dossier e-Health

Agoria
ICT FOCUS
1
E-HEALTH
IN GOEDE CONDITIE
Meer dan tweehonderd ziekenhuizen in België, 1,5 miljoen ziekenhuisopnames per jaar, ruim 360 miljoen
prestaties van artsen, fysiotherapeuten, tandartsen, verpleegkundigen en andere zorgverstrekkers …
En daarbovenop complexe processen, gevoelige gegevens en een grote behoefte aan rationalisering en
meer efficiëntie: de gezondheidszorg is een uitdagende sector die mooie kansen biedt voor IT-bedrijven.
Een honderdtal IT-bedrijven hebben zich verenigd in Agoria eHealth. “Wij vertegenwoordigen de Belgische ICT-bedrijven die producten, diensten of oplossingen aanbieden voor
de medische en gezondheidszorgsector”,
vertelt Carole Absil, business development
manager. “Wij zijn de stem van die bedrijven
bij overheidsinstellingen. Daarnaast willen we
ook meer zakelijke kansen creëren door het
gebruik van e-health door alle zorgverleners
te stimuleren.”
e-Health bestrijkt tal van toepassingen, van
teleconsultatie over telediagnose, teleradiologie en het elektronisch patiëntendossier tot
telechirurgie. Voeren Belgische ziekenhuizen
het peloton aan? “Twee of drie ziekenhuizen zijn echte e-healthpioniers.
Maar een totaalbeeld hebben
we niet. Daarom voert Agoria samen met de HIMSS
(Healthcare
Information and Management Systems Society) een
“Wat e-health betreft
behoren de Belgische
ziekenhuizen tot
de betere
middenmoters.”
Carole Absil
(Agoria)
grootschalige studie uit over de integratie van
e-healthtechnologieën in de Belgische ziekenhuizen.” Dit onderzoek is gebaseerd op
de EMRAM-schaal (Electronic Medical Record Adoption Model).
Medische software en
informatiseringsoplossingen zijn
Belgische exporttroeven.
Agoria eHealth heeft vele projecten op stapel
staan. “‘Mobile health’, wereldwijde interoperabiliteit van gezondheidszorgsystemen, een
label toekennen aan software, het belang
van ROI bij e-healthoplossingen (‘meaning-
ful use’), bewustmaking van ziekenhuizen…
zijn enkele van de prioriteiten”, zegt Luk
Schoonbaert (Cegeka), voorzitter van Agoria eHealth. De bedrijven kunnen rekenen
op heel wat acties (sessies over big data,
mHealth Forum, bezoeken aan ziekenhuizen,
opleidingen over overheidsopdrachten, informatie over 3D-technologieën …), ook met
internationale focus, in samenwerking met de
Medical Technology Club. “Zo organiseren we
gerichte missies naar veelbelovende markten
zoals Oman, Algerije, Duitsland, Zuid-Afrika...
Onze bedrijven beschikken over mooie troeven met hun medische software en hun ehealth-informatiseringsoplossingen.”
■
eHealth Awards
Een van de doelstellingen van de eHealth
Awards van Agoria is ervoor zorgen dat
proefprojecten doorstoten naar het
stadium van ontwikkeling op grotere
schaal. Ieder jaar worden intelligente en efficiënte IToplossingen bekroond die het
leven van iedereen in de
medische sector makkelijker maken.
De projecten worden beoordeeld door
een jury van specialisten uit de gezondheidszorgsector op basis van drie criteria: innovatie, rentabiliteit en financieel
en medisch resultaat.
www.ehealthawards.be
Meer info over Agoria eHealth:
Carole Absil,
02 706 80 02,
[email protected]
Agoria
2
ICT FOCUS
Paperless vergt investeringen
op lange termijn
Het Centre Hospitalier Universitaire (CHU) in Luik voert het Belgische
e-healthpeloton aan. De beslissing om ‘paperless’ te worden werd ruim
tien jaar geleden genomen, en vandaag wordt er nog steeds aan gewerkt.
