3a Documentatiebladen A-G - Fundering

Fundering
Paalfundering
Foundations
Foundations of piles
UDC 69.021
DOCblad 01-1
Plaats
Gebouw
Omschrijving
Datering
Toelichting
Tekening
Datum
Naar opmeting van
Schaal
RDMZRV 1987/6- 38
Eist (Gld.)
Romeinse tempel
Paalfundering
Einde 1ste eeuw
Bij opgravingen in 1947 bleek het
gehele huidige kerkcomplex
gebouwd te zijn op resten van
twee Gallo-Romeinse tempels. De
grootste had een cella van 15,88 x
12,60 m, waaromheen een
peristylium, omringd door een
colonnade.
De hoge zandstenen muren van de
cella waren gebouwd in opus
spicatum of visgraatverband in
witte mortel, op eiken palen, met
een middellijn van ca. 25 cm en
een lengte van ca. 1,60 m.
De lage muren van de colonnade
hadden geen paalfundering.
H. van der Wal
1947
J. Ypey, R.O.B.
1:50
DOCblad Fundering 01-2
CD CO
""
W
!
i
i
i
Li
l
l
l
Reconstructie
l
naar C.], de Vries
'T 1 f;7T 71
.' ;•',•! ï i
'./S/iAi'
V v v'V v
Aanzicht
Kerkvloer
UDC 69.021
erin
i^
Foundations
DOCblad 02-1
Plaats
Gebouw
Omschrijving
Da tering
Toelichting
Veen (N.B.)
Hervormde kerk
Fundering op grondverbetering
11de eeuw
De tufstenen muren van de oudste
kerk rustten op afwisselend lagen
klei en tufsteen, bij wijze van
grondverbetering in de funderingsleuven aangebracht.
Foto G. Th. DelemarreRDMZ 1961
Tekening
Datum
Schaal
RDMZ RV 198716 - 40
H. van der Wal
1961
1:50, plattegrond 1:500
DOCblad Fundering 02-2
Plattegrond
zwart: l Ide-eeuwse kerk
"**ï^s//SZ*^///iï$^/^^
'.*.*.',*
• '.- * klei
f
*'
'
* ' " ? tufsteen
doorsnede
O
O
KDMZRV19S7/6-41
2,5 m
25 m
UDC 69.021
Fundering
-
Foundations
DOCblad 03-1
Plaats
Gebouw
Omschrijving
Datering
Toelichting
Murmerwoude (Fr.)
Hervormde kerk
Fundering op grondverbetering en
keien
12de eeuw
De in tufsteen met kistwerk
uitgevoerde muren rusten op
zwerfkeien, die op een grondverbetering van aangeplempt zand
liggen.
h
P
Tekening
Datum
Schaal
RDMZ RV 198716 - 42
W.J. Berghuis
Maart 1964
1:50, plattegrond 1:500
DOCblad Fundering 03-2
Plattegrond
Oorspronkelijke kerk
vrf-.'.-*'.--^'.-^.v.-*-.-.«-:»-:.-»-'.vf •/»••••'*:••••»-*:!*'•"*•"'*«'•*!• Lemen vloer
''W^W^'VVVoorspronkelijkoppervlak
Grondverbetering
Aangeplempt zand
O
O
RDMZ RVI 987/6 -43
2,5 m
25 m
Fundering
, UDC 69.021
Foundations
DOCblad 04-1
Plaats
Gebouw
Omschrijving
Datering
Toelichting
Helium (Gr.)
Hervormde kerk
Fundering op grondverbetering en
keien
ca. 1200
De verbrede voet van de bakstenen
muren rust op zwerfkeien, die
liggen op een grondverbetering
van afwisselend lagen leem en
bruin zand, waarmede door het
veen heen de vaste zandlaag
eronder wordt bereikt. Op sommige
plaatseen ligt er onder de grondverbetering nog een laag veen van ca.
20 cm. De onderste lagen van de
muur zijn ingegraven in de
leemlagen. De hoogte van de
aanleg werd dus bepaald nadat de
grondverbetering was aangebracht.
Tekening
Datum
Schaal
RDMZRV 1987/6-44
H. van der Wal
1963
l :50, plattegrond l :500
DOCblad Fundering 04-2
Aanzicht
RDMZRV 1987/6-45
UDC 69.021
Fundering
Foundations
DOCblad 05-1
Plaats
Gebouw
Omschrijving
Datering
Hoogkerk (Gr.)
Hervormde kerk
Fundering op grondverbetering
13de eeuw
Toelichting
De bakstenen muur is aan de
onderzijde aangelegd op enkele
versnijdingen. Die rusten op een
grondverbetering van afwisselend
lagen klei en baksteen. De onderste
baksteenlaag ligt op een ondoorlatende kleilaag op de ongeroerde
zandlaag.
Tekening
Datum
Schaal
RDMZ RVI 987/6 -46
W.J. Berghuis
Maart 1964
l :50, plattegrond l :500
/
DOCblad Fundering 05-2
Plattegrond
1-
l
f
•
1
1
r
•è
v
=\
1=:
11
T j
1
k
"1. tri,1>:
V l(
J
\
\
-
'
1
|
:
* VI
T '
1 1 1
, 1\
-
bt 1
L ,
= ———
- zp '
———— L-J-^.
11
'
1
1
1
i
1
1
l
HT—
/'—l r
1
1
'
* -^vt
• .-
J
• • ' -
Ha .-^ z . • • • »; .£,. - -;. ;. . T-. . -.
