Museum in Ypres. After the First World War, carillons played a fascinating part in the commemoration of the conflict. It is therefore no coincidence that the Ypres
carillon was included in the In Flanders Fields Museum’s tour.
In this brochure two carillonneurs – including the one from Ypres – talk about their passion
for their instrument. Enthusiastic volunteers and passionate carillonneurs are indispensable
for keeping the carillon culture in West Flanders alive. They organise concerts and recitals
so that concertgoers as well as passers-by can enjoy carillon music. The provincial carillon
working group keeps its finger on the pulse and is an indispensable partner for coordinating
the annual carillon brochure. I therefore wish to explicitly thank everyone who contributed
to this brochure.
This brochure provides an overview of the many carillon concerts and recitals organised
across West Flanders in 2014. The information is listed alphabetically by location. Each
carillon is listed with a short history, the name of its carillonneur, all practical information
and of course the concert calendar. A chronological calendar of all concerts can be found at
the back of the brochure.
I hope you and hundreds of other music lovers will find your way to one of the many carillon concerts. I would like to wish you an enjoyable listening experience in advance.
Myriam Vanlerberghe
Member of the Provincial Executive for Culture
8
9
M/V aan het woord. Twee gesprekken met beiaardiers uit de
Westhoek
“Beiaardiers van over de hele wereld komen graag naar hier”
Iepers stadsbeiaardier Ludo Geloen
1909. In het Ieperse belfort aan de Grote Markt komt een nieuwe beiaard. Een aantal
klokken komen van de Brusselse kerk Sint-Jacob op de Coudenberg en zijn nog van Van
den Gheyn (1774). In Ieper worden ze aangevuld met Van Aerschodt-klokken. De oudere
beiaard blijft intussen in de toren en de nieuwe komt lager te hangen. De Ieperse hallentoren herbergt op dat moment zomaar even 68 klokken.
De volgende episode in het verhaal is bekend: in 1914 is het lied van de nieuwe beiaard
uitgezongen. Het huidige instrument dateert deels van 1934 en deels van 1963: de lichte
drieoctavenbeiaard van Marcel Michiels met z’n 36 klokken werd in een tweede fase uitgebreid tot een vieroctaveninstrument met 49 klokken en belandde toen op zijn huidige plaats.
10
‘Museumstuk’
Stadsbeiaardier Ludo Geloen is een geboren Ieperling die in Poperinge nog een tweede
toren heeft en er ook directeur is van de studierichting Muziek aan de Kunstacademie. Hij
is anno 2014 een gelukkig man: “Ik ben hier begonnen in 1997 en vorig jaar is de beiaard
na zowat vijftig jaar grondig gerestaureerd. Dat was echt nodig en ik ben erg content met
de nieuwe installatie van Petit & Fritsen. De klokkenkamer is helemaal vernieuwd en ook
het speelgenot op het klavier is nu veel groter, net als het comfort dat je als beiaardier hebt:
vroeger vocht je als het ware tegen je instrument. Nu is alles veel lichter en gemakkelijker.”
De Ieperse beiaard, als twaalftonner een middelgroot instrument, heeft volgens Geloen
specifieke kwaliteiten: “De beiaard heeft een heel mooie klank en hij ‘zit’ ruim in z’n kamer. Vaak wordt een instrument aangepast aan de omstandigheden waarin het zal belanden
– de grootte van de klokkenkamer, de hoogte van de toren – maar hier hebben we een grote
kamer voor een relatief kleine beiaard. Daardoor ontstaat er in de ruimte een mooie klank
en ook beneden klinkt het instrument goed, sinds de aanpassing van de klepels.”
De beiaard werd in 2012 in het vernieuwde museumparcours van het In Flanders Fields
Museum geïntegreerd. Een nieuw ‘museumstuk’ als het ware: “Ook dat is geslaagd en boei-
11
end: er komen meer mensen kijken. Op zaterdag kunnen ze het instrument in werking zien.
Vroeger zat ik hier alleen, maar door het opnemen in het museumparcours nodig ik hen nu
graag uit om binnen te komen en wat uitleg te krijgen. Voordien stond de beiaard los van
het museum en kon je hem alleen op speciale opendeurdagen bezoeken. We zijn er in elk
geval heel blij mee. Het is voor de beeldvorming rond het instrument een goede zaak.”
Guns N’ Roses op de beiaard
De stadsbeiaardier – ons gesprek in de toren wordt een paar keer luidkeels onderbroken
door het automatisch spel van de beiaard – is begaan met de beeldvorming en met de
reputatie van ‘zijn’ instrument, dat een lokale overheid wel eens voor kosten plaatst. Die
bekommernis blijkt uit de muziekkeuze van een man die is opgeleid als organist en ook als
componist actief is: “Je bent als beiaardier heel vrij in je keuze, en daar houd ik van. Je hebt
alles zelf in de hand. Op bijzondere dagen speel ik aangepaste muziek: de geboortedag van
Bach betekent muziek van hem, 17 maart is een uitgelezen dag voor Ierse muziek en toen
Gerard Mortier onlangs gestorven is, heb ik operamuziek gespeeld. Uiteraard is ook 11
november hier in Ieper een bijzondere dag.”
Het gaat verder dan bijzondere muziek op bijzondere dagen: “Ik pas mijn programma’s aan
aan het publiek, dat óók verandert. Als beiaardier spelen we in op de actualiteit, de ene al
meer dan de andere. Je moet er oren naar hebben, je moet er kennis van hebben en je moet
ervoor openstaan. Het publiek houdt er in elk geval van. Veel beiaardiers van de vorige
generaties zouden er hun neus voor ophalen: ‘muziek van de radio’, dat speelde je niet. Ik
probeer te combineren: ik speel historische muziek, ik speel arrangementen van actuele
muziek en ik probeer hedendaagse composities binnen te brengen, ook dissonante muziek.
Ik improviseer ook graag en maak variaties op bekende thema’s. Nu, als je aan mensen
vraagt wat je moet spelen, krijg je allerlei verzoekjes: The Beatles, Coldplay... Tot Guns N’
Roses toe. Je bent als beiaardier eigenlijk constant met je wekelijkse concert bezig: wat ga
ik spelen? Wat kan ik gebruiken? Kan ik die filmmuziek misschien integreren?”
Sommige verhalen zijn pakkend, zoals dat van de Britse klokkengieter John Taylor uit
Loughborough. Hij vatte het plan op om een toren met beiaard te bouwen voor zijn drie
gesneuvelde zonen. Uiteindelijk herdenkt de beiaard daar de 478 gesneuvelde inwoners van
het stadje in Leicestershire.”
Ook andere omstandigheden speelden een rol in het verspreidingsverhaal, los van de oorlog: “In dezelfde periode, 1922, richtte Jef Denyn in Mechelen zijn beiaardschool op. Daar
kreeg hij nauwelijks middelen voor. Hij heeft toen een Amerikaanse sponsor onder de arm
genomen om zijn school in gang te krijgen. Daardoor is er een goede connectie ontstaan
tussen Vlaanderen en Amerika. Jef Denyn heeft nogal wat Vlamingen opgeleid die naar
Amerika zijn getrokken om er al die nieuwe instrumenten te gaan bespelen, waar ze zelf
geen beiaardiers voor hadden. Hun kinderen en kleinkinderen hebben het soms overgenomen. In heel Ierland staat één beiaard, bij Cork, en die wordt bespeeld door de zoon van
Antwerpenaar Staf Gebuers, die op zijn twintigste naar ginder is getrokken. Zo zijn er dus
overal ter wereld na de oorlog, en vaak in connectie met de school van Jef Denyn, beiaarden opgericht. Er zijn ook vredesbeiaarden van na de Tweede Wereldoorlog, zoals in het
Vredespaleis in Den Haag. We houden contact met mekaar om na te denken over vredesbeiaarden in het algemeen en wat je daarmee kunt doen.”