Het hoeft niet te verbazen dat CIO Philippe
Kolh zijn verhaal doorspekt met voorbeelden
uit de praktijk: de hart- en vaatchirurg werd met
het IT-virus besmet in 2003, toen het project
m.b.t. het geïnformatiseerd medisch dossier
werd gelanceerd. Sindsdien heeft het virus
hem nooit meer losgelaten en heeft het zich
verspreid over het hele ziekenhuis, dat op het
vlak van informatisering van de gezondheidszorg een model is geworden in ons land.
Het Luikse CHU is een indrukwekkende machine, met meer dan 5.000 werknemers,
bijna 900 erkende bedden, een omzet van
430 miljoen euro en vijf sites. “En dat was
waarschijnlijk ook de reden waarom al heel
vroeg werd besloten om te investeren in de
IT-dienst”, vertelt Philippe Kolh. “Afspraken en
bedden beheren, talloze documenten die in
omloop zijn … Het was bijzonder complex,
waardoor het werk soms verschillende ke“We moeten kunnen
rekenen op leveranciers
die heel snel reageren
op verzoeken en bij
eventuele problemen.”
Philippe Kolh,
Chief Information Officer,
CHU Luik
ren gedaan werd en de productiviteit omlaag
ging. Tegelijk moeten we wel marges genereren om te kunnen investeren aangezien we
Het voltallige zorgpersoneel
heeft toegang tot alle gegevens.
als universitair ziekenhuis niet worden gesubsidieerd.” Daarom besloot de directie in
2004 om er een paperless ziekenhuis van te
maken. En werd ook in de middelen voorzien:
de ‘IT-dienst’ werd het departement ‘Beheer
van het informatiesysteem, met een 120-tal
werknemers en een investeringsbudget van
zo’n drie miljoen euro per jaar (d.i. 10% van
het totale investeringsbudget). Waar staat het
CHU nu, tien jaar later?
Zes percelen
“Om de doelstelling te bereiken, hebben
we in een logische volgorde gewerkt met
zes ‘percelen’. Sommige van die percelen
zijn al afgerond, andere lopen nog, maar in
2016 zou alles klaar moeten zijn.” De patientencontactpunten zijn uitgerust met informaticamateriaal (600 pc’s geïnstalleerd voor
het eerste perceel – resultatenserver) en de
informatisering van de medische dossiers (er
waren tot veertien dossiers per patiënt!),
iënt!), het
100 000 apps
Met bijna 100.000 applicaties wereldwijd gaat ‘gezondheid’ resoluut mobiel.
Hoewel de meeste van die apps verband
houden met welzijn (slaap, tabak, fitness,
gewicht …), vertegenwoordigen de strikt
medische applicaties voor professionals
toch zo’n 30% (follow-up van chronische aandoeningen, bloedsuikerspiegel,
geneesmiddelen- en patiëntgegevensdatabank, beeldvorming ...). “De mobile
health-sector biedt grote kansen: heel
wat bedrijven ontwikkelen tools en com-
petenties”, meent Rudi Tielemans (Uniweb).
Maar het wettelijk kader zou aan deze
eze technologische ontwikkelingen moeten
n worden
aangepast om ze beter te ondersteunen
unen (het
probleem van de aansprakelijkheid
d van de
verschillende actoren - telecomoperatoren,
peratoren,
dokters, appontwikkelaars, ... - is daarbij
aarbij cruciaal). Met sommige apps kan vanop
p afstand
een betrouwbaar oordeel worden
n geveld,
waardoor bepaalde aandoeningen
n sneller
zouden kunnen worden gediagnosticeerd
iceerd en
gevolgd.
■
beheer van de afspraken (met de oprichting
van een call-center), de bedden en het paramedische dossier is afgerond. Het verplegingsdossier wordt voor ongeveer 600 bedden ingevoerd, terwijl de digitalisering van de
voorschriften en het plan voor de toediening
van medicijnen, een complexe aangelegenheid, momenteel voor driehonderd bedden
in uitvoering is. Alles wat verband houdt met
medische voorschriften zonder geneesmiddelen (gastroscopie, radiologie, bloedanalyses …) is voor 75% operationeel. Ten slotte
wordt momenteel software voor het beheer
van het operatiekwartier geïmplementeerd en
de informatisering van het maaltijdenbeheer is
voor volgend jaar gepland.