Bnp:- >• •- ; - 'Ondoorlatende kleilaag
Natuurlijke bodem (zand) •
o
o
KDMZWJ987/6-47
2,im
25 m
iuiii|ii|ihi|MnMBHfTïïfffltffTTTTTTÏÏÏÏTÏÏTMR7ïïfff^^
•
-
.
.
.
.
'
-
•
11
-
-
Doorsnede
-
.
.
.
.
.
.
.
Fundering
Paalfundering
Foundations
Foundation of piles
UDC 69.021
DOCblad 06-1
Plaats
Gebouw
Omschrijving
Datering
Toelichting
Amsterdam
Oude kerk, oudste fase schip
Paalfundering
2de helft 13de eeuw
Tussen twee in de lengterichting
van de muur liggende slieten (1)
zijn paaltjes (2) van ca. 2 m lengte
in de veenbodem geslagen, dicht
op elkaar. Evenwijdig aan de
slieten zijn over de paaltjes
aaneengesloten dunnere slieten
gelegd (3). Al deze rondhouten zijn
van elzehout. Over dit geheel zijn
dwars op de slieten weer slieten (4)
gelegd. Daaroverheen liggen ter
breedte van de aanleg van de
muur eiken platen (5) in de
lengterichting. Hierop is de muur
aangelegd (6). De versnijdt zich
naar boven tot ca. 1,20 m.
Tekening
Datum
Naar opmeting van
Schaal
RDMZ RVI 987/6-48
H. Janse
December 1963
I.P.P. Amsterdam, 1960
1:20
DOCblad Fundering 06-2
Aanzicht steunbeer
Doorsnede muur
.QQOQ
Plattegrond met volgorde van opbouw
Baksteen
O
————
RDMZRV 19S7/6-49
———100 cm
Fundering
Paalfundering
Foundations
Foundation of piles
UDC69.021
DOCblad 07-1
Plaats
Gebouw
Omschrijving
Datering
Toelichting
Tekening
Datum
Schaal
RDMZ RVI 987/6 -50
Amsterdam
Oude kerk
Roosterfundering
2de kwart 14de eeuw-na 1500
In een uitgegraven sleuf werden
evenwijdig aan de lengterichting
van de muur twee eikehouten
balken (1) gelegd ca. 1,10 m h.o.h.
uit elkaar. Daarover werden in de
dwarsrichting ca. l ,00 m uit elkaar
korte eiken balken (2) gekeept en
op de langsbalken met houten
pennen vastgezet. Dan werden de
ruimten in het rooster volgeheid
met dennen palen (een enkele
maal berken) van ca. 5'/2 m lengte
(3). De ruimten tussen de paalkoppen werden volgeslagen met
kleinere palen. De ruimte boven de
palen (A) werd soms opgevuld met
afgekeurde daktegels. Op het
onregelmatige oppervlak van
roosterhouten, paalkoppen en
tegels werd de eerste baksteenlaag
gelegd. De muur werd zonder
versnijdingen recht opgetrokken.
De vaste zandlaag ligt op ca. 12V4
m -N.A.P. Als voorbeeld wordt hier
gegeven de fundering van de
verdwenen tussenmuur in de
Binnenlandvaarderskapel (15de
eeuw).
H. Janse
December 1963
1:20
DOCblad Fundering 07-2
Plattegrond met volgorde
van opbouw
Doorsnede
N.A.P.
Eikehout
Naaldhout
(soms berken)
100 cm
RDMZRV19S7/6-51
Fundering
Paalfundering
Foundations
Foundation of piles
UDC69.021
DOCblad 08-1
Plaats
Gebouw
Omschrijving
Datering
Toelichting
Amsterdam
Koninklijk paleis
Roosterfundering
ca. 1650
Deze fundering is nog volgens
hetzelfde principe gemaakt als in
de late middeleeuwen in Amsterdam gebruikelijk was voor zware
muren (zie DOCblad Fundering 07).
Alles is evenwel wat ordelijker.
Opvallend is de palenrij naast het
rooster ter ondersteuning van een
uitstekende funderingsplaat van
een aangrenzende muur. De
heipalen rusten hier op de vaste
zandlaag. Onder alle muren van
het gebouw is eenzelfde fundering
gemaakt. Daardoor zijn er in het
gebouw grote zettingen opgetreden. De lichte buitenmuren rond
de binnenplaatsen zijn veel minder
gezakt dan de zwaarder belaste
muren aan de binnenzijde van de
gangen rond de binnenplaatsen.
De vloeren van de gangen hellen
sterk naar de zijde van de binnenmuren.
Tekening
Datum
Naar opmeting van
Schaal
RDMZ RV 1987/6 ~ 52
H.J. Botti
April 1964"
Bouwkundig Weekblad Architectura
60 (1939), 108
1:25
DOCblad Fundering 08-2
'\// '
. N.A.P.
||.......;.......... i J O ...................-4|
X
X
X
X
X
V
X
*•-• .
106•
16 x 25
16 x 22
12 x 20.
vo
M
•a
S S
t.
^<n
<Nl
M
v.
•o
O)
l
•3
o
^
:
:
..*....*
ca. 1362-
doorsnede AB
maten in cm
7
'125 cm
RDMZRV 1987/6-53
j
ir
IV.
/\
"-"L-
PO
ja~—hv&
i
DOOO
s
-^Hf
^x«B
o
•CO o
oooo o
OOOO o
ooo
V'