Vlaanderen zendt zijn beiaarden uit
De Eerste Wereldoorlog heeft hier zoals bekend veel beiaarden verwoest, maar had ook
positieve neveneffecten. Ludo Geloen: “Overal in de Angelsaksische wereld zijn er na de
oorlog dankzij de Vlaamse inspiratie een aantal nieuwe beiaarden geïnstalleerd als vredesbeiaard en memorial instrument. Ze zijn in de jaren 1920 en 1930 gemaakt als herinnering.
Ook de beiaard van de Leuvense universiteitsbibliotheek is er zo een. Die van Ieper niet.
12
13
Nieuwe werelden dankzij het wereldje
De contacten in het kleine, wereldwijde beiaardwereldje zijn intens, zoals op het congres
begin juli in Vlaanderen zal blijken. Ludo Geloen: “Er wordt veel uitgewisseld onder
beiaardiers, ook beiaardmuziek: veel daarvan wordt door beiaardiers geschreven, omdat het
instrument zo specifiek is. We proberen bijvoorbeeld ook de banden met de vredesbeiaarden en hun beiaardiers aan te halen, zoals met het congres. En ze komen graag naar hier.
Zij hebben natuurlijk de middeleeuwse traditie niet, zoals wij. Hoewel er nu in Amerika
ook veel beiaarden hangen, kent de doorsnee Amerikaan het instrument nauwelijks. Veel
beiaarden daar bevinden zich in een park of op universiteitscampussen, niet in het hart van
de stad. Dat is iets helemaal anders dan onze stadsinstrumenten.”
“Ieper heeft dan ook nog eens het bijzondere van de oorlog, met de hele sfeer die daarbij hoort, zeker voor beiaardiers uit de Angelsaksische wereld. De combinatie die we nu
kunnen aanbieden, maakt indruk op mensen die komen spelen: de vernieuwde beiaard met
zijn kwaliteiten, de Ieperse context, de herdenking... Beiaardiers uit Zuid-Afrika, Canada,
Nieuw-Zeeland, Australië enzovoort zijn erop gebrand om hier te komen spelen. Ze maken
er speciale composities voor. Voor het congres stellen wij ook met de West-Vlaamse beiaardiers een partiturenbundel samen met muziek rond de Eerste Wereldoorlog.”
“Je nodigt mensen uit van over de hele wereld en dan word je ook zelf uitgenodigd om op
veel plaatsen te gaan spelen. Zo blijft dat kleine wereldje draaien. Ik vind het bijzonder
aangenaam. Het opent voor mij nieuwe werelden.”
“Nieuwpoort is fier op zijn beiaard”
Stadsbeiaardier Els Debevere
1952. In Nieuwpoort wordt een traditie weer opgenomen: de nieuwe beiaard laat van zich
horen, vanuit de ook al nieuwe Onze-Lieve-Vrouwetoren met zijn prachtige vergezichten.
De oude toren en zijn 18de-eeuwse beiaard met 44 klokken, zelf de opvolger van een eerste
beiaard, waren op 17 oktober 1914 door Belgische genietroepen gedynamiteerd. Deze lente
is de beiaard gerestaureerd. Vanaf mei klinken zijn klanken over Nieuwpoort en is ook de
toren opnieuw te bezoeken.
Els Debevere is pas de tweede naoorlogse stadsbeiaardier in het kuststadje: haar voorganger Paul Bourgois was dat vijftig jaar lang. De nieuwe beiaardier behaalde in 2004 haar
diploma aan de Koninklijke Beiaardschool Jef Denyn: “Ik leerde als kind piano aan het
conservatorium en volgde veel later orgelles in Oostende bij Jean-Pierre Hautekiet, die me
in contact bracht met de beiaard. Voordien was ik nooit op een beiaardtoren geweest. Ik heb
dan de zesjarige opleiding gevolgd, één dag in de week.”
14
15
“Ik werd in 2005 in West-Vlaanderen de eerste vrouw in deze functie. Intussen zijn we in
Vlaanderen met z’n drieën. Er zijn meer vrouwen die het vak studeren – in mijn tijd ongeveer een kwart, onder wie ook veel buitenlanders – maar je moet het geluk hebben dat je
‘een toren krijgt’, zoals wij dat zeggen. Ik doe dit werk dolgraag. Wat ik onder meer graag
speel zijn Franse chansons. Dat valt hier in de smaak, ook bij een toeristisch publiek. En er
is veel belangstelling voor torenbezoeken, zeker bij families met kinderen.”
De Nieuwpoortse vieroctavenbeiaard staat bekend om zijn unieke samenstelling, met een
afzonderlijke klokkenreeks voor de mollen en de kruisen. Voor niet-specialisten: hij telt
één rij witte toetsen en twee rijen zwarte, en in totaal 67 klokken! Waarom? Els Debevere:
“Het was een idee van de adviseurs Guillaume Van Esbroeck en Victor van Geyseghem.
Iemand als Staf Nees, toen directeur van de beiaardschool, raadde het nochtans af bij het
stadsbestuur. Het unieke aspect blijft ook na de restauratie bewaard, al gebruik ik de extra
rij toetsen niet. Er is geen muziek voor geschreven en we hebben geen oefenklavier... Nu,
volgens kenners is dit een van de beste beiaarden van de Doornikenaar Marcel Michiels jr.”
Clock-o-matic uit Holsbeek verzorgde de restauratie, een erg technische aangelegenheid:
“De vorige restauratie dateert uit de jaren 1980. Er zijn onder meer nieuwe klepels, die
ook anders hangen, en een deel nieuwe toetsen. Ook de luidassen van de luidklokken zijn
vervangen. Het is lichter spelen, al was dit reeds een redelijk lichte beiaard. Het automatische spel klinkt aangenamer en zal minder slijtage veroorzaken aan de klokken. Er worden
andere klokjes voor gebruikt. De nabijheid van de zee veroorzaakt hier trouwens specifieke
roestproblemen.”
De Nieuwpoortse stadsbeiaardier heeft nog een wens: “De oude trommel voor het elektronisch spel wil ik graag weer doen draaien. Het is een stuk erfgoed en mensen vragen het.
Maar op zijn huidige plaats en met deze klokken kan het niet, onder meer omdat in de jaren
1980 de klokkenstoel van plaats is veranderd. Alle pinnen voor de melodieën zijn er nog
en met een zestal klokken kun je demonstraties geven. In elk geval, in Nieuwpoort zijn de
mensen en bestuurders fier op hun beiaard. Zoals eeuwen geleden! Als ik soms verhalen
hoor van mensen die meezingen, dan doet dat echt deugd.”
16
17
Brugge
Brugge
Beiaard
Aantal klokken: 47
Totaal gewicht: 27.535 kg
Gewicht basklok: 5.381 kg
Transpositie: C-klaviertoon klinkt G
Niet in de beiaard opgenomen: Triomfklok: M. De Haze
(1648), 6.000 kg
Gieters: J. Dumery (1742-1748), Kon. Eijsbouts
(2010 – 21 klokken)
Beiaardiers
Frank Deleu (stadsbeiaardier)
Jean-Pierre Hautekiet (adj. stadsbeiaardier)
Wim Berteloot (assistent)
Bespeling
Het jaar door op woensdag, zaterdag en zondag om 11u
concert a genda
In Brugge is Adriaan Van der Sluus vanaf 1533
de oudst bekende beiaardier. Vanaf 1673 leverde
Melchior De Haze een indrukwekkende nieuwe
beiaard die vernield werd bij de torenbrand van 1741.
Georges Dumery goot in 1742 een nieuwe, zware
beiaard. In de eerste helft van de 20e eeuw werden
zijn kleinste klokken vervangen en in 2010 verving
Clock-o-Matic de nieuwe exemplaren door klokken
van Kon. Eijsbouts. Die sluiten aan bij de Dumeryreeks. De beiaard werd vanaf midden 19e eeuw door
talloze componisten en auteurs geroemd.