Stel gegevens open
Hoewel de informatisering nog niet 100% operationeel is, heeft ze er wel al mee voor gezorgd
dat de gemiddelde verblijfsduur met een halve
dag ongeveer is verkort. Volgens Philippe Kolh
3
Geen e-health
zonder ‘data security’
is dit tastbare resultaat onder meer het gevolg
van het continue engagement van de algemene directie: informatisering staat namelijk al
tien jaar centraal in het strategisch beleid van
het CHU, en de middelen volgen. Maar ook
de eenvoudige toegang tot het systeem biedt
een verklaring: “Hoe opener het systeem, hoe
efficiënter het wordt. Na de ondertekening van
een charter op het vlak van ethiek en gegevensbeveiliging zijn medische gegevens toegankelijk voor het voltallige personeel. Iedereen verbindt zich ertoe om alleen de gegevens
te raadplegen van patiënten die ze zelf volgen.
Er wordt controle uitgeoefend, maar inbreuken
zijn uiterst zeldzaam.” Ten slotte wijst Philippe
Kolh nog op het belang van langetermijnpartnerships. Het CHU heeft ervoor gekozen om
zo weinig mogelijk software aan te kopen en
om de interfaces aan te passen. “Het is van
cruciaal belang om goede partners te kiezen
en met hen een langetermijnrelatie aan te
gaan.” De reactiviteit van die bedrijven in geval
van problemen of gewenste verbeteringen is
eveneens een belangrijke factor.
Wat de toekomst betreft wil Philippe Kolh
eerst niveau 6 halen op de EMRAM-schaal
(Electronic Medical Record Adoption Model),
die zeven niveaus telt. Dat zou een mooie beloning zijn voor alle geleverde inspanningen.
Daarnaast denkt hij ook al aan nieuwe ontwikkelingen: traceerbaarheid van producten (barcodes), intelligente software die voorschrijfondersteuning biedt en telegeneeskunde (bijv.
follow-up van gegevens van patiënten thuis).
■
Al zorginstellingen investeren in ICT, doen ze dat vaak in de eerste plaats
Als
om beter, efficiënter en liefst ook goedkoper te kunnen werken. Een ander
aspect dat naast kostprijs en gebruiksgemak prioritaire aandacht verdient,
is beveiliging.
Vasco Data Security heeft in dat laatste domein heel wat expertise. Het bedrijf is naast
wereldleider op het gebied van authenticatie
en digitale handtekeningen voor de financiële
sector ook een belangrijke technologiepartner voor heel wat softwareontwikkelaars en
fabrikanten van medische apparatuur en/of
e-healthapplicaties. “De uitdagingen op het
gebied van privacybescherming zijn in beide
sectoren gelijkaardig,” vertelt Giovanni Verhaeghe, Director Corporate Strategy & IPR,
tijdens een gesprek in Wemmel waar o.a.
een van Vasco’s belangrijkste internationale
R&D-centra is gevestigd: “Zoals banken over
gevoelige financiële gegevens moeten waken,
hebben ziekenhuizen de plicht om hun administratieve en medische patiëntengegevens af
te schermen voor onbevoegden. Als ze daar
niet in slagen dreigen juridische consequenties, maar ook aanzienlijke imagoschade bij het
grote publiek.” Als voorbeeld verwijst hij naar
de Verenigde Staten, waar de ginds erg bekende ziekenhuizengroep Community Health
Systems uit Tennessee op weinig elegante
wijze in het nieuws kwam toen uitlekte dat een
Chinese hacker tussen april en juni 2014 de
hand had kunnen leggen op persoonlijke informatie (namen, adressen, geboortedata en
socialezekerheidsnummers) van naar schatting meer dan 4 miljoen patiënten…
online identiteiten, stellen we vast dat vrijwel
alle data-inbreuken voortvloeien uit het nog
steeds sterk ingeburgerde gebruik van statische paswoorden, in het bijzonder wanneer
gebruikers dezelfde paswoorden hanteren
voor meerdere toepassingen.” Het door Vasco
gecommercialiseerde alternatief zijn oplossingen met sterke authenticatie in twee stappen.