Bezoeken
Dagelijks van 9u30 tot 16u15
Info
In&Uit (Concertgebouw)
’t Zand, 8000 Brugge
[email protected]
Brugse Klokkenspelvereniging p.a. de heer R. Dooms,
Belfort, Markt 7, 8000 Brugge
050 37 03 78 / 050 33 40 73
[email protected] - www.carillon-brugge.be
zaterdag 14 juni 2014 / 20u30
openingsconcert van het zomerseizoen met Frank Deleu,
Jean-Pierre Hautekiet en Wim Berteloot
zondag 6 juli 2014 / 15u
concert met Frank Deleu, Jean-Pierre Hautekiet en
Wim Berteloot
maandag 16 juni 2014 / 21u
concert met Frank Deleu
maandag 7 juli 2014 / 21u
concert met Wim Berteloot
woensdag 18 juni 2014 / 21u
concert met Gideon Bodden (NL)
woensdag 9 juli 2014 /21u
concert met George Matthew (US)
maandag 23 juni 2014 / 21u
concert met Frank Deleu
maandag 14 juli 2014 / 21u
concert met Frank Deleu
woensdag 25 juni 2014 / 21u
concert met Charles Dairay (F)
woensdag 16 juli 2014 / 21u
concert met Ludo Geloen
maandag 30 juni 2014 / 21u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
zaterdag 19 juli 2014 / 15u
parkconcert op de mobiele beiaard uit Praag met de
Carl Van Eyndhovenen Jazz Minor Sing
zaterdag 5 juli 2014 / 20u30
concert met Frank Deleu, Jean-Pierre Hautekiet en
Wim Berteloot
18
Luisterplaats
Binnenplein hallen
Halletoren
concert a genda
Halletoren
woensdag 23 juli 2014 / 21u
concert met Amy Johanson (AU)
vrijdag 29 augustus 2014 / 20u30
concert met Boudewijn Zwart (NL)
zaterdag 2 augustus 2014 / 11u
concert in het kader van het MA-festival met Arie
Abbenes (NL)
maandag 1 september 2014 / 21u
concert met Frank Deleu
maandag 4 augustus 2014 / 21u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
zaterdag 9 augustus 2014 / 11u
concert in het kader van het MA-festival met Frank Deleu
maandag 11 augustus 2014 / 21u
concert met Wim Berteloot
woensdag 13 augustus 2014 / 21u
concert met Laura Rueslatten (N)
woensdag 3 september 2014 / 21u
concert met Eddy Mariën
maandag 8 september 2014 / 21u
concert met Frank Deleu
woensdag 10 september 2014 / 21u
concert met Tom Van Peer
zaterdag 13 september 2014 / 20u30
Canto Ostinato van Simeon Ten Holt met Frank Steijns (NL)
maandag 18 augustus 2014 / 21u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
woensdag 20 augustus 2014 / 21u
concert met Gert Oldenbeuving (NL)
maandag 25 augustus 2014 / 21u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
woensdag 27 augustus 2014 / 21u
‘Bells for 2’, vierhandig beiaardconcert met Frank Deleu
en Jean-Pierre Hautekiet
maandag 21 juli 2014 / 21u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
19
Damme
Diksmuide
Stadhuis
Belfort
Omstreeks midden 16de eeuw hing
er al een klokkenreeks in de SintNiklaaskerk: in 1560 zamelde men
bijdragen in voor het herstellen
en vernieuwen daarvan. Na een
torenbrand in 1668 mocht Jacob
Sagen (Rijsel) nieuwe klokken
leveren. Vóór WO I hing er een
beiaard van 35 klokken in de kerk.
Na de totale verwoesting van de
stad werd in 1935 in het torentje
van het herbouwde Stadhuis een
licht beiaardje opgehangen met
dertig klokken van Marcel Michiels.
Beiaard
Aantal klokken: 39
Totaal gewicht: 1.168 kg
Gewicht basklok: 143 kg
Transpositie: C-klaviertoon klinkt E
Niet in de beiaard opgenomen: Klok der Neringen (1392),
Zegeklok (1398 De Leenknecht)
Gieters: Petit & Fritsen (1960), Kon. Eysbouts
(1986,1994 – 14 klokken)
Beiaardier
Frank Deleu
Bespeling
bij speciale gelegenheden en automatisch klokkenspel elk
half uur
vrijdag 11 juli 2014 / 18u30
concert met Frank Deleu
zondag 13 juli 2014 / 15u
concert met Koen Cosaert
zondag 20 juli 2014 / 15u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
vrijdag 15 augustus 2014 / 15u
concert met Kristiaan Van Ingelgem
Info
Dienst Toerisme
Grote Markt 28
8600 Diksmuide
051 51 91 46
[email protected]
Info
Dienst Toerisme
Huyse ‘De Grote Sterre’
J. Van Maerlantstraat 3
8340 Damme
050 28 86 10
[email protected]
concert a genda
concert a genda
In het torentje van het Stadhuis hangen twee van
de oudste klokken uit Vlaanderen. Ze dateren van
1392 en 1398. Er moet hier al vroeg een automatisch
klokkenspel geweest zijn: er bleef immers een kleine
speeltrommel uit de 16e eeuw bewaard. Onder
impuls van kunstsmid Frans W. Van Hinsberg kwam
er in 1960 een lichte beiaard met 25 klokjes (Petit
& Fritsen), samen goed voor iets meer dan 1100
kilogram. Tussen 1986 en 1994 werd de klokkenreeks
uitgebreid met Eijsbouts-klokken tot drie octaven (39
klokken).
Luisterplaats
Achtertuin Stadhuis
Beiaard
Aantal klokken: 30
Totaal gewicht: 1.103 kg
Gewicht basklok: 160 kg
Transpositie: C-klaviertoon klinkt E
Gieter: M. Michiels (1935)
Het stadhuis van Diksmuide en de beiaard zijn
momenteel in restauratie. De beiaard zal pas tijdens het
seizoen 2015 opnieuw bespeeld kunnen worden.
zondag 14 september 2014 / 15u
concert met Frank Deleu
20
21
Harelbeke
Ieper
Sint-Salvatorskerk
dinsdag 17 juni 2014 / 20u30
concert met Koen Cosaert
dinsdag 24 juni 2014 / 20u30
concert met Alfered Lesecq (F)
dinsdag 1 juli 2014 / 20u30
concert met Toni Raats (NL)
dinsdag 8 juli 2014 / 20u30
concert met Stéphanie Bruggeman en ‘Het Bandje’
dinsdag 15 juli 2014 / 20u30
concert met Fabrice Renard
vrijdag 26 september 2014 / 11u15
aperitiefconcert ‘Benoit en de beiaard’. Kinderen van het
zesde leerjaar van de Harelbeekse basisscholen zingen
samen met de beiaard
22
Een eerste Ieperse beiaard werd
in 1609 ingespeeld. De volgende
twee eeuwen werd hij uitgebreid en
in 1909 kwam er een nieuwe: men
kocht een aantal Van den Gheynklokken (1774) van de Brusselse
Sint-Jacob-ten-Coudenbergkerk en
vulde die aan met Van Aerschodtklokken. De toren telde toen
68 klokken! Na WO I werd het
hallencomplex heropgebouwd. In
1934 kwam er een lichte beiaard
van drie octaven (Marcel Michiels).
Die werd in 1962 uitgebreid tot
49 klokken, met een nieuwe
klokkenreeks van Petit & Fritsen
(NL). De beiaard werd in 2013
volledig vernieuwd door deze firma,
op basis van de bestaande klokken.