Vervolgens wordt tijdens elke inlogprocedure
een dynamische verificatiecode gegenereerd
in de vorm van een cijfercode, een barcode of
-het nieuwste snufje- een kleurige QR-code.
Door die QR-code te scannen met een mobiele telefoon of de cijfercode over te tikken,
kunnen gebruikers bewijzen dat hun identiteit
overeenstemt met de op het platform gekende
en gevalideerde persoonsgegevens.
Authenticatie in twee
stappen
Wat brengt de toekomst?
Maar hoe kan je als zorginstelling garanderen
dat enkel bevoegde personen toegang krijgen
tot bepaalde machines of tot je computernetwerk? En in welke mate wordt die uitdaging
nog complexer als je niet alleen een intern
ecosysteem moet beveiligen, maar zoals in
veel mobiele e-healthtoepassingen ook informatie die over het internet wordt uitgewisseld en geraadpleegd? Giovanni Verhaeghe:
“Dergelijke projecten zijn altijd maatwerk voor
de ontwikkelaar van de applicaties, maar
Vasco heeft standaardoplossingen. In ons
specifieke expertisedomein, de beveiliging van
“Veel security-inbreuken
vloeien voort uit het
gebruik van statische
paswoorden die voor
meerdere applicaties
tegelijk worden gebruikt.”
Giovanni Verhaeghe
Director
Corporate Strategy & IPR
Vasco Data Security
Eindgebruikers kunnen zich registreren op
een beveiligd ‘trusted identity’-platform (MyDigipass.com). Vandaar krijgen ze via ‘singlesign-on’ automatisch veilig toegang tot de
applicaties die ook aangesloten zijn op het
platform. Onlangs werd een KB gepubliceerd
dat stelt dat eID nu ook in een niet-geconnecteerde omgeving kan worden gebruikt. Dat
schept mogelijkheden voor MyDigipass.com,
en e-healthtoepassingen in bredere zin. Inloggen op het platform met een identiteitskaart geeft immers de hoogste graad van
veiligheid, en dat zal in de toekomst steeds
belangrijker worden.
■
Agoria
4
ICT FOCUS
Aexis Medical is klaar voor
een internationaal avontuur
Belgische ICT voor gezondheidszorg doet het goed op eigen bodem.
Maar ook buitenlandse instellingen lonken naar onze eHealth-expertise.
Een uitstekende ambassadeur voor ons land is Aexis Medical uit Tienen.
Deze sterk gespecialiseerde leverancier van medische software veroverde
in tien jaar tijd de Belgische markt en staat nu aan de vooravond van een
internationale expansie.
Aexis Medical ontstond in 2004 en wist in
het voorbije decennium te evolueren tot de
Belgische marktleider in software voor kritieke
departementen in ziekenhuizen. “Onze systemen zijn gericht op de automatisering van
afdelingen zoals centrale sterilisatie, operatiekwartieren en spoedafdelingen”, legt CEO
Dries Vanbiervliet uit. “Daarnaast leveren
we systemen om medisch-technische departementen, zoals de endoscopie-afdeling,
digitaal te ondersteunen. Zo stroomlijnt en
beheert onze software de medische processen van a tot z. Praktische regelingen voor
patiënten, planning van logistieke ketens,
operatiekwartieren en bedden op intensieve
zorgen, beschikbaarheid van materiaal en
medisch personeel ... Alles is zichtbaar op
één scherm, in real-time. Dat zorgt niet alleen
voor een aanzienlijke efficiëntieverhoging,
maar ook voor maximale traceerbaarheid en
patiëntveiligheid.”
België wordt te klein
Vandaag gebruiken zeventig Belgische, zes
Nederlandse en zeven Franse ziekenhuizen
de software van Aexis Medical. Ook zes
zorginstellingen in Martinique werken met de
systemen van het bedrijf. “De eerste stappen in onze buurlanden zijn gezet, maar
onze software is nu matuur genoeg om ook
andere internationale markten verkennen,” aldus Vanbiervliet. “Dat moeten we ook doen.