Beiaard
Aantal klokken: 50
Totaal gewicht: 7.179 kg
Gewicht basklok: 1.800 kg
Transpositie: C-klaviertoon klinkt G
Gieter: M. Michiels jr. (1959)
Beiaardiers
Koen Cosaert
Stéphanie Bruggeman
Bespeling
Het jaar door op donderdag van 10u30
tot 11u30
Luisterplaats
Aan de koorzijde van de kerk
Bezoeken
Tijdens de concerten of na afspraak
met de dienst Toerisme
Info
Toerisme Harelbeke
Marktstraat 98
8530 Harelbeke
056 73 34 70
[email protected]
concert a genda
concert a genda
De beiaardgeschiedenis begon hier
toen het kerkkapittel in 1785 besliste
een automatisch spel te koppelen
aan het torenuurwerk. Hiertoe
kocht men de klokken – vooral
van Dumery – van het afgeschafte
kartuizerklooster van Sint-MartensLierde. Vier jaar later telde de
beiaard 34 klokken. Tijdens de
Franse Revolutie en WO I werd hij
onherstelbaar beschadigd. In 1931
bestelde men een nieuwe beiaard bij
Marcel Michiels. Hij installeerde de
oude klokken in een tijdelijke beiaard
voor de Wereldtentoonstelling (1935,
Brussel). Na WO II kreeg Marcel
Michiels in 1959 de opdracht een
nieuwe beiaard van vijftig klokken
te gieten.
Hallentoren
vrijdag 4 juli 2014 / namiddag
doorlopend concerten in het kader van het wereldcongres
van de Beiaard Wereldfederatie
vrijdag 11 juli 2014 / 15u
concert met Koen Cosaert
zaterdag 12 juli 2014 / 15u
concert met Wim Berteloot
zaterdag 19 juli 2014 / 15u
concert met George Matthew (USA)
maandag 21 juli 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
zaterdag 26 juli 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
zaterdag 16 augustus 2014 / 15u
concert met Gerald Martindale (CDN)
Beiaard
Aantal klokken: 49
Totaal gewicht: 11.892 kg
Gewicht basklok: 2.494 kg
Transpositie: C-klaviertoon klinkt D
Gieters: M. Michiels (1934), Petit &
Fritsen (1962 – 22 klokken)
Beiaardier
Ludo Geloen
Luisterplaats
Binnenplaats van de Lakenhalle
(ingang In Flanders Fields Museum)
Info
Toerisme Ieper
Grote Markt 34
8900 Ieper
057 23 92 20
[email protected]
zaterdag 30 augustus 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
zaterdag 6 september 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
zaterdag 13 september 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
zaterdag 20 september 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
zaterdag 27 september 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
zaterdag 4 oktober 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
zaterdag 11 oktober 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
23
Ieper
Izegem
concert a genda
Hallentoren
Sint-Hiloniuskerk
Beiaard
Aantal klokken: 47
Totaal gewicht: 10.064 kg
Gewicht basklok: 2.109 kg
Transpositie : C-klaviertoon klint Cis
Gieters: Slegers-Causard (1921 – 2 klokken),
M. Michiels sr. en jr. (1923, 1925, 1939-41,
1960 – 45 klokken)
zaterdag 18 oktober 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
zaterdag 25 oktober 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
zaterdag 1 november 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
Beiaardier
Koen Cosaert
zaterdag 8 november 2014 / 15u
concert met Ludo Geloen
Bespeling
Van april tot en met december iedere zaterdag
van 12u30 tot 13u30
dinsdag 11 november 2014 / 12u30
concert met Ludo Geloen
concert a genda
Een eerste volwaardige beiaard kwam in 1768 in
de toren. Toen de nieuwe neogotische kerk werd
gebouwd, kreeg de toren in 1871 een nieuwe beiaard,
met klokken van Van Aerschodt. Het oude klavier
bleef. Deze beiaard werd in 1917 weggevoerd door
de bezetter. In 1921 goot Causard drie nieuwe
luidklokken, de basis van de huidige beiaard met
34 klokken van Marcel Michiels (1924). Deze
klokkengieter breidde de reeks in 1939-1940 uit tot een
vieroctavenbeiaard van 47 klokken, de enige in zijn
soort die in de oorlogsjaren tot stand kwam. Clock-oMatic vernieuwde de beiaardinrichting in 1982.
Luisterplaats
Borstelmuseum
Baron de Pélichystraat 3
8870 Izegem
Info
Info-dienst Izegem
Korenmarkt 10
8870 Izegem
051 33 73 02
[email protected]
maandag 16 juni 2014 / 20u30
‘Vibrabells’, concert met Koen Cosaert (beiaard)
en Willem Coghe (vibrafoon)
maandag 23 juni 2014 / 20u30
concert met Eddy Mariën
maandag 30 juni 2014 / 20u30
concert met Wim Van den Broeck (beiaard)
en Likse Herbots (hobo)
maandag 7 juli 2014 / 20u30
concert met Stefano Colleti (F) en Geert Devos (schetsen)
24
25
Kortrijk
Kortrijk
Belfort
26
maandag 21 juli 2014 / 20u
concert met Wim Van den Broeck
maandag 28 juli 2014 / 20u
concert met Twan Bearda
maandag 4 augustus 2014 / 20u
concert met Laura Marie Rueslatten (N)
maandag 11 augustus 2014 / 20u
‘De beiaard danst: Tango’, concert met Frank Deleu
en Jean-Pierre Hautekiet
De stadsbeiaard werd in 1520
van de bouwvallige hallentoren
overgebracht
naar
de
SintMaartenskerk. De klokkenreeks
was over een lange periode tot
stand gekomen. In 1738 goot
Georges Dumery een nieuwe, naar
verluidt indrukwekkende beiaard.
Die verdween bij een torenbrand
in 1862. Drie jaar later goot A.L.J.
Van Aerschodt nieuwe zware
luidklokken en de beiaardklokken
uit 1880 zijn van Severinus Van
Aerschodt. Een restauratie werd in
1974 afgesloten door J. Sergeys. Hij
verving 18 Van Aerschodt-klokken.
Toch blijft dit een zeldzame zware
klokkenreeks uit de 19e eeuw die
bewaard bleef. Een restauratie
dringt zich op.
Beiaard
Aantal klokken: 48
Totaal gewicht: 1.945 kg
Gewicht basklok: 310 kg
Transpositie: C-klaviertoon klinkt B
Gieter: Kon. Eysbouts (1994)
Beiaardier
Koen Cosaert
Bespeling
Het jaar door op zaterdag van 16u30
tot 17u30 (afwisselend met de beiaard
van Sint-Maarten)
Luisterplaats
Grote Markt in de omgeving van het
Belfort
Info
Toerisme Kortrijk
Begijnhofpark
8500 Kortrijk
056 27 78 40
[email protected]
concert a genda
concert a genda
Al vroeg hing hier een torenuurwerk
met een jacquemart. Die werden na
de Slag bij Westrozebeke in 1382
als oorlogsbuit afgevoerd naar
Dijon, waar ze nog dienstdoen
op de Onze-Lieve-Vrouwkerk.
De stadsbeiaard hing tot 1520 in
deze toren. Omdat hij bouwvallig
was, werd de beiaard overgebracht
naar de Sint-Maartenstoren. De
hoogste verdiepingen van de
hallentoren werden afgebroken.
In 1961 werd langs de torenspits
een nieuwe jacquemart met vier
klokjes
(Sergeys)
gemonteerd
en in 1994 schonk de Kortrijkse
Verzekering bij haar vijftigjarig
bestaan een nieuwe beiaard van
48 klokken (Kon. Eijsbouts).
Sint-Maartenskerk
Beiaard
Aantal klokken: 49
Totaal gewicht: 18.490 kg
Gewicht basklok: 5.060 kg
Transpositie: C-klaviertoon klinkt C
Gieters: A.L. Van Aerschodt
(1865 – 3 klokken), S. Van Aerschodt
(1880 – 26 klokken), M. Michiels jr.