Wij schatten in dat de Belgische markt over
twee à drie jaar te klein zal worden voor ons.
Bovendien perken we met een internationalisering ons economisch risico in. Wat als bijvoorbeeld plots andere regels gelden in een
bepaald land, waardoor onze software er niet
meer reglementair is?”
“De private ziekenhuizen die we bezochten, werken heel professioneel,” vertelt
Als u vragen hebt over de inhoud van deze
bijlage of meer informatie wenst over de
dienstverlening van Agoria op het vlak van
e-health, contacteer dan:
Carole Absil, [email protected].
“Met een internationalisering
perken we o.a. ons
economisch risico in. Wat
als bijvoorbeeld plots andere
regels gelden in een bepaald
land, waardoor onze software
er niet meer reglementair is?”
Dries Vanbiervliet
CEO, Aexis Medical
eHealth op maat
Internationale uitdaging
De troeven die ervoor hebben gezorgd dat
Aexis Medical snel kon groeien in eigen land,
Dat België over een indrukwekkend IT-landschap beschikt, staat buiten kijf voor de CEO
van Aexis Medical: “Ons land scheert hoge
toppen op het vlak van eHealth. Dat betekent dat onze voornaamste concurrenten
voorlopig van eigen bodem komen.” Hoe
sterk de buitenlandse spelers staan, is voor
Vanbiervliet nog niet zonneklaar. “Wat wel
duidelijk is, is de interesse in ons product,”
zegt hij. “In de meeste landen waar we onze
software voorstellen, krijgen we te horen dat
ze zo’n gespecialiseerde software nog niet
hebben gezien. Onze voornaamste uitdaging
in het buitenland is het vinden van de juiste
distributeurs. Die moeten immers niet alleen
onze software kunnen verkopen, maar ook in
staat zijn om implementaties te begeleiden en
ondersteuning te bieden eens de systemen
operationeel zijn. Zoals met zoveel zaken, blijft
ook hierin praktijk de beste leerschool.”
Opportuniteiten in Zuid-Afrika
Tijdens een handelsmissie van de Medical Technology Club, één van Agoria’s zeven exportclubs, maakten zes
Belgische bedrijven kennis met lokale
autoriteiten, bedrijven en zowel publieke
als private gezondheidszorg-instellingen.
Dries Vanbiervliet, CEO van Aexis Medical, won marktinformatie in en kon op
een grote belangstelling voor zijn software rekenen.
geven
n het bedrijf nu ook op het internationale
podium de wind in de zeilen. Vanbiervliet:
“Ten eerste is er onze focus op een duidelijk
afgelijnde niche. Door ons toe te leggen op
specifieke afdelingen binnen een ziekenhuis
kunnen we een completere en stabielere tool
aanbieden dan de grote softwareleveranciers. Daarnaast beantwoorden onze oplossingen aan reële noden. Door heel nauw en
flexibel samen te werken met ziekenhuizen,
bouwen we onze software echt op maat. Die
aanpak heeft er onder meer voor gezorgd dat
we een internationale speler, gespecialiseerd
in software voor de centrale sterilisatie, uit de
Belgische markt hebben gemanoeuvreerd.”
hij. “Toch bleek bij een bezoek aan de
centrale sterilisatieafdelingen en operatiezalen dat veel medische processen
nog steeds op papier worden beheerd.
Aangezien dat tijdrovend is en ruimte laat
voor menselijke fouten, schetsten we de
waarde van onze geïntegreerde digitale
aanpak. Die boodschap viel duidelijk niet
in dovemansoren. We gaan nu na of er
ter plaatse concrete samenwerkingen
mogelijk zijn, dus wat ons betreft was dit
een erg geslaagde missie.”
■
AGORIA
Diamant Building A.
Reyerslaan 80
1030 Brussel
T +32 2 706 78 00
F +32 2 706 78 01
online.agoria.be
www.agoria.be
■
Redactie
Patrick Gillerot,
Peter Ansoms.
Verantwoordelijke uitgever
Baudouin Corlùy,
A. Reyerslaan 80,
1030 Brussel

Download Report