(1955 – 2 klokken), J. Sergeys
(1974 – 18 klokken)
Beiaardier
Koen Cosaert
Bespeling
Het jaar door op zaterdag van 16u30
tot 17u30 (afwisselend met de beiaard
van het Belfort)
Luisterplaats
Begijnhof
Info
Toerisme Kortrijk
Begijnhofpark
8500 Kortrijk
056 27 78 40
[email protected]
maandag 7 juli 2014 / 20u
‘Schatten uit Vlaamse muziekbibliotheken’, concert
met Koen Cosaert
maandag 14 juli 2014 / 20u
concert met Amy Johannsen (AUS)
maandag 18 augustus 2014 / 20u
Orpheus, opera van Christoph Willibald von Gluck door
Arie Abbenes (NL, beiaard) en Philly Abbenes (woord)
maandag 25 augustus 2014 / 20u
‘Memorial Chimes-100 jaar Eerste Wereldoorlog’,
concert met Koen Cosaert (beiaard) en Stefan Van
Craeynest (oorlogspoëzie)
27
Menen
Nieuwpoort
Belfort
woensdag 9 juli 2014 / 20u
concert met Wim Berteloot
woensdag 16 juli 2014 / 20u
concert met Amy Johansen (AU)
woensdag 6 augustus 2014 / 20u
concert met Laura Maria Rueslåtten (N)
woensdag 13 augustus 2014 / 20u
concert met Frank Deleu
woensdag 20 augustus 2014 / 20u
concert met Jef Denyn
woensdag 27 augustus 2014 / 20u
concert met Wim Berteloot
In 1674 werd het kleine klokkenspel
in het Belfort uitgebreid en
overgebracht naar de nieuwe toren
van de Onze-Lieve-Vrouwkerk. In
1735 goot Pieter Van den Gheyn
een nieuwe beiaard, die Dumery
later uitbreidde. In 1914 werd de
toren gedynamiteerd. Pas na WO II
kon werk gemaakt worden van de
heropbouw van kerk en toren. In
1952 goot Marcel Michiels een
nieuwe beiaard van 67(!) klokken
met vier octaven (49 klokken),
met nog eens 18 ‘diachromatische
klokken’.
De
chromatische
tonen (de zwarte pianotoetsen)
zijn ontdubbeld in afzonderlijke
klokken voor de ‘kruisen’ en de
‘mollen’. Dit experiment kreeg
in de beiaardgeschiedenis geen
navolging. Clock-o-Matic heeft de
beiaard in 2014 volledig gereviseerd.
Beiaard
Aantal klokken: 49
Totaal gewicht: 4.798 kg
Gewicht basklok: 770 kg
Transpositie: C-klaviertoon klinkt G
Gieters: Simon en N. Chevresson
(1775 – 1 klok), Petit & Fritsen
(1962 – 48 klokken)
Beiaardier
Wim Berteloot
Bespeling
Bij speciale gelegenheden
Luisterplaats
Binnenplaats van het Stadhuis
(enkel bij concerten)
Info
Dienst Evenementen
Grote Markt 1
8930 Menen
056 52 94 14
[email protected]
concert a genda
concert a genda
Kort na de voltooiing van het
Belfort (1612) hing er een lichte
beiaard met klokken van Jan
Groingaert. Die bleef gespaard bij
de stadsbrand van 1694, maar werd
vernield bij beschietingen in 1706.
Ignace De Cock uit Heestert goot
in 1712 een nieuwe. Ook die werd
vernield bij beschietingen (1793).
De basklok van de huidige beiaard
draagt het jaartal 1775 en is gegoten
door Joseph Simon en Niclaas
Chevreston. Ze hing oorspronkelijk
in de kerk van Ledegem en belandde
tijdens de Franse Revolutie in het
Meense Belfort. In 1962 goot Petit
& Fritsen 48 nieuwe klokken op
basis van deze historische klok.
Toren Onze-Lieve-Vrouwekerk
Beiaardier
Els Debevere
Bespeling
Elke vrijdag om 11u
Luisterplaats
H. Geeraertplein en omgeving van de
kerk en marktplein - Projectie op een
scherm beneden in de toren
Bezoeken
Individueel (gratis): van 15 juni tot
15 september elke vrijdag om 10u,
inschrijven via Dienst Toerisme; Groepen (betalend): op afspraak
(T 058 24 38 25)
Info
Dienst Toerisme, Stadhuis
Marktplein 7, 8620 Nieuwpoort
058 22 44 44 - [email protected]
www.wix.com/nieuwpoortbeiaard/home
zaterdag 14 juni 2014 / 13u30
inhuldigingsconcert met Els Debevere
woensdag 9 juli 2014 / 20u
concert met Els Debevere
zaterdag 14 juni 2014 / 16u
concert met Arie Abbenes (NL)
woensdag 16 juli 2014 / 20u
concert met Els Debevere
zondag 15 juni 2014 / 11u30
concert met Els Debevere
woensdag 23 juli 2014 / 20u
concert met Ludo Geloen
zondag 15 juni 2014 / 15u
trio met Frank Deleu, Jean-Pierre Hautekiet
en Wim Berteloot
woensdag 30 juli 2014 / 20u
Concert met Alfred Lesecq (F)
woensdag 18 juni 2014 / 20u
concert met Els Debevere
woensdag 25 juni 2014 / 20u
concert met Els Debevere
woensdag 2 juli 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
28
Beiaard
Aantal klokken: 67
Totaal gewicht: 8.976 kg
Gewicht basklok: 1.407 kg
Transpositie: Pythagorees,
C-klaviertoon klinkt F,
Gieters: M. Michiels Jr. (1952)
woensdag 6 augustus 2014 / 20u
concert met Wilhelm Ritter (D)
woensdag 13 augustus 2014 / 20u
concert met Els Debevere
woensdag 20 augustus 2014 / 20u
concert met Kristiaan Van Ingelgem
29
Nieuwpoort
Oostende
concert a genda
Toren Onze-Lieve-Vrouwekerk
Feest- en Cultuurpaleis
In de vroegere stadhuistoren hing
een Hemony-beiaard die verdween
bij beschietingen in 1706. Korte
tijd later goot Witlockx een nieuwe
beiaard, die na de Franse Revolutie
werd uitgebreid. Die werd opgeëist
in 1918 en een nieuwe beiaard werd
vernield in 1940. Op de plaats van
het vroegere Stadhuis verrees na de
oorlog een Feest- en Cultuurpaleis
met een toren. Slegers-Causard
leverde hiervoor een beiaard die
weinig voldoening schonk. In 1964
kwam er een nieuwe klokkenreeks
van Paccard (F), met een homogeen
en rijk timbre, vermoedelijk de
eerste volledige Paccard-beiaard in
België.
woensdag 27 augustus 2014 / 20u
concert met Koen Cosaert
woensdag 3 september 2014 / 20u
concert met Els Debevere
woensdag 10 september 2014 / 20u
concert met Els Debevere
Beiaardfestival met concerten op een mobiele beiaard
in Nieuwpoort-Bad
zaterdag 16 augustus 2014 / 11u
concert met Els Debevere
zaterdag 16 augustus 2014 / 14u en 15u
Vierhandig concert met Charles Dairay en Els Debevere
zondag 17 augustus 2014 / 12u
Concert met Els Debevere en koor
concert a genda
zondag 17 augustus / 14u tot 17u
Beiaardbespelingen door Els Debevere en Jacques Martel
Beiaard
Aantal klokken: 49
Totaal gewicht: 12.392 kg
Gewicht basklok: 2.497 kg
Transpositie : C-klaviertoon klinkt D
Gieter: Paccard (1964)
Beiaardier
Jean-Pierre Hautekiet
Bespeling
Van Pasen tot eind juni, september
en november op zondag om 17u
Luisterplaats
Wapenplein en Groentenmarkt
Bezoek
Op afspraak (T 059 32 21 97)
Info
Toerisme Oostende
Monacoplein 2
8400 Oostende
059 70 11 99
[email protected]
donderdag 3 juli 2014 / 20u
concert met Gunther Strothmann (D)
donderdag 14 augustus 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
donderdag 10 juli 2014 / 20u
concert met Luc Dockx
donderdag 21 augustus 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
vrijdag 11 juli 2014 / 13u
concert met Lode Schynkel
donderdag 28 augustus 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
donderdag 17 juli 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
donderdag 24 juli 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
donderdag 31 juli 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
donderdag 7 augustus 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
30
31
Poperinge
Roeselare
Toren Sint-Bertinuskerk
zondag 15 juni 2014 / 16u
Concert met Ludo Geloen in het kader van de
Vlaamse Beiaarddag
zondag 6 juli 2014 / 13u30
concert met Ludo Geloen in het kader van
Maria-Ommegang
maandag 21 juli 2014 / 16u
concert met Dina Verheyden
zondag 14 september 2014 / 16u
concert met Ludo Geloen in het kader van
Open Monumentendag
vrijdag 19 december 2014 / 16u
Kerstconcert met Ludo Geloen
32
Het 16e-eeuwse klokkenspel in
de hallentoren belandde rond
1630 in de Sint-Michielstoren
en werd uitgebreid, tot men in
1864 besliste de beiaard te laten
hergieten door Van Aerschodt.
De klokkenreeks werd gekoppeld
aan een pneumatisch klavier met
pianotoetsen. Dit systeem werkte
niet goed en uiteindelijk koos men
voor het traditionele stokkenklavier.
Dit klokkenspel werd in 1917
opgeëist. Marcel Michiels goot
in 1939 een nieuwe beiaard van
35 klokken, in 1988 kwamen daar
twaalf Eijsbouts-klokken bij en in
1991-1992 nog twee. De Roeselaarse
Klokkengilde houdt als een van de
weinige het manuele klokluiden in
ere.
Beiaard
Aantal klokken: 47
Totaal gewicht: 4.380 kg
Gewicht basklok: 800 kg
Transpositie: c0 = f1
Gieters: M. Michiels (1955 – 1 klok),
Paccard (1981 – 46 klokken)
Beiaardier
Ludo Geloen
Bespeling
De eerste twee vrijdagen van juli en
de laatste twee vrijdagen van augustus
om 11u.
Concerten bij speciale gelegenheden.
Info
Stadhuis
Markt 1
8970 Poperinge
057 33 40 81
[email protected]
concert a genda
concert a genda
Er wordt al in de 16e eeuw
een klokkenspel vermeld in de
Sint-Bertinuskerk. Bij de Slag
aan de Pene (1677) werd de
eerste klokkenreeks verwoest.
Vermoedelijk kwam er kort nadien
al een nieuwe beiaard, die midden
18e eeuw in een erbarmelijke
toestand verkeerde. Andreas-Jozef
en Andreas Lodewijk Van den
Gheyn leverden in 1781 een nieuw
exemplaar van drie octaven. Deze
klokkenreeks werd in 1793 naar
Frankrijk afgevoerd. Pas in 1981
kwam er een nieuwe beiaard van de
Franse klokkengieter Paccard.
Toren Sint-Michielskerk
donderdag 3 juli 2014 / 20u
‘Dansende Klokken’, concert met Wim Berteloot
donderdag 10 juli 2014 / 20u
‘Vibrabells’, concert met Koen Coghe (beiaard)
en Willem Coghe (vibrafoon)
donderdag 17 juli 2014 / 20u
concert met Amy Johannsen (AUS)
donderdag 24 juli 2014 / 20u
concert met Stefano Colletti (F)
Beiaard
Aantal klokken: 49
Totaal gewicht: 5.154 kg
Gewicht basklok: 890 kg
Transpositie: C-klaviertoon klinkt G
Gieters: M. Michiels jr. (1939 – 35
klokken), Kon. Eysbouts (1988, 19911992 – 14 klokken)
Beiaardiers
Koen Cosaert
Wim Berteloot (adjunct)
Bespeling
Elke dinsdag om 11u30 en elke
zaterdag om 14u
Luisterplaats
Tuin van de Dekenij (Vrouwenstraat 2)
Bezoeken
Publiek klokluiden met rondleiding op
22 juni (10u) en 24 augustus (10u)
Torenbezoek met gids op zondag 20
juli (14u30) en 10 augustus (14u30)
donderdag 14 augustus 2014 / 20u
Orpheus, opera van Christoph Willibald von Gluck door
Arie Abbenes (NL, beiaard) en Philly Abbenes (woord)
donderdag 21 augustus 2014 / 20u
‘Memorial Chimes-100 jaar Eerste Wereldoorlog’,
concert met Koen Cosaert
donderdag 28 augustus 2014 / 20u
‘Chanson d’amour’, concert met het Sint-Michielskoor
en het Onze-Lieve-Vrouwekoor o.l.v. Wim Berteloot en
Koen Cosaert
donderdag 31 juli 2014 / 20u
concert met Richard de Waardt (NL)
donderdag 7 augustus 2014 / 20u
concert met Laura Marie Rueslatten (N)
33
Tielt
Veurne
Belfort
In de hallentoren hangt een
bijzonder toreninstrument: een
volledige Dumery-beiaard van
35 klokken uit 1772-1773. De
kleinste klokjes (amper 5 kg)
hebben een speciaal gedrukt profiel.
Toren en beiaard leden zware
schade door beschietingen tijdens
WO II. In 1959 werd de beiaard
gerestaureerd en verving Marcel
Michiels een aantal Dumeryklokjes. Die bleven bewaard in het
Stadhuis en werden bij de restauratie
van 1982 in de klokkenreeks
geïntegreerd. De beiaard werd
hersteld in zijn oorspronkelijke
18e-eeuwse stemming en is een
van de zeldzame nog volledige
toreninstrumenten uit die periode.
Sint-Niklaastoren
Zeker begin 17e eeuw hing er al
een beiaard in de toren. Er werden
regelmatig klokjes toegevoegd,
maar vanaf 1730 werden de klokken
als “slecht” omschreven. Ignatius
de Cock, een klokkengieter uit
Heestert, mocht een nieuwe beiaard
leveren op basis van de oude klok
Bomtje (1379). Zijn beiaardklokken
werden tijdens de Franse Revolutie
uit de toren gehaald. In 19591960 kwam er een nieuwe beiaard
van Marcel Michiels (Doornik),
opnieuw op basis van Bomtje.
Deze historische klok was in 1955
gebarsten en werd door de gieter als
replica hergoten met het brons van
de historische klok.
Beiaard
Aantal klokken: 35
Totaal gewicht: 831 kg
gewicht basklok : 105 kg
Gieter: J. Dumery (1772-1774, 1827)
Transpositie : C-klaviertoon klinkt F
Beiaardiers
Tom Hoornaert
Danny Vandenbroucke
Info
Dienst Toerisme
Ieperstraat 46
8700 Tielt
051 42 82 55
[email protected]
Beiaard
Aantal klokken: 48
Totaal gewicht: 9.287 kg
Gewicht basklok: 1.917 kg
Transpositie: c0 = d1
Gieter: M. Michiels (1959-1960)
Beiaardier
Jean-Pierre Hautekiet
Bespeling
De laatste 2 zondagen van juni, de
voorlaatste zondag van juli, de laatste
2 zondagen van augustus en de eerste
zondag van september van 20u tot 21u.
Luisterplaats
Stadspark, Marktplein en omgeving
toren
Bezoeken:
Dag van de beiaard (zondag 15 juni)
om 20u
zondag 15 juni 2014 / 12u
concert met Danny Vandenbroucke ter gelegenheid
van de Nationale Beiaarddag
zaterdag 5 juli 2014 / 12u
concert met Danny Vandenbroucke in het kader
van de Tieltse Europafeesten
vrijdag 11 juli 2014 / 14u
concert met Ludo Geloen
concert a genda
concert a genda
Info
Dienst voor Toerisme
Grote Markt 29
8630 Veurne
058 33 55 31
zondag 15 juni 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet in het kader
van de ‘Dag van de beiaard’
zondag 22 juni 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
zondag 29 juni 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
zondag 6 juli 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
zondag 17 augustus 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
zondag 24 augustus 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
zondag 31 augustus 2014 / 20u
concert met Els Debevere
zondag 7 september 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
zondag 13 juli 2014 / 20u
concert met Els Debevere
zondag 20 juli 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
zondag 10 augustus 2014 / 20u
concert met Jean-Pierre Hautekiet
34
35
Wingene
Sint-Amanduskerk
Deze beiaard is een van de weinige
nieuwe 19e-eeuwse beiaarden:
in 1857 goot Van Aerschodt
33 klokken. Tijdens WO I werd
de toren opgeblazen. Vijftien
klokken werden gered. Na de oorlog
vonden in Antwerpen en Mechelen
benefietconcerten plaats voor de
restauratie en in 1927 werden de
geredde klokken aangevuld met
22 nieuwe van Omer Michaux.
In 2010 heeft Clock-o-Matic de
beiaard gerestaureerd. De installatie
is vernieuwd en Kon. Eijsbouts
goot 28 nieuwe klokken ter
vervanging van minder goede
exemplaren (nu in de kerk). Doel
was ook het klankspectrum van
de Van Aerschodt-klokkenreeks te
herstellen.
Beiaard
Aantal klokken: 49
Totaal gewicht 4.188 kg
Gewicht basklok: 738 kg
Transpositie C-klaviertoon klinkt Ges
Gieters: S. Van Aerschodt (1856-1857
– 13 klokken), O. Michaux (19231926 – 7 klokken), M. Michiels jr.
(1937 – 1 klok), Kon. Eijsbouts (2011
– 28 klokken)
Beiaardier
Danny Vandenbroucke
Beiaardconcerten
in Frans-Vlaanderen
Bailleul, Beffroi
Beiaard met 35 klokken van M. Michiels (1932)
Beiaardier
Alain Belpalme
Info
Office de Tourisme des Monts de Flandre
3 Place Charles de Gaulle
59270 Bailleul
+33 (0)3 28 43 81 00
www.ville-bailleul.fr
Bespeling
Elke woensdagvoormiddag (marktdag)
en bij speciale gelegenheden
Luisterplaats
Omgeving van de Sint-Amanduskerk
Info
Danny Vandenbroucke
Molenstraat 10
8750 Wingene
051 65 75 93
[email protected]
Bergues, Beffroi
Beiaard met 50 klokken van Paccard (1961/1973) met incorporatie van enkele oudere klokken
van J. Blampain (1628) en Crouzet-Hildebrand (1880)
Beiaardier
Jacques Martel
concert a genda
Bespeling
maandag van 11u tot 12u (tijdens de wekelijkse markt); automatisch klokkenspel ieder
kwartier van 8u tot 22u
zondag 15 juni 2014 / 10u45
concert met Danny Vandenbroucke
vrijdag 11 juli 2014 / 11u
concert met Danny Vandenbroucke
maandag 21 juli 2014 / 11u
concert met Danny Vandenbroucke
zondag 7 september 2014 / 11u
concert met Danny Vandenbroucke
zondag 14 september 2014 / 11u
concert met Danny Vandenbroucke
dinsdag 11 november 2014 / 10u30
concert met Danny Vandenbroucke
zaterdag 13 december 2014 / 16u
concert met Danny Vandenbroucke
36
Info
Office de Tourisme de Bergues
Place Henri Billiaert
59380 Bergues
+33 (0)3.28.68.71.06
[email protected]
www.bergues-tourisme.fr
Bourbourg, Eglise Saint Jean-Baptiste
Beiaard met 50 klokken van Paccard (2008)
Beiaardier
Jacques Martel
Bespeling
dinsdagvoormiddag van 10u30 tot 11u00 (tijdens de wekelijkse markt); automatisch
k lankenspel elk kwartier van 9u tot 19u
Info
Office de Tourisme des Rives de l’Aa
1 Rue Pasteur
59630 Bourbourg
+33 (0)3 28 65 83 83
[email protected]
www.tourisme-gravelines.fr
37
Beiaardconcerten
Beiaardconcerten
in Frans-Vlaanderen
in Frans-Vlaanderen
Cappelle La Grande, Beffroi
Hondschoote, Tour Saint Vaast
Beiaard met 48 klokken van Pierre Paccard (1985)
Beiaard met 61 klokken van Paccard (1999)
Beiaardier
Alfred Lesecq
Beiaardier
Alfred Lesecq
Bespeling
vrijdag van 18u tot 19u; automatisch klokkenspel elk kwartier van 8u15 tot 20u
Bespeling
elke zondag om 12u; automatisch klokkenspel elk kwartier van 8u tot 21u
Info
Mairie
Place de la Mairie BP-40009
59180 Cappelle La Grande
+33 (0)3.28.64.94.41
[email protected]
Info
Office de Tourisme du Pays du lin
5, place du général de gaulle
59122 Hondschoote
+33 (0)3.28.62.53.00
[email protected]
www.otpaysdulin.fr
Dunkerque, Beffroi
Beiaardier
Alfred Lesecq
Bespeling
elke zaterdag om 16u; automatisch klokkenspel elk kwartier van 8u tot 20u
Info
Office de Tourisme de Dunkerque
Rue de l’Amiral Ronarc’h
59140 Dunkerque
+33 (0)3.28.66.79.21
www.dunkerque-tourisme.fr
Hazebrouck, Eglise Saint Eloi
Beiaard met 48 klokken van Eijbouts (1955) en Paccard (1996)
Beiaardiers
Gérard Monborne en Jean-Paul Licour
Bespeling
ter gelegenheid van het Feest van de Muziek en tijdens Hazebrouck “Open Stad”
Info
Office de Tourisme
Hôtel de ville, BP 70189
59524 Hazebrouck
+33 (0)3.28.43.44.37
www.tourisme-hazebrouck.fr
38
concert a genda
Beiaard met 50 klokken van J. Paccard (1962 / 2009)
zondag 15 juni 2014 / 16u
Hondschoote, Tour Saint Vaast
concert met Jean-Claude Molle (B)
zaterdag 16 augustus 2014 / 18u
Hondschoote, Tour Saint Vaast
concert met de beiaardklas van Hondschoote
zaterdag 21 juni 2014 / 17u30
Dunkerque, Beffroi
concert met Alfred Lesecq
zondag 17 augustus 2014 / 15u
Hazebrouck, Eglise Saint Eloi
concert met de beiaardklas van Hondschoote
zaterdag 5 juli 2014 / 10u45
Bailleul, Beffroi
bezoek met aansluitend beiaardbeluistering
(op reservatie)
zondag 17 augustus 2014 / 18u
Hondschoote, Tour Saint Vaast
concert met Catherine Vermeulen
zaterdag 19 juli 2014 / 10u45
Bailleul, Beffroi
bezoek met aansluitend beiaardbeluistering
(op reservatie)
zaterdag 19 juli 2014 / 10u en 18u30
Dunkerque, Beffroi
woensdag 20 augustus 2014 / 16u30
Bailleul, Beffroi
concert met Alain Belpalme en Alfred Lesecq
vrijdag 22 augustus 2014 / 18u
Cappelle La Grande, Beffroi
concert met Wim Berteloot
donderdag 14 augustus 2014 / 19u
Hondschoote, Tour Saint Vaast
concert met Alfred Lesecq
zaterdag 20 september 2014 / 16u30
Bailleul, Beffroi
bezoek met aansluitend beiaardbeluistering
(op reservatie)
vrijdag 15 augustus 2014 / 13u30
Dunkerque, Beffroi
concert met Alfred Lesecq
zondag 21 september 2014 / 12u45
Dunkerque, Beffroi
concert met Alfred Lesecq
vrijdag 15 augustus 2014 / 18u
Hondschoote, Tour Saint Vaast
concert met Laura Marie Rueslatten (N)
woensdag 24 december 2014 / 16u
Dunkerque, Beffroi
concert met Alfred Lesecq
39
Chronologisch overzicht van de beiaardconcerten 2014
juni
za 14 / 13u30
za 14 / 16u
za 14 / 20u30
zo 15 / 10u45
zo 15 / 11u30
zo 15 / 12u
zo 15 / 15u
zo 15 / 16u
zo 15 / 16u
zo 15 / 20u
ma 16 / 20u30
ma 16 / 21u
di 17 / 20u30
woe 18 / 20u
woe 18 / 21u
za 21 / 17u30
zo 22 / 20u
ma 23 / 20u30
ma 23 / 21u
di 24 / 20u30
woe 25 / 20u
woe 25 / 21u
zo 29 / 20u
ma 30 / 20u30
ma 30 / 21u
Nieuwpoort
Nieuwpoort
Brugge
Wingene
Nieuwpoort
Tielt
Nieuwpoort
Poperinge
Hondschoote (F)
Veurne
Izegem
Brugge
Harelbeke
Nieuwpoort
Brugge
Dunkerque (F)
Veurne
Izegem
Brugge
Harelbeke
Nieuwpoort
Brugge
Veurne
Izegem
Brugge
juli
di 1 / 20u30
Harelbeke
woe 2 / 20u
Nieuwpoort
do 3 / 20u
Oostende
do 3 / 20u
Roeselare
vr 4 / doorlopend
Ieper
za 5 / 12u
Tielt
za 5 / 20u30
Brugge
zo 6 / 16u
Poperinge
zo 6 / 15u
Brugge
zo 6 / 20u
Veurne
ma 7 / 20u
Kortrijk,
Sint-Maartenskerk
ma 7 / 20u30
Izegem
ma 7 / 21u
Brugge
di 8 / 20u30
Harelbeke
woe 9 / 20u
Menen
40
woe 9 / 20u
Nieuwpoort
woe 9 / 21u
Brugge
do 10 / 20u
Oostende
do 10 / 20u
Roeselare
vr 11 / 11u
Wingene
vr 11 / 13u
Oostende
vr 11 / 14u
Tielt
vr 11 / 15u
Ieper
vr 11 / 18u30
Damme
za 12 / 15u
Ieper
zo 13 / 15u
Damme
zo 13 / 20u
Veurne
ma 14 / 20u
Kortrijk,
Sint-Maartenskerk
ma 14 / 21u
Brugge
di 15 / 20u30
Harelbeke
woe 16 / 20u
Menen
woe 16 / 20u
Nieuwpoort
woe 16 / 21u
Brugge
do 17 / 20u
Oostende
do 17 / 20u
Roeselare
za 19 / 10u
Dunkerque (F)
za 19 / 15u
Brugge, parkconcert
za 19 / 15u
Ieper
zo 20 / 15u
Damme
zo 20 / 20u
Veurne
ma 21 / 11u
Wingene
ma 21 / 15u
Ieper
ma 21 / 16u
Poperinge
ma 21 / 20u
Kortrijk, Belfort
ma 21 / 21u
Brugge
woe 23 / 20u
Nieuwpoort
woe 23 / 21u
Brugge
do 24 / 20u
Oostende
do 24 / 20u
Roeselare
za 26 / 15u
Ieper
ma 28 / 20u
Kortrijk, Belfort
woe 30 / 20u
Nieuwpoort
do 31 / 20u
Oostende
do 31 / 20u
Roeselare
augustus
za 2 / 11u
ma 4 / 20u
Brugge
Kortrijk, Belfort
Chronologisch overzicht van de beiaardconcerten 2014
ma 4 / 21u
Brugge
woe 6 / 20u
Menen
woe 6 / 20u
Nieuwpoort
do 7 / 20u
Oostende
do 7 / 20u
Roeselare
za 9 / 11u
Brugge
zo 10 / 20u
Veurne
ma 11 / 20u
Kortrijk, Belfort
ma 11 / 21u
Brugge
woe 13 / 20u
Menen
woe 13 / 20u
Nieuwpoort
woe 13 / 21u
Brugge
do 14 / 19u
Hondschoote (F)
do 14 / 20u
Oostende
do 14 / 20u
Roeselare
vr 15 / 13u30
Dunkerque (F)
vr 15 / 15u
Damme
vr 15 / 18u
Hondschoote (F)
za 16 / 11u
Nieuwpoort-Bad
za 16 / 14u
Nieuwpoort-Bad
za 16 / 15u
Ieper
za 16 / 18u
Hondschoote (F)
zo 17 / 12u
Nieuwpoort-Bad
zo 17 / 14u
Nieuwpoort-Bad
zo 17 / 15u
Hazebrouck (F)
zo 17 / 18u
Hondschoote (F)
zo 17 / 20u
Veurne
ma 18 / 20u
Kortrijk,
Sint-Maartenskerk
ma 18 / 21u
Brugge
woe 20 / 16u30
Bailleul (F)
woe 20 / 20u
Menen
woe 20 / 20u
Nieuwpoort
woe 20 / 21u
Brugge
do 21 / 20u
Oostende
do 21 / 20u
Roeselare
vr 22 / 18u
Cappelle La Grande (F)
zo 24 / 20u
Veurne
ma 25 / 20u
Kortrijk,
Sint-Maartenskerk
ma 25 / 21u
Brugge
woe 27 / 20u
Menen
woe 27 / 20u
Nieuwpoort
woe 27 / 21u
Brugge
do 28 / 20u
Oostende
do 28 / 20u
vr 29 / 20u30
za 30 / 15u
zo 31 / 20u
Roeselare
Brugge
Ieper
Veurne
september
ma 1 / 21u
woe 3 / 20u
woe 3 / 21u
za 6 / 15u
zo 7 / 11u
zo 7 / 20u
ma 8 / 21u
woe 10 / 20u
woe 10 / 21u
za 13 / 15u
za 13 / 20u30
zo 14 / 11u
zo 14 / 15u
zo 14 / 16u
za 20 / 15u
zo 21 / 12u45
Vr 26 / 11u15
za 27 / 15u
Brugge
Nieuwpoort
Brugge
Ieper
Wingene
Veurne
Brugge
Nieuwpoort
Brugge
Ieper
Brugge
Wingene
Damme
Poperinge
Ieper
Dunkerque (F)
Harelbeke
Ieper
oktober
za 4 / 15u
za 11 / 15u
za 18 / 15u
za 25 / 15u
Ieper
Ieper
Ieper
Ieper
november
za 1 / 15u
za 8 / 15u
di 11 / 12u30
di 11 / 10u30
Ieper
Ieper
Ieper
Wingene
december
za 13 / 16u
vr 19 / 16u
woe 24 / 16u
Wingene
Poperinge
Dunkerque (F)
41
Colofon
De beiaardbrochure werd uitgegeven in opdracht van de Deputatie van de Provincieraad
van West-Vlaanderen, samengesteld uit de heren Carl Decaluwé, provinciegouverneurvoorzitter, Guido Decorte, Franky De Block, Carl Vereecke, Bart Naeyaert, Jean de
Bethune en mevrouw Myriam Vanlerberghe, gedeputeerden-leden en de heer Geert
Anthierens, provinciegriffier.
De brochure kwam tot stand dankzij de medewerking van de provinciale werkgroep
beiaard, samengesteld uit Frank Deleu, Wim Berteloot, Stéphanie Bruggeman, Koen
Cosaert, Els Debevere, Ludo Geloen, Jean-Pierre Hautekiet en Danny Vandenbroucke.
Redactionele coördinatie: Jeroen Cornilly
Interviews: Patrick De Rynck
Foto’s: Stefan Dewickere, KIK (Brussel), Provincie West-Vlaanderen
Vormgeving, pre-press: Philip Gesquière, Provincie West-Vlaanderen, Grafische Dienst
Druk: Provincie West-Vlaanderen, Grafische Dienst
Informatiecentrum Tolhuis
Jan Van Eyckplein 2
8000 Brugge
0800 20 021
[email protected]
Provincie West-Vlaanderen
Dienst Cultuur
Provinciehuis Boeverbos
Koning Leopold III-laan 41
8200 Sint-Andries (Brugge)
www.west-vlaanderen.be/cultuur
Verantwoordelijke uitgever: Jan Denolf, directeur cultuur
Wettelijk depot: D/2014/0248/13
42
43
www.west-vlaanderen.be/cultuur
44